Temperatuur en volumeUitzetten of krimpen

Gemaakt door:Marco Bravenboer

& Danny de VosH2C

Koud

Heet

Bij verschillen in temperatuur kunnen metalen en andere stoffen uitzetten en ook weer krimpen. Dit gebeurt met bijna alle

stoffen ook al zou je dat er misschien niet zeggen.

Bijvoorbeeld:Bij een brug kan je soms van die haaientanden zien zitten die zijn nodig voor de brug om te kunnen uitzetten en te krimpen.

Deze ontdekking zijn niet zomaar even gedaan omdat men iets nieuws wou ontdekken daar

moest men een paar simpele of moeilijke proeven voor doe en dan ook nog bewijzen dat

je theorie kloptNou zeg ingewikkeld

Proef vast materiaal

Bolletje kan bij normaleTemperatuur gewoon door t’

gat Het bolletje word verwarmt

De bol is nu zover uitgezet dat t’ niet meer door t’ gat

past De bol verwarmt de rand eromheen waardoor t’ er wel doorheen kan.

Dit gebeuren heet zoals ik t’ al genoemd heb uitzetten en afkoelenAfkoelen heet krimpen.

Hoeveel een vaste stof in een bepaalde lengte uitzet hangt af van de soort stof en de temperatuur stijging.

Een bimetaal bestaat uit twee plaatjes van verschillend metaal, die aan elkaar vast gemaakt zijn. Bij verwarming trekt het bimetaal krom doordat het ene metaal meer uitzet dan het andere metaal. Bimetaal wordt ook gebruikt in bimetaal thermometers.

Proef vloeistoffen.

In een beker met water staan 2 buisjes met capillaire die met verschillende vloeistoffen gevuld zijn. Beide vloeistofspiegels staan even hoog en hebben beide de temperatuur van het water.

Het water wordt verwarmt. Hierdoor stijgen de vloeistoffen. Zoals je kunt zien is de ene vloeistof meer gestegen dan de andere. Dat komt omdat elke vloeistof een andere uitzetting heeft.

Wat er opvalt is dat de vloeistoffen meer zijn uitgezet dan het glas waar ze in zitten. vloeistoffen zetten dus meet uit dan vaste stoffen.

Proef gassen.

We maken het kolfje warm met onze handen en zien wat er gebeurt.

Het gas zet uit en ontsnapt als bellen in het glas via het open einde van het buisje ver dat verbonden is met het kolfje.

Na afkoeling van de kolf en het gas in de kolf wordt met het terug trekken van het gas vloeistof mee gezogen.

Gassen zetten weer meer uit dan vaste stoffen en vloeistoffen, maar alle gassen zetten wel evenveel uit bij verwarming.

Tip gooi nooit een spuitbus in het vuur! Het gas zet meer uit dan de metaal er omheen en

dan kan er iets gebeuren wat je niet wilt…… toch?

Als stoffen niet genoeg ruimte hebben om uit te zetten ontstaan er grote krachten, deze zijn het grootst bij vaste stoffen.

Het uitzetten en krimpen van stoffen is niet altijd leuk, maar kan ook wel eens van pas komen.

Soms is de dop van een pot of fles moeilijk los te draaien, metaal zet namelijk meer uit dan glas

Uitzetten en krimpen wordt dankbaar gebruikt bij het fabriceren van wielen. de ring wordt verwarmd, zet uit en kan over een ander onderdeel worden geschoven, na het krimpen zit hij vast als een huis.

Fin