18 19Verbinding maart 2018Verbinding maart 2018

Angelo Bul is de directeur van het nieuwe

bedrijf PrioCom. Hij kent het klappen van de

zweep. Hiervoor was hij onder andere general

manager bij ZTE en commercieel eindverant-

woordelijk voor de zakelijke markt bij KPN.

“PrioCom manifesteert zich als een Spe-

cial-MVNO op het T-Mobile-netwerk, waarin

het zich speciaal richt op missiekritische com-

municatie. We bieden echte push-to-talk-com-

municatie aan, met een gegarandeerde

verbinding. Push-to-talk over 4G internet

bestaat al langer, maar dat is terecht niet

door de markt opgepikt. (Publiek) 4G heeft

nadelen als communicatie er echt om gaat.

Met de huidige toegekende bandbreedtes en

latency is de quality-of-service (QoS) bij LTE

niet in alle gevallen goed te garanderen.”

Samen met T-Mobile heeft PrioCom een

oplossing gevonden. Bul: “We bieden missie-

kritische communicatie als dienst. Wij rusten

klanten uit met een device met applicatie

verbonden aan het netwerk van T-Mobile en

een meldkamer omgeving. Wij managen dat

end-to-end. Ook kan een klant eigen devices,

zoals een tablet, inzetten binnen dezelfde

veilige omgeving. Ook als een klant een eigen

applicatie wil ontwikkelen, bijvoorbeeld

specifiek voor stadswachten, is dat moge-

lijk. Onze ontwikkeling volgt de lijn met de

geldende standaarden van 3GPP. Binnen ons

ecosysteem kunnen klanten hun eigen keuzes

maken. Wij beheren uiteraard wel het mobile

device management-gedeelte. Dat moet,

want alleen dan kunnen wij de hoogste QoS

garanderen.”

Een praktisch voorbeeld is de controle over de

microfoon. Niet elk toestel is zo goed als de

fabrikant beweert en waakzaamheid is nodig.

“We bieden een dienst voor een apparaat met

een noodknop. Op het moment dat iemand

van die noodknop gebruik maakt, moet de

spraakverbinding – en dus de functie van de

microfoon- per direct beschikbaar zijn voor

de push-to-talk-omgeving. Wij valideren de

devices, zodat we zeker zijn van een optimale

performance.”

CombinatieOp dit moment is het PrioCom-net zo

ingericht dat iemand die de dienst afneemt

altijd en in elke regio de best mogelijke

missiekritische communicatie kan gebruiken.

In de nabije toekomst zal er meer differen-

tiatie zijn. “We kunnen dan bijvoorbeeld

veel meer op een gebruiker toegesneden

dienstverlening aanbieden”, zegt Bul. “We

zullen push-to-talk-communicatie met een

hoge quality of service lokaal aanbieden voor

bijvoorbeeld een stad of een regio. Dat zijn

stappen die we dit jaar nog gaan maken. Het

is een groeipad dat we bewandelen.”

“T-Mobile is de internationale top op het

gebied van netwerken. Zij onderkennen ook

wat er gebeurt in de markt van missiekri-

tische communicatie. Met de achtergrond

van PrioCom en de kennis en dienstverlening

van Flash is een sterke combinatie gevormd.

Technisch bieden we iets heel anders dan

een app voor op je smartphone. We bieden

een eigen gesloten net, met eigen API en de

mogelijkheid om QoS toe te wijzen en aan te

bieden waar mogelijk. Daarom is het zo’n goe-

de propositie. We hebben de expertise van

missiekritische communicatie en de kracht

van het beste netwerk van Nederland van

T-Mobile.”

POCHoe ziet de oplossing van PrioCom er

technisch uit? Aan het woord komt Richard

Marijs, technology strategist bij T-Mobile.

“Het netwerk is nu zeer stabiel, en we blijven

hier verder op ontwikkelen. Een “over the

top” push-to-talk-app die de dienst over mo-

biel internet liet lopen, werkt voor heel veel

gebruikers afdoende. Simpel gesteld wordt

dat er altijd een goede internetdienstverle-

ning, en de app werkt dan wel met bepaalde

voorrangsmethodieken enkel binnen de Push-

to-talk-omgeving , zoals binnen een VPN.

Maar dan moet het internet wel goed blijven

werken. En tussen jouw smartphone, ons

netwerk en verderop in het internet met een

server ergens in California kan veel gebeuren.

Wij kunnen met ons netwerk ook andere com-

municatie-pijplijnen vrijmaken, zodat we een

datadienstverlening met een hogere prioriteit

kunnen bieden. Die ook goed blijft werken als

het erg druk is, zoals voor PTT en PoC.”

Marijs wijst er op dat de combinatie PrioCom,

T-Mobile en Flash is ingezet om POC (push-

to-talk-over-cellular) naar een hoger niveau

te brengen. “Bewust is gekozen voor een

strategisch partnership tussen de 3 partijen

T-Mobile, de reseller (Flash) en PrioCom.

T-Mobile zorgt voor een goed netwerk, de re-

seller borgt de klantspecifieke dienstverlening

en PrioCom houdt de focus op de performan-

ce en verdere ontwikkeling van de Push-to-

Talk applicatie. Deze focus in de onderlinge

samenwerking biedt de klant uiteindelijk de

beste Quality of Service.”

5G“Missiekritisch houdt in dat iemands vei-

ligheid afhangt van de communicatie. Het

openbare internet voor zo’n verbinding is

gewoonweg niet afdoende. Daar heb je te

weinig grip op. Zoals we het nu technisch

hebben ingericht, is de verbinding van een

klant bij PrioCom niet via internet, maar via

een eigen ‘virtuele netwerk slice’, dat via

het netwerk van T-Mobile loopt. Tussen onze

radio, core en transport netwerk en die van

PrioCom zit achttien meter glasvezel en is

volledig redundant ingericht Wij zorgen op

die manier dat deze communicatie via ons

netwerk altijd goed werkt.”

Is de prioritering waarover Marijs spreekt

daadwerkelijk mogelijk? “Release 13, 14 en

15 van 3GPP hebben het mogelijk gemaakt

dat we nu al, maar ook nog beter in de

toekomst, push-to-talk-pakketten kunnen pri-

oriteren boven andere toepassingen. Mogelijk

is het later combineerbaar met internet-

dienstverlening. De opbouwtijd is korter dan

bijvoorbeeld bij radiocommunicatie. Dat was

een harde voorwaarde om push-to-talk aan te

kunnen bieden. Anders is het voor missiekri-

tische gebruikers niet interessant. We doen

qua ‘opbouwsneldheid’ dus niet onder voor

TETRA/DMR-radio-netwerken. In tegendeel.”

Marijs wil zelfs een lans breken voor de

technische vooruitgang die ze samen met

Flash en PrioCom maken. “Nederland is voor

andere landen een voorbeeld, als het gaat

om netwerken. Geregeld worden nieuwe

ontwikkelingen en innovaties in Nederland

getest. Juist omdat ons netwerk hier zo goed

is en de adoptie van nieuwe technieken hoog

is in BV-Nederland. Maar innovatie is juist

ook durven samenwerken met partners,

waar je samen met respect voor elkaars

vakmanschap, kunde en ervaring tot een

goede oplossing komt. Ik durf te stellen dat

de push-to-talk-omgeving die we nu hebben

gebouwd een stap in de richting van echte

5G-dienstverlening is.”

SelecterenWellicht het meest opvallende aan PrioCom

is de deelname van Flash. Van origine een

verhuurbedrijf voor portofoons, heeft de

Rotterdamse onderneming zich de laatste

jaren verder ontwikkeld tot een kennispartner

voor missiekritische oplossingen. Flash was

bekend door radiotechnieken en minder als

telecom-onderneming.

Simone van Putten is directeur van Flash en

herkent de evolutie die haar bedrijf heeft

meegemaakt. “We weten goed waar we

vandaan komen en dat is missiekritische

communicatie, vooral via portofoons. Maar

wij zien natuurlijk ook dat de wereld veran-

dert en wij veranderen mee. Ik denk dat er be-

hoefte is aan een goede POC-oplossing naast

de bestaande radiotechnieken. Een dienst

als TETRA of DMR blijft voor ons bestaan en

staat voor communicatie met een zeer hoge

beschikbaarheid. Vaak is TETRA of DMR zeer

geschikt voor lokale of stedelijke communica-

tie-vraagstukken. Maar we zien ook klanten

die een regionaal of landelijk werkgebied

hebben, zoals Rijkswaterstaat, transporton-

dernemingen en stadswachten. Voor hen is

dit een ideale oplossing.”

Juist omdat Flash bekend is met missie-

kritische communicatie, is de dienst van

PrioCom een oplossing voor veel klanten.

“Gebruikers willen streamen en (zakelijke)

apps gebruiken en tegelijk zekerheid van

communicatie hebben. Lokaal bieden we de

hoogste kwaliteit missiekritische communica-

tie, landelijk kunnen we dat nu ook bieden.

We hebben het beste van twee werelden: de

bandbreedte van T-Mobile en de QoS voor

push-to-talk-communicatie. De professione-

le gebruiker kan deze oplossing heel goed

gebruiken.”

Van Putten: “Ons type klant heeft een

andere behoefte en selecteert zijn commu-

nicatie-middelen dus ook anders. Klanten

willen missiekritische connectiviteit, maar

willen niet zelf perse beheerder zijn van

een netwerk. Dat is niet hun core business.

Als een toestel kapot is, willen ze zonder

problemen direct een vervanging. Ze willen

ontzorgd worden. Ook als de verbindingen en

gebruikers dagelijks veranderen. Wij zijn als

Flash hier al 22 jaar mee bezig. We doen niet

anders.”

AC

TUEEL

“We hebben de expertise van Flash in missiekritische communicatie en de kracht van het T-Mobile netwerk”

Concurrentie PrioCom zal kantoor houden in het Rotterdamse Groothandelsgebouw. PrioCom-directeur

Angelo Bul: “We zijn geen onderdeel van Flash, zij zijn een van onze resellers. We zijn be-

zig ons reseller netwerk op te bouwen en hebben resellers die binnen hun eigen markten

opereren. We bieden een redundante push-to-talk-dienstverlening met landelijke dekking

en prioriteit. Wij vormen de missing link tussen een mobiele operator en push-to-talk

voor missiekritische communicatie.”

V.l.n.r. Angelo Bul (PrioCom), Simone van Putten (Flash) en Richard Marijs (T-Mobile)

Rotterdamse startup PrioCom eerste aanbieder landelijk missiekritisch dienstverlening De Rotterdamse startup PrioCom wordt de eerste mobiele virtuele netwerkoperator

(MVNO) voor missiekritische communicatie. In samenwerking met T-Mobile en Flash

Private Mobile Networks biedt PrioCom hoge beschikbaarheid via het T-Mobile-net-

werk. “Echte landelijke push-to-talk-communicatie, met prioriteit.”