t];|f] ;+zf]wg, 2074 ;d]t ldnfOPsf] ?kdf · 2018-06-26 · cfwf/df . - ...

107
.. 1 .. 1 .. 2 .. g]kfn /fi^« a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL, 2068 -t];|f] ;+zf]wg, 2074 ;d]t ldnfOPsf] ?kdf_ ;+zf]wg nfu" ePsf] ldlt g]kfn /fi^« a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL -k|yd ;+zf]wg, 2071_ 2071÷7÷4 g]kfn /fi^« a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL -bf];|f] ;+zf]wg, 2072_ 2072÷4÷13 g]kfn /fi^« a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL -t];|f] ;+zf]wg, 2074_ 2074÷8÷27 g]kfn /fi^« a}+s P]g, 2058 sf] bkmf 110 sf] pk-bkmf -2_ n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L g]kfn /fi^« a}+ssf] ;~rfns ;ldltn] b]xfosf ljlgodx¿ agfPsf] % . kl/R%]b – 1 k|f/lDes ;+lIfKt gfd / k|f/DeM -1_ oL ljlgodx¿sf] gfd æg]kfn /fi^« a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL, 2068Æ /x]sf] % . -2_ of] ljlgodfjnL t"?Gt k|f/De x"g]% . kl/efiffM ljifo jf k|;én] csf]{ cy{ gnfu]df o; ljlgodfjnLdf,– -s_ æP]gÆ eGgfn] g]kfn /fi^« a}+s P]g, 2058 ;Demg" k%{ . -v_ æa}+sÆ eGgfn] P]gsf] bkmf 3 adf]lhd :yfkgf ePsf] g]kfn /fi^« a}+s ;Demg" k%{ . -u_ ;ldltÆ eGgfn] P]gsf] bkmf 14 adf]lhd u&g ePsf] a}+ssf] ;~rfns ;ldlt ;Demg" k%{ . -#_ æueg{/Æ eGgfn] P]gsf] bkmf 15 adf]lhd lgo"Qm a}+ssf] ueg{/ ;Demg" k%{ . -ª_ *]k"^L ueg{/ eGgfn] P]gsf] bkmf 16 adf]lhd lgo"Qm a}+ssf] *]k"^L ueg{/ ;Demg" k%{ . -r_ ;]jf eGgfn] ljlgod 5 adf]lhd u&g ePsf] g]kfn /fi^« a}]+s sd{rf/L ;]jf ;Demg" k%{ . -%_ ;d'xÆ eGgfn] sd{rf/L ;]jf cGtu{t /xg] kbsf] sfdsf] k|s[ltsf] cfwf/df ljefhg ul/Psf] ;]jfsf kbx¿sf] ;d'x ;Demg" k%{ . -h_ æpk–;d'xÆ eGgfn] ;]jf cGtu{t /xg] kbsf] sfdsf] k|s[ltsf] cfwf/df ljefhg ul/Psf] ;]jfsf kbx¿sf] ;d'x cGtu{t /xg] pk–;d'x ;Demg" k%{ . -em_ ækbk'lt{ ;ldltÆ eGgfn] ljlgod 10 sf] pk-ljlgod -1_ adf]lhd u&g ePsf] kbk'lt{ ;ldlt ;Demg" k%{ / ;f] zAbn] ljlgod 11 adf]lhdsf] kbk'lt{ pk–;ldlt ;d]tnfO{ hgfp¤% . -`_ :yfoL kbÆ eGgfn] pkbfg jf lgj[lQe/)f kfpg] kb ;Demg" k%{ . -^_ >])fLÆ eGgfn] clws[t / ;xfos kbsf] juL{s/)f ;Demg" k%{ .

Transcript of t];|f] ;+zf]wg, 2074 ;d]t ldnfOPsf] ?kdf · 2018-06-26 · cfwf/df . - ...

  • .. 1 .. 1 .. 2 ..

    g]kfn /fi «̂ a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL, 2068

    -t];|f] ;+zf]wg, 2074 ;d]t ldnfOPsf] ?kdf_

    ;+zf]wg nfu" ePsf] ldlt

    g]kfn /fi «̂ a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL -k|yd ;+zf]wg, 2071_ 2071÷7÷4

    g]kfn /fi «̂ a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL -bf];|f] ;+zf]wg, 2072_ 2072÷4÷13

    g]kfn /fi «̂ a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL -t];|f] ;+zf]wg, 2074_ 2074÷8÷27

    g]kfn /fi «̂ a}+s P]g, 2058 sf] bkmf 110 sf] pk-bkmf -2_ n]

    lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L g]kfn /fi «̂ a}+ssf] ;~rfns ;ldltn]

    b]xfosf ljlgodx¿ agfPsf] % .

    kl/R%]b – 1

    k|f/lDes

    ;+lIfKt gfd / k|f/DeM -1_ oL ljlgodx¿sf] gfd æg]kfn /fi^«

    a}+s sd{rf/L ;]jf ljlgodfjnL, 2068Æ /x]sf] % .

    -2_ of] ljlgodfjnL t"?Gt k|f/De x"g]% .

    kl/efiffM ljifo jf k|;én] csf]{ cy{ gnfu]df o;

    ljlgodfjnLdf,–

    -s_ æP]gÆ eGgfn] g]kfn /fi «̂ a}+s P]g, 2058 ;Demg" k%{ .

    -v_ æa}+sÆ eGgfn] P]gsf] bkmf 3 adf]lhd :yfkgf ePsf]

    g]kfn /fi «̂ a}+s ;Demg" k%{ .

    -u_ ;ldltÆ eGgfn] P]gsf] bkmf 14 adf]lhd u&g ePsf]

    a}+ssf] ;~rfns ;ldlt ;Demg" k%{ .

    -#_ æueg{/Æ eGgfn] P]gsf] bkmf 15 adf]lhd lgo"Qm a}+ssf]

    ueg{/ ;Demg" k%{ .

    -ª_ *]k"^L ueg{/ eGgfn] P]gsf] bkmf 16 adf]lhd lgo"Qm a}+ssf] *]k"^L ueg{/ ;Demg" k%{ .

    -r_ ;]jf eGgfn] ljlgod 5 adf]lhd u&g ePsf] g]kfn /fi «̂ a}]+s sd{rf/L ;]jf ;Demg" k%{ .

    -%_ ;d'xÆ eGgfn] sd{rf/L ;]jf cGtu{t /xg] kbsf]

    sfdsf] k|s[ltsf] cfwf/df ljefhg ul/Psf] ;]jfsf

    kbx¿sf] ;d'x ;Demg" k%{ .

    -h_ æpk–;d'xÆ eGgfn] ;]jf cGtu{t /xg] kbsf] sfdsf]

    k|s[ltsf] cfwf/df ljefhg ul/Psf] ;]jfsf kbx¿sf]

    ;d'x cGtu{t /xg] pk–;d'x ;Demg" k%{ .

    -em_ ækbk'lt{ ;ldltÆ eGgfn] ljlgod 10 sf] pk-ljlgod

    -1_ adf]lhd u&g ePsf] kbk'lt{ ;ldlt ;Demg" k%{ /

    ;f] zAbn] ljlgod 11 adf]lhdsf] kbk'lt{ pk–;ldlt

    ;d]tnfO{ hgfp¤% .

    -`_ :yfoL kbÆ eGgfn] pkbfg jf lgj[lQe/)f kfpg] kb

    ;Demg" k%{ .

    -^_ >])fLÆ eGgfn] clws[t / ;xfos kbsf] juL{s/)f

    ;Demg" k%{ .

  • .. 3 .. 2 .. 4 ..

    -&_ :t/ eGgfn] ljlgod 7 adf]lhd ;]jfdf /xg] kbsf]

    ljefhg ;Demg" k%{ .

    -*_ æjl/i&tfÆ eGgfn] ;DalGwt kbsf] h]i&tfsf] qmddf

    ;aeGbf klxnf] kbflwsf/LnfO{ ;Demg" kb{% .

    -(_ æclws[t :t/ eGgfn] clws[t t[tLo / ;f]eGbf

    dflysf] >])fLsf kb ;Demg" k%{ .

    -)f_ ;xfos :t/ eGgfn] ;xfos k|ydb]lv ;xfos k~rd

    >])fL;Ddsf kb ;Demg" k%{ .

    -t_ >])fL ljxLg :t/ eGgfn] sfof{no ;xof]uL k|yd /

    ;f]eGbf d"lgsf kb ;Demg" k%{ .

    -y_ æs]Gb|Lo sfof{noÆ eGgfn] a}+ssf] s]Gb|Lo sfof{no

    ;Demg" k%{ .

    -b_ æsfof{noÆ eGgfn] s]Gb|Lo sfof{no / ;f] cGtu{t

    :yfkgf ePsf a}+ssf ;Dk')f{ sfof{no ;Demg" k%{ .

    -w_ ljefuÆ eGgfn] ueg{/n] s]Gb|Lo sfof{no cGtu{t /xg]

    u/L ;do ;dodf tf]lslbPsf] ljefu ;Demg" k%{ .

    -g_ æsd{rf/LÆ eGgfn] ;]jfsf] :yfO{ kbdf jxfn /x]sf]

    sd{rf/L ;Demg" k%{ .

    -k_ æljefuLo k|d"vÆ eGgfn] ljefuLo k|d"vsf] ¿kdf

    sfdsfh ug]{ u/L tf]lsPsf clws[t sd{rf/L ;Demg"

    k%{ .

    -km_ æsfof{no k|d"vÆ eGgfn] sfof{no k|d"vsf] ¿kdf

    sfdsfh ug{] u/L tf]lsPsf clws[t sd{rf/L ;Demg"

    k%{ .

    -a_ æclVtof/ k|fKt clwsf/LÆ eGgfn] ljlgod 32 adf]lhd

    lgol"Qm lbg] clwsf/L ;Demg" k%{ .

    -e_ æsfod d"sfodÆ eGgfn] sd{rf/Ln] wf/)f u/]sf]

    kbeGbf dflyNnf] kbsf] kbLo lhDd]jf/L lnO{ sfdsfh

    ug]{ cj:yf ;Demg" k%{ .

    -d_ ækl/jf/Æ eGgfn] sd{rf/L;¤u a:g] tyf lgh cfkm}+n]

    kfng kf]if)f ug"{kg]{ klt, kTgL, %f]/f, cljjflxtf %f]/L,

    wd{k"q, cljjflxtf wd{k"qL, gfafns efO, alxgL, afa",

    cfdf jf ;f}ltgL cfdf ;Demg" k%{ / ;f] zAbn] k"?if

    sd{rf/Lsf] xsdf lghsf] afa"tkm{sf] afh], aHo} tyf

    ljjflxt dlxnf sd{rf/Lsf] xsdf lghsf] ;;"/f, ;f;'

    ;d]tnfO{ hgfp¤% .

    -o_ æsd{rf/L ;+# jf ;ª\u&gÆ eGgfn] k|rlnt ^«]*

    o"lgog P]g adf]lhd btf{ePsf] sd{rf/Lx¿sf] ;+# jf

    ;ª\u&g ;Demg" k%{ .

    -/_ æ:yfoL cfjf;Lo cg"dltÆ eGgfn] ljb]zL d"n"sn] s"g}

    zt{ tf]sL jf gtf]sL ;f] d"n"sdf :yfoL ¿kn] a;f]jf;

    ug{ kfpg] u/L g]kfnL gful/snfO{ pknJw u/fPsf]

    *fOe/l;^L Oldu|]G^ le;f-l*=le=_, k/dfg]G^ /]lh*]G^

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk . bf]>f] ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 5 .. 3 .. 6 ..

    le;f -lk=cf/_ jf u|Lg sf*{ ;Demg" k%{ / ;f] zJbn]

    g]kfnL gful/snfO{ ljb]zdf :yfoL ¿kdf a;f]af; ug{

    lbOPsf] h"g;"s} gfdsf] :yfoL cfjf;Lo cg"dltnfO{

    ;d]t hgfp+% . -n_ æcfof]uÆ eGgfn] g]kfnsf] :f+ljwfgsf] wf/f 242

    adf]lhdsf] nf]s ;]jf cfof]u ;Demg" kb{% .

    -j_ æ;fdfGo l;$fGtÆ eGgfn] cfof]uåf/f hf/L ;+ul&t

    ;+:yfsf sd{rf/Lsf] ;]jfsf zt{ ;DaGwL sfg"g, a("jf

    / ljefuLo sf/afxL ;DaGwL ;fdfGo l;$fGt, 2064

    nfO{ ;Demg" kb{% .

    -z_ ægftfÆ eGgfn] afa", cfdf, klt, kTgL tyf %f]/f–%f]/L,

    bfh"–efO, lbbL–alxgL, efph'–a"xf/L, h]&fh", b]j/,

    h]&fgL, b]p/fgL, cfdfh', gGb, sfsf–sfsL, &'nf]a"af–

    &"nLcfdf, ;fgf]a"af–;fgLcfdf, elthf–elthL, ef~hf–

    ef~hL, legfh"–HjfO{, dfdf–dfOHo', k"mk'–k"mkfh', ;fnf–

    ;fnL, / ltgsf %f]/f%f]/L ;d]tnfO{ ;Demg" kb{% .

    ljlgodfjnLsf] JofVofM o; ljlgodfjnLsf] JofVof ug]{ clwsf/

    ;ldltnfO{ x"g]% .

    ljlgodfjnLsf] hfgsf/L k|fKt ug"{ kg]{M -1_ o; ljlgodfjnLdf

    Joj:yf ul/Psf ;]jfsf ;t{x¿sf] hfgsf/L k|fKt ug"{ k|To]s

    t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

    sd{rf/Lsf] st{Jo x"g]% . o;sf] c!fgtfn] a}+ssf] sfd

    sf/jfxLdf s"g} c;/ kg]{ %}g .

    -2_ o; ljlgodfjnLdf /x]sf Joj:yf sd{rf/LnfO{ ;xh ¿kdf

    hfgsf/L pknAw u/fpg a}+ssf] j]e;fO^df k|sflzt ul/g] % .

    kl/R%]b – 2

    ;]jfsf] u&g / kb Joj:yf

    ;]jfsf] u&gM -1_ g]kfn /fi «̂ a}+s P]g, 2058 sf] p@]Zo

    k|flKtsf nflu æg]kfn /fi «̂ a}]+s sd{rf/L ;]jfÆ u&g ul/g] % .

    -2_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd u&g ul/Psf] ;]jfnfO{ k|zf;g /

    k|fljlws u/L b"O{ efudf ljefhg ul/g] % .

    ;]jfsf] ;d'x tyf pk–;d'xM ljlgod 5 sf] pkljlgod

    -2_ adf]lhd ljeflht u/]sf] ;]jfleq /xg] ;d'x tyf pk-

    ;d'xx¿ cg";'rL–1 df pNn]v eP adf]lhd x"g]%g\ .

    ;]jfsf] :t/ tyf >])fL ljefhgM -1_ ;]jfdf clws[t, ;xfos /

    >])fL ljxLg u/L ltg :t/ /xg]% .

    -2_ ;]jfsf] clws[t :t/, ;xfos :t/ / >])fL ljxLg :t/df

    /xg] >])fLx¿ cg";'rL–2 df pNn]v eP adf]lhd x"g]%g\ .

    ;]jfsf kbx¿M -1_ ;]jfdf clws[t / ;xfos :t/df ljleGg

    >])fLsf k|zf;lgs, k|fljlws / >])fLljxLg kbx¿ /xg]%g\ .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    mailto:p@]Zo

  • .. 7 .. 4 .. 8 ..

    -2_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd /xg] kbx¿ cg";'rL–3 df pNn]v

    eP adf]lhd x"g]%g\ .

    -3_ a}+sn] ;]jfsf clws[t, ;xfos / >])fLljxLg :t/df /x]sf

    ljleGg >])fLx?sf k|To]s kbsf] sd{rf/Lx?nfO{ cfˆgf]

    ljefu÷sfof{non] tf]lslbPsf] lhDd]jf/L cg";f/ ;Dkfbg ug"{kg]{

    sfdx?sf] sfo{ ;d]t v"Ng] u/L sfo{ ljj/)f cg";'rL–4

    adf]lhdsf] (f+rfdf tof/ ug"{ kg]{% / To:tf] sfo{ ljj/)fdf

    ;DalGwt kbsf] sfd, st{Ao, pQ/bfloTj, clwsf/ / of]Uotf

    ;d]t :ki^ ?kdf lsl^Psf] x"g" kg]{% .

    ;+u&g ;+/rgf / b/aGbL Joj:yfM -1_ a}+ssf] sfo{ ;Dkfbg

    ug{ cfjZos kg]{ ;ª\u&g ;+/rgf ;ldltn] lgwf{/)f u/]

    adf]lhd x"g]% . t/ ;fljs ;+/rgfdf kl/jt{g ug{"k/]df ;+u&g

    tyf Joj:yfkg ;j]{If)f -cf] P)* Pd ;e]{_ u/]/ dfq ug"{kg]{% .

    -2_ a}+ssf kbx?sf] b/aGbL lgwf{/)f k|To]s jif{sf] c;f/

    d;fGtsf] cfwf/df b]xfo adf]lhd x"g]%M–

    -s_ b/aGbL lgwf{/)f ;DaGwdf ;ldlt÷ueg{/ ;dIf

    l;kmfl/z k]z ug{ jl/i& *]k"^L ueg{/sf] ;+of]hsTjdf

    *]k"^L ueg{/, hgzlQm Joj:yfkg ljefu / ;+:yfut

    of]hgf ljefusf k|d"v / hgzlQm Joj:yfkg

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    ljefusf lgb]{zs ;b:o–;lrj /xg] u/L Ps b/aGbL

    lgwf{/)f l;kmfl/z pk–;ldlt /xg] % .

    -v_ clws[t :t/sf] b/aGbL ;ldltn] :jLs[t u/] adf]lhd,

    -u_ ;xfos :t/ / >])fLljxLgsf] b/aGbL ueg{/n] :jLs[t

    u/] adf]lhd x"g]% . o;/L :jLs[t ePsf] b/aGbL

    ;DaGwdf ueg{/n] ;ldltnfO{ hfgsf/L lbg" kg{]% .

    kl/R%]b – 3

    kbk'lt{ / kbflwsf/

    10= kbk'lt{ ;ldltsf] u&gM -1_ ;]jfsf] clws[t tyf ;xfos

    >])fLsf] l/Qm kbdf gof+ lgo"lQm jf a("jfåf/f k'lt{ ug{sf] nflu

    ueg{/ ;dIf l;kmfl/; k]z ug{ b]xfo adf]lhdsf] Pp^f kbk'lt{

    ;ldlt u&g ul/g]%M–

    -s_ al/i& *]k"^L ueg{/ – cWoIf

    -v_ *]k"^L ueg{/ – ;b:o

    -u_ k|ltlglw, ;x;lrj :t/, nf]s ;]jf cfof]u – ;b:o

    -#_ k|ltlglw, ;x;lrj :t/, cy{ dGqfno – ;b:o

    -ª_ k|d"v, hgzlQm Joj:yfkg ljefu –;b:o ;lrj

    -2_ kbk'lt{ ;ldltsf] cWoIfsf] cg"kl:yltdf *]k"^L ueg{/n]

    ;f] ;ldltsf] a}&ssf] cWoIftf ug]{% .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 9 .. 5 .. 10 ..

    -3_ kbk'lt{ ;ldltn] cfˆgf a}&s ;DaGwL ;Dk')f{ sfo{ljlw

    cfkm}n] lgwf{/)f ug]{% .

    -4_ kbk'lt{ ;ldltsf sDtLdf tLg ;b:o pkl:yt ePdf ;f]

    ;ldltsf] a}&ssf] nflu u)fk'/s ;+Vof k"u]sf] dflgg]% .

    -5_ kbk'lt{ ;ldltn] ueg{/sf] :jLs[lt lnO{ cfˆgf] a}&sdf

    cfjZostf cg";f/ kb;¤u ;DalGwt afXo ljz]if!nfO{ cfdGq)f

    ug{ ;Sg]% .

    -6_ hgzlQm Joj:yfkg ljefusf] k|d"v sfod d"sfod ePsf]

    cj:yfdf clws[t ljlzi^ >])fLsf] kbk'lt{ ;DaGwL sfo{ ubf{

    ueg{/n] tf]s]sf] a}+ssf] jl/i& ljlzi^ >])fL clws[tn] kbk'lt{

    ;ldltsf] ;b:o–;lrjsf] ¿kdf sfo{ ug]{% .

    -7_ Ps hgf dfq *]k"^L ueg{/ kbdf axfn /x]sf] cj:yfdf

    ueg{/n] jl/i& ljlzi^ >])fL clws[tnfO{ kbk'lt{ ;ldltsf]

    ;b:odf dgf]gog ug{ ;Sg]% .

    -8_ kbk'lt{{ ;ldltsf] cWoIf jf ;b:o jf cfdlGqt afx\o

    ljz]if!n] ;DefJo pDd]bjf/;+u cfˆgf] gftf kg]{ cyjf :jfy{

    aflemPsf] s"g} s"/f eP kbk'lt{ ;ldltnfO{ clu|d ?kdf

    hfgsf/L u/fpg" kg]{% . gftf kg]{ jf k|ToIf :jfy{ aflemPsf]

    JolQm kbk'lt{ ;ldltdf ;+nUg x"g kfpg] %}g .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk . t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

    kbk'lt{ pk;ldltsf] u&gM a}+ssf] ;xfos >])fL / >])fLljxLg

    sfof{no ;xof]uL kbx¿sf] kbk'lt{ ubf{ cfjZostf cg";f/

    kbk'lt{ ;ldltsf] l;kmfl/;df ueg{/n] Pp^f kbk'lt{ pk;ldlt

    u&g ug{ ;Sg]% .

    kbk'lt{ ;ldltsf] sfd / st{JoM kbk'lt{ ;ldltsf] sfd / st{Jo

    b]xfo adf]lhd x"g]%M-

    -s_ ljlgod 16 adf]lhd ;]jfdf l/Qm /x]sf kbx¿ k'lt{ ug{

    %gf}^sf] k|s[of, kbk'lt{sf] k|ltzt / k|ltof]lutfsf]

    lsl;d lgwf{/)f ug]{ .

    -v_ k|To]s cfly{s jif{sf] nflu cfof]uaf^ :jLs[t jflif{s

    sfo{tflnsfsf] cfwf/df ;fdfGotof ;f]xL cfly{s jif{

    leqdf kbk'lt{ sfo{ ;DkGg ug]{ .

    -u_ v"nf tyf cfGtl/s k|ltof]lutfåf/f k'lt{ ug"{kg]{ kbsf]

    nflu kf&\oqmd tof/ ug]{, lj!fkg ug]{, k|of]ufTds

    k/LIff lng] / cfof]uaf^ lnOPsf] lnlvt k/LIffsf]

    glthf k|sflzt ePkl% cGtjf{tf{ lnO{ %gf}^ ug]{ .

    -#_ a("jfåf/f k'lt{ ug"{kg]{ l/Qm kbsf nflu ;]jfdf /x]sf

    ;DefJo pDd]bjf/sf] o; ljlgodfjnLdf Joj:yf eP

    adf]lhd a("jfsf cfwf/ cg";f/ d'Nof°g u/L

    of]Uotfqmd cg";f/ kbk'lt{ ug{ l;kmfl/; ug]{, /

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 11 .. 6 .. 12 ..

    -ª_ %gf]^ ePsf pDd]b/jf/nfO{ lgo"lQm jf kb:yfkg ug{

    ueg{/ ;dIf l;kmfl/; ug]{ .

    kbk'lt{ ;ldltsf] ;lrjfnoM kbk'lt{ ;ldltsf] ;lrjfnosf] sfd

    hgzlQm Joj:yfkg ljefun] ug]{% .

    ================

    kbk'lt{ k|ltztsf] cfwf/df kb;ª\Vof lgwf{/)f ug]{M ljlgod 9

    adf]lhd b/aGbL lgwf{/)f ePkl% kbk'lt{ ;ldltn] l/Qm

    kbx¿dWo] ljlgod 16 adf]lhd v"nf k|ltof]lutf jf

    sfo{Ifdtfsf] d'Nof°g a("jf jf cfGtl/s k|ltof]lutfTds

    k/LIffåf/f x"g] kbk'lt{sf] kb;ª\Vof lgwf{/)f ug]{% .

    ;]jfsf] kbk'lt{M -1_ v"nf k|ltof]lutf jf sfo{Ifdtfsf] d'Nof°g jf

    cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ul/g] kbsf] ;ª\Vof

    k|To]s jif{sf] c;f/ d;fGt ;Dd l/Qm /x]sf] hDdf

    kb;ª\Vofsf] cfwf/df b]xfo adf]lhdsf] k|ltztn] sfod u/L k'lt{

    ug"{ kg]{%M-

    -s_ k|zf;g ;]jftkm{M

    -1_ clws[t :t/ ljlzi^ >])fLsf] l/Qm kb ljlgod 65

    df plNnlvt k|s[ofåf/f .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf] . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -2_ clws[t :t/ k|yd / låtLo >])fLsf] l/Qm kb

    ;ª\Vofsf] ;Q/L k|ltzt sfo{Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f / tL;

    k|ltzt cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f .

    -3_ clws[t :t/ t[tLo >])fLsf] l/Qm kb ;+Vofsf] ;Q/L

    k|ltzt v"Nnf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f, kGw| k|ltzt

    sfo{Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f tyf kGw| k|ltzt cfGtl/s

    k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f . sfo{Ifdtfsf] d'Nof°g tyf

    cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ul/g] kbdf

    ;+efJo pDd]bjf/ gePdf jf sd ePdf v"nf

    k|ltof]lutfåf/f .

    dfly h"g;"s} s"/f n]lvPsf] ePtf klg v"nf

    k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ug"{kg]{ clws[t :t/ t[tLo

    >])fLsf] kbdWo] :jb]zL ljZjljBfnoaf^ cy{zf:q jf

    Joj:yfkg ljifodf :gftsf]Q/ txdf k|yd, låtLo tyf

    t[tLo :yfg xfl;n u/]sf pDd]bjf/dWo] cy{zf:q

    ljifotk{m Pshgf / Joj:yfkgtk{m Pshgf u/L k|ltjif{

    b"O{ hgfdf ga(\g] u/L v"nf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f

    :yfoL lgo"lQm ug{ ;lsg] % .

    -4_ ;xfos :t/ k|yd >])fLsf] l/Qm kb ;ª\Vofsf] ;f&L

    k|ltzt sfo{Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f / rfln; k|ltzt

    cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 13 .. 7 .. 14 ..

    -5_ ;xfos :t/ låtLo >])fLsf] l/Qm kb;+Vofsf] c;L

    k|ltzt v"nf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f, bz k|ltzt

    sfo{Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f / bz k|ltzt cfGtl/s

    k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f . sfo{Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f

    tyf cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ul/g]

    kbdf ;+efJo pDd]bjf/ gePdf jf sd ePdf v"nf

    k|ltof]lutfåf/f .

    -6_ ========

    -7_ >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL k|ydb]lv t[tLo

    :t/;Ddsf] kbf]Gglt ztk|ltzt sfo{Ifdtfsf]

    d'Nof°gåf/f .

    -8_ >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL :t/ rt"y{sf] l/Qm

    kbdf k|rlnt g]kfn sfg'gsf] clwgdf /xL a}+sn]

    tf]lsPsf] sfo{ljlwsf] cfwf/df s/f/÷Hofnfbf/L

    ;]jfdf .

    -9_ ========

    -10_ ================

    -11_ ================

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] . k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf] .

    -12_ ================

    -13_ >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL k|yd, låtLo, t[tLo /

    rt"y{sf] tnadfg s|dzM ;xfos låtLo, t[tLo, rt"y{ /

    k~rd ;/x x"g] u/L ldnfg ul/g]% .

    -14_ ========

    -v_ k|fljlws ;]jftk{mM

    -1_ k|fljlws ;]jftkm{ ;'rgf k|ljlw ;d'xsf kbx¿df

    dfq a}+ssf] cfjZostf cg";f/ v"nf k|ltof]lutfåf/f

    kbk'lt{ ul/g]% . ;'rgf k|ljlw nufot cGo k|fljlws

    ;]jfsf a("jfåf/f kbk'lt{ ug{"kg]{ ;a} kb sfo{Ifdtf

    d'Nof°g a("jfåf/f k'lt{ ul/g]% .

    -2_ k|fljlws ;]jftkm{sf clws[t :t/df sfo{Ifdtfsf]

    d'Nof°gåf/f kbk'lt{ ubf{ k|zf;g ;]jf tkm{sf] ;f]xL :t/sf]

    cf};t a("jf jif{ / ;+:yfsf] cfjZostf ;d]tsf] cfwf/df

    lgwf{l/t ;ª\Vofdf ga(\g] u/L kbk'lt{ ug"{ kg]{% .

    -3_ sfo{ Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f l/Qm kbk'lt{ ug{ kbk'lt{

    ;ldltn] o; ljlgodfjnLsf] k|s[of cjnDag u/L a("jf

    ug"{ kg]{% .

    -2_ v"nf k|ltof]lutfTds k/LIff / sfo{Ifdtfsf] d'Nof°gåf/f

    k'lt{ ul/g] kb ;ª\Vofsf] k|ltzt lgwf{/)f ubf{ z]if /xg cfPsf]

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

  • .. 15 .. 8 .. 16 ..

    kb;ª\Vof v"nf k|ltof]lutfTds k/LIffsf nflu / sfo{Ifdtfsf]

    d'Nof°g tyf cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ul/g]

    kbsf] k|ltzt lgwf{/)f ubf{ z]if /xg cfPsf] cª\s htftkm{ a(L

    x"G% Tot}tkm{ /flvg]% .

    t/ z]if cª\s a/fa/ ePdf cfGtl/s k|ltof]lutfTds

    k/LIffsf] nflu %"^\ofOg]% .

    -3_ o; ljlgod adf]lhd kbk'lt{ ubf{ ljleGg ;]jf, ;d'x /

    pk;d'xdf l/Qm x"g cfPsf] kbnfO{ To:tf ;]jf, ;d'x /

    pk;d'xsf] %"§f%"§} kbsf] lx;fa u/L k'lt{ ug"{ kg]{% .

    -4_ pk–ljlgod -1_ sf] v)* -s_ cGtu{t pkv)* -3_ /

    -5_ df h"g;"s} s"/f n]lvPsf] ePtfklg a}+s ;]jfnfO{ ;dfj]zL

    agfpg v"nf k|ltof]lutfåf/f k'lt{ x"g] kbdWo] k}+tfln; k|ltzt

    kb %" \̂ofO{ ;f] k|ltztnfO{ ztk|ltzt dfgL b]xfo adf]lhdsf

    pDd]bjf/ aLrdf dfq %"§f%"§} k|lt:kwf{ u/fO{ kbk'lt{ ul/g]%M–

    -s_ dlxnfM– t]QL; k|ltzt

    -v_ cflbjf;L÷hghfltM– ;QfO; k|ltzt

    -u_ dw];LM– jfO; k|ltzt

    -#_ blntM– gf} k|ltzt

    -ª_ ckfª\uM– kf+r k|ltzt

    -r_ lk%l*Psf] If]qM– rf/ k|ltzt .

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -s_ cflbjf;L÷hghfltsf xsdf g]kfn cflbjf;L hghflt

    pTyfg /fli^«o k|lti&fg P]gdf ;'rLs[t ePsf] hfltsf]

    xsdf ;f] ;'rLsf] cfwf/df,

    t/ g]kfn cflbjf;L÷hghflt pTyfg /fli «̂o

    k|lti&fg P]gdf ;'rLs[t ePsf] hfltleq Ps eGbf a(L

    y/x? ePdf ;DalGwt :yfgLo txsf] k|d"vsf]

    l;kmfl/zdf k|d"v lhNnf clwsf/Laf^ ;'lrs[t ePsf]

    hfltleqsf] y/ egL k|dfl)ft u/fO{ b/vf:t;fy k]z ug"{

    kg]{% .

    -v_ blntsf xsdf /fli «̂o blnt cfof]uaf^ ;'rLs[t ePsf]

    ;'rLsf] cfwf/df,

    t/ /fli «̂o blnt cfof]uaf^ ;'rLs[t ePsf]

    hfltleq Ps eGbf a(L y/x? ePdf ;DalGwt :yfgLo

    txsf] k|d"vsf] l;kmfl/;df k|d"v lhNnf clwsf/Laf^

    ;'rLs[t ePsf] hflt leqsf] y/ egL k|dfl)ft u/fO{

    b/vf:t;fy k]z ug"{ kg]{% .

    -u_ ckfésf xsdf :jLs[t lrlsT;ssf] l;kmfl/;df ;dfh

    sNof)f kl/ifb\af^ ckfétf k|dfl)ft u/]sf] cfwf/df,

    -#_ dw]zLsf xsdf g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;'rgf

    k|sfzg u/L tf]s] adf]lhdsf] ;+:yfaf^ dw]z egL

    k|dfl)ft u/]sf] cfwf/df,

    t/ g]kfn /fhkqdf ;'rgf k|sfzg u/L ;+:yf

    gtf]s];Dd ;DalGwt :yfgLo txsf] k|d"vsf] l;kmfl/;df

  • .. 17 .. 9 .. 18 ..

    k|d"v lhNnf clwsf/Laf^ dw]zL egL k|dfl)ft u/fO{

    b/vf:t ;fy k]z ug"{ kg]{% .

    -ª_ lk%l*Psf] If]qsf xsdf o;} pkljlgod -4_ sf]

    :ki^Ls/)fsf] -1_ df pNn]v ePsf lhNnfdf :yfoL

    a;f]af; pNn]v u/L ;DalGwt lhNnfaf^ k|fKt

    ul/Psf] gful/stfsf] k|df)fkq tyf ;DalGwt

    ufp+kflnsf jf gu/kflnsfaf^ xfn ;f]xL :yfgdf

    :yfoL a;f]af; ePsf] egL k|dfl)ft u/]sf]

    cfwf/df .

    -5_ pk–ljlgod -4_ adf]lhd k|ltzt lgwf{/)f ubf{ Ps

    k|ltzteGbf sd bzdnj c+z -k|mofS;g_ cfPdf To:tf] c+z

    h"g ;d'xsf] xsdf cfPsf] xf] ;f]eGbf nuQ} kl%sf] ;d'xdf ;b}{

    hfg]% .

    -6_ pk–ljlgod -4_ adf]lhd %"^\ofOPsf] kbdf h"g jif{sf]

    nflu lj!fkg ePsf] xf] ;f] jif{ x"g] lj!fkgdf pko"Qm

    pDd]bjf/ pknAw x"g g;s]df To:tf] kb csf]{ jif{ x"g]

    lj!fkgdf ;dfj]z ug"{ kg]{% / To;/L lj!fkg ubf{ klg

    pko"Qm pDd]bjf/ pknAw x"g g;s]df To:tf] kb ;f]xL jif{

    v"nf k|ltof]lutfåf/f k'lt{ x"g] kbdf ;dfj]z ug{" kg]{% .

    -7_ pk–ljlgod -4_ adf]lhd lgwf{/)f ul/Psf] k|ltztåf/f

    kbk'lt{ ug]{ Joj:yf k|To]s bz jif{df k"g/fjnf]sg ug"{ kg]{% .

    -8_ pk–ljlgod -4_ adf]lhdsf] k|ltzt adf]lhd kb;ª\Vof

    lgwf{/)f ubf{ s"g} ljjfb cfPdf ;ldltsf] lg)f{o clGtd x"g]% .

    -9_ o; ljlgodfjnLdf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP

    tfklg ;xfos låtLo b]lv clws[t t[tLo;Dd cfGtl/s

    a("jfåf/f kbk'lt{ ug"{kg]{ s"n ;ª\Vofsf] bz k|ltzt kb Pp }̂

    kbdf cf& jif{ ;]jf cjlw k"u]sf sd{rf/Lx¿nfO{ cf/If)fsf]

    nflu %"§ofO{ d'Nof°g a("jf ul/g] % . o;/L ul/g] kbk'lt{

    lgoldt d'Nof°g a("jfsf] sfo{ ;Dkfbg ePkl% cf/lIft tkm{sf]

    a("jf ul/g]% .

    t/ cf/If)ftk{m cfjZos pDd]bjf/ gePsf] cj:yfdf

    ;f]sf nflu %"§ofOPsf] kb;ª\Vof ;d]t cfGtl/s a("jfdf

    ;dfj]z u/L a("jf ul/g]% .

    kbk'lt{ cjlwsf] aGb]hM k|To]s cfly{s jif{sf] c;f/

    d;fGt;Dddf l/Qm x"g cfPsf kbx? cfufdL cfly{s jif{sf]

    c;f/ d;fGtleq k'lt{ u/L ;Sg"kg]{% .

    t/ v"nf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ug{ %"^\ofOPsf

    kbx?sf] kbk'lt{ k|lqmof cfufdL cfly{s jif{sf] c;f/

    d;fGt;Dd klg z"? gePdf To;kl%sf] cfly{s jif{sf] v"nf

    k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ug{ %"^\ofOPsf kbx?df yk

    u/L Ps} k^s k'lt{ ug{ ;lsg]% .

    k|ltof]lutfTds k/LIffM ;]jfsf] l/Qm kbdf gof¤ :yfoL lgo"lQm

    ubf{ k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f dfq ul/g]% .

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 19 .. 10 .. 20 ..

    k|ltof]lutfsf] lsl;d / %gf}^M -1_ ;]jfsf] kbk'lt{ ug{ lnOg]

    k|ltof]lutf b]xfo adf]lhd x"g]%M-

    -s_ v"nf k|ltof]lutf .

    -v_ cfGtl/s k|ltof]lutf .

    -2_ pk-ljlgod -1_ -s_ adf]lhd lnOg] k|ltof]lutfTds k/LIff

    b]xfo adf]lhd x"g]%M-

    -s_ k'j{ of]Uotf,

    -v_ lnlvt,

    -u_ k|of]ufTds, /

    -#_ cGtjf{tf{ .

    -3_ s"g kbsf] nflu s] s:tf] k|ltof]lutf u/fpg] / s"g

    k|sf/sf] k/LIff lng] eGg] ljifosf] lgwf{/)f kbsf] sfo{k|s[lt

    tyf cfjZostfsf] cfwf/df kbk'lt{ ;ldltn] ug]{% .

    t/,–

    -s_ a}+sdf l/Qm /x]sf kbx?sf] lnlvt k/LIff cfof]un]

    ;~rfng ug]{% .

    -v_ k|of]ufTds k/LIff lng" kg]{ k|sf/sf] kbdf

    k|of]ufTds k/LIff lng" clgjfo{ x"g]% .

    -4_ clGtd %gf}^ ubf{ k'j{ of]Uotf k/LIff, lnlvt k/LIff,

    k|of]ufTds k/LIff jf cGtjf{tf{ dWo] s"gdf slt slt cª\ssf]

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    ef/ lbg] eGg] ;DaGwdf o; ljlgodfjnLdf pNn]v eP adf]lhd

    kbk'lt{ ;ldltn] To:tf] ef/ lgwf{/)f u/L cfjZos :jLs[ltsf]

    lgldQ ueg{/ ;dIf l;kmfl/; ug"{ kg]{% .

    -5_ pk-ljlgod -4_ adf]lhd sfod x"g cfpg] cª\ssf] ef/sf]

    ;'rgf ;DalGwt ;a}sf] hfgsf/Lsf] nflu k|sfzg ul/g]% .

    -6_ k/LIff ;DaGwL sfo{ljlw kbk'lt{ ;ldltsf] l;kmfl/zdf

    ueg{/n] :jLs[t ug]{% .

    lj!fkgM -1_ ;]jfdf l/Qm /x]sf] kb v"nf k|ltof]lutfåf/f k'lt{

    ubf{ /fli «̂o :t/sf] b}lgs klqsfdf sDtLdf PSsfO; lbgsf]

    cjlw tf]sL lj!fkg k|sfzg ug"{ kg]{% / o:tf] lj!fkgsf]

    lj:t[t ljj/)f a}+ssf] j]j;fO^df ;d]t /flvg]% .

    -2_ lj!fkg ubf{ k'lt{ ug"{kg]{ kbsf] ;ª\Vof, ;]jf, ;d'x, pk-

    ;d'x, >])fL, cfjZos Go'gtd of]Uotf, tna eQf, ;"ljwf,

    sfdsf] lsl;d, k/LIffsf] lsl;d, pd]/sf] xb, gful/stf,

    b/vf:t lbg] clGtd ldlt, k/LIff x"g] :yfg tyf ;f] ;DaGwL

    cfjZos cGo s"/fx¿ To:tf] lj!fkgdf :ki^ ¿kdf v"nfpg"

    kg]{% .

    b/vf:t b:t"/ -1_ v"nf k|ltof]lutfTds k/LIffåf/f k'lt{ ul/g]

    ;]jfsf kbx?sf] nflu b/vf:t cfXjfg ubf{ nfUg] b/vf:t b:t"/

    hgzlQm Joj:yfkg ljefun] tf]s] adf]lhd x"g]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk . t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 21 .. 11 .. 22 ..

    -2_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd a"emfPsf] b:t"/ b]xfosf] cj:yfdf

    afx]s lkmtf{ x"g] %}gM-

    -s_ b/vf:t c:jLs[t ePdf,

    -v_ lj!fkg /@ ePdf .

    -3_ b/vf:t kmf/fd a"emfpg] Dofb ;dfKt ePsf] ldltn] ;ft

    lbg leq k/LIff b:t"/sf] bf]Aa/ b:t"/ lt/L b/vf:t kmf/fd

    a"emfpg ;lsg]% . t/ ljlgod -20_ sf] pk–ljlgod -1_ sf]

    Dofbkl% k|fKt x"g] z}lIfs of]Uotf, tfnLd, cg"ej jf ;]jf

    cjlw u)fgf x"g] %}g .

    pd]/sf] xbM -1_ ;]jfsf] l/Qm kb gof¤ lgo"lQmåf/f k'lt{ ubf{

    pd]/sf] tNnf] / dflyNnf] xb b]xfo adf]lhd x"g]%M–

    -s_ clws[t :t/ - PsfO; jif{ k"/f eO{ k}+tL;

    jif{ ggf#]sf] .

    -v_ ;xfos :t/ /

    >])fLljxLg :t/ - c&f/ jif{ k"/f eO{ k}tL;

    jif{ ggf#]sf] .

    t/, dlxnf pDd]bjf/sf] xsdf pd]/sf] dflyNnf]

    xb rfnL; jif{ ggf#]sf] .

    -2_ a}+ssf] axfnjfnf sd{rf/LnfO{ pk-ljlgod -1_ adf]lhdsf]

    pd]/sf] xb nfUg] %}g .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

    :ki^Ls/)fM o; ljlgodsf] k|of]hgsf] nflu æpd]/Æ eGgfn]

    s"g} kbsf] lgldQ b/vf:t lbg] clGtd ldltdf k"Ug] pd]/

    ;Demg" k%{ .

    23= cfjZos Go'gtd z}lIfs of]UotfM ;]jfsf ljleGg kbdf v"nf

    k|ltof]lutf, cfGtl/s k|ltof]lutf tyf sfo{Ifdtf d'Nof°gsf]

    cfwf/df kbk'lt{ ubf{ rflxg] cfjZos Go'gtd z}lIfs of]Uotf

    cg";'rL–6 df pNn]v eP adf]lhd x"g]% .

    lgo"lQmsf] nflu cof]UotfM b]xfosf JolQm ;]jfsf] s"g} klg

    kbdf lgo"Qm x"g cof]Uo dflgg] %g\M-

    -s_ u}/ g]kfnL gful/s,

    -v_ ljlgod 22 adf]lhd pd]/sf] xbleqsf] gePsf],

    -u_ ljlgod 23 adf]lhd tf]lsPsf] Go'gtd z}lIfs of]Uotf

    gk"u]sf],

    -#_ a}+ssf] ;]jfsf] jf g]kfn ;/sf/ jf g]kfn ;/sf/sf]

    :jfldTj ePsf] s"g} ;ª\ul&t ;+# ;+:yfsf] ;]jfsf]

    lgldQ ;fdfGotof eljiodf cof]Uo &xg]{{ u/L ;]jfaf^

    jvf{:t ePsf]],

    -ª_ g}lts ktg b]lvg] kmf}Hbf/L cleof]udf cbfntaf^ bf]ifL

    k|dfl)ft ePsf] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 23 .. 12 .. 24 ..

    k|j]z–kqM a}+sn] v"nf / cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffdf

    ;lDdlnt x"g] pDd]bjf/nfO{ qmdzM cg";'rL–7 / cg";'rL–7 -s_

    adf]lhdsf] k|j]zkq lbg" kg]{% .

    glthf k|sfzgM -1_ lnlvt jf k|of]ufTds k/LIff ;dfKt ePsf]

    ldltn] ;fdfGotof tLg dlxgfleq glthf k|sfzg ug"{ kg]{% .

    -2_ v"nf tyf cfGtl/s k|ltof]lutfåf/f kbk'lt{ ubf{ lnlvt jf

    k|of]ufTds jf b"a} k/LIffsf] glthf k|sfzg ubf{ l/Qm kbsf]

    cg"kftdf cg";'rL–26 adf]lhdsf] ;+Vofdf j)ff{g"qmd jf /f]n

    gDa/sf cfwf/df k|sfzg ug"{ kg]{% .

    t/ pk/f]Qm adf]lhdsf] ;+Vof lgwf{/)f ubf{ ;dfj]zL tyf

    v"nftkm{sf ljleGg ;d'xdf Pp }̂ pDd]bjf/sf] gfd bf]xl/g

    uPsf] cj:yfdf bf]xf]/f] k/]hltsf] ;+Vof yk u/L v"nftkm{sf]

    cGtjf{tf{sf nflu gfdfjnL k|sflzt ug"{kg]{% .

    -3_ pk-ljlgod -2_ adf]lhd %gf}^ ubf{ pDd]bjf/n] lnlvt jf

    k|of]ufTds k/LIffsf] k|To]s kq jf ljifodf sDtLdf rfnL;

    k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf] x"g" kg]{% .

    -4_ ============================ 27= cGtjf{tf{M -1_ lnlvt jf k|of]ufTds jf b"a} k/LIffsf] glthf

    k|sfzg ePkl% tL; lbgleq cGtjf{tf{ lng"kg{]% . cGtjf{tf{sf]

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf] .

    nflu cg";'rL–8 adf]lhdsf] kmf/fd k|of]u ul/g]% / cGtjf{tf{sf]

    cª\s ;f]xL kmf/fddf lgwf{/)f ul/P adf]lhdsf] x"g]% .

    -2_ lnlvt jf k|of]ufTds k/LIffsf] k|sflzt glthfdf ;dfj]z

    ePsf] s"g} pDd]bjf/n]] dgfl;j sf/)f hgfO{ cGtjf{tf{sf] nflu

    tf]lsPsf] ldlt eGbf cufl* g} cGtjf{tf{ lnOlbg ;f]sf] sf/)f

    pNn]v u/L lgj]bg lbPdf / lgj]bgsf] Joxf]/f dgfl;j b]lvPdf

    a}+sn] To:tf] pDd]bjf/sf] nflu clu|d cGtjf{tf{ lng] Joj:yf

    ug{ ;Sg]% .

    -3_ s"g} pDd]bjf/n] b]xfosf] cj:yf kl/ cGtjf{tf{sf] nflu

    a}+saf^ lgwf{/)f ePsf] ldlt / ;dodf pkl:yt x"g g;s]df

    ;f]sf] k|df)f ;lxt cGtjf{tf{sf] nflu tf]lsPsf] ldltn] lsl/of

    a:g" k/]sf] xsdf kGw| lbg / cGo cj:yfsf] xsdf ;ft lbg

    leq lgj]bg lbPdf a}+sn] lgj]bgsf] Joxf]/f dgfl;j b]v]df %'^

    cGtjf{tf{ lng] Joj:yf ug{ ;Sg]% .

    -s_ sfa" aflx/sf] kl/l:ylt k/]df,

    -v_ a}+ssf] sfdsf] sf/)faf^ pkl:yt x"g g;s]df,

    -u_ lsl/of a:g" k/]df,

    -#_ ;"Ts]/L ePdf,

    -ª_ cGtjf{tf{df pkl:yt x"g g;Sg] u/L cfsl:ds

    lj/fdL ePdf .

    -4_ pk ljlgod -2_ / -3_ df h"g;"s} s"/f n]lvPsf] ePtfklg

    k|of]ufTds k/LIff jf cGtjf{tf{ k"j{sf cGo k/LIffdf cg"kl:yt

    /x]sf] pDd]bjf/nfO{ cGtjf{tf{df ;dfj]z u/fOg] %}g .

  • .. 25 .. 13 .. 26 ..

    28= of]Uotf tyf l;kmfl/;M -1_ cGtjf{tf{ ;dfKt ePsf] ldltn]

    tLglbgleq a}+saf^ lnOPsf] ljleGg r/)fsf] k/LIffdf

    pDd]bjf/n] k|fKt u/]sf] s'n cª\ssf] cfwf/df of]Uotfqmd ;'rL

    tof/ u/L lgo"lQmsf nflu clVtof/jfnf ;dIf l;kmfl/z ug"{

    kg]{% .

    -2_ pkljlgod -1_ adf]lhd of]Uotfqmdsf] ;'rL tof/ ubf{ s'n

    k|fKtfª\s a/fa/ ePdf b]xfosf] cfwf/df of]Uotfqmd sfod ul/g]

    % .

    -s_ lnlvt k/LIff x"g]df lnlvt k/LIffsf] k|fKtfª\ssf]

    cfwf/df,

    -v_ lnlvt k/LIff / k|of]ufTds k/LIff x"g]df v)* -s_

    adf]lhd of]Uotfqmd g%"l§Pdf k|of]ufTds k/LIffsf]

    k|fKtfª\ssf] cfwf/df,

    -u_ v)* -v_ adf]lhd klg pDd]bjf/sf] of]Uotfqmd

    g%"l§Pdf cGtjf{tf{sf] k|fKtfª\ssf] cfwf/df,

    -#_ v)* -u_ adf]lhd klg pDd]bjf/sf] of]Uotfqmd

    g%"l§Pdf ;DalGwt kbsf] ;]jf k|j]zsf] nflu

    tf]lsPsf] Go'gtd z}lIfs of]Uotfsf] k|fKtfª\ssf]

    k|ltztsf] cfwf/df,

    -ª_ v)* -#_ adf]lhd klg pDd]bjf/x¿sf] of]Uotfqmd

    g%"l§Pdf lj!fkg ul/Psf] kbeGbf Pstx d"lgsf]

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    kbdf axfn /x]sf] Joxf]/f b/vf:t kmf/fddf pNn]v

    u/]sf] eP To:tf] kbsf] h]i&tfsf] cfwf/df,

    -r_ v)* -ª_ adf]lhd of]Uotfqmd g%"l§Pdf pd]/sf]

    h]i&tfsf] cfwf/df,

    -%_ cGtjf{tf{af^ dfq %gf}^ ul/g] kbsf xsdf v)* -#_,

    -ª_ jf -r_ sf] cfwf/df,

    k|tLIff;'rLM -1_ ljlgod 28 adf]lhd v"nf k|ltof]lutf tkm{sf]

    of]Uotfqmdsf] ;'rL k|sfzg ubf{ cg";'rL–27 adf]lhdsf]

    ;+Vofdf k|tLIff;'rL ;d]t k|sflzt ug"{ kg]{% .

    -2_ k|tLIff;'rLdf /x]sf pDd]bjf/nfO{ b]xfosf] cj:yfdf lgo"lQm

    kq lbOg]%M–

    -s_ lgo"lQmsf] nflu l;kmfl/; ul/Psf]] pDd]bjf/x?n]

    ljlgod 31 adf]lhd k}tL; lbgleq lgo"lQm kq lng

    gcfPdf jf lgo"lQm kq lnO{ kGw| lbgleq sfof{nodf

    xflh/ gePdf .

    t/ lgo"lQmsf] nflu l;kmfl/; ePsf] pDd]bjf/n]

    a}+sdf cfkm} pkl:yt eO{ lgo"lQm glng] Joxf]/fsf]

    lgj]bg k]z u/L ;gfvt u/]df o; v)* adf]lhdsf]

    cjlw ggf#] klg k|ltIff;'rLdf /x]sf pDd]bjf/nfO{

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 27 .. 14 .. 28 ..

    of]Uotfqmd cg";f/ lgo"lQmsf nflu l;kmfl/; ug{

    ;lsg]% .

    -v_ lgo"lQmsf] nflu l;kmfl/; ul/Psf] pDd]bjf/sf] l;kmfl/;

    ePsf] ldltn] Ps jif{ leq d[To" eO{ jf lghn] lgo"lQm

    lnPsf] kbaf^ /flhgfdf lbO{ jf s"g} sf/)fn] ;]jf ^" ]̂df

    jf a}+sn] ;]jfaf^ x^fPdf jf avf{:t u/]df jf cGo

    kbdf lgo"lQm eO{ lghn] lgo"lQm lnPsf] kb l/Qm x"g

    cfPdf .

    -u_ lgo"lQmsf] nflu l;kmfl/; ul/Psf] pDd]bjf/n] lgo"lQm

    a"lemlnPsf] ldltn] k|rlnt sfg'g adf]lhdsf] cjlwleq

    axfnL gu/]sf] cfwf/df clVtof/jfnfn]] lghsf] lgo"lQm

    ab/ u/]df .

    30= lg/f]lutfsf] k|df)fkq k]z ug"{kg]{M lgo"lQmsf nflu l;kmfl/z

    ePsf] pDd]bjf/n] g]kfn d]l*sn sfplG;ndf btf{ ePsf]

    :jLs[t lrlsT;saf^ :jf:Yo k/LIf)f u/fO{ lg/f]lutfsf]

    k|df)fkq k]z u/]kl% dfq lghnfO{ lgo"lQm kq lbOg]% .

    lgo"lQm lbg]M ;]jfsf] s"g} l/Qm kbdf lgo"lQmsf] nflu l;kmfl/z

    ePsf] pDd]bjf/nfO{ l;kmfl/; ePsf] ldltn] 35 lbg leq

    clVtof/ k|fKt clwsf/Ln] lgo"lQm kq lbg" kg]{% .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    clVtof/k|fKt clwsf/LM o; ljlgodfjnL adf]lhd lgo"lQm ug]{

    clwsf/ clws[t :t/sf sd{rf/Lsf] xsdf ueg{/ jf lghn]

    tf]lslbPsf] clwsf/L / ;xfos :t/sf] xsdf hgzlQm

    Joj:yfkg ljefusf k|d"v jf lghn] tf]lslbPsf] ljefu÷sfof{no

    k|d"vnfO{ x"g]% .

    zky u|x)fM ;]jfdf ;"? lgo"lQm x"g] sd{rf/Ln] cfˆgf] sfo{ef/

    ;DxfNg" eGbf klxn] cg";'rL–9 sf] (f¤rfdf clVtof/ k|fKt

    clwsf/L ;dIf ;ky u|x)f ug"{ kg]{% .

    k/LIf)fsfnM -1_ ;]jfsf] :yfoL kbdf gof¤ lgo"lQm kfpg] dlxnf

    sd{rf/LnfO{ % dlxgf / k"?if sd{rf/LnfO{ Ps jif{;Dd k/LIf)f

    sfndf /flvg]% .

    t/ Ps k^s :yfoL kbdf k/LIf)f sfn e"Qmfg

    ul/;s]sf] sd{rf/LnfO{ k"gM k/LIf)f sfndf /flvg] %}g .

    -2_ k/LIf)f sfndf /x]sf sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg ;Gtf]ifhgs

    gePdf clVtof/ k|fKt clwsf/Ln] k/LIf)f sfnleq lghnfO{

    ;]jfaf^ x^fpg ;Sg]% .

    -3_ gof¤ lgo"lQm kfpg] sd{rf/Ln] :yfoL lgo"lQm kfPkl% lghsf]

    k/LIf)f sfndf /x]sf] cjlw klg :yfoL ;]jfsf] cjlwdf u)fgf

    ul/g]% .

    kb:yfkgfsf] cfwf/M sd{rf/LnfO{ kb:yfkgf ubf{ lghsf] z}lIfs

    of]Uotf, ef}uf]lns If]q, tflnd / cg"ejsf] cfwf/df oyf;Dej

    pko"Qm ljefu÷sfof{nodf kb:yfkgf ul/g]% .

  • .. 29 .. 15 .. 30 ..

    kbflwsf/ sfod /xg]M b]xfosf cj:yfdf sd{rf/Lsf] cfˆgf] kb

    dflysf] kbflwsf/ sfod /xg]%M–

    -s_ kbdf sfdsfh ul//x¤bf;Dd,

    -v_ labfdf /x]sf] avt,

    -u_ lgnDagdf /x]sf] avt, jf

    -#_ a}+såf/f a}+ssf] jf cGo s"g} sfddf v^fOPsf avt jf

    s"g} cGo kbdf sfod d"sfod eO{ sfd u/]sf] avt . j}olQms ljj/)fM -1_ clVtof/ k|fKt clwsf/Ln] k|To]s

    sd{rf/Lsf] cg";'rL–10 adf]lhdsf] j}olQms ljj/)f tof/ ug{

    nufO{ hgzlQm Joj:yfkg ljefudf /fVg nufpg" kg]{% .

    -2_ sd{rf/Ln] cfˆgf] j}olQms ljj/)fdf s"g} yk#^ ug"{ k/]df

    cfk'm sfo{/t /x]sf] ljefu÷sfof{no dfkm{t\ hgzlQm Joj:yfkg

    ljefudf n]vL k&fpg" kg]{% / j}olQms ljj/)f cBfjlws

    u/fpg" ;DalGwt sd{rf/Lsf] st{Jo x"g]% .

    -3_ o; ljlgod adf]lhd tof/ ePsf] j}olQms ljj/)f

    ;DalGwt sd{rf/LnfO{ pknAw u/fpg ;lsg]% .

    kl/R%]b – 4

    lgldQ, sfod d"sfod / sfh ;DaGwL Joj:yf

    lgldQ eO{ sfd ug]{ -1_ ljefu÷sfof{nodf sfo {/t cfˆgf]

    dftxtsf sd{rf/L ;ft lbg jf ;f] eGbf sd cjlwsf] nflu

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    labf a;]df jf sfhdf uPdf jf cGo s"g} sf/)fn] cfˆgf]

    lhDd]jf/L k"/f ug{ sfof{nodf pkl:yt x"g g;Sg] ePdf To:tf

    kbdf tTsfn sfd rnfpgsf nflu ljefu÷sfof{no k|d"vn]

    Ps txd"lgsf sd{rf/LnfO{ ;f] kbdf lgldQ eO{ sfd ug{ tf]Sg

    ;Sg]% .

    -2_ pk–ljlgdo -1_ adf]lhdsf] cj:yf k/L s"g} sd{rf/L

    ljefu÷sfof{nodf pkl:yt x"g g;s]sf] / s;}nfO{ lgldQ eO{

    sfdsfh ug{ gtf]lsPsf] cj:yfdf lgh sd{rf/Ln] ul/cfPsf]

    sfd gu/L gx"g] ePdf ;f]eGbf d"lgsf jl/i& sd{rf/Ln] ;f]

    dflyNnf] kbsf] sfd lgldQ eO{ ug{ ;Sg]% . -3_ pk–ljlgod -1_ adf]lhd lgldQ eO{ sfd ug]{ sd{rf/Ln]

    To; sfof{nosf] gub df}Hbft, sfof{nosf] %fk, sfuhkq /

    b}lgs sfd rnfpgsf nflu rflxg] lhG;L ;d]t a"lemlnO{

    dflyNnf] kbsf] lgldQ e} sfd ug"{ kg]{% .

    -4_ o; ljlgod adf]lhd lgldQ eO{ sfdsfh u/fp¤bf To;/L

    sfd u/]sf] Joxf]/f hgzlQm Joj:yfkg ljefunfO{ lz#|

    hfgsf/L u/fpg" kg]{% .

    -5_ s"g} sd{rf/Ln] s"g} kbdf lgldQ eO{ sfd u/]sf]df To;

    kbsf] sfd u/]sf] cjlwe/sf] ;Dk')f{ sfd sf/jfxLsf]

    pQ/bfloTj lgh lgldQ eO{ sfd ug]{sf] x"g]% .

    sfod d"sfod d"s// ug]{M -1_ s"g} kbdf sfo{/t sd{rf/L ;ft

    lbgeGbf a(L cjlw labf a;]df jf sfhdf uPdf jf cGo s"g}

    sf/)fn] cfˆgf] lhDd]jf/L k"/f ug{ sfof{nodf pkl:yt x"g

    g;Sg] ePdf To:tf] kbdf tTsfn sfd rnfpgsf nflu Ps

  • .. 31 .. 16 .. 32 ..

    tx d"lgsf sd{rf/LnfO{ hgzlQm Joj:yfkg ljefunfO{

    hfgsf/L lbO{ a(Ldf Ps dlxgf;Ddsf] nflu ;DalGwt

    ljefu÷sfof{no k|d"vn] sfod d"sfod d"s// ug{ ;Sg]% .

    -2_ pk–ljlgdo -1_ df h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg

    ljefuLo k|d"v jf sfof{no k|d"vsf] kbdf / ("s"^Lsf] lhDd]jf/L

    jxg ug"{kg]{ kbsf] sd{rf/LnfO{ ;ft lbgeGbf sd cjlwsf]

    nflu klg sfod d"sfod d"s// ug{ ;lsg]% .

    -3_ ljefu÷sfof{no k|d"v kbdf sfod d"sfod d"s//

    hgzlQm Joj:yfkg ljefusf] k|d"vn] ug]{% . hgzlQm

    Joj:yfkg ljefusf] k|d"vnfO{ ;f] ljefu x]g]{ *]k"^L ueg{/n]

    sfod d"sfod d"s// ug]{% .

    -4_ sfod d"sfod d"s// ubf{ ;fwf/)ftof ;f]xL ;]jfsf Ps

    txd"lgsf jl/i& sd{rf/LnfO{ sfod d"sfod d"s// ug"{ kg]{% .

    -5_ hgzlQm Joj:yfkg ljefuaf^ sfod d"sfod d"s// eO{

    sfdsfh ul//x]sf] sd{rf/L Ps dlxgfeGbf a(L cjlwsf] nflu

    labfdf a;]df lghsf] sfod d"sfod :jtM ;dfKt x"g]% .

    -6_ sfod d"sfod d"s// ePsf s"g} sd{rf/L e|d)f sfhdf

    /x]sf] cj:yfdf lgh sfod d"sfod ePsf]] kbdf axfn /x]sf]

    sd{rf/L sfof{nodf pkl:yt eP klg sfod d"sfod d"s//

    eO{ e|d)fdf hfg] To:tf] sd{rf/Lsf] sfod d"sfod e|d)f sfh

    cjlwe/ oyfjt\ /xg]% .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    sfod d"sfod jf lgldQ eO{ sfd u/]sf] tna eQf kfpg] -1_

    s"g} kbdf sfod d"sfod eO{ sfd u/]sf]df sfd ug]{ sd{rf/Ln]

    sfod d"sfod eO{ h"g kbdf sfd u/]sf] % ;f]xL kbsf] tna

    eQf sfd u/]sf] ldltb]lv kfpg]% .

    -2_ pk–ljlgod -1_ adf]lhd sfod d"sfod eO{ sfd ug]{

    sd{rf/Ln] kfpg] tna eQf lghn] Ps >])fL dflysf] kbdf a("jf

    kfPdf kfpg] tna eQf eGbf a(L x"g] %}g .

    sfh ;DaGwL Joj:yfM -1_ a}+ssf] cfjZostf cg";f/

    sd{rf/LnfO{ Ps sfof{noaf^ csf]{ sfof{nodf sfhdf v^fpg

    ;lsg]% .

    -2_ pkljlgdo -1_ adf]lhdsf] sfh ljefuLo k|d"vsf] xsdf

    ;DalGwt *]k"^L ueg{/ jf ueg{/ jf lghaf^ clVtof/L k|fKt

    clwsf/Ln] / cGo sd{rf/Lsf] xsdf ;DalGwt ljefuLo k|d"v jf

    sfof{no k|d"vn] v^fpg]% .

    -3_ sf&df*f}¤ pkTosf aflx/sf sfof{no k|d"v Ps dlxgfdf

    tLg lbgeGbf a(L cjlwsf] nflu sfhdf hfg" k/]df sfhsf]

    p@]Zo tyf sfd ;d]t vf]nL hgzlQm Joj:yfkg ljefuaf^

    :jLs[lt lng" kg]{% .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 33 .. 17 .. 34 ..

    -4_ sfhdf vl^g] sd{rf/Ln] sfh cjlwdf lghn] vfOkfO{

    cfPsf] tna eQf / ;"ljwfsf ;fy} kb cg";f/ tf]lsPsf] b}lgs

    eQf, e|d)f vr{ / cGo ;"ljwf kfpg]% .

    t/ Pp }̂ sfof{nodf a;L sfd ug"{ kg]{ u/L sfh vl^Psf]

    sd{rf/Ln] klxnf] tL; lbg;Dd k"/} b}lgs eQf / To;kl% ;f]

    &fp¤df lgoldt sd{rf/Ln] kfpg] ;/xsf] c:yfgLo eQf dfq

    kfpg]% . lghn] To:tf] b}lgs eQf kfPsf] cjlwdf c:yfgLo

    eQf kfpg] %}g .

    -5_ ==========

    -6_ s"g} sd{rf/L cfˆgf] sfh cjlwdf la/fdL eO{ sfh uPsf]

    :yfgd} /f]lsg" k/]df ;ft lbg;Dd kb cg";f/ tf]lsPsf] b}lgs

    eQf kfpg]% .

    t/ To:tf] la/fdL ePsf] cjlwsf] sfh yk gePdf lghn]

    cfˆgf] ;l~rt la/fdL labf lng" kg]{% . o:tf] la/fdL ePsf]

    s"/fsf] k|df)fkq :jLs[t lrlsT;s jf glhssf] sfof{no

    k|d"vaf^ k|dfl)ft u/L k]z ug"{ kg]{% .

    -7_ ============================

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf] .

    -8_ cWoog, tflnd, uf]i&L, ;]ldgf/, cjnf]sg cflbsf]

    l;nl;nfdf ljb]z e|d)f jf sfhdf hf+bf hgzlQm Joj:yfkg

    ljefun] v^fpg]% . t/ ljefu÷sfof{nosf] lgoldt sfdsf]

    l;nl;nfdf ef/tdf sfhdf k&fpg" kbf{ ;DalGwt

    ljefu÷sfof{no k|d"vn] v^fpg ;Sg]% .

    cWoog sfhM -1_ a}+sdf sfo{/t :yfoL sd{rf/LnfO{ a}+sn]

    cfjZostf cg";f/ pRr cWoog ug{ cWoog sfhdf dgf]gog

    u/L k&fpg ;lsg]% .

    -2_ cg";'rL–11 kl/lzi^ -s_ df tf]lsPsf ljifo dWo] cfjZos

    ljifodf cWoog ug{ %fqj[lQ k|fKt ug]{ sd{rf/LnfO{ cWoog

    sfhdf dgf]gog u/L k&fOg]% .

    -3_ cWoogsf nflu k&fOg] ljZj laBfno jf lzIf)f ;+:yfsf]

    ;'rL a}+sn] ;do ;dodf lgwf{/)f u/] adf]lhd x"g]% . ;fy},

    t];|f] d"n"sdf -g]kfn / ef/t afx]s_ cWoog sfhdf k&fOg]

    %}g .

    -4_ cWoog sfhsf] nflu lgj]bg lbg b]xfo adf]lhdsf] of]Uotf

    k"u]sf] x"g"kg]{%M

    -s_ a}+ssf] :yfoL ;]jf rf/ jif{ k"u]sf] / pd]/ k}tfnL;

    jif{ ggf#]sf],

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 35 .. 18 .. 36 ..

    -v_ dfGotf k|fKt lzIf)f ;+:yfaf^ tf]lsPsf] ljifodf

    sDtLdf låtLo >])fLdf :gftsf]Q/ tx pQL)f{

    u/]sf],

    -u_ ;DalGwt lzIf)f ;+:yfn] tf]s]sf] dfkb)* k"/f u/L

    egf{sf nflu :jLs[lt k|fKt u/]sf] .

    t/ lgDg cj:yfdf cWoog sfhsf nflu lgj]bg

    lbg kfpg] %}g .

    -1_ clws[t ljlzi^ >])fLsf] sd{rf/L

    -2_ Ps k^s a}+saf^ cWoog sfh jf ljbfdf uO;s]sf] sd{rf/L,

    -3_ tLg dlxgf jf ;f]eGbf a(L cjlwsf] nflu

    tflnd jf cWoogdf ljb]z uO{ kms]{sf] tLg jif{

    gk"u]sf] sd{rf/L .

    -5_ pk–ljlgod -3_ adf]lhdsf] ljZj laBfno jf z}lIfs

    ;+:yfdf a}+ssf] :jLs[lt lnO{ sd{rf/L cfkm}n] kqfrf/ u/L

    cWoogsf] nflu :jLs[ltkq k|fKt u/]sf] ePdf ;Dk')f{ sfuhft

    ;+nUg u/L lgj]bg ug"{ kg]{% .

    -6_ cWoog sfhdf dgf]gogsf] nflu ljlgod 107 adf]lhd

    ul&t ;ldltn] l;kmfl/; ug"{ kg]{% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    -7_ cWoog sfhdf hfg] sd{rf/Ln] To:tf] cWoog k"/f u/]kl%

    b]xfo adf]lhdsf] cjlw;Dd clgjfo{ ¿kn] a}+sdf ;]jf ug"{kg]{%M

    cWoogsf] cjlw ;]jf ug"{kg]{ Go'gtd cjlw

    -s_ Ps jif{;Dd – tLg jif{

    -v_ Ps jif{eGbf a(L b"O{ jif{;Dd – kf¤r jif{

    -u_ b"O{ jif{eGbf a(L – % jif{

    -8_ cWoog sfhdf a;]sf] s"g} sd{rf/Ln] cWoog k"/f u/]kl%

    pk–ljlgod -7_ adf]lhdsf] ;]jf cjlw k"/f gu/]df jf a}+ssf] k'j{

    :jLs[lt glnO{ aLr}df cWoog %f*]df To:tf] sd{rf/Laf^ cWoog

    cjlwe/ lghn] a}+saf^ kfPsf] tna eQf, cGo ;"ljwf / cWoog

    afkt k|fKt u/]sf ;Dk")f{ /sdx¿ a}sn] e"QmfgL lbPsf] ldltb]lv

    jflif{s bz k|ltzt Jofh ;lxt a}+sn] c;"n pk/ ug]{% . ;fy}

    tf]lsPsf] cWoog sfh ;dfKt ePsf] ldltn] 30 lbgleq a}sdf

    xflh/ gePdf pQm cjlw sd{rf/Lsf] ;]jf cjlwdf ;d]t u)fgf

    ul/g] %}g .

    -9_ cWoog sfh ;DaGwL cGo s"/fx? pRr lzIff cWoog

    sfo{ljlwn] ;do ;dodf tf]s] adf]lhd x"g]% . cWoog sfhdf

    hfg] sd{rf/Ln] cg";'rL–11 sf] kl/lzi^ -v_ df tf]lsP adf]lhd

    sj"lnot ug"{ kg]{% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 37 .. 19 .. 38 ..

    -10_ cWoog sfhdf hfg] sd{rf/LnfO{ tna eQfsf cltl/Qm

    a}+sn] ;do ;dodf tf]s] adf]lhdsf] ;"ljwf k|bfg ul/g]% .

    a}+sn] tf]s]sf] cWoog z"Ns eGbf a(L z"Ns lt/L cWoog ug{

    rfx]df To:tf] a(L /sd sd{rf/Ln] cfˆgf] ;|f]taf^ Joxf]g"{

    kg]{% .

    -11_ :jLs[t ljifodf afx]s cGo ljifodf cWoog ug{ sfh

    k|bfg ul/g] %}g .

    -12_ ;xfos :t/sf sd{rf/Lx¿n] a}+sn] :jLs[t u/]sf] ljifodf

    g]kfn tyf ef/tsf ljZj laBfnoaf^ pRr lzIff xfl;n ug{

    lgj]bg lbPdf tf]lsPsf cfwf/x¿sf] d'Nof°g u/L cWoog

    sfhsf] cj;/ k|bfg ul/g]% . o;/L cWoog sfh k|bfg ubf{

    lbOg] ;"ljwf a}+sn] tf]s] adf]lhd x"g]% .

    -13_ cWoog sfh ;DaGwL cGo s"/fx¿ a}+sn] ;do ;dodf

    tf]s] adf]lhd x"g]% .

    -14_ pk–ljlgod -7_ adf]lhd tf]lsPsf] ;]jf cjlw k"/f gug]{

    sd{rf/LnfO{ o; ljlgodfjnL adf]lhdsf] pkbfg /sd lbOg]

    %}g .

    -15_ sd{rf/Ln] ;]jf cjlw e/df Ps} k^s jf Pd=lkmn, ln*

    ^", kLPr= *L= sf] nflu k^s k^s u/L a(Ldf ltg jif{;Dd dfq

    cWoog sfh kfpg ;Sg]% .

    -16_ cWoog labf pkof]u u/]sf sd{rf/LnfO{ cWoog sfh

    k|bfg ul/g] %}g .

    a]tnaL sfhM -1_ a}+ssf s"g} sd{rf/LnfO{ a}+sn]

    dgf]gog÷:jLs[t u/L a}+s;+u ;DaGw /x]sf] jf a}+s ;b:o

    ePsf] /fli^«o jf cGt/f{li^«o ;+#, ;ª\u&g jf ;+:yfdf sfdsfh

    ug{ a}+ssf] tk{maf^ tna eQf, labf tyf cGo s"g} ;"ljwfx¿

    glbg] u/L a}+s ;]jfsf] tdfd cjlwe/df rf/ jif{df ga(fO{

    a]tnaL sfhdf k&fpg ;lsg]% .

    -2_ g]kfn ;/sf/af^ lgo"Qm x"g] jf o; a}+saf^

    /fli «̂o÷cGt/fli «̂o ;+# ;+:yfdf dgf]lgt x"g] sd{rf/LnfO{

    ueg{/n] cltl/Qm b/aGbLdf /fVg ;Sg]% . o:tf sd{rf/Ln]

    tnj, eQf ;"ljwf lgo"lQm x"g] ;+:yfaf^ lng" kg]{% .

    t/ lgo"lQm÷dgf]gog x"g] ;+:yfaf^ kfpg] tnj, eQf,

    ;"ljwf o; a}+saf^ kfpg] tnj, eQf, ;"ljwf eGbf sd ePdf

    km/s /sd o; a}+saf^ pknAw u/fOg]% .

    kl/R%]b – 5

    ;?jf

    ;?jf ug]{ clwsf/M ;a} txsf sd{rf/Lx?sf] ;?jf ug]{

    clwsf/ ueg{/df x"g]% / cfjZostf cg";f/ ueg{/n] o:tf]

    clVtof/ k|Tofof]hg ug{ ;Sg]% .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 39 .. 20 .. 40 ..

    ;?jf ug]{ cfwf/x¿M -1_ ;]jfsf] clws[t :t/sf] sd{rf/LnfO{

    a}]+ssf] ljleGg ljefu tyf sfof{nox¿sf] cg"ej u/fpg ljleGg

    ljefu tyf sfof{nox¿df ;?jf ug{ ;lsg]% .

    -2_ ============================

    -3_ k|zf;g ;]jf cGtu{t %"§} kf&\oqmd agfO{ %"§} v"nf

    k|ltof]lutfTds k/LIffdf ;kmn eO{ lgo"Qm ePsf sfg"g lj!

    clws[t t[tLo tyf låtLo >])fL jf k|fljlws ;]jfsf clws[t

    t[tLo / låtLo >])fLsf sd{rf/Lx¿nfO{ sf&df*f}¤ pkTosf aflx/

    ljz]if!tfsf] cfjZos gePsf] cj:yfdf ;?jf ul/g] %}g .

    -4_ b]xfosf cj:yfdf s"g} sfof{nodf kb:yfkg ePsf]

    sd{rf/LnfO{ tf]lsPsf] cjlw gk"Ub} ;?jf ug{ ;lsg]% .

    -s_ s"g}} :yfgdf sfo{/t sd{rf/L la/fdL eO{ ;f]

    :yfgdf lghsf] pkrf/ x"g g;Sg] egL g]kfn

    d]l*sn sfplG;ndf btf{ ePsf] lrlsT;sn]

    l;kmfl/; u/]df,

    -v_ s"g}} sd{rf/LnfO{ ljefuLo sf/jfxL ug"{ k/]sf]

    cj:yfdf,

    -u_ s"g} sd{rf/LnfO{ lgh sfo{/t /x]sf] sfof{nodf

    /fVg pko"Qm gePsf] cj:yfdf .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -5_ pk-ljlgod -4_ sf] v)* -u_ adf]lhd s"g} sd{rf/LnfO{

    s"g} sfof{nodf /fVg pko"Qm gePsf] eGg] cfwf/df ;?jf ubf{

    :ki^ cfwf/ / sf/)f vf]nL lg)f{o ug"{ kg]{% .

    :ki^Ls/)fM o; pk-ljlgodsf] k|of]hgsf] nflu æpko"Qm

    gePsf]Æ eGgfn] ;fdfGotM b]xfosf s"/fx¿nfO{ cfwf/df

    lnOg]%M-

    -s_ ;doleq sfo{ ;Dkfbg ug{ g;Sg] tyf lhDd]jf/L

    jxg ug{ c;Ifd,

    -v_ ;dolgi& gx"g],

    -u_ sfo{k|lt nugzLn gx"g],

    -#_ ;DalGwt sfdsf] nflu !fg, zLk / b[li^sf])f

    cg"s'n geO{ cGo k|sf/sf] sfdsf nflu pko"Qm

    x"g] ;Defjgf /x]sf], jf

    -ª_ cfr/)f cg"zf;g pNnª\#g u/]df .

    -6_ ============================

    -7_ ;]jfsf ;xfos :t/sf / >])fL ljxLg sfof{no ;xof]uL

    sd{rf/LnfO{ b]xfo adf]lhd ;?jf ul/g]%M- -s_ sf&df*f}+ pkTosf aflx/sf sfof{nodf z"?df

    kb:yfkg ePsf sd{rf/LnfO{ kb:yfkg ePsf]

    sfof{noaf^ Ps tx a("jf jf tLg jif{sf] ;]jf

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 41 .. 21 .. 42 ..

    cjlw k'/f geO{ sf&df*f}+ pkTosfleq jf cGo

    sfof{nodf ;?jf ul/g] %}g .

    -v_ ============================

    -u_ =========

    t/ pk–ljlgod -4_ adf]lhdsf] cj:yf l;h{gf

    ePdf pQm cjlw gk"Ub} ;?jf ug{ afwf k/]sf] dflgg]

    %}g .

    -8_ klt, kTgL b"j} hgf a}+s ;]jfdf eP ldn];Dd b"j}nfO{ Pp }̂

    sfof{nodf kb:yfkg x"g] u/L ;?jf ul/g]% .

    -9_ ;+j]bgzLn sfo{sf] lhDdf lng] jf ljz]if kl/of]hgfdf sfd

    ug]{ sd{rf/LnfO{ To:tf] sfo{ ;DkGg geP;Dd ;?jf gug{ o;

    ljlgodn] afwf k"¥ofPsf] dflgg] %}g .

    -10_ o; ljlgoddf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg

    ljz]if sf/)fjz s;}nfO{ ;?jf ug"{ k/]df sf/)f v"nfO{ ;?jf ug{

    jfwf k"u]sf] dflgg] %}g .

    -11_ o; ljlgodfjnLsf] clwgdf /xL ;?jf gLlt tyf ;do

    tflnsf agfO{ nfu" ul/g]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

    ;?jf ;DaGwL ljj/)fM sd{rf/LnfO{ ;?jf ug]{ clVtof/ k|fKt

    clwsf/Ln] cg";'rL–12 adf]lhd sd{rf/Lsf] ;?jf ;DaGwL

    ljj/)f tof/ kf/L /fVg" kg]{% .

    ;?jf ;DaGwL sfo{ljlwM sd{rf/LnfO{ ;?jf ubf{ clVtof/k|fKt

    clwsf/Ln] cfk'm dftxtsf] sd{rf/Lx¿sf] ;?jfsf] nflu

    cg";'rL–13 adf]lhdsf] ljj/)f cBfjlws u/L /fVg" kg]{% .

    ;?jf ePsf] ljefu÷sfof{nodf xflh/ x"g afWotfM -1_ ;?jf

    ePsf] ljefu÷ sfof{nodf ;?jfkqdf tf]lsPsf] ;doleq xflh/

    x"g hfg" ;DalGwt sd{rf/Lsf] st{Jo x"g]% .

    -2_ ;?jf ePsf] ljefu÷sfof{nodf tf]lsPsf] ;doleq xflh/

    x"g hfg ;DalGwt sd{rf/LnfO{ ljefuLo÷sfof{no k|d"vn]

    ;?jfkqdf tf]lsPsf] Dofbleq clgjfo{ ¿kdf /dfgfkq lbg"

    kg]{% .

    -3_ sd{rf/LnfO{ ;?jf u/]sf] ljefu jf sfof{nodf axfnL

    gul/sg lghnfO{ csf]{ ljefu jf sfof{nodf ;?jf ul/g] %}g .

    -4_ s"g} klg txsf] sd{rf/L ;?jf eO;s] kl% ;?jf ePsf]

    ljefu÷sfof{nodf xflh/ gx"Gh]n j}b]lzs tflnddf dgf]gog

    ul/g] %}g .

    axfnL DofbM -1_ sf&df*f}¤ pkTosfleq Ps

    ljefu÷sfof{noaf^ csf]{ ljefu÷sfof{nodf ;?jf x"¤bf tof/L

    Dofb lbOg] %}g .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 43 .. 22 .. 44 ..

    -2_ pk–ljlgod -1_ df pNn]v eP adf]lhd afx]s lhNnf

    kl/jt{g eO{ ;?jf x"g] sd{rf/Ln] af^f]sf] Dofb afx]s a(Ldf

    tLg lbgsf] tof/L Dofb kfpg]% . ====================

    -3_ sd{rf/LnfO{ Ps ljefu÷sfof{noaf^ csf]{

    ljefu÷sfof{nodf ;?jfsf] /dfgfkq lbg] clwsf/Ln] cg";'rL –

    14 adf]lhdsf] /dfgfkq lbg" kg]{% .

    a/a"emf/yM -1_ s"g} sd{rf/Ln] cfˆgf] lhDdfsf] gubL, lhG;L jf

    sfuhkq tf]lsPsf] ldltleq a/a"emf/y ul/;Sg" kg]{% .

    -2_ a/a"emf/y ubf{ a"em\g] / a"emfpg] b"j}sf] pkl:yltdf

    ;DalGwt clws[tsf] /f]xj/df a/a"emf/y ug"{ kg]{% .

    -3_ a/a"emf/ysf] sfd ;lsPkl% a"em\g] / a"emfpg] b"j}n] ;+o"Qm

    b:tvt u/L ;DalGwt ljefu÷sfof{nodf hfgsf/L lbg" kg]{% .

    -4_ s"g} sd{rf/Ln] a/a"emf/y ubf{ cfk'mn] a"emfpg" kg]{ gubL

    lhG;L jf sfuhkq / cGo ;Dk')f{ s"/fx¿ oyfy{ ¿kdf

    ga"emfP;Dd /dfgfkq kfpg] %}g .

    -5_ a"lemlng] sd{rf/Ln] cfkm'n] a"lemlng"kg]{ ;a} gubL, lhG;L

    jf sfuhft / cGo ;Dk')f{ s"/f v"nfO{ a"emL lng" kg]{% /

    ga"emL cfn^fn ug{ x"¤b}g .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    kl/R%]b – 6

    a("jf

    a("jfM -1_ pTs[i^ k]zfut k|ltef sfo{ ;Dkfbg ug]{ Ifdtf,

    bIftf, lhDd]jf/L jxg ug{ ;Sg] v"aL tyf a}+sk|lt akmfbf/ eO{

    sfo{ ug]{ sd{rf/Lsf] nflu j[lQ ljsf;sf] cjwf/)ffsf] cfwf/df

    a("jf ul/g]% .

    -2_ a("jfsf] lgldQ ljlgod 16 adf]lhd %"^\ofOPsf] l/Qm

    kbx¿df a("jf u/L k'lt{ ul/g]% .

    -3_ ;]jfdf l/Qm /x]sf kbx¿ dWo] a("jfåf/f k'lt{ ug"{kg]{ kbdf

    a("jf ubf{ ljlgod 10 adf]lhd ul&t kbk'lt{ ;ldlt tyf

    ljlgod 11 adf]lhd ul&t kbk'lt{ pk–;ldltsf] l;kmfl/;df

    ueg{/n] ug]{% .

    -4_ clws[t :t/ ljlzi^ >])fLsf] kbsf] a("jfsf] ;DaGwdf

    ljlgod 65 sf] Joj:yf nfu" x"g]% . -5_ k|To]s cfly{s jif{df a("jfaf^ kbk'lt{ ug{sf] nflu nf]s

    ;]jf cfof]uaf^ lgwf{l/t kbk'lt{ ;DaGwL jflif{s sfo{tflnsf

    cg";f/ sfo{ ug"{ kg]{% .

    -6_ a}+sn] cfof]uaf^ lgwf{l/t kbk'lt{ ;DaGwL jflif{s

    sfo{tflnsf cg";f/ a("jfsf] lj!fkg k|sfzg ug]{% .

    -7_ pkljlgod -6_ adf]lhd lj!fkg k|sfzg ubf{ kb, >])fL

    jf tx, ;+Vof, ;]jf, ;d'x, pk;d'x, pDd]bjf/ x"g cfjZos kg]{

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . t];|f] ;+zf]wg$f/f yk .

  • .. 45 .. 23 .. 46 ..

    ;]jf cjlw, Go'gtd z}lIfs of]Uotf, b/vf:t a"emfpg] Dofb /

    :yfg, b/vf:t b:t"/ tyf a}+sn] tf]s]sf] cGo cfjZos ljj/)f

    ;d]t v"nfpg" kg]{% .

    -8_ pkljlgod -6_ adf]lhd k|sflzt lj!fkgdf pNn]v eP

    adf]lhdsf] ljj/)f ;+nUg u/L ;+efJo pDd]bjf/x?n] b/vf:t

    kmf/fd hgzlQm Joj:yfkg ljefudf a"emfpg" kg]{% .

    -9_ a("jf ;DaGwL b/vf:t kmf/fdsf] (f+rf a}+sn] lgwf{/)f u/]

    adf]lhd x"g]% .

    ;DefJo pDd]bjf/M -1_ a("jfsf] nflu pDd]bjf/ x"g a("jf x"g]

    kbeGbf Ps tx d"lgsf] kbdf b]xfo adf]lhdsf] :yfoL ;]jf

    cjlw k"/f u/]sf] x"g"kg]{%M-

    -s_ clws[t :t/sf] kbdf a("jf x"gsf] nflu kf+r jif{ .

    t/ ;fljs Joj:yf adf]lhd 2073 r}t d;fGt;Dddf

    a("jfsf] nflu ;DefJo pDd]bjf/ ePsf sd{rf/Lx? of]

    ljlgodfjnL k|f/De ePkl% a("jf k|of]hgsf] nflu ;+efJo

    pDd]bjf/ ePsf] dflgg] % .

    -v_ ;xfos :t/sf] kbdf a("jf x"gsf] nflu tLg jif{ .

    -u_ ====================

    t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]] .

    -2_ pk–ljlgod -1_ df h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg

    dlxnf, cflbjf;L÷hghflt, dw]zL, blnt, ckfé / lk%l*Psf]

    If]qdf a;f]af; ePsf a}ssf sd{rf/Lx¿sf] plNnlvt ;]jf

    cjlwdf Ps jif{ sd ;]jf cjlw eP klg a("jfsf] nflu

    ;DefJo pDd]bjf/ x"g]%g\ .

    -3_ b]xfosf] cj:yfdf b]xfosf] cjlwe/ s"g} klg sd{rf/L

    a("jfsf] nflu ;DefJo pDd]bjf/ x"g kfpg] %}gM-

    -s_ lgnDag ePsf]df lgnDag /x]sf] cjlwe/,

    -v_ a("jf /f]Ssf ePsf]df /f]Ssf ePsf] cjlwe/,

    -u_ gl;xt kfPsf] ldltn] Ps jif{ ;Dd .

    -#_ tna j[l$ /f]Ssf jf #^"jf u/]sf] ldltn] Ps

    jif{;Dd .

    -ª_ kmf}hbf/L cleof]udf y"gfdf /x]sf] eP ;f]

    cjlwe/ .

    -4_ tf]lsP adf]lhdsf] Go'gtd z}lIfs of]Uotf gePsf] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 47 .. 24 .. 48 ..

    d'Nof°g a("jfsf cfwf/x¿M a}+sn] ;]jfsf] l/Qm kbdf ;DefJo

    pDd]bjf/x¿nfO{ b]xfosf] ef/f°sf] cfwf/df d'Nof°g a("jf

    ug]{%M-

    -s_ Ho]i&tf ;Q/L cª\s

    -v_

    -u_

    -#_

    z}lIfs of]Uotf

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g

    ef}uf]lns If]qsf] cg"ej

    aL; cª\s

    Ps ;o cª\s

    bz cª\s

    h]i&tfM -1_ gf]s/Lsf] h]i&tf jfkt v)* -s_ / -v_ u/L s"n

    ;Q/L cª\sdf ggf£g] u/L b]xfo adf]lhd cª\s lbOg]%M–

    -s_ xfn axfn /x]sf] kbdf sfd u/]sf] k|To]s jif{sf]

    nflu bz cª\ssf b/n], /

    -v_ ========

    -2_ h]i&tf jfkt Ps dlxgf jf ;f]eGbf a(L cjlwsf]

    bfdf;fxLn] lx;fa u/L cª\s lbOg]% .

    t/ Ps dlxgfeGbf sd cjlwsf] nflu cª\s lbOg] %}g .

    -3_ c;fwf/)f labf a;]sf] / uon ePsf] cjlwsf nflu

    h]i&tf jfktsf] cª\s lbOg] %}g .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

    -4_ ========

    z}lIfs of]UotfM -1_ b]xfosf] kbdf d'Nof°g a("jfsf] nflu

    z}lIfs of]Uotf afkt s"g} Ps pkflwsf] dfq b]xfo adf]lhd

    cª\s lbOg]%M–

    -s_ clws[t t[tLo, clws[t låtLo / clws[t

    k|yd >])fLsf] nflu

    :gfts txsf] nflu Psd"i^ 16 cª\s

    :gfQsf]Q/ txsf] nflu Psd"i^ 18 cª\s

    lk=Pr=*L= sf] nflu Psd"i^ 20 cª\s

    -v_ ===== ======

    -u_ ;xfos k|yd

    b; hf]* b"O{ jf ;f] ;/xsf] nflu Psd"i^ 16 cª\s

    :gfts txsf] nflu Psd"i^ 18 cª\s

    :gfQsf]Q/ txsf] nflu Psd"i^ 20 cª\s

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt . k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

  • .. 49 .. 25 .. 50 ..

    -#_ ;xfos låtLo

    P;=O{=O{= -;L u|]* jf ;f] eGbf dflysf] dfq_ jf ;f] ;/xsf] nflu Psd"i^

    16 cª\s

    b; hf]* b"O{ jf ;f] ;/xsf] nflu Psd"i^ 18 cª\s

    :gfts txsf] nflu Psd"i^ 20 cª\s

    -2_ ===========

    -3_ k|fljlws ;]jf tkm{sf kbx?df sfo{Ifdtfsf] d'Nof+sgåf/f

    a("jf ubf{ k|bfg ul/g] c+s b]xfo adf]lhd x"g]%M–

    -s_ a}+sn] tf]s]sf] Go"gtd z}lIfs of]Uotf

    jfkt 16 cª\s

    -v_ Go"gtd z}lIfs of]Uotf eGbf Pstx

    dflysf] z}lIfs of]Uotf jfkt 18 cª\s

    -u_ Ps txeGbf dflysf] h"g;"s} z}lIfs

    of]Uotf jfkt 20 cª\s

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°gM -1_ sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g

    ug]{ ;"kl/j]Ifs / cg"df]bgstf{ cg";'rL–15 df tf]lsP adf]lhd

    x"g]%g\ .

    -2_ sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g ubf{ cg";'rL–16 adf]lhdsf] sfo{

    ;Dkfbg ljj/)fsf] cfwf/df cg";'rL–17 df pNn]v ePsf]

    tl/sf adf]lhd ug"{ kg]{% .

    -3_ pk-ljlgod -1_ adf]lhdsf kbflwsf/Ln] u/]sf] d'Nof°g

    pk/ b]xfo adf]lhd ;b:o /x]sf] k"g/fjnf]sg ;ldltn]

    k"g/fjnf]sg u/L cª\s k|bfg ug]{%M–

    -s_ jl/i& *]k"^L ueg{/ – cWoIf

    -v_ *]k"^L ueg{/ – ;b:o

    -u_ k|d"v, hgzlQm Joj:yfkg ljefu – ;b:o

    -4_ *]k"^L ueg{/ gePsf] cj:yfdf ueg{/n] tf]s]sf] jl/i&

    sfo{sf/L lgb]{zs o; ;ldltsf] ;b:o x"g]% .

    -5_ sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°gsf] s"n cª\ssf] ljefhg

    b]xfo adf]lhd x"g]%M–

    -s_ ;"kl/j]Ifsn] lbg ;Sg] clwstd – ;Q/L cª\s

    -v_ cg"df]bgstf{n] lbg ;Sg] clwstd – aL; cª\s

    -u_ k"g/fjnf]sg ;ldltn] lbg ;Sg]

    clwstd – bz cª\s

    sfo{ ;Dkfbg ljj/)fM -1_ k|To]s sd{rf/Ln] cfˆgf] lhDd]jf/L

    adf]lhd sfo{ ljj/)f cg";f/sf] sfo{ ;Dkfbg ljj/)f cg";'rL–

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 51 .. 26 .. 52 ..

    16 adf]lhdsf] (f++rfdf e/L cfˆgf] ljefu÷sfof{nodf btf{ u/fO{

    cfˆgf] ; "kl/j]Ifs / cg"df]bgstf{sf] gfd ;d]t pNn]v u/L

    k|To]s jif{ b]xfo adf]lhdsf] cjlwleq k]z ug"{ kg]{%M–

    -s_ ;fpgb]lv k"; d;fGt;Ddsf] df# dlxgfsf] klxnf]

    ;ftfleq .

    -v_ df#b]lv c;f/ d;fGt;Ddsf] ;fpg dlxgfsf]

    klxnf] ;ftfleq .

    -2_ pk–ljlgod -1_ adf]lhdsf] sfo{ ;Dkfbg ljj/)f

    cg";'rL–16 sf] cfwf/df ;DalGwt ;"kl/j]Ifsn] cg";'rL–17

    d'Nofª\sg u/L t];|f] ;ftfleq cg"df]bgstf{ ;dIf k]z ug"{

    kg]{% .

    -3_ sd{rf/Lsf] sfo{;Dkfbg d'Nof°g k|ltj]bg cg";'rL–17 ebf{ cg";'rL –16 adf]lhd sfo{ ;Dkfbg ljj/)fsf] cfwf/df

    eg"{ kg]{% . cg";'rL–16 adf]lhdsf] ljj/)f ;DalGwt

    ljefu÷sfof{non] ;"/lIft /fVg" kg]{% .

    -4_ cg";'rL–16 adf]lhdsf] sfo{ ljj/)f e/L pk–ljlgod -1_

    adf]lhd tf]lsPsf] ;dodf btf{ gu/fpg] sd{rf/Ln] ;f] cjlwsf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g jfktsf] cª\s kfpg] %}g .

    -5_ o; ljlgoddf cGoq h"g;"s} s"/f pNn]v ul/Psf] eP

    tfklg b]xfosf] cj:yfdf b]xfo adf]lhd ug"{ kg]{%M–

    -s_ labf a:g" kg]{ jf sfhdf hfg" kg]{ sf/)faf^ pk–

    ljlgod -1_ sf] ;doleq cg";'rL–16 k]z ug{ c;dy{

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    x"g] sd{rf/Ln] labfdf a:g" jf sfhdf hfg" cufj} ;f]

    cg";'rL cfˆgf] ljefu÷sfof{nodf btf{ u/fO{ k]z ug"{

    kg]{% .

    -v_ labf a;]sf] jf sfhdf uPsf] sf/)faf^ ;fpg

    jf df#sf] t];|f] ;ftfleq cg";'rL–17 cg";f/ sfo{

    ;Dkfbg d'Nof°g ug{ gEofpg] ;"kl/j]Ifsn] rf}yf]

    ;ftfleq d'Nof+sg u/L cg"df]bgstf{ ;dIf k]z

    ug"{ kg]{% . rf}yf] ;ftfleq klg sfo{ ;Dkfbg

    d'Nof°g ug]{ ;DalGwt ;"kl/j]Ifs pkl:yt gePdf

    ljefu÷sfof{no k|d"vn] csf]{ clws[tnfO{

    ;"kl/j]Ifssf] sfo{ u/fpg ;Sg]% .

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g k|ltj]bgM -1_ sd{rf/Lsf] sfo{;Dkfbg

    d'Nof°g k|ltj]bg cg";'rL–17 adf]lhdsf] (f+rfdf e/L k|To]s

    jif{ b]xfo adf]lhdsf] cjlwleq hgzlQm Joj:yfkg ljefudf

    clgjfo{ ?kn] k&fpg" kg]{%M–

    -s_ ;fpgb]lv k"; d;fGt;Ddsf] df# d;fGtleq

    -v_ df#b]lv c;f/ d;fGt;Ddsf] ;fpg d;fGt leq

    t/ of] ljlgodfjnL nfu' x"g" eGbf cufl* ;fljssf]

    ljlgodfjnL adf]lhd c;f]h / r}t d;fGtsf] cfwf/df

    ul/Psf] sfo{;Dkfbg d'Nof°gnfO{ k"; / c;f/ d;fGtsf]

    cfwf/df ul/P ;/x dflgg] % .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 53 .. 27 .. 54 ..

    -2_ pk–ljlgod -1_ adf]lhdsf] cjlwleq sfo{ ;Dkfbg

    d'Nof°g k|ltj]bg geg]{ jf gk&fpg] ljefu÷sfof{no k|d"vsf]

    Ps tna :s]n /f]Ssf jf #^"jf ug]{ u/L ljefuLo sf/jfxL ug{

    ;lsg]% .

    -3_ ====== =======

    -4_ ;Dk')f{ sd{rf/Lx?sf] klxnf] cjlwsf] / bf];|f] cjlwsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g k|ltj]bgsf] k"g/fjnf]sg ug]{ sfo{

    ;DkGg u/L ;f]sf] clen]v /fVg" kg]{% .

    -5_ sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g afkt k|bfg ul/Psf] cª\s u)fgf

    ubf{ b]xfo adf]lhd ul/g]%M-

    -s_ cg";'rL–17 df plNnlvt sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g

    k|ltj]bgdf pNn]v ePsf] sfo{ tyf u")fx¿nfO{

    ;f]xL kmf/fddf pNn]v eP cg";f/sf] cª\s u)fgf

    ul/g]% .

    -v_ v)* -s_ adf]lhd cª\s u)fgf ubf{ a("jfsf] nflu

    ;DefJo pDd]bjf/ x"g hlt jif{sf] gf]s/L cjlw

    cfjZos kg]{ xf] kl%Nnf] Tolt g}] cjlwsf] sfo{

    ;Dkfbg d'Nof°g kmf/fdsf] cf};taf^ lx;fa

    ul/g]% .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -u_ a}+sn] cWoog labf jf cWoog sfhdf k&fPsf]

    cjlwsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g afktsf] cª\s

    u)fgf ubf{ To:tf] labf jf sfhdf hfg"eGbf

    tTsfn cl#sf] cjlwdf kfPsf] cª\s jf d'Nof°g

    k|ltj]bgsf] dxndf plNnlvt pQd dWo] h"g sd

    x"G% ;f]xL cª\s k|bfg ul/g]% .

    -#_ nuftf/ % dlxgfeGbf a(L cjlw ljz]if labfdf

    a;]sf] cjlwsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g afktsf]

    cª\s k|bfg ubf{ pQm sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g

    k|ltj]bgsf] ;fdfGo dxndf lbOg] ef/f°sf] cª\s

    k|bfg ul/g]% .

    t/ % dlxgfeGbf sd cjlwsf] ljz]if labf

    a;]df sfo{/t cjlwsf] bfdf;fxLsf] lx;fan]

    d'Nof°g u/L cª\s k|bfg ul/g] % . o;/L cª\s

    k|bfg ubf{ Ps dlxgfeGbf sd sfo{/t cjlwsf]

    cª\s k|bfg ul/g]%}g .

    -ª_ c;fwf/)f labf a;]df jf uon ePdf pQm cjlwsf]

    sfo{;Dkfbg ;DaGwL d'Nof°g kmf/fdx? el/g] %}g

    / To:tf] ljbfdf a;]sf] jf uon ePsf] cjlwnfO{

    z'Go cª\s dflgg]% .

    t/ To:tf] labf a;]sf] jf uon ePsf]

    sd{rf/L Ps sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g cjlwdf

    sDtLdf cfwf cjlw;Dd -tLg dlxgf_ xflh/ /x]%

    eg] ;f] cjlwsf] bfdf;fxLsf] lx;fan] d'Nof°g u/L

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 55 .. 28 .. 56 ..

    cª\s k|bfg ul/g]% . o;/L c+s k|bfg ubf{ tLg

    dlxgf eGbf sd cjlwsf] c+s u)fgf ul/g] %}g .

    -r_ a}+saf^ :jLs[lt lnO{ g]kfn ;/sf/ jf ;+j}wflgs

    lgsfo jf ljb]zL cGt/f{li^«o jf If]qLo ;+:yfx?df

    sfd ug{ sfhdf uPsf] sd{rf/Lsf] ;f] cjlwsf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g jfkt cªs k|bfg ubf{

    To;/L sfhdf hfg"eGbf cl#Nnf] jif{sf] sfo{

    ;Dkfbg d'Nof°g jfkt kfPsf] cª\s sfod ul/g]

    % .

    -6_ k|To]s jif{sf] ebf} d;fGt / kmfu"g d;fGtleq hgzlQm

    Joj:yfkg ljefun] ;a} txsf ;Dk')f{ sd{rf/Lx?sf] sfo{

    ;Dkfbg d'Nof°g kmf/fd k|fKt eP÷gePsf] hf+r u/L olb s"g}

    sd{rf/Lsf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g k|fKt gePsf] eP ;DalGwt

    sd{rf/L / ljefu÷sfof{no k|d"vnfO{ kqfrf/ u/L cBfjlws

    u/L /fVg" kg]{% .

    ef}uf]lns If]qdf sfd u/]sf] cg"ejM ef}uf]lns If]qsf]

    cg"ejsf] cª\s k|bfg ubf{ b]xfo adf]lhdsf] cª\s k|bfg

    ul/g]%M–

    -s_ cfˆgf] k}t[s jf ;uf]nsf s"g} klg kl/jf/sf

    ;b:osf] gfddf jf :jMcfh{gaf^ jf a}+saf^ shf{

    lnO{ agfPsf] #/ ePsf] lhNnf / sf&df*f}+

    pkTosfl:yt sfof{nodf sfo{/t sd{rf/LnfO{

    k|To]s jif{sf] nflu ;f(] Ps cª\ssf b/n], /

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -v_ cfˆgf] k}t[s jf ;uf]nsf s"g} klg kl/jf/sf]

    ;b:osf] gfddf jf :jMcfh{gaf^ jf a}+saf^ shf{

    lnO{ agfPsf] #/ ePsf] lhNnf eGbf csf]{ lhNnfdf

    lgo"lQm jf ;?jf eO{ uPsf sd{rf/LnfO{ sf&df*f}¤

    pkTosf l:yt sfof{no afx]s cGoq sfof{nodf

    sfo{/t /x¤bf k|To]s jif{sf] b"O{ cª\ssf b/n] .

    -2_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd ef}uf]lns If]qdf sfd u/] afkt

    kfpg] cª\s clwstd bz eGbf a(L x"g] %}g / tLg

    dlxgfeGbf a(L ?h" xflh/ eO{ s"g} klg ef}uf]lns If]qdf ;]jf

    u/]df bfdf;fxLsf b/n] k|fKt x"g] cª\s lbOg]% . o:tf] cª\s

    xfn axfn /x]sf] >])fLdf k|fKt u/]sf] eP dfq u)fgf ul/g]% .

    = a("jfsf] ;'rgf k|sfzgM a("jfåf/f k'lt{ ug"{kg]{ l/Qm kbsf]

    a("jf k|s[of z"? ubf{ a("jfsf] nflu ljlgod 52 adf]lhd

    ;+efJo ;a} pDd]bjf/n] hfgsf/L kfpg] u/L a}+ssf] OG «̂fg]^ /

    ;'rgfkf^Ldf ;'rgf k|sfzg ug"{ kg]{% . ljlgod 52

    adf]lhdsf ;+efJo ;a} pDd]bjf/n] a("jfsf] k|s[ofdf ;xefuL

    x"g cg";'rL–7 -v_ adf]lhdsf] b/vf:t kmf/fd e/L tf]lsPsf]

    :yfgdf k]z ug"{ kg]{% .

    k|fKtfª\ssf] hfgsf/L lbg" kg]{M -1_ o; ljlgodfjnL adf]lhdsf]

    a("jfsf cfwf/x¿ dWo] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g afx]s cGo

    cfwf/x¿ afkt kfPsf] cª\ssf] xsdf a("jfsf] nflu ;DefJo

    pDd]bjf/x¿nfO{ a}+ssf] OG «̂fg]^ jf ;'rgfkf^Ldf ;'rgf

    k|sflzt u/L hfgsf/L lbg" kg]{% .

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 57 .. 29 .. 58 ..

    -2_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd pDd]bjf/n] kfPsf] cª\sdf lrQ

    ga"em]df ;'rgf k|sflzt ePsf] ldltn] kGw| lbgleq cfk'mnfO{

    lrQ ga"em]sf] s"/fsf] k|df)f ;lxt cfˆgf] ljefu÷sfof{no

    dfkm{t\ hgzlQm Joj:yfkg ljefudf lgj]bg k]z ug{" kg]{% .

    a("jfsf] l;kmfl/;M kbk'lt{ ;ldltn] ljlgod 53 df plNnlvt

    cfwf/x¿sf] d'Nof°g u/L s"ndf a(L cª\s k|fKt ug]{

    pDd]bjf/nfO{ of]Uotfqmdfg";f/ a("jfsf] nflu l;kmfl/;

    ug]{% .

    a("jfsf] gfdfjnL k|sfzgM kbk'lt{ ;ldltn] a("jf x"g]

    pDd]bjf/x¿sf] gfd ueg{/ ;dIf l;kmfl/; u/L :jLs[t ePsf

    pDd]bjf/x¿sf] gfdfjnL / clGtd pDd]bjf/n] k|fKt u/]sf]

    cª\s ;d]t pNn]v u/L ;DalGwt ;a}sf] hfgsf/Lsf] nflu

    ;'rgfkf^Ldf ;'rgf ^f¤; u/L a}+ssf] OG «̂fg]^df ;d]t k|sflzt

    ug"{ kg]{% .

    a("jfsf] ph"/LM -1_ a("jfsf] l;kmfl/;df lrQ ga"e\mg] ljlzi^

    >])fL afx]ssf pDd]bjf/n] ;a} cfwf/x¿ vf]nL To:tf] gfdfjnL

    k|sflzt ePsf] ldltn] kGw| lbgleq ueg{/ ;dIf ph"/ ug{

    ;Sg]% .

    -2_ ueg{/n] pk–ljlgod -1_ adf]lhd kg{ cfPsf] ph"/L pk/

    sf/jfxL ubf{ k|sflzt gfdfjnL ;+zf]wg ug"{kg]{ sf/)f b]v]df

    kbk'lt{ ;ldltnfO{ ;'rgf ug"{ kg]{% . To;/L ;'rgf k|fKt

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    ePkl% kbk'lt{ ;ldltn] %fgljg u/L klxnf] gfdfjnL k|sfzg

    ePsf] ldltn] tL; lbgleq ;+zf]lwt gfdfjnL k"gM k|sflzt ug"{

    kg]{% .

    -3_ s"g} ph"/L gk/]df jf k/]sf] ph"/Ldf sf/jfxL eO{

    ;+zf]lwt gfdfjnL k|sfzg ug{" gk/]df klxnf] k^s k|sflzt

    ePsf] gfdfjnL ;b/ dfgL ;f]xL ldltb]lv l;kmfl/; ePsf

    pDd]bjf/nfO{ a("jfsf] kq lbO{ kb:yfkg ul/g]% .

    clws[t :t/ ljlzi^ >])fLsf] kbdf a("jf ;DaGwL ljz]if

    Joj:yfM -1_ kbk'lt{ ;ldltn] clws[t :t/ ljlzi^ >])fLsf] kb

    l/Qm ePsf] ldltn] 15 lbg leq a("jfsf] nflu k'lt{ ul/g]

    kb;+Vofsf] pknAw eP;Dd sDtLdf t]Aa/ ;+Vofdf ljlgod

    52 sf] pkljlgod -1_ sf] v)* -s_ adf]lhd ;]jf cjlw k'/f

    u/]sf pDd]bjf/x? dWo]af^ sfo{Ifdtfsf] cfwf/df a("jfsf]

    nflu ;ldlt ;dIf gfd l;kmfl/; ug]{% . o;/L l;kmfl/; ubf{

    pkljlgod -3_ cg";f/sf] sfo{ljlwdf plNnlvt cfwf/x? :ki^

    ?kdf v"nfO{ k&fpg" kg]{% . o;/L kbk'lt{ ;ldltn] l;kmfl/;

    u/]sf] ldltn] 15 lbg leq ;ldltn] pko"Qm pDd]bjf/nfO{ a("jf

    ug"{ kg]{% .

    -2_ o; ljlgodfjnLdf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP

    tfklg pk–ljlgod -1_ adf]lhd l;kmfl/; ePsf sd{rf/Lx¿

    dWo]af^ ;ldltn] sfo{ ;Dkfbg ug{ ;Sg] Ifdtf, pQ/bfloTj

    jxg ug{ ;Sg] v"aL tyf cfk'm dftxtsf sd{rf/Lx¿nfO{

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 59 .. 30 .. 60 ..

    lgoGq)f, lgb]{zg / k|f]T;fxg lbg ;Sg] Ifdtfsf] cfwf/df

    pko"Qm pDd]bjf/nfO{ a("jf ug]{% .

    -3_ ;~rfns ;ldltn] a("jfsf cfwf/ ;lxtsf] a("jf ;DaGwL

    sfo{ljlw agfO{ nfu" ug{ ;Sg]% .

    a("jf ;DaGwL ljz]if Joj:yf -1_ o; ljlgodfjnLdf cGoq

    h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg Pp }̂ kbdf nuftf/ ;ft

    jif{;Dd ;]jf cjlw k"/f u/]sf clws[t k|yd;Ddsf] sd{rf/LnfO{

    b]xfodf plNnlvt ;t{ k"/f u/]sf] v)*df ljlgod 111 adf]lhd

    clgjfo{ cjsfz x"g" eGbf Ps dlxgf cufj} Ps tx dflysf]

    kbdf a("jf ul/g]% .

    -s_ clws[t :t/df a("jfsf] nflu kl%Nnf] kf+r jif{sf] / ;xfos k|yd jf ;f] eGbf d"lgsf] kbdf a("jfsf]

    nflu kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{;Dkfbg d'Nof°g

    sDtLdf cf};t 75 k|ltzt c+s k|fKt u/]sf] .

    -v_ ljlgod 145 sf] -v_ / -u_ adf]lhd sfo{/t kbdf

    ljefuLo sf/jfxLdf gk/]sf] .

    -2_ o; ljlgodfjnLdf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP

    tfklg Pp }̂ kbdf sDtLdf ;ft jif{;Dd axfn /lx/x]sf

    lgj[lQe/)f kfpg of]Uo clws[t k|yd;Ddsf] sd{rf/Ln] pk–

    ljlgod -1_ sf] v)* -s_ / -v_ df plNnlvt ;t{ k"/f u/]sf]

    eP ljlgod 113 sf] pk–ljlgod -1_ / -2_ adf]lhd :j]lR%s

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    cjsfz lng rfxL lgj]bg lbPdf lghnfO{ Ps tx dflysf]

    kbdf a("jf u/L cjsfz lbg ;lsg]% .

    -3_ pkljlgod -1_ / -2_ cg";f/ a("jf k|fKt ug]{ clws[t

    k|yd :t/sf sd{rf/LnfO{ clws[t ljlzi^ >])fL ;/xsf] kl/jxg

    ;"ljwf pknAw u/fOg] %}g .

    -4_ pk–ljlgod -1_ jf -2_ adf]lhd a("jf ug{sf] nflu ljz]if

    kb :jtM >[hgf x"g]% / To:tf] sd{rf/L ;]jfaf^ cjsfz

    ePkl% ;f] kb :jtM vf/]h x"g]% .

    >])fLljxLg sfof{no ;xof]uLsf] a("jf ;DaGwL Joj:yf M -1_ o;

    ljlgodfjnLdf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg k|zf;g

    ;]jftkm{sf] >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL :t/sf sd{rf/LnfO{

    b]xfosf] ;t{ k"/f ePdf b]xfosf] dflyNnf] kbdf :jtM a("jf

    ul/g]% .

    -s_ sfof{no ;xof]uL rt"y{df kl%Nnf] c;f/

    d;fGt;Dd cf& jif{ :yfoL ;]jf k'/f u/L kl%Nnf]

    tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°gdf sDtLdf

    cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf] ePdf

    sfof{no ;xof]uL t[tLodf .

    -v_ sfof{no ;xof]uL t[tLo / sfof{no ;xof]uL

    låtLodf kl%Nnf] c;f/ d;fGt;Dd qmdzM

    ;ft÷;ft jif{ :yfoL ;]jf k'/f u/L kl%Nnf] tLg

    jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°gdf sDtLdf cf};t 75

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 61 .. 31 .. 62 ..

    k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf] ePdf qmdzM sfof{no

    ;xof]uL låtLo / sfof{no ;xof]uL k|yddf .

    -u_ ;fljsdf >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL t[tLodf

    kbldnfg ul/Psf] sd{rf/Lsf] kl%Nnf] c;f/

    d;fGt;Dddf s"n :yfoL ;]jf cjlw kGw| jif{ k'/f

    u/L kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{;Dkfbg d'Nof°gdf

    sDtLdf cf};t 75 k|ltzt c+s k|fKt u/]sf] ePdf

    sfof{no ;xof]uL låtLodf .

    -#_ ;fljs >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL låtLodf

    kbldnfg ul/Psf] sd{rf/Lsf] kl%Nnf] c;f/ d;fGt

    ;Dddf s"n :yfoL ;]jf cjlw afO{; aif{ k'/f u/L

    kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°gdf

    sDtLdf cf};t 75 k|ltzt c+s k|fKt u/]sf] ePdf

    sfof{no ;xof]uL k|yddf .

    -@_ o; ljlgod adf]lhd a("jf ubf{ dflyNnf] kbsf] b/aGbL

    :jtM ;[hgf / tNnf] kbsf] b/aGbL :jtM vf/]h x"g]% .

    -3_ sfof{no ;xof]uL k|yd kbdf ;ft jif{ ;]jf k'/f u/L

    clgjfo{ cjsfz x"+bf kl%Nnf] tLg aif{sf] sfo{;Dkfbg

    d'Nof°gdf cf}ift 75 k|ltzt c+s k|fKt u/]sf] ePdf

    ljlgod 66 adf]lhd Ps tx dfly cyf{t ;xfos k|yd

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .

    ;/xsf] ;]jf ;"ljwf sfod u/L xfn sfod /xs} >])fLsf]

    kbaf^ cjsfz lbOg]% .

    a("jfsf] nflu pd]/sf] xb gnfUg]M a("jfsf] nflu pDd]bjf/ x"g

    ;]jfsf sd{rf/LnfO{ pd]/sf] xb nfUg] %}g .

    k|fljlws ;]jfsf] kbdf a("jf ;DaGwL Joj:yfM -1_ k|fljlws

    ;]jfsf] ;d'x cGtu{tsf ;DalGwt pk–;d'xdf afx]s Pp^f

    pk–;d'xsf] sd{rf/LnfO{ csf{] pk–;d'xsf] l/Qm kbdf a("jf

    ul/g] %}g .

    -2_ pk–ljlgod -1_ df h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg

    k|fljlws ;]jfdf cl#Nnf] ;fnsf] c;f/ d;fGt leqdf kf+r jif{

    jf ;f]eGbf a(L cjlw;Dd sfo{/t clws[t låtLo >])fL;Ddsf

    sd{rf/Ln] k|zf;g ;]jftkm{ ;f]xL >])fLsf] nflu tf]lsPsf]

    cg";'rL–6 sf] 1=1 adf]lhd Go'gtd z}lIfs of]Uotf xfl;n

    u/]sf] ePdf k|zf;g ;]jf tkm{sf] Ps tx dflyNnf] kbsf] nflu

    lnOg] cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffdf ;lDdlnt x"g

    kfpg]% .

    -3_ pk–ljlgod -2_ adf]lhdsf] k/LIffdf ;lDdlnt x"g rfxg]

    k|fljlws sd{rf/Ln] ;f] k/LIffsf] nflu ;'rgf k|sflzt ePsf]

    ldltn] kGw| lbgleq ;f] k/LIffdf ;lDdlnt x"g kfpm¤ egL

    cfk'mn] xfl;n u/]sf] of]Uotfsf] k|dfl)ft %ljlrq ;lxt

    hgzlQm Joj:yfkg ljefu ;dIf lnlvt ¿kdf lgj]bg k]z

    ug"{ kg]{% . o;/L k]z ePsf] lgj]bgpk/ hgzlQm Joj:yfkg

    t];|f]] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 63 .. 32 .. 64 ..

    ljefun] hf¤ra"em u/L k/LIffdf ;lDdlnt x"g of]Uo ePdf ;f]sf]

    :jLs[lt lbO{ k/LIffdf ;lDdlnt x"g lbg" kg]{% .

    -4_ c^f]df]afOn ;d'x cGtu{tsf ;jf/L rfns ;xfos

    pk;d'x afx]s cGo ;a} k|fljlws ;]jftkm{sf clws[t

    t[tLoeGbf d"lgsf kbdf a("jf x"g] sd{rf/Lsf] nflu b]xfo

    adf]lhd j[lQ ljsf;sf] Joj:yf ul/g]%M-

    -s_ ;xfos rt"y{ >])fLaf^ ;xfos t[tLo >])fLdf

    b]xfosf ;t{x¿ k"/f ePdf :jtM a("jf ul/g]%M- -1_ P;=O{ O{= -;L u|]* jf ;f] eGbf dflysf] dfq_

    jf ;f] ;/xsf] z}lIfs of]Uotf xfl;n u/]sf,

    cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t kbdf rf/ jif{

    :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt

    cª\s k|fKt u/]sf, jf

    -2_ bzd sIff pQL)f{ jf ;f] ;/xsf] z}lIfs

    of]Uotf xfl;n u/]sf, cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd

    sfo{/t kbdf kf+r jif{ :yfoL ;]jf cjlw k"/f u/]sf

    / kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g

    sDtLdf cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf, jf

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -3_ pkv)* -1_ jf -2_ df plNnlvt z}lIfs

    of]Uotf xfl;n gu/]sf, cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd

    sfo{/t kbdf % jif{ :yfoL ;]jf cjlw k"/f u/]sf /

    kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g

    sDtLdf cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf .

    -v_ ;xfos t[tLo >])fLaf^ ;xfos låtLo >])fLdf

    b]xfo adf]lhdsf ;t{x¿ k"/f ePdf :jtM a("jf

    ul/g]%M-

    -1_ b; hf]* b"O{ jf ;f] ;/xsf] z}lIfs of]Uotf

    xfl;n u/]sf, cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t

    kbdf kf+r jif{ :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf /

    kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf

    cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf, jf

    -2_ P;=O{ O{= -;L u|]* jf ;f] eGbf dflysf] dfq_

    jf ;f] ;/xsf] z}lIfs of]Uotf xfl;n u/]sf,

    kl%Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t kbdf % jif{

    :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt

    cª\s k|fKt u/]sf, jf

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 65 .. 33 .. 66 ..

    -3_ pkv)* -1_ jf -2_ df plNnlvt z}lIfs

    of]Uotf xfl;n gu/]sf, cl#nf] c;f/ d;fGt;Dd

    sfo{/t kbdf ;ft jif{ :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf

    / kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof°gdf

    sDtLdf cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf .

    -u_ ;xfos låtLo >])fLaf^ ;xfos k|yd >])fLdf b]xfo

    adf]lhdsf ;t{x¿ k"/f ePdf :jtM a("jf ul/g]%M-

    -1_ b; hf]* b"O{ jf ;f] ;/xsf] z}lIfs of]Uotf

    xfl;n u/]sf, cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t

    kbdf % jif{ :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf /

    kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo { ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf

    cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt u/]sf, jf

    -2_ P;=O{ O{= -;L u|]* jf ;f] eGbf dflysf] dfq_

    jf ;f] ;/xsf] z}lIfs of]Uotf xfl;n u/]sf,

    cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t kbdf ;ft jif{

    :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt

    cª\s k|fKt u/]sf, jf

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    -3_ pkv)* -1_ jf -2_ df plNnlvt z}lIfs

    of]Uotf xfl;n gu/]sf, cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd

    sfo{/t kbdf cf& jif{ :yfoL ;]jf cjlw k'/f

    u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf] sfo{ ;Dkfbg

    d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt cª\s k|fKt

    u/]sf .

    -5_ c^f]df]afOn ;d'x cGtu{tsf ;jf/L rfns ;xfos pk-

    ;d'x cGtu{tsf k|fljlws ;]jf tkm{sf sd{rf/Lx¿sf] nflu b]xfo

    adf]lhd j[lQ ljsf;sf] Joj:yf ul/g]%M-

    -s_ cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t kbdf rf/ jif{

    :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof+sg sDtLdf cf};t 75 k|ltzt

    cª\s k|fKt u/]sf ;xfos rt"y{ >])fLsf

    sd{rf/LnfO{ ;xfos t[tLo >])fLsf] kbdf :jtM

    a("jf ul/g]% .

    -v_ cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t kbdf kf+r jif{

    :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 67 .. 34 .. 68 ..

    cª\s k|fKt u/]sf ;xfos t[tLo >])fLsf sd{rf/LnfO{

    ;xfos låtLo >])fLsf] kbdf :jtM a("jf ul/g]% .

    -u_ cl#Nnf] c;f/ d;fGt;Dd sfo{/t kbdf % jif{

    :yfoL ;]jf cjlw k'/f u/]sf / kl%Nnf] tLg jif{sf]

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt

    cª\s k|fKt u/]sf ;xfos låtLo >])fLsf

    sd{rf/LnfO{ ;xfos k|yd >])fLsf] kbdf :jtM

    a("jf ul/g]% .

    -6_ o; ljlgod adf]lhd a("jf ubf{ dflyNnf] kbsf] b/aGbL

    :jtM ;[hgf x"g]% / tNnf] kbsf] b/aGbL :jtM vf/]h x"g]% .

    -7_ k|zf;g ;]jfaf^ k|fljlws ;]jfdf ;]jf kl/jt{g u/]sf]

    sd{rf/Lsf] a("jf ubf{ a}+sn] lghnfO{ k|fljlws ;]jfsf] sfddf

    v^fPsf] ldltb]lv dfq ;]jf cjlw u)fgf ul/g]% .

    -8_ o; ljlgoddf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP tfklg

    k|fljlws ;]jfsf] clws[t :t/sf] s"g} kbdf a("jf ubf{ kl/R%]b–

    6 adf]lhdsf]] a("jf ;DaGwL Joj:yf nfu' x"g]% .

    kbk'lt{ ;ldltn] k|rlnt dfGotf adf]lhd ug"{ kg]{ kbk'lt{sf]

    nflu o; ljlgodfjnLdf :ki^ ¿kdf pNn]v gePsf s"/fx¿sf]

    ;DaGwdf kbk'lt{ ;ldltn] sd{rf/L k|zf;gsf] ;j{dfGo l;$fGt

    adf]lhd x"g] u/L sfo{ ;Dkfbg ug"{ kg]{% . t/ kbk'lt{sf]

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk . t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    ;DaGwdf s"g} låljwf pTkGg ePdf jf gof¤ Joj:yf yk ug"{

    kg]{ b]lvg cfPdf kbk'lt{ ;ldltn] cfjZos Joj:yfsf] nflu

    ueg{/ ;dIf :jLs[ltsf] nflu k]z ug"{ kg]{% / ueg{/n] lbPsf]

    :jLs[ltsf] cfwf/df sfo{ ;Dkfbg ug"{ kg]{% .

    ====================

    kl/R%]b – 7

    tna, eQf tyf ;"ljwf

    tna eQfM -1_ sd{rf/Ln] ;]jfsf] kbdf axfnL u/]sf] ldltb]lv

    tna eQf kfpg]% .

    -2_ sd{rf/Lsf] tna eQf tyf tnadfg ;ldltn] k|To]s b"O{

    jif{df k"g/fjnf]sg u/L tf]lslbP adf]lhd x"g]% . tna eQf

    a[l$ ePsf] b"O{ jif{leq d'Noj[l$nfO{ cfwf/ dfgL tna eQf

    k"g/fjnf]sg l;kmfl/; k|:tfj k]z ug{ hgzlQm Joj:yfkg

    ljefusf sfo{sf/L lgb]{zssf] ;+of]hsTjdf cg";Gwfg ljefu,

    ;+:yfut of]hgf ljefu / ljQ Joj:yfkg ljefusf sfo{sf/L

    lgb]{zsx¿ /xg] u/L tna eQf k"g/fjnf]sg pk;ldlt u&g

    ul/g] % . pQm pk–;ldltsf] l;kmfl/;nfO{ cfwf/ dfgL

    sd{rf/Lsf] tna eQf tyf tnadfg ;ldltn] k"g/fjnf]sg u/L

    tf]sL lbP adf]lhd x"g]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]]] .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 69 .. 35 .. 70 ..

    ksfPsf] tna eQf kfpg]M -1_ ljlgod 147 adf]lhd tna

    #^fOg] cfb]z ePsf]df afx]s s"g} sd{rf/Lsf] tna #^fOg]

    %}g .

    -2_ o; ljlgodfjnLdf cGoyf pNn]v ePsf] cj:yfdf afx]s

    cGo cj:yfdf sd{rf/Ln] ksfPsf] tna eQf s§f ul/g] %}g .

    -3_ sd{rf/Ln] sfd u/L ksfPsf] k|To]s dlxgfsf] tna eQf

    ;f]xL dlxgfsf] klRr; ut]sf lbgdf jf a}+sn] tf]s]sf] cGo s"g}

    lbgdf lbOg]% .

    -4_ s"g} sd{rf/Ln] ksfPsf] tna eQf lgh h"g;"s} sf/)faf^

    ;]jfdf g/x] klg kfpg]% .

    tnadfgM -1_ lgwf{l/t tnadfg cg";f/ tna kfpg] kbdf gof¤

    lgol"Qm kfpg] sd{rf/Ln] ;f] tnadfgdf tf]lsPsf] ;"? tna

    kfpg]% .

    -2_ dflyNnf] tnadfgsf] s"g} kbdf a("jf kfpg] sd{rf/Ln]

    pQm tnadfgdf tf]lsPsf] ;"? tna kfpg]% .

    t/ lghn] xfn kfO/x]sf] tna pQm dflyNnf] tnadfgsf]

    ;"? tna a/fa/ jf ;f]eGbf clws ePdf pQm dflyNnf]

    tnadfgdf lghsf] tna tf]Sbf b]xfo adf]lhd u/L tf]lsg]%M–

    -s_ lghn] xfn kfO/x]sf] tna dflyNnf] tnadfgsf]

    ;"? tna a/fa/ dfq ePdf ;f] tnadf Ps

    tnadfg j[l$ yk u/L tf]lsg]% .

    -v_ ;fljs kbdf kfO/x]sf] tna a("jf ePsf] kbsf]

    ;"? tna eGbf a(L ePsf] cj:yfdf dflyNnf]

    kbsf] tna tf]Sbf xfn kfOcfPsf] tnadf

    gk"u];Ddsf] tnadfg j[l$ yk u/L dflyNnf] kbsf]

    Ps tnadfg j[l$ ;d]t lbOg]% .

    tna j[l$M -1_ ljlgod 147 adf]lhd tna j[l$ /f]Ssf ul/Psf]

    jf lgnDag ul/Psf]df afx]s k|To]s sd{rf/Ln] Ps jif{sf] ;]jf

    cjlw k"/f u/]kl% k|To]s >fj)f 1 ut] ;ldltn] tf]s] adf]lhdsf]

    b/n] x"g] /sd a/fa/sf] Ps tnadfg a[l$ kfpg] % . t/ o:tf]

    tnadfg j[l$ x"g] ;ª\Vof ;ldltn] tf]s] adf]lhd x"g]% .

    -2_ ueg{/n] s"g} :yfoL sd{rf/Ln] ;Dkfbg u/]sf] pTs[i^

    sfo{sf] nflu k|f]T;fxg :j¿k Ps k^sdf a(Ldf tLg

    tnadfg;Dd j[l$ lbg ;Sg]% .

    -3_ kbsf] clGtd jflif{s tnadfgsf] tna k"u]sf] clws[t

    t[tLo / ;xfos :t/ -;xfos k|ydb]lv ;xfos t[tLo >)fL /

    >])fLljxLg sfof{no ;xof]uL rt"y{ txb]lv låtLo tx;Dd_ sf

    sd{rf/Lsf] tna lghn] wf/)f u/]sf] kbeGbf lgs^td dflyNnf]

    kbn] kfpg] tnadfgdf ldnfg u/L ;f] kbsf] jflif{s tnadfg

    cg";f/ clGtd tnadfg;Dd a[l$ x"b} hfg] u/L tna, eQf

    tyf cGo ;"ljwf k|bfg ug{ ;lsg] % .

    t/ o:tf] ;"ljwf k|fKt ug]{ sd{rf/L clws[t t[tLo /

    ;xfos k|yd ePdf ;f]xL kbsf] kl%Nnf] kf+r jif{sf] / ;xfos

    låtLo jf ;f]eGbf d"lgsf] ePdf ;f]xL kbsf] kl%Nnf] tLg jif{sf]

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

  • .. 71 .. 36 .. 72 ..

    sfo{ ;Dkfbg d'Nof°g sDtLdf cf};t 75 k|ltzt eGbf a(L

    x"g" kg]{% .

    ====== =======

    lgnDag ePdf kfpg] tna eQf / ;"ljwfM -1_ s"g} sd{rf/L

    a}+ssf] sfdsf] ;DaGwdf jf ljefuLo sf/jfxLsf] l;nl;nfdf

    lgnDag ePdf ;f] lgnDagsf] cjlwe/ lghn] cfˆgf] tnasf]

    cfwf /sd afx]s cGo s"g} /sd kfpg] %}g .

    -2_ s"g} sd{rf/L pk–ljlgod -1_ df plNnlvt sf/)f afx]s

    cGo s"g} sf/)faf^ lgnDag /xg uPsf] /x]% eg] lghn]

    To;/L lgnDag /x]sf] cjlwsf] tna tyf eQf kfpg] %}g .

    t/ nfu]sf] cf/f]k k|dfl)ft geO{ lghn] ;kmfO kfPdf

    lgnDag /x]sf] cjlwdf kfPsf] /sd s§f u/L af+sL /sd

    -tna a[l$ x"g] ePdf ;f] ;d]t_ kfpg]% . s;"/bf/ &xl/Pdf

    lgnDag ePsf ldltb]lvsf] af+sL tna tyf eQf kfpg] %}g .

    -3_ o; ljlgodfjnLdf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] eP

    tfklg sd{rf/L cjsfz sf]ifdf /x]sf] /sd k|rlnt Joj:yf

    cg";f/ lgnDagdf /x]sf] sd{rf/Ln] ;fk^L lng kfpg]% .

    ;"ljwfM -1_ ;ldltn] lgwf{/)f u/] cg";f/ b]xfo adf]lhdsf

    ;"ljwf sd{rf/LnfO{ k|bfg ul/g]%M-

    t];|f] ;+zf]wgåf/f lemlsPsf] .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    sd{rf/L ;~ro sf]ifM

    -1_ a}+ssf :yfoL sd{rf/Lsf] dfl;s tnasf] b;

    k|ltzt s§f u/L a}+ssf] tkm{af^ s§f ePsf]

    /sdsf] zt k|ltzt yk u/L lgh sd{rf/Lsf]

    gfddf sd{rf/L ;+ro sf]ifdf hDdf ul/g]% . -2_ pkv)* -1_ cg";f/ hDdf x"g cfPsf] /sd v)*

    -u_ adf]lhd a}sn] :yfkgf u/]sf] cjsfz sf]ifdf hDdf

    ul/g]% .

    -v_ sd{rf/L sNof)fsf/L ;~ro sf]ifM

    -1_ k|To]s jif{sf] >fj)f 1 -Ps_ ut] a}+ssf sd{rf/Lx?n]

    cl#Nnf] cfly{s jif{ vfO{kfO{ cfPsf] s"n tnjsf] 12

    k|ltztsf b/n] x"g] /sd lgh sd{rf/Lsf] gfddf /x]sf]

    sf]ifdf hDdf ul/g]% .

    -2_ k|To]s jif{ d"gfkmf af+*kmf+* ug"{ cl# ;f] jif{sf] v"b

    d"gfkmf dWo]af^ k|f]T;fxg :j?k sf]ifdf hDdf ug{

    ;+rfns ;ldltn] %"^\ofPsf] /sd hDdf ul/g]% . pQm

    sf]ifdf a}+ssf] gfkmf af+*kmf+* ubf{ b]xfosf cfwf/df /sd

    %"^\ofO{ hDdf ul/g]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 73 .. 37 .. 74 ..

    -c_ sd{rf/L sNof)fsf/L ;+rosf]ifdf /sd hDdf

    ubf{ a}+ssf] v"b d"gfkmfnfO{ cfwf/ agfO{g] % .

    -cf_ ;+rfns ;ldltn] sf]ifdf hDdf ug{ %"^\ofpg]

    /sd clwNnf] cfly{s jif{ sf]ifdf hDdf ug{

    %"^\ofPsf] /sdsf] 10 k|ltztn] a[l$ ubf{ x"gcfpg]

    /sdeGbf j(L x"g] %}g .

    -3_ o; v)*sf] a"+bf g+= -1_ / -2_ adf]lhd hDdf x"g

    cfPsf] /sd jflif{s cfodf u)fgf u/L cjsfz sf]ifdf hDdf ug{ of]Uo /sdnfO{ cjsfz sf]ifdf hDdf ul/g]% .

    -4_ cjsfz sf]ifsf] ;LdfeGbf a(L ePsf] /sd

    ;DalGwt sd{rf/LnfO{ e"StfgL lbOg]% .

    cjsfz sf]ifM

    -1_ ;+rosf]if afktsf] /sd nufotsf] /sdnfO{

    Joj:yfkg ug{ :jLs[t k|fKt cjsfz sf]if :yfkgf

    ul/g]% . v)* -s_ sf] pkv)* -1_ / v)* -v_ sf]

    pkv)* -2_ adf]lhdsf] /sd pQm sf]ifdf hDdf

    ul/g]% .

    -2_ pQm sf]ifdf jflif{s cfosf] Ps ltxfO jf cfos/

    P]gsf] Joj:yf cg";f/ hDdf ug{ ldNg];Ddsf] /sd

    hDdf ul/g]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    -3_ :jLs[t k|fKt cjsfz sf]ifsf] ;~rfng tyf

    Joj:yfkg ljBdfg cfos/ P]g 2058 adf]lhdsf] %"§}

    ljlgodfjnL÷lgb]{lzsf cg";f/ x"g]% .

    -4_ sd{rf/L ;+rosf]if afktsf] /sd hDdf x"g] of]

    cjsfz sf]ifdf /x]sf] /sd ;DalGwt sd{rf/Lsf] cGo

    s"g} bfloTj;+u ldnfg ug{ kfOg] %}g .

    -#_ cf}iflw sf]ifM

    -1_ a}+ssf :yfoL sd{rf/Lsf] :jf:Yo pkrf/ tyf

    :jf:Yo ;"/Iff ug{sf nflu "sd{rf/L cf}iflw Joj:yf”

    gfds Plss[t sf]if :Yffkgf ul/g]% . o; sf]ifdf

    sd{rf/L axfn /x]sf] kbsf] clGtd tna :s]nsf]

    cfwf/df k|To]s sd{rf/Lsf] jflif{s tna /sdsf] cg";'rL

    –25 df tf]lsP ad]lhdsf] k|ltztsf] cfwf/df x"g cfpg]

    /sd k|To]s jif{ Joj:yf ub}{ nlug]% .

    -2_ pk–v)* -1_ adf]lhd hDdf /x]sf] /sd a}+sn]

    tf]s]sf] k|s[of k"/f u/L cfjZostf cg";f/ :jf:Yo

    pkrf/df vr{ ug{ ;lsg]% .

    -3_ cf}iflw ;Ldf cGtu{t hDdf /x]sf] /sd sd{rf/Lsf

    kl/jf/sf] :jf:y pkrf/df ;d]t vr{ ug{ ;lsg]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 75 .. 38 .. 76 ..

    -4_ sd{rf/L cf}iflw ;"ljwf ;DaGwL cGo Joj:yf

    ;ldltn] ;do ;dodf tf]s] adf]lhd x"g]% .

    -5_ cf}iflw ;"ljwf cGtu{t af¤sL /x]sf] ;Dk')f{ /sd

    sd{rf/L h"g;"s} sf/)fn] ;]jfaf^ x ]̂kl% e"QmfgL lbOg]%

    / ;]jfsfndf sd{rf/Lsf] d[To" ePdf lghsf] xsjfnfnfO{

    e"QmfgL lbOg]% . o;/L /sd u)fgf ubf{ lgDg ;"q

    cg";f/ x"g cfPsf] /sd dfq e"QmfgL ul/g]% .

    cf}iflw ;"ljwf = -a}+sdf sfo{/t ;]jf cjlw X ;]jf lgj[Q

    x"+bfsf] clGtd :s]nn] x"g] jflif{s /sd X sfod /x]sf]

    k|ltzt_ – -lghn] ;]jf cjlw e/df cf}iflw pkrf/ tyf

    cf}iflw ;"ljwf afkt lnPsf] /sd_

    k|li^s/)fM sfod /x]sf] k|ltzt eGgfn] cg";'rL–25 df

    plNnlvt k|ltztnfO{ hgfp+b% .

    -6_ ====================

    -7_ lgj[lQe/)f kfpg] u/L cjsfz kfPsf sd{rf/LnfO{

    k|To]s jif{ cf}iflw pkrf/ jfkt ;ldltn] tf]s] cg";f/sf]

    /sd jf ;"ljwf k|bfg ul/g]% .

    -ª_ sd{rf/L ;"/If)f sf]if M

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

    k|yd ;+zf]wgåf/f x^fOPsf]]] .

    -1_ a}+sdf æsd{rf/L ;"/If)f sf]ifÆ gfdsf] Pp^f %"§}

    sf]if /xg]% .

    -2_ pk–v)* -1_ cg";f/sf] sf]ifdf a}+ssf :yfoL

    sd{rf/Ln] vfOkfO{ cfPsf] kf¤r jif{ 3 dlxgfsf] tnan]

    x"g] /sdsf] ;"/If)f cª\s sfod u/L ;]jfaf^ lgj[Q x"g]

    ;dodf tf]s]sf] ;"/If)f /sd e"QmfgL lbg k"Ug] u/L

    cfjZos /sd hDdf ul/g]% .

    -3_ sd{rf/L ;"/If)f sf]ifsf] ;"/If)f cª\s /sd ;DalGwt

    sd{rf/L jf lghsf] xsjfnfnfO{ b]xfosf] cj:yfdf

    e"QmfgL lbOg]%M-

    -s_ ljlgod 111 / 112 cg";f/ kbfjlwsf]

    sf/)faf^ cjsfz kfPdf,

    -v_ sd{rf/Lsf] d[To" ePdf,

    -u_ dfly -s_ / -v_ sf] cj:yfdf afx]s s"g}

    sd{rf/L ;"/If)f sf]ifsf] e"QmfgL cjlw k"/f

    x"g"eGbf cl# a}s ;]jfaf^ cnu ePdf To:tf

    sd{rf/LnfO{ lghsf] kb / ;]jf cjlwcg";f/

    a}+sn] lgwf{/)f u/]sf] u)fgf ljlw adf]lhd x"g]

    /sd e"QmfgL lbOg]% .

    k|yd ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 77 .. 39 .. 78 ..

    ladf Joj:yf M

    -1_ sd{rf/Lsf] hLjg ladf tyf ljleGg zLif{s cGtu{t

    sd{rf/LnfO{ k|bfg ul/g] ;fk^L ;DaGwL ladf k|rlnt

    ladf Joj:yf adf]lhd ul/g]% .

    -2_ sd{rf/Lsf] ladf u/] jfkt k|rlnt sfg"g adf]lhd

    dfGotf k|fKt ladsaf^ k|fKt x"g] af]g; jfktsf] ;Dk')f{

    /sd lghnfO{ g} k|bfg ul/g]% .

    -3_ ladf ;"ljwf ;DaGwL cGo Joj:yf ;ldltn] ;do

    ;dodf tf]s] adf]lhd x"g]% .

    -2_ pk–ljlgod -1_ sf] v)* -s_, -v_, -u_, -#_, -ª_ / -r_

    df plNnlvt sf]if tyf ;"ljwf afx]s cGo ;"ljwfx¿ ;ldltn]

    ;do ;dodf tf]s] adf]lhd x"g]% .

    -3_ ;ldltn] ;do ;dodf a}+ssf :yfoL sd{rf/LnfO{ ljleGg

    ;fk^L ;"ljwf k|bfg ug{ ;Sg]% .

    -4_ pk–ljlgod -3_ adf]lhd k|bfg ePsf] ;fk^Ldf nfUg]

    Jofhb/ tyf ;fk^L r"Qmf ug]{ k|s[of ;ldltn] tf]s] adf]lhd

    x"g]% .

    -5_ s/f/ jf Hofnfbf/Ldf lgo"Qm x"g]nfO{ of] ljlgod

    adf]lhdsf] ;fk^L tyf cGo ;"ljwf k|bfg ul/g] %}g .

    t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .

    78s= cjsfz sf]if afx]s cGo s"g} ;"ljwf gkfpg] M -1_ o;

    ljlgoddf cGoq h"g;"s} s"/f n]lvPsf] ePtfklg ljlgod 148

    sf] pk–ljlgod -2_ adf]lhd ;]jfaf^ avf{:t ePsf] sd{rf/Ln]

    ljlgod 78 sf] pk–ljlgod -1_ v)* -s_ df plNnlvt

    sd{rf/L ;+rosf]if ;d]t u/L v)* -u_ adf]lhd sfod x"g]

    cjsfz sf]if /sd afx]s o; ljlgodfjnL adf]lhdsf] cGo

    s"g} klg ;"ljwf kfpg] %}g .

    -2_ ljlgod 139v= sf] pkljlgod -2_ adf]lhdsf] ljj/)faf^

    s"g} sd{rf/Lsf] ;uf]nsf] klt jf kTgLn] :yfoL cfjf;Lo

    cg"dlt k|fKt u/]sf] b]lvPdf :yfoL cfjf;Lo cg"dlt lnPsf]

    To:tf] sd{rf/Lsf] klt jf kTgLn] ljlgod 78 sf] pk–ljlgod

    -1_ sf] v)* -s_ df plNnlvt sd{rf/L ;+rosf]if ;d]t u/L

    v)* -u_ adf]lhd sfod x"g] cjsfz sf]if /sd afx]s o;

    ljlgodfjnL adf]lhdsf] cGo s"g} klg ;"ljwf kfpg] %}g .

    bz}+ vr{M -1_ a}+ssf axfnjfnf sd{rf/Ln] bz}+ vr{ afkt

    vfO{kfO{ cfPsf] Ps dlxgfsf] tna eQf kfpg] % .

    -2_ lgj[lQe/)f kfpg] u/L cjsfz k|fKt sd{rf/L tyf

    kfl/jfl/s lgj[lQe/)f kfpg] JolQmnfO{ dfl;s lgj[lQe/)f

    a/fa/sf] /sd bz}+ vr{ afkt k|bfg ul/g]% .

    bf]>f] ;+zf]wgåf/f yk .

  • .. 79 .. 40 .. 80 ..

    kl/R%]b – 8

    xflh/L / labf

    sd{rf/Lsf] ;a} ;do a}]+ssf] cwLgdf x"g]M -1_ o;

    ljlgodfjnLdf cGoyf n]lvPsf]df afx]s sd{rf/Lsf] ;a} ;do

    a}+ssf] cwLgdf x"g]% / h"g;"s} ;dodf klg lghnfO{ a}+ssf]

    sfddf nufpg ;lsg]% .

    -2_ dgfl;j dflkmssf] sf/)f k/]df afx]s labf :jLs[t gu/fO{

    s"g} klg sd{rf/L cfˆgf] sfof{nodf cg"kl:yt x"g" x"b}g .

    sfof{no ;do, ;do kfng / xflh/LM -1_ a}+ssf] sfof{no ;do

    sfdsf] k|s[ltsf] cfwf/df ;ldltn] tf]lslbP adf]lhd x"g]% .

    -2_ lgwf{l/t ;dodf sfof{nodf gcfpg] / k^s k^s l(nf]

    u/L cfpg], rf¤*f] hfg] tyf sfof{nosf] sfddf afx]s sfof{no

    ;dodf :jLs[lt glnO{ sfof{no %f]*\g] sd{rf/LnfO{ ;DalGwt

    ljefu÷sfof{no k|d"vn] uon ug{ ;Sg]% .

    -3_ ljB"tLo dfWodaf^ sd{rf/Lsf] xflh/ ug]{ Joj:yf ug{

    ;lsg] % .

    sfof{no %f]*\bf :jLs[lt lng]M -1_ s"g} klg sd{rf/Ln] k'j{

    :jLs[lt glnO{ sfof{no ;doleq sfof{no %f]*\g kfOg] %}g .

    -2_ pk-ljlgod -1_ pNnª\#g u/L cg"kl:yt x"g] sd{rf/LnfO{

    uon u/L ;f] lbgsf] tna eQf s§f ul/g]% .

    %*\s] hf¤rM a}+sn] sd{rf/Lx¿