TEKST EN FOTO’S MAX DE KRIJGER 38 T VROLIJK OP DE 39 · 2019. 5. 17. · HERMA HUIZING, EMMEN...

1
OP STAP 38 S T A P S T A P S T A P TEKST EN FOTO’S MAX DE KRIJGER VROLIJK OP DE UTRECHTSE HEUVELRUG T ussen de hoge bomen is de eerste tussenstop al te zien. We fietsen elektrisch het pad op, in de richting van pa- leis Soestdijk. Een koninklijk gevoel overvalt je bij het betreden van de tuin van het paleis. Een eindje verderop is de immense achtertuin met vijverpartij waar koningin Juliana zo graag in de grond zat te wroeten. Via de oranjerie – nu een restau- rant – komen we uit bij het witte huis. Niet in Washington, maar dat ‘gewone’ huis in Baarn. Kijk, daar- boven: de werkkamer van Juliana. De gordijnen waren altijd open, transparantie was een groot goed. En wat leuk: sinds kort mag je ook als gewone sterveling op het bor- des staan en wuiven naar de denk- beeldige menigte die zich langs het paleis beweegt. Wat een eer. Geluk- kig is er de gids die ons met beide benen terug op de grond zet. Via de personeelsingang floepen we het paleis in. We betreden de oudste kamer van Soestdijk. Deze Kanonnenka- mer stamt uit de tijd van prins Maurits. Grote schilderijen aan de wand laten de rijke geschiedenis van de Oranjes zien. Kleine kanon- nen staan opgesteld. Mogelijk kregen de kinderen van koning Willem II en Anna Paulowna deze cadeau op hun verjaardag, om alvast te oefenen met oorlogvoe- ren. Dan komen we in de witte eet- zaal. Die stamt qua inrichting uit 1820 en was een cadeau aan Willem II. De stoel van koningin-regentes Emma is verlaagd, anders reikte de kleine dame met de voetjes niet tot de vloer. Via onopvallende, ‘gehei- me’ deuren bediende het personeel de gasten. Gebeurde er een onge- lukje, morste een gast bijvoorbeeld rode wijn over haar peperdure jurk, dan werd de gast onopvallend meegenomen achter de schermen. De voorraad jurken en andere kleding was groot, met een blin- kend schone outfit kon de gast weer plaatsnemen. De geheime entree had nog een ander doel. Het was de plek voor muizenvallen: het stikte van dit ongedierte in het paleis. Na bezoekjes aan de chique Empiresalon, de Stuczaal, de Leu- venzaal en de Waterloozaal maken we een tijdreis naar de vertrekken van het toenmalig koninklijk paar Juliana en Bernhard. In 1937 werd voor hen binnen de muren van het paleis een voor die tijd moderne villa neergezet. DOE MAAR GEWOON Korte tijd daarna staan we in een intieme kamer van Juliana en Bern- hard: de huiskamer c.q. bibliotheek. De ruimte is half leeg, alsof opa en oma onlangs zijn overleden en er wordt gewacht op de ophalers van de kringloopwinkel. De neus krie- belt. De geur van pijptabak is bijna tastbaar. Op de vloer valt een repa- ratie aan het tapijt op. Er is op die plek ooit een glas wijn gevallen, weet de gids. Juliana had een zuinig karakter. In plaats van een compleet nieuw tapijt te laten leggen gaf ze opdracht het bevlekte stuk uit te snijden en te vervangen door een nieuw couponnetje. Die doe-maar-gewoonmentali- teit was een karaktertrek van Julia- na. Zo is ook de uitstraling van de leefruimten waar het gezin van Oranje verbleef, Bernard noemde Soestdijk niet voor niets een krakke- mikkig paleis. Meer dan honderd personeelsle- den waren er in dienst; een druk op de knop aan de muur of op tafel was genoeg om ze op te trommelen. En dan zijn er die grote doorzonra- men! Ze konden automatisch volle- dig worden neergelaten, zodat het koninklijk paar zich bij mooi weer kon laven aan de grote Engelse landschapstuin. Dat ging goed tot- dat een van de hondjes door zo’n raam ontsnapte en na een wilde achtervolging de dood vond door verstikking in een konijnenhol. Juliana hield het raam daarna op gepaste hoogte. Na een paar uur weten we veel meer over Oranje. Onze fietsen met volgeladen accu’s schieten weer in beweging. Juliana en Bernhard wuiven ons na, in de vorm van een bronzen beeld van Kees Verkade. Daar worden we vrolijk van. Via de zichtlijn vertrekken we. HERMAN VAN VEEN Soest suist voorbij. Molen Wind- hond ligt op de route. En landgoed Paltz, met het Herman van Veen Ik ben vandaag zo vrolijk, want we gaan cultuur snuiven op de Utrechtse Heuvelrug. Ik geef toe: soms ben ik wat neurotisch, psychotisch en chaotisch. Labiel en neogotisch. Maar vandaag dus niet. Molen De Windhond (anno 2008) in Soest. Daaronder vanaf links: Herman van Veen op zijn landgoed De Paltz; paleis Soestdijk; de villa van het Herman van Veen Arts Center met café, terras en expositieruimte. JE MAG NU OOK ALS GEWONE STERVELING OP HET BORDES VAN PALEIS SOESTDIJK WUIVEN NAAR DE MENIGTE Een fiets huur je bijvoor- beeld bij Gallenkamp, Pelsweg 1, Soest. 035- 6012857. Ook hotel Ernst Sillem Hoeve, Soestdijker- weg 10-B in Den Dolder verhuurt rijwielen, er staan dertig nieuwe Giant-fiet- sen voor u klaar. Zie ook: www.jaccode- bruin.nl; www.esh.nl; www.paleissoestdijk.nl; www.hermanvanveenarts- center.nl; www.nmm.nl; www.opdeheuvelrug.nl. Fietshuur DAGBLAD VAN HET NOORDEN ZATERDAG 11 MEI 2019 39 Arts Center. Het is hier lieflijk. Muzikale duizendpoot Herman van Veen is onze gids. „Het landgoed is vergelijkbaar met een cordon. De bomen staan soldatesk in slagor- de”, zegt hij filosofisch. „Het is jarenlang gesloten geweest voor publiek, sinds vier jaar is het open. Het bos is verwarrend veelzijdig.” Hij pakt een boek dat hij zelf schreef. Flora en fauna van de rode lijst, je vindt ze hier. Dwergvilt- kruid, rode dophei, zes soorten vleermuizen, vijftien soorten sprinkhanen, zandhagedissen en bijzondere dagvlinders. In het afgegraven dal ziet het rood van de bijzondere planten die op arme grond kunnen gedijen. De Bekende Nederlander zwijmelt. Het uitzicht gaf de doorslag voor Van Veens handtekening. In 2010 kwam de zanger-entertainer hier voor het eerst, toen het landgoed te koop stond. „We giechelden steeds harder over de onmogelijkheid om zoiets groots te kunnen kopen.” Na een fikse opknapbeurt – de zwammen groeiden tegen de mu- ren – is De Paltz nu een expositie- ruimte met het werk van de eige- naar en gastexposanten en een theater waar jong talent kan gedij- en. De entree is gratis. Na een wandeling over het land- goed blazen witte olifanten het verhaaltje uit. Krokodillen doen alsof ze dood zijn. Het wakkere eendje Alfred Jodocus Kwak moet ook ergens ronddobberen. Een groep witte konijnen zit rechtop. Er zijn bijna geen konijnen meer in Nederland, maar hier is een perceel ermee volgezet. Veel indrukken geeft het bos, waar het zo stil is dat het opvalt. Neurotisch, psychotisch en cha- otisch. Labiel en neogotisch. In zijn lied zingt Herman van Veen erover. Maar vandaag dus niet. De lunch is in het grote witgepleisterde huis, dat in Frans-eclectische stijl is ge- bouwd. Een carillon laat zich horen op het hele uur. Anne, het lied is herkenbaar. Daarna is het stil. MILITAIR MUSEUM Op de pedalen. Verder door het bos. Na de vredige momenten van deze dag zit het venijn in de staart van de 36 kilometer lange fietstocht op de Utrechtse Heuvelrug. Het Nationaal Militair Museum ligt onverwacht in de natuur. In de grote zaal met 13 meter hoge, glazen muren poseren tanks, vliegtuigen en bijvoorbeeld een raketwerper. Voor liefhebbers van wapentuig en de militaire geschie- denis is het de plek om een dag lang zoet te zijn. Een dikke V1-bom scheert over onze hoofden. Een F16 ook, die ieder jaar een stukje verder naar beneden komt zakken door het rekken van de staalkabels waaraan hij hangt. De kanonnen lijken op ons ge- richt. Leuk voor kinderen ook. Maak je eigen buskruit, vlieg in een F-16 simulator of schakel vijandelijke tanks uit. Boem! Oefenen, ook hier: jong geleerd, oud gedaan. Na een dag als deze ben ik nog behoorlijk vrolijk. Zo vrolijk was ik nooit. © DvhN 1 0519 | AB | Bron: Maps4News Baarn Hilversum Soest Bilthoven Maartensdijk Eem A27 A1 Start Herman van Veen Arts Centre Paleis Soestdijk Molen de Windhond In de rubriek Mijn mooiste plekje laten lezers zien welke bijzondere plekken ze bezochten op reis in binnen- en buiten- land. Inzendingen zijn welkom via: bijlagen@ndcmedia- groep.nl. Vergeet niet uw naam en woonplaats te ver- melden. Bestanden graag minimaal 1 MB. Lake Louise, op de grens van de Canadese staten Alberta en British Columbia. Adembenemend. FOKJE VOGELESANG, GRONINGEN Kalimijn in Heringen aan de Werra, Duitsland. HERMA HUIZING, EMMEN Gekleurde slavenhuisjes in de wijk Bo-Kaap in Kaapstad, Zuid-Afrika. LUCAS KAMPS, SCHEEMDA Langs de weg in Kirgizië. REIN HUITEMA, AKKRUM DAGBLAD VAN HET NOORDEN ZATERDAG 11 MEI 2019

Transcript of TEKST EN FOTO’S MAX DE KRIJGER 38 T VROLIJK OP DE 39 · 2019. 5. 17. · HERMA HUIZING, EMMEN...

Page 1: TEKST EN FOTO’S MAX DE KRIJGER 38 T VROLIJK OP DE 39 · 2019. 5. 17. · HERMA HUIZING, EMMEN Gekleurde slavenhuisjes in de wijk Bo-Kaap in Kaapstad, Zuid-Afrika. LUCAS KAMPS, SCHEEMDA

OP STAP

38STAPSTAPSTAPSTAPSTAPT E K S T E N F O T O ’ S M A X D E K R I J G E R

VROLIJK OP DEUTRECHTSEHEUVELRUG

T ussen de hoge bomen isde eerste tussenstop al tezien. We fietsen elektrisch

het pad op, in de richting van pa-leis Soestdijk. Een koninklijk gevoelovervalt je bij het betreden van detuin van het paleis. Een eindjeverderop is de immense achtertuinmet vijverpartij waar koninginJuliana zo graag in de grond zat tewroeten.

Via de oranjerie – nu een restau-rant – komen we uit bij het wittehuis. Niet in Washington, maar dat‘gewone’ huis in Baarn. Kijk, daar-boven: de werkkamer van Juliana.De gordijnen waren altijd open,transparantie was een groot goed.En wat leuk: sinds kort mag je ookals gewone sterveling op het bor-des staan en wuiven naar de denk-beeldige menigte die zich langs hetpaleis beweegt. Wat een eer. Geluk-kig is er de gids die ons met beidebenen terug op de grond zet. Via depersoneelsingang floepen we hetpaleis in.

We betreden de oudste kamervan Soestdijk. Deze Kanonnenka-mer stamt uit de tijd van prinsMaurits. Grote schilderijen aan dewand laten de rijke geschiedenisvan de Oranjes zien. Kleine kanon-nen staan opgesteld. Mogelijkkregen de kinderen van koningWillem II en Anna Paulowna dezecadeau op hun verjaardag, omalvast te oefenen met oorlogvoe-ren.

Dan komen we in de witte eet-zaal. Die stamt qua inrichting uit1820 en was een cadeau aan WillemII. De stoel van koningin-regentesEmma is verlaagd, anders reikte dekleine dame met de voetjes niet totde vloer. Via onopvallende, ‘gehei-me’ deuren bediende het personeelde gasten. Gebeurde er een onge-lukje, morste een gast bijvoorbeeldrode wijn over haar peperdure jurk,dan werd de gast onopvallendmeegenomen achter de schermen.De voorraad jurken en anderekleding was groot, met een blin-kend schone outfit kon de gastweer plaatsnemen. De geheimeentree had nog een ander doel. Hetwas de plek voor muizenvallen: hetstikte van dit ongedierte in hetpaleis.

Na bezoekjes aan de chiqueEmpiresalon, de Stuczaal, de Leu-

venzaal en de Waterloozaal makenwe een tijdreis naar de vertrekkenvan het toenmalig koninklijk paarJuliana en Bernhard. In 1937 werdvoor hen binnen de muren van hetpaleis een voor die tijd modernevilla neergezet.

DOE MAAR GEWOON

Korte tijd daarna staan we in eenintieme kamer van Juliana en Bern-hard: de huiskamer c.q. bibliotheek.De ruimte is half leeg, alsof opa enoma onlangs zijn overleden en erwordt gewacht op de ophalers vande kringloopwinkel. De neus krie-belt. De geur van pijptabak is bijnatastbaar. Op de vloer valt een repa-ratie aan het tapijt op. Er is op dieplek ooit een glas wijn gevallen,weet de gids. Juliana had een zuinigkarakter. In plaats van een compleetnieuw tapijt te laten leggen gaf zeopdracht het bevlekte stuk uit tesnijden en te vervangen door eennieuw couponnetje.

Die doe-maar-gewoonmentali-teit was een karaktertrek van Julia-na. Zo is ook de uitstraling van deleefruimten waar het gezin vanOranje verbleef, Bernard noemdeSoestdijk niet voor niets een krakke-mikkig paleis.

Meer dan honderd personeelsle-den waren er in dienst; een druk opde knop aan de muur of op tafelwas genoeg om ze op te trommelen.En dan zijn er die grote doorzonra-men! Ze konden automatisch volle-dig worden neergelaten, zodat hetkoninklijk paar zich bij mooi weerkon laven aan de grote Engelselandschapstuin. Dat ging goed tot-dat een van de hondjes door zo’nraam ontsnapte en na een wildeachtervolging de dood vond doorverstikking in een konijnenhol.Juliana hield het raam daarna opgepaste hoogte.

Na een paar uur weten we veelmeer over Oranje. Onze fietsen metvolgeladen accu’s schieten weer inbeweging. Juliana en Bernhardwuiven ons na, in de vorm van eenbronzen beeld van Kees Verkade.Daar worden we vrolijk van. Via dezichtlijn vertrekken we.

HERMAN VAN VEEN

Soest suist voorbij. Molen Wind-hond ligt op de route. En landgoedPaltz, met het Herman van Veen

Ik ben vandaag zo vrolijk, wantwe gaan cultuur snuiven op de

Utrechtse Heuvelrug. Ik geef toe:soms ben ik wat neurotisch,

psychotisch en chaotisch.Labiel en neogotisch. Maar

vandaag dus niet.

Molen De Windhond (anno

2008) in Soest. Daaronder

vanaf links: Herman van

Veen op zijn landgoed De

Paltz; paleis Soestdijk; de

villa van het Herman van

Veen Arts Center met café,

terras en expositieruimte.

JE MAG

NU OOK ALS

GEWONE

STERVELING OP

HET BORDES

VAN PALEIS

SOESTDIJK

WUIVEN NAAR

DE MENIGTE

Een fiets huur je bijvoor-

beeld bij Gallenkamp,

Pelsweg 1, Soest. 035-

6012857. Ook hotel Ernst

Sillem Hoeve, Soestdijker-

weg 10-B in Den Dolder

verhuurt rijwielen, er staan

dertig nieuwe Giant-fiet-

sen voor u klaar.

Zie ook: www.jaccode-

bruin.nl; www.esh.nl;

www.paleissoestdijk.nl;

www.hermanvanveenarts-

center.nl; www.nmm.nl;

www.opdeheuvelrug.nl.

Fietshuur

DAGBLAD VAN HET NOORDEN ZATERDAG 11 MEI 2019

39

Arts Center. Het is hier lieflijk.Muzikale duizendpoot Herman vanVeen is onze gids. „Het landgoed isvergelijkbaar met een cordon. Debomen staan soldatesk in slagor-de”, zegt hij filosofisch. „Het isjarenlang gesloten geweest voorpubliek, sinds vier jaar is het open.Het bos is verwarrend veelzijdig.”

Hij pakt een boek dat hij zelfschreef. Flora en fauna van de rodelijst, je vindt ze hier. Dwergvilt-kruid, rode dophei, zes soortenvleermuizen, vijftien soortensprinkhanen, zandhagedissen enbijzondere dagvlinders. In hetafgegraven dal ziet het rood van debijzondere planten die op armegrond kunnen gedijen. De BekendeNederlander zwijmelt.

Het uitzicht gaf de doorslag voorVan Veens handtekening. In 2010kwam de zanger-entertainer hiervoor het eerst, toen het landgoed tekoop stond. „We giechelden steedsharder over de onmogelijkheid omzoiets groots te kunnen kopen.”

Na een fikse opknapbeurt – dezwammen groeiden tegen de mu-ren – is De Paltz nu een expositie-ruimte met het werk van de eige-naar en gastexposanten en eentheater waar jong talent kan gedij-en. De entree is gratis.

Na een wandeling over het land-goed blazen witte olifanten hetverhaaltje uit. Krokodillen doenalsof ze dood zijn. Het wakkereeendje Alfred Jodocus Kwak moetook ergens ronddobberen. Eengroep witte konijnen zit rechtop. Erzijn bijna geen konijnen meer in

Nederland, maar hier is een perceelermee volgezet. Veel indrukkengeeft het bos, waar het zo stil is dathet opvalt.

Neurotisch, psychotisch en cha-otisch. Labiel en neogotisch. In zijnlied zingt Herman van Veen erover.Maar vandaag dus niet. De lunch isin het grote witgepleisterde huis,dat in Frans-eclectische stijl is ge-bouwd. Een carillon laat zich horenop het hele uur. Anne, het lied isherkenbaar. Daarna is het stil.

MILITAIR MUSEUM

Op de pedalen. Verder door het bos.Na de vredige momenten van dezedag zit het venijn in de staart van de36 kilometer lange fietstocht op deUtrechtse Heuvelrug. Het NationaalMilitair Museum ligt onverwacht inde natuur.

In de grote zaal met 13 meterhoge, glazen muren poseren tanks,vliegtuigen en bijvoorbeeld eenraketwerper. Voor liefhebbers vanwapentuig en de militaire geschie-denis is het de plek om een dag langzoet te zijn. Een dikke V1-bomscheert over onze hoofden. Een F16ook, die ieder jaar een stukje verdernaar beneden komt zakken door hetrekken van de staalkabels waaraanhij hangt.

De kanonnen lijken op ons ge-richt. Leuk voor kinderen ook. Maakje eigen buskruit, vlieg in een F-16simulator of schakel vijandelijketanks uit. Boem! Oefenen, ook hier:jong geleerd, oud gedaan. Na eendag als deze ben ik nog behoorlijkvrolijk. Zo vrolijk was ik nooit.

© DvhN 1 0519 | AB | Bron: Maps4News

BaarnHilversum

Soest

Bilthoven

Maartensdijk

Eem

A27

A1

Start

Herman van VeenArts Centre

PaleisSoestdijk

Molen deWindhond

In de rubriek Mijnmooiste plekje latenlezers zien welkebijzondere plekkenze bezochten op reisin binnen- en buiten-land.Inzendingen zijnwelkom via:[email protected] niet uw naamen woonplaats te ver-melden. Bestandengraag minimaal 1 MB.

Lake Louise, op de grens van de Canadese staten Alberta

en British Columbia. Adembenemend.

FOKJE VOGELESANG, GRONINGEN

Kalimijn in Heringen aan de Werra, Duitsland.

HERMA HUIZING, EMMEN

Gekleurde slavenhuisjes in de wijk Bo-Kaap in Kaapstad,

Zuid-Afrika. LUCAS KAMPS, SCHEEMDA

Langs de weg in Kirgizië. REIN HUITEMA, AKKRUM

DAGBLAD VAN HET NOORDEN ZATERDAG 11 MEI 2019