De Standaard/Economie 02/05/2015, bladzijden 2 & 3All rights reserved. Gebruik and reproductie enkel mits toelating van de uitgever via De Standaard/EconomieDe Standaard/Economie 02/05/2015, bladzijden 2 & 3All rights reserved. Gebruik and reproductie enkel mits toelating van de uitgever via De Standaard/Economie

I n n o v a t i n g D i g i t a l C o n t e n t

E2 ECONOMIE DE STANDAARD  ZATERDAG 2, ZONDAG 3 MEI 2015

To  sell  or  not  to  sell,  that’s  thequestion.  (Ik  weet  het,  dit  is  zo’nbeetje  de  meest  uitgekauwde  cli­ché­uitdrukking die er is, maar ikkon  er  even  niet  aan  weerstaan.)Moet  de  Belgische  regering  haarparticipatie  in  BNP  Paribas  snelverkopen,  nu  dat  zonder  verlieskan, of niet? En dan meteen maarook het verkoopproces voor Belfiusbeginnen  voorbereiden,  nu  de  kandidaat­kopers voor die bank in de rij staan? De ploeg van Charles Michel staat voor de­zelfde afweging als elke amateur­beleggerdie de koers van zijn aandelen goed in degaten houdt. Verkopen, en afzien van toe­komstige  potentiële  meerwaarden?  Ofhouden, en het risico op toekomstige min­waarden voor lief nemen? Het verschil isdat Michel niet voor eigen rekening belegt,maar voor die van u en mij. Maar net als elke amateur­belegger zal ookhij de opties naast elkaar moeten leggen.Als de regering haar bankparticipaties ver­koopt, kan ze met de opbrengst een stukstaatsschuld aflossen. Maar, zeggen tegen­standers van de verkoop, daarmee snijdtde regering zichzelf in de vingers. De renteop de staatsschuld is immers bijna nul. Af­lossing van schuld brengt dus nauwelijkseen besparing met zich mee in de vorm vanuitgespaarde  rentelasten. Anderzijds  zijner wel de weggevallen dividenden. Per sal­do  dus  een  negatieve  operatie  voor  deschatkist, lijkt het.  Een  argument  waar  weinig  tegen  in  tebrengen valt. Ook  Dominique  Leroyheeft  het  al  eens  aange­haald  om  de  meerder­heidsparticipatie  van  deoverheid  in  Belgacom  teverdedigen.  Maar  als  jedie  redenering doortrekt,zou  de  regering  eigenlijkeen  paar  miljard  extra

moeten  lenen  om  aandelen  BNPParibas bij te kopen. Gratis lenenom met dat geld dividendaandelente kopen – het is weer eens een an­dere manier om naar de begrotingte kijken. Maar   dat  is natuurlijkgeen optie, want van Europa moetde staatsschuld naar beneden. Inde richting van 60 procent  liefst.Even kort door de bocht: Europese

doctrines die enkele decennia geleden zijnbedacht, bepalen nu het Belgische begro­tingsbeleid. Maar politici  zouden zich misschien nogeen andere vraag moeten stellen. Als de re­gering staat te trappelen om zich van BNPParibas en Belfius te ontdoen, waarom danniet van Belgacom en Bpost? Welk argu­ment valt er  te verzinnen vóór een over­heidsparticipatie  in  een  telecomoperatoren een postbedrijf en tégen zo’n participa­tie  in  twee  belangrijke  banken?  Als  deoverheid het belangrijk vindt om een vin­ger in de pap te hebben bij een aantal stra­tegische  Belgische  bedrijven,  dan  kan  jetoch moeilijk volhouden dat een bank daarniet bij zou horen. Vooral omdat een grootdeel van de Belgische financiële sector al inbuitenlandse handen is gevallen. Natuurlijk,  de  historische  context  is  an­ders. De regering heeft nooit een cent be­taald voor Belgacom en Bpost: het zijn ge­privatiseerde overheidsinstellingen. Dat ligt anders voor de banken, die via eendure noodgreep  in handen van de belas­tingbetaler  zijn  terechtgekomen.  Het  is

verleidelijk om ervan uit tegaan dat we als belasting­betalers  die  centen  terugwillen  hebben.  Maar  ont­slaat  dat  argument  de  re­gering  van  een  grondigedenkoefening over wat defunctie, het doel en het nutvan overheidsparticipatieszou moeten zijn?

To sell or not to sell

Moet de Belgische regering haar partici­patie in BNP Paribas snel verkopen, nu dat zonder verlies kan, 

of niet?

{ DE BALANS }

RUBEN MOOIJMAN

‘De almaar stijgende kosten voor de bouw van 

kernfusiereactor ITER zijn een hold­up op de 

belastingbetaler’BART STAES,

Europees parlementslid voor Groen

© b

dw

{ DIXIT }

‘Mijn vriend Warren heeft IBM verkeerd inge­

schat, tot dusver toch’BILL GATES,

de topman van Microsoft heeft op de vooravond van de jaarvergadering van 

Berkshire Hathaway in de ‘Financial Times’ toch wat kritiek op zijn vriend Warren Buffett. 

© p

n

NICO TANGHEKARSTEN LEMMENSBRUSSEL  |  Elon  Musk,  de  op­

richter van de Amerikaanse autofa­brikant Tesla, weet als geen anderhoe je een hype moet creëren. Hijliet een maand geleden via Twitteral doorschemeren dat hij een batte­rij voor in huis zou lanceren, en datdeed hij gisteren dan ook in zijn ge­heel eigen stijl. Helemaal  nieuw  is  zijn  productnochtans niet. Andere bedrijven zo­als GE en Hyundai verkopen al lan­ger  batterijen  of  brandstofcellenvoor energieopslag. ‘The issue withexisting batteries is... they suck’, zeide Tesla­oprichter echter met eenjongensachtige  grijns  op  de  lang­verwachte persconferentie in Haw­

De thuisbatterij van Tesla ziet eruitals een soort verwarmingsketel enkan  bijvoorbeeld  in  een  garageworden  opgehangen.  ©  afp

Tesla, de Californische fabrikant van elektrische wagens, lanceert op grote schaaleen betaalbare batterij die zonne­ en windenergie kan opslaan voor later gebruik. En dat zowel om huizen als bedrijven van elektriciteit te voorzien. ‘Wewillen fundamenteel de manier wijzigen waarop de wereld energie verbruikt.’ 

DE STANDAARDZATERDAG 2, ZONDAG 3 MEI 2015   ECONOMIE E3

thorne, Californië. Musk denkt datveel beter te kunnen en hoopt daar­mee zijn bedrijf in een klap een be­langrijke speler op de energiemarktte worden. De nieuwe thuisbatterij,Powerwall  genoemd,  slaat  zonne­en  windenergie  op  voor  later  ge­bruik, bijvoorbeeld om ’s nachts uwelektrische  auto  van  Tesla  vol  tetanken. Ook is het mogelijk om de batterijautomatisch op een slimme maniervia het net op te laden, namelijk al­leen op momenten dat de stroom­prijs laag is. 

3.000 dollar

De  batterij,  die  het  uitzicht  heeftvan  een  cv­ketel,  is  van  hetzelfdetype als Tesla gebruikt  in zijn au­to’s:  het  is  een  grote  lithium­ion­batterij, die bijvoorbeeld in de gara­ge aan de muur kan worden gehan­gen.  Eind  deze  zomer  komen  ertwee versies op de markt: een van7 kWh en een van 10 KWh, ongeveerhet dagelijkse energiegebruik vaneen doorsneegezin.De thuisbatterijen zullen respectie­velijk 2.700 (3.000 dollar) en 3.100euro (3.500 dollar) kosten. Prijzendie  volgens  sommige  energierap­porten net voldoende laag zoudenmoeten zijn om een doorbraak  teforceren. Elke batterij wordt gele­verd met 10 jaar garantie, maar Tes­la wil ook dat energiebedrijven debatterij in de toekomst leasen aanparticulieren.  Dat  verlaagt  de  in­stapkosten  nog  meer  en  vergroothet doelpubliek.

citeit  moet  dan  op  het  elektrici­teitsnet worden afgezet, wat kostenmet zich meebrengt, zoals een net­vergoeding. Bovendien wordt vaak geen elektri­citeit  geproduceerd  wanneer  diewel nodig is. ’s Nachts bijvoorbeeld,wanneer een elektrische auto, zoalseen Tesla, wordt opgeladen. Tot nutoe  is  er  niemand  er  echt  in  ge­slaagd  een  betaalbaar  opslagsys­teem op de markt te brengen dat diteuvel verhelpt. Maar volgens Ron­nie  Belmans,  professor  aan  deKU Leuven en ceo van EnergyVille,kan  de  aankondiging  van  Tesladaar verandering in brengen.

Gigantische ambities

‘Technologisch is dit niet nieuw. Detechnologie  om  zonne­  en  wind­energie op te slaan bestaat al, maarze is voorlopig te duur en biedt teweinig  opslagcapaciteit.’  Maar  ophet vlak van energiedistributie lei­den nieuwe ‘goedkope’ Tesla­batte­rijen  mogelijk  wel  tot  een  door­braak.  ‘Ik  ben  zeer  positief.  Teslawil energieopslag  in huizen, elek­trische auto’s en bedrijven met el­kaar verweven. Als Tesla erin slaagtdat  op  grote  schaal  en  tegen  dieprijzen te doen, dan kan dat de ont­brekende schakel zijn die het huidi­ge  marktmodel  compleet  op  zijnkop zet’. De ambities van Elon Musk zijn danook gigantisch. ‘Ons doel is om hetwereldwijde energiegebruik te ver­anderen, op extreme schaal’, bena­drukte de topman van Tesla, die in

AUTOBOUWER LANCEERT ‘GOEDKOPE’ BATTERIJ OM ZONNE­ENERGIE THUIS OP TE SLAAN

‘Als  Tesla  erin slaagt  om  dit  op grote  schaal  en tegen  deze  prijzente  doen,  dan  kan dat  de  ontbreken­de  schakel  zijn  diehet  huidige  markt­model  compleet op  zijn  kop  zet’RONNIE BELMANS,Professor  KU  Leuven  en ceo  EnergyVille

Tesla gaat voor groeneelektriciteitsrevolutie

zijn  presentatie  ook  meermaalsverwees naar de mogelijk effectenop de klimaatverandering.Om voldoende batterijen te kunnenleveren is Tesla bezig met de bouwvan  een  megabatterijenfabriek  inNevada, die 5 miljard dollar zal kos­ten. In die fabriek zou Tesla volgensThe Wall Street Journal een kwartvan  de  productiecapaciteit  aan­wenden voor de productie van bat­terijen  voor  thuisgebruik.  Ver­wacht wordt dat Tesla, gezien de gi­gantische  productiecapaciteit  vanzijn nieuwe fabriek, de prijzen vande  batterijen  in  de  toekomst  nogsignificant  zal  kunnen  laten  zak­ken.

Nog niet in Europa

De 43­jarige miljardair beseft ech­ter wel dat Tesla niet op zijn eentjede elektriciteitsmarkt kan verande­ren. Om de autobouwer daarbij tehelpen (en extra bestellingen voorzijn nieuwe batterijenfabriek te ge­nereren)  is  alle  technologie  vanTesla  ‘open  source’.  Iedereen  magde patenten gebruiken om er  ietsmee te doen. In Amerika is de thuisbatterij nu alin  voorbestelling  beschikbaar.  Denieuw tak van de autobouwer, TeslaEnergy,  zal  samenwerken  metSolarCity, een ander bedrijf van hetMusk­imperium, om de Powerwallvanaf eind juli bij mensen thuis teinstalleren. De rest van de wereldzal nog even moeten wachten. Eu­ropese beschikbaarheid en prijzenzijn nog niet bekend.

Behalve de batterijen voor huishou­dens zal Tesla ook met grotere ver­sies komen voor zakelijk gebruik:Powerpacks, die beschikbaar zijn inblokken van 100 kWh. Voor indus­triële toepassingen is het mogelijkmeerdere van die batterijen te com­bineren tot een capaciteit van meerdan 10 megawattuur. 

Ontbrekende schakel

Opslag  is  vandaag  de  achilleshielvan hernieuwbare energiebronnenals  zonne­energie.  Zonnepanelenproduceren  nu  eenmaal  elektrici­teit wanneer de zon schijnt, maardat  is  niet  noodzakelijk  het  mo­ment waarop die elektriciteit wordtgebruikt. Dat overschot aan elektri­

KERNENERGIE

Gezocht: radioactieve restanten in scholen

Dat kerncentrales radioactiefafval opleveren, weet iedereen.Maar het zit ook op plekken waar we het veel minder verwachten: zoals in apotheken en zelfs in scholen.

PASCAL SERTYNBRUSSEL | Niras, de overheids­

instelling die instaat voor het be­heer van radioactief afval, organi­seert daarom in augustus een op­haalcampagne. 46 scholen hebben al toegezegd om deel te nemen aan de actie.Het radioactief materiaal in scho­len is vooral een erfenis uit lang vervlogen tijden, vertelt Jean­Pol Minon, die aan het hoofd staat van Niras. Een tijd waarin men er niet echt zijn hand voor omdraai­de om een les fysica aanschouwe­lijk te maken door een klompje uranium te tonen of de halve­ringstijd van radioactief materiaal te illustreren.Niet dat die materialen grote ge­varen opleveren. Maar de tijden zijn veranderd, vertelt Minon. Vroeger was het geen probleem om radioactieve objecten in bezit te hebben. Nu mag dat alleen nog als je daar een vergunning voor hebt.

Doel

Minon pakte bij de bekendma­king van de ophaalcampagne uit met een straffe anekdote. Zo werd ooit een lichtgevende koord aan­gemeld bij Niras. Die had jaren­lang in een slaapkamer gehangen, om in het donker het licht te kun­nen aansteken. De reden waarom het touw oplichtte, was omdat het was ingesmeerd met radium, een uiterst radioactieve stof.Niras benadrukte trouwens dat de levensduurverlenging van de oud­ste kernreactoren in ons land niet zullen leiden tot grote volumes 

bijkomende volumes kernafval. Minon schat dat een eventuele verlenging van de reactoren Doel 1 en 2 nog geen 4 procent uitge­werkte splijtstofstaven extra zal opleveren.De levensduurverlenging heeft ook slechts een beperkte impact op het kostenplaatje voor de ont­manteling. Door de installaties langer open te houden, kan de jaarlijkse opbouw van de provi­sies via stortingen door Electrabel uitgesmeerd worden over een lan­gere periode. De kosten voor de afbraak van de kernreactoren worden geschat op 3,1 miljard eu­ro en die voor het beheer van de uitgewerkte splijtstof op 4,2 mil­jard euro.

  Ooit  werd  een lichtgevend  touw in  een  slaapkamergemeld.  Dat  bleekingesmeerd  met radium