t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV –...

25
Strategisch meerjarenplan t.b.v. gemeenteraden – januari 2016

Transcript of t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV –...

Page 1: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Strategisch meerjarenplan t.b.v. gemeenteraden – januari 2016

Page 2: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Inhoudsopgave

Samenvatting & besluiten sheets 3-5

Externe ontwikkelingen sheet 6

Interne Analyse 2014-2015 sheets 8-15

Strategie 2016-2018 sheet 16

Uitwerking meerjarenplan sheet 17-20

Meerjarenraming sheet 21

Begroting 2016 sheet 22

Bijlagen sheet 23

2 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 3: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Samenvatting meerjarenplan Vanuit het akkoord van Groenlo is het plan voor de AGEM voortgekomen. De AGEM is opgericht door de acht Achterhoekse gemeenten met het doel om te ondersteunen om in 2030 energieneutraal te zijn.

DE AGEM is nu twee jaar onderweg, dus er zijn nog 15 jaar te gaan.

Er is een energieleveringsbedrijf opgezet met bijna 500 klanten van groot tot klein (stroom voor ruim 1000 huishoudens). Er worden energiedisplays aangeboden en er is een platform voor zonnepanelen met 13 installateurs.

Daarnaast wordt er gewerkt aan tientallen projecten voor duurzame energieopwekking. Drie projecten worden eind 2015/begin 2016 gebouwd. De doorlooptijd voor projectontwikkeling is lang.

Er is een uitgebreid netwerk opgezet en samenwerking met bedrijfsleven, burgerenergiecoöperaties en maatschappelijke organisaties tot stand gebracht.

De hoofdlijnen van de strategie worden daarom ongewijzigd voortgezet:

• Onze doelstelling is de lokale energietransitie, o.a. door de opwekking van duurzame energie, te faciliteren en daarmee de lokale werkgelegenheid te stimuleren.

Tot nog toe is klantengroei als voornaamste middel ingezet voor het businessmodel waarmee AGEM in stand gehouden kan worden. Energielevering werkt goed maar de klantengroei gaat veel langzamer dan in eerdere plannen is verondersteld.

Daarom zijn er alternatieven nodig voor het businessmodel:

• blijvende financiering voor de informatie- en netwerkfunctie van AGEM *)(zie volgende sheet) en/of:

• diensten die AGEM direct en via het verduurSaam Energieloket verricht tegen marktconforme tarieven aan gemeenten en derden

3 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 4: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Samenvatting meerjarenplan Op termijn wordt lokaal opgewekte duurzame energie steeds belangrijker en krijgt meer steun, door (inter)nationale aandacht en regionale uitvoeringsplannen. Voor 2016 ligt voor AGEM de prioriteit bij: • Projectontwikkeling zonnestroomprojecten, postcoderoos- en SDE+-projecten incl.

financieringsopties (banken zijn bijv. zeer geïnteresseerd in de financiering van zonnestroomprojecten Zon op Erf)

• Het sneller kostendekkend maken van de uitvoeringsorganisatie van AGEM zodat deze in stand kan blijven om de energietransitie aan te jagen door: – Extra inkomsten uit diensten – Het in stand houden van de levering met beperkte groeiambities en beperkte

wervingsinspanningen *) Er is nog niet zeker waar de financiering vandaan kan komen. Er zijn verschillende mogelijkheden daarvoor o.a. in het kader van het Gelders Energieakkoord, het energieloket en een ingediende Europese subsidieaanvraag. In dit plan zijn nog geen inkomsten voor deze functie opgenomen omdat deze nog niet zeker zijn gesteld.

4 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 5: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Besluiten

Voor de lange termijn: • Financiering voor de informatie- en netwerkfunctie AGEM zeker stellen. • Diensten voor de gemeenten door AGEM, zoals bijv. energiecampagnes

organiseren (sport, klimaatstraatfeest e.d. ), aanvragen voor subsidies en leningen verwerken, uitvoeringsplannen begeleiden.

• Voortvarend voortzetten van de ontwikkeling van de zogenaamde postcoderoosprojecten en Zon op Erf i.s.m. Achterhoek 2020, gemeenten en lokale coöperaties

• Zelfstandige ontwikkeling van enkele SDE+-zonnestroomprojecten door AGEM met of zonder partners uit de markt

Voor 2016 en verder: • Tijdelijk verminderen van de netwerk- en adviesrol voor biomassaprojecten. • Voor het winterseizoen 2016 het seizoenseffect van de energielevering opvangen

door vooruitbetaling van de gemeentelijke bijdragen voor 2016 • Verminderen van inspanningen en kosten voor klantenwerving (reeds in gang

gezet).

5

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

Page 6: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Externe ontwikkelingen

• Activiteiten directe concurrenten zijn toegenomen (van de Bron, Qurrent, Huismerk Energie; Nuon, Eneco e.d.)

• Concurrenten stunten met gasprijs

• Landelijk stimuleringsbeleid wordt geïntensiveerd. (n.a.v. borging energieakkoord/Urgenda-uitspraak)

• Gelders energie-akkoord wordt voorbereid.

• Uitvoeringsplannen Achterhoekse gemeenten gaan leiden tot meer activiteiten om besparing en duurzame energie te stimuleren.

• Marktwaarde voor lokaal opgewekte duurzame energie lijkt geleidelijk aan toe te nemen

Op termijn wordt lokaal opgewekte duurzame energie steeds belangrijker en krijgt meer steun!

6 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 7: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Levering – realiteit ‘14-’15

7 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 8: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Interne analyse 2014-2015

Informatie- en netwerkfunctie (zie bijlage): • Veel tijd wordt besteed aan netwerken, informatieverstrekking, presentaties e.d. • Dit is onbetaald en leidt nauwelijks tot klantengroei, deze kostenpost leidt (zonder subsidie of

andere financiering) tot structureel verlies Energielevering • loopt achter qua klantengroei: het target voor eind 2015 was 1030; werkelijk is dit eind 2015: 463 • er zijn nog geen vooruitzichten waarom het overstapgedrag van klanten zou verbeteren; • wel zal de naamsbekendheid blijven toenemen • gerichte projecten zoals zonnestroom-opwekking en displays bij de slimme meter leveren

aantoonbaar extra klantengroei op Projectontwikkeling zon • gaat financieel ongeveer volgens plan • veel potentiële projecten zijn in portefeuille, de kost gaat wel voor de baat uit en de doorlooptijden

zijn lang • projectontwikkeling biomassa levert momenteel geen inkomsten op en dit valt ook niet te

verwachten in 2016; de toegevoegde waarde als AGEM zit vooral in netwerking en informatieverstrekking

8 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 9: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Stand van zaken Levering

Algemeen

• Het bedrijf werkt goed (kwalitatief), -zeer- brede dienstverlening opgezet

• Groei klanten is trager dan gepland (autonoom, projecten en ledenacties)

• Het is moeilijk om klanten over te laten stappen:

– De Achterhoeker kiest nauwelijks makkelijker voor een Achterhoeks product, wel voor een project in de buurt (bijvoorbeeld Wichmond, Zieuwent) en/of via kennissen-netwerk

– Argumenten als werkgelegenheid en krimp tegengaan werken niet voor brede groep, alleen in eigen kring; ook energietransitie is geen overtuigende reden voor overstap (werkt alleen als mensen al betrokken zijn of zelfs die stappen niet over; vergelijk van bank overstappen)

• Investeringen in klantenwerving voor energielevering leveren (nog) (te) weinig op: wij doen het niet goed en/of de Achterhoeker wil er nog niet aan

• Naamsbekendheid groeit gestaag maar is nog niet genoeg

• Projecten gaan helpen voor naam en vertrouwen bijv. postcoderoosprojecten Berkelland, Wichmond, Zieuwent, windstroom Netterden, biogas de Marke, levering energiedisplays in Vorden

9 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 10: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Windpark Netterden: aanbieding

obligatielening en windstroom “met AGEM”

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

10

Page 11: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

AGEM levert GROEN GAS

11

• AGEM levert GROEN GAS van proefboerderij ‘De Marke’ in Hengelo GLD

• Prachtig uniek product maar nog beperkte animo

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

Page 12: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Stand van Zaken Projectontwikkeling

2015: Zonnestroomprojecten ontwikkeld met crowd-funding:

• Berkelland, met Berkelland Energie

• Wichmond, met dorpsraad Wichmond Vierakker

• Zieuwent

• plus enkele soortgelijke projecten

En:

• Diverse SDE+-zonnestroomprojecten in voorbereiding voor 2016

• Tientallen projecten in de pijplijn, samen met anderen (zon, bio, wind, warmte).

• Programma Zon op Erf (ZOEF). (sheet 15)

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden 12

Page 13: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Zon op Erf: 750

zonneboerderijen: een decentraal

zonnenetwerk van 750 MW als

alternatief voor een centrale op fossiele energie

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

13

Page 14: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Stand van Zaken Diensten

• Samenwerking tussen AGEM en 13 installateurs van zonnepanelen (sheet 17) om het hoger strategische doel van energieneutraal in 2030 en meer werkgelegenheid in de regio te bereiken, door:

– Consumenten te voorzien van eenduidige en onafhankelijke informatie over zonnepanelen

– Om een platform te bieden voor Achterhoekse installateurs, waardoor mogelijk meer pv wordt geplaatst in de Achterhoek

– Koppeling met zonneatlas

• Subsidie Achterhoek Bespaart 2015: uitvoering van de subsidie-afhandeling voor de gemeente Bronckhorst, Oude IJsselstreek en Doetinchem. Subsidie voor particulieren t.b.v. energiebesparende maatregelen

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

14

Page 15: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

15

Impressie www.agem.nu/pv-aanbod

Page 16: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Strategie AGEM

Vanuit het akkoord van Groenlo is het plan voor de AGEM voortgekomen. De AGEM is opgericht door de acht Achterhoekse gemeenten met het doel om te ondersteunen om in 2030 energieneutraal te zijn. Dit hoofddoel is ongewijzigd gebleven, maar voor de wijze waarop dit doel te bereiken hebben we prioriteiten gesteld. Hoofdlijnen strategie ongewijzigd voortzetten: • De lokale energietransitie faciliteren en daarmee het stimuleren van de lokale

werkgelegenheid. • Klantengroei is geen doel op zich maar wel een middel voor het business-model

waarmee AGEM in stand gehouden kan worden Voor 2016 ligt de prioriteit bij: • Projectontwikkeling zonnestroomprojecten • Het sneller kostendekkend maken van de uitvoeringsorganisatie van AGEM zodat deze

in stand kan blijven om –tot 2030- de energietransitie aan te jagen door: – Kostenreductie bij klantenwerving, tragere klantengroei – Extra inkomsten uit diensten

• Het in stand houden van de levering met beperkte groeiambities

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

16

Page 17: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Levering: Meerjarenplan

• Met behoud van onze doelstelling moet de klantenwerving commerciëler – Meer: afgestemd op klantvraag door o.a. aanwezig bijeenkomsten

gericht op duurzaamheid, bijvoorbeeld de succesvolle ‘Slimme meter bijeenkomst Vorden Bespaart!’

– Minder: Algemene, ongerichte bijeenkomsten bijwonen. • Marketing moet doeltreffender: betere kosten-baten-verhouding • Marketing wordt gerichter gefocust op klantenwerving en

naamsbekendheid; o.a. aangepast logo • De naam AGEM: Bij het aangepaste logo is ‘Achterhoekse Energie’

toegevoegd waardoor men ons altijd associeert met een Achterhoeks Energiebedrijf; nu hebben mensen niet die associatie bij AGEM

• Website en social media moeten beter effect sorteren: sterker en beter richten op klantenwerving; bijvoorbeeld pakkende filmpjes met een prijsvraag of energieke boodschap

17 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 18: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Levering: Meerjarenplan

1. Uitgaan van minimumvariant met inkomsten en uitgaven zo veel mogelijk in balans

2. Beperkte klantengroei als basis: 200 er bij per jaar tot totaal ca. 800 eind 2017

3. Uitbreiding van proposities en werving voor doelgroepen alleen als dit op basis van (niet-gemeentelijke) subsidie mogelijk is en kostendekkend.

4. Marketing, communicatie en actieve werving: Kosten halveren, kleiner team, concentreren op E-marketing/social media – minder arbeidsintensief

5. Buffer aanhouden t.b.v. voorschotten, seizoenseffect

18 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 19: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Diensten – Meerjarenplan

• Rol als dienstverlener verder uitbreiden – lokale campagnes (sport, dorpshuizen, klimaatstraatfeest

e.d) – uitvoering lokale regelingen (duurzaamheidslening) – begeleiding uitvoeringsprogramma’s gemeenten

campagnes – In het plan is opgenomen voor 2016 dat EUR 80.000 extra

aan diensten wordt omgezet

• Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties,

voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget voor energieloket

19 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

Page 20: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Ontwikkeling– meerjarenplan

1. Het bouwwerk voor middelgrote zonne-energie projecten staat. We houden dit in stand en bouwen het aantal uit. Iedere kern zijn eigen project.

2. Nieuw: Zelfstandig en/of met partner-ontwikkelaars ontwikkelen (Wordt eind 2015/begin 2016 verkend).

3. Financieringsopties worden ontwikkeld 4. Netwerk van externe adviseurs die voor AGEM kostendekkend

worden ingeschakeld 5. Ontwikkeling levert een kleine bijdrage aan de overhead-dekking

van AGEM in 2016 6. Ontwikkeling biomassa wordt in de planperiode beperkt tot er

budgetten voor beschikbaar komen, er is nu geen verdienmodel; (AGEM is niet betrokken bij BICON e.d.; kennisontwikkeling in Achterhoek is gefragmenteerd)

20

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

Page 21: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Meerjarenraming

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

21

Page 22: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

22

Begroting AGEM 2016Opbrengsten KostenDiensten Diensten incl. energieloket 119.500 Servicepunt project-management 25.000

Servicepunt uitvoering services (klantenservice) 55.000

Energielevering Kleinverbruik (bruto marge) 87.378 energielevering energiecontracten ICT en GVO's 18.194

Energielevering Grootverbruik (bruto marge) 7.750 Kernteam management levering, ICT, diensten 30.000

- energielevering klantenservice en sales 34.800

energielevering vergoeding kanalen 4.000

energielevering diverse 5.000

Kernteam projectontwikkeling 50.000

ProjectontwikkelingAdvisering 30.000 Projectontwikkeling ontwikkelaars en adviseurs 76.000

ProjectontwikkelingBegeleiding projecten 149.600 Projectontwikkeling diverse 6.000

Servicepunt Aanbod zonnepanelen 16.000 Servicepunt project-management 10.000

Servicepunt Servicepunt diverse -

directiekosten 76.000

controlling en organisatiekosten 81.700

marketing 45.000

Totalen excl. doorlevering energie 410.228 Totalen excl. doorlevering energie 516.694

doorlevering energie, netbeheer e.d. 846.000 doorlevering energie, netbeheer e.d. 846.000

Totaal omzet 1.256.228 Totaal kosten 1.362.694

Resultaat -106.466

Ledenbijdrage 2016 60.000

Mutatie op saldo -46.466

Page 23: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Bijlagen

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

23

Page 24: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Financiële resultaten 2014

Zie voor de volledige resultaten de jaarrekening. • Resultaat 2014 is beter dan begroot (-252 t.o.v. -302 in het

plan)

24 strategisch meerjarenplan -8 januari 2016

t.b.v. gemeenteraden

WERKELIJK PLAN *) verschil

baten kosten resultaat resultaat

Coop p.m. p.m. 0

Holding -156 -156 -185 29

Levering 187 -247 -60 -77 17

Ontwikkeling 6 -42 -36 -40 4

TOTAAL 193 -445 -252 -302 50

Page 25: t.b.v. gemeenteraden januari 2016 - Doetinchem · • Energieloket i.s.m. gemeenten en ADV – informatie verstrekken, presentaties, voorlichtingsbijeenkomsten e.d. ten dele uit VNG-budget

Financiële verwachting 2015

strategisch meerjarenplan -8 januari 2016 t.b.v. gemeenteraden

25

Omzet is veel lager (minder energieklanten), resultaat beter dan verwacht (-280 i.p.v. -340).

Categorie Opbrengsten Kosten

begroting verwachting delta begroting verwachting delta

Diensten Diensten incl. energieloket 41.000 85.000 44.000 project-management 30.000 27.000 -3.000

partner-programma PV 16.000 12.000 -4.000 project-management 20.000 4.000 -16.000

overige diensten 10.000 3.000 -7.000 uitvoering services (klantenservice) 30.000 30.000 -

Energielevering Kleinverbruik (bruto marge) 83.000 44.000 -39.000 energiecontracten ICT en GVO's 20.000 15.000 -5.000

Energielevering Grootverbruik (bruto marge) 7.000 4.000 -3.000 management levering, ICT, diensten 16.000 20.000 4.000

- klantenservice en sales 45.000 35.000 -10.000

vergoeding kanalen 13.000 2.000 -11.000

diverse 15.000 4.000 -11.000

projectontwikkeling 50.000 40.000 -10.000

Projectontwikkeling Advisering 10.000 p.m. ontwikkelaars en adviseurs 50.000 34.000 -16.000

Projectontwikkeling Begeleiding projecten 50.000 55.000 5.000 diverse 5.000 10.000 5.000

directiekosten 102.000 103.000 1.000

controlling en organisatiekosten 73.000 83.000 10.000

marketing 90.000 77.000 -13.000

Totalen excl. doorlevering energie 217.000 203.000 -14.000 Totalen excl. doorlevering energie 559.000 484.000 -75.000

doorlevering energie, netbeheer e.d. 535.000 doorlevering energie, netbeheer e.d. 535.000

Totaal omzet 738.000 Totaal kosten 1.019.000

Resultaat -281.000

Ledenbijdrage 2015 120.000

Mutatie op saldo -161.000