Technische Handleiding Deel 1 Metalen Leidingsystemen 2014

ToepassingstechniekDeel I: Metalen leidingsystemen3de editie

Toep

assi

ng

stec

hn

iek:

Dee

l I 3

de

edit

ie

Viega Nederland B.V.Amsterdamsestraatweg 45-G1411 AX NaardenTel: 035-538 04 42Fax: 035-538 07 [email protected]

L 67

0 77

1 -

01/1

4 · W

e be

houd

en o

ns h

et re

cht v

oor

wijz

igin

gen

aan

te b

reng

en.

Technische handleiding Metalen leidingsystemenSanpress, Sanpress Inox, Sanpress Inox G, Profipress, Profipress G, Prestabo, MegapressNL 670 771 03/14

Uitgever

Viega GmbH & Co. KG

Sanitiar- en verwarmingssystemen

Viega Platz 1

DE-57439 Attendorn

Germany

Telefoon +49 2722 61-0

Telefax +49 2722 61-1415

www.viega.com

De inhoud van dit praktijkhandboek is vrijblijvend. Wijzigingen die nieuwe inzichten en de vooruit-gang dienen, zijn door ons voorbehouden.

670771_AWT_Applc_syst_Vol2_0913_NL.indd 2 10.03.2014 09:50:15

1 Drinkwaterinstallatie

2 Verwarmingsinstallatie

3 Gasinstallatie

4 Industriële en bedrijfsmatige toepassingen

5 Gereedschappen

Metalen leidingsystemenZekerheid en comfort in systeemverband


Aanwijzing voor het gebruik In de technische informatie van dit handboek worden de belangrijkste aspecten van de Viega toepas-singstechniek voor metalen leidingsystemen beschreven. Daarbij is de informatie over de producten, de eigenschappen ervan en de toepassingstechnieken gebaseerd op de actuele normen in Europa en/of in Duitsland.

Tekstgedeelten die zijn aangeduid met een sterretje (*), komen overeen met de technische voorschrif-ten in Europa/Duitsland. Deze moeten worden gezien als aanbeveling als hiervoor geen nationale eisen bestaan. De nationale wetten, normen, bepalingen, regels en andere technische voorschriften hebben steeds voorrang boven de Duitse/Europese richtlijnen in dit handboek. De hier geboden informatie is niet bindend voor andere landen en regio’s en moet, zoals gezegd, worden opgevat als ondersteuning.


Technische handleiding metalen leidingsystemen – 3de editie

6

1 DrinkwaterinstallatieGrondbeginselenBesparingspotentieel . . . . . . . . . . 15

Planning. . . . . . . . . . . . . 16Richtlijnen m.b.t. water voor menselijke consumptie . . 16Buismaterialen . . . . . . . . . . 16Loden leidingen . . . . . . . . . . 16

Materialen zonder beperkingen . . . . . . 17Combinatie van verschillende materialen . . . . . 17Vermijding / vermindering van kalkafzetting . . . . 18Viega-buissysteemfilosofie . . . . . . . . 18

Huisaansluiting- en eigen grondleidingen van PE . . . 18Kelderverdeel- en stijgleidingen van metaal . . . . 19Etageverdeling met PE-Xc-buizen . . . . . . 19

Leidingtraject en waterverversing . . . . . . 20Drinkwaterkwaliteit voor brandblus- en brandveiligheidsinstallaties . . . . . . . . . . . 21Leidingnetberekening . . . . . . . . . 21Visign for Care – hygiëne+ spoelfunctie . . . . . 22Installatie . . . . . . . . . . . 24

Opslag en montage . . . . . . . . . 24Dichtheidsproef nat . . . . . . . . . 25Dichtheidsproef droog . . . . . . . . 25Ingebruikname . . . . . . . . . . 26Desinfectie . . . . . . . . . . 27

Rendabiliteit van buissystemen . . . . . . . 28Overzicht metalen buissystemen. . . . . . . 30

SysteemomschrijvingSanpress Inox / Sanpress Inox XL . . . . . . . 31

Reglementair gebruik . . . . . . . . . 31Technische gegevens . . . . . . . . . 32

Sanpress / Sanpress XL . . . . . . . . . 33Reglementair gebruik . . . . . . . . . 33Technische gegevens . . . . . . . . . 34

Profipress / Profipress XL . . . . . . . . . 35Reglementair gebruik . . . . . . . . . 35Technische gegevens . . . . . . . . . 36


Contents

7

ToepassingstechniekIsolatie* . . . . . . . . . . . . . 37

Isolatie van drinkwaterleidingen (koud) . . . . . 37Isolatie van drinkwaterleidingen (warm)* . . . . . 38

Geluidsbescherming . . . . . . . . . . 38

Brandveiligheid* . . . . . . . . . . . 39

Lengte-uitzetting – compensatoren . . . . . . . 40U- of Z-uitzettingscompensatoren . . . . . . 40

Lengte-uitzetting van buizen met Ø < 54 mm . . . . 42Lengteberekening voor expansiebochten van leidingen met Ø > 54 mm . . . . . . . . . . 44

Compensatoren . . . . . . . . . . 46Functie van vaste punten / glijpunten . . . . . . 47

Drukverliezen in leidingen . . . . . . . . . 48

Corrosie van roestvaststalen buizen door chloride . . . . 49

ComponentenEasytop-stopkranen met schuine zitting . . . . . 50

Technische gegevens – uitvoeringsvarianten . . . . 52Toebehoren . . . . . . . . . . 52Easytop XL-stopkranen met schuine zitting en flensaansluiting . . . . . . . . . . 56Drukverliesdiagrammen Easytop-armaturen . . . . 58

Easytop-monsternamekranen . . . . . . . 59Productbeschrijving . . . . . . . . . 59Easytop-monsternamekraan tweedelig . . . . . 60Easytop-monsternamekraan eendelig . . . . . 62

Easytop-rechte-inbouwstopkraan . . . . . . 64Kenmerken . . . . . . . . . . 64Aansluitvarianten . . . . . . . . . 64Kraanconstructie . . . . . . . . . 64

Easytop-inbouwstopkranen . . . . . . . . 65Bevestiging / afdichting . . . . . . . . 67Bevestiging over de wanddoorvoering . . . . . 67Bevestiging met de bevestigingsset. . . . . . 67Afwerkingsets . . . . . . . . . . 68Isolatieschaal . . . . . . . . . . 68

Easytop-kogelkranen . . . . . . . . . 69Thermostatisch circulatieregelventiel S/E . . . . . 70

Productbeschrijving . . . . . . . . . 70Thermische desinfectie . . . . . . . . 71Montage . . . . . . . . . . . 71Elektrische installatie . . . . . . . . 75Technische gegevens . . . . . . . . 75



8

Statisch circulatieregelventiel . . . . . . . 76Productbeschrijving . . . . . . . . . 76Drukverliesdiagrammen . . . . . . . . 77 . . . . . . . . . . . . . 77

Smartloop-Inliner circulatieleiding . . . . . . 78Systeembeschrijving. . . . . . . . . 78Componenten . . . . . . . . . . 82Montage . . . . . . . . . . . 83Reparatie koppleling. . . . . . . . . 86

Afdichtingselementen – overzicht . . . . . . 87Menginstallatie . . . . . . . . . . 88Isolatiekoppeling . . . . . . . . . . 88Boileraansluiting . . . . . . . . . . 89Equipotentiaalverbinding . . . . . . . . 89

MontageOpslag en transport . . . . . . . . . . 90

Buizen . . . . . . . . . . . . . 90Inkorten . . . . . . . . . . . . 90Buigen . . . . . . . . . . . . 91Leidingtraject en bevestiging . . . . . . . 91Bevestigingswijzen . . . . . . . . . 91Inbouwinstallatie van warm geleidende leidingen . . . 92

Draadverbindingen . . . . . . . . . . 92

Flensverbindingen . . . . . . . . . . 92

Persverbinding maken . . . . . . . . . . 93Metalen buizen 12 – 54 mm . . . . . . . . 93Sanpress XL – buismaten 76,1 – 108,0 mm . . . . . 95Sanpress Inox XL / Profipress XL – buismaten 64,0 – 108,0 mm . . . . . . . . . . 97

Benodigde ruimte bij het persen. . . . . . . . 99Buismaten 12 t/m 54 mm . . . . . . . . 99Buismaten 76,1 t/m 108,0 mm Sanpress XL met ketting . . 101Persgereedschap voor Sanpress Inox XL / Profipress 64,0 mm . . . . . . . . . 102

Basisregels voor de ingebruikname . . . . . . . 103SC-Contur . . . . . . . . . . . 103Desinfectie . . . . . . . . . . . 103

BijlagenDrukverlies – tabellen . . . . . . . . . . 105

koud water in roestvaststalen buizen . . . . . . 105Warm water in roestvaststalen buizen . . . . . 107Protocollen . . . . . . . . . . . 109

�

��


Contents

9

Protocol: spoelen met water . . . . . . . 109Protocol: Druktest voor drinkwaterinstallaties . . . . 110Protocol: Druktest voor drinkwaterinstallaties . . . . 111

Combinatie van leidingen in de drinkwaterinstallaties . . 112

2 VerwarmingsinstallatieKoperen leidingsystemenProfipress – systeemomschrijving . . . . . . . 113

Reglementair gebruik . . . . . . . . . 113Technische gegevens . . . . . . . . . 114Componenten . . . . . . . . . . 115

Buizen . . . . . . . . . . . 115Persfittingen . . . . . . . . . . 115Easytop-kogelkranen . . . . . . . . 117Afdichtingselementen . . . . . . . . 118

Toepassingen . . . . . . . . . . . 119Stijgleidingen . . . . . . . . . . . 119Voordelen . . . . . . . . . . . 119Voetventielen . . . . . . . . . . . 120Aansluiting verwarmingselement. . . . . . . 121

Aansluiting via centrale inbouwverdeler . . . . . 121Aansluiting met kruising-T-stuk . . . . . . 123Aansluiting met T-stuk-installatie . . . . . . 125Met radiatoraansluiting vanuit de plint . . . . . 127Adaptersets voor radiatoren met ingebouwde ventielen . . 128

Isoleren en leggen van leidingen* . . . . . . 129Isolatie tegen warmteverlies* . . . . . . . 129Warmtedistributieleidingen . . . . . . . 130Leidingen in de vloer. . . . . . . . . 131Voorbeelden . . . . . . . . . . 131

Menginstallaties . . . . . . . . . . 133Afpersen . . . . . . . . . . . . 133

Met water . . . . . . . . . . . 133Met lucht . . . . . . . . . . . 133

Stadsverwarmingsinstallaties . . . . . . . 134Met FKM-afdichtingselement (toebehoren) / Profipress S systeem . . . . . . . . . 134

Systeemomschrijving Profipress S . . . . . . . 135Reglementair gebruik . . . . . . . . . 135Technische handleiding. . . . . . . . . 136

Leidingsystemen . . . . . . . . . 136Spoelen . . . . . . . . . . . 136Beproeving op druk . . . . . . . . . 136 >>



10

Stalen leidingsystemen

Prestabo – systeemomschrijvingReglementair gebruik . . . . . . . . . 138Technische gegevens . . . . . . . . . 139Componenten . . . . . . . . . . 140

Buizen . . . . . . . . . . . 140Markering . . . . . . . . . . . 141Persfittingen . . . . . . . . . . 142Afdichtingselementen . . . . . . . . 143

Toepassingstechniek . . . . . . . . . . 144Bescherming tegen uitwendige corrosie . . . . . 144Koelwatercircuits . . . . . . . . . . 145Bescherming tegen inwendige corrosie (driefasegrens) . . 145Isoleren en leggen van leidingen * . . . . . . 145Equipotentiaalverbinding* . . . . . . . . 148Menginstallaties . . . . . . . . . . 148Leidingtraject en bevestiging . . . . . . . 149Lengte-uitzetting – compensatoren . . . . . . 149

Lengte uitzetting Prestabo-leidingen . . . . . 150U- of Z-uitzettingscompensatoren – berekening . . . 151

Montage . . . . . . . . . . . . 155Opslag en transport . . . . . . . . . 155Verwerking . . . . . . . . . . . 155

Inkorten . . . . . . . . . . . 155Afmantelen . . . . . . . . . . 155Ontbramen . . . . . . . . . . 156Buigen . . . . . . . . . . . 156

Montagevoorbeelden . . . . . . . . . 157Bevestigingsmethoden – vaste en glijpunten . . . . 158Inbouwinstallatie . . . . . . . . . . 159Leggen in afwerkvloer . . . . . . . . . 159Leggen in teerlaag – asfaltmastiek . . . . . . 160Benodigde ruimte bij het persen . . . . . . . 161

Buisdiameters 12 t/m 54 mm . . . . . . . 161Buisdiameters 64,0 t/m 108,0 – Prestabo XL . . . . 163Persen met persringen 12 – 54 mm . . . . . . 164

Maken van de persverbinding . . . . . . . 165Buismaten 12 – 54 mm . . . . . . . . 165Buismaten 64,0 – 108,0 mm . . . . . . . 168

Afpersen . . . . . . . . . . . . 170


Contents

11

3 Gasinstallatie*GrondbeginselenGebruik van aardgas . . . . . . . . . . 171

Viega systeemfilosofie . . . . . . . . . . 172

Eisen voor gasaansluitingen . . . . . . . . 173

SysteemomschrijvingProfipress G / Profipress G XL . . . . . . . . 174

Reglementair gebruik . . . . . . . . . 174Technische gegevens . . . . . . . . . 175Markering van persfittingen . . . . . . . . 176HTB-eis (in duitsland verplicht) . . . . . . . 176Gasinstallaties . . . . . . . . . . 177

Sanpress Inox G / Sanpress Inox G XL . . . . . . 178Reglementair gebruik . . . . . . . . . 178Technische gegevens . . . . . . . . . 179Markeringen van de persfittingen . . . . . . 180Persfittingen met SC-Contur . . . . . . . 180

Montage . . . . . . . . . . . . 181

Algemene montageregels voor gasleidingsystemen . . . 181Inbouwinstallaties . . . . . . . . . . 181Installatie en bevestiging van leidingen . . . . . 182Leggen van gasleidingen in de vloer . . . . . . 183 >>



12

4 Industriële / bedrijfsmatige toepassingenSysteemomschrijvingMegapress . . . . . . . . . . . . 184

Montage . . . . . . . . . . . . 187

Profipress / Sanpress Inox / Profipress G / Sanpress Inox G / Prestabo . . . . . . . . . . . . 195

Reglementair gebruik . . . . . . . . . 195

Profipress / Profipress G . . . . . . . . . 196

Sanpress Inox / Sanpress Inox XL . . . . . . . 198

Prestabo . . . . . . . . . . . . 200

ToepassingstechniekSC-Contur – goedgekeurde veiligheid . . . . . . 201

Flensverbindingen . . . . . . . . . . 203

Toepassingen

PersluchtinstallatiesKoelwaterinstallaties . . . . . . . . . 205Proceswaterinstallaties. . . . . . . . . 206Installaties voor technische gassen . . . . . . 207Lagedrukstoominstallaties . . . . . . . . 209Gebruik in de scheepsbouw . . . . . . . . 209Sanpress Inox / Prestabo labs-vrij . . . . . . 210Easytop kogelkranen . . . . . . . . . 211

5 GereedschappenSysteemomschrijving

Reglementair gebruik . . . . . . . . . 213

Persmachines . . . . . . . . . . . 214Pressgun 5 met netvoeding . . . . . . . 214Kenmerken . . . . . . . . . . . 214Pressgun 5 met accu . . . . . . . . . 215Pressgun Picco – accu . . . . . . . . 216

Compatibiliteit met Pressgun 4 accu en acculader . . 217Compatibiliteit met producten van derden . . . . 217


Contents

13

Persgereedschappen . . . . . . . . . . 218Persringen met scharnier . . . . . . . . 218

Voor Viega leidingsystemen van metaal . . . . . 218Voor XL-persfittingen . . . . . . . . 218

. . . . . . . . . . . . 218Perskettingen / persbekken . . . . . . . . 219 XL-maten: 76,1 tot 108,0 mm voor Sanpress XL-persfittingenvan brons . . . . . . . . . . . 219Compatibiliteit . . . . . . . . . . 220

Onderhoud . . . . . . . . . . . . 226Verzorging en reiniging . . . . . . . . . 226

Persmachines . . . . . . . . . . 226Persringen/persbekken . . . . . . . . 227

Gereedschapservice . . . . . . . . . 227


14


1 Drinkwaterinstallatie

GrondbeginselenZuiver drinkwater is een voorwaarde voor onze gezondheid. Het bevat de nodige mineralen en spore-elementen en is noodzakelijk voor het bereiden van gerechten, voor het reinigen van voorwerpen en voor de lichaamsverzor-ging. Het gemeenschappelijke doel van ontwerbureau‘s, installateurs en exploitanten is, dat het drinkwater op elk tappunt in een voldoende hoeveel-heid en kwaliteit beschikbaar is. Drinkwater behoort echter ook tot de beder-felijke levensmiddelen. De waterkwaliteit verandert in de drinkwaterinstallatie, bijv. door contact met materialen, opwarming of stilstandtijden en de daaruit resulterende toename van bacteriën.

Infectiegraad

(vergelijking per land)

Drinkwater is een levensmiddel

Afb. D — 1

In Duitsland gaat men volgens de laatste inzichten uit van ca. 30.000 legio-nellaslachtoffers per jaar. Bij een letaliteit van 10 tot 15% komt dit overeen met ca. 3000 sterfgevallen per jaar. In andere landen ligt de besmettingsgraad met 34,1 (Spanje), 19,2 (Denemarken), 17,9 (Nederland) en 16,9 (Frankrijk) per 1 miljoen inwoners aanzienlijk lager. Om problemen te voorkomen, zijn er in alle landen nationale voorschriften voor het veiligstellen en het behoud van waterkwaliteit. Er worden door de EU voortdurend nieuwe voorschriften aangeleverd, die de nationale aanvullen of vervangen. Een goed voorbeeld is het technische rapport "Aanbevelingen ter voorkoming van legionellagroei in leidingwaterinstallaties binnen gebouwen ten behoeve van menselijke consumptie". En met de norm NEN EN 806 is een grote stap gezet in de richting van een algeheel begrip van drinkwaterin-stallaties in Europa. Met het oog op dergelijke ontwikkelingen is het absoluut noodzakelijk de richtlijnen voor dergelijke technologie regelmatig te raadple-gen en ze op korte termijn in de praktijk toe te passen. Zo is bijvoorbeeld om hygiënische redenen de droge dichtheidsproef sterk aangeraden in kleine maar ook in grotere installaties zoals bijvoorbeeld ziekenhuizen of hotels. Ook het spoelen van de installatie wordt zo laat mogelijk uitgevoerd.


1 Drinkwaterinstallatie –Grondbeginselen

15

Als je alle beschermingsmaatregelen voor drinkwater in één zin zou moeten samenvatten, zou deze luiden:

»Planning en installatie moeten leiden tot kleine dimensionering van lei-dingwerk.«

»Elk deel van een installatie moet één keer per week na de eerste vulling worden gebruikt of anders moet het worden vermeden.«

»Vermijd, bij de bouwfase of tijdens bedrijf, lange stilstandtijden van het drinkwater en continu temperaturen tussen 25 en 55 °C in de installatie.«

Zoals al vermeld, is voor het bouwen van drinkwaterinstallaties omvangrijke kennis vereist. De normen NEN EN 806 en NEN EN 1717 zijn voorbeelden van pogingen om in heel Europa uniforme regels voor installaties ter bescherming van drinkwater in het leven te roepen. In dit hoofdstuk zijn de belangrijkste maatregelen voor behoud van waterkwaliteit opgenomen. Het geeft een over-zicht van relevante aspecten voor een vakkundige planning, uitvoering, inge-bruikname en werking van drinkwaterinstallaties. Hierbij hebben de actuele nationale voorschriften altijd voorrang ten opzichte van de hier vermelde. De Viega medewerkers ondersteunen daarnaast de vakmensen tijdens hun dagelijkse werk.

BesparingspotentieelSchoon water is een groot goed. Het is niet overal in voldoende mate aanwe-zig. Toch moet nadrukkelijk worden afgewogen hoeveel effect besparende maatregelen hebben op de waterkwaliteit. Nu al verlangen hygiënisten in medische gebouwen twee à drie keer per week een volledige waterverver-sing.

Naast waterbesparingsmaatregelen staan ook energiebesparingsmaatregelen in de belangstelling. Lage temperaturen vormen echter een legionellarisico, zodat een optimale middenweg tussen bescherming van de gezondheid en bespaarpotentiëlen moet worden gevonden.

Water besparen versus hygiëne

Afb. D — 2


16


Planning

Richtlijnen m.b.t. water voor menselijke consumptieIn 19981 trad de nieuwe drinkwaterrichtlijn in werking, die minimumeisen aan water voor menselijke consumptie stelt. “Menselijke consumptie” heeft betrekking op al het water dat wordt gedronken en dat voor de bereiding van voedsel of andere huishoudelijke doeleinden wordt gebruikt. Hierbij dienen de grenswaarden te worden aangehouden bij alle aftappunten, waar water voor dit doeleinde wordt afgetapt – onafhankelijk van de vraag of het om warm of om koud water gaat. In het kader van de planning van een drinkwaterinstal-latie dienen de volgende onderwerpen met het plaatselijke waterbedrijf te worden afgestemd.

Huisaansluiting ■■ Wie installeert?■■ Eigenaar?■■ Materiaal? Nominale diameter?■■ Huisaansluiting – waar?

Watermeter■■ Wie installeert?■■ Diameter? ■■ Keerklep?

Druk■■ Hoogte minimumtoevoerdruk/waar gemeten?■■ Maximale werkdruk?

Drinkwaterkwaliteit■■ Mogelijke materiaalbeperkingen

BuismaterialenDe gebruikte materiaalsoorten en producten dienen te voldoen aan de natio-nale voorschriften. Werkzaamheden aan huisinstallaties mogen uitsluitend door gekwalificeerd vakpersoneel worden uitgevoerd. Volgens NEN EN 12502 dient reeds in de planningsfase rekening te worden gehouden met onder andere de kwaliteit van het drinkwater. Elk buismateriaal heeft toepassings-grenzen, die in de meeste gevallen weliswaar niet bij reglementair gebruik, maar wel in bijzondere gevallen zoals bij schokdesinfecties kunnen worden bereikt. Daarom is het raadzaam om in geval van twijfel contact op te nemen met de fabrikanten van componenten.

Loden leidingen Met het verschijnen van de EU-drinkwaterrichtlijn in het jaar 1998 begon de 15-jarige overgangstermijn voor de vervanging van oude installaties met loden leidingen.

NEN EN 806-2 punt 5.1

1 Richtlijn 98/83/EG van de raad van de Europese unie, van 3 november 1998 betref-fende de kwaliteit van voor menselijke con-sumptie bestemd water



17

Materialen zonder beperkingenZonder waterzijdige beperkingen mogen de volgende buismaterialen ensystemen volgens nationale keurmerken worden gebruikt:

■■ roestvast staal Viega Sanpress / Sanpress Inox■■ inwendig vertind koper■■ kunststofbuizen

Koperen buizen en persfittingen kunnen over het algemeen in alle drinkwater-systemen worden gebruikt. Eventueel bestaande nationale regelingen moe-ten in acht worden genomen.

■■ wanneer pH-waarde ≥ 7,4 is of ■■ wanneer de pH-waarde tussen 7,0 en 7,4 ligt en de TOC-waarde

1,5 mg/l niet overschrijdt.

Bij een pH-waarde < 7,0 mogen geen koperen buizen worden gebruikt.

Combinatie van verschillende materialen Het gebruik van verschillende materialen in de drinkwaterinstallatie voldoet aan de regels van de techniek. Zo kunnen bijvoorbeeld buizen van koper, inwendig vertind koper, roestvast staal en PE-X rechtstreeks met elkaar worden gecom-bineerd. Bij combinaties van buizen van verzinkt staal met andere buismateri-alen moeten NEN EN 806-4 en NEN EN 12502 in acht worden genomen.

Grotere componenten en apparaten van koper, koperlegeringen, vertind koper en kopersoldeerverbindingen in de stromingsrichting mogen niet voor dergelijke elementen van verzinkt staal worden aangebracht. Als over-gang tussen roestvast staal en ver-zinkt staal worden verloopstukken van koperlegeringen en met name brons geadviseerd, waarvan de lengte tenminste overeenkomt met de buis-diameter. Hierdoor wordt de mate van contactcorrosie – afhankelijk van de water-kwaliteit – verminderd.

Afb. D — 3

EN 806-4 punt 5


18


Vermijding / vermindering van kalkafzettingHard tot zeer hard drinkwater reduceert de levensduur van apparaten en componenten van de drinkwaterinstallatie. Bovendien verhoogt dit water het energieverbruik aanzienlijk, omdat kalkafzettingen op verwarmingselementen de warmteoverdracht tegengaan. Maatregelen voor gedeeltelijke ontharding van het drinkwater zijn dan in dergelijke gevallen economisch en ecologisch zinvol. Afhankelijk van het proces kan het verstandig zijn om de pH-waarde op te voeren tot ca. 7,7, waardoor tegelijkertijd een anticorrosieve werking wordt bereikt.

Aanbevolen waterbehandelingsmaatregelen ter voorkoming van kalkafzetting in relatie tot calcium-massaconcentratie en temperatuur worden aangegeven in de Duitse norm DIN 1988-200, tabel 6:

Calcium-massaconcentratie [mg / l] Maatregelen bij t ≤ 60 °C

Maatregelen bij t ≥ 60 °C

< 80

Komt overeen met hardheidsniveau 1 en 2

1Geen Geen

80 tot 120 Komt overeen met hardheidsniveau 3

1Geen of stabilisatie of

onthardingStabilisatie of ontharding

aanbevolen

120

Komt overeen met hardheidsniveau 41

Stabilisatie of ontharding aanbevolen

Stabilisatie of ontharding

Tab. D — 1

Viega buissysteemfilosofie

Materiaaladvies

Huisaansluiting- en eigen grondleidingen van PE■■ Persverbindingen van brons– corrosievrij (Geopress)■■ Snel en betrouwbaar de verbinding tot stand brengen stand brengen,

zonder rekening te moeten houden met de weersomstandigheden.

Drinkwaterhuis- aansluiting

met Geopress

Afb. D — 4

1 Duitse wet »Was- en reinigings-producten, §7«



19

Kelderverdeel- en stijgleidingen van metaal■■ Economische, stabiele constructie met een gering aantal

bevestigingsbeugels ■■ Besparing van isolatiemateriaal door kleinere buitendiameter■■ Minder lengte-uitzetting bij opwarming ■■ Verwerking met persmachine tot 108 mm (DN 100)■■ Ruimtebesparend

Etageverdeling met PE-Xc-buizen■■ Naar keuze met wel of geen aluminium gelaste versterking■■ Ook met PE-doorvoermantel als condensbescherming■■ Voor het eindloos leggen van de rol op de ruwe vloer, in systeemwanden

en bij voorwandtechniek■■ Voor voorwand- en droogbouwtechniek met op steekmaat voorge-

monteerde, geluidsisolerende armatuuraansluitingen in enkel, serie- of ringleidingsysteem

Drinkwaterverdeler met Sanpress

Afb. D — 5

Afb. D — 6


20


Leidingtraject en waterverversingProefondervindelijk is aangetoond dat in afzonderlijke toevoerleidingen (ver-deel-leidingen) bij veelgebruikte aftappunten in woonhuizen geen systeembe-dreigende bacteriële besmetting te verwachten valt. In niet-woongebouwen moet dat altijd afzonderlijk en per individueel geval worden beoordeeld.

In bovenstaande tekening is een nor-male drinkwaterinstallatie van een appartement afgebeeld. Er zijn standpijpen bij aftappunten als de wasbak of douche aangebracht. Hiermee vergeleken wordt het bad (ook geïnstalleerd met een douche) minder vaak gebruikt en moet daarom met behulp van een serielei-ding worden aangesloten op de was-tafel. Hetzelfde geldt voor de aanslui-ting van een bidet en wasmachine. De laatste wordt dikwijls geïnstal-leerd maar dan later niet in het appar-tement gebruikt.

Verdeling van de drukverliezenDoor de exacte berekening van de drukverliezen in het systeem worden tevens voorwaarden voor een optimale geluidsisolatie geschapen. Met afsl-uitkranen met weinig drukverlies zoals kogelkranen kan extra drukpotentieel worden benut. Andere mogelijkheden volgen uit de keuze voor elektronische in plaats van hydraulisch geregelde boilers; uitloopkranen met een geringe minimumstromingsdruk etc. Door fabrikanten aangegeven drukverlieswaar-den liever aanhouden dan de vaste richtwaarden van de voorschriften.

Conform NEN EN 806-5 geldt dat een drinkwaterinstallatie alleen dan volgens de voorschriften wordt gebruikt, wanneer minstens binnen 7 dagen een waterverversing plaatsvindt (≥ 1 x / 7 d). Hierbij gaat het om een volledige waterverversing in alle deeltrajecten en in de drinkwaterverwarmer.

Belangrijk voor de drinkwaterhygiëne is onder andere een optimaal leidingtra-ject naar aftappunten die zelden worden gebruikt. Deze dienen zodanig in de installatie te worden opgenomen, dat een regelmatige waterverversing gewaarborgd is, ook als zij bijvoorbeeld seizoensafhankelijk maar weinig wor-den gebruikt. Dit gebeurt door koppelen van de aftappunten in serielei-dingsystemen.

Afb. D — 7

Badkamerinstallatie

Hygiënisch practische inrichting van aftakleidingen

EN 806-5 Punt 7



21

Tot de aftappunten die zelden gebruikt worden rekent men:

■■ tuin- / garageleidingen■■ gasten-wc’■■ coffeecorners■■ seriële waskranen, bijv. in sporthallen■■ bidets■■ weinig gebruikte wasmachinekranen■■ aftappunten voor slangaansluitingen in toiletten■■ uitstortgootstenen■■ verwarmingsvul- en aftapleidingen

Serieleiding

Voor veilige waterver-versing

Afb. D — 8

Drinkwaterkwaliteit voor brandblus- en brandveiligheidsinstallatiesBrandblus- en brandveiligheidsinstallaties zijn belangrijke veiligheidstechni-sche installaties. Worden deze in combinatie met drinkwatersystemen gebruikt, dan moet aan het begin van de leiding, waar, door langdurig verblijf van leidingwater, kwaliteitsverlies van leidingwater optreedt, een controleer-bare keerklep zijn aangebracht. Verder moet de uitvoering geheel voldoen aan de eisen voor drinkwaterinstallatie. Toch wordt er voorkeur gegeven om brandblus- en brandveiligheidsinstallaties gescheiden te houden van de drink waterinstallatie en/of overeenkomstig de voorschriften te beveiligen.

LeidingnetberekeningDoel van de leidingnetberekening (bijv. volgens de waterwerkbladen of vol-gens NEN EN 806-3), is een storingvrije werking met economische leidingdi-ameters. Minimale buisdiameters en korte aftakkingen zorgen voor korte stil-standtijden van het drinkwater in de installatie. Zij zorgen tevens voor de nodige waterverversing bij minimaal waterverbruik.

Waterverversing

Met serieleidingen naar veelgebruikte tappunten kan ook in bovenstrooms gelegen armaturen met geringe gebruiksfrequentie economisch voor de ver-eiste waterverversing worden gezorgd.

EN 806-3


22


Visign for Care – hygiëne+ spoelfunctieOm stilstand en daarmee bacteriële besmetting te voorkomen, moeten weinig gebruikte delen van de leidingsystemen regelmatig worden doorgespoeld. De bedieningsplaat »Visign for Care« is voorzien van een hygiëne-spoelfunctie, die het tijdsinterval dat geen water wordt getapt bijhoudt en een spoeling start volgens een individueel programmeerbare tijdsperiode.

Installatie en aanpassing is mogelijk voor Viega inbouwreservoirs met dub-bele spoeltechniek in serie- of ringleidingsystemen, als er een 230 V-aanslui-ting en een lege buis voor de stuurkabel beschikbaar zijn.

Aftappunt

met geringe dode eind

Afb. D — 9

Locaties voor het nemen van monsters

Configuratie voor ver-dere onderzoeken

Verzamel- en leegloop-leidingen dienen, indien aanwezig, eveneens bemonsterd te worden.

Nationaal geregeld, in de waterwerkbladen

zie pagina 59 evv.

O = oriënterende bemonstering

W =

Continu bemonstering

MonsterlocatiesVoor de controle van de waterkwaliteit in ziekenhuizen, hotels enz. zijn geschikte monsternamelocaties van belang. Het is raadzaam om een aantal monstertappunten te plannen in wijdvertakte leidingsystemen, bijv. in de kel-derverdeelleidingen, stijgleidingen en de etageverdeelleidingen. Afb. D-4 biedt een voorbeeld van monstertappunten.

Afb. D — 10



23

Overzicht hygiënebewuste planning en uitvoeringBij de planning van drinkwaterinstallaties zouden o.a. de volgende criteria in acht moeten worden genomen

■■ Materiaalkeuze conform NEN EN 12502

■■ Gebruik van goedgekeurde producten

■■ Berekening minimale watervolume (drukpotentialen benutten)

■■ Koude waterleiding zo ver mogelijk verwijderd houden van warmtebron-nen

■■ In schachten en verlaagde plafonds voor voldoende isolatie van de drinkwaterleidingen (koud en warm) zorgen

■■ Apparaten voor nabehandeling van drinkwater (koud) niet in ruimtes met temperaturen > 25 °C installeren

■■ Insteltemperatuur in de drinkwaterverwarming en -verdeling veiligstellen

■■ Hydraulische compensatie in circulatiesysteem waarborgen

■■ In openbare gebouwen monsterlocaties plannen

■■ Afzonderlijke beveiligingen kiezen

■■ Geen membraanexpansievaten in drinkwaterinstallaties

■■ Minimalisering van stagnatie – bijv. bypass-trajecten en aftapleidingen vermijden, geen reserves inplannen.

■■ Dode leidingtrajecten van bestaande installaties scheiden

■■ Brandbusleidingen van drinkwaterinstallaties scheiden

■■ Geef de voorkeur aan een dichtheidsproef (zie pagina 25) in nieuwe installaties of zorg ervoor dat het water om de 7 dagen in de tijd tussen de natte waterdrukproef en het normale gebruik wordt ververst

Langdurige stagnatie in combinatie met continue temperaturen tussen 25 en 55 °C moet worden vermedenDrinkwaterinstallaties bestaan uit een groot aantal afzonderlijke componen-ten. Naast het leidingsysteem wordt veel betekenis toegekend aan de bevei-liging van armaturen en andere onderdelen conform NEN EN 1717.

Easytop gecombi-neerde stopkraan met schuine zitting

met monsternamekraan

Afb. D — 11

EN 806-4 Punt 7


24


Installatie

Opslag en montageAlle onderdelen van een drinkwaterinstallatie moeten in hygiënisch onberispe-lijke toestand op de bouwplaats worden aangeleverd. In de productieproces-sen wordt inmiddels de voorkeur gegeven aan droge dichtheidscontroles om een microbieel risico in de producten te kunnen uitsluiten. Met restwater in een armatuur na een dichtheidscontrole is het mogelijk dat met name tijdens lange opslagtijden in de zomermaanden een vermenigvuldiging van micro-organis-men wordt bevorderd. De drinkwaterinstallatie van een ziekenhuis moet bij-voorbeeld sinds 2006 chemisch duurzaam worden gedesinfecteerd, omdat de nieuw geïnstalleerde drukverhogingsinstallatie als gevolg van een natte dicht-heidscontrole in de fabriek besmet met Pseudomonas aeroginosa werd gele-verd en in bedrijf werd gesteld.Buizen, hulpstukken en armaturen moeten altijd zo worden opgeslagen dat bin-nendringen van vuil en vuil water veilig kan worden uitgesloten. Door de vaak lan-gere tijd durende bouwfasen is anders het risico groot dat er in de componenten nog vóór de ingebruikname van de installatie een kiemvorming optreedt.

Viega buizen worden afgesloten met stoppen geleverd, zodat het trans-port vanuit hygiënisch oogpunt als veilig kan worden beschouwd. Beschermdoppen voor het afsluiten van stijgleidingen tijdens de montage zijn vereist, omdat daar altijd reke-ning moet worden gehouden met binnendringen van droog cementstof e.d. – met name in schachten. Hoe-

wel zulke binnendringingen microbiologisch gewoonlijk als ongevaarlijk kun-nen worden beoordeeld, kunnen de moeite en kosten voor het spoelen flink oplopen om complexe leidingnetten voor het latere gebruik te ontdoen van dergelijke binnendringen.Daarentegen kunnen reparatiewerkzaamheden of uitbreidingen van installaties hygiënisch veel gevaarlijker zijn. Een gekwalificeerde monteur moet weten dat hij na werkzaamheden onder vervuilde omstandigheden – bijv. aan een bestaand afvoersysteem – zijn handen grondig moet reinigen, voordat hij ver-der werkt aan een drinkwaterinstallatie. De risico's voor de drinkwaterkwaliteit en daarmee voor het beschermingsdoel "gezondheid" moeten tijdens het werk aan oude installaties of bij bedrijsonderbrekingen daarom kritischer worden beoordeeld dan bij installatiewerkzaamheden in nieuwbouw. In die zin moet ook de eis bij lokaal beperkte reparaties worden geïnterpreteerd met betrek-king tot de desinfectie van onderdelen die in bestaande leidingen worden inge-bouwd. Zo moeten bijvoorbeeld persfittingen pas vlak voor gebruik uit de ori-ginele verpakking worden gehaald en hoeven deze dan ook niet te worden gedesinfecteerd.

Restwater in onderde-len vermijden

Afb. D — 12

Risico's bij werkzaam-heden aan oude instal-laties

EN 806-4 Punt 6.3.5



25

Dichtheidsproef natWerkwijze

■■ Proefdruk — Nominale diameters ≤ DN 50 pmax = 0,3 MPa (3 bar) — Nominale diameters DN 50 – DN 100 pmax = 0,1 MPa (1 bar) Er moeten manometers met een afleesnauwkeurigheid van 100 hPa (0,1 bar) in het indicatiegedeelte worden gebruikt.

■■ Na bereiken van de proefdruk bedraagt de proefduur 10 minuten.■■ Tijdens de proefduur vindt een visuele controle van alle las-, soldeer-,

pers-, klem-, steek-, lijm- en schroefverbindingen plaats.

Wanneer tijdens de proefduur een lekkage wordt geconstateerd, moet de belastingsproef na de reparatie worden herhaald. Na vastgestelde dichtheid is de installatie gereed voor de ingebruikname.

Dichtheidsproef droog

Helaas werd deze testmethode nog niet opgenomen in de NEN EN 806-4. Daarom adviseren we de volgende testmethode volgens nationale voor-schriften.Na afsluiting van de montage maar nog vóór de ingebruikname wordt de installatie eerst op dichtheid gecontroleerd en in een tweede stap aan een belastingsproef onderworpen.

Voor de dichtheids-/belastingsproef moeten de volgende media worden gebruikt:

■■ olievrije perslucht■■ Inerte gassen – bijv. stikstof, koolstofdioxide■■ formeergas met 5% waterstof in stikstof – bij het lokaliseren van lekken

Met veiligheidstechnische inrichtingen, bijv. drukreduceerklep op compres-sors, moet ervoor worden gezorgd dat de voorziene proefdruk niet wordt overschreden.

Afb. D — 13

EN 806-4 Punt 6


26


Werkwijze

■■ Proefdruk p = 150 hPa (150 mbar) – er moeten manometers met een afleesnauwkeurigheid van 1 hPa (1 mbar) in het indicatiegedeelte wor-den gebruikt – de bekende U-buismanometers en standpijpen zijn toegestaan.

■■ Na bereiken van de proefdruk bedraagt de proefduur voor installaties met een leidingvolume ≤ 100 liter minstens 120 minuten – per elke vol-gende 100 liter leidingvolume moet de proefduur met 20 minuten wor-den verlengd.

■■ Alle onderdelen van de installatie moeten voor de proefdruk zijn beme-ten of voorafgaand aan de proef worden gedemonteerd.

De dichtheidsproef begint na bereiken van de proefdruk – een passende wachttijd voor de aanpassing van de mediatemperatuur aan de omgevings-temperatuur moet in acht worden genomen.

Wanneer tijdens de proefduur een drukvermindering is geconstateerd, moet de lekkage worden verholpen en moet de dichtheidsproef worden herhaald. Na vastgestelde dichtheid van de installatie wordt de belastingsproef uitge-voerd.

IngebruiknameAlgemene regels■■ Voordat de installatie voor het eerst wordt gevuld, moet een dichtheids-/

belastingsproef worden uitgevoerd.■■ De installatie of deeltrajecten ervan moeten pas worden gevuld vlak

voordat het normale gebruik zal plaatsvinden.■■ Wanneer het begin van het gebruik wordt vertraagd of wanneer het

gebruik niet in volle omvang plaatsvindt, moeten hygiënische risico's worden uitgesloten doordat voor voldoende waterdoorvoer op basis van spoelschema's of geautomatiseerde spoelsystemen wordt gezorgd – de werkwijze moet worden gedocumenteerd.

■■ De planningen (leidingtraject enz.), protocollen van bijv. van dicht-heids- en belastingsproef, spoeling en instructie moeten samen met de gebruiksaanwijzingen aan de exploitant worden overhandigd.

■■ De exploitant moet worden gewezen op de noodzaak van een regelma-tige volledige waterdoorvoer, bijv. drie keer per week in gebouwen met medisch gebruik.

■■ De gevaren van een microbiële belasting/kiemvorming door te lage tem-peraturen in het warm water en te hoge temperaturen in het koud water moeten aan de exploitant duidelijk worden gemaakt.

■■ Aan de exploitant moet een onderhoudsschema worden overhandigd en een onderhoudscontract worden aangeboden.



27

DesinfectieVoor onderdelen in drinkwaterinstallaties, zoals buizen en fittingen bedraagt de levensduur bij normaal gebruik meer dan 50 jaar. Gedurende deze tijd leiden de in het drinkwatergedeelte onvermijdelijk verlopende processen bij metalen, elastomeren en kunststoffen tot een "veroudering", zonder dat dit er schade optreedt. Oxidatieve stress, bijv. door hooggedoseerde desinfectiemiddelen, kan dit verouderingsproces echter versnellen, zelfs zo ver dat het product uitvalt.Gelukkig vinden zulke hoge doseringen van desinfectiemiddelen alleen in noodsituaties en daarmee zelden plaats. Om duurzaam een onberispelijke waterkwaliteit te hebben moet echter altijd ook de oorzaak van de problemen worden achterhaald en verholpen. Wanneer duurzaam succes van de desin-fectie uitblijft, is dat een betrouwbare aanwijzing dat de eigenlijke besmet-tingsbron niet is gevonden en weggenomen. In principe geldt daarom:

■■ Alle momenteel in de drinkwaterinstallatie gebruikte materialen voor onderdelen zoals buizen en fittingen kunnen met de goedgekeurde des-infectiemiddelen in de aangegeven concentraties, tijden en bij de ver-melde temperaturen worden gedesinfecteerd.

■■ Onderdelen met elastomeren voor afdichtingselementen kunnen even-eens worden gedesinfecteerd zoals hierna is beschreven. Bij contact van een elastomeer over een groot oppervlak moeten de voorschriften en eisen van de fabrikanten in acht worden genomen.

■■ Ter bescherming tegen lange inwerktijden moet de installatie na elke desinfectie net zo lang worden gespoeld tot de waterkwaliteit weer over-eenkomt met die van het niet gedesinfecteerde drinkwater.

■■ Alle maatregelen moeten worden gedocumenteerd en de documentatie moet door de exploitant worden gearchiveerd.

■■ Wanneer de bovengenoemde randvoorwaarden in acht worden geno-men, gelden onderdelen van de drinkwaterinstallatie ook bij een desin-fectie als voldoende bestendig.

Risico materiaalveroudering

EN 806-4 Punt 6.3


28


Rendabiliteit van buissystemen Het juiste buismateriaal kiezen voor een drinkwaterinstallatie gebeurt op basis van technische en economische aspecten. Naast de duurzame veilig-heid en de drinkwaterhygiëne zijn ook montagegemak en rendabiliteit zeer belangrijke aspecten.

De perstechniek biedt met het oog op handeling en montagetijd de grootste rendabiliteit, andere wezenlijke factoren zijn de beschikbaarheid, grootte van het assortiment en de kosten van het leidingtraject en -bevestiging. Op het gebied van kelderverdeel- en stijgleidingen hebben metalen buizen de voor-keur t.o.v. kunststof buizen.

Voordelen zijn:

■■ Minder ruimte nodig bij lengte-uitzetting■■ Minimale kosten voor bochten en compensatoren■■ Besparing van bevestigingsmateriaal■■ Minder eisen wat betreft brandpreventiemaatregelen■■ Minder warmte-isolatiekosten door geringere wanddiktes van de buizen

(met name bij grotere buisdiameters)

Afb. D-15 toont de verschillende benodigde maatregelen om lengte-uitzetting van diverse materialen op te vangen. Metalen leidingen bieden in dit opzicht duidelijke voordelen. Hetzelfde geldt voor de bevestigingskosten die voor kelderverdeel- en standpijpen in vergelijking tot de kunststof buizen slechts 50 % of minder bedragen.

Installatie met Sanpress Inox

Afb. D — 14



29

Hier tegenover staat dat op de etage en in de voorwand slechts kleine buis-diameters en korte buislengtes nodig zijn. De lengte-uitzetting is als gevolg hiervan gering en de bevestigingskosten voor op de ruwe vloer gelegde lei-dingen is daardoor minimaal.

De combinatie van beide systemen – kelder- en stijgleidingen van metaal en etageverdeelstukken van kunststof – bieden op die manier optimale monta-gevoordelen en rendabiliteit.

Verder hebben de volgende factoren invloed op de prijs:

■■ Inkoopprijzen van buizen, fittingen, appendages en isolatie■■ Montagekosten (materiaalafhankelijk) incl. (indirecte) loonkosten■■ Buisdiameters, de kosten van bevestiging en de compensatie van leng-

te-uitzetting bij opwarming■■ Goedgekeurde veiligheid en kwaliteit van de producten – SC-Contur■■ Gereedschapskosten■■ Magazijnvoorraad■■ Snelle beschikbaarheid bij de leverancier

Lengte-uitzetting van leidingen

Afb. D — 15

Staal

Koper

Polypropyleen


30


Overzicht metalen buissystemen

Met KIWA-keur en SC-Contur

Afb. D — 16

Sanpress Inox

Buis roestvast staal Persverbindingen roestvast staal 15 – 108 mm

Voor alle soorten drinkwater zonder beperking

Hoogste materiaalkwaliteit

Afb. D — 17

Sanpress

Buis roestvast staal

Persverbindingen brons 12 – 108 mm

Voor alle soorten drinkwater zonder beperking.

Hoge chloridebestendigheid

Afb. D — 18

Profipress

Buis koper

Persverbindingen koper 12 – 108 mm

Beperkingen voor gebruik met drinkwater in acht nemen!


1 Drinkwaterinstallatie –Systeemomschrijving

31

Systeemomschrijving

Sanpress Inox / Sanpress Inox XL

Reglementair gebruikHet systeem is bedoeld voor.

■■ drinkwater voor het gebruik waarvan geen beperkingen gelden als bedoeld in de Europese Drinkwaterrichtlijn■■ bedrijfstemperatuur 85 °C; Tmax = 110 °C■■ bedrijfsdruk pmax ≤ 16 bar

De systeemcomponenten dienen tegen hoge chlorideconcentraties van zowel het medium als door externe invloeden te worden beschermd. Om beschadigingen te voorkomen, zouden roestvast stalen buizen niet op betonnen vloeren opgeslagen of over laadranden getrokken moeten wor-den. Menginstallaties zijn onafhankelijk van de stromingsrichting toege-staan. Het gebruik van Sanpress Inox / Sanpress Inox XL voor andere dan de beschreven toepassingen dient te worden overlegd met het Viega servicecenter.

Afb. D — 19

Roestvast stalen leidingen

met roestvast stalen koppelingen

Standaard maten 12 – 54 mm

XL-maten 64,0 – 108,0 mm met snijring en EPDM-afdichtingselement

Afb. D — 20

Afb. D — 21


32


Technische gegevensSanpress Inox- en Sanpress Inox XL-rvs-buizen zijn lasergelaste leidingen van corrosiebestendig roestvast staal

■■ Materiaal nr. 1.4401 (X5 CrNiMo 17-12-2), met 2,3 % molybdeen voor hogere duurzaamheid; voor identificatie gele doppen

■■ Materiaal nr. 1.4521 (X2 CrMoTi 18-2), PRE-waarde 24,1; identificatie met groene doppen

Roestvast staal

EPDM, zwart (ethyleen-propyleen-dieen-monomeer); tot 110 °C;niet bestand tegen koolwaterstofoplosmiddelen, gechloreerde koolwaterstof-fen, terpentijn, benzine.

■■ Buizen van 6 m lengte, met blanke buiten- en binnenoppervlakken■■ Kunststofdoppen op buisuiteinden■■ Alle buizen zijn op dichtheid getest en gekenmerkt

Buismateriaal nr. 1.4401:DVGW-goedkeuring: DW-8501BL0551 15 – 54 mm DW-8511BQ0245 64,0 – 108,0 mmBuismateriaal nr. 1.4521: DVGW-goedkeuring: DW8501BS0376 (15 – 108,0 mm)

15 / 18 / 22 / 28 / 35 / 42 / 5464.0 / 76.1 / 88.9 / 108.0

Nominale maten [mm]

Sanpress Inox

Sanpress Inox XL

Buismateriaal

Identiek met Sanpress Volgens NEN EN 10312

Leveringstoestand

Keurmerken

Systeem

Persverbindingsmateri-aal

Afdichtingselement

Sanpress Inox-buizen

d x s

[mm]

Volume per strekkende meter buis

[liter / m]

Gewicht per strekkende meter buis

[kg / m]

Gewicht per 6 m lengte

[kg]

MaatMateriaal

persverbinding

15 x 1,0 0,13 0,35 2,10

Standaard Roestvast staal

18 x 1,0 0,20 0,43 2,55

22 x 1,2 0,30 0,65 3,89

28 x 1,2 0,51 0,84 5,02

35 x 1,5 0,80 1,26 7,55

42 x 1,5 1,19 1,52 9,13

54 x 1,5 2,04 1,97 11,83

Sanpress Inox XL-pipes

64,0 x 2,0 2,83 3,04 18,24

XL Roestvast staal76,1 x 2,0 4,08 3,70 22,20

88,9 x 2,0 5,66 4,34 26,00

108,0 x 2,0 8,49 5,30 31,80

Tab. D — 2



33

Sanpress / Sanpress XL

Reglementair gebruikHet systeem is bedoeld voor

■■ drinkwater voor het gebruik waarvan geen beperkingen gelden als bedoeld in de Europese Drinkwaterrichtlijn ■■ bedrijfstemperatuur 85 °C; Tmax = 110 °C■■ bedrijfsdruk pmax ≤ 16 bar

Tegen hoge chlorideconcentraties beschermen van zowel het medium als door externe invloeden. Menginstallaties zijn onafhankelijk van de stromingsrichting toegestaan. Het gebruik van Sanpress / Sanpress XL voor andere dan de beschreven toepassingen dient te worden overlegd met het Viega servicecenter.

Roestvast stalen bui-zen met persfittingen uit brons

Standaardmaten 12 – 54 mm

XL-maten 76.1 – 108,0 mm met snijring en EPDM- afdichtingselement

Afb. D — 22 Afb. D — 23

Afb. D — 24

Sanpress

Persverbindingssys- teem met roestvaststa-len buizen Persverbindingen uit brons met EPDM- dichting 12 t/m 54 mm

Alle maten met SC-Contur


34


Technische gegevensSanpress- en Sanpress XL-rvs-buizen zijn dunwandige, corrosiebestendige leidingen van roestvast staal

■■ Materiaal nr. 1.4401 (X5 CrNiMo 17-12-2), met 2,3 % molybdeen voor hogere duurzaamheid; voor identificatie gele doppen

■■ Materiaal nr. 1.4521 (X2 CrMoTi 18-2), PRE-waarde 24,1; identificatie met groene doppen

Brons

EPDM, zwart (ethyleen-propyleen-dieen-monomeer); tot 110 °C; niet bestand tegen koolwaterstofoplosmiddelen, gechloreerde koolwaterstoffen, terpentijn, benzine.

■■ Buizen van 6 m lengte, met blanke buiten- en binnenoppervlakken ■■ Kunststofdoppen op buisuiteinden■■ Alle buizen zijn getest op dichtheid en voorzien van dichtheidskeurmerk

Continue eigen kwaliteitscontrole door materiaalkeuringsinstituut NRW.

Buismateriaal nr. 1.4401: DVGW-goedkeuring:

■■ DW-8501AP3032 12 – 54 mm■■ DW-8501AT2348 76,1 – 108,0 mm

Buismateriaal nr. 1.4521: DVGW-goedkeuring:

■■ DW-8501BS0377 12 – 108,0 mmNEN EN 10088: algemene eis voor gelaste ronde buizen van roestvaste staalsoorten.DVGW-werkblad W 541: roestvaststalen buizen voor drinkwaterinstallaties DVGW-keurmerk TS 233 (N 012)

12 / 15 / 18 / 22 / 28 / 35 / 42 / 5476.1 / 88.9 / 108.0

Buismateriaal volgens

NEN EN 10312

Afleveringstoestand

Keurmerken

Systeem

Persverbindings- materiaal

Afdichtingselement

Sanpress-buizen

d x s

[mm]


[liter / m]


[kg / m]


[kg]

MaatMateriaal

persverbinding

12 x 1,0 0,08 0,27 1,60

Standaard Brons

15 x 1,0 0,13 0,35 2,10

18 x 1,0 0,20 0,43 2,55

22 x 1,2 0,30 0,65 3,89

28 x 1,2 0,51 0,84 5,02

35 x 1,5 0,80 1,26 7,55

42 x 1,5 1,19 1,52 9,13

54 x 1,5 2,04 1,97 11,83

Sanpress XL-buizen

76,1 x 2 4,08 3,70 22,20

XL Brons88,9 x 2,0 5,66 4,34 26,00

108,0 x 2,0 8,49 5,30 31,80

Tab. D — 3

Nominale maten [mm]

Sanpress Inox

Sanpress Inox XL



35

Profipress / Profipress XL

Reglementair gebruikKoperen buizen en fittingen kunnen alleen onbeperkt voor drinkwater worden gebruikt als

■■ de pH-waarde 7,4 of hoger is of■■ als de totale organische koolstofwaarde (TOC) niet hoger is dan 1,5 g/l bij pH-niveaus tussen 7,0 en 7,4

Het systeem is bedoeld voor

■■ bedrijfstemperatuur ≤ 85 °C; Tmax = 110 °C■■ bedrijfsdruk pmax = ≤ 16 bar

Onderdelen van koper mogen niet voor verzinkte ijzermaterialen worden geïnstalleerd.Het gebruik van Profipress / Profipress XL voor andere dan de beschre-ven toepassingen dient te worden overlegd met het Viega servicecenter.

Profipress- fittingen

Standaardmaten 12 – 54 mm

XL-maten 64,0 – 108,0 mm met snijring en EPDM- afdichtingselement

Afb. D — 25 Afb. D — 26

Afb. D — 27

Fittingen

Met persen draadfittingen


Stromingsregel in acht nemen

Let op waterkwaliteit!


36


Technische gegevensUitsluitend koperen buizen gebruiken volgens NEN-EN 1057. Zie Tab. D-4 voor de minimale wanddiktes

■■ 12 – 108.0 mm koper■■ Persfittingen met schroefdraad

— 12 tot 54 mm brons — 64,0 tot 108,0 mm koper

EPDM, zwart (ethyleen-propyleen-dieen-monomeer); tot 110 °C; niet bestand tegen koolwaterstofoplosmiddelen, gechloreerde koolwaterstof-fen, terpentijn, benzine.

— Profipress met SC-Contur DVGW-reg.nr. DW-8511AP3139Profipress XL DVGW-reg.-nr. DW-8511AT2347

12 / 15 / 18 / 22 / 28 / 35 / 42 / 5464.0 / 76.1 / 88.9 / 108.0

Maten [mm]

Profipress

Profipress XL

Buismateriaal

Keurmerken

Systeem


Afdichtingselement

Toegelaten koperen buizen

d x s

[mm]


Liter / m]


[kg / m]


[kg]

MaatMateriaal

persverbindingr

12 x 0,8 0,09 0,25 1,54

Stan-daard

Koper

12 x 1,0 0,13 0,39 1,54

15 x 1,0 0,13 0,39 1,96

18 x 1,0 0,20 0,48 2,38

22 x 1,0 0,31 0,59 2,94

28 x 1,0 0,53 0,76 4,54

28 x 1,5 0,49 1,11 5,55

35 x 1,2 0,84 1,13 6,80

35 x 1,5 0,80 1,41 7,05

42 x 1,2 1,23 1,37 8,21

42 x 1,5 1,2 1,70 8,50

54 x 1,5 2,04 2,20 13,21

54 x 2,0 7,97 2,91 14,55

XL-maten

64,0 x 2,0 2,83 3,47 17,34

XL Koper76,1 x 2,0 4,08 4,14 20,72

88,9 x 2,0 5,66 4,86 24,30

108,0 x 2,5 8,33 7,37 36,87

Tab. D — 4


1 Drinkwaterinstallatie –Toepassingstechniek

37

Toepassingstechniek

Isolatie*Afhankelijk van de toepassing en het buismateriaal moeten de leidingen om de volgende redenen volgens de technische voorschriften worden geïsoleerd, geïnstalleerd en gemonteerd

■■ Bescherming tegen condensvorming■■ Voorkomen van corrosie aan de buitenkant■■ Behoud van de drinkwaterkwaliteit■■ Beperking van warmteverlies■■ Voorkomen van lawaai als gevolg van uitzetting■■ Bescherming tegen de overdracht van drukstoten op de constructie■■ Geen overdracht van stromingsgeluiden

Isolatie van drinkwaterleidingen (koud)Drinkwaterleidingen (koud) dienen ter bescherming tegen opwarming en con-densatie geïsoleerd te worden. De leidingen dienen zodanig te worden gerangschikt, dat er voldoende afstand tot warmtebronnen als warme leidingen, schoorstenen en verwar-mingsinstallaties bestaat. Als dit niet mogelijk is, dienen de koudwaterleidin-gen zodanig te worden geïsoleerd, dat de drinkwaterkwaliteit niet door opwarming wordt beïnvloedt.

1 Voor andere thermi-sche geleidingen moeten de isola-tielaagdiktes, in rela-tie tot een diameter van d = 20 mm, worden omgerekend.

Richtwaarden voor minimale diktes van isolatielagen – koud water

Inbouwsituatie Isolatielaagdikte bij λ = 0.040 W/(mK) [mm]1

Leidingen vrij gelegd, verwarmde ruimte 4

Leidingen vrij geïnstalleerd, onverwarmde ruimte 9

Leidingen in schacht, zonder warm geleidende leidingen 4

Leidingen in schacht, naast warm wordende leidingen 13

Leidingen in muursleuf, stijgleidingen 4

Leidingen in muuruitsparing, naast warm wordende leidingen 13

Leiding op betonvloer 4

Tab. D — 5


38


Isolatie van drinkwaterleidingen (warm)*Om de warmteafgifte van warmwaterleidingen te minimaliseren, gelden de waarden uit de volgende tabellen.

Nationale voorschriften dienen in acht te worden genomen.

Minimale isolatielaagdikte

Soort leidingen/armaturenMinimum insulating layer thick-ness based on a heat conductivity of 0,035 W / (m · K)

1 Binnendiameter tot 22 mm 20 mm

2 Binnendiameter boven 22 mm tot 35 mm 30 mm

3 Binnendiameter boven 35 mm tot 100 mm Equal to internal diameter

4 Binnendiameter boven 100 mm 100 mm

5

Leidingen en fittingen volgens de rijen 1 t/m 4 in wanden plafonddoorgangen, aan kruisingen of verbindingspunten van leidingen, bij centrale leidingnetverdelers

1/2 van de eisen uit de rijen 1 t/m 4

6

Cv-leidingsystemen volgens de rijen 1 t/m 4, die na de inwerkingtreding van deze verordening in constructie-onderdelen tussen verwarmde ruimtes van verschil-lende gebruikers worden gelegd


7 Leidingsystemen volgens rij 6 in de vloerconstructie 6 mm

8Koudeverdelings- en koudwaterleidingen alsmede armaturen van systemen voor luchtbehandelingstech-niek en klimaatkoeling

6 mm

Tab. H — 1

Behalve aftakleidingen (leidingsystemen zonder watercirculatie die niet zijn voorzien van elektrische verwarming) hoeven leidingen met een binnendiame-ter van 22 mm of minder niet te voldoen aan de minimale isolatielaagdikte.

GeluidsbeschermingGeluiden in drinkwaterinstallaties zijn voornamelijk afkomstig van fittingen en sanitairobjecten. Het geluid kan zich hoorbaar door het leidingsysteem voort-planten en worden overgedragen op de constructie, die dan het luchtgeluid voortbrengt.

Dit kan worden voorkomen met de volgende maatregelen:

■■ Geluidsarme fittingen gebruiken

■■ De waterdruk verlagen

■■ De leidingen goed monteren

■■ De minimale tussenruimten tussen de leidingen met het oog op uitzet-ting in acht nemen

■■ Leidingen worden gemonteerd met geluidsisolerende elementen om te voorkomen dat drukstoten worden overgedragen op de constructie.

NEN EN 806-2 punt 13



39

Brandveiligheid*Als leidingen door plafonds en wanden van verschillende brandcompartimen-ten worden gelegd, moeten passende maatregelen worden genomen om het doordringen van vuur en rook gedurende een gedefinieerde tijd te verhinde-ren. In de praktijk bleken bijv. mantelbuizen van steenwol uitstekend te vol-doen. Gebruik hiervan maakt tevens een vakkundige ontkoppeling van leidin-gen van het bouwelement mogelijk.

Daar er geen vaste afstanden voorgeschreven worden tussen twee leidingen, raden wij aan een tussenafstand te voorzien van minimum 20 mm. Dit verge-makkelijkt namelijk de kernboringen en de isolatie van de buizen.

Afb. D — 28

Steptec- installatieschacht

Afb. D — 29

Voorkomen van brandverspreiding

Gesloten plafondcon-structie met schacht met buizen die voorzien zijn van Rockwool isola-tie in een gipsplaten kast


40


Lengte-uitzetting – compensatorenWarmte-uitzettingen in installatiesystemen genereren sterke spanningen in leidingen en apparaataansluitingen. Bii zeer lange buislengtes moeten daarom (uitzettings-) compensatoren worden ingebouwd.Uitzettingscompensatoren zijn leidingtrajecten met buigbenen in U- of Z-vorm, die op grond van hun lengte en bevestigingswijze bewegingen kunnen opvangen.

U- of Z-uitzettingscompensatorenAls er genoeg plaats is voor het inbouwen van U- of Z-uitzettingscompen-satoren, kunnen diens beenlengtes als volgt worden berekend:

1. Vaststellen van het grootst mogelijke temperatuurverschil ∆T2. Bepaling van de buislengte l0Met deze waarden wordt de lengte berekend, waarmee het leidinggedeelte in totaal wordt verlengd. In het diagram op de volgende pagina’s kan vervolgens de noodzakelijke beenlengte LBZ resp. LBU voor de betreffende buismaten worden afgelezen.

Voorbeeld (zie volgende pagina’s)1. De bedrijfstemperatuur ligt tussen 10 en 60 °C. Daarmee is: ∆T = 50 K.2. Het leidinggedeelte heeft een lengte van: l0 = 20 m.3. De lengte-uitzettingscoëfficient voor roestvast stalen buizen (1,4401) is:

α = 0.0165 [mm / mK].4. Waarden invoeren in de formule:

∆l = α [mm / mK]· L[m] · ∆T [K]

hieruit volgt De lengte-uitzettingscoëfficient: ∆l = 0.0165 [mm / mK] · 20 [m] · 50 [K] = 16.5 mm5. Keuze van U- of Z-vorm, afhankelijke van de plaats.6. Aflezen van de benodigde beenlengte LBZ uit het U- of Z-diagram.

In dit voorbeeld een Z-uitzettingscompensator: Op de verticale as bij 16,5 mm horizontaal naar de lijn van de gebruikte buismaat gaan en onder op de horizontale as de benodigde beenlengte aflezen.

Bij een geselecteerde nominale buiswijdte van Ø 28 mm bedraagt de beenlengte LBZ = 1,3 m.



41

Lengte-uitzetting roestvaststalen leidingen

Lengte-uitzetting van verschillende materialen

Warmte-uitzettings- coëfficient α

[mm / mK]

Lengte-uitzetting bij buislengte = 20 m

en ∆T = 50 K

[mm]

Roestvast staal 1.4401 0.0165 16.5

Roestvast staal 1.4521 0.0108 10.8

Verzinkt staal 0.0120 12.0

Koper 0.0166 16.6

Kunststof 0.08 – 0.18 80.0 – 180.0

Tab. D — 6

Lengte-uitzetting

van verschillende materialen

Leng

te-u

itze

ttin

g

∆l [

mm

]

Bui

slen

gte

∆

l 0 [

m]

Temperatuurverschil ∆T [K]

Afb. D — 30


42


Lengte-uitzetting van buizen met Ø < 54 mm

Afb. D — 31 Afb. D — 32

Expansion bend

in Z-vorm met buigbeen LBZ en als T-verbinding

Beenlengte LBZ [m]

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]Lengteberekening

voor expantiebocht in Z- en T-vorm

Afb. D — 33



43

Afb. D — 34

Expantiebocht

in U-vorm met beenlengte LBU

Afb. D — 35

Lengteberekening

voor expantiebochten in U-vorm

Beenlengte LBU [m]

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]


44


Lengteberekening voor expansiebochten van leidingen met Ø > 54 mm

Afb. D — 36

Z-uitzettingscompensatormet XL-verbinding

Afb. D — 37

Uitzettingscompensatie aftakleiding

Expantiebocht

in Z-vorm met expantiebocht LBZ en als T-verbinding

Afb. D — 38

Lengteberekening

voor expantiebochten in Z- en T-vorm

Beenlengte LBZ [m]

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]



45

Afb. D — 39

Expantiebocht

in U-vorm met beenlengte LBU

Afb. D — 40

Lengteberekening

voor expantiebochten in U-vorm

Beenlengte LBU [m]

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]


46


CompensatorenHet alternatief voor expansiebalgen zijn compensatoren. Ze zijn geschikt voor de opname van axiale bewegingen in leidinginstallaties bij bedrijfstem-peraturen tussen 20 en 110 °C.

■■ Als ruimtebesparend alternatief voor uitzettingscompensatoren■■ Voorspannen niet nodig■■ Geluiddempend■■ Lange levensduur en corrosie bestendig■■ Geschikt voor menginstallaties

MontageaanwijzingenDe bevestiging van leidingen moet zo worden uitgevoerd dat ontoelaatbare radiale en torsiebelastingen worden vermeden. Bevestigingspunten moeten zo zijn bemeten dat ze de aanzienlijke krachten die door lengteveranderin-gen onder invloed van de temperatuur optreden, kunnen opvangen. Belang-rijk is daarbij de juiste plaatsing van vaste punten en glijdende leidingtrajec-ten. ■■ Leidingen in een rechte lijn leggen■■ Radiale en torsiebelasting uitsluiten■■ Tussen twee vaste punten mag maar één compensator worden

geplaatst.■■ Compensatoren niet gebruiken voor richtingsveranderingen ■■ Roestvaststalen balg beschermen tegen mechanische beschadiging

Axiaal-compensator

Maten 15 t/m 54 mm

Afb. D — 41

NEN EN 806-2 punt 6.2



47

Technische gegevensAxiaal-compensator

Ø di 15 – 54 mm

Afb. D — 42

Tab. D — 7

Z-maten compensator

Compensator di / DN

Druk [bar]

Effectieve balddiameter A

[cm2]

Maximale vastpuntbelasting Fmax

[N]

Uitzettings-opname 1

[mm]

15 / 12 10 3,10 620 - 7

18 / 15 10 3,97 794 - 9

22 / 20 10 6,15 1230 - 11,5

28 / 25 10 9,02 1814 - 14

35 / 32 10 13,85 2770 - 13

42 / 40 10 20,42 4048 - 15,5

54 / 50 10 30,90 6180 - 16

Functie van vaste punten / glijpuntenVastepunten verbinden de leidingen stevig met de draagconstructie en leiden de uitzettingsbeweging in de gewenste richting.

Een leiding die niet wordt onderbroken door een verandering van richting of een leiding die geen expansiestuk bevat, hoeft maar één vast punt te hebben. In geval van lange leidingen verdient het aanbeveling deze vastpunten in het midden van het segment te plaatsen, zodat de uizetting in twee richtingen wordt gestuurd.

Afb. D — 43 Afb. D — 44

1 Ontwerp: 10.000 volledige bewegingscy-cli onder nominale druk, ontwerptemperatuur 85°C

Bevestiging vast punt

Bevestiging glijpunt

Glijpunten maken axiale bewegingen mogelijk


48


Drukverliezen in leidingenMet de hieronder staande diagram kan vrij nauwkeurig het drukverlies bepaald worden door buiswrijving voor koperen en roestvaststalen buizen-nauwkeurig worden bepaald.Voor de buisdiameterberekening en voor de dimensionering van circulatie-leidingen adviseren wij de berekeningssoftware Viptool Engineering.

VS = piekdebiet; v = stromingssnelheid; R = buiswrijvingdrukverlies·

Buiswrijvingdrukverlies R [mbar / m]

Pie

kdeb

iet

VS [

l / s

].

Afb. D — 45



49

Corrosie van roestvaststalen buizen door chlorideTe hoge chloridepercentages leiden tot corrosie van roestvaststalen drinkwa-terbuizen. Daarom is het volgende van belang

■■ De isolatiematerialen mogen niet meer dan 0,05 % aan in water oplos-bare chloride-ionen bevatten.

■■ Geluidsisolatielagen van de buisbeugels mogen geen uitloogbare chlo-ride bevatten.

■■ Roestvaststalen buizen mogen niet met chloridehoudende bouwmateri-alen in aanraking komen.

■■ Roestvaststalen buizen die zijn blootgesteld aan chloridehoudende gas-sen of dampen (in lakkerijen of galvanische bedrijven), moeten conform de nationale voorschriften voldoende worden beschermd met een corro-siebescherming.

Een chloridegehalte van 150 mg/l in het drinkwater moet als bovengemiddeld hoog worden beschouwd. De Europese drinkwaterrichtlijn kent voor chloride een grenswaarde van 250 mg/l. Bij dit ‘chloride’ gaat het niet om een desin-fectiemiddel, maar om een bestanddeel van het zee- en keukenzout (natri-umchloride). Bij chloridegehaltes tot 250 mg/l zijn Sanpress en Sanpress Inox in alle drinkwatersoorten overeenkomstig de drinkwaterverordening toepas-baar. Voor uitzonderingsgevallen kan onze fabriek in Attendorn informatie geven.

Uitwendig contact met chloriden te allen tijde vermijden

Chlorideconcentratie in het drinkwater


50


Componenten

Easytop-stopkranen met schuine zittingEasytop-stopkranen met schuine zitting van brons of roestvast staal maken rechtstreekse persaansluiting mogelijk – zonder verloopstukken – aan de Viega-leidingsystemen Sanpress Inox, Sanpress, Profipress en Sanfix P voor drinkwaterinstallaties.Hun constructie als vrijstroomkranen verhindert drukstoten bij de bediening en spaart daarmee de aangesloten kranen, apparaten en buisinstallaties.

Alle Easytop-klepsoorten zijn goedgekeurd conform NEN EN 1213:1999 (kranengroep I).

■■ stopkraan■■ stopkraan met keerklep■■ keerklep

Afb. D — 46

Easytop stopkraan met schuine zitting

met SC-Contur1

2

3

45

6

7

8

1 Kenplaatje2 Spindelafdichting EPDM3 Klepzadel uit brons met EPDM-

klepafdichting4 Persaansluiting met SC-Contur

5 Kraanhuis en sleutelvlakken van brons

6 Klepzitting van roestvast staal7 Klephuis8 Standwijzer


1 Drinkwaterinstallatie –Componenten

51

Gebruiksvoorwaarden

Klepmateriaal Materiaal Persverbindingssysteem

Easytop Inox stopkraan met schuine zitting

Roestvast staal Sanpress Inox

Easytop stopkraan met schuine zitting Brons Sanpress / Profipress

Tab. D — 8

Easytop-stopkranen met schuine zitting

Voor de systemen – Sanpress Inox

– Sanpress – Profipress

Afb. D — 47

Soorten Easytop-stopkranen met schuine zitting

– Stopkranen met schuine zitting

– Gecombineerde stopkraan met keerklep

– Keerklep

Afb. D — 48


52


Technische gegevens – uitvoeringsvarianten■■ Geschikt voor alle soorten drinkwater ■■ Voldoet aan DVGW-AB-W 270 en de KTW-aanbeveling■■ Maten 15 t/m 54 mm metalen systemen, maten 16 - 63 mm PE-Xc

systemen■■ Persaansluitingen met SC-Contur■■ Buitendraad volgens NEN ISO 228-1, maten DN 15 t/m DN 50■■ Geluidsisolatie Lap ≤ 20 dB (A)■■ Bedrijfstemperatuur Tmax = 90 °C■■ Werkdruk pmax = 16 bar

Voordelen■■ Spindelafdichting onderhoudsvrij■■ Ruimtebesparend constructie door systeem van de niet stijgende

spindel■■ Erosiebestendige klepzitting van roestvast staal■■ Klepbovendeel met gereduceerde dode ruimte■■ Eenvoudige magazijnopslag, omdat toebehoren los leverbaar zijn■■ Nauwkeurige bediening door servotechniek■■ Behuizing met sleutelvlakken voor installatievriendelijke montage■■ Gering drukverlies

ToebehorenVoor Easytop-stopkranen met schuine zitting zijn het volgende toebehoren leverbaar

■■ Easytop-isolatieschaal■■ Easytop-aftapper (rvs en brons)■■ Easytop-verlengstuk (rvs en brons)

■■

Afb. D — 49 Afb. D — 50

Easytop- afstapkraan

Easytop- verlengstuk voor aftapkraan



53

IsolatieschaalDe zelfvergrendelende isolatieschalen zijn in alle maten verkrijgbaar en pas-sen bij alle varianten Easytop-stopkranen met schuine zitting.De dikte van de EPP-isolatiestof (geëxpandeerd polypropyleen) voldoet aan de isolatie eisen.*

Easytop-stopkranen met schuine zitting met aftapper kunnen met isolatie-schalen worden uitgerust. Hierbij worden bij de montage verlengstukken van brons of roestvast staal ingezet.Breekpunten aan de isolatieschalen maken een eenvoudige aanpassing mogelijk. De isolatie van de leiding sluit naadloos aan op de gladde kopse kanten van de isolatieschalen.

Afb. D — 51 Afb. D — 52


Toebehoren:

Isolatieschaal met breekpunten voor aftapper

Isolatieschaal en geïsoleerde leiding


54


Easytop Inox- stopkranen met schuine zitting

Installatie in een koud-waterverdeling

Afb. D — 53

Afb. D — 54


Drinkwaterhuisaanluit-leiding met Easytop-wa-termeteraansluitplaat



55

Afb. D — 55

Easytop-stopkraan met schuine zitting

Warmwaterverdeling met Easytop-stopkraan met schuine zitting en – circulatieregelventiel zonder isolatieschalen


56


Easytop XL-stopkranen met schuine zitting en flensaansluitingEasytop XL-stopkranen met schuine zitting en flensaansluiting conform NEN EN 1092-1 worden voornamelijk gebruikt in verdelersystemen of als afsluit-eenheid in koud- en warmwaterinstallaties.Met een overgangsflens kan de overgang naar de metalen Viega persfit-tingsystemen Sanpress Inox XL, Sanpress XL en Profipress XL worden gemaakt.

Technische gegevens ■■ DN 50, 65, 80, 100■■ Omvang geluidsbescherming Lap ≤ 20 dB (A)■■ Bedrijfstemperatuur Tmax = 90 °C■■ Bedrijfsdruk pmax = 16 bar (PN 16)■■ Installatie in aangegeven stromingsrichting

Kenmerken■■ Drinkwaterinstallaties warm en koud■■ Kraanhuis van brons■■ Vaste flens conform NEN EN 1092-1■■ Klepzitting van roestvast staal■■ Aftap-en monsterlocatie■■ Spindel- en afsluiterafdichting van EPDM onderhoudsvrij■■ Klepbovendeel vrij van dode ruimte■■ Systeem met niet stijgende spindel■■ Standwijzer open/dicht■■ Mediumaanduiding op de handgreep (groen/rood)■■ Nauwkeurige bediening met servotechniek

Toebehoren■■ Aftapkraan G ¼ (≤ DN 50), G 3/8 (≥ DN 65)

Easytop XL- stopkranen met schuine zitting

Installatielengte conform NEN EN 558-1

Afb. D — 56



57

Gebruiksvoorbeelden

Afb. D — 57

Afb. D — 58

Afb. D — 59

Sanpress Inox- verdeler

Toevoerleiding met Easytop XL-stopkraan met schuine zitting DN 100

Aftakkingen met Easytop XL-stopkranen met schuine zitting DN 80 en DN 50 met Sanpress Inox XL- overgangsflenzen

Profipress- verdeler

Aftakkingen 54 / 64,0 en 76,1mm met Easytop XL-stop-kranen met schuine zit-ting met Profipress XL- en Sanpress XL- flensaansluitstukken

Flensaansluitstukken

Sanpress XL

Profipress XL

Sanpress Inox XL


58


Drukverliesdiagrammen Easytop-armaturen

Afb. D — 60

Afb. D — 61

Afb. D — 62

Afb. D — 63

Easytop- stopkraan KRV

Easytop- keerklep

Easytop XL- stopkraan KRV

Easytop XL- keerklep



59

Easytop-monsternamekranen

ProductbeschrijvingVoor water voor openbaar gebruik zijn kwaliteitscontroles voorgeschreven. In Duitsland en sommige Europese landen moet drinkwater bijvoorbeeld bij tap-punten in openbare of commerciële gebouwen regelmatig chemisch en microbiologisch worden bemonsterd. Ook voor landen waar nog geen natio-nale voorschriften voor de monstername van drinkwater bestaan, adviseren we de volgende productoplossingen te gebruiken. De tweedelige monsternamekraan bestaat uit een vast geïnstalleerd aftap-ventiel van rvs en een – alleen voor de monstername – erop te steken, steril-seerbare en desinfecteerbare bedieningseenheid van brons. Alleen het aftap-ventiel blijft in de drinkwaterinstallatie zitten. De bedieningseenheid kan voor de bemonstering van meerdere aftapventielen worden gebruikt. Het basisele-ment met de uitloopbuis is 360° draaibaar en kan in 45°-stappen op het aftapventiel worden bevestigd; de montage is zo op bijna elk punt van de installatie mogelijk.

De eendelige monsternamekraan blijft compleet in de installatie zitten.

Monsternamekraan – tweedelig

Productnaam Maat Model Artikelnr.

MonsternamekraanG¼ G⅜

2223.1708726 708733

Bedieningseenheid – 2223.3 708696

AftapventielG¼ G⅜

2223.2708702 708719

Tab. D — 9

Monsternamekraan – eendelig

Productnaam Maat Model Artikelnr.

MonsternamekraanG¼

2223.4 708740

Overgangsstuk G⅜ 2223.5 708757

Tab. D — 10


60


Easytop-monsternamekraan tweedelig

8

1

7

3

5

6

2

4

Afb. D — 64

1 Handwiel – afneembaar

2 Bedieningseenheid

3 Glijbus

4 Aftapventiel G ¼ van rvs

5 Aftapventiel G ⅜ van rvs

6 Beschermdoppen

7 Bevestigingsklem

8 Uitloopbuis

AftapventielHet aftapventiel wordt op het gedefinieerde punt vast in de installatie inge-bouwd. Na de monstername wordt het opsteekeinde beschermd met een kunststofdop. Aftapventielen zijn leverbaar in twee schroefdraadmaten.

Aftapventielen – schroefdraadaansluitingen

Kenmerk G ¼ G 3⁄8Toepassingsgebied armatuurmaten [DN] ≤ 50 ≥ 65 tot ≤ 150

AfdichtingenEPDM-O-ring,

kamer afdichtendTeflon-afdichting,

schroefdraad afdichtend

Tab. D — 11

Afb. D — 65 Afb. D — 66

Aftapventiel

beide van rvs

G ¼ met O-ring

G 3⁄8 met afdichting



61

BedieningseenheidVoor de monstername wordt de bedieningseenheid op het aftapven-tiel gestoken en met een bevesti-gingsklem en een glijbus vastgezet. De positionering is in 45°-stappen over 360° mogelijk. Omdat het basi-selement en de uitloopbuis eveneens 360° draaibaar zijn, kan de monster-namekraan bijna op alle punten van een installatie worden geïnstalleerd.

Technische gegevens

■■ Aftapventiel van rvs, bediening-seenheid van brons conform DIN 50930-6

■■ Uitloopbuis van rvs, bevlambaar – bedieningseenheid geschikt voor de sterilisatie in de autoclaaf

■■ Bedrijfstemperatuur Tmax = 90 °C■■ Bedrijfsdruk pmax = 16 bar

Kenmerken ■■ Monsternamekraan voor alle soorten monstername■■ Tweedelige constructie – aftapventiel vast geïnstalleerd■■ Montage van de bedieningseenheid zonder gereedschap■■ Basiselement en uitloopbuis 360° draaibaar■■ Aftapventiel en uitloopbuis rvs ■■ Monstername door handbediening■■ Alternatieve bediening door ontluchtingssleutel■■ Uitstroomhoeveelheid met handwiel exact regelbaar■■ Manipulatieveilig■■ Bescherming tegen waterdiefstal

Afb. D — 68 Afb. D — 69

Afb. D — 67

Bedieningseenheid

Verstelmogelijkheid 360° in 45°-stappen

Uitloopbuis 360° draai-baar

Easytop- monsternamekraan compleet

Gemonteerd in de aftapplug van een Easytop XL-stopkraan met flensverbinding

In de Easytop- stopkraan met pers-aansluiting


62


MonsternameMonsternamen worden uitgevoerd aan voorbereide punten van de installatie, zonder gebruik van gereedschappen, in de volgende stappen:

■■ Beschermdop van het aftapventiel verwijderen.

■■ Bedieningseenheid op het aftapventiel steken en in de eindpositie vast-zetten met bevestigingsklem en glijbus.

■■ Uitloopbuis bevlammen.

■■ Watermonster door openen van het handwiel van de bedieningseenheid afnemen.

■■ Na de monstername handwiel sluiten, glijbus loshalen en bediening-seenheid eraf trekken.

■■ Aftapventiel afsluiten met kunststofdop.

■■ Voor de volgens bemonstering de uitloopbuis desinfecteren/steriliseren.

Easytop-monsternamekraan eendelig

1

3

2

4

Afb. D — 70

1 Handwiel – afneembaar

2 Bedieningseenheid

3 Overgangsstuk

4 Uitloopbuis

De eendelige monsternamekraan blijft in de drinkwaterinstallatie zitten. Maten: binnendraad G ¼ en G ⅜ met Easytop-overgangsstuk

■■ Bedieningseenheid van brons conform DIN 50930-6■■ Uitloopbuis van rvs, bevlambaar ■■ Bedrijfstemperatuur Tmax = 90 °C■■ Bedrijfsdruk pmax = 16 bar



63

Kenmerken■■ Monsternamekraan voor alle soorten monstername■■ basisbehuizing 360° draaibaar■■ Uitloopbuis 360° draaibaar■■ Monstername door handbediening■■ Alternatieve bediening door ontluchtingssleutel■■ Uitstroomhoeveelheid met handwiel exact regelbaar■■ Easytop overgangsnippel voor G ⅜ verkrijgbaar

Afb. D — 71 Afb. D — 72

Easytop monsternamekraan eendelig

Om in de installatie te blijven zitten, gemon-teerd in de aftapplug van een Easytop XL-stopkraan met flensverbinding

Gemonteerd met stop-kraan 54 mm


64


Easytop-rechte-inbouwstopkraanVoor afsluiting van verdieping- resp. etage-eenheden.

Kenmerken ■■ Geschikt voor alle soorten drinkwater – kraanhuis van brons, zitting van

roestvast staal■■ Bedrijfstemperatuur Tmax = 95 °C■■ Werksdruk pmax = 10 bar■■ Bovendeel vrij van dode ruimte■■ Variabele inbouwdieptes tot 129 mm■■ Geluidsarm■■ Verkalkingsresistent■■ Gemakkelijk te bedienen■■ Een bovendeel voor alle maten

Aansluitvarianten

Kraanconstructie

Aansluitvarianten

met

– binnendraad volgens NEN EN 10226

– Sanpress

Kraancomponenten

Afb. D — 73

Afb. D — 74

1

3

2

4

1 Kraanhuis2 Verlengstuk

3 Beschermhuls4 Beschermkap



65

Easytop-inbouwstopkranenEasytop inbouwstopkranen worden gebruikt om verdiepingen en etage-een-heden af te sluiten. Ze zijn geschikt voor drinkwaterinstallaties (warm/koud) conform TrinkwV en DIN 50930-6. Dankzij hun constructie hebben stopkra-nen korte bedieningsafstanden. Net als de kogelkraan kunnen ze met een kwartslag volledig worden geopend of gesloten.

Voor leidingen die moeten worden geïsoleerd, moeten eenheden met isolatie-schalen van bouwmateriaal klasse B1 worden gebruikt die voldoen aan de eisen van EnEV en DIN 4102-4.

Installatie is mogelijk in metselwerk (natte constructie) en in droge construc-ties (voorwand- / schachtinstallaties).

Technische gegevens■■ Verbindingen: persaansluiting 15, 18 en 22 mm, draad Rp ½ en Rp ¾■■ Bedrijfsdruk 10 bar (PN 10)■■ Bedrijfstemperatuur 90 °C■■ Installatie mogelijk onafhankelijk van stromingsrichting

KenmerkenVoor alle soorten drinkwater conform TrinkwV en DIN 50930-6

■■ Met een kwartslag openen/sluiten■■ Kraanhuis en bovendeel gemaakt van brons conform DIN 50930-6■■ Klepbovendeel zonder dode ruimte – met onderhoudsvrije

spindelafdichting■■ Bediening in de skeletbouwfase via beschermkappen■■ Kan worden gecombineerd met de uitrustingssets modellen 2236 en

2236.10■■ Afsluitcomponent verwisselbaar – één type voor alle typen kranen■■ Conforms to DVGW-AB W270, with KTW-recommendation

Easytop-inbouwstop-kraan

Gemaakt van brons,

met persaansluiting

Met draadaansluiting Rp

Isolatie

Montage

Afb. D — 75 Afb. D — 76


66


Inbouwmaten

Inbouwdiepte

≥ 43 (A)

≤ 130 mm (B)

Bevestigingsset

»voorzijde«

model 2235.90

Afb. D — 77 Afb. D — 78

Kraancomponenten

Afb. D — 79

12

3

4

5

6

1 Kraanhuis2 Afsluiteenheid3 Kraanbovendeel

4 Beschermhuls5 Verlengstuk6 Passende beschermkap



67

Bevestiging / afdichtingVoor de bevestiging van de kraan biedt het systeem verschillende oplossingen en bevestigingsets.

Bevestiging over de wanddoorvoeringDe twee wartelmoeren en afdichtringen klemmen de beschermhuls in de droogbouwwand (bijv. gipsplaat) vast.

De afdichting door de wand wordt door een zelfklevende afdichtingsflens op de voorkant van de wand veiliggesteld. Met de beschermkap kan de kraan op elk gewenst moment worden bediend.

Bevestiging met de bevestigingssetDe geluidsontkoppelde bevestigingsplaat wordt aan het kraanhuis vastge-schroefd en aan een montagerail (bijv. profielrail) bevestigd.

De afdichting door de wand wordt door een zelfklevende afdichtingsflens op de voorkant van de wand veiliggesteld. Met de beschermkap kan de kraan op elk gewenst moment worden bediend.

Bevestigingsset voor

voor voorwand, sandwichmontage

Bevestigingsset achter

conventioneel in raamwerkconstructies

Afb. D — 80 Afb. D — 81

Afb. D — 82 Afb. D — 83


68


Afwerkingsetsvoor Easytop-rechte-inbouwkranen

IsolatieschaalDe zelfbevestigende isolatieschaal van EPP-isolatiemateriaal voldoet aan de eisen met betrekking tot vermindering van de warmteafgifte.Eén uitvoering geschikt voor alle verbindingen.

Afb. D — 84

Afb. D — 85

Afb. D — 86



69

Easytop-kogelkranenMet persaansluitingen voor de buissystemen

■■ Sanpress Inox■■ Sanpress■■ Profipress

Kenmerken■■ Geschikt voor alle soorten drinkwater – kraanhuis van brons■■ Met persaansluiting, binnendraad of buitendraad■■ Bedrijfstemperatuur Tmax = 110 °C■■ Werkdruk pmax = 16 bar■■ Kenplaatje op de bedieningshendel verwisselbaar■■ Andere toepassingsmogelijkheden: verwarmings-, perslucht-, regenwa-

teren industriële installaties enz.■■ Isolatieschalen als toebehoren

Fysisch maximaal toe-laatbare waarden

Persaansluiting

Pers-/draadverbinding

Draadverbinding vol-gens NEN ISO 228-1

Draadver binding vol-gens NEN EN 10226-1

Kogelkraan met meta-len hendel

Afb. D — 87 Afb. D — 88

Afb. D — 89 Afb. D — 90

Afb. D — 91 Afb. D — 92


70


Thermostatisch circulatieregelventiel S/E

ProductbeschrijvingHet Easytop circulatieregelventiel S/E helpt er in warmwatercirculatieleidin-gen voor te zorgen dat er op elk tappunt water met constante temperatuur beschikbaar is. Door het zelfstandig werkende openen en sluiten regelt het de volumestroom afhankelijk van de watertemperatuur in de circulatieleiding.

De integratie in de installatie wordt snel en veilig in alle Viega leidingsystemen uitgevoerd met persaansluitingen met 15, 18 en 22 mm of met schroefverbin-dingen in G ¾ en G 1 (vlak afdichtend). Het is te gebruiken in parallel lopende of inwendige circulatieleidingen.

Afb. D — 93

1

2

35

4

6

7

1 Temperatuurinstelling

2 Besturingseenheid

3 Kogelkraan

4 Persaansluiting met SC-Contur

5 Keuze bedrijfsmodus: stijgleiding, ver-

dieping, thermische desinfectie

6 Ventielhuis van brons

7 Stop voor aftapventiel

WerkingDe besturingseenheid van het Easytop-circulatieregelventiel (CRV) is voorzien van een expansie-element dat reageert op temperatuurveranderingen van het warm water in het circulatiecircuit. Als de ingestelde gewenste waarde afwijkt van de werkelijke waarde, wordt het debiet via de ventielslag gewijzigd en wordt zo de watertemperatuur geregeld.

■■ Als de gewenste waarde wordt onderschreden, gaat het ventiel open.■■ Als de gewenste waarde wordt overschreden, gaat het ventiel dicht.

De hydraulische / thermische vereffening is voltooid wanneer de gewenste en de werkelijke waarde overeenkomen.

Easytop-CRV

Opbouw / componenten



71

Thermische desinfectieIn installaties met meerdere circulatiecircuits worden de circuits achtereenvol-gens één voor één gedesinfecteerd. Ga als volgt te werk:

■■ Ervoor zorgen dat de temperatuur in de boiler minstens 70 °C is.■■ Kogelkranen van alle CRV'en sluiten.■■ Om het eerste circulatiecircuit te spoelen kogelkraan van het CRV openen.■■ Bedrijfsmodus "t. D." op het CRV instellen.■■ Achtereenvolgens alle aftaparmaturen volledig openen en minstens

3 minuten lang met uitlooptemperatuur van 70 °C spoelen.■■ CRV weer op de bedrijfsstand zetten en kogelkraan sluiten.■■ Achtereenvolgens met de andere circulatiecircuits op dezelfde manier te

werk gaan.

Montage

Inbouwlocatie / inbouwpositieInbouw is zowel in de stijgleiding als op de verdieping mogelijk. De installatie op de verdieping wordt altijd uitgevoerd in combinatie met een statisch CRV in de stijgleiding.

CRV'en moeten tussen de uitgang van de warmwaterboiler en de ingang van de circulatieleiding van de warmwaterboiler worden geïnstalleerd.

Afb. D — 94 Afb. D — 95

De servomotor moet bij voorkeur in verticale en horizontale inbouwpositie worden gemonteerd. Montage op zijn kop moet worden vermeden, omdat ongunstige bedrijfsomstandigheden (bijv. vuil water) de levensduur kunnen verkorten.

Gebruiks- mogelijkheden

Thermostatisch in de stijgleiding met schakelstand II

Op de verdieping met schakelstand I in com-binatie met statisch CRV in de stijgleiding


72


Instelling van de debietregeling■■ Op de verdieping – schakelstand "I" met minimale volumestroom

0,042 m3/h■■ Stijgleiding – schakelstand "II" met minimale volumestroom 0,060 m3/h■■ t. D. – Thermische desinfectie debiet volgens onderstaande tabel

Afb. D — 96

.Instelwaarden CRV – debietregeling

Temperatuurinstelling

[°C]

kV (∆p 1000 mbar)[m3/h]

65 60 57 55 50 45 40 I II

Do

ors

tro

om

tem

per

atuu

r

65,0 60,0 57,5 55,0 50,0 45,0 40,0 0,042 0,060

60,0 57,5 55,0 52,5 47,5 42,5 37,5 0,258 0,276

57,5 55,0 52,5 50,0 45,0 40,0 35,0 0,407 0,425

55,0 52,5 50,0 47,5 42,5 37,5 32,5 0,618 0,636

52,5 50,0 47,5 45,0 40,0 35,0 30,0 0,803 0,821

50,0 47,5 45,0 42,5 37,5 32,5 27,5 1,056 1,074

47,5 45,0 42,5 40,0 35,0 30,0 25,0 1,178 1,196

45,0 42,5 40,0 37,5 32,5 27,5 22,5 1,296 1,314

42,5 40,0 37,5 35,0 30,0 25,0 20,0 1,325 1,400

40,0 37,5 35,0 32,5 27,5 22,5 - 1,479 1,497

37,5 35,0 32,5 30,0 25,0 20,0 - 1,488 1,506

35,0 32,5 30,0 27,5 22,5 - - 1,506 1,524

1,542 1,560

t. D.

Thermische desinfectie 70 °C 0.720

Tab. D — 12

Drukverlies

– Bedrijfsmodus I en II

– Thermische desinfectie (t.D.)



73

Servomotor – aansluiting op het gebouwbeheersysteemIn combinatie met een gebouwbeheersysteem (door klant te leveren) moet de servomotorset model 1013.9 worden gebruikt.

WerkingDe servomotor is voorzien van een elektrisch verwarmd expansie-element waarvan de bewegingen via een stoter worden overgedragen op het ventiel – hoe hoger de verwarmingsenergie (bedrijfsspanning), des te verder gaat het ventiel open.Bij inschakelen van de bedrijfsspanning – na afloop van de dode tijd – gaat het ventiel open tegen de druk van een drukveer in. De sluitkracht van de drukveer is afgestemd op de sluitkracht van gangbare ventielen en houdt het ventiel in de stroomloze toestand gesloten. Na uitschakelen van de bedrijfsspanning sluit het ventiel na afloop van de retentietijd.

Aanwijzing: De servomotor wordt geleverd met "First-open-functie", dat wil zeggen: hij is eerst "stroomloos geopend". Daardoor is de werking in de bouwfase mogelijk, ook al is de elektrische bedrading nog niet klaar. De First-open-functie wordt automatisch buiten werking gezet, zodra de bedrijfsspanning er langer dan 6 minuten op staat.

Afb. D — 97

slag [mm]max

dode tijd

retentietijd

spanning aan

Aan Uit

Servomotor

Gedrag bij normale werking

Stroomloos gesloten


74


Ombouw servomotorset Het handmatig in te stellen ventielbovenstuk van het CRV kan worden ver-vangen door een elektrische servomotor (model 1013.9).

De regelelektronica of het gebouwbeheersysteem moet door de klant ter beschikking worden gesteld.

1 2 3

Afb. D — 98 Afb. D — 99 Afb. D — 100

Ventielbovenstuk van het CRV ver-wijderen

Ventielinzetstuk erin schroeven Servomotor monteren

4 5 6

Afb. D — 101 Afb. D — 102 Afb. D — 103

Stop verwijderen Aftapventiel erin schroeven Temperatuursensor erin steken Alternatief: analoge thermometer

Afb. D — 104

Bedrading

Stelaandrijvingset



75

Elektrische installatie

LeidingenVoor de installatie adviseren we leidingen als aangegeven in onderstaande tabel.

Soorten leidingen

Omschrijving Ø

Signaalkabel Y (R) 0,8 mm2

Mantelleiding NYM 1,5 mm2

Tab. D — 13

Berekening van de maximale leidinglengte (koperleiding) bij een nominale spanning van 24 V volgens de formule:

L = K · A / nMet:A Diameter van de leiding in mm2

n Aantal servomotorenK Constante (269 m / mm2)L Leidinglengte in m

Transformator (24 V)Er moeten veiligheidstransformators conform NEN EN 60335 worden gebruikt. Het vermogen is afhankelijk van het schakelvermogen van de ser-vomotoren en bedraagt bij benadering:

Ptrafo = 6 W · nMet:n Aantal servomotoren

Technische gegevensThermostatische regelklep

Bedrijfsdruk max. 10 bar

Instelbereik 40 tot 65 °C

Fabrieksinstelling 57 °C

Tab. D — 14

Temperatuursensor

Weerstandsvermogen 3,85 Ω/C°

Aansluitkabel TF45

Meetbereik - 20 tot + 105 °C

Meetelement 1 x Pt1000 / 2-draads / Kl. B

Materiaal beschermbuis 1.4571

Diameter beschermbuis 6,0 mm

Lengte beschermbuis 50,0 mm

Aansluitleiding/ leidinglengte 2 x 0,34 mm2 PVC, grijs / 2,5 m

Beschermingsgraad Min. IP 54

Tijdconstante Min. 20 s

Toegestane valhoogte Met en zonder verpakking 1 m

Tab. D — 15


76


Servomotor

Uitvoering Stroomloos gesloten / stroomloos geopend

Spanning

24 V AC / DC

+ 20% ... - 10%

0 tot 60 Hz

Inschakelstroom max. 250 mA voor max. 2 min

Bedrijfsstroom 75 mA

Bedrijfsvermogen 1,8 W

Sluit- en openingstijden Ca. 3 min

Stelweg 4,0 mm

Stelkracht 100 N ± 5%

Mediatemperatuur 0 tot 100 °C1

Opslagtemperatuur - 25 tot + 60 °C

Omgevingstemperatuur 0 tot +60 °C

Beschermingsgraad/beschermingsklasse IP 542

CE-conformiteit Conform NEN EN 60730

Behuizing/kleur behuizing Polyamide/grijs

Gewicht 100 g met 1 m aansluitkabel

Aansluitleiding/leidinglengte 2 x 0,75 mm2 PVC, grijs / 11 m

Overspanningsbeveiliging Conform NEN EN 60730-1

Tab. D — 16 1 Afhankelijk van de adapter ook hoger2 In alle montageposities

Statisch circulatieregelventielProductbeschrijvingHet statische Easytop circulatieregelventiel wordt gebruikt voor de hydrauli-sche afstelling van stijgleidingen en in installaties met circulatieleidingen, wanneer op de verdiepingen thermostatische circulatieregelventielen worden geïnstalleerd.

De debieten zijn te vinden in drukver-liesdiagrammen en worden handma-tig op een schaal ingesteld. De gevonden instelpositie (maximaal debiet) kan mechanisch worden vastgezet en is te allen tijde reprodu-ceerbaar, ook als het ventiel tussen-tijds wordt bediend.

Technische gegevens■■ Bedrijfsdruk pmax = 10 bar■■ Instelbereik 0 – 6,9

Aanwijzing Bij de montage moet de stroomrichting in acht worden genomen (pijl op het CRV). Vóór de armatuur moet een recht buisstuk met een minimumlengte van 3 x de buitendiameter worden geplaatst.

Afb. D — 105



77

Drukverliesdiagrammen

Afb. D — 106 Afb. D — 107

Afb. D — 108

DN 15

DN 20

DN 25


78


Smartloop-Inliner circulatieleiding

SysteembeschrijvingHet systeem bestaat uit de componenten:

■■ aansluitset, met eindfitting en Smartloop-leidingverbindingen ■■ Smartloop-leiding, flexibel.

Reglementair gebruikHet systeem is geschikt voor gebruik als een interne circulatieleiding in drinkwaterinstallaties, met name in warmwaterstijgleidingen vanaf 28 mm, samen met de Viega persfittingsystemen.

Om een drinkwaterinstallatie met Smartloop-Inliner-techniek te installeren, adviseren wij de Viega Viptool planningssoftware te gebruiken. De installatie mag alleen worden uitgevoerd door geschoolde specialisten, waarbij uitsluitend Viega componenten mogen worden gebruikt. Alle toepas-singen die afwijken van de hier beschreven toepassingen moeten worden overeengekomen met het Viega servicecenter.

Smartloop-Inliner aansluitset

Aansluitset

Afb. D — 109 Afb. D — 110

Smartloop-leiding

Hygienisch verpakt tot aan de montage

Afb. D — 111



79

De circulatie van warm water in de leiding wordt bereikt door het voortdurend terugleiden van water in het waterverwarmingssysteem vanaf het laatste T-stuk van de stijgleiding. Hierdoor wordt ervoor gezorgd dat er voldoende warm water beschikbaar is met hygiënisch optimale temperaturen bij elke etage-uitgang.

Afb. D — 112

1 Eindafsluitstuk2 Verdiepingsaansluitleiding – warm3 Warmwaterverdeelleiding4 Circulatieverzamelleiding

5 Aansluitstuk6 Warmwaterstijgleiding7 Inwendige circulatieleiding

Circulatieleiding

Smartloop-Inliner


80


TemperatuurverloopVergeleken met conventionele circulatie, daalt bij Smartloop-Inliner-circulatie de temperatuur in de omgeving van de stijgleiding niet voortdurend in de stromingsrichting.

De laagste temperatuur in de stijgleiding bevindt zich niet op het kruispunt tussen de de stijgleiding en de circulatie-verzamelleiding 2 . De laagste tem-peratuur is te vinden in de eindverbinding bij het punt waar er een richtingver-andering is in de interne circulatie 1 . Bij omvangrijke systemen met talloze leidingen leidt dit tot een temperatuurverhoging in de circulatie-verzamellei-ding. Daardoor is de temperatuur van het retourwater hoger dan bij conven-tionele circulatie-systemen, wat tevens weer energievoordelen oplevert.

Afb. D — 113

1 Etage-uitgang warm water2 Warmwater-verdeelleiding

63 55°C

2

1



81

Voordelen■■ 20 tot 30 % minder warmteverliezen■■ Gegarandeerde drinkwaterkwaliteit als gevolg van temperatuurhandha-

ving en circulatie■■ Lagere warmteafgite in de schacht draagt bij tot temperatuurhandhaving

in koud water■■ Ca. 20 % lagere kosten voor kernboringen, brandbeveiliging, leidingiso-

latie en bevestigingen■■ Lagere montagekosten omdat er geen apart circulatieleidingsysteem

hoeft te worden gelegd■■ Meer woonruimte dankzij kleinere installatieschachten■■ Met de flexibele Smartloop-leiding kunnen bochten in de stijgleiding

worden geïnstalleerd.

Afb. D — 114

Bocht stijgleiding


82


Aansluitset

Model 2276.1

Oriëntatiekoppeling

Model 2276.9

Reparatiekoppeling

Model 2276.8

Smartloop-leiding

Model 2007.3

Componenten

Afb. D — 115

1 Eindstuk2 Verloopstuk 3 Aansluitstuk4 Pershuls

1

2

3

4

4

Afb. D — 116

1 Schroefbus2 Spankop

1

2

Afb. D — 117

1 Reparatiekoppeling2 Pershuls

1

2

2

Afb. D — 118



83

MontageDe componenten en gereedschappen die nodig zijn om een Smartloop-Inliner in een Sanpress, Sanpress Inox of Profipress stijgleiding te monteren zijn aan de zijkant van de vorige pagina aangegeven. De persaansluiting voor de Smartloop-leiding kan worden uitgevoerd met behulp van handpersgereed-schap (model 2782) of de perstang (model 2799.7) en een geschikte persma-chine –wij adviseren het gebruik van de Viega persmachines PT2, PT3H, PT3-AH, PT3-EH, Pressgun 4E, Pressgun 4B en Pressgun 5.

Montage met parallelle bochtMet de flexibele Smartloop-leiding is ook montage in verspringende stijglei-dingen mogelijk. Zelfs uitsteeksels in de muur en schachten die niet een rechte lijn liggen vormen geen beletsel voor professionele montage.Het Materialprüfungsamt NRW heeft de montage geïnspecteerd en onder-zocht wanneer de stijgleiding in een parallelle bocht wordt gelegd, om te zien of deze aan de nodige eisen voldoet.Wanneer de stijgleiding op een plaats in een verticale bocht wordt gelegd, doet dat geen afbreuk aan de werking of de montage van de Inliner. Alle installatiesituaties die afwijken van de hier beschreven situaties, moeten wor-den overeengekomen met het Viega servicecenter.Om de Smartloop-leiding te monteren adviseren wij de orientatiekoppeling te gebruiken of voor een scherpe bocht de aangepaste montagemethode toe te passen.

Maximale bocht – materiaalvoorstel

Afwijking Minimaal 45 ° 90 °

Deviatie

L [mm]≥ 40 – 45 ≥ 45 – 500 ≥ 150 – 500

Nodige koppelingen

1 bocht 45 °

1 bocht 45 °,

met insteek-einde

2 bocht 45 °2 bocht 45 °

2 bocht 45 °, met insteek-einde

Tab. D — 17

Voorbereidingen


84


Montage met flauwe of geen bocht Montage van de stijgleiding met aansluitende opname van de Smartloop-lei-ding.

Afb. D — 119 Afb. D — 120 Afb. D — 121

Afb. D — 122 Afb. D — 123 Afb. D — 124

Afb. D — 125 Afb. D — 126 Afb. D — 127

– Leg de stijgleiding aan en pers er van boven en beneden een T-stuk op.

− Maak etage-uitgangen in maat 22 mm, daarna waar nodig reduce-ren.

In geval van een geringe bocht: combineer twee 45 ° bochtstukken: het bovenste met spie, de onderste met twee persuiteinden.

De oriëntatiekoppeling (model 2276.9) is handig voor gelei-ding van de Smartloop-leiding.

Duw de Smartloop-leiding van boven in de warmwater-stijgleiding totdat de leiding er aan het onder-eind van de stijgleiding ongeveer 30 cm uit steekt.

− Zet de handperstang er haaks op.

– Druk bij het persen samen tot de tang weer kan worden geopend.

Kort de Smartloop-leiding zover in als nodig is.

Plaats de eindverbinding in het bovenste T-stuk van de warmwa-ter-stijgleiding.

− Duw de pershuls op het boveneind van de leiding.

– Duw de eindverbinding in de leiding en controleer de insteek-diepte via de inspectieopening.

Pers de verbinding met een geschikt persgereedschap.

1

4

7

2

5

8

3

6

9



85

− Zet de Smartloop-leiding aan het ondereinde vast met een montag-etang en zaag haar 40 mm onder het T-stuk haaks af.

− Houdt de Smartloop-leiding vast.

Duw de verbinding tegen het uit-einde van het overgangsstuk en pers.

− Duw de pershuls op het ondereind van de Smartloop-leiding.

− Duw het verloopstuk van de verbinding in de Smartloop-leiding en controleer de insteekdiepte via de inspectieopening.

− Verwijder de montagetang.

− Duw de verbinding tegen het uiteinde van het onderste T-stuk van de warmwater- stijgleiding en pers.

Zet de handperstang er haaks op en druk samen tot de tang weer kan worden geopend.

− Maak een verbinding van de warmwater-stijgleiding en de circulatieleiding naar de betref-fende kelderverdeel- en verzamel-leidingen.

− Controleer het gehele leidingsys-teem op lekkage.

10

13

11

14

12

15

Afb. D — 128 Afb. D — 129 Afb. D — 130

Afb. D — 131 Afb. D — 132 Afb. D — 133


86


Reparatie kopplelingIn geval van een beschadigde stijgleiding of uitbreiding van de installatie, wordt de Smartloop-leiding gerepareerd met behulp van de reparatiekoppe-ling model 2276.8 en de stijgleiding met behulp de schuifkoppeling, modellen 2215.4 en 2215.5.

Afb. D — 134 Afb. D — 135 Afb. D — 136

Afb. D — 137 Afb. D — 138 Afb. D — 139

Afb. D — 140 Afb. D — 141 Afb. D — 142

Zaag met een fijn getande zaag of buissnijder het stuk buis – de lengte van de schuifkoppeling – uit de stijgleiding.

Zaag de installatieleiding en de Smartloop-leiding geheel door.

Duw de schuifhuls model 2215.5 op de onderste leiding.

1 2 3

Duw de schuifhuls met het insteek-stuk model 2215.4 op de bovenste leiding.

Plaats de reparatiekoppeling model 2276.9 op de Smartloop- leiding.

– Pers de reparatiekoppeling. – Zet de handperstang er haaks op

en druk samen tot de tang weer kan worden geopend.

4 5 6

Breng de schuifhulzen samen. Plaats de schuifhulzen in zo’n positie dat de minimale insteekdiepte in de persmof is gewaarborgd.

Pers de persverbinding met een geschikte persmachine.

7 8 9



87

Afdichtingselementen – overzicht

Afb. D — 143

Elastomeren dichtring

gebruikt in metalen lei-dingsystemen

In de leidingsystemen van Viega kan men 4 elastomeersoorten terug vinden. Elke elastomeertype heeft zijn individuele prestatie-eisen, welke afhankelijk is van de inbouwaard. NBR wordt enkel ingezet bij koud water, zoals bij koelinstallaties of bij in de grond gelegde leidingen voor huisaansluitingen. HNBR dichtingelementen beschikken over een zeer degelijke elasticiteit bij koude temperaturen, dit is van groot belang voor eventuele buitenliggende gasleidingen. De EPDM kwa-liteit waaruit de Viega dichtingelementen vervaardigd zijn, bevatten uitzon-derlijke eigenschappen voor alle gebruikelijke water- en verwarmingstoepas-singen, ook indien de temperatuur hoger is dan 70 °C. Metalen leidingen worden zeer regelmatig ingezet bij renovatie en voor ver-dere uitbreidingen van industriële installaties waar hoge bedrijfstemperaturen optreden. Voor deze redenen zijn de persfittingen met een EPDM dichtinge-lement universeel te gebruiken bij centrale verwarmingsinstallaties en drink-watersystemen.EPDM (Ethyleen-Propyleen-Dieen-caoutschouc) is een synthetisch vervaar-digd en peroxide gevulkaniseerde caoutchouc. Hij is hoogbestendig tegen veroudering, ozon, zonlicht, klimaat en omgevingsinvloeden, alkalische oplossingen en chemicaliën. De installateur kan hierdoor vertrouwen op een duurzame en zekere verbinding, wanneer de inbouwvoorwaarden in acht genomen worden.

Als laatste vervullen de FKM dichtingelementen hoge eisen op gebied van de bedrijfstemperaturen, deze zijn nodig bij bv. Installaties van vacuüm zonnecol-lectoren.

De Viega persfittingen voor drinkwater leveringsinstallaties zijn voorzien van voorgemonteerde zwarte EPDM dichtingelementen. Door de hoge bestendig-heid tegenover warmwater en waterdamp, wordt EPDM eveneens gebruikt voor dichtingen in onderdelen van verwarmingsinstallaties, in armaturen en huishoudapparatuur. Tot een bedrijfstemperatuur van Tmax = 110 °C.

88


Menginstallatie

Installaties in de stromingsrichting

System voor leidingen van gegalvaniseerd staal

achter leidingen van gegalvani-seerd staal

Sanpress Inox Ô Ô

Sanpress Ô Ô

Profipress – Ô

Tab. D — 18

IsolatiekoppelingBij hogere hardheidsgraden in het drinkwater zouden Sanpress-isolatie-koppelingen geïnstalleerd moeten worden om contactcorrosie en kalkaanslag te voorkomen.

1 Staartstuk van brons met binnendraad Rp volgens NEN EN 102262 Platte EPDM-afdichtring, niet elektrisch geleidend3 Sanpress / Profipress-persfitting van brons met SC-Contur4 Isolatiering voor elektrische scheiding5 Wartelmoer

Sanpress- isolatieskoppeling

Afb. D — 144

1 2 3 4 5



89

BoileraansluitingAls voor de boileraansluiting isolatieskoppelingen worden gebruikt, mag de boiler zelf niet betrokken worden in de equipotentiaalverbinding.

Afb. D — 145

��

��

��

��

��

��

drinkwater warm

circulatie

verwarming aanvoer

terugstroom

drinkwater koud

potentiaal-aarde

EquipotentiaalverbindingAls onderdelen van het leidingnet worden gesaneerd, moet na beëindiging van de werkzaamheden de equipotentiaalverbinding worden hersteld. Bij het gebruik van isolatieschroefverbindingen moet het deeltraject met een aardgeleider NYM-J 1 x 6 mm2 worden overbrugd.

Het ingezette deeltraject tussen de isolatiekoppelingen wordt niet in de equipotentiaalverbinding betrokken. De nationale voorschriften dienen in acht te worden genomen.

Equipotentiaal-verbinding

bij de boiler aansluiting

Isolatiekoppeling

Afb. D — 146


90


MontageBuismaten en bevestigingsafstanden [m]

Maten [mm] Sanpress Sanpress Inox Profipress

Bevestigings- afstand

[m]

Standaard

12 Ô – Ô 1,25

15 Ô Ô Ô 1,25

18 Ô Ô Ô 1,50

22 Ô Ô Ô 2,00

28 Ô Ô Ô 2,25

35 Ô Ô Ô 2,75

42 Ô Ô Ô 3,00

54 Ô Ô Ô 3,50

XL

64,0 – Ô Ô 4,00

76,1 Ô Ô Ô 4,25

88,9 Ô Ô Ô 4,75

108,0 Ô Ô Ô 5,00

Tab. D — 19

Opslag en transportSanpress roestvaststalen buizen zijn dunwandige, gelaste leidingen van materiaalnummer 1.4401 of 1.4521 conform NEN EN 10088.Om de hygiënische eigenschappen niet te beschadigen, moeten de volgende aanwijzingen m.b.t. transport en opslag van de buizen in acht worden geno-men:

■■ Beschermfolies en -kappen pas voor het eerste gebruik verwijderen.■■ Niet onbeschermd op harde vloeren opslaan.■■ Geen beschermfolies of andere producten op de buizen plakken.■■ Niet over laadranden trekken.■■ Reiniging van de oppervlakken uitsluitend met rvs-reinigingsmiddel.

Koperen buizen voldoen aan de eisen zoals gesteld in NEN EN 1057. Voor opslag en transport moeten de gegevens van de fabrikant in acht worden genomen.

BuizenInkortenKoperen en rvs-buizen kunnen met buissnijders, fijngetande metaalzagen of elektrische zagen worden afgekort.

Bij het afkorten dient men het volgende in acht te nemen:

■■ Geen haakse slijpers of snijbranders gebruiken.■■ Uitsluitend voor het betreffende buismateriaal geschikte scheidings-

gereedschap en scheidingsmiddelen gebruiken.■■ Zachte koperen buizen (ringmateriaal) en koperen buizen met af fabriek

aangebrachte isolatie uitsluitend met een daarvoor geschikte zaag op maat brengen.

■■ Na het inkorten de buizen binnen en buiten ontbramen.

Koperen buizen

Roestvaststalen buizen


1 Drinkwaterinstallatie –Montage

91

BuigenSanpress roestvaststalen of koperen buizen moeten met daarvoor geschikte machines worden gebogen. De buigradius is te vinden in de product-informatie van de buisfabrikant. Voor Sanpress roestvaststalen en koperen buizen geldt: R ≥ 3,5 x d. Over het algemeen geldt:

■■ De buiglengtes moeten recht en tenminste 50 mm lang zijn om de perssokken of persmoffen correct aan te brengen.

■■ Buigspanningen tussen boog en persverbinding moeten worden voorkomen.■■ Voor het gebruik van buigsprays moet de verdraagbaarheid met het

buismateriaal worden gecontroleerd.■■ Roestvaststalen buizen mogen uitsluitend koud worden gebogen.

Een warmtebehandeling kan tot corrosie lijden en is niet toelaatbaar.■■ Bij koperen buizen moeten de fabrikantgegevens in acht worden

genomen.

Leidingtraject en bevestigingVoor het bevestigen van buizen normaal verkrijgbare buisklemmen met chlo-ridevrije geluidsisolatiestroken gebruiken. Hierbij gelden de algemene regels voor bevestigingstechniek.

■■ Gebruik alleen door de bouwinspectie goedgekeurde pluggen.■■ Gebruik bevestigde leidingen niet als houder voor andere leidingen en/

of onderdelen.■■ Buishaken zijn niet toegestaan.

Om een perfecte werking van het leidingsysteem te garanderen, moeten de bevestigingsafstanden overeenkomstig Tabel D-11 worden aangehouden.

BevestigingswijzenLeidingen kunnen gefixeerd of glijdend worden bevestigd. Vaste bevestigingspunten verbinden de buis star met het gebouw, terwijl glijpunten axiale uitzettings-bewegingen toestaan. Vaste punten moeten zodanig worden uitgekozen dat:

■■ spanningen als gevolg van lengteverandering absoluut uitgesloten zijn en■■ rechte leidingen maar één vast bevestigingspunt hebben.

Glijpunten moeten met voldoende afstand tot verbinders worden voorzien. Hierbij moet rekening worden gehouden met de te verwachten lengte-uitzet-ting.

Afb. D — 147 Afb. D — 148

Vaste punten

Glijpunten

Vast punt

Afstand houden tot verbindingsstuk

Glijpunten

Rekening houden met uitzettingsrichting


92


Inbouwinstallatie van warm geleidende leidingenUitzettingsbewegingen veroorzaken klik- en stromingsgeluiden. De complete leidinginstallatie moet daarom door isolatiemaatregelen volledig van het bouwlichaam worden ontkoppeld.Bij de isolatie moet op het volgende worden gelet:

■■ Uitsluitend geschikte isolatiematerialen gebruiken.■■ Leidingen mogen niet vast in de bepleistering worden opgenomen.■■ T-stukken en bochten dienen bijzonder zorgvuldig te worden geïsoleerd.

DraadverbindingenVoor het afdichten van draad bij verloopstukken naar Viega perssystemen mogen uitsluitend normaal in de handel verkrijgbare hennep- en chloridevrije afdichtingsmiddelen worden gebruikt. Teflontape wordt afgeraden, omdat het bij het inschroeven proefondervindelijk uit het verbindingsstuk wordt gedrukt.

Buisverbindingen hebben conische buitendraden (bijv. R ¾) en cilindrische binnendraden (bijv. Rp ¾).Bij de montage eerst de draadverbinding en vervolgens pas de persverbin-ding tot stand brengen.

FlensverbindingenIn metalen Viega perssystemen zijn flensverbindingen in de maten 15 tot en met 108,0 mm mogelijk.

Leverbare toebehoren:

■■ schroevensets in roestvast staal en verzinkt staal■■ afdichtingen voor flensverbindingen van EPDM of asbestvrij materiaal

Bij de montage eerst de flensverbinding en vervolgens pas de persverbinding tot stand brengen.

Sanpress Inox

Vaste flensVan roestvast staal 1.4401 (persmof)15 – 54 mm model 235964.0 – 108.0 mm model 2359XL

Sanpress

Losse flens, draaibaar, Van staal, gecoat, met persaansluiting van brons 28 – 54 mm model 2259.564 mm (koper) model 2459.5XL76.1 – 108.0 mm model 2259.5XL

Algemene aanwijzingen

Geïsoleerde buisver-binding

Afb. D — 149 Afb. D — 150



93

Persverbinding maken

Metalen buizen 12 – 54 mmRoestvaststalen en koperen buizen worden door de persverbinding eenvou-dig en veilig verbonden.Hiervoor heeft u het volgende nodig

■■ Buissnijder of staalzaag met fijne tanden■■ Ontbramer en kleurenstift voor het aftekenen van de insteekdiepte■■ Viega-persmachine met passende bek voor de buisdiameter

Voor

Sanpress Inox

Sanpress

Profipress

Benodigd gereedschap

Arbeidsstappen

Buis haaks inkorten. Buis zowel binnen als buiten ontbramen.

1 2Afb. D — 151 Afb. D — 152

Buissnijder of staalzaag met fijne tanden gebruiken..Scheiden met een haakse slijper gloeit het materiaal uit. Corrosiegevaar!Gebruik geen oliën en vetten!

Controleren of het afdichtingselement correct op zijn plaats zit.

Persfitting tot aan de aanslag op de buis schuiven.

3 4Afb. D — 153 Afb. D — 154


94


Insteekdiepte markeren. Persbek op de persmachine plaatsen. Vergrendelas inschuiven tot hij vastklikt.

5 6Afb. D — 155 Afb. D — 156

Persbek openen en haaks op de verbinding zetten. Controleer hierbij de insteekdiepte. Persen starten.

Na beëindiging van het persproces de pers-bek weer openen.

7 8Afb. D — 157 Afb. D — 158



95

Sanpress XL – buismaten 76,1 – 108,0 mmRoestvaststalen en koperen buizen worden door de persfitting eenvoudig en veilig verbonden.

■■ Buissnijder of staalzaag met fijne tanden■■ Ontbramer en kleurenviltstift voor het aftekenen■■ Viega-persmachine met passende bek voor de buisdiameter■■ Persketting in passende grootte

Bek op de Viega-persmachine plaatsen en vergrendelas insteken tot hij vast-klikt.


Voorbereiding

Arbeidsstappen

Buis haaks inkorten. Voorzichtig bij het inklemmen! Buisuiteinden moeten absoluut rond zijn.

1 2Afb. D — 159 Afb. D — 160

Buis zowel binnen als buiten ontbramen. Insteekdiepte markeren. ø 76.1 mm = 50 mm ø 88.9 mm = 50 mm ø 108.0 mm = 60 mm

3 4Afb. D — 161 Afb. D — 162


96


Controleren of het afdichtingselement en de snijring op hun plaats zitten.

Persfitting tot aan de gemarkeerde insteek-diepte op de buis schuiven.

6Afb. D — 163 Afb. D — 164

5

Persketting op de persfitting zetten en de juiste positie controleren.

Bek openen en in de opnamen van de pers-ketting vastklinken.

7 8Afb. D — 165 Afb. D — 166

Persmachine aanzetten en persing uitvoeren. Controlestrip verwijderen. De verbinding is nu als ‚geperst’ gekenmerkt.

9 10Afb. D — 167 Afb. D — 168



97

Sanpress Inox XL / Profipress XL – buismaten 64,0 – 108,0 mmRoestvaststalen buizen worden door de persverbinding eenvoudig en veilig verbonden.■■ Buissnijder of staalzaag met fijne tanden■■ Ontbramer en kleurenviltstift voor het aftekenen■■ Viega persmachine met passende bek voor de buisdiameter

Zwenkbek op de Viega persmachine steken en vergrendelas insteken tot hij vastklikt.


Voorbereiding

Arbeidsproces

Buis haaks inkorten. Let op bij het inklemmen! Buis-uiteinden moeten absoluut rond zijn.

1 2Afb. D — 169 Afb. D — 170

Buis zowel binnen als buiten ontbramen. Insteekdiepte markeren. ø 64.0 mm = 43 mm ø 76.1 mm = 50 mm ø 88.9 mm = 50 mm ø 108.0 mm = 60 mm

3 4Afb. D — 171 Afb. D — 172


98


Controleren of het afdichtingselement en de snijring op hun plaats zitten.

Persfitting tot aan de gemarkeerde insteek-diepte op de buis schuiven.

5 6Afb. D — 173 Afb. D — 174

Persring op de persfitting zetten en de juiste positie controleren.

Zwenkbek openen en in de opnamen van de persring vastklinken.

7 8Afb. D — 175 Afb. D — 176

Persmachine aanzetten en persing uitvoeren. Controlering verwijderen. De verbinding is nu als ‚geperst’ gekenmerkt.

9 10Afb. D — 177 Afb. D — 178



99

Persfittingsver-dikking

Afb. D — 179 Afb. D — 180

Benodigde ruimte

Persen tegen een bouwlichaam

Persgereedschap

met verschillende hoe-veelheden benodigde ruimte

Buis-øda

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

12 20 50

15 20 50

18 20 55

22 25 60

28 25 70

35 30 85

42 45 100

54 50 115

Buis-øda

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

12 25 55

15 25 60

18 25 60

22 25 65

28 25 65

Benodigde ruimte bij het persen

Buismaten 12 t/m 54 mmVoor technisch perfect persen is voor het aanzetten van de persmachine een bepaalde hoeveelheid ruimte nodig. In de volgende tabellen ziet u de mini-male ruimte die nodig is in verschillende inbouwsituaties.

Let op de verschillende waarden voor 230 Volt- en accuapparaten.

Persen tussen buis en wand

Tab. D — 20 Netvoeding

Pressgun 4 E, Pressgun 5

PT2 PT3-EH

Accu

Pressgun 4 B, Pressgun 5

PT3-AH

Tab. D — 21 Accu

Picco, Pressgun Picco


100


Buis-ø da

[mm]

Minimumafstand a

[mm]

12 0

15 0

18 0

22 0

28 0

35 10

42 15

54 25

Tab. D — 25

Afstand tussen de persfittingen

Kantelen wordt voorko-men – de afdichtings-functie is gewaarborgd

Minimaal benodigde ruimte amin [mm]

Buis-ø da

[mm]PT2 PT3-AH

PT3-EH

Picco

Pressgun Picco

Pressgun 5 / 4B / 4E

12 – 54 45 50 35 50

Tab. D — 24

Wandafstand

In combinatie met de zwenkbek kan amin verminderd worden

Benodigde ruimte bij bouwdelen

Tab. D — 22 Tab. D — 23

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]

12 25 40 65

15 25 40 65

18 25 40 75

22 30 40 80

28 30 50 85

35 50 50 95

42 50 70 115

54 55 80 140

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]

12 30 40 65

15 30 40 70

18 30 40 70

22 30 40 75

28 30 40 80

Afb. D — 181 Afb. D — 182

Pressgun 5 / 4 B / 4 E, PT2, PT3-AH, PT3-EH Picco

Minimaal benodigde ruimte




101

Buis-ø da

[mm]

Minimumafstand a

[mm]

76.1

niet noodzakelijk!88.9

108.0

Tab. D — 28

Afstand tussen de persverbindingen

Kantelen wordt voorko-men,

de afdichtingsfunctie is gewaarborgd.


Buis-ø da

[mm]PT2 PT3-AH Pressgun

5 / 4B / 4E

76.1 88.9 108.0

45 50 50

Tab. D — 29

Wandafstand

Geldt ook voor Sanpress Inox XL en Profipress 64,0 mm


Buismaten 76,1 t/m 108,0 mm Sanpress XL met ketting

Tussen leidingen

Tab. D — 26

Afb. D — 183

Tussen buis en wand

Tab. D — 27

Afb. D — 184

Buis-ø da [mm]

a [mm]

b [mm]

c [mm]

76.1 90 185 130

88.9 100 200 140

108.0 110 215 155

Buis-ø da [mm]

a [mm]

b [mm]

76.1 90 185

88.9 100 200

108.0 110 215


102


Persgereedschap voor Sanpress Inox XL / Profipress 64,0 mm

Buis-ø da

[mm]

Minimumafstand a

[mm]

64.0

2076.1

88.9

108.0

Tab. D — 33

Buis-ø da

[mm]

Minimumafstand a

[mm]

64.0

1576.1

88.9

108.0

Tab. D — 32


Kantelen wordt verme-den, de afdichtingsfunc-tie is gegarandeerd


Tussen leidingen Tussen buis en wand

Tab. D — 30

Afb. D — 185

Tab. D — 31

Afb. D — 186

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]

64.0110 185 130

76.1

88.9 120 200 140

108.0 135 215 155

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

64.0110 185

76.1

88.9 120 200

108.0 135 215



103

Basisregels voor de ingebruikname■■ De installatie pas vlak voor de ingebruikname vullen. Als de ingebruik-

name wordt vertraagd, moet er een spoelprogramma in werking gezet en gedocumenteerd worden.

■■ Dichtheidsproef, spoelen, ingebruikname en (in-)werking protocolleren en als documentatie aan de exploitant overdragen.

■■ De voordelen van een onderhoudscontract aan de exploitant uitleggen.■■ Op de noodzakelijkheid van het regelmatig en volledig verversen van het

water wijzen – ca. drie keer per week bij alle aftappunten.

SC-ConturDe SC-Contur maakt per ongeluk ongeperste persverbindingen zichtbaar tij-dens het vullen van de installatie. Ongeperste persverbindingen worden in het drukbereik van 22 mbar tot 3 bar (droog) en van 1 bar tot 6,5 bar (nat) duide-lijk vastgesteld door waterlekkage of door drukverlies op de testmanometer. Deze kunnen vervolgens meteen worden nageperst. Wij bevelen droge per-sproeven aan tijdens vorstperiodes.

Desinfectie Als er geen microbiologisch zuivere waterkwaliteit is gegeven, kan het water in de Viega leidingsystemen met het door de Europese drinkwaterrichtlijn toe-gestane desinfectieproces in de aangegeven perioden gedesinfecteerd wor-den (chemische of thermische desinfectie). Voor het desinfecteren en aanlui-tend het desinfecteren moet er altijd een spoeling worden uitgevoerd, totdat de concentratie van het desinfecterende middel weer de voor de lange ter-mijn toelaatbare desinfecteerconcentraties heeft bereikt.

Wij adviseren om alle desinfecteermaatregelen uitsluitend door gekwalifi-ceerd en ervaren vakpersoneel te laten uitvoeren.

Waterstofperoxide (H2O2) en chloordioxide krijgen in het algemeen de voor-keur, omdat ze beter door materialen worden verdragen.

Problematiek continue chlorering

Afb. D — 187

SC-Contur

Viega persfittingen beschikken over deze veiligheidsinrichting. Herkenbaar aan de groene stip


104


Overeenkomstig DVGW W 551 is 50 mg / l choor gedurende 1 – 2 uur vol-doende om leidingsystemen te desinfecteren die besmet zijn met Legionella pneumophila. Zie het ZVSHK-informatieblad getiteld »Spoelen, desinfectie en ingebruikname van drinkwatersystemen« voor meer informatie over de des-infectieprocedure.Continue chlorering conform DVGW W 551 is niet geschikt om legionella pneumophila te voorkomen.Citaat (vertaald uit het oorspronkelijke Duits): »Een continue desinfectie met chemicalien is dientengevolge niet doelmatig. Legionella wordt hierdoor niet voldoende uit de weg geruimd.« Mocht continue desinfectie echter in het kader van een overgangsfase tijdens moderniseringswerkzaamheden nood-zakelijk blijken, moet deze worden uitgevoerd in overeenstemming met de bepalingen van de Duitse drinkwaterverordening. Gebruikers moeten hierover worden geïnformeerd (Duitse drinkwaterverorde-ning paragrafen 16 en 20).

Overeenkomstig de Europese drinkwaterrichtlijn moeten 0,1 tot 0,3 mg/l vrij chloor – resp. door de gezondheidsdienst toegestane uitzonderingsgevallen ook tot 0,6 mg/l – worden aangehouden. Bij decentrale desinfectie- installaties (uit-zondering chloordioxide) in gebouwen moet overeenkomstig de overheidsmilieu-voorschriften op het naleven van de grenswaarde voor trihalomethanen (THM – bijv. chloroform) bij de verbruiker worden gelet – een ingewikkeld en kostbaar bewijsprocede.Neem contact op met het Viega servicecenter voor meer informatie over de desinfectie van leidinginstallaties in gebouwen in Nederland.


1 Drinkwaterinstallatie –Bijlagen

105

BijlagenDrukverlies – tabellenkoud water in roestvaststalen buizen Buiswrijvingdrukval R en stromingssnelheid v in afhankelijkheid van de piekdoorlaat Vs bij een temperatuur van 10 °C voor buizen van roestvast staal volgens DVGW-werkblad W 541.

Maten 15 mm t/m 54 mm

di (mm)V (l/m)

15 x 1.0 mm13.00.13

18 x 1.0 mm16.00.20

22 x 1.2 mm19.60.30

28 x 1.2 mm25.60.51

35 x 1.5 mm32.00.80

Vsl/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

0,050,080,100,150,200,250,300,350,400,450,500,550,600,650,700,750,800,850,900,951,001,051,101,151,201,251,301,351,401,451,501,551,601,651,701,751,801,851,901,952,002,102,202,302,402,502,602,702,802,903,003,253,503,754,00

2,25,07,314,824,536,249,965,683,1102,4123,6146,5171,1197,5

0,40,60,81,11,51,92,32,63,03,43,84,14,54,9

0,81,92,75,59,113,518,524,330,837,945,754,163,272,983,294,1105,6117,6130,3143,6157,4

0,20,40,50,71,01,21,51,72,02,22,52,73,03,23,53,74,04,24,54,75,0

0,30,71,01,93,35,17,19,311,714,417,420,624,027,631,535,640,044,549,354,359,564,970,676,482,588,795,2101,9108,8115,8123,1130,6138,3

0,20,30,30,50,60,81,01,21,31,51,71,81,92,22,32,52,72,83,03,13,33,53,63,84,04,14,34,54,64,85,05,15,3

0,10,20,30,71,11,62,12,83,64,04,95,86,77,78,89,911,112,413,715,116,618,119,621,222,924,626,428,330,132,134,136,238,340,442,744,947,349,652,154,657,162,367,873,479,385,3

0,10,30,20,30,40,50,60,70,80,91,01,11,21,31,41,51,61,71,71,81,92,02,12,22,32,42,52,62,72,82,93,03,13,23,33,43,53,63,73,83,94,14,34,54,74,9

––

0,10,20,30,50,70,91,11,51,72,02,32,73,03,43,84,24,75,25,76,26,77,37,98,59,19,710,311,011,712,413,113,814,615,416,217,017,818,719,521,323,125,127,129,131,233,435,738,040,446,953,360,467,9

––

0,10,20,20,30,40,40,50,60,60,70,70,80,90,91,01,01,11,21,21,31,41,41,51,51,61,71,71,81,91,92,02,12,12,22,22,32,42,42,52,62,72,93,03,13,23,43,53,63,74,04,44,75,0

di (mm)V (l/m)

42 x 1.5 mm39.01.19

54 x 1.5 mm51.02.04

Vsl/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

0,250,500,600,700,800,901,001,101,201,301,401,501,601,701,801,902,002,102,202,302,402,502,602,702,802,903,003,504,004,505,005,506,006,507,007,508,008,509,009,5010,00

0,20,71,01,21,51,82,22,63,13,54,04,55,15,76,36,97,68,29,09,710,511,312,112,913,814,715,620,626,232,439,146,553,8

0,20,40,50,60,70,80,80,91,01,11,21,31,31,41,51,61,71,81,81,92,02,12,22,32,32,42,52,93,43,74,24,65,0

––––––

0,50,60,81,01,11,31,41,61,71,92,12,32,52,72,93,13,33,63,84,14,35,77,29,010,812,814,917,319,722,325,128,031,334,337,6

––––––

0,50,50,60,60,70,70,80,80,90,91,01,01,11,11,21,21,31,31,41,41,51,72,02,22,52,72,93,23,43,73,94,24,44,74,9

Tab. D — 34


106


koud water in roestvaststalen buizen

XL-maten 64 t/m 108 mm

di (mm)V (l/m)

64 x 2.0 mm60.02.83

76.1 x 2.0 mm72.14.08

88.9 x 2.0 mm84.95.66

108 x 2.0 mm104.08.49

Vsl/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

0,600,801,001,201,401,501,601,802,002,202,402,502,602,803,003,203,403,503,603,804,004,204,404,504,604,805,005,205,405,505,605,806,006,507,007,508,008,509,009,5010,0011,0012,0013,0014,0015,0016,0017,0018,0019,0020,0021,0022,0023,0024,0025,0030,0035,0040,0045,00

0,10,20,30,40,5–

0,60,81,01,11,3–

1,51,82,02,22,5–

2,73,03,33,63,9–

4,24,64,95,35,7–

6,06,46,87,99,010,611,512,814,215,717,220,423,927,631,6

0,20,30,40,40,5–

0,60,60,70,80,8–

0,91,01,11,11,2-

1,31,31,41,51,6–

1,61,71,81,81,9–

2,02,12,12,32,52,72,83,03,23,43,53,94,24,65,0

––

0,1––

0,2––

0,4––

0,6––

0,8––

1,1––

1,4––

1,7––

2,0––

2,4––

2,83,33,74,24,75,35,96,57,18,49,911,413,014,816,618,520,522,724,927,2

––

0,2––

0,4––

0,5––

0,6––

0,7––

0,9––

1,0––

1,1––

1,2––

1,3––

1,51,61,71,92,02,12,22,32,42,72,93,23,43,73,94,24,44,74,95,1

––

0,1––

0,1––

0,2–

0,3––

0,4––

0,5––

0,6––

0,8––

0,9––

1,1––

1,3–

1,7–

2,2–

2,7–

3,23,84,55,25,96,77,58,49,310,311,312,313,414,615,717,023,4

––

0,2––

0,3––

0,4––

0,4––

0,5––

0,6––

0,7––

0,8––

0,9––

1,0––

1,1–

1,2–

1,4–

1,6–

1,81,92,12,32,52,62,83,03,23,43,53,73,94,14,24,45,3

––––––––

0,1––

0,1––

0,1––

0,2––

0,2––

0,3––

0,4–––––

0,5–

0,7–

0,9–

1,1–

1,21,51,82,02,32,52,83,23,53,94,34,75,15,55,96,49,011,815,018,6

––––––––

0,2––

0,3––

0,4––

0,4––

0,5––

0,5––

0,6–––––

0,7–

0,8–

1,0–

1,1–

1,21,31,41,61,71,81,92,02,22,32,42,52,62,72,82,93,54,14,75,3

Tab. D — 35


1 Drinkwaterinstallatie –Bijlagen

107

Warm water in roestvaststalen buizenBuiswrijvingdrukval R en stromingssnelheid v in afhankelijkheid van de piekdoorlaat Vs bij een temperatuur van 60 °C voor buizen van roestvast staal volgens DVGW-werkblad W 541.

Maten 15 mm t/m 54 mm

di (mm)V (l/m)

15 x 1.0 mm13.00.13

18 x 1.0 mm16.00.20

22 x 1.2 mm19.60.30

28 x 1.2 mm25.60.51

35 x 1.5 mm32.00.80

Vsl/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

0,050,080,100,150,200,250,300,350,400,450,500,550,600,650,700,750,800,850,900,951,001,051,101,151,201,251,301,351,401,451,501,551,601,651,701,751,801,851,901,952,002,102,202,302,402,502,602,702,802,903,003,253,503,754,00

1,73,85,611,419,128,439,452,166,382,099,3118,1138,4160,2183,4

0,40,60,81,11,51,92,52,63,03,43,84,14,54,95,3

0,61,42,14,27,010,514,519,124,330,136,443,250,658,566,975,985,395,3105,8116,7128,2140,2152,7

0,30,40,50,81,01,21,51,72,02,22,52,73,03,23,53,74,04,24,54,75,05,25,5

0,20,50,81,62,74,05,57,29,211,313,716,219,021,925,128,431,935,639,543,647,952,356,961,766,771,977,282,788,494,3100,3106,6112,9119,5126,3

0,20,30,30,50,70,81,01,21,31,51,71,82,02,22,32,52,72,83,03,23,33,53,73,84,04,14,34,54,64,85,05,15,35,55,6

0,10,20,20,50,81,11,52,02,63,13,84,55,36,16,97,88,89,810,912,013,214,415,617,018,319,721,222,724,225,827,429,130,932,634,536,338,340,242,244,346,450,755,259,964,769,875,080,485,991,7

0,10,20,20,30,40,50,60,70,80,91,01,11,21,31,41,51,61,71,81,91,92,02,12,22,32,42,52,62,72,82,93,03,13,23,33,43,53,63,73,83,94,14,34,54,74,95,15,25,45,6

––

0,10,20,30,40,50,70,91,11,31,51,82,12,42,73,03,43,74,14,54,95,35,86,26,77,27,78,28,89,39,910,511,111,712,313,013,614,315,015,717,218,720,321,923,625,427,229,031,032,938,143,749,655,8

––

0,10,20,30,30,40,40,50,60,60,70,80,80,90,91,01,11,11,21,21,31,41,41,51,61,61,71,71,81,91,92,02,12,12,22,22,32,42,42,52,62,72,93,03,13,23,43,53,63,74,04,44,75,0

di (mm)V (l/m)

42 x 1.5 mm39.01.19

54 x 1.5 mm51.0 2.04

Vsl/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

0,250,500,600,700,800,901,001,101,201,301,401,501,601,701,801,902,002,102,202,302,402,502,602,702,802,903,003,504,004,505,005,506,006,507,007,508,008,509,009,5010,00

0,10,50,70,91,21,41,72,12,42,83,23,64,04,55,05,56,06,67,27,88,49,19,710,411,111,912,616,721,326,532,138,344,9

0,20,40,50,60,70,80,80,91,01,11,21,31,31,41,51,61,71,81,81,92,02,12,22,32,32,42,52,93,43,74,24,65,0

––––––

0,50,60,70,80,91,01,11,21,41,51,71,82,02,12,32,52,72,93,03,23,54,65,87,28,710,412,214,116,218,320,623,125,628,331,1

––––––

0,50,50,60,60,70,70,80,80,90,91,01,01,11,11,21,21,31,31,41,41,51,72,02,22,52,72,93,23,43,73,94,24,44,74,9

Tab. D — 36


108

Technische handleiding metalen leidingsystemen – 3de editieApplication technology for metallic pipe installation systems – 2nd Edition

Warm water in roestvaststalen buizen

XL-maten 64 t/m 108 mm

di (mm)V (l/m)

64 x 2.0 mm60.0

2.83 mm

76.1 x 2.0 mm72.14.08

88.9 x 2.0 mm84.95.66

108 x 2.0 mm104.08.49

Vsl/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

Rmbar/m

Vm/s

0,600,801,001,201,401,501,601,802,002,202,402,502,602,803,003,203,403,503,603,804,004,204,404,504,604,805,005,205,405,505,605,806,006,507,007,508,008,509,009,5010,0011,0012,0013,0014,0015,0016,0017,0018,0019,0020,0021,0022,0023,0024,0025,0030,0035,0040,0045,00

0,10,80,20,31,4–

0,50,60,80,91,1–

1,21,41,61,82,0–

2,23,82,72,93,2–

3,43,74,04,35,4–

4,95,25,56,47,38,39,410,511,612,814,116,819,722,926,229,8

0,20,30,40,40,5–

0,60,60,70,80,8–

0,91,01,11,11,2-

1,31,31,41,51,6–

1,61,71,81,81,9–

2,02,12,12,32,52,72,83,03,23,43,53,94,24,65,05,3

––

0,1––

0,2––

0,3––

0,5––

0,7––

0,9––

1,1––

1,4––

1,6––

2,0––

2,32,63,03,43,94,34,85,35,86,98,19,410,712,213,715,317,018,820,722,624,7

–0,2––

0,4––

0,5––

0,6––

0,7––

0,9––

1,0––

1,1––

1,2––

1,3––

1,51,61,71,82,02,12,22,32,42,72,93,23,43,73,94,24,44,74,95,15,4

–––––

0,1––

0,1–

0,2––

0,3––

0,4––

0,5––

0,6––

0,7––

0,9––

1,01,21,41,61,72,02,22,42,63,13,74,24,95,56,26,97,78,59,310,211,112,113,114,119,7

–––––

0,3––

0,4––

0,4––

0,5––

0,6––

0,7––

0,8––

0,9––

1,0––

1,11,11,21,31,41,51,61,71,81,92,12,32,52,62,83,03,23,43,53,73,94,14,24,45,3

––––––––

0,1––

0,1––

0,1––

0,1––

0,2––

0,2––

0,3––

0,3––

0,40,50,50,60,70,70,80,91,01,21,41,61,82,12,32,62,93,23,53,84,24,54,95,37,39,812,515,5

––––––––

0,2––

0,3––

0,4––

0,4––

0,5––

0,5––

0,6––

0,6––

0,70,80,80,90,91,01,11,11,21,31,41,51,61,81,92,02,12,22,42,52,62,72,82,93,54,14,75,3

Tab. D — 37


Protocol: spoelen met water

De spoeling van de drinkwaterinstallatie is reglementair uitgevoerd

Plaats ________________________________________ Datum _________________________________

_______________________________________________ _________________________________________ Handtekening opdrachtgever/vertegenwoordiger Handtekening opdrachtgever/vertegenwoordiger

Bouwplan ______________________________________________

Opdrachtgever vertegenwoordigd door

______________________________________________

1. De beproeving op druk heeft op ______________________________________________

2. Materiaal van het leidingsysteem ______________________________________________

3. Tabel: standaardwaarden voor het minimumaantal te openen tappunten op basis van de groot-ste nominale binnendiameter van het verdeelleidingsysteem

Grootste nominale binnendia-meter van de verdeelleiding in het momentele spoelgedeelte

25 32 40 50 65 80 100

Minimumaantal te openen tappunten 2 4 6 8 12 18 28

4.Binnen een etage worden de aftappunten, met de verst van de stijgleiding afgelegen aftappunten volledig geopend.

Na een spoelduur van 5 minuten aan het laatst geopende spoelpunt worden de aftappunten in volgorde na elkaar gesloten.

5. Het voor de spoeling gebruikte drinkwater is gefilterd. Werkdruk PW = _______ bar.

6. Onderhoudsarmaturen (etageafsluiting, voorafsluiting) zijn volledig geopend.

7. Gevoelige armaturen en apparaten zijn gedemonteerd en door passtukken resp. flexibele leidin-gen vervangen.

8. Schuimstraalmondstukken, perlators, doorstroombegrenzers zijn gedemonteerd.

9. Ingebouwde verontreinigingszeven en vuilvangers voor armaturen moeten na de waterspoeling worden gereinigd.

10. De spoeling gebeurt beginnend vanaf de hoofdkraan in de spoelvolgorde per afdeling richting het verst verwijderde aftappunt.


Systems: Sanpress, Sanpress Inox, Profipress – Proefmedium: perslucht of inert gas

Bouwplan ___________________________________________________

___________________________________________________Bouwgedeelte ___________________________________________________

Opdrachtgever vertegenwoordigd door

___________________________________________________

Uitvoerende vertegenwoordigd door ___________________________________________________

Materiaal van het leidingsysteem ___________________________________________________

Verbindingsplek ___________________________________________________

Installatiedruk ______ bar

Omgevingstemperatuur ______ ______ °C

Proefmedium ______ ______ °C

Proefmedium Olievrije perslucht Stikstof Kooldioxide

De drinkwaterinstallatie werd als complete installatie in _____ gedeeltes gecontroleerd

Alle leidingen zijn met metalen stoppen, kappen, steekschijven of blinde flensen gesloten. Apparaten, drukvaten of drinkwaterverwarmers zijn van de leidingen gescheiden. Er heeft een visuele controle van alle buisverbindingen op vakkundige uitvoering plaatsgevonden.

1. DichtheidsproefProefdruk 110 mbarTot 100 liter leidingsvolume tenminste 30 minuten proeftijd, voor elke volgende 100 liter dient de proeftijd telkens met 10 minuten te worden verlengd.

Leidingvolume _____ liter Proeftijd ____ minuten

Temperatuurnivellering en inertietoestand bij kunststoffen worden afgewacht, daarna begint de proeftijd.

Visuele controle van de leidinginstallatie / controle d.m.v. een manometer Waterkolom U-buis resp. standpijp uitgevoerd?

JA NEE

Is er tijdens de dichtheidsproef een lek vastgesteld?

2. Belastingsproef met verhoogde drukTemperatuurnivellering en inertietoestand bij kunststoffen worden afgewacht, daarna begint de proeftijd.

Proefdruk < 50 mm max. 3 bar Proefdruk > 50 mm max. 1 bar Proeftijd 10 minuten

Plaats ________________________________________ Datum ________________________________

______________________________________________ _____________________________________ Handtekening opdrachtgever/vertegenwoordiger Handtekening/vertegenwoordiger

Protocol: Druktest voor drinkwaterinstallaties


Systemen: Sanpress, Sanpress Inox, Profipress – Proefmedium: waterGebruik manometers die drukverschillen van 0,1 mbar duidelijk aangeven.

Bouwplan ________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Bouwgedeelte ________________________________________________________________

Opdrachtgever vertegenwoordigd door _________________________________________________

Uitvoerder vertegenwoordigd door _________________________________________________________

Zijn alle reservoirs, apparaten en armaturen die niet geschikt zijn voor de te genere-ren druk, tijdens de beproeving op druk van de te testen installatie/deeltraject gescheiden?

JA NEE

Is de te testen installatie/deeltraject met gefilterd water gevuld en volledig ontlucht?

Functietest van de SC Contur

Is bij grotere temperatuurverschillen (10 K) tussen omgevingstemperatuur en vulwa-tertemperatuur, na het vullen van de installatie, een wachttijd van 30 minuten voor de temperatuurcompensatie aangehouden?

Druk komt overeen met de beschikbare voedingsdruk van ____ bar echter maximaal 6,5 bar!

Visuele controle van de krachtinstallatie/controle middels manometer is uitgevoerd?

Is tijdens de functietest een drukverval ontstaan?

Is tijdens de functietest lekkage vastgesteld?

Beproeving op druk van de installatie

Werd de beproeving op druk voor de drinkwaterinstallatie met een minimale proef-druk van 15 bar uitgevoerd?

De proeftijd bedraagt 10 minuten

Is tijdens de proeftijd een drukverval ontstaan?

Is tijdens de proeftijd lekkage vastgesteld?

Plaats ________________________________________ Datum ________________________________

______________________________________________ ________________________________________ Handtekening opdrachtgever/vertegenwoordiger Handtekening opdrachtgever/vertegenwoordiger

Protocol: Druktest voor drinkwaterinstallaties


112


Combinatie van leidingen in de drinkwaterinstallaties

Dit hoofdstuk gaf ons een overzicht aangaande de relevante aspecten over het plannen en toepassen van de metalen Viega leidingsystemen met persfit-tingen voor sanitair. De praktijk heeft ons geleerd dat kunststofleidingsyste-men met in het bijzondere aluminium versterkte PE-Xc buizen beter gebruikt kunnen worden in de stortvloer, terwijl metalen buisleidingsystemen voor de hoofd- of stijgleidingen geschikter zijn.

Viega voert deze leidingsystemen in zijn programma, alsook voorwandinstal-laties met spoelsystemen voor hangtoiletten en urinoir. Meer details zijn te vinden in Technische handleiding, Deel 2 en op de Nederlandse website van Viega.

Afb. D — 188


2 Verwarmingsinstallatie –Koperen leidingsystemen

113

2 Verwarmingsinstallatie

Koperen leidingsystemen

Profipress – systeemomschrijving

■■ Verdelerconstructie■■ Verdeel- en stijgleidingen■■ Zonne-energie-installaties■■ Stadsverwarming (> 110 °C – met FKM-afdichtingselement)

Andere toepassings-gebieden

1 Gelieve rekening te houden met de mini-male buisdikten uit tabel. H – 1

Afb. H — 1 Afb. H — 2

Fittingen

Met persen draadver-binding

Reglementair gebruik Profipress is een verwarmingsinstallatiesysteem met persfittingen, met name voor de aansluiting van centrale verwarmingsketels en apparaten in warmwaterinstallaties. Het systeem is ontworpen voor verwarmingsin-stallaties volgens NEN EN 12828.

■■ Bedrijfstemperatuur Tmax ≤ 105 °C■■ Vermogen ≤ 1 MW.

Naast de voor drinkwatertoepassingen voorgeschreven buizen met een wanddikte van tenminste 1 mm kunnen in verwarmingsinstallaties ook koperen buizen met een geringere wanddikte volgens NEN EN 10571 worden ingezet. U dient eerst toestemming te vragen bij het Viega servicecenter, voordat u Profipress voor andere dan de beschreven toepassingen gebruikt.


114


Technische gegevensKoperen buizen volgens NEN EN 1057 (Minimum dikte zie tabel H-1)

■■ Persfittingen 12 t/m 108 mm uit koper■■ Persfittingen met draadaansluiting

— 12 – 54 mm uit brons — 64.0 – 108.0 mm uit koper

EPDM, zwart; (ethyleen-propyleen-dieen-monomeer); tot 110 °C; niet bestand tegen koolwaterstofoplosmiddelen, gechloreerde koolwaterstoffen, terpen-tijn, benzine

Stangen en rollen (zie tabel)

Profipress met SC-Contur DVGW-reg.nr. DW-8511AP3139Profipress XL DVGW-reg.nr. DW-8511AT2347

Koperen buizen volgens de NEN EN 1057

12 / 15 / 18 / 22 / 28 / 35 / 42 / 5464.0 / 76.1 / 88.9 / 108.0

Buismateriaal

Persfittings- materiaal

Afdichtingselement

Leveringstoestand buizen

Keuringen

Systeem

Buizen

Nominale dia - meter [mm]

Profipress

Profipress XL

Minimum toe te passen dikten van de koperen buizen in verwarmingsinstallaties

d x smin

[mm]


[liter / m]Maat

Materiaal

persfitting

12 x 0,7 0,09

Stan-daard

Koper

15 x 0,8 0,14

18 x 0,8 0,21

22 x 0,9 0,32

28 x 1,0 0,53

35 x 1,0 0,83

42 x 1,0 1,26

54 x 1,2 2,04

XL-buizen

64,0 x 2,0 2,83

XL Koper76,1 x 2,0 4,08

88,9 x 2,0 5,66

108,0 x 2,5 8,33

Tab. H — 2



115

Componenten

BuizenNaast de voor drinkwatertoepassingen voorgeschreven buizen met een wanddikte van tenminste 1,0 mm kunnen in verwarmingsinstallaties ook koperen buizen met een geringere wanddikte volgens NEN EN 10571 worden ingezet. (Minimum dikte zie tabel H–1).

Persfittingen Het uitgebreide Profipress-assortiment maakt talrijke installatie- en aansluitvari-anten mogelijk bij de plaatsing van ketel en kranen of kelder-, verdeel- en stijglei-dingen. XL-maten zijn identiek aan die van de drinkwaterinstallatie.

De constructie van geprefabriceerde verdelersystemen en de inbouw van kleppen, kranen en apparaten wordt mogelijk gemaakt door flenzen, over-gangsstukken en draadfittingen met een directe persaansluiting.

Afb. H — 3

Profipress-componen-ten zie ook hoofdstuk Drinkwaterinstallatie


116


Alle maten zijn identiek aan die van de drinkwaterinstallatie. De constructie van geprefabriceerde verdelersystemen en de inbouw van ventielen, kranen en apparaten wordt mogelijk gemaakt door flenzen, overgangsstukken en draad-fittingen met een directe persaansluiting.

Afb. H — 4

Profipress- fittingen

De groene stip als ken-merk van de SC-Contur

Profipress – XL-maten

d x s

[mm]


[liter / m]Maat

Materiaal

persfitting

64,0 x 2,0 2,83

XL Koper76,1 x 2,0 4,08

88,9 x 2,0 5,66

108,0 x 2,5 8,33

Tab. H — 3

Fittingen van brons

Voor de aansluiting van kranen en kleppen

Afb. H — 5

Met alle voordelen van het Viega- systeem

■■ Gekeurd volgens DVGW W 534■■ SC-Contur■■ Persfittingen voor bijna alle

aansluitvarianten■■ Persmachine met accu of

netvoeding ■■ Meer dan 500

systeemcomponenten



117

Easytop-kogelkranenEasytop-kogelkranen zijn geschikt voor verwarmingssystemen volgens NEN EN 12828 en ontworpen voor een maximale bedrijfstemperatuur van 105 °C. Ze worden bij voorkeur ingezet voor de bouw van verdelers en voor de instal-latie van aansluit- en onderhoudsarmaturen, apparaten en afsluiters voor standpijpen en etageleidingen.

Gekleurde kappen maken een consequente mediakenmerking mogelijk. Voor-beeld: aanvoer: rood, retour: blauw. Nieuw in het assortiment is de Easytop-ko-gelafsluiter met pompaansluiting, optioneel met zwaartekrachtrem.

Afb. H — 6

Verwarmingsverdeling met uitbreiding van de installatie

– Easytop-kogelkranen als afsluitkranen

– Vervangbare kenplaat-jes rood/blauw voor aanvoer en retour


118


AfdichtingselementenAf fabriek ingelegd EPDM-afdichtingselement

■■ Hoogste ‚veiligheidstechnische’ temperatuur Tmax = 110 °C■■ Maximaal toelaatbare werkdruk pmax = 10 bar

■■ FKM-afdichtingselement (extra toebehoren) ■■ Maximaal toelaatbare bedrijfstemperatuur Tmax = 140 °C■■ Maximaal toelaatbare bedrijfsdruk pmax = 16 bar

De af fabriek ingelegde afdichtingselementen van EPDM (zwart) bieden voor gewone toepassingen in de gebouwentechniek voldoende veilig-heidsreserves.Wanneer hogere eisen worden gesteld, bijv. voor zonnecollectoren met buizen, kunnen FKM-afdichtingselementen worden bijbesteld en hand-matig worden vervangen. Verder kan men Profipress S bestellen. (Pers-fitting met voorgemonteerd FKM-afdichtingselement.)

FKM-afdichtingselementen mogen niet in gas- en drinkwaterinstallaties worden ingezet.



119

Toepassingen

StijgleidingenIn de kruis T-stukken stroomt het water om de doorlopende, binnenin lig-gende buis. Met dit principe kunnen leidingen elkaar zonder sprongbochten kruisen. De montage gebeurt vlak tegen de wand of ingemetseld.

Afb. H — 7

Kruis T-stuk

Voordelen■■ Geringe inbouwdiepte■■ Installatie op één hoogte■■ Dieper uitslijpen is niet nodig■■ Ideaal bij beperkte ruimte■■ Gemakkelijke montage, ook in de vloer■■ Minder fittingen nodig

Het kruisstuk 24° en de spronbocht maken de directe aansluiting op de stijg-leiding mogelijk, ook indien de beschikbare ruimte erg beperkt is.

Afb. H — 8

Radiatoraansluiting

Aan weerszijden van de stijgleiding

Voordelen■■ Tijdbesparende montage■■ Zeer weinig ruimte nodig■■ Visueel aantrekkelijke opbouwinstallatie■■ Beproefde oplossing voor openbare gebouwen


120


VoetventielenVoetventielen voor radiatoren zijn met een persaansluiting in rechte- of haakse uitvoering leverbaar.

Voordelen■■ Koude persverbindingstechniek: geen gebruik van soldeerbout■■ Geen tijdverlies. Het verwijderen van hittegevoelige afdichtingen die zou-

den kunnen verbranden bij het solderen is bij het persen niet nodig■■ Geen geoxideerde of verbrande plekken■■ Vernikkeld brons

Afb. H — 9

Voetventiel voor radiatoren

In rechte- of haakse uit-voering met persmof voor directe persing

Afb. H — 10

Brandsporen en bewerkingsresten kunnen bij het solderen niet worden uitgesloten

Afb. H — 11

Koude persverbindingstechniek – schoon werk vanaf het begin

Radiatoraansluiting

Renoveren zonder brandgevaar



121

Aansluiting verwarmingselement

Aansluiting via centrale inbouwverdeler De inbouwverdeler – ook toegestaan op ontoegankelijke plaatsen – vermijdt het kruisen van leidingen. Afb. H–12 toont de radiatoraansluiting via meer-dere, aan elkaar geperste inbouwverdelers in combinatie met de af fabriek geïsoleerde zacht koperen buis

■■ Ruimtebesparend, want geen groepsverdeler in huis nodig■■ Kruisingsvrije leidingen bij geringe bouwhoogte van de vloer ■■ Korte montagetijd■■ Geen extra verbindingsstukken nodig■■ Installatie van de vloerverdeler met persfittingen

Drie aan elkaar geperste inbouwverdelers geven vier uitgangen voor de aan-sluiting van radiatoren. Op het uiteinde van de verdeler kan een verloopsok, bijv. 22 x 15 worden geperst.

Let bij het draaien van een inbouwverdeler op de uitgangen voor aanvoer en retour.

Afb. H — 12

Inbouwverdeler

Als centrale groepsverdeler

A A

A


122


Toepassingsmogelijkheden■■ Radiatoraansluiting via meerdere, samengeperste inbouwverdelers

■■ Inbouw op ontoegankelijke plaatsen, vermijdt het overbruggen van lei-dingen en maakt een professionele inbedding in de vloerconstructie mogelijk

Radiatoraansluiting

vanuit de vloer via centrale inbouwverdeler

Afb. H — 13

Inbouwverdeler

met isolatiebox

Afb. H — 14 Afb. H — 15



123

Aansluiting met kruising-T-stuk

Afb. H — 16

Kruis-T-stukken

in de etageverdeling

Afb. H — 17

Kruis-T-stuk

met koperen buis vanuit de vloer

Let bij het draaien van kruis-T-stukken op de uitgangen voor aanvoer (V) en retour (R).

Blanke buizen en persverbindingen isoleren en tegen externe mechani-sche invloeden beschermen.


124


Montage-instructiesBij de montage van leidingen dient men erop te letten dat:■■ de montage spanningsvrij gebeurt.■■ de buizen bij thermische lengteveranderingen geen schade veroorzaken

en elkaar niet raken.■■ glijdende buisbevestigingen worden gebruikt, die een lengteverandering

van de buizen niet belemmeren.■■ buisbevestigingen ongewild vaste punten worden.

Toepassingsvoorbeeld

Bevestigingsafstanden van de leiding in combinatie met kruis-T-stuk

Afb. H — 18

Kruis-T-stuk

met tweedelige isolatiebox

Afb. H — 19 Afb. H — 20



125

Aansluiting met T-stuk-installatie

Aansluiting met radiatoraansluitblokRadiator met radiatoraansluitstuk en adapterset (voor klepradiatoren met bin-nen- of buitendraad). Het radiatoraansluitblok is in de wand geïnstalleerd, aangesloten met buizen, gelegd in de egalisatielaag van de afwerkvloercon-structie.Is de afwerkvloerconstructie dikker dan > 90 mm, dan adviseren wij het radi-atoraansluitblok met aansluithoogte 225 mm.

T-stukinstallatie

Aansluiting vanuit de vloer en via het radiatoraansluitblok in de wand

Afb. H — 21 Afb. H — 22

Inbouwsituatie

Afb. H — 23 Afb. H — 24


126


Montagevoordelen radiatoraansluitblok■■ Geprefabriceerde aansluitafstand van 50 mm■■ Radiatormontage na voltooiing van alle pleister-, tegel-, afwerkvloeren

schilderwerkzaamheden.■■ Geen extra werk door meermalige montage en demontage van de

radiatoren■■ Geen beschadiging van de radiatoren en aansluitleidingen tijdens de

ruwbouw■■ Geen tussentijdse opslag, geen beschadiging van de radiatoren voor de

eindmontage■■ Geen extra afpersen van de verwarmingsleidingen nodig■■ Beproeving op druk en proefverwarming zonder radiatormontage

(winter)■■ Geringe inbouwdiepte in de ruwbouwwand■■ Kleurenharmonie tussen roestvast staal en vernikkeld

radiatoraansluitstuk

Voordelen in één oog-opslag

Radiatoraansluitblok

Inbouwmaten

Afb. H — 25 Afb. H — 26

Afb. H — 27 Afb. H — 28



127

Met radiatoraansluiting vanuit de plint

■■ Voor standard plinten■■ Ziet er aantrekkelijk uit met aansluitstukken van brons vernikkeld■■ Voor alle gangbare radiator modellen■■ Geen brandveiligheids maatregelen nodig.

Afb. H — 29

Aansluitset met traditi-onele radiator

Aan weerszijden, met radiatoraansluitset van-uit de plint Ook geschikt voor radiatoren met inge-bouwde ventielen

Afb. H — 30 Afb. H — 31

Radiatoraansluitset voor plinten

Inbouwmaten


128


Adaptersets voor radiatoren met ingebouwde ventielen

Benodigde adaptersets en radiatoraansluitstukken voor radiatoren met bin-nen- en buitendraad.

Adaptersets

G ¾

Adapterset

Rp ½

Adapterset

1022.5 1022.6

1096.9 1096.8

Tab. H — 4

radiatoraan - sluitstukken/-sets

radiator



129

Isoleren en leggen van leidingen*Afhankelijk van de toepassing en het buismateriaal dient de isolatie, plaatsing en bevestiging van leidingen om de volgende redenen volgens de erkende regels der kunst te gebeuren:

■■ bescherming tegen condensvorming,■■ voorkoming van uitwendige corrosie,■■ beperking van warmteverliezen,■■ vermijden van tikgeluiden ten gevolge van lengte-uitzetting,■■ geen overdracht van stromingsgeluiden.

Buizen die af fabriek niet ommanteld of geïsoleerd zijn, en alle vormen ver-bindingsonderdelen moeten ter plaatse worden geïsoleerd om uitwendige corrosie en de overdracht van stromingsgeluiden te voorkomen. Bij het leg-gen dienen de leidingen zodanig te worden bevestigd, dat de onvermijdelijke lengteveranderingen geen tikgeluiden veroorzaken. Deze kunnen het gebrui-kerscomfort namelijk sterk doen afnemen.

Als leidingen op een dragende ondergrond worden gelegd, moeten ze wor-den bevestigd. Voor de isolatielaag – of in ieder geval toch voor de contact-geluidisolatie – dient door egalisatie weer een glad oppervlak te worden gecreëerd. Voor de egalisatie boven de leidingen mogen alleen gebonden stortlagen worden gebruikt.

Isolatie tegen warmteverlies*Om de warmteafgifte van leidingen voor de warmteverdeling te beperken, dienen deze te worden geïsoleerd. Neem de geldende voorschriften in acht!

Afb. H — 32

Koperen buizen

SANCO®-buis, blank

WICU®-buis, fabrieks-matige isolatie

Eco


130


WarmtedistributieleidingenVerwarmingsleidingen zijn warmte distributieleidingen en moeten ter beper-king van de warmteafgifte worden geïsoleerd. Fundamentele instructies voor in de vloer gelegde leidingen:

■■ Leidingen in de vloerconstructie tussen verwarmde ruimten, ook van verschillende gebruikers, hoeven slechts met 9 mm – m.b.t. λ = 0,04 W / mK te worden geïsoleerd.

■■ Voor zover de leidingen van centrale verwarmingen volgens de rijen 1 t/m 4 zich in verwarmde ruimtes of in constructieonderdelen tussen verwarmde ruimtes van één gebruiker bevinden, en de warmteafgifte door blootliggende afsluitmechanismes kan worden beïnvloed, worden geen eisen m.b.t. de minimumdikte van de isolatielaag gesteld.

Uitzondering op de isolatieplicht

Minimale isolatielaagdikte

Soort leidingen/kranenMinimale isolatielaagdikte m.b.t. een warmtegeleidingsvermogen van 0,035 W / (m · K)

1 Binnendiameter tot 22 mm 20 mm

2 Binnendiameter van meer dan 22 tot 35 mm 30 mm

3 Binnendiameter van meer dan 35 tot 100 mm gelijk aan binnendiameter

4 Binnendiameter van meer dan 100 mm 100 mm

5Leidingen en kranen volgens de rijen 1 t/m 4 in wanden plafonddoorgangen, aan kruisingen of verbindings-punten van leidingen, bij centrale leidingnetverdelers


6

Cv-leidingen volgens de rijen 1 t/m 4, die na de inwer-kingtreding van deze verordening in constructieonder-delen tussen verwarmde ruimtes van verschillende gebruikers worden gelegd


7 Leidingen volgens rij 6 in de vloerconstructie 6 mm

8Koudeverdelings- en koudwaterleidingen alsmede armaturen van systemen voor luchtbehandelingstech-niek en klimaatkoeling

6 mm

Tab. H — 5



131

>>

Leidingen in de vloerTabel H-4 geldt voor minimale isolatielaagdikten waarbij het isolatiemateriaal een warmtegeleidingsvermogen van 0,035 W/mK heeft. Worden isolatiema-terialen gebruikt die van de warmtegeleidingsklasse WLG 035 afwijken, dan moet de minimale dikte van de isolatielaag worden omgerekend. Bepaalde koperen buizen zijn af fabriek geisoleerd waaran het isolatiemateriaal een warmtegeleidingsvermogen van 0,025 W/mK heeft. Dit leidt per definitie ook tot een minimalisering van de totale buitendiameter, zodat een minimale vloerhoogte mogelijk is.

Voorbeelden

Afb. H — 33

Isolatie van leidingen in de vloer

Koperen buis 15 mm, met kunststof omman-teld,

in verdiepingsvloeren tussen verwarmde ruim-tes van één gebruiker

1 Afwerkvloer2 PE-folie3 Contactgeluidisolatie4 Egalisatielaag WLG 040

(vb. Polystyrol platen)

5 Leiding, ommanteld6 Stortlaag (Meabit/Perlit)7 Betonvloer8 Inslagplug (nylon) voor

buisbevestiging


132



Koper buis, 50 %, 15 mm,

met fabrieksmatige isolatie rondom (λ = 0.026 W / mK), in verdiepingsvloeren tussen verwarmde ruim-tes van verschillende gebruikers



5 Fabrieksmatige isolatie6 Stortlaag (Meabit / Perlit)7 Betonvloer

Afb. H — 34



5 Fabrieksmatige isolatie6 Stortlaag (Meabit / Perlit)7 Betonvloer8 Bodem (steengruis)


Koper buis, 50 %, 15 mm,

met fabrieksmatige isolatie rondom (λ = 0.026 W / mK), in de vloer tegen bodem, buitenlucht of onverwarmde ruimte

Afb. H — 35



133

MenginstallatiesOmdat bij het opwarmen van de installatie nagenoeg het gehele zuurstofge-halte thermisch uitgedreven wordt, kan het Profipress-systeem in verwar-mingsinstallaties zonder corrosiegevaar met buizen en onderdelen van andere metalen worden gecombineerd.Een ontoelaatbare zuurstofopname van het verwarmingswater moet worden vermeden door een vakkundige constructie van de verwarmingsinstallatie, betrouwbare kranen en een vakkundige installatie van het expansievat.

Kan de zuurstofopname in een verwarmingsinstallatie niet absoluut worden uitgesloten, dan bepalen de technische voorschriften de verdere werkwijze – bijv. de chemische binding van de zuurstof.

Afpersen

Met waterAlle leidingen zijn klaar, maar nog niet ingestort. Ze dienen nu aan een dicht-heidsproef te worden onderworpen.

De te controleren installatie wordt getest met een druk die gelijk is aan de reactiedruk van de veiligheidsklep.

Met luchtHet afpersen van het Profipress-systeem in verwarmingsinstallaties kan ook met perslucht of inerte gassen worden uitgevoerd.


134


StadsverwarmingsinstallatiesProfipress kan in stadsverwarmingsinstallaties worden ingezet.

Met EPDM-afdichtingselement (standaard)

■■ Hoogste ‘veiligheidstechnische’ temperatuur 110 °C ■■ Maximaal toelaatbare werkdruk 10 bar

Met FKM-afdichtingselement (toebehoren) / Profipress S system■■ Maximaal toelaatbare bedrijfstemperatuur 140 °C

■■ Maximum operating pressure 16 bar

FKM-afdichtingselement

Perssysteem Profipress

Naam fluorelastomeer

Toepassingsgebied

Zonne-energie- installaties

Vacuümcollectoren

Standsverwar-mingsinstallaties

Kleur zwart, mat

Maten DN 10 t/m 100

Tab. H — 6

Bestelgegevens

Afmeting Artikelnr. Stuks/VE

12 x 2,35 459 376

10

15 x 2,50 459 390

18 x 2,50 459 406

22 x 3,00 459 413

28 x 3,00 459 420

35 x 3,00 459 437

42 x 4,00 459 444

54 x 4,00 459 451

76,1 x 5,0 459 468

588,9 x 5,0 459 475

108,0 x 5,0 459 482

Tab. H — 7

Stadsverwarmings- installatie

Met externe warmwa-teropslag

Afb. H — 36

Als er additieven in het stadsverwarmingswater zitten, bijv. anticorrosie- of antivriesmiddelen, mag Profipress alleen worden gebruikt met toe-stemming met toestemming van het Viega servicecenter.



135

Systeemomschrijving Profipress S

Reglementair gebruik Profipress S-persfittingen zijn geschikt voor gebruik in verwarmingssystemen met temperaturen van meer dan 100 °C en kortdurende piektemperaturen van meer dan 280 °C samen met koperen buizen conform NEN EN 1057.

■■ Zonne-energie-installaties■■ Stadsverwarmingsinstallaties■■ Lagedruk-stoominstallaties

Het gebruik met Profipress-persfittingen is toegestaan indien ze extra worden voorzien van FKM-afdichtingselementen (12 - 35 mm).Het gebruik van het systeem in installaties met additieven (bijv. anticorro-sie- of antivriesmiddelen) in het verwarmingswater of voor andere dan de beschreven toepassingen moet worden goedgekeurd door het Viega ser-vicecenter..

Bedrijfsvoorwaarden voor stadsverwarmingsinstallaties■■ Bedrijfsdruk pmax ≤ 16 bar■■ Bedrijfstemperatuur Tmax ≤ 140 °C

Bedrijfsvoorwaarden voor lagedruk-stoominstallaties■■ Bedrijfsdruk pmax < 1 bar■■ Bedrijfstemperatuur Tmax ≤120 °C

Markering■■ Witte stip op het SC-Contur.■■ Wit vlakje met FKM ID-markering.

Het gebruik van Profipress S- en Profipress-persfittingen met FKM-afdich-tingselements is niet toegestaan in drinkwater- en gasinstallaties.

Markering

Profipress S

Oranjekleurige verpakking

Afb. H — 37 Afb. H — 38


136


Technische handleiding

Leidingsystemen■■ De aanvoer dient stijgend, de retour dalend te worden geïnstalleerd,

zodat het systeem indien nodig kan worden geledigd.

■■ Bij lediging moet het warmtemedium in een reservoir worden opgevan-gen.

■■ Bij de plaatsing van de collectorleidingen dient rekening te worden gehouden met de maximaal te verwachten thermische uitzetting.

Bedraagt de buislengte bij een mediumtemperatuur van 15 °C 15 m, dan wordt de buis bij een stijging van de mediumtemperatuur tot 100 °C ca. 21 mm langer.

BuismateriaalVoor de toepassing in zonne-energiesystemen kunnen met Profipress ook koperen buizen met een geringere wanddikte worden gebruikt in overeen-stemming met NEN EN 10571 tabel H-1).

SpoelenOm de leidingen te spoelen, volstaat bij Profipress de eenvoudige spoel-methode, d.w.z. met water en normale leidingdruk. Het hele collectorcircuit wordt gespoeld, inclusief zonne-energiesysteem, collector en buffer in de stroomrichting van de pomp.

Beproeving op drukDe beproeving op druk dient volgens de instructies van de fabrikant van de collector te worden uitgevoerd.

Opmerking: uitgebreide informatie over de installatie van zonne-energie-syste-men vindt kan men bij de Duitse koperinstituut verkrijgen.

Let op bij voorgeïsoleerde buizen!De maximaal toelaatbare bedrijfstemperatuur van het isolatie materiaal bedraagt meestal slechts 100 °C.Neem de gegevens van de fabrikant in acht.

Om het koken of bevriezen van de spoelvloeistof te voorkomen, mag de installatie niet bij extreem hoge of lage buitentemperaturen worden gespoeld.



137

Afb. H — 39

Zonne- energiesysteem

huisaansluiting


138


Stalen leidingsystemen

Prestabo – systeemomschrijving

Reglementair gebruikHet Prestabo-systeem is bedoeld voor gebruik in industriële en verwar-mingsinstallaties, en niet geschikt voor toepassing in drinkwaterinstalla-ties. Buizen en fittingen zijn daarom met een rood symbool „Niet voor drinkwaterinstallaties” gekenmerkt.

Prestabo-componenten mogen alleen samen met onderdelen worden gebruikt die tot het systeem behoren. Het gebruik van het systeem voor andere dan de beschreven toepassingen dient met onze firma te worden overlegd.

De persfittingen zijn met de SC-Contur uitgerust en zijn in ongeperste toestand zichtbaar lek.

Bedrijfsvoorwaarden bij gebruik met EPDM-afdichtingselement■■ Water, gesloten systeem bij bedrijfstemperaturen tot max.

Tmax = 110 °C; pmax ≤ 16 bar

■■ Perslucht, droog en olievrij: pmax ≤ 16 bar

Bedrijfsvoorwaarden bij gebruik met FKM-afdichtingselement■■ Water: bij bedrijfstemperaturen tot max. Tmax = 140 °C; pmax ≤ 16 bar

■■ Perslucht, droog maar niet olievrij: pmax ≤ 16 bar

Prestabo-buizen, persfittingen en flenzen

Met rode kenmerking: ‘Niet geschikt voor drinkwaterinstallaties’

Afb. H — 40 Afb. H — 41


2 Verwarmingsinstallatie –Stalen leidingsystemen

139

Technische gegevens Ongelegeerd staal, materiaalnr. 1.0308 volgens NEN EN 10305-3, electroli-tisch verzinkt aan de buitenkant. Buisdiameters 15 t/m 54 mm ook met 1,0 mm PP-ommanteling leverbaar vanuit de fabriek.

Af fabriek ingelegd EPDM-afdichtingselement als O-ring voor bedrijfstempe-raturen ≤ 110 °C en een werkdruk tot 16 bar.

6m-stangen, op dichtheid getest en gekenmerkt

12 / 15 / 18 / 22 / 28 / 35 / 42 / 5464.0 / 76.1 / 88.9 / 108.0

■■ Zonne-energie-installaties (PP-gecoate leiding uitgesloten)■■ Koelingsinstallaties■■ Verwarmingsinstallaties■■ Persluchtinstallaties■■ Vacuüminstallaties■■ Installaties voor technische gassen (op aanvraag)

Buis- en persfittings-materiaal

Afdichtingselement

Leveringswijze

Maten [mm]

Prestabo

Prestabo XL

Toepassingsgebieden

Gegevens Prestabo-buis, electrolitisch verzinkt

Buis Øbuiten x s [mm]

Volume per strek-kende meter buis

[liter / m]

Gewicht per strekkende meter

buis [kg / m]


[kg]Artikelnr.

12 x 1,2 0,07 0,32 1,9 650 339

15 x 1,2 0,13 0,41 2,5 559 441

18 x 1,2 0,19 0,50 3,0 559 458

22 x 1,5 0,28 0,80 4,6 559 465

28 x 1,5 0,49 1,00 5,9 559 472

35 x 1,5 0,80 1,20 7,4 559 496

42 x 1,5 1,19 1,50 9,0 559 489

54 x 1,5 2,04 2,00 11,7 559 502

64,0 x 2,0 2,83 3,06 18,3 598 327

76,1 x 2,0 4,08 3,66 21,9 598 334

88,9 x 2,0 5,66 4,29 25,7 598 341

108,0 x 2,0 8,49 5,23 31,4 598 358

Gegevens Prestabo-buis, electrolitisch verzinkt, ommanteld

17 x 2,2 0,13 0,45 2,7 577 117

20 x 2,2 0,19 0,60 3,3 577 124

24 x 2,5 0,28 0,82 4,9 577 131

30 x 2,5 0,49 1,10 6,4 577 148

37 x 2,5 0,80 1,30 8,1 577 551

44 x 2,5 1,19 1,60 9,7 577 568

56 x 2,5 2,04 2,10 12,6 577 575

Tab. H — 8

Buisgegevens

electrolitisch verzinkt

Buisgegevens

maten incl. 1,0 mm PP-ommanteling


140


Componenten

BuizenPrestabo-staalbuizen zijn dunwandige, aan de lengtenaad gelaste leidingbui-zen van ongelegeerd staal, materiaalnr. 1.0308 volgens NEN EN 10305-3 electrolitisch verzinkt aan de buitenkant, met een zinklaagdikte van 8 tot 15 µm (blauw gechromateerd). Ze zijn vormstabiel met een geringe warmte-uit-zetting en dus ideaal voor kelder- en sijgleidingen in verwarmingsinstallaties.

Buisuitvoeringen

■■ Electrolitisch verzinkt, alle maten: voor inbouwinstallaties en kelder- en stijgleidingen. Warm wordende leidingen worden achteraf geïsoleerd.

■■ Ommanteld, 15 t/m 54 mm: met PP-mantel voor visueel aantrekkelijke opbouwinstallaties.

■■ Buizen van 6 m lengte met metalen buiten- en binnenoppervlakken.■■ De buiseinden zijn ter bescherming tegen vervuiling met rode kunststof

kappen afgesloten.■■ Alle buizen zijn op dichtheid getest.

Buisuitvoeringen

Afb. H — 42

Kenmerken

Ongeschikt voor drinkwater (zie ook vol-gende pagina)



141

Markering

Opslag en transportOm de compromisloze kwaliteit van de stalen Prestabo-buizen te waarbor-gen, moeten de volgende richtlijnen in acht worden genomen bij het transport en de opslag van buizen.

■■ Verpakking en beschermfolies (alleen voor in PP-folie gewikkelde buizen) dienen pas vlak voor het gebruik te worden verwijderd.

■■ De buiseinden moeten bij levering worden afgesloten met einddoppen, voordat de buizen worden gebruikt.

■■ Sla de buizen niet zonder bescherming op de betonnen vloer op.■■ Plak geen beschermfolies e.d. op de buizen.■■ Trek geen buizen over laadranden.■■ Gebruik alleen een staalreinigingsmiddel om de buisoppervlakken te

reinigen.

Afb. H — 43

Buismarkering

Eelectrolitisch verzinkte en eelectrolitisch ver-zinkte ommantelde buis

Let op!

„Niet geschikt voor drinkwater”

1 2 4 5 6 7

21 3 4 5 6 7

1 Fabrikant/systeemnaam2 Materiaalnummer volgens DIN3 Materiaal van de ommanteling4 Nominale diameter x wanddikte

5 Afkorting buisfabrikant6 Productiedatum7 Chargenummer

Afb. H — 44

Buismarkering

Sendzimir verzinkte buis.

1 2 3 4 5 6

1 Systeemfabrikant / systeemnaam2 Materiaalnummer3 Nominale diameter x wanddikte

4 Chargenummer5 Certificatieteken / -nummer6 Drukniveau


142


PersfittingenAlle persfittingen worden vervaardigd uit staal, materiaalnr. 1.0308 volgens NEN EN 10305-3, electrolitisch verzinkt aan de buitenkant, met een zinklaag-dikte van 8 tot 15 µm (blauw gechromateerd).

SC-ConturDe SC-Contur maakt per ongeluk ongeperste persfittingen zichtbaar tijdens het vullen van de installatie. Ongeperste persfittingen worden in het drukbe-reik van 1 bar tot 6,5 bar duidelijk vastgesteld door waterlekkage of door drukverlies op de testmanometer. Deze kunnen vervolgens meteen worden nageperst.

Technische kenmerken■■ SC-Contur – met rode markering op de rib■■ Nauwkeurige Insteekzone met precieze diameter, vaste lengte en rechte

afwerking■■ Vastgelegde insteekdiepte door voorgevormde aanslag■■ Af fabriek ingelegd afdichtingselement uit EPDM■■ Het volume van de ril is exact op het afdichtingselement afgestemd■■ Voldoet aan de erkende regels der kunst■■ Omvangrijk assortiment fittingen■■ Viega persmachines met - accu of 230 Volt – voor eenvoudige montage

door één persoon

Afb. H — 45

Prestabo

Persverbindingssys teem met SC-Contur

Fittingen 15 tot en met 108,0 mm van staal, electrolitisch verzinkt aan de buitenkant

Af fabriek met EPDM- afdichtingselement



143

Afdichtingselementen

EPDMPrestabo-persfittingen zijn af fabriek met EPDM-afdichtingselementen uitge-rust, die voor de meeste toepassingen volstaan. In de onderstaande tabel vindt u enkele typische toepassingsvoorbeelden.

FKMVoor toepassingsgebieden met een hogere temperatuur en druk kunnen de persverbindingen met een FKM-afdichtingselement worden uitgerust.Hiervoor moeten de af fabriek ingelegde EPDM-afdichtingselementen door FKM-afdichtingselementen worden vervangen. Voorbeelden hiervan vindt u in de onderstaande tabel.

Prestabo toepassingsgebieden met EPDM afdichtingsring

Toepassingsge-bied Gebruik

Tmax

[°C]

pmax

[bar] Opmerkingen

VerwarmingWarmwaterverwarming met pomp 95 °C, radi-atoraansluiting

max. 105

– EN 12828

Zonne-energie- installaties

Zonne-energiecircuit – 6 Voor plaatcollectoren

Airco-installatiesSecundair circuit, gesloten

– 10Inhibitoren voor koudwatersets, zie materiaalbestendigheid

Perslucht Alle leidingtypes 20 16Droog, max. olieconcentratie 25 mg / m³

Vacuüm Alle leidingtypes 201,0

mbar

Technische gassen

Alle leidingtypes 20 – Navraag nodig!

Tab. H — 9

Prestabo toepassingsgebieden met FKM-afdichtingselement

Toepassings- gebied Gebruik

Tmax

[°C]

pmax

[bar] Opmerkingen

StadsverwarmingStadsverwarminginstallaties na de huisaansluiting

140 16

Stoom Lagedruk-stoominstallaties 120 < 1

Zonne-ener-gie-installaties

Zonne-energiecircuit – 6Voor vacuumcol-

lectoren

Tab. H — 10

Bestelgegevens FKM-afdichtingsring

Afmeting [mm] Art.-nr. Afmeting [mm] Art.-nr.

12 x 2,35 459 376 42 x 4,13 459 444

15 x 2,60 459 390 54 x 4,13 459 451

18 x 2,60 459 406 64,0 x 5 614 461

22 x 3,10 459 413 76,1 x 5 614 485

28 x 3,10 459 420 88,9 x 5 614 478

35 x 3,25 459 437 108,0 x 5 614 492

Tab. H — 11

FKM-afdichtings-elementen mogen niet in drinkwater- en gasinstallaties worden ingezet.


144


Toepassingstechniek

Bescherming tegen uitwendige corrosiePrestabo buizen en fittingen zijn beschermd door een uitwendige verzinking. Toch kunnen ter bescherming tegen permanent inwerkend vocht of bij con-tact met corrosief werkende materialen extra maatregelen nodig zijn.

■■ Gebruik van celgesloten isolatieslangen met vakkundige afdichting van alle stoot- en snijranden door geschikte verlijming.

■■ Scheidingsfolies in de vloeropbouw controleren op dichtheid over het gehele oppervlak.

■■ Leidingen buiten de door vocht belaste ruimten leggen.■■ Wanneer de vloer veelvuldig met water en/of reinigings-/desinfectie-

middelen worden gereinigd, bijv. in bejaarden- of verzorgingstehuizen en ziekenhuizen, moeten zichtbare radiatoraansluitingen vanuit de vloer worden vermeden. Aansluitingen vanuit de muur vergemakkelijken de reinigingswerkzaamheden en sluiten extra corrosierisico's uit.

■■ Bij radiatoraansluitingen vanuit de vloer moet worden gezorgd voor een vakkundige corrosiebescherming en een vakkundige afdichting van de voegen om het risico op corrosie door binnendringend schoonmaakwa-ter uit te sluiten.

■■ Gebruik van ommantelde buizen (Prestabo) – andere buiskwaliteiten moeten volgens de instructie van de fabrikanten worden voorzien van een extra corrosiebescherming.

In principe zijn de aansluiting van radiatoren vanuit de wand, de vakkundige afdichting van voegen en het gebruik van ommantelde buizen de beste maat-regelen om corrosie te voorkomen.

Wanneer ondanks bovengenoemde maatregelen geen duurzame bescher-ming tegen vocht kan worden gegarandeerd of wanneer het gaat om toepas-singsgebieden met speciale eisen – bijv. in koelcircuits –, moeten speciale, van geval tot geval uit te proberen maatregelen voor de corrosiebescherming worden genomen, voor de uitvoering waarvan de informatie van de fabrikant van de gebruikte producten en het AGI-werkblad Q 151 in acht moeten wor-den genomen.

De plaatsing van een warmte-isolatie moet onafhankelijk van de corrosiebe-scherming per geval worden gecontroleerd.

Industrieel gebruikBij installatie in industriële omgevingen, met belastingen door agressieve omgevingslucht, moeten de daarvoor geldende, interne fabrieksnormen in acht worden genomen. Als leidingen in permanent vochtbelaste bouwele-menten van badkamers, grootkeukens of slagerijen zijn gelegd, hebben de volgende beschermende maatregelen hun waarde bewezen:

■■ Gebruik van celgesloten isolatieslangen, bij zorgvuldige afdichting van alle stoot- en snijranden door geschikte verlijming.

■■ Vochtafdichting van de gelegde leidingen door scheidingsfolies in de vloeropbouw.

■■ Aanleg van leidingen buiten de zones die aan risico's zijn blootgesteld.

Extra corrosiebescherming nodig bij corrosief werkende materialen

Bijv.: egalisatielagen, vulpasta's enz.

Warmte-isolatie apart bekijken!



145

KoelwatercircuitsHet Viega Prestabo-persfittingsysteem kan in alle gesloten koelwatercircuits worden gebruikt, waarin tijdens de werking geen zuurstof kan binnendringen.Door de bedrijfsomstandigheden in koelwatersystemen kan het nodig zijn het dragermedium te voorzien van een antivriesmiddel. Tot een glycolgehalte van 50% bij de totale waterinhoud kunnen standaard-afdichtingselementen van EPDM worden gebruikt. Viega sendzimirverzinkte buizen zijn voor deze toe-passing niet geschikt.

Conform NEN EN 14868 (2005-11) leidt het opnieuw bijvullen van een sys-teem normaal gesproken niet tot een significante binnendringing van zuur-stof. Niettemin kan de zuurstofbinnendringing tot schade aan het systeem (corrosie) leiden wanneer het circulatiewater in het systeem als gevolg van verliezen regelmatig wordt vervangen of – bijv. door automatische dosering – aanzienlijke hoeveelheden vers water worden toegevoegd.In aansluiting op de VDI-richtlijn 2035 tab. 1 moet het zuurstofgehalte bij zout-arm water onder 0,1 mg/l liggen, bij zout water onder 0,02 mg/l.

Bescherming tegen inwendige corrosie (driefasegrens)Bij metalen materialen kan corrosie optreden binnen het bereik van de driefa-segrens van water, materiaal en lucht. Deze corrosie kan worden voorkomen, als de installatie na de eerste vulling en ontluchting volledig met water gevuld blijft. Wordt het systeem na de installatie niet onmiddellijk in gebruik geno-men, dan is een druk- en dichtheidsproef met lucht of inerte gassen aanbe-volen.

Isoleren en leggen van leidingen * Afhankelijk van de toepassing en het buismateriaal dienen de isolatie, plaat-sing en bevestiging van leidingen om de volgende redenen volgens de erkende regels van de techniek te worden uitgevoerd:

■■ bescherming tegen condensvorming■■ voorkomen van uitwendige corrosie■■ beperking van warmteverliezen■■ voorkomen van tikgeluiden als gevolg van lengte-uitzetting■■ geen overdracht van stromingsgeluiden.

Electrolitisch verzinkte Prestabo-buizen en alle vormen verbindingsstukken moeten door de klant – onafhankelijk van de isolatie-eisen van de EnEV – worden geïsoleerd om uitwendige corrosie en overdracht van stromingsgelui-den te voorkomen. Bij het leggen dienen de leidingen zo te worden bevestigd, dat de onvermijdelijke lengteveranderingen geen tikgeluiden veroorzaken, die het comfort van de gebruiker sterk kunnen verminderen. Wanneer de isolatie door brandcompartimenten wordt geleid, moet bij ver-warmingsleidingen de productinformatie van de fabrikant van het isolatiema-teriaal in acht worden genomen.

Glycoltoevoeging

Toegestaan zuurstofgehalte

Van toepassing zijn de eisen van de EnEV


146


Isolatie tegen warmteverliezenOm de warmteafgifte van leidingen voor de warmteverdeling te beperken adviseren wij deze te isoleren conform EnEV, Bijlage 5. De nationale regelge-ving moet in acht worden genomen.

Voorbeelden met in de vloer gelegde leidingen

Afb. H — 46

Afb. H — 47

1 Cementafwerkvloer

2 PE-folie

3 Contactgeluidsisolatie

4 Egalisatielaag WLG 040

5 Warmte-isolatie buis

6 Ruwe vloer

7 Bodem (steengruis)

Voorbeeld:

Isolatie van leidingen in de vloeropbouw

Prestabo-buis 15 mm,

met Exzentroflex-isola-tie (h = 38 mm) als VC-aansluitleiding in verdiepingsvloer tus-sen verwarmde ruimten van verschillende gebruikers

EnEV, Bijlage 5, tabel 1, regel 7

Voorbeeld:



met Exzentroflex-isola-tie (h = 59 mm) als VC-aansluitleiding, in de vloeropbouw tegen de bodem, buitenlucht of onverwarmde ruim-ten




147

Afb. H — 48

Afb. H — 49

1 Cementafwerkvloer

2 PE-folie



5 Warmte-isolatie buis

6 Stortlaag (Meabit / Perlit)

7 Ruwe vloer

8 Bodem (steengruis)

Voorbeeld:



omsloten met 9 mm isolatie (λ = 0,04 W/m·K) in verdiepingsvloer tus-sen verwarmde ruimten van verschillende gebruikers


Voorbeeld:



omsloten met 26 mm isolatie (λ = 0,04 W/m·K) tegen bodem, buiten-lucht of onverwarmde ruimten



148


Afb. H — 50

1 Cementafwerkvloer

2 PE-folie



5 Leiding (PP-ommanteld)

6 Stortlaag (Meabit / Perlit)

7 Ruwe vloer

8 Spijkerplug (nylon)

Equipotentiaalverbinding*Het Prestabo-systeem is een elektrisch geleidend systeem en moet dus in de potentiaalvereffening worden geïntegreerd. Wordt een leidingsysteem of onderdelen ervan gelegd of in het kader van een sanering vervangen, dan dient de potentiaalvereffening door een elektricien te worden gecontroleerd! Voor de potentiaalvereffening is de installateur van de elektrische installatie verantwoordelijk!

MenginstallatiesHet Prestabo-systeem kan met afzonderlijke onderdelen van brons (Viega San-press) worden gecombineerd. Overgangen tussen Prestabo en onderdelen van koper of roestvast staal moeten met een fitting van brons worden uitgevoerd. Omdat bij het opwarmen van de installatie het gehele zuurstofgehalte uitgedre-ven of aan het metalen oppervlak gebonden wordt, bestaat er geen corrosie-gevaar. Een zuurstofopname van het verwarmingswater moet worden verme-den door een deskundige installatie van verwarmingsinstallatie en expansievat en door het gebruik van geschikte kranen. Is een zuurstofopname onvermijde-lijk, dan dienen er extra maatregelen te worden genomen, bijv. door chemische binding van de zuurstof.Het mengen van complete installatiesystemen is verboden.

Voorbeeld:


Prestabo-buis 15 mm, kunststof ommanteld,

in verdiepingsvloeren tussen verwarmde ruimten van verschil-lende gebruikers



149

Leidingtraject en bevestigingVoor de bevestiging van de buizen dienen gewone buisklemmen met chlori-devrije geluidsisolatie te worden gebruikt.Hierbij gelden de algemene regels voor bevestigingstechniek.

■■ Bevestigde leidingen mogen niet als houder voor andere leidingen en onderdelen worden gebruikt

■■ Buishaken zijn niet toegestaan ■■ Afstand tot verbindingen houden!■■ Rekening houden met uitzetrichting – vaste en glijpunten inplannen.

Om trillinggeluiden te voorkomen, dienen de bevestigingsafstanden in de tabel in acht te worden genomen.

Lengte-uitzetting – compensatorenLeidingen zetten bij opwarming al naargelang het materiaal verschillend uit.Om ongewenste spanningen in de leidingen te voorkomen, dient hier bij de planning en installatie van leidingsystemen rekening mee te worden gehouden. Hierbij dient bijzondere aandacht te worden besteed aan.

■■ vaste en glijpunten,■■ uitzettingscompensatietrajecten, zoals expantiebochten,■■ axiale compensatoren.

De lengte-uitzetting ∆l van leidingen is afhankelijk van volgende fysische waarden:

■■ van het temperatuurverschil ∆T van het medium,■■ van de leidinglengte l0 en■■ van de lengte-uitzettingscoëfficiënt α.

∆l kan van diagrammen zoals Afb. H-48 worden afgelezen of kan rekenkundig worden bepaald.

VoorbeeldGegevens bedrijfsomstandigheden■■ De bedrijfstemperatuur ligt tussen 10 en 60 °C – dus, ∆T = 50 K■■ Het leidinggedeelte heeft een lengte van l0 = 20 m■■ De lengte-uitzettingscoëfficiënt voor verzinkte staalbuizen

α = 0,0120 [mm / mK]Waarden invullen in de formule: ∆l = α [mm / mK]· L [m] · ∆T [K] hieruit volgt:∆l = 0,0120 [mm / mK] · 20 [m] · 50 [K] = 12 mm

De lengte-uitzetting ∆l bedraagt 12 mm.

Recommended fastening gaps

Buismaten [mm]

Bevestigingsafstand stangbuis

[m]

Buismaten [mm]

Bevestigingsafstand stangbuis

[m]

12 1,25 42 3,00

15 1,25 54 3,50

18 1,50 64,0 4,00

22 2,00 76,1 4,25

28 2,25 88,9 4,75

35 2,75 108,0 5,00

Tab. H — 12


150


Lengte uitzetting Prestabo-leidingen

Vaststelling van de lengte-uitzettingOp de x-as aan de waarde van het temperatuurverschil verticaal naar boven tot aan de buislengte, dan links op de y-as de lengte-uitzetting aflezen.

Prestabo lengte uitzetting

Afb. H — 51

Leng

te-u

itze

ttin

g

∆l [

mm

]

Temperatuurverschil ∆T [K]

Bui

slen

gte

l 0

[m

]

Lengte-uitzetting diverse materialen

Warmte-uitzettings-coëfficient α

[mm / mK]

Lengte-uitzetting bij buislengte = 20 m en ∆T = 50 K

[mm]

Roestvast staal (1,4401) 0,0165 16,5

Verzinkt staal 0,0120 12,0

Koper 0,0166 16,6

Kunststof 0,08 – 0,18 80 – 180

Tab. H — 13



151

U- of Z-uitzettingscompensatoren – berekeningDe lengte-uitzetting van leidingen bij opwarming wordt vooral gecompenseerd door de elasticiteit van het leidingnet. Is dit bij zeer lange buisafstanden niet mogelijk, dan moeten compensatoren worden geïnstalleerd. Deze kunnen als Z- of U-expantiebochten worden uitgevoerd. Expantiebochten zijn leidingdelen met bevestigingspunten die zo geplaatst worden, dat de lengteveranderingen van de leidingen op lange termijn geen mechanische schade veroorzaken.

Dit wordt bereikt doordat de uitzetbeweging gericht wordt afgeleid naar lei-dingdelen die op basis van hun lengte voldoende flexibel zijn. Dit noemt men expantiebochten.

De vaststelling van de noodzakelijke beenlengte is eenvoudig.

■■ Vaststellen van het grootst mogelijke temperatuurverschil ›∆T‹.■■ Vaststelling van de buislengte ›l0‹.■■ Met deze waarden wordt de lengte berekend, waarover het leidingge-

deelte zich in totaal uitzet. In het voorbeeld van het vorige hoofdstuk is ∆l = 12 mm.

■■ In de diagrammen afb. H-52 en H-53 kan de noodzakelijke beenlengte L BZ of L BU dan direct worden afgelezen.

Berekening expantiebocht

Afb. H — 52

Expantiebocht

U-vorm met expantie-bocht LBU Ø ≤ 54 mm

Expantiebocht

Z-vorm met expantie-bocht LBZ en als T-ver-binding Ø ≤ 54 mm

Afb. H — 53 Afb. H — 54


152


Expantiebocht Z- en T-vorm

Lengtebepaling voor expantiebocht (Ø ≤ 54 mm)

Afb. H — 55

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]

Beenlengte LBZ [m]

Expantiebocht U-vorm

Afb. H — 56

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]

Beenlengte LBU [m]



153

Expantiebocht

Z-vorm met expantie-bocht LBZ en als T-verbinding Ø ≥ 64,0 mm

Afb. H — 57 Afb. H — 58

Afb. H — 59

Expantiebocht

U-vorm met expantie-bocht LBU Ø ≥ 64,0 mm


154


Expantiebocht Z- en T-vorm

Lengtebepaling voor expantiebocht (Ø ≥ 64 mm)

Afb. H — 60

Beenlengte LBZ [m]

Expantiebocht

U-vorm

Afb. H — 61

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]

Beenlengte LBU [m]

Uit

zett

ing

sop

nam

e ∆

l [m

m]



155

Montage

Opslag en transport Om beschadiging van de zinklaag te voorkomen, mogen de buizen niet direct op de vloer worden opgeslagen. Bij het transport tegen beschadiging beschermen en bij het verladen niet over randen trekken.

Verwerking

InkortenBlanke buizen kunnen met buissnijders, fijngetande metaalzagen of automa-tische zagen worden afgekort. Het gebruik van doorslijpschijven (Flex) of snij-branders is niet toegestaan.Bij af fabriek ommantelde buizen moet ter hoogte van de persfitting de kunst-stof mantel worden verwijderd. Het gebruik van de Prestabo-mantelbuisstrip-per garandeert het correct strippen op insteekdiepte.

Langsgroeven op het buisoppervlak dienen te worden vermeden.

AfmantelenDe mantelbuisstripper 1 maakt een nauwkeurige verwijdering van de kunst-stof mantel aan de persuiteinden 2 , mogelijk. Beschadiging van de metalen oppervlakken wordt vermedenen er wordt slechts zoveel materiaal verwijderd, als voor de insteekdiepte nodig is 3 . Het gebruik van ander gereedschap wordt afgeraden.Opmerking: messen niet slijpen, maar vervangen.

Afb. H — 62

Mantelbuisstripper

Verwijdert exact de benodigde insteekdiepte voor de persfitting

(De kleur van de mantel-buisstripper kan ver-schillen)

1 2 3


156


OntbramenDe buiseinden moeten na het afkorten aan buiten- en binnenzijde zorgvuldig worden ontbraamd, om beschadiging van het afdichtingselement bij het monteren te voorkomen.

BuigenPrestabo-buizen, blank 12, 15, 18, 22 mm kunnen koud worden gebogen met gewoon buiggereedschap. De buiseinden moeten ten minste 50 mm lang zijn om de persfittingen correct te kunnen opsteken.

Opmerking: ommantelde Prestabo-buizen mogen niet worden gebogen, omdat er momenteel geen geschikt buiggereedschap beschikbaar is.

Afb. H — 63

Minimale buislengte

U-vorm met expansie-bocht LBU Ø ≥ 64,0 mm



157

Montagevoorbeelden

Afb. H — 64

Verwarmings- installatie

Verdelerinstallatie met Prestabo

Afb. H — 65 Afb. H — 66

Radiatoraansluiting

Easytop- kogelkranen

Afb. H — 67 Afb. H — 68

Persgereedschap

Perstechniek op moeilijk toegankelijke plaatsen


158


Bevestigingsmethoden – vaste en glijpuntenLeidingen kunnen met vaste punten of met glijdende bevestigingen worden gemonteerd.

■■ Vaste punten zijn onbeweeglijk verbonden met het gebouw.■■ Glijpunten laten een axiale uitzetting toe.

Vaste punten moeten zodanig worden uitgekozen dat:

■■ torsiespanningen ten gevolge van lengteuitzetting grotendeels zijn uitge-sloten en

■■ rechte leidingen, die geen richtingsveranderingen hebben, slechts één vast punt hebben.

Glijdende bevestigingspunten dienen op voldoende afstand van verbindingen te worden geplaatst. Daarbij dient rekening te worden gehouden met de te verwachten lengte-uitzetting ten gevolge van opwarming.

Bevestiging met één vast punt

Afb. H — 71

Vaste punten en glijpunten

Afstand houden tot de fitting

Rekening houden met uitzettingsrichting

Afb. H — 69 Afb. H — 70



159

InbouwinstallatieEen leiding op de pleisterlaag of in een installatiekoker heeft voldoende ruimte voor uitzettingsbewegingen. Bij leggen onder de pleisterlaag of in afwerkvloeren moet deze ruimte met behulp van zacht isolatiemateriaal – bijv. schuimstof – worden gecreëerd. Dit geldt met name bij T-stukken en bochten, omdat de mechanische krachten zich vooral hier doen gelden.

Leggen in afwerkvloerLeidingen onder een zwevende afwerkvloer worden meestal in de egalisa-tielaag of in de contactgeluidisolatie gelegd, waar voldoende ruimte voor uit-zetting beschikbaar is. Waar de leidingen verticaal uit de vloer komen, dient de benodigde ruimte met behulp van geschikt isolatiemateriaal te worden gecreëerd.

Afb. H — 72

Inbouwinstallatie

met isolatie

Afb. H — 73 Afb. H — 74

Plaatsing in de afwerkvloerconstruc-tie

met aftakleiding

Plafonddoorvoer


160


Leggen in teerlaag – asfaltmastiekVoor etageverdeelleidingen met Prestabo fittingen is een professionele instal-latie vereist.In vloerverwarming moeten Prestabo persverbindingen worden beschermd met 20 cm niet-ontvlambaar materiaal aan elke kant. Het systeem moet wor-

den gevuld voordat de afwerkvloer wordt gelegd.

Teerlaag (asfaltmas-tiek)

Professionele vloerconstructie

Afb. H — 75

1

2

3

4

5

6

4 Teerlaag (asfaltmastiek) met afdek-king

5 Kartonnen afdekking

6 Egalisatie-/isolatielaag

1 Ruwe betonvloer

2 Vulzand achter de rand- isolatiestroken

3 Tegels



161


Afb. H — 76 Afb. H — 77

Benodigde ruimte

Persen tegen een bouwlichaam

Persmachines

Met verschillende hoeveelheden benodigde ruimte

Buis-øda

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

12 20 50

15 20 50

18 20 55

22 25 60

28 25 70

35 30 85

42 45 100

54 50 115

Buis-øda

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

12 25 60

15 25 60

18 25 60

22 25 65

28 25 65

Benodigde ruimte bij het persen

Buisdiameters 12 t/m 54 mmVoor de comfortabele, snelle installatie vindt u in onderstaande tabellen de minimaal benodigde ruimte voor het maken van de persverbinding.

Let erop dat waarden voor werking op netstroom verschillen van die voor werking op accu.

Persen tussen leidingen

Tab. H — 14 Netvoeding

Pressgun 5

Pressgun 4 E

PT2 PT3-EH

Accu

Pressgun 5 / 4 B

PT3-AH

Tab. H — 15 Accu

Picco, Pressgun Picco


162


Persen tussen buis en wand

DNBuis-ø da

[mm]

Minimumafstand a

[mm]

10 12 0

12 15 0

15 18 0

20 22 0

25 28 0

32 35 10

40 42 15

50 54 25

Tab. H — 18

Tab. H — 19


Kantelen wordt vermeden Afdichting is verzekerd


DNBuis-ø da

[mm]PT2 PT3-AH

PT3-EHPressgun Picco

PiccoPressgun 5 / 4B / 4E

10 – 50 12 – 54 45 50 35 50

Wandafstand

In combinatie met de persring kan amin verminderd worden.

Persen tussen constructieonderdelen

Pressgun 5 / 4 B / 4 E, PT2, PT3-AH, PT3-EH Pressgun Picco / Picco

Tab. H — 16 Tab. H — 17

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]

12 25 40 65

15 25 40 65

18 25 40 75

22 30 40 80

28 30 50 85

35 50 50 95

42 50 70 115

54 55 80 140

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]

12 30 40 70

15 30 40 70

18 30 40 70

22 30 40 75

28 30 40 80

Afb. H — 78 Afb. H — 79





163

Buisdiameters 64,0 t/m 108,0 – Prestabo XL




Afb. H — 80

Tab. H — 20

Afb. H — 81

Tab. H — 21

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]64,0 110 18576,1 110 18588,9 120 200108,0 135 215

Tab. H — 22

Tab. H — 23


Kantelen wordt vermeden

Afdichting is verzekerd

Wandafstand

Buis-ø da

[mm]Minimum afstand a [mm]

64,0

1576,1

88,9

108,0

Buis-ø da

[mm]Minimum afstand a [mm]

64,0

2076,1

88,9

108,0

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]64,0 110 185 13076,1 110 185 13088,9 120 200 140

108,0 135 215 155


164


Persen met persringen 12 – 54 mm

Buis-ø da

[mm]

a

[mm]

b

[mm]

c

[mm]

1240

4535

15 50

1845

5540

22 60

28 50 70 45

35 55 75 50

42 60 85 55

54 65 90 65

Tab. H — 24

Afb. H — 83 Afb. H — 82



165

Maken van de persverbinding

Buismaten 12 – 54 mmPrestabo-buizen worden met persfittingen eenvoudig en veilig verbonden. De uiteinden van ommantelde buizen moeten eerst met de Viega mantelbuis-stripper worden gestript; alle verdere montagestappen zijn voor beide soor-ten buizen gelijk.

■■ Buissnijder of staalzaag met fijne tanden■■ Ontbramer en kleurenviltstift voor het aftekenen van de insteekdiepte■■ Viega-persmachine met passende bek per buisdiameter■■ Mantelbuisstripper

Buissnijder of staalzaag met fijne tanden gebruiken. Gebruik geen oliën en vetten!

1 2Afb. H — 84 Afb. H — 85

Ommantelde Prestabo-buis

Ommantelde Prestabo-buis met fijngetande zaag in een zo recht mogelijke hoek op maat zagen.

Buiseinde met de mantelbuisstripper strippen.

3 Afb. H — 86

Buis van binnen en van buiten ontbramen. Ga verder met stappen voor Prestabo-buis, electrolitisch verzinkt (zie volgende pagina)


166


Afb. H — 87 Afb. H — 88

Afb. H — 89 Afb. H — 90

Afb. H — 91 Afb. H — 92

3 4

5 6

Prestabo-buis, electrolitisch verzinkt

Controleer of het afdichtingselement goed op zijn plaats zit.

De insteekdiepte markeren.

2

Ommantelde Prestabo-buis in een zo recht mogelijke hoek op maat zagen.

Buis van binnen en van buiten ontbramen.

De persfitting tot aan de aanslag op de buis schuiven.

Persbek op het persgereedschap plaatsen. Vergrendelas inschuiven tot hij vastklikt.

1



167

Afb. H — 93Afb. H — 94

Afb. H — 95 9

Prestabo-buis, blank

Wanneer de persverbinding is voltooid, de persbek openen.

7 8

Persbek openen en in een rechte hoek op de fitting zetten.

De insteekdiepte controleren en met persen beginnen.


168


Buismaten 64,0 – 108,0 mmPrestabo-buizen worden met persfittingen eenvoudig en betrouwbaar ver-bonden.

■■ Buissnijder of staalzaag met fijne tanden■■ Ontbramer en viltstift voor het aftekenen van de insteekdiepte.■■ Viega persmachine met voor de buisdiameter passende zwenkbek en

persring

Benodigd gereed-schap

Afb. H — 98 Afb. H — 99 3 4

Buis zowel binnen als buiten ontbramen. Insteekdiepte markeren. ø 64.0 mm = 43 mm ø 76.1 mm = 55 mm ø 88.9 mm = 55 mm ø 108.0 mm = 65 mm

Afb. H — 96 Afb. H — 97 1 2

Buis met buissnijder of fijngetande staalzaag in een rechte hoek afkorten. Geen oliën of vetten gebruiken.

Let op bij het inklemmen! Buis moet absoluut rond zijn.



169

Afb. H — 100 Afb. H — 101 5 6

Afb. H — 102 Afb. H — 103 7 8

Afb. H — 104 Afb. H — 105 9 10

Controleren of het afdichtingsele-ment en de snijring correct op hun plaats zijn.

Persring op de fitting zetten en de juiste positie controleren.

Persmachine aanzetten en perspro-cedure uitvoeren.

Persfitting tot aan de gemarkeerde insteekdiepte op de buis schuiven.

Bek openen en in de opnamen van de persring vastklinken.

Controlesticker verwijderen. De verbinding is nu als 'geperst’ gekenmerkt.

Prestabo-buis, electrolitisch verzinkt


170


AfpersenCriteria

■■ Waterdrukproeven zijn contractuele nevenprestaties die tot de alge-mene afspraken behoren met de bouwheer. De te controleren instal-latie wordt getest met een druk die gelijk is aan de reactiedruk van de veiligheidsklep.

■■ Bij dichtheidstesten met olievrije perslucht of inerte gassen moeten gedetailleerde prestatiebeschrijvingen opgesteld en contractueel over-eengekomen worden.

■■ Alle leidingen moeten aan een dichtheidstest worden onderworpen, wanneer ze voltooid, maar nog niet bedekt zijn.

■■ Het afpersen van verwarmingsinstallaties kan ook met perslucht of inerte gassen worden uitgevoerd.

■■ Van de uitgevoerde druktest moet een verslag worden opgesteld.


3 Gasinstallatie* –Grondbeginselen

171

3 Gasinstallatie*

Grondbeginselen

Gebruik van aardgasGasinstallaties worden normaal gesproken gebouwd met behulp van metalen leidingsystemen. De desbetreffende nationale voorschriften zijn in belangrijke mate bepalend voor het installatieproces. De onderstaande informatie is gebaseerd op de technische voorschriften in Duitsland en moet worden beschouwd als een aanbeveling, voorzover deze niet in strijd is met nationale voorschriften.

In Duitsland gebruikt ruim 40% van de huisverwarming aardgas als brand-stof, meer dan 75% van nieuwbouw wordt voorzien van een aardgasverwar-ming. Naast aardgasverwarming met een centrale drinkwaterverwarming is ook koken op gas of het drogen van de was met gas zeker niets nieuws. Toch blijft het nog nodig de consument te informeren over de veelzijdigheid van aardgas en op aardgas werkende huishoudelijk apparaten. Nieuwe, verder

ontwikkelde gasapparaten zoals wasdrogers, haarden en warmtestralers of terrasbarbecues breiden het aanbod aan huishoudelijke toepassingen con-tinu uit.

Gasfornuis

CV

Terrasverwarmer

Grill

WasdrogerHaard

Sauna

Vaatwasser

Op gas werkende huishoudelijke appa-ratuur

Afb. G — 1


172


Viega systeemfilosofieEisen aan een ‚innovatieve gasleidinginstallatie’ in woonobjecten

■■ Technisch perfecte en economische installatie■■ Korte montagetijden■■ Brandveilige gasleidingen kunnen ook in ontoegankelijke gedeeltes wor-

den weggewerkt■■ Zonder aanvullende veiligheidsinrichtingen■■ De persfittingen voldoen aan de GASTEC QA keuringseis ■■ Persfittingen moeten met alle buistypen die voor de gasinstallatie zijn

toegelaten, verbonden kunnen worden

Woning met volledige aardgasvoeding

1 Huisinvoerbuis 2 Gasmeter met meteraansluitplaat3 Etageverdeler4 Gasketel5 Gas-wasdroger

6 Gasfornuis7 Gas-inbouwaansluiting8 Gaskachel/-haard9 Gas-buitenaansluiting met

gasgrill

Afb. G — 2


3 Gasinstallatie* –Grondbeginselen

173

Eisen voor gasaansluitingenNationale voorschriften die het gebruik van dit soort apparaataansluitingen beperken of verbieden, moeten in acht worden genomenOm gasapparaten als gasovens, wasdrogers, terrasbranders en terrasgrills te gebruiken moeten gasaansluitingen worden geïnstalleerd.De volgende eisen worden aan gasaansluitingen gesteld:

■■ De apparaataansluiting moet een flexibele gasslang hebben met een snelkoppeling die zo vaak als nodig kan worden vastgemaakt en losge-haald zonder dat dit een gevaar voor de gebruiker oplevert.

■■ Zij moet aan alle veiligheidsnormen voldoen. ■■ Het ontwerp moet overeenkomen met dat van elektrische stopcontac-

ten.

Hierbij zijn bouwoplossingen nodig die ervoor zorgen dat aan de veilig-heidsnormen wordt voldaan.

Mogelijke gevaren en veiligheidsmaatregelen

■■ Gaslekkage door gescheurde of beschadigde slang — bewaking met behulp van een gasstroomregelaar

■■ Onbevoegde manipulatie van de gasaansluitingseenheid — Veiligheid via meertraps of afsluitbare fittingen

■■ Gaslekkage in geval van brand — Veiligheid via TAE (thermische afsluitinrichting)

■■ Ondeugdelijke installatie van apparaten — Veiligheidsinsteeknippel op het gasapparaat

De ingebouwde en zichtbare gasaansluitingen van Viega en de flexibele gasaansluitslangen voldoen aan elk van deze eisen.

Inbouwontwerp gasaansluiting

Afb. G — 3


174


Systeemomschrijving

Profipress G / Profipress G XL

1 Gelieve rekening te houden met de minimale buisdikten uit tabel G-1.2 Sanpress Inox G moet worden gebruikt in vloeibaar-gasinstallaties in omgevingen met

hoge thermische belasting (HTB), met een reactiedruk van het SAV (veiligheidsafsluitven-tiel) in de drukflowmeter > 1 bar.

Reglementair gebruikDe buiskoppelingssystemen Profipress G en Profipress G XL zijn goed-gekeurd voor gassen conform DVGW-AB G 260 voor huishoudelijke toe-passingen. De installatie moet worden uitgevoerd volgens DVGW G 600, TRGI 2008 en TRF 2012. Uitsluitend koperen buizen conform NEN EN 10571 in combinatie met DVGW-AB-GW 392 mogen worden gebruikt.

Toelatingen bestaan voor:

■■ aardgas to DVGW-G 260 ■■ gas en vloeibaar gas in gasfase voor huishoudelijk gebruik (butaan of propaan)

Druk max. pmax = 5 barMax. druk bij HTB-eisen pmax = 1 barBedrijfs- en omgevingstemperatuur max. Tmax = 70 ºCHet gebruik van Profipress G / -XL voor andere dan de beschreven toe-passingen moet worden goedgekeurd door het Viega servicecenter.

Afb. G — 4

Profipress G

Persfittingen van koper

Speciale fittingen, flenzen en armaturen uit brons


3 Gasinstallatie* –Systeemomschrijving

175

Technische gegevensKoperen buizen volgens NEN EN 1057

Van koper/brons

Voortdurend gekeurd door materiaalkeuringsinstituut NRW

Gele stip aan beide kanten van de persmof

Geel HNBR-afdichtingselement

Viega persmachines (zie hoofdstuk‚ Gereedschapsystemen’) Profipress G 12 – 54 mm Met persbek Profipress G XL 64,0 mm Met persringProfipress G DG-4550 AU 0070Profipress G XL DG-8531 BR 0258

Buizen

Persfittingen

Kwaliteitscontrole

Markering

Afdichtingselement

Persgereedschap

GASTEC QA -goed-keuringsnummer

Koperen buizen

Geschikt volgens NEN EN 1057

Te gebruiken koperen buizen in gasinstallaties

buiten-Ø x minimale wanddikte

da x s

[mm]

Buizen Rollen

Hard Halfhard Zacht

12 x 0,8

Pro

fipre

ss G

Ô Ô Ô

15 x 1,0 Ô Ô Ô

18 x 1,0 Ô Ô Ô

22 x 1,0 Ô Ô Ô

28 x 1,0 Ô Ô –

35 x 1,2 Ô – –

42 x 1,2 Ô – –

54 x 1,5 Ô – –

64 x 2,0 XL Ô – –

Tab. G — 1

Profipress G XL

Persfittingen en draad- overgangen

Afb. G — 5


176


Markering van persfittingenProfipress G en Profipress G XL-persverbindingen worden gemarkeerd

■■ Gas voor gasleidingen■■ MOP 5 voor maximale werkdruk 5 bar■■ GT / 1 voor hogere thermische belasting (HTB bij 1 bar bedrijfsdruk)

■■ keurmerk in Nederland (12 – 54 mm)

■■ keurmerk in Polen (12 – 54 mm)

Voordelen van de systeemgroep

■■ SC-Contur■■ Persfittingen voor talrijke aansluitvarianten■■ Persgereedschappen met accu of netvoeding

HTB-eis (in duitsland verplicht)Het criterium voor de hogere thermische belastbaarheid (HTB) oriënteert zich op de ontstekingstemperatuur van aardgas in de lucht (ca. 640 °C).Om te voorkomen dat zich een explosief mengsel door onverbrand ontsnap-pend gas vormt, mag in geval van brand onder deze temperatuur op geen enkele plek in het gebouw gas in gevaarlijke hoeveelheden ontsnappen. De hieruit resulterende brandveiligheidseis van 650 °C gedurende 30 min. is beproefd en is een erkende norm in de techniek.

Duitse eisen aan onderdelen in gasinstallaties

Afb. G — 6

Profipress G / XL-persfitting

Als persfitting of met draadaansluiting

De gele punt als kenmerk van de SC-Contur – de gele rechthoek voor het medium



177

GasinstallatiesProfipress G- en Profipress G XL-persfittingen kunnen in de volgende gasin-stallaties worden gebruikt.

Gasinstallaties conform DVGW-TRGI 2008

■■ Lage druk < 100 mbar, middendruk ≥ 100 mbar tot 1 bar■■ Industriële, commerciële en procestechnische installaties met de

desbetreffende DVGW-goedkeuring en technisch voorschrift bijv. DVGW-AB G 614, »Blootliggende buizen op bedrijfsterrein achter het

overdrachtspunt«■■ Vloeibaar-gasinstallaties conform TRF 2012

Voor vloeibaar-gasinstallaties in een omgeving met een eis van hogere ther-mische blootstelling (HTB) met een reactiedruk van het SAV >1 bar moet San-press Inox G worden gebruikt.

■■ Met vloeibaar-gastanks in het middendrukbereik

met drukregelaar eerste niveau op de vloeibaar-gastank tot een toegestane bedrijfsdruk van PZ = 5 bar■■ Met vloeibaar-gastank in het lagedrukbereik

— met drukregelaar tweede niveau

■■ Met gastanks (gasflessen) < 14 kg — na de drukregelaar van kleine flessen

■■ Met gastanks (gasflessen) ≥ 14 kg — na de drukregelaar van grote flessen

Afb. G — 7


178


Sanpress Inox G / Sanpress Inox G XL

Reglementair gebruik

De persfitting-leidingsystemen Sanpress Inox G en Sanpress Inox G XL zijn goedgekeurd voor gassen conform DVGW-AB G 260. De installatie moet worden uitgevoerd volgens DVGW-werkblad G 600, TRGI 2008 en TRF 2012.Uitsluitend Sanpress buizen van roestvast staal conform NEN EN 10088 en DVGW-werkblad GW 541 – materiaal 1.4401 mogen worden gebruikt.

Goedkeuringen

■■ Gassen volgens DVGW G 260■■ Vloeibaar gas in de gasfase voor huishoudelijke en commerciële toe-passingen.

Maximale bedrijfs- en omgevingstemperatuur Tmax = 70 ºCSanpress Inox G / XL – MOP 5 / GT 5■■ Max. druk pmax = 5 bar■■ Max. druk bij HTB-eis pmax = 5 bar

Het gebruik van Sanpress Inox G / -XL voor andere dan de beschreven toepassingen moet worden goedgekeurd door het Viega servicecenter.

Afb. G — 8

Sanpress Inox G- fittingen

Met meer dan 250 arti-kelen is nagenoeg elke installatie- en verbin-dingsvariant mogelijk



179

Technische gegevensSanpress rvs-buizen zijn dunwandige en corrosiebestendige leidingen van roestvast staal. Materiaal nr. 1.4401 (X5 CrNiMo 17-12-2), met 2,3% molyb-deen voor hogere duurzaamheid.

Alle maten zijn van roestvast staal 1.4401

Voortdurend gekeurd door materiaalkeuringsinstituut NRW

Gele rechthoek en gele stip op de persmof

Geel HNBR-afdichtingselement

Viega persgereedschappen (zie hoofdstuk »Gereedschappen«)Sanpress Inox G 15 tot 54 mm PersbekSanpress Inox G XL 64,0 tot 108,0 mm Persring

Sanpress Inox G DG-8531B00393

Sanpress Inox G XL DG-8531BR0333

Buizen

Persfittingen

Kwaliteitscontrole

Markering

Afdichtingselement

Persgereedschappen

DVGW- registratienummer

Afb. G — 9

Sanpress Inox G XL

Persfittingen en flen-zen

Goedgekeurde rvs buizen

da x s

[mm]

Volume per strek-kende meter buis

[liter / m]

Gewicht per strek-kende meter buis

[kg / m]Materiaal persfitting

15 x 1,0 0,13 0,35

Roestvast staal

18 x 1,0 0,20 0,43

22 x 1,2 0,30 0,65

28 x 1,2 0,51 0,84

35 x 1,5 0,80 1,26

42 x 1,5 1,19 1,52

54 x 1,5 2,04 1,97

64,0 x 2,0 2,83 3,04

76,1 x 2,0 4,08 3,70

88,9 x 2,0 5,66 4,34

108,0 x 2,0 8,49 5,30

Tab. G — 2


180


Markeringen van de persfittingenSanpress Inox G / XL-persfittingen worden gemarkeerd met

■■ Gas voor gasleidingsystemen,■■ MOP 5 voor bedrijfsdruk 5 bar,■■ GT/5 bij hogere thermische stabiliteit (HTB bij 5 bar)

Persfittingen met SC-ConturSanpress Inox G-systeem wordt ook gemonteerd met het SC-Contur-sys-teem, herkenbaar aan de gele stip op de ril. Niet-geperste verbindingen kun-nen tijdens druklektesten worden gezien, omdat het drukverlies op de mano-meter te zien is.

Vloeibaar-gasinstallatie TRF 2012Zie hoofdstuk Profipress G.

Afb. G — 11

Sanpress Inox G XL persfittingen Gemarkeerde insteekdiepte

Afb. G — 10

SC-Contur

Niet-geperste verbindin-gen worden opgemerkt tijdens lek- en druktests

Tot 108,0 mm met markering voor gas

cilindrisch geleidingssysteem dubbele persing

Gemarkeerde insteek-diepte



181

Montage

Algemene montageregels voor gasleidingsystemen

De volgende voorwaarden gelden voor het leggen van gasleidingen

■■ Gasleidingen moeten vrij worden gelegd ① met uitsparingen, inge-bouwd zonder holle ruimte ② of in schachten of kanalen ③.

■■ Leidingen met een bedrijfsdruk van >100 mbar mogen niet in een inbou-winstallatie worden gebruikt.

■■ Zij moeten zodanig worden gelegd dat vocht, zowel druipwater als con-denswater, van andere leidingen en onderdelen er niet op inwerkt.

■■ De afsluiters en afkoppelbare verbindingen moeten gemakkelijk toegan-kelijk zijn.

■■ Ze mogen niet worden ingebouwd in de afwerkvloer (zie volgende pagina).

Installatievoorbeelden① Met uitsparingen② Zonder holle ruimte ③ In geventileerde kanalen

Inbouwinstallaties■■ Moeten spanningsvrij worden uitgevoerd. ■■ Moeten worden voorzien van een corrosiebescherming.■■ De gasleidingen mogen niet bloot gesteld worden aan mechanische

beschadigingen.■■ Koperen buizen mogen niet met nitriet- of ammoniumhoudende stoffen

worden verwerkt, rvs-buizen niet met chloridenhoudende stoffen.

Afb. G — 12

Leidinginstallatie

Volgens DVGW TRGI 2008

①

② ③


182


Installatie en bevestiging van leidingenGasleidingen mogen niet aan andere leidingen worden bevestigd of als steun voor andere leidingen dienen. Gasleidingen mogen met onbrandbare buis-houders (bijvoorbeeld metalen buisklemmen) en gangbare bevestigingsplug-gen (kunststofpluggen) aan onderdelen met voldoende weerstand worden bevestigd als de buisverbinding een overeenkomstige mechanische, axiale stevigheid (lengtekracht) heeft, zie DVGW-TRGI 2008 5.3.7 Tab. 8. Profipress G / XL- en Sanpress Inox G / XL-verbindingen zijn niet-afkoppelbare, vaste en veilige persverbindingen.

Tab. G — 3

Øbuiten x wanddikte

[mm]

Bevestigingsafstand

[m]

DN Profipress G Sanpress Inox G

–12 x 0,8 – 1,25

12 x 1,0

Sta

ndaa

rd

–

Sta

ndaa

rd

1,25

– 15 x 1,0 15 x 1,0 1,25

15 18 x 1,0 18 x 1,0 1,50

20 22 x 1,0 22 x 1,2 2,00

2528 x 1,0 – 2,25

28 x 1,5 28 x 1,2 2,25

3235 x 1,2 – 2,75

35 x 1,5 35 x 1,5 2,75

4042 x 1,2 – 3,00

42 x 1,5 42 x 1,5 3,00

5054 x 1,5 54 x 1,5 3,50

54 x 2,0 – 3,50

– 64,0 x 2,0 XL 64,0 x 2,0

XL

4,00

65 – 76,1 x 2,0 4,25

80 – 88,9 x 2,0 4,75

100 – 108,0 x 2,0 5,00

Afb. G — 13

Profipress G- en San-press Inox G- persfittingen

Verbindingen met aan-zienlijke lengtekracht

Richtwaarden voor horizontaal gelegde buizen



183

Leggen van gasleidingen in de vloer Gasleidingen mogen niet (ook niet ten dele) in de afwerkvloer worden gelegd.

Toegestane legmethodes

■■ op de ruwe vloer binnen een egalisatielaag of contactgeluidsisolatie■■ gedeeltelijk in een uitsparing in de ruwe vloer en gedeeltelijk binnen een

egalisatielaag of contactgeluidsisolatie (s. Fig. G — 14)■■ volledig in een uitsparing in de ruwe vloer (s. Fig. G — 15).

Gasleidingen die onder de afwerkvloer worden gelegd, moeten worden beschermd tegen corrosie.

DVGW-TRGI 2008, punt 3.3.8.5: »Eisen voor in de grond gelegde leidingsys-temen«

CorrosiebeschermingVrij gelegde leidingen in ruimtes hebben in normale situaties geen uitwendige corrosiebescherming nodig. Uitzonderingen

■■ In ruimtes met agressieve bouwmaterialen; bijv. koperen buizen in gedeeltes met nitriet- of ammoniumhoudende bouwmaterialen of roest-vaststalen buizen in chloorhoudende omgevingen.

■■ In een agressieve atmosfeer.

■■ Wanneer ze binnen een uitsparing in de vloer, de egalisatielaag of de contactgeluidsisolatie worden gelegd, moeten ze wor-den behandeld als in de grond gelegde leidingsystemen volgens DVGW-TRGI 2008, punt 5.3.7.8.4

Eisen volgens DVGW-TRGI 2008, punt 5.2.7Een naderhand aangebrachte corrosiebescherming moet worden uitgevoerd met corrosiewerende banden warmtekrimpkousen.

■■ Voor koperen en roestvaststalen buizen met blootstellingsklasse A (niet-corrosieve vloer) of B (corrosieve vloer).

■■ Voor fittingen, buisverbindingen en gietstukken met blootstellingsklasse A en B, krimpmateriaal klasse C

vloeropbouw-hoogte

ruwe vloer

vloeropbouw-hoogte

ruwe vloer

1 13

6 6

2 24

5

Afb. G — 14 Afb. G — 15

Gasleideidingen in een vloerconstructie

⑥ Egalisatielaag⑤ Uitsparing④ Gasleiding

① Afwerkvloer② Folie③ Contactgeluidsisolatie

5

3


184


4 Industriële / bedrijfsmatige toepassingen

Systeemomschrijving

Megapress

Reglementair gebruikHet Megapress-systeem is geschikt voor aanleg van verwarmings-, koel- en industriële installaties in combinatie met stalen buizen conform NEN EN 10255 en NEN EN 10220 (zie buiskarakteristieken).

Het Megapress-systeem is niet geschikt:

■■ voor gebruik in drinkwaterinstallaties – de componenten zijn aange-duid met het symbool »Niet voor drinkwaterinstallaties«.■■ voor brandgassen conform DVGW G 260.

Megapress-fittingen mogen uitsluitend worden gebruikt samen met de componenten die tot het systeem behoren. Het gebruik van het systeem voor andere dan de beschreven toepassin-gen moet met het Viega servicecenter worden afgestemd.

De persfittingen zijn in niet-geperste toestand zichtbaar ondicht. Vóór ingebruikname moet een dichtheidscontrole worden uitgevoerd.

Bedrijfsvoorwaarden■■ Water, gesloten systeem – bedrijfstemperatuur Tmax = 110 °C – bedrijfsdruk pmax ≤ 16 bar

■■ Perslucht, droog en olievrij – bedrijfsdruk pmax ≤ 16 bar

Afb. I — 1


4 Industriële / bedrijfsmatige toepassingen –Systeemomschrijving

185

Technische gegevens Stalen buizen – naadloos en aan lengtenaad gelast: zwart, verzinkt, industri-eel gelakt of gepoedercoat conform

■■ NEN EN 10255 (oud: DIN 2440, 2441, 2442) of ■■ NEN EN 10220 (oud: DIN 2448 / 1 en 2458/1) met minimale wanddikte

smin = 1,0 mm; tot DN 32 met smin = 0,5 mm.

Staal ongelegeerd, materiaal 1.0308, met hoogwaardige zink-nikkel-coating 3 – 5 μm EPDM met aangevormde afdichtingslippen, voor Tmax ≤ 110 °C en pmax ≤ 16 bar

½ (DN 15), ¾ (DN 20), 1 (DN 25), 1 ¼ (DN 32), 1 ½ (DN 40), 2 (DN 50)

www.viega.de / Service / Downloadcenter

VDS – voor sprinklers nat en nat/droog; TÜV; scheepsbouw; diverse nationale goedkeuringen – bijv. voor Frankrijk: CSDBat

ToepassingsgebiedenVervangen van las- en schroefdraadverbindingen voor nieuwe installaties en reparaties

■■ Gesloten verwarmings- en koelcircuits■■ Industriële installaties – stikstof, enz.■■ Persluchtinstallaties■■ Brandblus- en sprinklerinstallaties■■ Installaties voor technische gassen (op aanvraag)

Kenmerken / voordelen■■ Snelle verwerking, zonder gebruik van gasflessen of draadsnijmachines –

tijdbesparing tot 60%

■■ Geen rookontwikkeling, brandgevaar, beschadigingen, brandwachten, afkoelfasen

■■ Zink-nikkel-coating 3 – 5 μm – corrosiebestendig bij hoge levensduur■■ Profiel-afdichtingselement voor ruwe buisoppervlakken

Buizen

Persfittingen

Afdichtingselement

Maten

Z-maten

Goedkeuringen


186


Profiel-afdichtingselementMegapress-persfittingen zijn voorzien van speciaal geconstrueerde EPDM-af-dichtingselementen. Aangevormde afdichtingslippen met meerdere afdich-tingsvlakken dichten ook buisoppervlakken met lichte oneffenheden of groeven veilig af.

①

②③

Afb. I — 2 Afb. I — 3

Persfittingen – niet-geperst ondichtMegapress-persfittingen zijn in niet-geperste toestand ondicht.

Per ongeluk niet-geperste verbindin-gen worden bij het vullen van de installatie veilig herkend:

■■ met water binnen het drukbereik van 1,0 tot 6,5 bar

■■ met lucht of inerte gassen bin-nen het drukbereik van 22 mbar tot 3,0 bar.

SchuifmofDie Megapress-schuifmof heeft geen inwendige aanslag en wordt daarom meestal gebruikt voor reparaties van defecte leidingstukken of bij uitbrei-dingen van de installatie – bijv. voor de inbouw van T-stukken als er wei-nig ruimte beschikbaar is.

① Profiel-afdichtings-element

② Snijring

③ Scheidingsring

Afb. I — 4

Afb. I — 5

Reparaties en uitbrei-dingen van installa-ties



187

MontagePersgereedschappen Megapress-persfittingen worden met speciale persbekken/persringen geperst. De persringen/persbekken van de metalen Viega persfittingsystemen »Profipress, Sanpress, Sanpress Inox en Prestabo« kunnen niet worden gebruikt. Persverbindingen tot DN 25 worden uitgevoerd met persbekken, voor de maten DN 32 tot DN 50 kunnen persringen worden gebruikt.

Wij adviseren de Viega persbekken, persringen en zwenkbekken te gebrui-ken.

Afb. I — 6 Afb. I — 7

Persgereedschappen – voor Megapress persfittingen

Persmachines Persbekken Persringen Set

Type 2

DN 15 tot DN 25 Model 4299.9

DN 32 tot DN 50, model 4296.1

Met zwenkbek Z2 model 2296.2

Persbekken DN 15 tot DN 25 Persringen DN 32 tot DN 50 Zwenkbek Model 4299.61

PT 3 AH / EH

Pressgun 4 / 5

Tab. I — 1

Systeemeigen pers-gereedschappen gebruiken!

Persbekken

DN 15 tot DN 25 Model 4299.9

Persringen

DN 32 tot DN 50

Model 4296.1


188


Algemene montageaanwijzingenVoor het behoud van de hoge kwaliteit van de Megapress-systeemcompo-nenten moeten de volgende aanwijzingen in acht worden genomen:

■■ Megapress-systeemcomponenten pas vlak voordat ze worden gebruikt uit de verpakking halen.

■■ Voor het afdichten van het schroefdraad van overgangsstukken voor Viega persverbindingen uitsluitend gangbare, chloridevrije afdichtings-middelen gebruiken.

■■ Bij montages van onderdelen of leidingstukken met gecombineerde schroefdraad- en persverbindingen altijd eerst de schroefdraadverbin-ding tot stand brengen.

Verwerking van buizen InkortenDe stalen buizen kunnen met het oog op de buiscoating onder meer met de volgende gereedschappen worden gezaagd:

■■ Buissnijder■■ Fijngetande zaag■■ Afkortzaag – langzame zaagsnelheid■■ Slijpschijf

Buizen na het inkorten van binnen en buiten ontbramen.

Voorbereiding van de buiseinden voor de persverbindingHet systeem Megapress is geschikt voor gebruik met zwarte, verzinkte, industrieel gelakte of gepoedercoate stalen buizen conform NEN EN 10255/10220.

Voorwaarde voor het maken van vakkundig deugdelijke persverbindingen zijn onbeschadigde, niet vervormde buizen en voldoende gladde en zuivere buiseinden die vrij van losse vuil- en roestdeeltjes zijn.

Eisen voor buiseinden:

■■ Vakkundig, haaks ingekort■■ Buiswand van binnen en buiten braamvrij■■ Doorsnede rond, zonder vervormingen van bijv. bankschroeven■■ Minimumafstand tot de lasnaden 3 x D – maar minstens 100 mm

Eisen voor buisoppervlakken:

■■ Glad en egaal – zonder beschadigingen van bijv. bankschroeven of draadsnijmachines

■■ Vet- en olievrij■■ Vrij van losse vuil- en roestdeeltjes en ongelijkmatig (handmatig) aange-

brachte coatings

Stalen buizen

Conform NEN EN 10255 en NEN EN 10220 (minimale wanddikte 1,0 mm)

Eis van gladde, zui-vere, niet vervormde buisoppervlakken



189

VoorbeeldenZonder verdere behandeling zijn de volgende buisoppervlakken geschikte voor het maken van persverbindingen, indien ze vrij zijn van vervuilingen of beschadigingen:

① zwarte, ② verzinkte,② industrieel gelakte/gepoedercoate buizen.

1 2 3

Afb. I — 8 Afb. I — 9 Afb. I — 10

Voordat de persverbinding tot stand wordt gebracht, moeten buisoppervlak-ken in de buurt van de persverbindingen worden bewerkt wanneer ze de vol-gende eigenschappen hebben:

■■ Ongelijkmatig aangebracht laklagen Afb. I–11■■ Richels, beschadigingen, corrosie of losse aankoekingen Afb. I–12

Afb. I — 11 Afb. I — 12

Bewerken voordat de persverbinding wordt gemaakt!


190


Geschikte gereedschappen voor de bewerking zijn bijvoorbeeld:

① Staalborstel② Reinigingsvlies/schuurpapier③ Slijpschijf met voorbewerkingsschijf.

1 2 3

Afb. I — 13 Afb. I — 14 Afb. I — 15

Na de bewerking moet de kwaliteit van het buisoppervlak met die van Afb. I–16overeenkomen.

Afb. I — 16



191

Bevestiging van leidingenDe algemene regels van de bevestigingstechniek zijn van toepassing – bij-voorbeeld:

■■ Op bestaande leidinginstallaties mogen geen verdere leidingen en onderdelen worden bevestigd.

■■ Het gebruik van buishaken is niet toegestaan.■■ Rekening houden met warmte-uitzetting – vaste –en glijpunten plannen.

Bevestigingsafstanden

Ø außen

[mm]

Nominale diameter Bevestigingsafstand [m]

[DN] [Zoll] Volgens voorschriften van de fabrikant conform VdS CEA 4001

21,3 15 ½ 2,75

4,00

26,9 20 ¾ 3,00

33,7 25 1 3,50

42,4 32 1 ¼ 3,75

48,3 40 1 ½ 4,25

60,3 50 2 4,75

Tab. I — 2

Bescherming tegen uitwendige corrosie / isolatieDe hoogwaardige zink-nikkel-coating van de persfittingen biedt een optimale bescherming tegen corrosie – bijv. bij optredend condens in koelinstallaties.

De buizen moeten van een geschikte corrosiebescherming worden voorzien – informatie van de fabrikant in acht nemen.

Buizen en fittingen moeten de algemeen erkende regels van de techniek wor-den geïsoleerd.

IngebruiknameVóór ingebruikname van de installatie moet een drukproef worden uitgevoerd– het resultaat moet worden gedocumenteerd.

Werkwijze

■■ Installatie volledig vullen met proefmedium – bijv. inerte gassen/gefilterd drinkwater.

■■ Drukproef uitvoeren – in sprinklerinstallaties VdS CEA 4001, hoofdstuk 17 in acht nemen.

■■ Resultaten van de drukproef documenteren in een protocol.

■■ Het met handtekening van een geautoriseerde vakman bekrachtigde protocol overhandigen aan de opdrachtgever.


192


Tot stand brengen van de persverbinding

1 2 3

Afb. I — 17 Afb. I — 18 Afb. I — 19 Stalen buis vakkundig, haaks met buissnijder, slijpschijf of fijngetande zaag inkorten – geen snijbrander gebruiken.

Voorzichtig bij het opspannen – vervorming van het buiseinde ver-mijden.

Buis van binnen en buiten ontbra-men met ontbramer – tot DN 40 met model 2292.2, DN 50 met model 2292.4 XL

4 5 6

Afb. I — 20 Afb. I — 21 Afb. I — 22 Met staalborstel en reinigingsvlies of schuurpapier losse vuil- en roestdeeltjes in het persgedeelte verwijderen.

Erop letten dat afdichtingselement, scheidingsring en snijring goed zit-ten.

Insteekdiepte meten en op de buis aftekenen.

7 8 9

Afb. I — 23 Afb. I — 24 Afb. I — 25 Persfitting – zonder te kantelen – tot de aanslag op de buis schui-ven.

Megapress-persbek (≤ DN 25) om de persfitting leggen – erop letten dat hij goed zit. Persproces uitvoeren tot de pers-bek geheel is gesloten.

Megapress-persring (≥ DN 32) om de persfitting leggen – erop letten dat hij goed zit. Persproces met behulp van de moederpersbek uitvoeren tot de persring geheel is gesloten.



193

10

Afb. I — 26 Controlesticker verwijderen – daar-mee is de fitting gemarkeerd als "geperst".

Benodigde ruimte bij het persenVoor een technisch probleemloze persing is ruimte nodig om de persmachine erop te zetten. De volgende tabellen bevatten gegevens over de minimaal benodigde ruimte bij verschillende inbouwsituaties.

Persen tussen buizen – persbekken tot DN 25

Maat a b

½ 30 70

¾ 35 80

1 45 95

Tab. I — 3

Persen tussen buis en wand – persbekken tot DN 25

Maat a b c

½ 35 50 80

¾ 40 55 90

1 50 65 105

Tab. I — 4

Wandafstand – persbekken tot DN 25


Maat

50½

¾

1

Tab. I — 5

Persbekken


194


Minimumafstand tussen de persingen – persbekken tot DN 25


Maat

5½

¾

1

Tab. I — 6

Persen met persringen tussen buizen – persringen DN 32 – DN 50

Maat a b

1 ¼ 95 125

1 ½105

135

2 140

Tab. I — 7

Persen met persringen tussen buizen – persringen DN 32 – DN 50

Maat a b c

1 ¼ 95 125

801 ½105

135

2 140

Tab. I — 8

Wandafstand – persringen DN 32 – DN 50

Maat Minimaal benodigde ruimte amin [mm]

1 ¼

201 ½

2

Tab. I — 9

Minimumafstand tussen de persingen – persringen DN 32 – DN 50

Maat Minimaal benodigde ruimte amin [mm]

1 ¼

151 ½

2

Tab. I — 10

Persringen



195

Profipress / Sanpress Inox / Profipress G / Sanpress Inox G / Prestabo

De systemen Profipress / Profipress G alsmede Sanpress Inox en Sanpress Inox G worden niet alleen in huisinstallaties gebruikt, maar ook voor het trans-port van speciale media.Naargelang de bedrijfsomstandigheden van de media, zoals druk, tempera-tuur en concentratie, maken een zorgvuldige keuze van het systeem en afdichtingsmateriaal noodzakelijk. Speciale media met opgegeven bedrijfs-voorwaarden, zoals technische gassen, oliën, smeermiddelen enz. kunnen in eigen laboratoriumonderzoeken bij Viega of in bijzondere gevallen ook door andere instellingen worden gecontroleerd. Op basis van deze informatie wor-den gebruiksinstructies opgesteld, die de uitvoerings- en installatieveiligheid voor bewerkers en bouwheer garanderen.

De persfittingssystemen van koper en roestvast staal worden bij voorkeur in volgende installaties ingezet:

■■ perslucht,■■ koelwater,■■ technische gassen,■■ industriewater,■■ behandeld proceswater,■■ oliehoudende media.

Reglementair gebruikDe persfittingsystemen Profipress / Profipress G alsmede Sanpress Inox en Sanpress Inox G zijn geschikt voor het transport van speciale media in industriële omstandigheden.

De keuze van het systeem is afhankelijk van de specifieke bedrijfsom-standigheden zoals druk, temperatuur en concentratie en de te transpor-teren media. De geschiktheid van de Prestabo systemen en alle syste-men voor andere media kan worden nagevraagd bij het Viega service-center. Hiervoor kunt u het materiaalaanvraagformulier (checklist aan het einde van dit hoofdstuk) invullen.

Toepassings- gebieden


196


Profipress / Profipress G

Toelatingen voor

■■ gas en vloeibaar gas,■■ stookolie en diesel,■■ natte sprinklerinstallaties,■■ zuurstofleidingen,■■ verbindingen labs-vrij (vrij van Lakbeschadigende stoffen).

Persfittinding met SC-ConturDe SC-Contur is op elke fitting merkbaar ingekleurd:

■■ geel voor Profipress G fittingen en■■ groen voor Profipress fittingen, ■■ Wit voor Profipress S fittingen met FKM afdichting

Assortiment persfit-tingen

Afb. I — 27

Afb. I — 28 Afb. I — 29

Persfittingen

Gekleurde stippen ken-merken de SC-Contur

Installatie

Met Profipress en Profipress XL



197

Technische gegevensUitsluitend koperen buizen volgens NEN EN 1057. Zie Tab.H-1 voor de mini-male wanddiktes.

Persverbindingen met draadaansluiting

— 12 – 54 mm brons — 64,0 – 108,0 mm koper

Zwart; EPDM (ethyleen-propyleen-dieen-monomeer); tot 110 °C; niet bestand tegen koolwaterstofoplosmiddelen, gechloreerde koolwaterstoffen, terpentijn, benzine

Stangen en rollen (zie tabel)

Profipress met SC-Contur DVGW-reg.nr. DW-8511AP3139Profipress XL DVGW-reg.-nr. DW-8511AT2347 Koperen buizen NEN EN 1057 en DVGW GW 392

12 / 15 / 18 / 22 / 28 /35 / 42 / 54 64.0 / 76.1 / 88.9 / 108.0

Nominale diameters [mm]Profipress XL

Buismateriaal

Afleveringstoestand

Afdichtingselement

Toelatingen

Systeem


Buismaten, leveringsvormen

Te gebruiken koperen buizen in drinkwaterinstallaties

Buiten-Ø x wanddikte

da x s

[mm]

Leveringsprogramma

Maten Materiaal persverbinding

Buizen Rollen

hard halfhard zacht

12 x 0.8 Ô Ô Ô

Standaard

Koper

15 x 1.0 Ô Ô Ô

18 x 1.0 Ô Ô Ô

22 x 1.0 Ô Ô Ô

28 x 1.0 Ô Ô Ô

35 x 1.2 Ô – –

42 x 1.2 Ô – –

54 x 1.5 Ô – –

64.0 x 2.0 Ô – –

76.1 x 2.0 Ô – –

XL88.9 x 2.0 Ô – –

108.0 x 2.5 Ô – –

Tab. I — 11


198


Sanpress Inox / Sanpress Inox XL

Technische gegevensSanpress- en Sanpress XL-buizen van roestvast staal zijn lasergelaste lei-dingbuizen.

Materiaal nr. 1.4401 (X5 CrNiMo 17-12-2), met 2,3 % molybdeen voor hogere duurzaamheid; of: Materiaal nr. 1.4521 (X2 CrMoTi 18-2), PRE-waarde 24,1

Roestvast staal

Zwart; EPDM (ethyleen-propyleen-dieen-monomeer); tot 110 °C; niet bestand tegen koolwaterstofoplosmiddelen, gechloreerde koolwaterstoffen, terpen-tijn, benzine

Stangen van 6 m lengte, met blanke buiten- en binnenoppervlakken

Buisuiteinden afgesloten met kunststof stoppen

Alle buizen zijn op dichtheid getest en gekenmerkt

DW-8501BL0551 – 15 – 54 mm

DW-8511BQ0245 – 64.0 – 108.0 mm

NEN EN 10088: roestvaste staalsoorten

DVGW W 541: Buizen in roestvast staal voor drinkwaterinstallaties, DVGW gekeurd TS 233 (N 012)

15 / 18 / 22 / 28 / 35 /42 / 54

64.0 / 76.1 / 88.9 / 108.0

Nominale diameters [mm]Sanpress Inox

Sanpress Inox XL

Buismateriaal

ref. NEN EN 10312

Leveringstoestand

Keuringen

Buizen

Buizen

Bestandsdeel persfittingsAfdichtingselement

Sanpress Inox

Persfittingen 15 – 54 mm van roestvast staal

XL-maten 64 – 108 mm van roestvast staal, met snijring, scheidings-ring en EPDM-afdich-tingselement


Afb. I — 30 Afb. I — 31



199

Sanpress Inox-buizen

d x s

[mm]


[Liter / m]


[kg / m]


[kg] MaatMateriaal

persverbinding

15 x 1.0 0.13 0.35 2.10

StandaardRoestvast

staal

18 x 1.0 0.20 0.43 2.55

22 x 1.2 0.30 0.65 3.89

28 x 1.2 0.51 0.84 5.02

35 x 1.5 0.80 1.26 7.55

42 x 1.5 1.19 1.52 9.13

54 x 1.5 2.04 1.97 11.83

Sanpress Inox XL-buizen

64.0 x 2.0 2.83 3.04 18.24

XLRoestvast

staal76.1 x 2.0 4.08 3.70 22.20

88.9 x 2.0 5.66 4.34 26.00

108.0 x 2.0 8.49 5.30 31.80

Tab. I — 12


200


Prestabo

Kenmerken van sendzimir-verzinkte buizen voor sprinklers

■■ Rode streep, witte tekst■■ Symbool »Niet voor drinkwaterinstallaties«■■ Symbool »Sprinkler«■■ Buisuiteinden met witte doppen■■ Maten 15-108 mm■■ Vanaf maat 22 mm en hoger, VdS-certificatie voor buis en persfittingen■■ 20 µm zinklaag, van binnen en van buiten

Afb. I — 32 Afb. I — 33

Prestabo- persfittingen

Met duidelijke rode markering: 'Niet geschikt voor drinkwaterinstallaties'

Reglementair gebruikHet Prestabo-systeem is bedoeld voor gebruik in industriële en verwar-mingsinstallaties, en niet geschikt voor toepassing in drinkwaterinstalla-ties. Buizen en fittingen zijn daarom met een rood symbool „Niet voor drinkwaterinstallaties” gekenmerkt.

De sendzimir-verzinkte Prestabo-buis kan ook worden gebruikt voor natte sprinklersystemen en persluchtinstallaties.


4 Industriële / bedrijfsmatige toepassingen –Toepassingstechniek

201

Toepassingstechniek

SC-Contur – goedgekeurde veiligheidDe SC-Contur maakt per ongeluk ongeperste persfittingen zichtbaar tijdens het vullen van de installatie. Ongeperste persverbindingen worden in het drukbereik van 1 bar tot 6,5 bar duidelijk vastgesteld door waterlekkage of door drukverlies op de manometer. Ze kunnen dan meteen worden nage-

perst.

Voor Sanpress, Sanpress Inox, Profipress

De testbelasting van de onderdelen ligt ver boven de voorgeschre-ven waarden

SC-Contur

Niet-geperste fittingen worden zicht-baar bij het vullen van de installatie

Gemarkeerde insteekdiepte

Dubbele persing Cilindrische buisgeleiding

Afb. I — 34

Viega tests

Keuringscriteria Eisen volgens DVGW-W 534 Viega testwaarden

Drukvastheid min. 25 bar tussen 50 en 200 bar

DrukstootOm de 1000 keer afwisselend, tussen 1 en 15 bar overdruk bij kamertemperatuur en 95 °C

Om de 10,0000 keer afwisselend, tussen 1 en 15 bar overdruk bij kamertemperatuur en 95 °C

Temperatuurwisse-ling

Om de 10,000 keer afwisselend, telkens 15 minuten bij 20 °C en 95 °C bij een druk van 10 bar en een voorspanning van de buis van 2 N / mm2

Om de 10,0000 keer afwisselend, telkens 15 minuten bij 20 °C en 95 °C bij een druk van 10 bar en een voorspanning van de buis van 2 N / mm2

Onderdruk – 1,0 bar

Afdichtings-elementen aparte tests

Tab. I — 13


202


Technische gegevens afdichtingselementen

Afdichtingselementen

Afkorting EPDM HNBR FKM

Materiaalethyleen-

propyleen-dieen- monomeer

acrylonitril- butadieen-styreen

fluorelastomeer

Kleur zwart glanzend geel zwart mat

Temperatur

[°C max.]110 70 140

Druck

[bar]16 PN5 / GT 1 16

KTW ja nee nee

HTB nee ja nee

Toepassings- gebieden

drinkwater verwar-ming zonne-energie (vlakke collectoren)

Gassen volgens GW 260

Stookolie

Diesel volgens NEN EN 590

zonne-energie (buiscollectoren) stadsverwarming

(na overleg)

Tab. I — 14

Verloop materiaalaan-vraag

Materiaalaanvraag

Klant Viega Extern

Materiaalaanvraag

1Acceptatie

materiaalaanvraag in servicecenter

Formulier invullen, veiligheidsinformatiebladen bezorgen

2

Informatie inwinnen Fabrikant/exploitant

3

Gegevens verwerken

4

Laboratoriumproeven Laboratorium fabrikant

5

Antwoord aan servicecenter

Uitvoering van de installatie

6

Resultaat: info aan de klant

Tab. I — 15


4 Industriële / bedrijfsmatige toepassingen –Toepassingen

203

FlensverbindingenIn metalen perssystemen zijn flensverbindingen in de maten 28,0 tot 108,0 mm mogelijk.Voor Sanpress Inox zijn flenzen van roestvast staal in de maten 64.0 tot 108,0 mm verkrijgbaar – alternatief met persfittingen of binnendraad.Voor afdichtingen van flensverbindingen dient afhankelijk van het toepas-singsgebied EPDM of een asbestvrij afdichtingsmateriaal te worden gekozen

Afb. I — 35

Sanpress Inox Vaste flens

Van roestvast staal 1.4401

15 t/m 54 mm model 2359

64,0 t/m 108 mm model 2359XL

Afb. I — 36

Sanpress Losse flens, draaibaar

Van staal, zwart gecoat, met persaansluiting van brons 28 – 54 mm model 2259.5

64 mm (koper) model 2459.5XL

XL 76.1 – 108.0 mm model 2259.5XL

Soorten flenzen

ToepassingenPersluchtinstallatiesPerslucht is een van de belangrijkste media in de industrie en wordt in ver-schillende kwaliteiten en grote hoeveelheden gebruikt. Als samendrukbaar medium stelt het hoge eisen aan de verbindingspunten van buis en persfittin-gen. Hierbij speelt naast de bedrijfsveiligheid ook de keuze van het meest geschikte leidingsysteem voor de betreffende persluchtkwaliteit een door-slaggevende rol. De in compressoren gegenereerde perslucht bevat fijne deeltjes olie, die op de binnenwand van de leidingen neerslaat en onge-schikte materialen kan aantasten. Koper van de systemen Profipress / Profi-press G en roestvast staal van de systemen Sanpress Inox / Sanpress Inox G zijn corrosiebestendig.

De in de persverbindingen van de systemen Profipress en Sanpress Inox af fabriek voorgemonteerde EPDM-afdichtingselementen moeten worden gebruikt voor olieconcentraties ≤ 25 mg/m3. Is de olieconcentratie hoger, dan adviseren wij de systemen Profipress G en Sanpress Inox G met HNBR-af-dichtingselementen.


204


Toepassingen

Viega persfittingsystemenBedrijfsdruk pmax

[bar]Olieconcentratie

≤ 25 mg / m3 ≥ 25 mg / m3

Profipress / Sanpress Inox

16

Ô –

Profipress G / Sanpress Inox G

Ô Ô

Sanpress ÔHNBR of FKM

inzetten

Prestabo 16 Ô FKM

Tab. I — 16

Bij de installatie van persluchtleidingen dienen de geldende voorschriften en veiligheidsbepalingen van de ongevallenverzekering in acht te worden genomen.

Toepassingsgebieden van Viega persfit-tingsystemen

Luchtkwaliteitsklassen

ISO 8573-1 Klassen

Totaal oliegehalte max.

[mg / m3]1 ≤ 0.012 ≤ 0.13 ≤ 1.04 ≤ 5.05 ≤ 25.0

Tab. I — 17

Persluchtverbruikers

met drukregelaar en olie- en waterafschei-der

Afb. I — 37

Persluchtcompres-sor

Bron: Fa. Kaeser

Afb. I — 38



205

KoelwaterinstallatiesVoor het transport van koelwater wordt in veel industriële productieprocessen als dragermedium doorgaans water of een 50/50-mengsel van water en gly-col ingezet. De leidingsystemen Profipress, Sanpress Inox en Sanpress kun-nen voor deze koelwaterinstallaties worden ingezet.

Voor het gebruik in combinatie met boor- en koelemulsies moet goed-keuring worden gevraagd bij het Viega servicecenter. Het Profipress-sys-teem is niet geschikt voor het transport van koudemiddelen.

Leidingsystemen met verschillende media moeten in het belang van de bedrijfsveiligheid en voor vakkundige reparaties duidelijk zichtbaar wor-den gekenmerkt.

Koelwatercircuit

Hydraulische installatie

Afb. I — 39


206


ProceswaterinstallatiesGezuiverd water voor chemische, medische en andere processen noemt men ook wel „proceswater” of „behandeld water”. Het betreft water dat niet aan de drinkwatervoorschriften voldoet*.

Proceswater wordt in verschillende categorieën ingedeeld. Hieronder vallen

■■ deels en volledig ontzout water,■■ onthard water,■■ nabehandeld water,■■ gedemineraliseerd en gedeïoniseerd water,■■ osmosewater enz.

Volledig ontzout water is vrij van zouten en hun ionen. Het heeft een geringe geleidingsvermogen en hoog oplossend vermogen, en probeert daarom stof-fen in zijn omgeving, bijv. van het buismateriaal, op te lossen. Bij onthard water werden calcium- en magnesiumionen van de carbonaten door natriu-mionen vervangen. Bij koper verhoogt de lage pH-waarde de waarschijnlijk-heid van een gelijkmatige oppervlaktecorrosie.Het leiding-systeem Sanpress Inox en de bijbehorende persfittingen zijn bij-zonder goed geschikt voor volledig ontzout en onthard water. Stoffen uit het materiaal worden in nauwelijks meetbare mate aan het water afgegeven.

Sanpress Inox

Aanbevolen voor gede-mineraliseerd water

Voorafgaand aan de installatie moeten de specifieke gevallen worden geanalyseerd en moet het Viega servicecenter worden geraadpleegd.

Zuiveringsinstallatie voor proceswater

Opmerking voor labo-ratoria

Proceswater is che-misch agressiever dan drinkwater en bevat daardoor vaak metaalio-nen uit de leidingsyste-men

Afb. I — 40



207

Installaties voor technische gassenHet begrip ‘technische gassen’ wordt in het algemeen gebruikt voor de gas-sen die in de chemische en farmaceutische industrie worden gebruikt. De technische regels voor drukgassen deelt gassen volgens hun eigenschap-pen in. Zo worden niet alleen gassen, maar ook gasmengsels (aardgas enz.) gedefinieerd. Voor het transport van een groot aantal van deze media kunnen de leidingsystemen Profipress, Profipress G, Sanpress Inox en Sanpress Inox G worden ingezet.Onderstaande tabel helpt bij de keuze van het gepaste persfitting systeem met de geschikte afdichtring voor het gebruik van Profipress / Profipress G en Sanpress Inox / Sanpress Inox G.

Voor andere dan de hier genoemde toepassingen moet toestemming worden gevraagd bij het Viega servicecenter.

Verdeelblok

Voor technische gassen

Afb. I — 41

Technische gassen en hun verbindingsystemen

Profipress / Sanpress Inox

Met EPDM- afdichtingsele-

ment

Profipress G / Sanpress Inox G

Met HNBR- afdichtingselement

Toelaatbare bedrijfsdruk

pmax [bar]

Perslucht Ô Ô

16Koolstofdioxide CO2 droog – Ô

Stikstof N2 Ô Ô

Argon Ô Ô 10

Corgon inert gas Ô Ô 16

Vacuüm Ô Ô 1,0 mbar

Zuurstof Ô – 10

Aardgas en vloeibaar gas – Ô 5

Tab. I — 18


208


Technische gassen worden in de industrie veelvuldig gebruikt. In de chemi-sche industrie wordt bijvoorbeeld kooldioxide ingezet voor koudeopwekking of straalreiniging. Zuurstof wordt o.a. voor de ozonproductie gebruikt, stikstof en argon worden in de chemische en farmaceutische industrie in grote hoe-veelheden ingezet als inert gas.

De analytische scheikunde, maar ook grote industriële installaties hebben gassen van hoge en extreme zuiverheid nodig. Voor sommige toepassingen volstaan de gangbare kwaliteiten niet, of soms neemt de hoge kwaliteit af door achteraf toegevoegde verontreinigingen door lekkage of door reacties van de gassen met de materialen van armaturen en pijpleidingen.

Waar de grenzen van conventionele industriële gassen zijn bereikt, zijn bui-tengewone gaskwaliteiten met een hoge zuiverheid gevraagd. In deze „ultra-zuivere gassen” worden verontreinigingen zoals mineralen en sporenelemen-ten slechts in ppm-mate (parts per million) aangetroffen. De zuiverheid van gassen wordt als een getal met puntdecimaal aangegeven, een verkorte vorm van het percentage. Het cijfer voor de punt definieert het aantal negens. Het cijfer achter de punt is het eerste van een negen afwijkende getal.

Voorbeelden

■■ tikstof 3.8 Zuiverheid 99.98 Vol.-% 3 negens, het laatste cijfer is 8

■■ Acetyleen 2.4 Zuiverheid 99.4 Vol.-% 2 negens, het laatste cijfer is 4

Toevoerleiding

Voor technische las-gassen

Afb. I — 42



209

LagedrukstoominstallatiesHet Profipress-systeem mag in lagedrukstoominstallaties alleen met het FKM-afdichtingselement worden ingezet.

■■ Temperatuur maximaal 120 °C■■ Druk maximaal 1 bar

Gebruik in de scheepsbouwProfipress is goedgekeurd voor de scheepsbouw. Neem bij eventuele vragen a.u.b. contact op met onze buitendienst of serviceafdeling.

Voor toepassingen met hogere temperatuur- of drukwaarden moet het Viega servicecenter worden geraadpleegd.

Lagedrukstoom installatie

PerssysteemProfipress S of Profipress met FKM-afdichtingsele-ment

Naam fluorelastomeer

Toepassings-gebied

zonne-energie vacuümbuizen stadsverwarming

Kleur zwart, mat

Maten 12 – 108 mm

Tab. I — 19 Afb. I — 43

Lagedrukstoom-installatie

Installatie voor het des-infecteren van zieken-huisbedden

Afb. I — 44


210


Sanpress Inox / Prestabo labs-vrijIn de automobielindustrie en in lakkerijen mogen alleen leidingsystemen wor-den gebruikt die vrij zijn van „lakbeschadigende stoffen (labs)” zoals silicone, vet, olie enz. Deze stoffen kunnen in het productieproces hechtingsproble-men aan de oppervlakken veroorzaken, wat tot lakschade kan leiden.Zijn verbindingen met de eigenschap „labs-vrij” nodig, dan dient het systeem „Sanpress labs-vrij” te worden gebruikt. Labs-vrije fittingen zijn afzonderlijk verpakt en moeten direct na het openen van de verpakking worden verwerkt. De persfittingen zijn met een blauwe stip gekenmerkt. Tot het systeem beho-ren tevens „Easytop – kranen met schuine zitting labs-vrij” en „Easytop-ko-gelkranen labs-vrij” in de maten 15 tot 54 mm.

Labs-vrije fittingen niet in contact brengen met lakbeschadigende stof-fen, zoals olie en vet!

Verpakkingseenheid

De artikelen zijn apart in zakken verpakt en herkenbaar aan het opschrift „labs-vrij”.

Afb. I — 45

Labs-vrije persfitting met SC-Contur

Herkenbaar aan de blauwe stip

Afb. I — 46



211

Easytop kogelkranenEasytop-kogelkranen zijn geschikt voor gebruik in industriële installaties voor niet-brandbare gassen. In persluchtinstallaties en alle toepassingen met niet-brandbare technische gassen bedraagt de maximale bedrijfsdruk bij omgevingstemperatuur 10 bar.Profipress G-kogelkranen zijn goedgekeurd voor brandbare gassen volgens DVGWwerkblad G 260 tot PN 5. Ze bezitten geen Gasteq keurmerk voor Nederland.

Kenmerken

■■ Onderhoud, montagevriendelijk■■ Perstechniek voor snel werken zonder lange uitvaltijden ■■ Gekleurde kappen voor een consequente mediakenmerking

Mediakenmerking

Afsluiter voor onder-houdseenheid

Afb. I — 47 Afb. I — 48

Viega systemen en kogelkranen in de industrie

Afb. I — 49


Aanvraag materiaalbestendigheid

Contact:Servicecenter – Technisch adviesTelefoon +49 2722 61 1100Fax +49 2722 61 1101E-mail [email protected]

Aanbevolen materiaal

Datum:Van:

(wordt door Viega ingevuld.)

Viega bewerkingsnummer: Viega projectnummer:

Datum: Opsteller:

Klantnummer:

①

Klant/firma(firmastempel)

②

Eindgebruiker:

Contactpersoon:

Straat: Telefoon:

Postcode/plaats: Projectgrootte

Telefoon: Strekkende meter buis

Contactpersoon: Aantal fittingen

③

Afmetingen: (Kruis aan welk systeem van Viega moet worden gebruikt).

Sys

teem

/ m

ater

iaal

Pro

fipre

ssK

oper

Pro

fipre

ss S

K

oper

San

pres

s-R

ohr

1.44

01

Roe

st v

ast s

taal

San

pres

s-R

ohr

1.44

01

Roe

st v

ast s

taal

San

pres

s-R

ohr

1.45

21

Roe

st v

ast s

taal

San

pres

s-R

ohr

1.45

21

Roe

st v

ast s

taal

Pro

fipre

ss G

K

oper

San

pres

s In

ox G

Roe

st v

ast s

taal

Pre

stab

oVe

rzin

kt s

taal

Pre

stab

ose

ndzi

mir

Ve

rzin

kt s

taal

Meg

apre

ssS

taal

Fitt

ing

/ a

fdic

htin

g

Kop

er /

Bro

ns

EP

DM

Kop

er /

Bro

ns

FKM

Roe

st v

ast s

taal

E

PD

M

Bro

ns

EP

DM

Roe

st v

ast s

taal

E

PD

M

Bro

ns

EP

DM

Kop

er /

Bro

ns

HN

BR

Roe

st v

ast s

taal

HN

BR

Verz

inkt

sta

alE

PD

M

Verz

inkt

sta

alE

PD

M

Sta

alZ

ink-

nikk

elco

atin

gE

PD

M

④Functie van de totale installatie

⑤Welke functies hebben de Viega-componenten in de installatie?

⑥ Aan welke media worden de te onderzoeken materialen blootgesteld?(Veiligheidsinformatiebladen en technische informatiebladen bijvoegen.

⑦Zijn er andere bestanddelen in het medium te verwachten?Voorbeeld: additieven, reinigingsmiddelen, spanen enz. Zo ja, welke?Concentraties vermelden.

⑧ Hoe groot zijn de te transporteren hoeveelheden?Geef bij meerdere componenten de verhouding aan.

⑨

Bedrijfsomstandigheden

Tmax Drukstoten ja nee

Tmin Stagnatie ja nee

pmax Systeem open gesloten

pmin Plaats van de installatie buiten binnen

pHmax

pHmin

⑩Wat is de geplande levensduur van het systeem?

Ons advies geldt voor de aangegeven gebruiks- en bedrijfsomstandigheden. Hierdoor wordt de bestaande garantie niet uitgebreid, met name de wettelijke garantietermijnen worden niet verlengd.

5203

46


5 Gereedschappen –Systeemomschrijving

213

5 Gereedschappen

Systeemomschrijving

Afb. W — 1

Reglementair gebruikDe veilige werking van Viega persfittingsystemen hangt in eerste instantie af van de storingvrije toestand van de gebruikte persmachines en pers-gereedschappen. De gedetailleerde gebruiksaanwijzingen die bij aan-koop van de persgereedschappen worden meegeleverd, moeten in acht worden genomen. Bij uitlening/verhuur van persmachines moet de volle-dige productdocumentatie worden overhandigd.

Persmachines kunnen bij temperaturen van - 5 tot + 40 °C worden gebruikt – bedrijfstemperatuur vereist.Als de temperatuur aanzienlijk lager is dan 0 °C, wordt de hydraulische olie dikvloeibaar en moeten de machines tot kamertemperatuur worden opgewarmd, voordat ze in gebruik worden genomen. Als dit niet gebeurt, wordt afbreuk gedaan aan de deugdelijke werking en kan het mechaniek beschadigd raken.

Als een persmachine volledig in water gedompeld mocht zijn, dient deze eerst ter controle naar een geautoriseerd servicecenter te worden gezonden.

Onafhankelijk van de wettelijke regelingen waarborgt Viega de dichtheid van de verbinding overeenkomstig de met ZVSHK en BHKS afgesloten overeenkomst tot overname van aansprakelijkheid. De door de wetgever vereiste garantietermijn wordt verlengd wanneer Viega persmachines en Viega persgereedschappen worden gebruikt.

Gebruiksaanwijzingen in acht nemen!

Toepassingsbereik

- 5 tot + 40 °C

Servicecenters

Voor onderhoud en reparatie

Overeenkomst tot overname van aan-sprakelijkheid

Persgereedschap

Op netstroom en accu werkende modellen


214


PersmachinesVeilige, onderhoudsarme persgereedschappen zijn een belangrijke bestand-deel van de geïntegreerde Viega systemen. Ze zijn voor de materialen en maten van de Viega persfittingen geoptimaliseerd en garanderen zo veiligheid en functionaliteit tijdens het gebruik op de bouwplaats. Ook omdat ze overal inzetbaar zijn – met en zonder aansluiting op de netstroom.

Wij adviseren de volgende persmachines te gebruiken

■■ Pressgun 5 met netvoeding■■ Pressgun 5 met accu■■ Pressgun 4 E■■ Pressgun 4 B■■ Pressgun Picco■■ Picco■■ PT3-EH■■ PT3-AH■■ PT2

Pressgun 5 met netvoeding

Afb. W — 2

Kenmerken■■ Voor alle maten persfittingen van 12 tot 108,0 mm ■■ Optimale bediening dankzij ergonomische pistoolvorm voor

eenhandbediening■■ Gewicht gereduceerd tot 3,5 kg (zonder persbek)■■ 180° draaibare kop ■■ Inschakelvertraging, grendelascontrole, gedwongen persing en automa-

tische terugloop■■ Geringe onderhouds- en reparatiekosten■■ Service pas na 42000 persingen

Pressgun 5 met netvoeding

230 V – netvoeding



215

Pressgun 5 met accuAccu-persmachine met de nieuwste lithium-ion-techniek

Afb. W — 3

Dankzij de nieuwste lithium-ion-accutechniek kunnen kleinere accu's worden gebruikt met dezelfde capaciteit, beter rendement bij lage temperaturen en zonder memory-effect. Door de snelle krachtopbouw vindt de persing afhan-kelijk van de buismaat in 3 tot 4 seconden plaats.

Kenmerken■■ Voor alle maten persfittingen van 12 tot 108,0 mm ■■ Ergonomische vormgeving voor optimale hantering bij eenhandbediening■■ Gewicht gereduceerd tot 3,2 kg (zonder persbek)■■ 180° draaibare kop ■■ Inschakelvertraging, grendelascontrole, gedwongen persing en automa-

tische terugloop■■ Geringe onderhouds- en reparatiekosten■■ Service pas na 42000 persingen

Persmachine 18 V / 2 Ah

Lithium-ion-accu

Pressgun 5 in de set met persbekken – leveringsoverzicht

Pressgun 5 Model Artikelnr.Gebruik voor

persfittingsystemen

Persbekmaten

[mm]

Netvoeding 2293.1 707026metaal 15 / 22 / 28

Accu 2293.2 707019

Netvoeding 2295.1 707163Zonder persbekken

Accu 2295.2 707156

Tab. W — 1


216


Pressgun Picco – accu

Afb. W — 4

Pressgun Picco is de lichtste en kleinste van de Viega persmachines. Hij is bijzonder handzaam en maakt het werken in de kleinste ruimtes en bij nauwe voorwandconstructies mogelijk. Hij wordt voornamelijk gebruikt voor de installatie van Viega kunststofbuissystemen en bij reparatiewerkzaamhe-den in de klantenservice. Picco persbekken zijn gewichtsbesparend geconstrueerd en daarom niet compatibel met de overige Viega persgereedschappen.

Kenmerken■■ Voor metalen persfittingen, maten 12 tot 35 mm ■■ Voor kunststofbuis-persfittingen, maten 12 tot 32 mm■■ Ergonomische vormgeving voor optimale hantering bij eenhandbediening■■ Gewicht gereduceerd tot 2,5 kg (zonder persbek)■■ 180° draaibare kop ■■ Grendelascontrole■■ Geringe onderhouds- en reparatiekosten■■ Service pas na 32000 persingen

Persmachine 18 V / 2 Ah

Lithium-ion-accu



217

Afb. W — 5 Afb. W — 6

Afb. W — 7

Compatibiliteit met Pressgun 4 accu en acculader De accu's en acculaders van Pressgun 4 en de nieuwe Pressgun 5 zijn com-patibel.

Compatibiliteit met producten van derdenVoorwaarde voor de certificeringen van Viega buissystemen is bijvoor-beeld dat de verbindingstechniek volgens DVGW-werkblad W 534 is goedgekeurd door een erkend keuringsinstituut. Daarvoor worden de persverbindingen uitsluitend met Viega persmachines en Viega persge-reedschappen gemaakt. Als de professionele installateur een persge-reedschap van een andere fabrikant gebruikt, wordt in verband met de aansprakelijkheid geadviseerd om daarvoor een geschiktheidsverklaring aan te vragen. Als in geval van een reclamatie kan worden aangetoond dat een schade is ontstaan door het gebruik van persgereedschappen van andere fabrikanten, zal Viega aanspraken op grond van de reclamatie afwijzen.

Pressgun 5

Lithium-ion-accu, net-voeding en acculader

Geschiktheidsverkla-ringen van persgereedschappen


218


Persgereedschappen

Persringen met scharnierDe gepatenteerde Viega persringen en de scharnierfunctie van de moeder-persbek maken het mogelijk de persring tot 180° te zwenken. Dankzij het scharnier kan gemakkelijker bij slecht toegankelijke onderdelen, buisschachten en voorwandconstructies worden geperst.

Voor Viega leidingsystemen van metaalMoederpersbek en persringen zijn compatibel met alle Viega persmachines.

Afb. W — 8 Afb. W — 9

Voor XL-persfittingen Voor Viega persfittingsystemen Sanpress Inox XL, Prestabo XL en Profipress XL (koperen persfittingen) van de maten XL: 64,0 / 76,1 / 88,9 en 108,0 mm.

Persringset

Kofferset

12 tot 35 mm

Met zwenkbek P 1

Zonder afb.: 42 tot 54 mm met Z2

Persringen

64,0 tot 108,0 mm

Met

zwenkbek Z 2, ook als set in de koffer



219

Perskettingen / persbekken

Perskettingen met trekklemVoor Pressgun 5 XL-maten: 76,1 tot 108,0 mm voor Sanpress XL-persfittingen van brons

Afb. W — 11 Voor Pexfit-persfittingsysteemPassend voor alle Viega persmachi-nes behalve Picco, Pressgun Picco.

■■ Maten 12 tot 63 mm voor kunststofleidingsystemen

■■ Maten 12 tot 54 mm voor metalen persfittingsystemen

Afb. W — 12

Voor Picco en Pressgun Picco

■■ Maten 12 tot 32 mm voor kunststofleidingsystemen

■■ Maten 12 tot 35 mm voor metalen persfittingsyste-men

Afb. W — 10

XL-maten

Metalen en kunststof-leidingsystemen


220


Compatibiliteit

Persgereedschapsets

Persbekken

Persringen

Perskettingen

Productaanduiding

Model- / artikelnummer

Afmeting [mm]

Pen-Ø [mm]

SOM

2299.6 / 313012

12 – 35

15

SOM

2299.62 / 449377

15 – 28

15

PT2

2299.9

12 – 35

14

SOM

2299.2

12 – 54, 14 / 16

15

SOM

2299.4 / 262211

42 – 54

15

SOM/M

2299.4M / 315337

42 – 54

15

Picco

2484.9

12 – 35

12

2296.3 / 472757

12 – 35

14

Niet meer leverbaar!

Z1

2296.2 / 472733

12 – 35 / 16 – 25

14

Z2

2296.2 / 472740

42–108,0 / 32 – 63

14

PT2

2497.3XL / 562854

76,1–108,0

14

2497.2XL

64,0 – 108,0

–

Pressgun 5

Met netvoeding

Ô Ô Ô Ô Ô Alleen maat 42 – Ô Ô Ô Ô Ô

Pressgun 5

Met accu


Pressgun Picco

– – – – – – Ô – – – – –

Pressgun 4E


Pressgun 4B


Systemen

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Prestabo XL

Sanpress Inox / XL

Sanpress Inox G / XL

Profipress XL (alleen persfittingen van koper)

Seapress XL



221

1 / 3

Persgereedschapsets

Persbekken

Persringen

Perskettingen

Productaanduiding


Afmeting [mm]

Pen-Ø [mm]

SOM

2299.6 / 313012

12 – 35

15

SOM

2299.62 / 449377

15 – 28

15

PT2

2299.9

12 – 35

14

SOM

2299.2

12 – 54, 14 / 16

15

SOM

2299.4 / 262211

42 – 54

15

SOM/M

2299.4M / 315337

42 – 54

15

Picco

2484.9

12 – 35

12

2296.3 / 472757

12 – 35

14


Z1

2296.2 / 472733

12 – 35 / 16 – 25

14

Z2

2296.2 / 472740

42–108,0 / 32 – 63

14

PT2

2497.3XL / 562854

76,1–108,0

14

2497.2XL

64,0 – 108,0

–

Pressgun 5

Met netvoeding


Pressgun 5

Met accu


Pressgun Picco

– – – – – – Ô – – – – –

Pressgun 4E


Pressgun 4B


Systemen

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Prestabo XL

Sanpress Inox / XL

Sanpress Inox G / XL

Profipress XL (alleen persfittingen van koper)

Seapress XL


222


Persgereedschapsets

Persbekken

Persringen

Perskettingen

Productaanduiding


Afmeting [mm]

Pen-Ø [mm]

2296.1

12 – 4

–

2297.3XL / 362959

76,1 – 108,0

14

2297.2XL

76,1 – 108,0

–

PT2

2297.1XL / 359232

76,1 – 108,0

14

SOM

2299.81 / 490652

16 – 32

15

SOM

2299.8 / 357139

16, 20

15

PT2

2299.41 / 612191

50, 63

14

PT2 / SOM

2299.7

14 – 63

14 / 15

Picco

2484.7

12 – 40

12

PT2

9696.6 / 469764

20 – 25

14

PT2

9696.7 / 469771

32 – 63

14

9696.1

20 – 63

–

Pressgun 5

Met netvoeding

Ô Ô Ô Ô Ô Ô Ô Ô – Ô Ô Ô

Pressgun 5

Met accu


Pressgun Picco

Alleen maten

≤ 35 mm– – – – – – – Ô – – –

Pressgun 4E


Pressgun 4B


Systemen

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Profipress XL

Sanpress XLFonterra Fonterra Pexfit Fosta Pexfit Fosta / Plus

Fonterra Geopress

Compatibiliteit



223

2 / 3

Persgereedschapsets

Persbekken

Persringen

Perskettingen

Productaanduiding


Afmeting [mm]

Pen-Ø [mm]

2296.1

12 – 4

–

2297.3XL / 362959

76,1 – 108,0

14

2297.2XL

76,1 – 108,0

–

PT2

2297.1XL / 359232

76,1 – 108,0

14

SOM

2299.81 / 490652

16 – 32

15

SOM

2299.8 / 357139

16, 20

15

PT2

2299.41 / 612191

50, 63

14

PT2 / SOM

2299.7

14 – 63

14 / 15

Picco

2484.7

12 – 40

12

PT2

9696.6 / 469764

20 – 25

14

PT2

9696.7 / 469771

32 – 63

14

9696.1

20 – 63

–

Pressgun 5

Met netvoeding


Pressgun 5

Met accu


Pressgun Picco

Alleen maten

≤ 35 mm– – – – – – – Ô – – –

Pressgun 4E


Pressgun 4B


Systemen

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Profipress XL

Sanpress XLFonterra Fonterra Pexfit Fosta Pexfit Fosta / Plus

Fonterra Geopress


224


Persgereedschapsets

Persbekken

Persringen

Perskettingen

Productaanduiding


Afmeting [mm]

Pen-Ø [mm]

Persringset + P1

2496.3 / 622664

12-35

12

2296.4 / 472764

42 – 54

14

P1

2496.1 / 622657

12 – 35

12

PT2

2799.7 / 425302

12

14

Combi-persbek

2298.3

15


Pressgun 5

Met netvoeding

– Ô – Ô Ô

Pressgun 5

Met accu

– Ô – Ô Ô

Pressgun Picco

Ô – Ô – –

Pressgun 4E

– Ô – Ô Ô

Pressgun 4B

– Ô – Ô Ô

Systemen

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Fonterra

Profipress / G Seapress Prestabo Sanpress Inox / GSanpress 12 – 22 mmSanfix Fosta / Plus 14 – 20 mm

Compatibiliteit



225

Persgereedschapsets

Persbekken

Persringen

Perskettingen

Productaanduiding


Afmeting [mm]

Pen-Ø [mm]

Persringset + P1

2496.3 / 622664

12-35

12

2296.4 / 472764

42 – 54

14

P1

2496.1 / 622657

12 – 35

12

PT2

2799.7 / 425302

12

14

Combi-persbek

2298.3

15


Pressgun 5

Met netvoeding

– Ô – Ô Ô

Pressgun 5

Met accu

– Ô – Ô Ô

Pressgun Picco

Ô – Ô – –

Pressgun 4E

– Ô – Ô Ô

Pressgun 4B

– Ô – Ô Ô

Systemen

Profipress / G

Seapress

Prestabo

Sanpress Inox / G

Sanpress

Fonterra

Profipress / G Seapress Prestabo Sanpress Inox / GSanpress 12 – 22 mmSanfix Fosta / Plus 14 – 20 mm


226


Onderhoud

Verzorging en reiniging

persgereedschappenDe persbekopname met de persrollen droog en schoon opslaan. Na elk gebruik de persgereedschappen met een doek reinigen. Zo nodig bewe-gende delen, zoals pennen en persrollen, oliën. Inzetstukken en contouren van de persbekken regelmatig blank schuren met fijn staalwol of reinigings-vlies en oliën.

PersmachinesDe veilige werking van de persmachines en de duurzame dichtheid van de persverbindingen zijn in de eerste plaats afhankelijk van de toestand van de persgereedschappen. Viega persmachines zijn elektrohydraulische apparaten die tijdens de persbewerking een vast ingestelde druk bereiken. Alleen een dicht hydraulisch systeem waarborgt de bedrijfsveiligheid en betrouwbaar-heid.Zoals alle elektrohydraulische gereedschappen zijn ook Viega persmachines onderhevig aan een natuurlijke slijtage. Daarom moeten ze regelmatig worden onderhouden resp. ter inspectie bij de door Viega aangewezen servicedien-sten worden afgegeven.

Onderhoudsintervallen Viega persmachines

Type Onderhoudsintervallen

Pressgun 5Na 40000 persingen wordt een serviceaanwijzing afgegeven via de LED-in-dicatie. Na nog eens 2000 persingen vindt een veiligheidsuitschakeling plaats. Onderhoud uiterlijk na 4 jaar.

Pressgun PiccoNa 30000 persingen wordt een serviceaanwijzing afgegeven via de LED-in-dicatie. Na nog eens 2000 persingen vindt een veiligheidsuitschakeling plaats. Onderhoud uiterlijk na 4 jaar.

Pressgun 4 E

Pressgun 4 B

Type PT3-AHNa 20000 persingen wordt een serviceaanwijzing afgegeven via de LED-in-dicatie. Na nog eens 2000 persingen vindt een veiligheidsuitschakeling plaats. Onderhoud uiterlijk na 4 jaar.

Picco

Type PT3-H/EH

Type 2 Om de 2 jaar.

Model 2478 Minstens jaarlijks.

Model 2475Na 20000 persingen volgt een LED-indicatie. Onderhoud uiterlijk na 4 jaar.

Tab. W — 2



227

Persringen/persbekkenVoor het behoud van de deugdelijke werking adviseren wij persringen en persbekken samen met de persmachines regelmatig te laten onderhouden. Daarbij worden slijtageonderdelen vervangen, persbekcontouren bijgewerkt en de persbekken opnieuw ingesteld.

Sinds januari 2012 worden Viega persbekken stapsgewijs voorzien van onderhoudsstickers.

Afb. W — 13

Gereedschapservice

Reparatie en onderhoud

Oostenrijk König & Landl 2020 Hollabrunn

BelgiëIndu Tools 1850 Grimbergen

Ridge Tool Europe 3001 Heverlee

Tsjechische Republiek Mátl & Bulla 66461 Brno

Denemarken Scherer‘s 2610 Rodovre

Finland Alpillan 810 Helsinki

Frankrijk Fa. Striebel 67602 Selestat

Groot-BrittanniëMEP Hire ML43NH Glasgow

Broughten Plant Hire and Sales RN3 8UJ Romford, Essex

Griekenland Ergon Equipment 15344 Athene

ItaliëElmes 39040 Neumarkt

O.R.E 47900 Rimini

Nederland MG Service 5388 RT Nistelrode

Noorwegen Grønvold Maskinservice 0613 Oslo

Spanje Tecno Izqueierdo 28026 Madrid

Zweden AB Lindströms 39241 Kalmar

Zwitserland Von Arx 4450 Sissach

Tab. W — 3

Serviceherinnering

Herinnering aan het onderhoud in het derde kwartaal 2014


ToepassingstechniekDeel I: Metalen leidingsystemen3de editie

Toep

assi

ng

stec

hn

iek:

Dee

l I 3

de

edit

ie

Viega Nederland B.V.Amsterdamsestraatweg 45-G1411 AX NaardenTel: 035-538 04 42Fax: 035-538 07 [email protected]

L 67

0 77

1 -

01/1

4 · W

e be

houd

en o

ns h

et re

cht v

oor

wijz

igin

gen

aan

te b

reng

en.

Technische Handleiding Deel 1 Metalen Leidingsystemen 2014

Documents

Transcript of Technische Handleiding Deel 1 Metalen Leidingsystemen 2014