Toegankelijkheidvan

sporthallen enzwembaden

Sport opent voor personen met een beperking heel wat deuren en geeft hen de mogelijkheid grenzen te verleggen. Het aantal sporters met een beperking neemt toe en ook sport voor ouderen is sterk in opmars. Om iedereen de mogelijkheid te geven aan sport te doen, is het belangrijk dat de sport- infrastructuur integraal toegankelijk is.

Aandacht voor toegankelijkheid en multifunctionele oplossingen bij de bouw en inrichting van een sporthal of zwembad zorgt bovendien voor meer gebruiks- comfort en veiligheid voor iedereen. Uitbaters, sporters, trainers en bezoekers zullen er de vruchten van plukken, ongeacht of ze volwassen of kind zijn en of ze beperkingen hebben of niet.

Indien er vanaf de ontwerpfase rekening wordt gehouden met toegankelijkheid, brengt dit slechts een beperkte meerkost mee. Aanpassingen achteraf vragen meestal een grotere investering en leiden bovendien niet tot de meest optimale oplossingen.

Ditwenkenbladiseenleidraadomdetoegankelijkheidvansporthallenenzwembadenteverhogen.

Hetgeeftontwerpers,bouwheren,eigenaarsenuitbaterseenaantaltipsomhunsportinfrastructuurbereikbaarenbruikbaartemakenvooriedereen.

Parkeerplaatsen•6%vanhetaantalparkeerplaatsen(min.1)isvoorbehoudenvoorpersonenmeteenbeperking.

•Dezeparkeerplaatsenzijnmin.3,50mbreeden5mlang(6mlangalsdeauto’sachterelkaargeparkeerdworden)enliggenzodichtmogelijkbijdetoegangtothetgebouw(bijvoorkeuropmaximaal100m).

•Zewordenduidelijkgesignaleerd(gemarkeerderandeneneenofficieelbord).

•Hetparkeervakheefteendwarshellingvanmax.2%enheefteenrolstoelvasteondergrond(effen,aaneengeslotenenstroef).

•Deparkeerplaatsenzijngoedverlicht.•Eenvoorrijdmogelijkheidvormtvoorpersonenmeteenbeperkingeenmeerwaarde.

Toegangspaden•Toegangspadenzijnmin.1,50mbreed(terhoogtevanobstakelsmin.90cm).Alleobstakelszijnaanéénzijdevandelooproutegeplaatst.

•Zehebbeneenrolstoelvasteondergrond(effen,aaneengeslotenenstroef).Ookinvochtigetoestandzijnzeslipvrij.

•Niveauverschillenvanmeerdan2cmwordenopgevangendoorminstenseenhellingeneentrap.

•Depadencontrasterenmetdeomgevingenzijngoedverlicht.

•Luifels,vlaggenenoverhangendgroenhangennietlagerdan2,30m.

•Aansluitendepaden,voetpadenentrottoirafrittenzijngoedbereikbaar.

Toegang•Detoegangtothetgebouwisgoedzichtbaar(signalisatie,vormgeving,kleurgebruik,contrasten,…).

•Detoegangisdrempelvrij.Eenniveauverschiltotmax.2cmistoegelaten.

•Devrijedoorgangsbreedtevandedeurbedraagtmin.90cm.

•Houerrekeningmeedatsportrolstoelenbrederzijndangewonerolstoelen.Devrijedoorgangsbreedtevandedeurbedraagtdaarombestmin.1m.

•Eenzelfsluitendpompmechanismebijmanueelbedienbaredeurenisvoldoendelichtafgesteld(max.3kg).Bijhetvolledigautomatiserenvandetoegangsdeurgenietenschuifdeurendevoorkeur.

•Erisvoldoendevrijeruimtevoorenachterdedeur(min.1,50mdiameter).Aandezijdevandedeurkrukiseenopstelruimtevanmin.50cmvoorzien.

•Glazendeurenzijnvoorzienvaneencontrasterendekleurmarkeringopdriehoogtes:opooghoogte,opheuphoogteenopvloerniveau.

•Aandebuitenzijdevandetoegangbevindtzicheeninformatiebordmetinformatieoverdesporthalofhetzwembad(contactgegevens,openingsuren,…).

120cm150cm

500cm

350cm

•Kleineniveauverschillen(tot18cm)wordenoverbrugddooreenhelling.Grotereniveauverschillenworden

overbrugdmeteencombinatievaneenhellingoftrapeneenlift.Hellingenentrappenzijnvoorzienvaneengoedomgrijpbaredubbeleleuning.

•Wandenenvloerenzijnstof-enslipvrijenbestaanuitonderhoudsvriendelijkematerialen.

Sporthal en tribune•Rondomhetsportveldiseenvrijezonevanmin.1,50mbreed.Obstakels(palen,sportmateriaal,mobieletribune,...)hinderendespelersentoeschouwersniet.

•Hetmateriaalvandevloerisgeschiktvoorhetbeoefenenvandiversesporttakken.Deondergrondisvlak,antislipenrolstoelvast.

•Min.3%vanhetaantalzitplaatsenopdetribuneisvoorbehoudenvoorpersonenmeteenbeperking.

•Dezeplaatsenzijnduidelijkgesignaleerdenzijnmin.90cmx1,40mgroot.

•Deplaatsenbevindenzichbestaandeonder-ofbovenzijdevandetribune,verspreidtussendeandereplaatsen.Handigzijnwegneembarezitjes.

•Eenaantalextrabredezitjesmetrugsteunenarm-leuningenverhogenhetcomfort.

Onthaal•Deonthaalbalieheeftminstenséénverlaagdenonderrijdbaardeel(vrijeruimtevanmin.70cmhoog,60cmdiepen90cmbreed).

•Terhoogtevandebalieiseenvrijedraairuimtemeteendiametervan1,50m,zodatmenmeteenrolstoelofkinderwagengemakkelijkkanmanoeuvreren.

•Debalieisbijvoorkeuropen.Vermijdglasomwillevandereflectie.Bijgebruikvaneengeslotenglasfrontisergeluidsversterking.

Circuleren in het gebouw•Drempelsenobstakelswordenvermedenopallelooproutes.Gangenendoorgangen(hekjes,poortjes,…)

zijnmin.1,50mbreed(terhoogtevanobstakelsmin.90cm).

•Devrijedoorgangsbreedtevandeurenismin.90cm.Bijmanueelbedienbaredeureniservoldoendevrijeruimtevoorenachterdedeur(min.1,50mdiameter).Aandezijdevandedeurkrukiseenopstelruimtevanmin.50cm.

•Houerrekeningmeeinsporthallendatsportrolstoelenbrederzijndangewonerolstoelenenduseenvrijedoorgangsbreedtenodighebbenvanmin.1m.

140cm150

cm

90cm 90cm

70cm

70cm

110c

m

90cm

150cm

Cafetaria •Hetmeubilairisrechtlijnigopgesteld.Doorgangentussenhetmeubilairzijnmin.90cmbreed.Rekendaarbijdegebruiksruimtevanstoelenin:doorgangenwordensmalleralsermensenaaneentafelzitten.

•Opeenaantalplaatsenindekantineiseenvrijezonewaareenrolstoelgebruikereendraaicirkelvan1,50mkanmaken.

•Eendeelvandetoogisverlaagdenonderrijdbaar,zodatookrolstoelgebruikersenkinderenbediendkunnenworden.

•Bijrechtsreekszichtopdesporthalofhetzwembadbevindtdeonderrandvanhetraamkaderzichopmax.80cm,zodathetzichtnietbelemmerdwordt.

•Indebuurtvandecafetariabevindtzicheenaangepasttoiletvoordetoeschouwers.

Kleedruimte•Individueelaangepastekleedhokjeszijnmin.1,60mx1,80mgrootenvoorzienvaneenopklapbaarzitje.

•Groeps-offamiliekleedruimteszijnuitgerustmeteenaangepastezitbankvan50cmhoogen40cmdiep.Naastdezebankiseenvrijezonevanmin.90cm.

•Kapstokkenenkleerhangerszijnopverschillendehoogtengeplaatst,waarvanenkeleopeenhoogtevan1,20m.

•Lockerszijnbedienbaaropeenhoogtetussen40cmen1,40m.

•Spiegelszijnzogeplaatstdatdeonderrandopmax.90cmendebovenrandopmin.2mbovenhetvloerniveaukomt,zodatzowelpersonenmeteenkleinealseengrotegestaltezekunnengebruiken.

•Ineenaangepastekleedruimtekaneenligbankofverzorgingstafelvoorzienwordenvoorpersonendiezichliggendafdrogenenomkleden.

Aangepaste toilet- en doucheruimte•Bijdekleedkamersendedouchesiserminstenséénaangepastesanitaireruimte,liefstmetmulti-functioneleinrichting.

•Hetaangepastetoiletismin.1,65mx2,20mgroot.•Decombinatievandoucheentoiletinéénruimteisplaatsbesparend.Zorgindatgevalvooreenruimtevanmin.2,20mx2,20mgroot.

•Dedeurdraaitnaarbuitenopen,zodatzenietgeblokkeerdraaktbijeenvalpartij.Eenhorizontaalgeplaatstegreepaandebinnenzijdevandedeurvergemakkelijkthetdichttrekken.

•Debruikbaarheidvaneenaangepastesanitaireruimteisafhankelijkvandeinrichting:

-Detoestellenzijnzogeplaatstdateenvrije draaicirkelvan1,50mmogelijkis.

-Aanminstenséénzijdevandetoiletpotof hetdouchezitjeiseenvrijebreedtevanmin.90cm envoordetoiletpotofhetdouchezitjeiseenvrije ruimtevanmin.1,20momeentransfertemaken.

•Dehoogtevandetoiletbrilis50cm.Dedieptevandeachterwandtotdevoorzijdevandetoiletpotbedraagtmin.70cm(eenhangtoiletvraagteenextraaanpassing).

•Omwillevandeafwateringisdevloervandedouchezonelichthellend(max.2%).Zesluitdrempelloosaanopdeomliggendevloerenisuitgevoerdinantislipmateriaal.

•Voorzieeenvastebeugeltegendewandeneenopklapbarebeugelaandeopenzijdevandetoiletpotofhetdouchezitje.

•Dedouchekopisinhoogteverstelbaaropeenglijstangenbedienbaaropeenhoogtetussen95cmen2,20m.

•Dethermostatischeéénhendelkraanhangttussen90cmen1,20mhoogteenopmax.55cmuitdehoek.

90cm

90cm

120c

m

80cm

70cm

50cm

50cm

90cm

50cm

150cm

40cm

90cm

Zwembad•Deverplichtedouchesenhetvoetbadzijndrempelvrij.Hetvoetbadligtlagerdanhetloopvlakenisuitgevoerdmethellingen.

•Erbestaanvoorzieningenomdebandenvanrolstoelentereinigen.Alsalternatiefkunnenenkelerolstoelenvoorgebruikinnatteruimtenterbeschikkinggesteldwordenomdezwembadzonebinnentegaan.

•Rondomhetzwembadiseenvrijezonevanmin.1,50mbreed.

•Opdelooproutenaarenrondomhetzwembadiseenleuningaangebrachtineencontrasterendekleur.

•Eenbredetrapdiegeleidelijkdoorlooptinhetwater,isgemakkelijkeringebruikdaneentrapladder.

•Detrapisvanhetrechtetypeenvoldoetaandetrapformule:2xoptrede+aantrede=57à63cm.

•Aanbeidezijdeniseendubbeleleuningdievertrektvoordeeerstetredeendoorlooptnadelaatstetrede(telkens40cm).

•Opdeneusvanelketredeiscontrastmarkeringaangebracht.

•Detrapladderinhetwaterismax.70cmbreedenheeftaanbeidezijdeneenleuning.

•Ideaalishetgebruikvaneenzwembadliftvoorrolstoelgebruikersenanderepersonenmeteenbeperktemobiliteit.

•Inhetzwembadzijnsta-engrijpranden.Dewaterrandligtbest25cmlagerdandeboordvanhetzwembad.Deboordisuitgevoerdineencontrasterendekleur.

•Detemperatuurvanhetwaterkanaangepastwordenaandedoelgroep.Sommigezwemmersbewegenlangzamerwaardoorzesnellerafkoelen.

Algemene aandachtspunten•Hethelegebouwisvoldoendeengelijkmatigverlicht.•Erzijnkleurcontrastentussendevloerenendewandenentussendedeurenendewanden.Ditbevorderteenlogischeenduidelijkleesbarestructuur.

•Voorzieeengoedesignalisatie.Bijvoorkeurwordenlettersenpictogrammenuitgevoerdinreliëf,zodatblindeenslechtziendepersonendebewegwijzeringkunnenbetasten.

•Hangopcentraleplaatseneenoverzichtsplanvanderuimteninhetgebouw.Allelokalenzijnduidelijkaangegevenmeteennaamoflokaalnummer.

•Informatiemoetzoveelmogelijkzowelvisueel,tactielalsauditiefovergebrachtworden.Zorgeventueelookvoormultimedia-omkadering.Zokantijdenswedstrijdenbelangrijkeinformatieomgeroepenentegelijkopeenvideoschermofscorebordgetoondworden.

•Blindengeleide-enassistentiehondenhebbentoegangtotdevolledigeaccommodatie.Indienditnietmogelijkis,voorziedanbegeleidingvoordepersooneneenruimtewaarmendehondkanachterlaten.

•Geefduidelijkeinformatieoverdetoegankelijkheidvandesporthalofhetzwembad(bv.deaanwezigheidvaneenaangepasttoilet,voorbehoudenplaatsen,eenringleiding,informatieingrootschrift,…).Contactgegevens,bereikbaarheidenpraktischeafsprakenwordenduidelijkvermeld.

•DewebsiteistoegankelijkendraagthetAnySurfer-kwaliteitslabel.

150cm150c

m

OndersteuningsmogelijkhedenVerschillendeprovinciebesturengevensubsidiesomsportinfrastructuurtoegankelijkertemakenen/ofomaangepastsportmateriaalaantekopen.Jekanerookterechtvoorinformatieoversportclubsvoorpersonenmetbeperkingenengeïntegreerdsporten.Voormeerinformatiekanjeterechtbijdeprovincialesportdienstenofprovincialesteun-puntentoegankelijkheidinjouwprovincie.

VoorhetorganiserenvantoegankelijkesportmanifestatieskanjeterechtbijIntrovzw:

Intro vzw Noorderlaan41731ZellikTel.024656700www.intro-events.be

Indezelfdereekszijnookdevolgendewenkenbladenverschenen:

Toegankelijkheidvan...appartementsgebouwen,bankgebouwen,bibliotheken,cultuur-engemeenschapscentra,gebeds-enbezinningshuizen,groengebieden,hogescholenenuniversiteiten,hotels,kantorenvanvrijeberoepen,medischepraktijken,publiekdomein,restaurantsencafés,scholen,signalisatieeninformatieinenrondhetgebouw,socialediensten,speeltuinen,stembureaus,studiedagen,voetbalstadions,voetpaden,winkels.

© Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid

Praktische informatieDitwenkenbladiseenpublicatievanEntervzw,insamenwerkingmetToegankelijkheidsbureauvzwenmetdesteunvandeVlaamseOverheid,GelijkeKanseninVlaanderen.

Enter vzwBelgiëplein1–3510HasseltTel.011265030–Fax011874139info@entervzw.bewww.entervzw.be

Ditwenkenbladvermeldteenaantalbasisrichtlijnen.Voormeerspecifiekerichtlijnenenadviesopmaatvanuwprojectkuntuterechtbijdeprovincialeadviesbureaustoegankelijkheid:

Adviesbureau Toegankelijke Omgeving vzw (ATO)Tel.037803538(Oost-Vlaanderen)www.ato-vzw.be

Centrum voor Toegankelijkheid Provincie Antwerpen (CTPA)Tel.032405647(Antwerpen)www.provant.be/welzijn/toegankelijkheid

Toegankelijkheidsbureau vzwTel.011874138(Limburg)Tel.024655525(Vlaams-Brabant)Tel.025022757(Brussel)www.toegankelijkheidsbureau.be

Westkans vzwTel.050407373(West-Vlaanderen)www.westkans.be

Ukuntditwenkenbladookaanvragenbij:Gelijke Kansen in VlaanderenVlaamseOverheidBoudewijnlaan30–1000BrusselTel.025535846–Fax025535138gelijkekansen@vlaanderen.be

RegelgevingSporthallenenzwembadenwordenbeschouwdalspubliektoegankelijkegebouwen.Gaje(ver)bouwen,dandienjeinVlaanderenrekeningtehoudenmetde‘GewestelijkeStedenbouwkundigeVerordeningvan5juni2009inzaketoegankelijkheid’.

Surfnaarwww.toegankelijkgebouw.bevoormeerinformatieoverdezeregelgeving.Jevindterookhet‘Handboektoegankelijkheidpubliekegebouwen’,werktoolsenheelwattipsvoorhetrealiserenvantoegankelijkegebouwen.

Databank Toegankelijk VlaanderenWiljeeentoegankelijkesportinfrastructuurvindenofwiljedetoegankelijkheidvanjesporthalofzwembadbeterkenbaarmakenvoorbezoekers,surfdannaarwww.toegankelijkvlaanderen.be.