Talent voor techniek - jaarverslag 2017 - Huis van de Techniek · FINANCIEEL RESUME 8 4....

Talent voor techniek - jaarverslag 2017

1


2

Colofon: Tekst: Huis van de Techniek Vormgeving: Huis van de Techniek Terneuzen, mei 2018


3

INHOUDSOPGAVE

INHOUDSOPGAVE 3

1. INLEIDING 5

2. BESTUURLIJKE TERUGBLIK 6 2.1 SAMENSTELLING 6 2.2 FINANCIËLE MIDDELEN 7 2.3 MEDEWERKERS 7

3. FINANCIEEL RESUME 8

4. COMMUNICATIE 9 4.1 WEBSITES 9 4.1.1 CORPORATE WEBSITE 9 4.1.2 PROJECTWEBSITES 9 4.1.3 MONITORING 11 4.2 DIGITALE NIEUWSBRIEVEN 11 4.3 HUIS VAN DE TECHNIEK IN DE MEDIA 12 4.4 MAILING NAAR DOCENTEN BINNEN HET BASISONDERWIJS 12

5. PROJECTEN 13 5.1 BEROEPENORIËNTATIE TECHNIEK ZEELAND 13 5.2 TECHNIEK EXPERIENCE 14 5.3 ZEEUWSE MEIDEN EN TECHNIEK 15 5.3.1 GIRLSFUTURE 15 5.3.2 GIRLSDAY 16 5.4 ZEEUWS TECHNIEK TOERNOOI 17 5.5 MINIZONNEBOOTRACE EN SOLAR OLYMPICS 18 5.6 WETENSCHAPSDAG 20 5.7 STEM – PROJECT 20 5.8 THOOLSE TECHNIEKDAG 20 5.9 TECHNIEK AMBASSADEURS 21 5.10 WORKSHOP CONTACTEN MET BEDRIJVEN VOOR TECHNASIUM 21 5.11 ONTDEKKASTEEL 21 5.12 WERELD WATER COLLEGE 21 5.13 BEDRIJF+SCHOOL 22 5.14 TECHNIEKBUS 25

6. TECHNIEKPACT ZEELAND 27 6.1 SPEERPUNTEN 27 6.2 ONDERWIJS- & ARBEIDSMARKTMONITOR 28

7. TECHNIEKCIJFERS 29 7.1 ALGEMENE CONCLUSIES 29 7.2 KEUZE VOOR TECHNIEK 29 7.3 MEISJES IN TECHNISCHE OPLEIDINGEN 30 7.4 DOORSTROOM 30


4

8. NIEUWE UITDAGINGEN 31

9. FINANCIEEL VERSLAG 33


5

1. INLEIDING

Voor u ligt het jaarverslag 2017 van Huis van de Techniek.

De economie en de arbeidsmarkt zijn de laatste jaren fors gegroeid. Bedrijven verrichten

grote inspanningen om voldoende gekwalificeerde medewerkers aan zich te kunnen binden.

De demografische ontwikkelingen in de regio maken dit geen eenvoudige opgave.

Van des groter belang is het dat Zeeuwse jongeren zich zo snel als mogelijk oriënteren op

hun toekomst. Juiste (studie-)keuzes leiden tot meer studiesucces en een goede entree op

de arbeidsmarkt. Onderwijs en bedrijfsleven hebben hier een gezamenlijke rol om jongeren

(onze toekomst) goed te laten zien welke mogelijkheden er allemaal zijn in Zeeland als het

gaat om hun carrière. Zeeland biedt haar jeugd veel kansen, die moeten we hen wel willen

laten zien! Bedrijven én onderwijs moeten hierin samen optrekken. Het gaat immers om een

gezamenlijk belang: de leefbaarheid van onze regio.

Van belang is daarbij dat onderwijs en bedrijfsleven goed afstemmen over de inhoud van de

opleidingen. Dit belangrijke speerpunt uit het Techniek Pact Zeeland begint (voorzichtig)

vorm te krijgen. Alhoewel er nog veel kansen liggen, zowel voor het onderwijs als het

bedrijfsleven.

Geen onderwijs zonder docenten, dit geldt ook voor technisch onderwijs. Met het project

‘hybride techniekopleiders’ bieden onderwijs én bedrijfsleven oplossingen die ook een

bijdrage levert aan de innovatie van het technisch onderwijs.

Huis van de Techniek levert, in samenwerking met alle stakeholders, graag haar bijdrage aan

de verdere ontwikkeling van de technische arbeidsmarkt in Zeeland.

Namens het bestuur van Huis van de Techniek,

Roger van Beveren

Voorzitter bestuur Huis van de Techniek


6

2. BESTUURLIJKE TERUGBLIK

In 2017 zijn er bestuurlijke wijzigingen geweest bij Huis van de Techniek (HvdT). De

wijzigingen waren zowel in de vertegenwoordiging in het bestuur als in de samenstelling van

het Dagelijks Bestuur.

2.1 Samenstelling

Huis van de Techniek kent statutair een onafhankelijke voorzitter die afkomstig is uit het

bedrijfsleven. Het bedrijfsleven wordt verder vertegenwoordigd door vier personen. Daarbij

wordt er gestreefd naar een regionale spreiding waarbij zowel het ‘grote bedrijfsleven’ als

het MKB vertegenwoordigd is. Ook is het streven om de verschillende bedrijfssectoren een

stem te geven in het bestuur.

De overheden blijven, zoals voorheen, vertegenwoordigd door drie wethouders uit drie

verschillende regio’s. Het onderwijs is binnen het Huis van de Techniek vertegenwoordigd

door de gehele onderwijskolom: het primair-, het secundair- en het beroepsonderwijs (mbo

en hbo) hebben hun stem in het bestuur. Het bestuur van Huis van de Techniek was in het

verslagjaar 2017 als volgt samengesteld:

Naam Functie Namens

Dhr. H. Haarmans* Voorzitter VNO-NCW Zeeland

Dhr. M. Nelen Secretaris mbo

Dhr. R.M.A. Molenaar Penningmeester Gemeente Veere

Dhr. C. L. Liefting Lid Gemeente Terneuzen

Dhr. D. Alssema Lid Gemeente Goes

Dhr. J. den Doelder** Lid VNO-NCW Zeeland

Mevr. S. Verburg*** Lid VNO-NCW Zeeland

Dhr. H. Hiel Lid VNO-NCW Zeeland

Mevr. D. Hollestelle Lid VNO-NCW Zeeland

Dhr. A.P. de Buck Lid hbo

Dhr. A. Vis Lid po

Dhr. K. Terlage Lid vo

Mevr. M. van Groeningen Adviserend Provincie Zeeland 2.1 Samenstelling bestuur Huis van de Techniek * De heer Haarmans is begin 2018 opgevolgd door dhr. R. Van Beveren.

** De heer den Doelder heeft in 2017 de heer van Neutigem opgevolgd.

*** Mevrouw Verburg is per december 2017 afgetreden als bestuurslid.


7

2.2 Financiële middelen

Onverminderd is de noodzaak om brede steun te krijgen uit alle geledingen waar Huis van de

Techniek haar activiteiten voor verzorgd. Dit geldt zowel voor het benodigde draagvlak als

voor de verwerving van financiële middelen.

Alhoewel er in Zeeland relatief veel jongeren hun neus steken in de keuken van het

bedrijfsleven, streeft het bestuur ernaar dit nog meer te intensiveren. Met name de vele

innovatieve, kennisintensieve bedrijven verdienen veel meer bekendheid onder de jongeren.

Het beeld dat de provincie voor hoogopgeleiden geen (minder) kansen biedt, dient te

worden bijgesteld. Het vormt een van de verklaringen voor het feit dat slechts een kwart van

de jongeren die de provincie verlaten voor studie ook weer terugkeren.

Om dit te kunnen borgen zijn voldoende financiële middelen een absolute voorwaarde. Het

vervoer vormt snel een drempel voor docenten om wel of niet met hun leerlingen op

bedrijfsbezoek te gaan. De (financiële) borging van de activiteiten is een voortdurende zorg.

2.3 Medewerkers

De stichting Huis van de Techniek had in het kalenderjaar 2017 één medewerkster in dienst

(mevr. A. Hazen, 0,9 fte). De directie bestaat uit 1,0 FTE (dhr. D. Schipper en dhr. J.P.

Leenknegt).

Daarnaast zijn er vier personen op freelancebasis (0,6 fte) betrokken. Hiermee bedroeg de

totale personeelsinzet 2,5 fte.


8

3. FINANCIEEL RESUME

Volgens de begroting is er sprake van een kleine positieve toename baten. De positieve toename baten is echter vertekend omdat er in de begroting voor een (eenmalige) bijdrage is opgenomen uit de reservemiddelen van Huis van de Techniek. Per saldo is in de jaarrekening 2017 de financiële positie verminderd.

Met de aantrekkende economie en de voortdurende aandacht (ook in de media) voor de technische arbeidsmarkt – waar baanzekerheid gegarandeerd lijkt – heeft ook het onderwijs meer belangstelling voor bedrijfsbezoeken. Jaarlijks wordt het beschikbare budget voor de Techniekbus overvraagd en worden scholen, docenten en leerlingen teleurgesteld wanneer de bus om budgettaire redenen niet meer gratis ter beschikking kan worden gesteld. Bestuur en directie beraden zich op een werkbare en acceptabele oplossing voor dit urgente probleem bij een van de basisfunctionaliteiten van Huis van de Techniek.

realisatie

2016

realisatie

2016

1 structurele bijdragen 1 Organisatiekosten 124.179€ 83.455€ 98.150€ 55.364€ 55.364€

onderwijs 93.760€ 106.500€ 74.380€ 74.380€ 103.438€ 74.380€ huisvestingskosten 7.487€ 7.500€ 7.302€ 7.500€ 7.500€

overheden 24.134€ 30.900€ 50.000€ 50.291€ 31.827€ 50.000€ kantoorkosten 7.164€ 6.100€ 3.513€ 6.100€ 6.100€

ondernemers 189.000€ 277.500€ 109.000€ 101.000€ 305.825€ 101.132€ algemene kosten 109.528€ 69.855€ 87.335€ 33.324€ 33.324€

incidentele bijdrage 2015 tgv HvdT -€ -€ -€ -€ -€ -€ Huis vd Techniek (personeel) -€ -€ -€ -€

306.894€ 414.900€ 233.380€ 225.671€ 441.090€ 225.512€ Participantenbijeenkomst -€ -€ -€ 8.440€ 8.440€

-€

2 sponsoring Techniekbus -€

sponsoring 13.000€ 19.450€ 7.000€ 8.000€ 24.034€ 9.000€ 2 Basisfunctionaliteiten 160.964€ 110.875€ 159.806€ 147.967€ 117.688€

PR&Communicatie+onderhoud websites 18.389€ 18.090€ 29.372€ 23.760€ 24.190€

13.340€ -€ -€ 14.078€ -€ -€ B+S - Techniekbus 60.395€ 57.700€ 80.210€ 55.000€ 45.928€

26.340€ 19.450€ 7.000€ 22.078€ 19.234€ 9.000€ B+S - TechniekAmbassadeurs 13.772€ 1.870€ 540€ 17.500€ -€

stroomlijnen, afstemmen en samenwerken 24.194€ 13.275€ 27.404€ 17.570€ 17.570€

3 detachering 4.892€ 4.800€ 4.800€ 5.492€ 4.800€ 4.800€ Girls Future 44.214€ 19.940€ 22.280€ 34.137€ 30.000€

4 overige inkomsten 40.443€ 11.300€ 10.000€ 39.786€ 12.639€ 15.000€

3 Activiteiten PO 58.125€ 60.140€ 49.341€ 81.025€ 68.210€

5 subsidie CoderDojo 7.360€

Provincie Zeeland (regulier) 24.794€ PM 24.793€ 24.793€ 30.000€ Doorontwikkeling Ontdekkasteel -€ -€ -€ 4.500€ -€

Provincie Zeeland / TPZ NETTO 10.000€ 25.000€ First Lego Leguae -€ 3.040€ -€ 5.500€ -€

Jet Net 24.793€ PM 24.793€ 24.793€ 20.000€ Girlsday Zeeland -€ 18.440€ 20.614€ 15.090€ 12.540€

Talent in Zicht 65.000€ Havendagen 2018 2.443€ -€ -€ 5.820€ 4.020€

stichting STOeB -€ PM 10.000€ 14.697€ Kinderkunstweek 9.838€ 2.540€ 67€ 10.040€ 8.090€

Interreg -€ PM PM -€ Mini - Zonneboot / Solar 12.932€ 13.680€ 12.108€ 7.300€ 6.100€

uit reserve middelen -€ -€ 25.000€ project TA's 3.943€ -€ 1.350€ 5.735€

d) Nucleair Fonds 15.530€ -€ -€ -€ STEM Zeeuws Vlaanderen 5.139€ 7.870€ 4.615€ 9.720€ 9.420€

Thoolse Techniekdagen 3.412€ 5.100€ 5.000€

6 BTW-heffing -€ € -23.647 -€ - € -24.150 Wetenschapsdag 1.040€ 1.200€ 957€ 1.210€ -€

Wetenschapsknooppunt UCR -€ 1.940€ -€ -€ -€

65.117€ 29.750€ 84.587€ 74.283€ 34.643€ 115.850€ Wetenschapspaspoort -€ 4.020€ -€ 4.500€ -€

Zeeuws Techniekkampioenschap 10.108€ 5.540€ 10.700€ 10.895€ 9.945€

Zeeuwse havens 510€ 1.870€ 280€ -€ -€

Collegetour André Kuipers -€ -€ -€

Totaal 443.686€ 456.553€ 339.767€ 367.311€ 512.406€ 370.162€ Fishing for Litter -€ -€ -€

Kracht on Tour 2.228€ -€ -€

Zeeuwse Zaak (Collegetour Havo/VWO) 2.747€ -€

project FOOD 3.032€

Resultaat 48.757€ 0-€ 22.859-€ € -12.450 € 0 project Waterschap 753€ -€ -€

positief

Activiteiten VO 51.430€ 39.976€ 55.421€ 61.600€ 49.650€

Bedrijventour Techniek Kanaalzone 1.139€ 1.870€ 3.714€ 12.060€ 8.860€

Beroepen Oriëntatie Techniek - Zeeland 29.358€ 17.886€ 24.411€ 23.080€ 17.930€

Met de monteur op stap 100€ 600€ 764€ 2.500€ 750€

Techniek Experience 19.649€ 18.350€ 26.532€ 23.960€ 22.110€

Week van de Procestechniek 1.184€ 1.270€ -€ -€

Gesubsidieerde projecten 231€ 45.321€ 27.452€ 178.900€ 79.250€

Provincie Zeeland (regulier) -€ -€

Techniek Pact Zeeland -€ 16.907€ 18.254€ 118.520€ 31.320€

Talent in Zicht -€ -€ -€ 50.540€ 38.090€

JetNet-junior 9.840€ 9.840€

STiB / STOeB 2.0 231€ 21.714€ 9.198€

Interreg Kanaalzone PM 6.700€

Totaal 394.929€ 339.767€ 390.170€ 524.856€ 370.162€

realisatie

2017

Begroting

2018 obv

meerjaren

begroting

Begroting

2018

vastgesteld

29 jan 2018

Inkomsten Uitgaven

Begroting

2017 obv

meerjaren

begroting

Begroting

2017

vastgesteld

22 dec 2016

realisatie

2017

Begroting

2018 obv

meerjaren

begroting

Begroting

2018

vastgesteld

29 jan 2018

Begroting

2017

vastgesteld

22 dec 2016

bijdrage scholen niet participerende

gemeenten/ bijdrage gebruik bus

3.1 Inkomsten en uitgaven in 2017


9

4. COMMUNICATIE

In 2017 is de ingezette communicatielijn om Huis van de Techniek te profileren als het

centrale punt voor het stimuleren van kiezen, leren en werken in techniek in Zeeland

voortgezet. Daarnaast draagt de communicatie bij aan de werving van de verschillende

activiteiten. Voor de communicatie naar de verschillende doelgroepen

(onderwijsinstellingen, overheden en organisaties) heeft Huis van de Techniek in 2017

gebruik gemaakt van verschillende communicatiemiddelen.

4.1 Websites

Huis van de Techniek beschikt over een corporate website en negen projectwebsites.

4.1.1 Corporate website

De corporate website biedt bezoekers

informatie over de werkzaamheden en

activiteiten van Huis van de Techniek.

Daarnaast beschikt de site over relevante

publicaties en een kalender met een

overzicht van aankomende

Techniekactiviteiten in Zeeland.

4.1.2 Projectwebsites

Negen activiteiten beschikken over een eigen website. Met deze websites communiceert

Huis van de Techniek directer naar onderwijsinstellingen en jongeren. Ook kunnen scholen

via de projectwebsites zich aanmelden voor het betreffende project. Op de volgende pagina

vindt u een overzicht van de websites.

Eind 2017 is de website GirlsFuture vernieuwd op diverse vlakken, zoals uitstraling, techniek

en content. De nieuwe look-and-feel is tot stand gekomen in samenspraak met meisjes uit

de klankbordgroepen van GirlsFuture en is ter aanvulling op de glossy. Er worden regelmatig

interviews uit het magazine en actuele artikelen gepubliceerd. Door de nieuwe uitstraling en

het frequent plaatsen van artikelen, wil Huis van de Techniek GirlsFuture beter profileren, de

naamsbekendheid en het gebruik van de glossy verbeteren onder meisjes én

docenten/decanen. Dit gebeurt in combinatie met het gebruik van social media, zoals

Facebook en Instagram.


10


11

4.1.3 Monitoring

Alle websites van Huis van de Techniek zijn continu in ontwikkeling om zo beter aan te

sluiten op de wensen en behoeften van bezoekers. Om dit inzichtelijk te krijgen maakt Huis

van de Techniek gebruik van Google Analytics, waarmee zij een beeld krijgt over de

bezoekersaantallen, herkomst van bezoekers en de pagina’s die zij op betreffende website

bezoeken. In de onderstaande tabel zijn de bezoekersaantallen en paginaweergaven in beeld

gebracht.

Website

Unieke

bezoekers

2017

Unieke

bezoekers

2016

Aantal

bezoeken

2017

Aantal

bezoeken

2016

Pagina

weergaven*

2017

Pagina

weergaven*

2016

Huisvandetechniek.nl 1.002 3.499 1.196 4.766 2.356 10.320

Bedrijfplusschool.eu - 7.523 - 8.841 - 28.695

Girlsfuture.nl 494 1.049 607 1.166 1.679 2.006

Minizonnebootrace.nl 309 497 407 657 1.061 1.323

Solar-olympics.nl 218 252 276 307 652 554

Zeeuwse-havens.nl 103 111 130 158 246 360

BTZ-Zeeland.nl 1.755 1.794 2.270 2.314 9.524 9.657

Techniekambassasdeurs-

zeeland.nl

879 - 1.042 - 2.358 -

4.1 Statistieken websites Huis van de Techniek *

Het totaalaantal bekeken pagina’s binnen de website door de eerdergenoemde bezoekers.

Doordat de website Techniek Ambassadeurs in december 2016 is gelanceerd, zijn van deze

site alleen cijfers over 2017 beschikbaar. De websites Talent in Zicht en Ontdekkasteel zijn in

het bovenstaande overzicht buiten beschouwing gelaten. Van deze sites zijn geen cijfers

beschikbaar over 2016 en 2017 omdat er geen statistieken werden bijgehouden. Beide

websites worden sinds januari 2018 gemonitord. Door de overzetting naar een andere

provider zijn er geen gegevens beschikbaar van Bedrijf+School over 2017, waardoor een

vergelijking met 2016 niet mogelijk is.

4.2 Digitale nieuwsbrieven

Regelmatig verstuurt Huis van de Techniek een digitale nieuwsbrief. In 2017 is een start

gemaakt met het gerichter communiceren naar doelgroepen met informatie dat aansluit op

de interesses van iedere doelgroep. Zo worden ontvangers uit het onderwijs verdeeld in

primair - en voortgezet onderwijs met een overzicht van komende activiteiten, interessante

publicaties en lesaanvullingen.

Uit de cijfers blijkt dat het versturen van specifieke mailings een positief effect heeft.

Mailings worden vaker gelezen dan de algemene nieuwsbrief. Gemiddeld wordt een


12

algemene nieuwsbrief door 29,4 procent van de geadresseerden geopend. Uit de

statistieken blijkt dat de specifieke mailings vaker worden geopend. Zo zijn de mailings naar

het onderwijs door gemiddeld 40,8 procent van de geadresseerden geopend. NB: over het

algemeen wordt gezegd dat een open-rate (het percentage ontvangers dat de nieuwsbrief

opent) van 30 procent goed te noemen is.

4.3 Huis van de Techniek in de media

Regelmatig zoekt Huis van de Techniek contact met landelijke en regionale media om

activiteiten of diensten te promoten. Dit gebeurt in de vorm van het versturen van

persberichten, persoonlijke contact met de redactie en door verslaggevers uit te nodigen om

aanwezig te zijn bij een activiteit.

Een selectie van berichtgeving in de media in 2017:

Datum: 23 januari 2017

Medium: Schelde Express

Onderwerp:

Techniek Experience - bedrijven

investeren in jongeren

Datum: 13 april 2017

Medium: Jeugdjournaal (NOS)

Onderwerp: verslag van de landelijke

kick-off Girlsday 2017 bij Neeltje Jans


Medium: Omroep Zeeland

Onderwerp:

Techniek - te belangrijk

om aan mannen over te laten


Medium: Provinciale Zeeuwse Courant

Onderwerp: Niet alleen aan de jongens

overlaten



Onderwerp: Zonnebootjes varen om het

hardst

Datum: 21 juni 2017


Onderwerp: Nijpend tekort aan technici

Datum: 21 november 2017


Onderwerp: Meiden metselen muurtje

4.4 Mailing naar docenten binnen het basisonderwijs

In het najaar van 2017 hebben alle basisonderwijsinstellingen in Zeeland en mailing

ontvangen. De mailing bestond uit een aantal exemplaren van de glossy GirlsFuture en een

bannerpen; een rood-schrijvende pen waaruit een papiertje getrokken kan worden. Hierop

stonden verschillende activiteiten genoemd.

De mailing is verstuurd om activiteiten voor het primair onderwijs en die in het voorjaar van

2018 plaatsvinden onder de aandacht te brengen bij leerkrachten.

https://www.huisvandetechniek.nl/wp-content/uploads/2018/03/schelde-express-23.01.17.pdf

https://www.huisvandetechniek.nl/wp-content/uploads/2018/03/schelde-express-23.01.17.pdf

https://jeugdjournaal.nl/uitzending/23903-avondjournaal.html

https://jeugdjournaal.nl/uitzending/23903-avondjournaal.html

https://www.omroepzeeland.nl/nieuws/97808/Techniek-te-belangrijk-om-aan-mannen-over-te-laten-video#.WPm8SVKYPGI

https://www.omroepzeeland.nl/nieuws/97808/Techniek-te-belangrijk-om-aan-mannen-over-te-laten-video#.WPm8SVKYPGI

https://www.huisvandetechniek.nl/wp-content/uploads/2018/03/girlsday-pzc-14.04.17.pdf

https://www.huisvandetechniek.nl/wp-content/uploads/2018/03/girlsday-pzc-14.04.17.pdf

https://www.huisvandetechniek.nl/wp-content/uploads/2018/03/pzc-24.06.17.pdf


https://www.huisvandetechniek.nl/wp-content/uploads/2018/03/2017-06-21_PZC_-_Bevelanden-Tholen_-_21-06-2017.pdf



13

5. PROJECTEN

Huis van de Techniek faciliteert projecten die worden ontwikkeld om Zeeuwse jongeren in

het kader van hun loopbaanoriëntatie kennis te laten maken met de mogelijkheden die een

keuze voor techniek voor hen kan betekenen. In dit hoofdstuk vindt u een terugblik op

projecten die in 2017 plaatsvonden.

5.1 Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland

Ruim 1.100 tweedejaars vmbo-leerlingen uit Walcheren en de Oosterschelde-regio namen

van maandag 20 tot en met vrijdag 24 november deel aan de jaarlijkse Beroepenoriëntatie

Techniek Zeeland (BTZ). De leerlingen van 14 deelnemende scholen kwamen naar Goes om

te voelen of techniek wat voor hen is.

Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland is een initiatief van de Zeeuwse vmbo-decanen die in

samenwerking met verschillende organisaties uit het bedrijfsleven de leerlingen kennis laat

maken met techniek, zoals Bouwmensen Zuid-West, Kloosterboer, Automotions, Dek

Rijopleidingen en Actemium.

Tijdens de BTZ-dagen maken de leerlingen kennis en doen zij ervaring op met verschillende

technische werkvelden. Het gaat niet om opleidingen of studierichtingen, maar om een kijkje

te nemen bij verschillende bedrijven, technische beroepen en werkvelden. Zo kunnen de

kinderen gemotiveerder kiezen voor een bepaalde studierichting.

De leerlingen volgen gedurende één dag drie workshops

over:

Bouwen, Wonen en Interieur;

Transport, Logistiek en Voertuigentechniek;

Hi-Tech (elektro-, installatie- en metaaltechniek);

Procestechniek.

De workshops werden gegeven door professionals uit het

bedrijfsleven in samenwerking met studenten van Scalda

die voor de opleidingen hebben gekozen.

De laatstgenoemde sector werd tijdens de BTZ 2016 geïntroduceerd, maar toen kozen

weinig leerlingen voor deze workshop omdat ze niet wisten wat procestechniek inhoudt.

Daarom heeft de organisatie ervoor gekozen om tijdens de BTZ 2017 procestechniek als vast

onderdeel op te nemen, zodat alle leerlingen ermee kennis konden maken.


14

5.2 Techniek Experience

Veel bedrijven in Zeeuws-Vlaanderen en hun toeleveranciers hebben – toenemende -

behoefte aan technisch personeel. Jongeren maken al vroeg in hun schoolloopbaan keuzes

die van grote invloed zijn op hun toekomst, namelijk de profielkeuze. De Techniek

Experience, een onderwijsproject waarbij de leerlingen kennismaken met maintenance,

procesindustrie, logistiek, bouwen infra, helpt jongeren om een goed beeld te krijgen van

deze voor de regio zo belangrijke sector.

De Techniek Experience wordt georganiseerd voor leerlingen in het voortgezet onderwijs

(tweede leerjaar vmbo + tweede en derde leerjaar havo/vwo) die een belangrijke keuze

moeten gaan maken in hun schoolloopbaan, namelijk de profielkeuze voor economie, zorg,

horeca óf techniek.

Het concept van de Techniek Experience is vrijwel gelijk gebleven met vorige edities:

Iedere klas volgt een gastles door een bedrijf;

Iedere klas volgt een bedrijfsbezoek bij bedrijf wat de gastles heeft verzorgd;

Deelname aan de Techniek Experience Days tussen 15 - 19 januari 2018;

Een opdracht in het kader van dit LOB-project;

Ruim dertig bedrijven hebben deelgenomen aan dit project wat liep vanaf de herfstvakantie

2017 tot januari 2018. In totaal hebben er 630 leerlingen deelgenomen.


15

5.3 Zeeuwse meiden en Techniek

Vanuit Huis van de Techniek is al enige jaren extra aandacht voor de doelgroep meisjes,

omdat er in Zeeland in vergelijking met andere regio’s relatief (veel) minder meisjes kiezen

voor techniek. Bij techniekactiviteiten waar het Huis van de Techniek betrokken is, wordt er

dan ook altijd bij stilgestaan of de activiteit ook meisjes aanspreekt. Daarnaast faciliteert

Huis van de Techniek twee activiteiten speciaal voor meisjes: GirlsFuture en Girlsday.

5.3.1 GirlsFuture

GirlsFuture is een glossy om meiden, hun ouders en docenten te laten zien dat een keuze

voor techniek ook zeker een goede optie is voor meisjes. Veel meisjes weten namelijk nog

niet hoe leuk en interessant werken in bèta/techniek kan zijn, welke beroepen er allemaal

zijn en hoeveel kansen er liggen voor een mooie carrière. De glossy wordt ontwikkeld in

samenwerking met het technisch beroepsonderwijs (HZ en Scalda), het bedrijfsleven en een

klankbordgroep van meisjes uit de doelgroep.

Twee edities

In 2017 zijn er twee edities van de GirlsFuture

verschenen: een voor meisjes in de eerste

twee jaar van het vmbo en groep 8 van het

basisonderwijs (gericht op instroom in

technisch mbo), en een editie voor meisjes op

havo/vwo/mbo (voor de instroom in

technisch hbo).


16

GirlsFuture vindt haar weg naar de doelgroep via scholen binnen het voortgezet onderwijs in

Zeeland. De havo/vwo/mbo-editie is – op verzoek van de HZ – ook verspreid op vo-scholen

in westelijk Noord-Brabant.

Bijna alle participanten van het Huis van de Techniek maakten gebruik van het aanbod om

een redactioneel artikel te plaatsen in GirlsFuture. Daarbij werd zoveel mogelijk de

koppeling gelegd met technische meiden op het mbo en hbo.

Gebruik in de klas

Naast meisjes te laten zien hoe veelzijdig de technische sector is, worden scholen

gestimuleerd om meer te doen met GirlsFuture in de klas. Denk aan uitleg geven over de

glossy, een Techniek Ambassadeur uitnodigen voor een gastles of het uitvoeren van een

opdracht.

Voor 2018 heeft Huis van de Techniek de doelstelling om de naamsbekendheid van

GirlsFuture te vergroten onder docenten door hen te enthousiasmeren en het hen

makkelijker te maken om de glossy te gebruiken tijdens de les.

5.3.2 Girlsday

Om meisjes in aanraking te brengen met techniek openen tijdens de jaarlijkse Girlsday

honderden bedrijven door het hele land hun deuren voor meisjes van 10 tot 15 jaar. Girlsday

is een jaarlijks evenement van VHTO, (landelijk expertisebureau meisjes/ vrouwen en

bèta/techniek) en wordt in Zeeland ondersteund door Huis van de Techniek.

In 2017 is gebleken dat niet alle scholen de glossy uitdelen of deze wel

aan meisjes meegeven maar zonder uitleg erbij. De meisjes van de

klankbordgroep gaven aan dat met dit laatstgenoemde een signaal

wordt afgegeven ‘dat het wel niet zo belangrijk zal zijn.’ Uit een

steekproef, uitgevoerd door een groep Technasium-leerlingen van

Pontes College Goes, bleek dat minder dan de helft van de docenten

bekend was met de GirlsFuture maar dat een groot deel er best gebruik

van wil maken in de lessen. Bijvoorbeeld als het magazine online

duidelijk aangeeft wat interessante artikelen zijn voor de wiskunde-,

natuurkunde-, scheikunde- en techniekdocent.

De meisjes gaven tevens aan dat een hard-copy glossy door de

doelgroep beter wordt gelezen dan online artikelen.


17

In 2017 heeft het Huis van de Techniek zich sterk gemaakt om de landelijke kick-off naar

Zeeland te halen en meer Zeeuwse bedrijven en scholen te enthousiasmeren om deel te

nemen. Dat is gelukt. De kick-off vond plaats in het Topshuis op Neeltje Jans, dat in het

teken stond van ‘Green Energy’. Er werden ruim honderd meisjes ontvangen die aan de slag

gingen met verschillende activiteiten over getijde- wind- en zonne-energie.

Tegelijkertijd maakten 450 andere Zeeuwse meisjes kennis met techniek door op bezoek te

gaan bij 32 Zeeuwse bedrijven voor een rondleiding en een activiteit. Een forse uitbreiding in

vergelijking met voorgaande jaren waar er slechts enkele Zeeuwse bedrijven deelnamen aan

dit evenement.

5.4 Zeeuws Techniek Toernooi

Op 20 april vond de regiofinale plaats van Zeeuws Techniek Toernooi; een ontwerp- en

bouwwedstrijd voor leerlingen van Zeeuwse basisscholen. Huis van de Techniek organiseert

wedstrijden als het Techniek Toernooi omdat zij kinderen wil stimuleren om met techniek

bezig te zijn. Zo ontdekken kinderen dat techniek helemaal niet saai is maar juist uitdagend.

In de voorbereidingen van de regiofinale leren de kinderen veel van het hele ontwerp- en

bouwproces. Doordat ze steeds hun ontwerp aanpassen leren ze wat je moet doen om een

raket, auto of machine sneller te laten bewegen. Spelenderwijs leren is altijd leuker dan uit

een boek en ze kunnen er veel creativiteit in kwijt. Met name het zelf bouwen en het testen

vooraf op school vonden de deelnemende leerlingen de leukste onderdelen van het project.


18

In Technum Scalda Vlissingen kwamen zo’n zestig kinderen bijeen met hun ontwerp om

onderling de strijd aan te gaan. Een jury van hoogleraren (Scalda, Roosevelt Academy en HZ)

kozen acht teams als winnaar. Tussen de wedstrijden door hoefde niemand zich te vervelen.

Er waren diverse activiteiten verzorgd door Zeeuwind, Modelvliegclub Delta en HZ-Pabo

studenten.

De winnaars van de regiofinale mochten Zeeland vertegenwoordigen op 1 juni tijdens de

landelijke finale in het Openlucht Museum in Arnhem. Huis van de Techniek verzorgde

uiteraard het vervoer met de Techniekbus.

Tijdens de landelijke finale streden zo’n 120 teams uit geheel Nederland in acht uitdagingen,

waarvan drie uitdagingen Zeeuwse deelnemers kende: de ballonauto (groep 5-6), de

Elektrische auto en de waterraket (groep 7-8). De Zeeuwse teams kwamen uit Oost-Souburg,

Middelburg, Goes, Kapelle en Oostburg. Het team van ABS Middelburg won tijdens de

landelijke finale de derde prijs met hun waterraket, die dankzij de parachute lang in de lucht

bleef hangen.

5.5 Minizonnebootrace en Solar Olympics

Tweehonderd leerlingen werden vrijdag 23 juni bij het Portaal in Terneuzen verwelkomd

door de stralende zon op de finaledag van twee educatieve evenementen:

Minizonnebootrace (groep 7-8 basisonderwijs) en Solar Olympics (voortgezet onderwijs).


19

Voorafgaand aan de finaledag gingen de leerlingen op school met veel enthousiasme aan de

slag om tientallen bootjes te bouwen die varen met behulp van zonne-energie. De zestien

beste bootjes mochten deelnemen aan de finale, waarbij de boot van OBS De Vliete uit

Wissenkerke het snelst bleek te zijn. Een boot van de Jan van Schengenschool won de

creativiteitsprijs, omdat zij door het gebruik van spiegels op de panelen voor meer zonne-

energie zorgden.

Bij de Solar Olympics, waarbij een groter zonnepaneel zorgt voor stroom, was het werkstuk

van het damesteam vwo-3 van het Ostrea lyceum Goes de dubbele winnaar. Zij kregen van

de vakjury (Vrienden van Elektrotechniek) de meeste punten voor hun ‘Green house’,

waarbij automatisch water werd gegeven als het waterniveau was gedaald. Daarnaast

kregen zij van het publiek de meeste stemmen, waardoor zij de publieksprijs ook mee naar

school sleepten.

Door veel kwaliteitsproblemen met de zonnecellen, hadden de leden van

modelbouwvereniging Zuid-ZuidWest het druk. Ze hebben ervoor gezorgd dat menig

zonnebootje werd opgelapt zodat het weer kon deelnemen.

Naast de organisatie, faciliteerde Huis van de Techniek het vervoer van de leerlingen met de

Techniekbus.


20

5.6 Wetenschapsdag

Tijdens de Wetenschapsdag op zaterdag 7 oktober konden jonge bezoekers ontdekken hoe

mooi en veelzijdig techniek is. In de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg gingen zij samen

met een Techniek Ambassadeur in groepjes aan de slag met een activiteit die te maken heeft

met het beroep van de Techniek Ambassadeur.

Wondere wereld van Plastic

Met Techniek Ambassadeurs Rogér Platjouw en Mischa

van Bree van Trinseo Netherlands B.V. maakten de

kinderen een schaaltje van gesmolten plastic bekertjes.

Schrijf je naam met lijm

Bij Techniek Ambassadeur Diana Wattel van Eastman

Chemical konden ze met een lijmpistool hun naam

schrijven. Leuk als bijvoorbeeld een sleutelhanger.

De Techniekdokter

Techniek Ambassadeur Leon Boeije van Eastman Chemical liet de kinderen ontdekken wat

vloeistofdruk is en waarvoor het gebruikt kan worden.

Zelf stroom maken

Techniek Ambassadeur Bart Goedemondt van EPZ leerde bezoekers hoe ze zelf stroom

konden maken.

Iedere Techniek Ambassadeur heeft tijdens deze dag ongeveer 200 kinderen aan zijn of haar

tafel gehad.

5.7 STEM – project

STEM staat voor Science, Technologie, Engineering, Math. Het is een activiteit van Samen

Handen Ineen voor Zeeuws-Vlaamse basisscholen in samenwerking met Huis van de

Techniek en het Industrieel Museum Zeeland in Sas van Gent. In deze activiteit maken

leerlingen uit groep 7 en 8 van basisscholen aan beide zijden van de grens kennis met de

sectoren industrie en chemie. Huis van de Techniek heeft het vervoer van 21 scholen met

totaal ruim 650 leerlingen en hun leerkrachten, gefaciliteerd.

5.8 Thoolse Techniekdag

Tijdens de Thoolse Techniekdag wordt aan 400 Thoolse basisscholieren van groep 8 getoond

hoe leuk en veelzijdig techniek is en wat je hier allemaal in kunt leren. De ervaring leert dat


21

de kinderen op deze dag een beeld krijgen van wat er allemaal te doen is in een technisch

vak. Met deze ervaring kunnen de kinderen in het voortgezet onderwijs hun interesse verder

verkennen en een juiste keus maken.

Twaalf bedrijven uit de installatietechniek, metaal en bouw boden samen met de vmbo-

scholen een prachtig programma aan voor de basisscholieren. Bijna alle basisscholen uit de

gemeente Tholen deden mee aan deze dag. Zij zijn verdeeld in een ochtend en een

middaggroep, zodat alle leerlingen voldoende aandacht krijgen.

Huis van de Techniek faciliteerde het vervoer met de Techniekbus.

5.9 Techniek Ambassadeurs

In 2017 zijn er – in verband met de financiële positie van het Huis van de Techniek – geen

nieuwe Techniek Ambassadeur opgeleid. De bestaande Techniek Ambassadeurs zijn

ingeschakeld voor verschillende activiteiten zoals Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland,

Girlsday, GirlsFuture en de Wetenschapsdag.

De mate waarin scholen gebruikmaken van de Techniek Ambassadeurs is verschillend.

Sommige Techniek Ambassadeurs zijn actief en verzorgen jaarlijks velen gastlessen en

bedrijfsbezoeken. Andere Ambassadeurs gaven (geen) enkele gastlessen en

bedrijfsbezoeken. Voor een succesvolle samenwerking op langere termijn tussen bedrijven

en scholen blijkt het nemen van initiatief en scholen benaderen essentieel.

5.10 Workshop Contacten met bedrijven voor Technasium

Leerlingen vanaf het vierde leerjaar van het Technasium moeten zelf contacten leggen met

bedrijven om Onderzoek & Ontwerp opdrachten binnen te halen. In dit kader heeft Huis van

de Techniek in 2017 voor een school uit het Technasium Netwerk Zuidwest Nederland twee

workshops verzorgd. In rollenspellen oefenden de leerlingen hoe zij telefonisch en

persoonlijk contact kunt leggen met bedrijven aan de hand van een script.

5.11 Ontdekkasteel

In 2017 zijn er geen nieuwe modules ontwikkeld voor het Ontdekkasteel. Gebruikers van het

Ontdekkasteel kunnen via de websitematerialen bestellen bij Kids Creative Concepts.

5.12 Wereld Water College

Topsector Water heeft het nationale evenement Wereld Water College georganiseerd. Deze

vijfde editie was georganiseerd in samenwerking met HZ University for Applied Sciences en


22

vond plaats bij Neeltje Jans. Tijdens het evenement beleefden leerlingen allerlei technieken

die met water te maken hebben. Daarnaast kregen zij de gelegenheid om kennis te maken

met beroepen en opleidingen in de watersector.

Huis van de Techniek heeft vier Zeeuwse scholen binnen het voortgezet onderwijs betrokken

bij het evenement en het vervoer van 170 havo- en vwo-leerlingen gefaciliteerd.

5.13 Bedrijf+School

Om meer jongeren te interesseren voor techniek en het contact en de kennisuitwisseling

tussen de scholen en het bedrijfsleven te versterken, heeft Huis van de Techniek een aantal

jaar geleden Bedrijf+School (B+S) geïnitieerd.

Doelstelling van dit project is het tot stand brengen van meer en intensievere contacten

tussen het Zeeuwse onderwijs en het (technische) bedrijfsleven. Daarnaast heeft B+S als

doel om meer jongeren te interesseren voor technische opleidingen en beroepen door het

aanbieden van gastlessen, bedrijfsbezoeken, technische opdrachten, docenten

snuffelstages. In 2017 vonden via B+S 850 activiteiten plaats voor 21.000 leerlingen.

De website van B+S bestaat uit een database met Zeeuwse bedrijven en organisaties die op

het gebied van techniek gastlessen, bedrijfsbezoeken, snuffelstages en docentstages

verzorgen voor alle Zeeuwse scholen (van basisonderwijs tot hbo) en daarnaast technische

werkopdrachten laten uitvoeren door studenten. Voor het vervoer naar de bedrijfsbezoeken

kunnen scholen gebruik maken van de Techniekbus.


23

Deelnemende bedrijven

De deelnemende bedrijven van Bedrijf+School zijn als volgt verspreid over de regio's:

Regio

Aantal deelnemende bedrijven

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Aantal deelnemers

285 290 287 288 289 292

Zeeuws-Vlaanderen 27% 27% 28% 27% 27% 27%

Walcheren 25% 25% 25% 26% 25% 25%

De Bevelanden 33% 32% 31% 32% 33% 33%

Schouwen-Duiveland & Tholen

15% 16% 16% 15% 15% 15%

TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 5.1 Aantal Zeeuwse deelnemers aan Bedrijf+School

In 2017 staan 108 Vlaamse bedrijven in de database van Bedrijf+School.

Deelnemers Bedrijf+School Deelnemers Zeeland

Deelnemers Vlaanderen

2007 174

2008 220

2009 251

2010 258

2011 270

2012 285

2013 290

2014 287 108

2015 288 109

2016 289 110

2017 292 108 5.2 Aantal deelnemers aan Bedrijf+School in Zeeland en Vlaanderen

Activiteiten

Omdat scholen en bedrijven onderling contact met elkaar hebben, wordt het aantal

activiteiten niet automatisch geregistreerd via Bedrijf+School.

Er is een inschatting gemaakt van het aantal activiteiten in 2017 op basis van het aantal

keren dat de Techniekbus is ingezet voor een bedrijfsbezoek en de resultaten van de

jaarlijkse evaluatie (uitgevoerd onder de bedrijven en scholen begin 2018).

In vergelijking met afgelopen jaren is de respons op de evaluatie gedaald, met name onder

bedrijven.


24

Onderwijssoort

Aantal bedrijven dat deze activiteit

voor deze onderwijssoort wil verzorgen

Activiteiten

Ga

stle

s

Be

drijfs

be

zoe

k

Do

cents

tag

e

Tec

hni

sche

opd

rach

t

Sn

uff

els

tag

e

TO

TA

AL

Basisonderwijs* 32 65 97

Algemeen Secundair

onderwijs* 42

72

34

58

31

237

Technische en beroeps-

gerichte opleidingen*

121

234

162

109

133

759

Hoger technisch en

beroepsgericht onderwijs*

68

119

4

103

294

5.3 Aantal bedrijven dat activiteiten organiseert

* Basisonderwijs; vooral de groepen 7 en 8. Algemeen Secundair onderwijs;

opleidingen uit havo/vwo en Technasium. Technische en beroepsgerichte opleidingen; vmbo en mbo. Hoger technisch en beroepsgericht onderwijs; hbo en wo.

Bekendheid B+S en Techniek Ambassadeurs

Bijna driekwart van de leerkrachten/docenten is bekend met Bedrijf+School. Dat is iets lager

in vergelijking met voorgaande jaren. Ruim een derde kent Techniek Ambassadeurs. Dit

percentage is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. Ruim een vierde hiervan heeft wel

eens een Techniek Ambassadeur ingeschakeld voor een gastles of bedrijfsbezoek.

Aantal activiteiten

Al een aantal jaren zit er een stijging in het aantal gastlessen dat plaatsvindt via

Bedrijf+School. Het aantal bedrijfsbezoeken lijkt weer in de lift te zitten. De snuffelstages en

techniekopdrachten dalen, net als voorgaande jaren.

Inschatting van het aantal activiteiten

Activiteit*

2014 2015 2016 2017

Aantal

activiteiten

Aantal

leerlingen

Aantal

activiteiten

Aantal

leerlingen

Aantal

activiteiten

Aantal

leerlingen

Aantal

activiteiten

Aantal

leerlingen

Bedrijfsbezoeken 400 10.000 400 14.000 350 8.500 450 11.000

Gastlessen 150 3.000 200 5.000 300 7.500 350 8.500

Snuffelstages 500 1.000 750 500

Docentstages 10 10 10 10

Technasium- /Techniek Opdrachten

75 1.500 100 2.500 80 2.000 40 1.000

Totaal Ruim 600 15.000 700 22.500 740 18.750 850 21.000

5.4 Aantal activiteiten en aantal leerlingen dat deelnam aan de activiteiten

Het aantal activiteiten is ingeschat aan de hand van het respons van de evaluatie en teruggerekend naar de gehele

doelgroep.


25

Mate van tevredenheid

Als het gaat om de tevredenheid over de activiteiten, zitten de bedrijven en de scholen

grotendeels op één lijn. Het overgrote deel is positief over de activiteiten.

5.5 Tevredenheid van scholen en bedrijven over de georganiseerde activiteiten

Positief zijn de bedrijven met name over het feit dat ze zichzelf kunnen laten zien, dat ze

leerlingen inzicht kunnen geven in de praktijk en dat leerlingen het leuk en interessant

vinden. Scholen geven aan dat voor de leerlingen de praktijk zichtbaar wordt en dat de

organisatie en inhoud goed is. Als bedrijven gemengde gevoelens hebben over de

activiteiten dan heeft dit met name te maken met ongeïnteresseerde leerlingen die verplicht

mee moeten doen, niet zijn voorbereid op school, geen interesse tonen of zich onbehoorlijk

gedragen. Scholen die minder tevreden zijn, geven in een aantal gevallen aan dat ze geen

reactie kregen van de door hen benaderde bedrijven.

Verbeterpunten B+S

Verbeterpunten liggen met name op het gebied van de communicatie: meer bekendheid aan

Bedrijf+School geven, meer bedrijven betrekken en informatie up-to-date houden. Voor de

leer-effectiviteit bij de leerlingen is het van essentieel belang leerlingen op voorhand op

school voor te bereiden op een bedrijfsbezoek.

5.14 Techniekbus

In 2017 zijn er 9.851 leerlingen vervoerd met de Techniekbus van school naar een bedrijf.

Ten opzichte van 2016 is dit een lichte daling.

Onderwijs 2012 2013 2014 2015 2016 2017

PO + SBO 116 74 57 141 64 78

MBO 75 60 41 42 48 32

VMBO 77 111 80 71 75 75

HAVO/VWO 69 77 77 84 78 68

HBO 22 13 16 17 23 22

WO 2 2 6 3 2 5

Totaal aantal ritten 361 337 277 358 290 280

5.6 Aantal ritten met de Techniekbus

Activiteit

Positief Gemengd Negatief Totaal

Bedrijven Scholen Bedrijven Scholen Bedrijven Scholen Bedrijven Scholen

Gastles 80% 86% 20% 14% 0% 0% 100% 100%

Bedrijfsbezoek 94% 96% 6% 4% 0% 0% 100% 100%

Snuffelstage 86% 100% 14% 0% 0% 0% 100% 100%

Docentstage 100% 0% 0% 100%

Techniekopdracht 78% 75% 22% 25% 0% 0% 100% 100%


26

Onderwijs 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2017 tov

2016

PO + SBO 3.719 2.818 2.196 5.390 2.524 2.759 109%

MBO 3.020 4.343 3.068 2.397 2.530 2.463 97%

VMBO 2.106 2.777 2.548 3.294 2.523 2.569 102%

HAVO/VWO 1.638 1.408 1.176 1.589 1.695 1.022 60%

HBO 696 581 605 992 984 920 93%

WO 74 32 184 84 34 118 347%

Totaal aantal leerlingen

11.253 11.959 9.777 13.746 10.290 9.851 96%

5.7 Aantal leerlingen dat is vervoerd met de Techniekbus


27

6. TECHNIEKPACT ZEELAND

De komende jaren groeit het tekort aan technische

professionals op de Zeeuwse arbeidsmarkt. Hoe zorg je

er dan voor dat er in de provincie voldoende

gekwalificeerde technici blijven? Op deze vraagt geeft

het Techniekpact Zeeland antwoord.

Het Techniekpact Zeeland is een plan van aanpak, waarin betrokkenen uit het Zeeuwse

onderwijs, bedrijfsleven en overheden gezamenlijk ideeën hebben vastgelegd om aan de

vraag naar adequaat opgeleid technisch personeel te kunnen (blijven) voldoen.

In samenwerking met verschillende partijen en in opdracht van het Zeeuws 3O-overleg,

heeft Huis van de Techniek het pact opgesteld. Zestig vertegenwoordigers van

onderwijsinstellingen, bedrijven en overheden kwamen bij elkaar in verschillende

bijeenkomsten. Na drie mono-sectorale bijeenkomsten (voor het eerst in de Zeeuwse

geschiedenis was de volledige onderwijskolom – van docentenopleidingen tot en met het wo

vertegenwoordigd) zijn in de vierde sessie de speerpunten en ambities benoemd voor het

Zeeuwse Techniekpact, die (net als het nationaal Techniekpact) verdeeld is in kiezen, leren

en werken in techniek.

6.1 Speerpunten

De twaalf doelstellingen van het Nationaal Techniekpact zijn vertaald naar een Zeeuwse

Ambitie per doelstelling. Deze ambities zijn voorzien van activiteiten die nodig zijn om de

ambitie te realiseren. Door de deelnemers aan de werkconferentie zijn de volgende vijf

ambities tot speerpunten benoemd:

1. Leren in techniek

Kwalitatieve en kwantitatieve afstemming van het aanbod voortgezet- en beroepsonderwijs

op de arbeidsmarkt is binnen de context van Zeeland optimaal en wordt regelmatig

bijgesteld op de actualiteit.

2. Leren in techniek

Voor de sector zijn voldoende en adequaat getrainde opleiders beschikbaar.

3. Werken in techniek

Samenwerking tussen regionale en sectorale netwerken wordt verder gestimuleerd en zorgt

voor toename van de instroom voor de technische sector en vergroot daarmee het

arbeidspotentieel.


28

4. Kiezen voor techniek

Het aantal leerlingen dat in Zeeland kiest voor een beroepsopleiding in de technische

sector neemt toe van 28 % naar 35 % in 2020.

Deelname van meisjes bij deze opleidingen stijgt van 22 % naar 30 % in 2020.

Iedere Zeeuwse regio heeft een school met een vmbo-afdeling G/T/mavo met een

technisch profiel.

Iedere Zeeuwse regio heeft een school met een havo-/vwo-afdeling met een

technisch profiel.

5. Werken in techniek

Duurzame inzetbaarheid is integraal onderdeel van het beleid van het bedrijfsleven;

Intersectorale mobiliteit is in Zeeland een krachtig instrument in het kader van behoud van

technisch talent.

‘De “gap” tussen onderwijs en bedrijfsleven groeit. Het bedrijfsleven

ontwikkelt zich sneller dan het onderwijs.”

Bron: Techniekpact Zeeland, februari 2017

6.2 Onderwijs- & Arbeidsmarktmonitor

In samenwerking met ZB Zeeuwse Bibliotheek en Planbureau is er een Zeeuwse

Onderwijs- & Arbeidsmarktmonitor (Q&A-monitor) ontwikkeld die een doorkijk moet geven

op de huidige en toekomstige ontwikkelingen. Hoeveel leerlingen volgen het onderwijs?

Welke profielen worden er gekozen? Hoeveel meisjes kiezen voor bèta? Dit zijn

voorbeeldvragen waarop de O&A-monitor antwoord moet geven. De monitor geeft tevens

een beeld van de effecten die de activiteiten van Huis van de Techniek en Techniekpact

Zeeland.


29

7. TECHNIEKCIJFERS

Tot en met het jaarverslag 2015 heeft Huis van de Techniek (en voorheen Technocentrum Zeeland) de Techniekcijfers gepubliceerd. Deze gaven een beeld van de belangstelling van de Zeeuwse jongeren voor het kiezen van technische profielen en opleidingen door de jaren heen.

In samenwerking met ZB Zeeuwse Bibliotheek en Planbureau is er een Zeeuwse

Onderwijs- & Arbeidsmarktmonitor (Q&A-monitor) ontwikkeld die een doorkijk geeft op de

huidige en toekomstige ontwikkelingen.

7.1 Algemene conclusies

De uitkomsten van de monitor laten zien dat er een daling lijkt gekeerd op mbo- en hbo-

niveau, door een relatieve stijging van het aantal studenten. Daarnaast blijft het percentage

vo-leerlingen stijgen dat kiest voor een technisch profiel. Het absolute aantal neemt af ten

gevolgde van de krimp.

7.2 Keuze voor techniek

Verder tonen de cijfers aan dat er in Zeeland steeds

meer jongeren kiezen voor techniek in vergelijking

met andere regio’s van Nederland. Dit is het geval

op alle onderwijsniveaus, met uitzondering van het

mbo. Op mbo-niveau blijft het aantal stabiel

rondom het landelijk niveau.

ZEELAND Onderwijssoort 2011-2012 2015-2016 2016-2017 2017-2018Verschil

tov 2011

LWOO 273 211 -62

VMBO 824 617 531 423 -401

HAVO 935 1.134 1.105 1.101 166

VWO 1.198 1.259 1.305 1.280 82

MBO 2.943 2.467 2.460 2.577 -366

HBO 1.212 1.599 1.598 1.638 426

TOTAAL 7.112 7.076 6.999 7.230 -155

leerlingen in technische opleidingen

7.1 Aantal leerlingen binnen technische opleidingen in Zeeland

ZEELAND Onderwijssoort 2011-2012 2015-2016 2016-2017 2017-2018 landelijk

LWOO 31% 33% 20%

VMBO 19% 15% 14% 11% 10%

HAVO 39% 44% 43% 44% 42%

VWO 53% 60% 61% 61% 61%

MBO 26% 26% 27% 27% 27%

HBO 28% 33% 34% 35% 21%

TOTAAL 29% 31% 31% 34% 30%

leerlingen in technische opleidingen

7.2 Percentage leerlingen binnen technische opleidingen in Zeeland


30

7.3 Meisjes in technische opleidingen Het aandeel meisjes dat kiest voor techniek

groeit jaarlijks met 1%, maar loopt nog altijd

achter bij het landelijk percentage. In aantallen

zijn er nu 344 meisjes meer in Zeeuwse

technische opleidingen dan in het schooljaar

2011-2012.

Het aantal meisjes op vmbo- en mbo-niveau blijft nog altijd achter. Bij het mbo wordt een

deel hiervan verklaard doordat niet alle technische opleidingen worden aangeboden die

(landelijk gezien) redelijk wat meisjes trekken.

ZEELAND Onderwijssoort 2011-2012 2015-2016 2016-2017 2017-2018 Verschil

LWOO 14 11 -3

VMBO 27 24 27 21 -6

HAVO 375 491 486 517 142

VWO 561 580 639 627 66

MBO 175 185 197 206 31

HBO 149 275 256 262 113

TOTAAL 1.287 1.555 1.619 1.645 344

Meisjes in technische opleidingen

7.3 Aantal meisjes binnen technische opleidingen in Zeeland

ZEELAND Onderwijssoort 2011-2012 2015-2016 2016-2017 2017-2018 landelijk

LWOO 5% 5% 11%

VMBO 3% 4% 5% 5% 11%

HAVO 40% 43% 44% 47% 48%

VWO 47% 46% 49% 49% 52%

MBO 6% 7% 8% 8% 19%

HBO 12% 17% 16% 16% 21%

TOTAAL 18% 22% 22% 23% 29%

Meisjes in technische opleidingen

7.4 Percentage meisjes binnen technische opleidingen in Zeeland

7.4 Doorstroom

Onze provincie verliest op alle onderwijsniveaus tijdens de doorstroom meer

techniekstudenten aan onderwijsinstellingen buiten Zeeland dan dat ze techniekstudenten

uit andere regio's trekt. Circa 27% van de vmbo’ers (170 studenten) kiest voor een mbo-

opleiding buiten Zeeland, met name opleidingen in Bergen op Zoom. Jaarlijks is er een

verlies waar te nemen van circa 100 havisten (42%) dat kiest voor een technische

opleidingen buiten Zeeland, met name opleidingen in Breda.


31

8. NIEUWE UITDAGINGEN

Een van de knelpunten van de huidige arbeidsmarkt is dat jongeren na hun studie niet meer

terugkeren Zeeland. Veelal vanuit het beeld dat de Zeeuwse werkgevers hen ‘weinig of geen

perspectief’ bieden.

‘Onbekend maakt onbemind’ is onverminderd van toepassing en onverminderd urgent.

Onze jongeren zijn zich niet bewust van de innovatiekracht van de Zeeuwse bedrijven, van

de internationale markt waarop deze bedrijven opereren en van de uitdagingen waar zij mee

bezig zijn.

Innovatieve karakter

Huis van de Techniek zoekt naar mogelijkheden om het innovatieve karakter en uitdagende

werk op een internationale markt beter te tonen aan jongeren. En niet alleen aan de

jongeren maar ook (juist) aan hun docenten. Het onderwijs heeft een grote rol te vervullen

bij het leefbaar houden van onze provincie.

Uitdaging

Keer op keer blijkt bij jongeren het beeld te leven dat er in ‘hun provincie’ geen uitdagende,

innovatieve en hightech-functies bestaan en kijken zij – om verschillende redenen – naar een

dubbel bestaan buiten de provincie. De netwerken die – als ambitie vanuit het Techniekpact

- gecreëerd worden brengen de leerlingen dichter bij het regionale en lokale bedrijfsleven.

Ondersteuning

Ondersteuning van het primair onderwijs bij de invoering van wetenschap & techniek in het

curriculum is komende periode een belangrijk aandachtspunt. Hetzelfde geldt voor de

doorontwikkeling van loopbaanoriëntatie in het voortgezet onderwijs.

Initiatieven

Onderzocht wordt of het haalbaar is een Vlaams initiatief (MY Machine, waarbij leerlingen

uit het primair onderwijs, mbo- en hbo-studenten gezamenlijk werken aan de realisatie van

een project) ook kan worden uitgevoerd in Zeeland.

Voor de ‘bèta-mavo’ wordt onderzocht of het (financieel) mogelijk is jaarlijks een goed

onderwijskundig project aan te bieden, waaraan alle bèta-leerlingen (mavo) deel kunnen

nemen.

In het regeerakkoord is opgenomen dat er tussen 2020 en 2024 jaarlijks 100 miljoen euro

beschikbaar is voor versterking van het technisch vmbo. Voorwaarde om voor deze

middelen in aanmerking te komen is dat er een regionaal (provinciaal) plan ligt, gebaseerd


32

op een gedeelde regiovisie en dat er samenwerking is met het regionale mbo-onderwijs en

het bedrijfsleven. Huis van de Techniek coördineert bovenstaande projecten in

samenwerking met de betreffende penvoerder(s).


33

9. FINANCIEEL VERSLAG


34

Talent voor techniek - jaarverslag 2017 - Huis van de Techniek · FINANCIEEL RESUME 8 4....

Documents

Transcript of Talent voor techniek - jaarverslag 2017 - Huis van de Techniek · FINANCIEEL RESUME 8 4....