vzw domos

’t Vlot maakt kwartier in eetcafé Toreke

w“Mijn naam is Leonard, ik ben afkomstig uit Eeklo, maar uiteindelijk terecht ge-komen in Gent. Ik woon in een studio in de Muidebuurt. Ik steek het niet onder stoelen of banken, ik heb een leven achter de rug van vallen en opstaan, met enkele opnames in een ontwenningscentrum. Sinds een 20-tal jaren echter heb ik mijn stek gevonden bij Beschut wonen ‘Domos’. Sinds het voorjaar 2012 is onze vaste ontmoetingsstek, zaal Toreken, omgetoverd tot eetcafé Toreke. Je kan er aan sociaal tarief eten en het is ook een tewerkstellings- en opleidingsproject. Daarnaast heeft het eetcafé de opdracht om een aantal buurtactiviteiten te orga-niseren. Zo heb ik ondertussen een aantal buurtbewoners beter leren kennen, en sinds kort ben ik ook lid van de werkgroep activiteiten van het eetcafé, samen met nog enkele andere bewoners. Ik vind het vooral leuk dat ik weer iets om handen heb, en dat ik ook mensen leer kennen die niet in de “hulpverlening” werken. Ik voel me ook aanvaard en dat geeft me een goed gevoel!”

voorstelling van het project

1. OntstaanDomos is een beschut wonen project met woningen in Gent en Evergem. De mid-

delen die wij ter beschikking hebben voor activering, besloten wij in 2007 in te zetten op ontmoeting en vrijetijdsbesteding. We maakten deze keuze omdat in het Gentse al enkele projecten hun middelen hadden ingezet op arbeid en vrijwilligerswerk. Er was absoluut nood aan een ontmoetingsplek. Wij kozen ervoor een aanbod op te stellen dat vooral overdag plaats vindt. Die keuze was ook een antwoord op de nood die er was bij onze bewoners om overdag een ont-moetingsplek te hebben waar ze met lotgenoten (en anderen) in contact konden komen.In de wijk Rabot in Gent hebben wij in 2007 samen met parochiale werken “vzw Tore-ken” opgericht. Die vzw baatte een zaal uit die ten dienste stond van de wijk en die wij voor onze activiteiten konden gebruiken. Onze doelstelling was om ons zoveel moge-lijk te integreren in deze wijk en om er zoveel mogelijk in te participeren. Wij namen actief deel aan het organiseren van wijkfeesten. Voor onze bewoners organiseerden we er vrijetijdsactiviteiten op dinsdag en donderdag: samen koken, infovergaderin-gen, muziek beluisteren, films bekijken, enz. Maar onze doelstelling om een ontmoe-tingsplaats te creëren tussen ‘lotgenoten’ en wijkbewoners verliep erg moeizaam. De Rabotwijk wordt vaak benoemd als een probleemwijk waar de oudere autochtone be-volking uit wegtrekt en de allochtone groep toont niet onmiddellijk de behoefte om zich te engageren bij ons.

psychiatrie & verpleging | 2012-05

215

Speciaal nummer Reintegration Award 2012

Omdat de zaal niet het nodige ‘rendement’ haalde en we met een té beperkt netwerk zaten om de zaal ten volle te kunnen uitbaten waren wij op zoek naar mogelijke ‘part-ners’. Zo kwamen wij in 2011 in contact met medewerkers van de stad Gent van het stadsvernieuwingsproject “bruggen naar Rabot”. De stad Gent investeerde in de wijk en was op zoek naar een locatie om een (sociaal) restaurant/ontmoetingsplek te kun-nen creëren voor de wijk. Er vond een brede gespreksronde plaats bij verschillende groepen buurtbewoners (allochtoon en autochtoon), buurtorganisaties, lokale han-delaars, vzw Domos, vertegenwoordigers van de religieuze gemeenschappen en alle stadsdiensten actief in de wijk Rabot-Blaisantvest. Het opzet was om een breed parti-cipatief veld te ontwikkelen met zoveel mogelijk bewoners en wijkactoren. Onze loca-tie en doelstellingen pasten perfect in dit concept en wij waren vlug enthousiast om hierin mee te stappen. Wij creëerden samen in 2011 een nieuwe vzw, namelijk “eetcafé Toreke”.

2. DoelEetcafé Toreke is een sociaal tewerkstellingsproject dat in de eerste plaats een ont-

moetingsruimte wil bieden aan een divers publiek van binnen en buiten de wijk. Men kan er terecht voor een gezonde en kwalitatieve maaltijd, of gewoon voor een glas. De plaats is gezellig ingericht en straalt een ongedwongen sfeer uit. Er zijn een aantal voorzieningen die daartoe bijdragen: gratis Wifi, tijdschriften en kranten, spelletjes voor jong en oud, wisselende exposities.Daarnaast is het de bedoeling dat dit een ontmoetingsplek is waar diverse dingen gebeuren. Boven het eetcafé is er een polyvalente ruimte die tijdens de week door een school gebruikt wordt, maar buiten de schooluren als theaterzaal gebruikt kan worden. Het bekende theatergezelschap ‘De Kopergietery’ is hier ‘beheerder’ van. De Kopergietery programmeert hier een vijftal voorstellingen per jaar, maar hun accom-modatie kan ook door anderen gebruikt worden.

organisatieEr is een werkgroep opgericht vanuit de wijk om de werking van Eetcafé Toreke

uit te werken en te sturen. Óns activeringsproject, ’t Vlot, is daar actief in betrokken.Onze activiteiten op dinsdag- en donderdagnamiddag blijven we organiseren in het eetcafé. Die activiteiten staan open voor iedereen.

psychiatrie & verpleging | 2012-05

216

Onze betrokkenheid tonen we ook door actief deel te nemen aan de projectgroep ‘ac-tiviteiten’ van het eetcafé. De verantwoordelijke van de activering en enkele bewoners zijn hierbij betrokken. Wij denken en helpen mee met het organiseren van activiteiten voor het eetcafé. Voor de weekends zullen deze activiteiten meer gericht zijn naar een breder publiek (theater, naaicursus, muziekvoorstelling, ...). Onze activiteiten staan open voor de wijk en soms wagen wij ons aan iets grotere organisaties. Zo heeft ’t Vlot er vorig jaar een travestieshow en een rommelmarkt georganiseerd.

reïntegratieWij, vanuit vzw Domos, proberen hier echt kwartier te maken1 voor onze bewo-

ners. Of zoals Doortje Kal! het verwoordt: “we proberen een geïntegreerde plek te creëren waar echt samen geleefd wordt en waar men zich gastvrij opstelt tegenover individuele eigenaardigheden.” Concreet proberen we dit te doen door op dinsdag en donderdag aanwezig te zijn in de zaal, voor de ontmoetingsmomenten met ons publiek. Ons publiek zijn dan bewo-ners uit Beschut wonen van de verschillende Gentse IBW’s en alle mensen die daar affiniteit mee hebben. Zij kunnen aan een sociaal tarief komen eten (en koffie drin-ken). Ondertussen organiseren wij ook activiteiten waar buurtbewoners aan kunnen deelnemen. Dit vraagt ook een aanpassing van onze mensen. Sommigen vinden het veiliger om enkel met bekende mensen, met lotgenoten, in een eigen ruimte samen

1 Kwartiermaken staat voor de poging een maatschappelijk klimaat te bevorderen waarin meer mogelijkheden ontstaan voor een (psychisch) kwetsbare populatie om erbij te horen naar eigen wens en mogelijkheden.

2 Doortje Kal; “Kwartier maken – werken aan ruimte voor mensen met een psychiatrische achtergrond.”

psychiatrie & verpleging | 2012-05

217

Speciaal nummer Reintegration Award 2012

te komen. Wij willen hen toch over de streep trekken vanuit de overtuiging dat dit op termijn tot een betere integratie kan leiden. Om dit helemaal te doen lukken, is de coördinator betrokken in het bestuur van het eetcafé. Dat maakt het mogelijk dat ons publiek hier makkelijker terecht kan, zodat het eetcafé meer rekening houdt met de noden en wensen van onze mensen. Ons net-werk breidt daardoor steeds verder uit. De contacten met de buurtwerking worden makkelijker. Anderzijds kunnen we door onze aanwezigheid en onze betrokkenheid op dit beleidsniveau bewoners beter overtuigen om zich te engageren in de werking van het eetcafé.

evaluatieOns project heeft als doelstelling om in de Gentse regio een ruimer aanbod te bie-

den op vlak van ontmoeting voor mensen met een langdurig psychisch lijden. We zijn actief betrokken in het GAP (Gents ActiveringsPlatform), een platform van verschil-lende organisaties binnen de GGZ waar het activiteitenaanbod voor de hele Gentse regio gecentraliseerd wordt.Het is onze bedoeling om in de nabije toekomst met de andere leden van het GAP nog intenser te gaan samenwerken, zodat het aanbod van ontmoeting (nog) beter bekend wordt en dit ook uitbreidt.Dit vanuit de overtuiging dat elk project dat werkt rond ontmoeting zijn specifieke eigenheid heeft en dat dit een verrijking is. Daardoor heeft elke bezoeker/bewoner de mogelijkheid om uit dit diverse aanbod een keuze te maken die het best aansluit bij diens wensen en noden.De projecten waar we verder nauw bij betrokken zijn, zijn aanloophuis Poco Loco, de Moester, het Delta huis, Compagnie De Sporen en De Klik.

toekomstSinds vorig jaar zijn wij samen met twee andere projecten Beschut wonen (Ipso en

Delta wonen) een gemeenschappelijke familiewerking opgestart. In een brainstorm ontstond het idee om iets te doen rond theater met als thema’s bewoners, psychisch ziek zijn en familie. Via de GAP willen we elke geïnteresseerde hierbij betrekken.Door ons netwerk zaten wij vlug rond de tafel met de mensen van de Kopergietery. Zij zijn bereid om ons hierbij te begeleiden. Maar dit kost uiteraard geld. Eind oktober zitten wij opnieuw met iedereen samen om te kijken of we een budget kunnen vinden.De voorstelling zouden we kunnen brengen in de polyvalente zaal boven het eetcafé. Met deze voorstelling, die open staat voor de buurt, zou het plaatje rond zijn. Om daar-na nieuwe projecten aan te boren uiteraard ...

contactvzw Domos

Initiatief Beschut WonenBij Sint Jozef 12, 9000 GentContactpersonen: Jan De Rycke, coördinator, en Pascal De Bock, verantwoordelijke zorgfunctie activering09/223.69.72jan.de.rycke@vzw-domos.be, pascal.de.bock@vzw-domos.be

www.vzw-domos.be

psychiatrie & verpleging | 2012-05

218