Studieaanbod binnen het studiegebied...

Studieaanbod

binnen het studiegebied Handel

Screening van de studierichtingen in het studiegebied Handel in het voltijds secundair onderwijs

23 april 2015

Pagina 2 van 145

Inhoudstafel

Inleiding ...................................................................................................................................................................................................................................... 5

1 Beeld van het studiegebied .......................................................................................................................................................................................... 6

1.1 Overzicht van het studiegebied .................................................................................................................................................................................... 6

1.2 Beschrijving van de studierichtingen ............................................................................................................................................................................ 7

1.2.1 Tweede graad bso ......................................................................................................................................................................................................... 7

1.2.2 Derde graad bso ............................................................................................................................................................................................................ 7

1.2.3 Specialisatiejaar ............................................................................................................................................................................................................ 8

1.2.4 Tweede graad tso .......................................................................................................................................................................................................... 9

1.2.5 Derde graad tso........................................................................................................................................................................................................... 10

1.2.6 Se-n-Se ........................................................................................................................................................................................................................ 11

2 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding ...................................................................................................................................................................... 15

2.1 Leerlingenaantal en evolutie in aso, bso, kso en tso .................................................................................................................................................. 16

2.2 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding in het studiegebied Handel ......................................................................................................................... 19

2.3 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding per studierichting ........................................................................................................................................ 22

2.3.1 Tweede graad ............................................................................................................................................................................................................. 22

2.3.2 Derde graad ................................................................................................................................................................................................................ 24

2.3.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) ....................................................................................................................................................................... 27

3 Herkomst van de inschrijvingen per studierichting .................................................................................................................................................... 32

3.1 Tweede graad ............................................................................................................................................................................................................. 33

3.1.1 Eerste leerjaar ............................................................................................................................................................................................................. 33

3.1.2 Tweede leerjaar .......................................................................................................................................................................................................... 38

3.2 Derde graad ................................................................................................................................................................................................................ 41

3.2.1 Eerste leerjaar ............................................................................................................................................................................................................. 41

Pagina 3 van 145

3.2.2 Tweede leerjaar .......................................................................................................................................................................................................... 45

3.2.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) ....................................................................................................................................................................... 48

4 Attestering .................................................................................................................................................................................................................. 55

4.1 Tweede graad ............................................................................................................................................................................................................. 56

4.2 Derde graad ................................................................................................................................................................................................................ 65

4.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso) ....................................................................................................................................................................... 76

5 Aansluiting met het hoger onderwijs ......................................................................................................................................................................... 82

5.1 Beroepssecundair onderwijs....................................................................................................................................................................................... 83

5.1.1 Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs ............................................................................................. 83

5.1.2 Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs ....................................................................................................................... 84

5.1.3 Informatie Onderwijskiezer ........................................................................................................................................................................................ 87

5.2 Technisch secundair onderwijs ................................................................................................................................................................................... 93

5.2.1 Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs ............................................................................................. 93

5.2.2 Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs ....................................................................................................................... 96

5.2.3 Informatie Onderwijskiezer ...................................................................................................................................................................................... 100

6 Aansluiting met de arbeidsmarkt .............................................................................................................................................................................. 111

6.1 Tweede graad ........................................................................................................................................................................................................... 112

6.2 Derde graad, specialisatiejaren en Se-n-Se .............................................................................................................................................................. 113

7 Finaliteit .................................................................................................................................................................................................................... 117

Beroepssecundair onderwijs ......................................................................................................................................................................................................... 117

Technisch secundair onderwijs ..................................................................................................................................................................................................... 118

Samenvatting screening Handel .................................................................................................................................................................................................... 120

Beeld van het studiegebied ........................................................................................................................................................................................................... 120

Leerlingenaantal ............................................................................................................................................................................................................................ 121

Pagina 4 van 145

Evolutie van het leerlingenaantal .................................................................................................................................................................................................. 126

Provinciale spreiding ..................................................................................................................................................................................................................... 127

Herkomst .................................................................................................................................................................................................................................. 127

Attestering .................................................................................................................................................................................................................................. 128

Doorstroom naar het hoger onderwijs.......................................................................................................................................................................................... 131

Doorstroom naar de arbeidsmarkt ................................................................................................................................................................................................ 136

Aanbevelingen ............................................................................................................................................................................................................................... 139

Bijlage: Methodologie ................................................................................................................................................................................................................... 141

Pagina 5 van 145

Inleiding

De screening van de studiegebieden bestaat uit een analyse van het studieaanbod in het voltijds regulier secundair onderwijs tussen het schooljaar 2008-

2009 en het schooljaar 2012-2013. Het cijfermateriaal wordt gepresenteerd per onderwijsvorm, graad en leerjaar.

Om de lezer meteen een duidelijk beeld te geven van het studiegebied, wordt een overzichtstabel gepresenteerd van alle studierichtingen uit het

studiegebied en een beknopte beschrijving van elke studierichting op basis van de informatie uit Onderwijskiezer.

Vervolgens worden volgende thema’s behandeld: de leerlingenaantallen, evolutie en spreiding, de herkomst van de inschrijvingen, de attestering, de

doorstroom naar het hoger onderwijs en de doorstroom naar de arbeidsmarkt. Ten slotte wordt op basis van de screening van het studiegebied per

studierichting aangegeven of de finaliteit tewerkstelling is, doorstroom naar verdere opleidingen of beide.

De modulaire opleidingen van het beroepssecundair onderwijs zijn niet opgenomen omdat ze uitdovend zijn en slechts in een beperkt aantal scholen

worden aangeboden.

De cijfergegevens, analyses en vaststellingen fungeren als bron voor de modernisering van het secundair onderwijs en als voorbereiding voor de

ontwikkeling van studieprofielen, onderwijskwalificaties en eventueel specifieke eindtermen.

Tenzij anders aangegeven, werd voor het cijfermateriaal een beroep gedaan op het datawarehouse van het beleidsdomein Onderwijs en Vorming. De ‘ruwe’

data werden verwerkt tot de tabellen in dit rapport. Berekeningen gebeurden in Excel aan de hand van volledige cijfers die werden afgerond. Door deze

afronding lijken sommige totalen en percentages in de tabellen op het eerste gezicht niet overeen te komen. Technische uitleg over de methodologie is

terug te vinden als bijlage.

Pagina 6 van 145

1 Beeld van het studiegebied

In dit hoofdstuk wordt het studiegebied gesitueerd aan de hand van een overzichtstabel, waarin alle studierichtingen in het studiegebied worden

weergegeven.

Vervolgens worden de studierichtingen beschreven aan de hand van het profiel, gebaseerd op de beschrijving van de studierichting in Onderwijskiezer1.

1.1 Overzicht van het studiegebied

* De studierichtingen Crea en techniek en Commerciële en sociale technieken waren proeftuinen die na het schooljaar 2012-2013 niet meer werden ingericht. Ook de Se-n-Se KMO-

ondernemerschap wordt niet meer ingericht na het schooljaar 2012-2013.

** De Se-n-Se Netwerkbeheer werd niet ingericht in de geanalyseerde periode.

1 De volledige informatie is terug te vinden op www.onderwijskiezer.be

bso tso

2de

graad Kantoor

Verkoop

Crea en techniek*

Handel

Handel-talen

3de

graad Kantoor

Verkoop

Commerciële en sociale technieken*

Boekhouden-informatica

Handel

Informaticabeheer

Secretariaat-talen

Specialisatiejaar/Se-n-Se Kantooradministratie en gegevens-

beheer

Logistiek

Verkoop en vertegenwoordiging

Winkelbeheer en etalage

Administratie vrije beroepen

Commercieel webverkeer

Immobiliënbeheer

Internationaal transport en goederenverzending

KMO-administratie

KMO-ondernemerschap*

Medico-sociale administratie

Netwerkbeheer**

Verkoop en distributie

Pagina 7 van 145

1.2 Beschrijving van de studierichtingen

1.2.1 Tweede graad bso

Studierichtingsprofiel Kantoor

Deze studierichting is een kennismaking met de administratieve omgeving als onderdeel van een organisatie. Er wordt een basis gelegd voor competenties

in het kader van informatica, talen, boekhouden, tekstverwerking, verkoopstechnieken, beheersen van goederenstromen, eenvoudige administratieve en

boekhoudkundige activiteiten en kantoortechnieken.

De talencomponent (Nederlands, Frans en Engels) is functioneel.

Studierichtingsprofiel Verkoop

Deze studierichting is een kennismaking met handel en verkoopactiviteiten en met de verkoopafdeling als onderdeel van een bedrijf. Er wordt een basis

gelegd voor competenties in het kader van productkennis, beheersen van goederenstromen, verkoopactiviteiten, toegepaste informatica, prospectie en

etalage, en informatica. De talencomponent (Nederlands, Frans en Engels) is functioneel gericht op commerciële communicatie.

Studierichtingsprofiel Crea en techniek

Deze studierichting was een proeftuin die na het schooljaar 2012-2013 niet meer werd ingericht.

1.2.2 Derde graad bso

Studierichtingsprofiel Kantoor

Deze studierichting focust op de kantoorfunctie in KMO's, grote ondernemingen, bankinstellingen en openbare diensten als scholen en ziekenhuizen. De

leerlingen leren talen (Nederlands, Frans, Engels) praktisch gebruiken. De competenties die zij opbouwen, zijn bedrijfsgerichte toepassingen van (blind)

typen, verkoop, boekhouden, economie, informatica (bijvoorbeeld tekstverwerking en databeheer) en wetgeving.

Pagina 8 van 145

Studierichtingsprofiel Verkoop

De studierichting Verkoop zorgt voor een ruime beroepsgerichte vorming als voorbereiding op diverse beroepen in de verkoopbranche met vooral aandacht

voor communicatie en een klantgerichte houding. Sociale vaardigheden, vaardigheden in het opzoeken en gebruiken van productinformatie met behulp van

geautomatiseerde systemen, een commerciële ingesteldheid en kostenbewustzijn zijn dan ook zeer belangrijk.

Studierichtingsprofiel Commerciële en sociale technieken

Deze studierichting was een proeftuin die na het schooljaar 2012-2013 niet meer werd ingericht.

1.2.3 Specialisatiejaar

Profiel specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer

Deze studierichting spitst zich toe op de administratie als ondersteunende dienst in de organisatie. De competenties beogen een integratie van de

verschillende softwarepakketten, het efficiënt beheren van documenten in functie van de verschillende afdelingen in een onderneming en de

communicatie. De praktische kennis van het Nederlands, Frans en Engels is functioneel.

Profiel specialisatiejaar Logistiek

Het specialisatiejaar Logistiek leert wat een efficiënte goederenstroom is en welke mogelijkheden er zijn om de efficiëntie op te drijven. De competenties

worden opgebouwd rond: praktische kennis van toegepaste informatica, praktische talenkennis en praktische kennis en beheersing van de documenten- en

goederenstroom en de administratieve verwerking. Een studierichting tot heftruckchauffeur in een gespecialiseerd opleidingscentrum biedt de leerling een

extra troef op de arbeidsmarkt.

Profiel specialisatiejaar Verkoop en vertegenwoordiging

De functies in de groothandel als tussenschakel tussen producent en detailhandel worden bestudeerd. De studierichting bouwt competenties op met

betrekking tot twee componenten:

- een bedrijfsgerichte component met aandacht voor bezoeken van klanten, voorstellen van nieuwe producten, administratieve registratie en opvolging van

eigen commerciële activiteiten en specifieke juridische aspecten.

Pagina 9 van 145

- een communicatieve component met een praktische kennis van het Nederlands, Frans en Engels in functie van de bovenvermelde beroepscontext.

Assertiviteit en attitudes zoals stressbestendigheid zijn beroepsvaardigheden die centraal staan.

Profiel specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage

In dit specialisatiejaar komen de verschillende werkzaamheden aan bod die nodig zijn voor het uitbaten van een winkel. De competenties worden

opgebouwd rond omgang met mensen, commerciële aanpak, etaleren, presenteren, communicatie en op een creatieve manier dagelijkse problemen

oplossen.

1.2.4 Tweede graad tso

Studierichtingsprofiel Handel

Deze studierichting is een kennismaking met de handelsactiviteiten, de organisatie van de dienstensector en met de bedrijven die hierbinnen opereren.

Daarbij komt de verwerking van handelsdocumenten in administratie, informatiesysteem en boekhouding aan bod. Naast Nederlands worden twee

vreemde talen aangeboden. De computer wordt gebruikt voor een didactisch boekhoudpakket en voor courante bedrijfskundige software (tekstverwerking,

gegevensbeheer, rekenblad, presentatie, internet en e-mail).

Het is een studierichting die een elementair inzicht geeft in het handelsleven en de basis legt voor een aantal administratief-organisatorische competenties

binnen de commerciële context.

Studierichtingsprofiel Handel-talen

Deze studierichting is een kennismaking met de handelsactiviteiten, de organisatie van de sector en met de bedrijven die hierbinnen opereren. De talen van

de basisvorming krijgen een substantiële uitbreiding met handelscontexten. Naast Nederlands worden minstens twee vreemde talen aangeboden. De

bedrijfsorganisatie en het verwerken van handelsdocumenten in de boekhouding komen aan bod.

ICT-competenties worden ontwikkeld om met courante software (tekstverwerking, gegevensbeheer, rekenblad, presentatie, internet en e-mail) te werken

in een commerciële bedrijfscontext.

Pagina 10 van 145

1.2.5 Derde graad tso

Studierichtingsprofiel Boekhouden-informatica

Deze studierichting is opgebouwd rond de financiële en administratieve activiteiten van kleine en grote organisaties. Vooral de centrale rol van de

boekhouding en de ICT-afdeling in functie van de wettelijke vereisten van een onderneming en als bron van managementinformatie komt aan bod.

De boekhoudafdeling is de kern waarrond een aantal competenties opgebouwd worden:

- het uitvoeren van de formaliteiten voor de start van een onderneming

- het uitvoeren van courante boekhoudkundige verrichtingen in de dubbele boekhouding van een onderneming in de context van de

boekhoudafdeling van een onderneming of een boekhoudkantoor

- het efficiënt gebruiken van boekhoudsoftware

- het aanmaken van overzichtsstaten

- efficiënt elektronisch communiceren

- vaardigheden en attitudes die nodig zijn voor het programmeren

- een databank ontwerpen en beheren

- bedrijfsadministratieve problemen oplossen met een professioneel softwarepakket en een (web)toepassing ontwikkelen

Studierichtingsprofiel Handel

Deze studierichting brengt de handelssector in beeld in een internationaal perspectief en geeft de leerling de kans om op een systematische manier de

inzichten in de sector op te bouwen.

Daarnaast worden competenties verworven voor een commerciële of een administratieve loopbaan, met name:

- het functioneel gebruik van minstens twee vreemde talen

- het gebruik van courante bedrijfskundige software (tekstverwerking, gegevensbeheer, rekenblad, presentatie, internet en e-mail)

- het uitvoeren van elementaire boekhoudkundige verrichtingen

- het afhandelen van een verkoop

- het elementair controleren van documenten en activiteiten en controleren op juridische mogelijkheden en verplichtingen

- het werken met de juiste rechtsterminologie en regelgevend taalgebruik

- het elementair controleren van documenten en activiteiten op de juridische eisen

- het ondersteunen van de logistieke activiteiten

Pagina 11 van 145

Studierichtingsprofiel Informaticabeheer

De kern van de studierichting is het installeren, aanpassen, gebruiken en onderhouden van hard- en software in functie van de informatievoorziening van

derden. In het kader van de informatievoorziening voor de onderneming wordt ook het juridisch en organisatorisch kader verkend.

Tijdens deze studierichting ontwikkelt de leerling de elementaire competenties die het mogelijk maken om autonoom in een eenvoudige setting:

- een computersysteem al dan niet verbonden in een netwerk samen te stellen, te installeren, te configureren en te beveiligen

- een dynamische website aan te maken, te onderhouden en op het web te plaatsen

- een relationele databank te implementeren en te beheren vanuit een (web)applicatie

- een volledig programma te ontwikkelen in functie van een nood

- in een gefaseerde aanpak een project te realiseren.

Studierichtingsprofiel Secretariaat-talen

Secretariaat talen is een sterke taalopleiding. Naast Nederlands worden leerlingen taalvaardig in drie vreemde talen. Een tweede belangrijk gegeven is de

organisatie, de rol en de plaats van een secretariaat in een organisatie waarrond een aantal competenties ontwikkeld worden zoals:

- controleren van documenten en activiteiten en controleren op juridische mogelijkheden en verplichtingen

- het uitvoeren van administratieve taken

- het vlot manipuleren van kantoortechnologie en software

- het organiseren en beheersen van documentenstromen

- het samenstellen en beheren van personeelsdossiers

- het beheren van planning- en vooruitgangsdossiers

- het organiseren van onthaal van bezoekers in een administratie

- ondersteuning bieden voor bedrijfsevenementen, vergaderingen en zakenreizen.

1.2.6 Se-n-Se

Profiel Se-n-Se Administratie vrije beroepen

Deze Se-n-Se draait rond de functie van de administratieve cel die één of een groep van vrije beroepen ondersteunt. De studierichting focust op een

bedrijfsgerichte en een communicatieve component. De bedrijfsgerichte component is het juridische, administratieve en organisatorische kader waarbinnen

competenties ontwikkeld worden, ondersteund door een grondige kennis en gebruik van specifieke bureausoftware. De communicatieve component

behelst een praktische kennis van het Nederlands, Frans en Engels in functie van de specifieke beroepscontext.

Pagina 12 van 145

De studierichting besteedt ook aandacht aan deontologie en attitudes zoals vlotheid in de omgang, discretie, accuraatheid en stressbestendigheid.

Profiel Se-n-Se Commercieel webverkeer

Deze Se-n-Se is een specialisatie die een basis van informatica- en handelscompetenties vergt. De studierichting bestudeert de mogelijkheden, modaliteiten

en risico’s van commercieel webverkeer en ontwikkelt competenties om een commerciële website te implementeren. Dit houdt o.a. in:

- het analyseren en evalueren van allerlei bestaande vormen van commercieel web-beheer

- het maken van een functionele analyse van beoogde toepassingen in functie van doelgroep, functionaliteit en wettelijke normen

- het uitvoeren van een e-marketingplan

- het technisch ontwikkelen van een commerciële website

- het onderhouden en beheren van een website

- hulp verlenen aan eindgebruikers bij hardware- en softwarematige problemen in een administratieve en/of commerciële omgeving.

Profiel Se-n-Se Immobiliënbeheer

Dit is een studierichting die een inzicht geeft in de vastgoedsector. De leerling bestudeert het verhuren, verkopen en beheren van onroerende goederen:

woonhuizen, handelshuizen, bedrijfsgebouwen. Zo verwerft hij o.a. inzicht en competenties in de deeltaken van de vastgoedmakelaar waarbij

deontologische, juridische en fiscale aspecten van onroerend goed aan bod komen. Hierbij leert hij een verkoopsituatie juist in te schatten, om te gaan met

weerstand en de juiste hulpmiddelen aan te wenden om een verkoopgesprek in goede banen te leiden.

Het gebruiken van software in verband met tekstverwerking, gegevensbeheer, elektronisch rekenblad en boekhoudkundige programmatuur komt aan bod.

Profiel Se-n-Se Internationaal transport en goederenverzending

De leerling maakt kennis met de expeditiesector, de sociaaleconomische regio en de stagebedrijven, de structuur van deze bedrijven en de functie van de

expediteur. De basisbegrippen van het internationaal goederenverkeer binnen en buiten de Europese Unie worden verkend. Het transport ter zee (maritiem

transport) met de typische functies van scheepsagent en de rederij, het internationaal wegvervoer, bijzondere transporten, kostprijsberekening en

administratieve ondersteuning maken deel uit van deze studierichting. Daarnaast komen ook spoorvervoer en luchtvrachtvervoer, gecombineerde

transportwijzen en huis-aan-huistransport aan bod. Het verwerven van inzicht in douane-, transporten betalingsdocumenten, import- en

exportformaliteiten is tevens één van de belangrijke competenties die de leerling verwerft.

Profiel Se-n-Se KMO-administratie

Deze Se-n-Se maakt de leerlingen vertrouwd met goede communicatieve vaardigheden en inzicht in de organisatie van een KMO.

Pagina 13 van 145

Volgende competenties worden belicht:

- zowel schriftelijke als mondelinge communicatieve vaardigheid

- toepassing van courante softwarepakketten: tekstverwerking, elektronisch tekenblad, bestandsbeheer, orderregistratie, voorraadadministratie,

boekhouding

- inzicht in de problematiek van de KMO: financieel en commercieel beleid

- talenkennis: Nederlands, Frans, Engels en Duits.

Profiel Se-n-Se KMO-ondernemerschap

Deze Se-n-Se bereidt leerlingen voor op het opstarten van een eigen zaak.

Volgende competenties komen aan bod:

- het voorbereiden, opmaken en voorstellen van een ondernemersplan, financieel plan, commercieel plan, promotieplan

- het uitvoeren van een marktonderzoek

- het leren beslissen (op basis van het marktonderzoek) in welke sector de bedrijfsactiviteit zal opgestart worden en welk(e) product/productgroep/dienst

zal aangeboden worden

- het beslissen over de bedrijfsnaam en op zoek gaan naar een geschikte locatie

- het kiezen van de meest geschikte vennootschapsvorm kiezen

- het toepassen van boekhoudkundige, commerciële en ICT-vaardigheden.

Deze Se-n-Se werd niet meer wordt ingericht na het schooljaar 2012-2013.

Profiel Se-n-Se Medico-sociale administratie

Deze Se-n-Se focust op deelaspecten van de specifieke administratieve en secretariële taken binnen de verzorgende sector. De aangeleerde competenties

hebben te maken met: onthaal van patiënten en bewoners, interne communicatie en de communicatie met de buitenwereld, agendabeheer, het gebruik

van specifieke documenten zoals getuigschrift voor verstrekte hulp, een verpleegnota, een opnameovereenkomst, het wettelijke en juridische kader,

omgang met hulp- en zorgbehoevenden en teamwerk.

Profiel Se-n-Se Netwerkbeheer

Deze Se-n-Se werd niet ingericht in de geanalyseerde periode.

Pagina 14 van 145

Profiel Se-n-Se Verkoop en distributie

Deze Se-n-Se verkent de sector van merchandising en handelsvertegenwoordiging. De diverse distributiekanalen worden verkend. Er wordt aandacht

besteed aan de rol en het profiel van verkoper en klant. Competenties worden opgebouwd rond prospectie en promotie, klantenbenadering,

marktonderzoek, interne administratie en de toepassingen van de wet op de handelspraktijken.

Pagina 15 van 145

2 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding

Dit hoofdstuk schetst de evolutie van de leerlingenpopulatie vanaf het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013.

Eerst wordt een overzicht geboden van de leerlingenaantallen in de vier onderwijsvormen van het voltijds secundair onderwijs, zodat het aandeel van het

studiegebied ook gekaderd wordt binnen het geheel van de leerlingenpopulatie.

De volgende tabellen geven de evolutie van de leerlingenaantallen weer, zowel op het niveau van het gehele studiegebied als voor de verschillende

studierichtingen per graad. Daarbij wordt besproken in welke mate het studiegebied verspreid is over de vijf Vlaamse provincies en het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest. Om die spreiding weer te geven worden enkel gegevens van het schooljaar 2012-2013 gebruikt.

Om zinvolle vergelijkingen te kunnen maken worden er naast cijfergegevens op het niveau van het studiegebied telkens ook data opgenomen op het niveau

van de onderwijsvorm.

Pagina 16 van 145

2.1 Leerlingenaantal en evolutie in aso, bso, kso en tso

Tabel 1 Aantal inschrijvingen en evolutie in aso, bso, kso en tso

aso bso

Schooljaar

2008 -

2009

2009 -

2010

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013 Gemiddelde

2008 -

2009

2009 -

2010

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013 Gemiddelde

2de

graad

1ste

leerjaar 32.359 32.609 32.710 33.168 32.929 32.755 16.026 15.536 16.113 16.026 15.483 15.837

2de

leerjaar 30.459 29.415 29.504 29.524 29.709 29.722 16.009 15.768 15.287 15.597 15.653 15.663

Subtotaal (N) 62.818 62.024 62.214 62.692 62.638 62.477 32.035 31.304 31.400 31.623 31.136 31.500

3de

graad

1ste

leerjaar 28.018 27.483 26.730 26.689 26.768 27.138 16.557 16.481 16.178 15.665 15.930 16.162

2de

leerjaar 26.400 26.367 25.903 25.197 25.230 25.819 14.508 14.922 14.684 14.375 14.022 14.502

Subtotaal (N) 54.418 53.850 52.633 51.886 51.998 52.957 31.065 31.403 30.862 30.040 29.952 30.664

3de

leerjaar/specialisatiejaar 47 47 49 64 76 57 10.763 11.572 11.757 11.784 11.910 11.557

Totaal (N) 117.283 115.921 114.896 114.642 114.712 115.491 73.863 74.279 74.019 73.447 72.998 73.721

kso tso

Schooljaar

2008 -

2009

2009 -

2010

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013 Gemiddelde

2008 -

2009

2009 -

2010

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013 Gemiddelde

2de

graad

1ste

leerjaar 1.350 1.360 1.362 1.424 1.435 1.386 21.636 20.955 20.696 20.558 20.696 20.908

2de

leerjaar 1.610 1.534 1.578 1.522 1.551 1.559 22.905 21.986 21.346 21.015 21.139 21.678

Subtotaal (N) 2.960 2.894 2.940 2.946 2.986 2.945 44.541 42.941 42.042 41.573 41.835 42.586

3de

graad

1ste

leerjaar 1.662 1.738 1.677 1.796 1.677 1.710 25.450 25.170 24.027 23.740 23.542 24.386

2de

leerjaar 1.447 1.418 1.494 1.431 1.537 1.465 21.500 22.034 21.951 21.024 20.799 21.462

Subtotaal (N) 3.109 3.156 3.171 3.227 3.214 3.175 46.950 47.204 45.978 44.764 44.341 45.848

3de

leerjaar/Se-n-Se 122 122 132 144 118 128 1.782 2.426 2.541 2.520 2.636 2.381

Totaal (N) 6.191 6.172 6.243 6.317 6.318 6.248 93.273 92.571 90.561 88.857 88.812 90.815

Pagina 17 van 145

Globaal leerlingenaantal

• In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 zitten gemiddeld 286.275 leerlingen in de tweede graad, de derde graad en het specialisatiejaar,

Se-n-Se of het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs.

• Het totaal aantal leerlingen neemt gedurende de geanalyseerde periode af van 290.610 naar 282.840 leerlingen. Dat is een daling van 2,7% (7.770

leerlingen).

• De daling manifesteert zich in alle onderwijsvormen behalve kso, waar er een stijging is van 2,1% (127 leerlingen). De sterkste daling doet zich voor

in tso met 4,8% (4.461 leerlingen), gevolgd door aso met 2,2% (2.571 leerlingen) en bso met 1,2% (865 leerlingen).

Leerlingenaantal tweede graad

• In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten gemiddeld 139.549 leerlingen in de tweede graad.

• Het totale leerlingenaantal neemt gedurende deze periode af met 2,6% (3.759 leerlingen).

• De daling van het leerlingenaantal doet zich voor in alle onderwijsvormen, behalve in kso. Daar stijgt het leerlingenaantal met 0,9% (26 leerlingen).

In het eerste leerjaar is er een stijging van 6,3% (85 leerlingen), in het tweede leerjaar een daling van 3,7% (59 leerlingen).

• De daling in de tweede graad is het sterkst in tso. Het leerlingenaantal neemt er af met 6,1% (2.706 leerlingen). De daling in het eerste leerjaar is

met 4,3% (940 leerlingen) minder sterk dan die in het tweede leerjaar met 7,7% (1.766 leerlingen).

• In bso is er een daling van 2,8% (899 leerlingen). De daling is het sterkst in het eerste leerjaar met 3,4% (543 leerlingen), maar manifesteert zich ook

in het tweede leerjaar met 2,2% (356 leerlingen).

• In aso ten slotte neemt het leerlingenaantal af met 0,3% (180 leerlingen). In het eerste leerjaar is er nog een stijging van 1,8% (570 leerlingen), maar

de daling in het tweede jaar is met 2,5% (750 leerlingen) net iets sterker.

Leerlingenaantal derde graad

• In de geanalyseerde vijf schooljaren zitten gemiddeld 132.644 leerlingen in de derde graad.

• Ook in de derde graad neemt het totale leerlingenaantal gedurende deze periode af. Deze daling bedraagt 4,5% (6.037 leerlingen).

• Het leerlingenaantal daalt in alle onderwijsvormen, behalve in kso. Daar stijgt het leerlingenaantal met 3,4% (105 leerlingen). De stijging is in het

eerste leerjaar met 0,9% (15 leerlingen) minder sterk dan in het tweede leerjaar met 6,2% (90 leerlingen).

• De daling is net zoals in de tweede graad het sterkst in tso, gevolgd door aso en bso.

• In tso is er een daling van 5,6% (2.609 leerlingen). De daling in het eerste leerjaar is met 7,5% (1.908 leerlingen) sterker dan in het tweede leerjaar

met 3,3% (701 leerlingen)

Pagina 18 van 145

• In aso neemt het leerlingenaantal af met 4,4% (2.420 leerlingen). De daling is in het eerste leerjaar (4,5% - 1.250 leerlingen) en tweede leerjaar

(4,4% - 1.170 leerlingen) ongeveer even groot.

• In bso is er een daling van 3,6% (1.113 leerlingen). De daling is in het eerste leerjaar met 3,8% (627 leerlingen) net iets sterker dan in het tweede

leerjaar met 3,3% (486 leerlingen)

Leerlingenaantal voorbereidend jaar op het hoger onderwijs, specialisatiejaar, naamloos leerjaar en Se-n-Se

• Gemiddeld 14.123 leerlingen volgen gedurende de geanalyseerde periode een voorbereidend jaar op het hoger onderwijs (aso en kso), een

specialisatiejaar (bso) of Se-n-Se (tso en kso).

• Het leerlingenaantal neemt gedurende deze periode toe met 15,9% (2.026 leerlingen).

• In het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs in aso, het specialisatiejaar in bso en de Se-n-se tso stijgt het aantal leerlingen. Enkel Se-n-Se en

vooral het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs in kso kennen een daling.

• In aso is er een stijging van 61,7% (29 leerlingen), in tso van 47,9% (854 leerlingen) en in bso van 10,7% (1.147 leerlingen). In kso ten slotte is er een

daling van 3,3% (4 leerlingen).

Verhouding aso – bso – kso – tso

• In 2008-2009 zat de grootste groep leerlingen in aso (40,4%), gevolgd door tso (32,1%) en bso (25,4%). Het minst aantal leerlingen zat in kso (2,1%).

• In 2012-2013 zijn de verhoudingen tussen de onderwijsvormen nauwelijks gewijzigd. Aso (40,6%) is opnieuw het grootst, gevolgd door tso (31,4%)

en bso (25,8%). Kso is het kleinst (2,2%).

• Het aandeel van aso ten opzichte van het hele secundair onderwijs is op vijf schooljaren tijd gestegen met 0,2%, bso is gestegen met 0,4% en kso is

gestegen met 0,1%. Het aandeel van tso is gedaald met 0,7%. Wanneer rekening gehouden wordt met de grootte van de onderwijsvorm kent aso

een relatieve stijging van 0,5%, bso een stijging van 1,6% en kso een stijging van 4,8%. Tso kent een relatieve daling van 2,2%.

Pagina 19 van 145

2.2 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding in het studiegebied Handel

Tabel 2 Evolutie van het aantal inschrijvingen in het studiegebied Handel

bso tso bso +

tso

Schooljaar 2

de

graad

3de

graad Specialisatiejaar

Totaal

(N)

Aandeel (%)

studiegebied

t.o.v. bso

2de

graad 3de

graad Se-n-Se Totaal

(N)

Aandeel (%)

studiegebied

t.o.v. tso

Totaal

(N)

2008 - 2009 6.047 6.324 2.362 14.733 19,9% 10.339 12.240 275 22.854 24,5% 37.587

2009 - 2010 5.828 6.436 2.275 14.539 19,6% 9.817 11.768 298 21.883 23,6% 36.422

2010 - 2011 5.658 6.237 2.330 14.225 19,2% 9.297 11.014 277 20.588 22,7% 34.813

2011 - 2012 5.606 5.801 2.352 13.759 18,7% 9.054 10.727 287 20.068 22,6% 33.827

2012 - 2013 5.615 5.645 2.214 13.474 18,5% 9.076 10.476 247 19.799 22,3% 33.273

Gemiddelde 5.751 6.089 2.307 14.146 19,2% 9.517 11.245 277 21.038 23,2% 35.184

Tabel 3 Provinciale spreiding van de inschrijvingen in het studiegebied Handel voor het schooljaar 2012 - 2013

Provincie Totaal

ANT BHG LIM OVL VBR WVL Aantal (N)

bso

2de graad 1.775 270 902 1.244 819 605 5.615

3de graad 1.759 235 919 1.201 803 728 5.645

Specialisatiejaar 605 74 389 503 346 297 2.214

Totaal (N) 4.139 579 2.210 2.948 1.968 1.630 13.474

Totaal (%) 30,7% 4,3% 16,4% 21,9% 14,6% 12,1% 100,0%

tso

2de graad 2.577 316 1.041 2.307 1.199 1.636 9.076

3de graad 2.810 328 1.226 2.641 1.481 1.990 10.476

Se-n-Se 57 0 49 48 0 93 247

Totaal (N) 5.444 644 2.316 4.996 2.680 3.719 19.799

Totaal (%) 27,5% 3,3% 11,7% 25,2% 13,5% 18,8% 100,0%

Pagina 20 van 145

Globaal leerlingenaantal in het studiegebied

• In de geanalyseerde periode zitten jaarlijks gemiddeld 35.184 leerlingen in het studiegebied Handel.

• Gedurende deze vijf schooljaren is er een geleidelijke daling van het leerlingenaantal met 11,5% (4.314 leerlingen). Deze daling bedraagt 8,5%

(1.259 leerlingen) in bso en 13,4% (3.055 leerlingen) in tso.

Leerlingenaantal tweede graad

• In de tweede graad neemt het leerlingenaantal af met 10,3% (1.695 leerlingen). De daling in bso (7,1% - 432 leerlingen) is kleiner dan die in tso

(12,2% - 1.263 leerlingen).

Leerlingenaantal derde graad

• De daling van het leerlingenaantal is het grootst in de derde graad (13,2% - 2.443 leerlingen). In bso bedraagt de daling 10,7% (679 leerlingen), in tso

14,4% (1.764 leerlingen).

Leerlingenaantal specialisatiejaar en Se-n-Se

• Het aantal leerlingen dat een specialisatiejaar of Se-n-Se volgt in het studiegebied Handel neemt in de geanalyseerde periode af met 6,7% (176

leerlingen).

• In de specialisatiejaren is er een daling van 6,3% (148 leerlingen), in de Se-n-Se zitten in het schooljaar 2012-2013 28 leerlingen (10,2%) minder dan

in het schooljaar 2008-2009.

Verhouding bso – tso

• In de vijf geanalyseerde jaren volgt gemiddeld 40,2% (14.146 leerlingen) van de leerlingen in het studiegebied Handel een bso-studierichting, 59,8%

(21.038 leerlingen) een tso-studierichting.

• In het schooljaar 2008-2009 zit van het totaal aantal leerlingen in het studiegebied Handel 39,2% in bso en 60,8% in tso. In het schooljaar 2012-2013

bedraagt deze verhouding 40,5% - 59,5%. Het aandeel van bso is in de geanalyseerde periode dus licht gestegen met 1,3%.

Pagina 21 van 145

Aandeel studiegebied Handel ten opzichte van het totale bso en tso

• Het studiegebied Handel vertegenwoordigt gemiddeld 19,2% van het totaal aantal leerlingen in bso. Dit aandeel daalt in de geanalyseerde periode

met 1,4%, namelijk van 19,9% in het schooljaar 2008-2009 naar 18,5% in het schooljaar 2012-2013. Wanneer het leerlingenaantal in rekening

gebracht wordt, bedraagt de daling 7,0% (relatief aandeel).

• Gemiddeld 23,2% van het totaal aantal leerlingen in tso zit in het studiegebied Handel. Dit aandeel neemt af met 2,2%, namelijk van 24,5% in het

schooljaar 2008-2009 naar 22,3% in het schooljaar 2012-2013. Relatief gezien is het aandeel leerlingen van het studiegebied Handel in het totale tso

over vijf jaar afgenomen met 9,0%.

Provinciale spreiding

• In elke provincie en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er leerlingen ingeschreven in de tweede en derde graad en in de specialisatiejaren van

het studiegebied bso Handel.

• Antwerpen (30,7%) telt de meeste leerlingen, gevolgd door Oost-Vlaanderen (21,9%), Limburg (16,4%), Vlaams-Brabant (14,6%), West-Vlaanderen

(12,1%) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (4,3%).

• De tweede en derde graad van het studiegebied tso Handel worden in elke provincie en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ingericht. De Se-n-Se

worden niet aangeboden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in Vlaams-Brabant.

• Meer dan de helft van de leerlingen is ingeschreven in Antwerpen (27,5%) en Oost-Vlaanderen (25,2%). West-Vlaanderen heeft een aandeel van

18,8%, Vlaams-Brabant van 13,5%, Limburg van 11,7% en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 3,3% .

Pagina 22 van 145

2.3 Leerlingenaantal, evolutie en spreiding per studierichting

2.3.1 Tweede graad

Tabel 4 Provinciale spreiding van de instellingen die in de tweede graad een studierichting uit het studiegebied Handel aanbieden in het schooljaar 2012 - 2013

Onderwijsvorm Studierichting Provincie Totaal


bso

Kantoor 48 7 28 40 24 21 168

Verkoop 18 2 11 13 7 8 59

Crea en techniek* 0 0 0 2 0 0 2

tso Handel 65 9 34 52 33 34 227

Handel-talen 25 4 11 22 10 20 92

* Dit is een proeftuin die niet meer wordt ingericht na het schooljaar 2012-2013.

Tabel 5 Provinciale verdeling van de inschrijvingen per studierichting in de tweede graad in het schooljaar 2012 - 2013

Onderwijsvorm Studierichting Provincie

ANT BHG LIM OVL VBR WVL Totaal

N % N % N % N % N % N % N

bso

Kantoor 1.473 32,7% 249 5,5% 692 15,4% 930 20,6% 685 15,2% 475 10,5% 4.504

Verkoop 302 27,9% 21 1,9% 210 19,4% 284 26,3% 134 12,4% 130 12,0% 1.081

Crea en techniek* 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 30 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 30

Totaal 1.775 31,6% 270 4,8% 902 16,1% 1.244 22,2% 819 14,6% 605 10,8% 5.615

tso

Handel 2.070 29,4% 234 3,3% 830 11,8% 1.808 25,7% 977 13,9% 1.125 16,0% 7.044

Handel-talen 507 25,0% 82 4,0% 211 10,4% 499 24,6% 222 10,9% 511 25,1% 2.032

Totaal 2.577 28,4% 316 3,5% 1.041 11,5% 2.307 25,4% 1.199 13,2% 1.636 18,0% 9.076

bso + tso Totaal 4.352 29,6% 586 4,0% 1.943 13,2% 3.551 24,2% 2.018 13,7% 2.241 15,3% 14.691


Pagina 23 van 145

Tabel 6 Evolutie van het aantal inschrijvingen per studierichting in de tweede graad

Onderwijsvorm Studierichting 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 Gemiddeld (N) Gemiddeld (%)

bso

Kantoor 4.844 4.614 4.496 4.471 4.504 4.586 30,0%

Verkoop 1.178 1.182 1.122 1.101 1.081 1.133 7,4%

Crea en techniek* 25 32 40 34 30 32 0,2%

Totaal (N) 6.047 5.828 5.658 5.606 5.615 5.751 37,7%

tso

Handel 7.827 7.496 7.121 6.984 7.044 7.294 47,8%

Handel-talen 2.512 2.321 2.176 2.070 2.032 2.222 14,6%

Totaal (N) 10.339 9.817 9.297 9.054 9.076 9.517 62,3%

bso + tso Totaal (N) 16.386 15.645 14.955 14.660 14.691 15.267 100,0%


Leerlingenaantal

• In de geanalyseerde periode zitten gemiddeld 15.267 leerlingen in de tweede graad van het studiegebied Handel. 37,7% (5.751 leerlingen) volgt een

bso-studierichting, 62,3% (9.517 leerlingen) een tso-studierichting.

• Het leerlingenaantal neemt gedurende deze vijf schooljaren af met 10,3% (1.695 leerlingen).

• In het studiegebied bso Handel bedraagt de daling 7,1% (432 leerlingen). Het leerlingenaantal neemt het sterkst af in Verkoop (8,2% - 97 leerlingen).

Ook in de grootste studierichting Kantoor daalt het leerlingenaantal (7,0% - 340 leerlingen). In de inmiddels opgedoekte proeftuin Crea en techniek

fluctueerde het aantal inschrijvingen. Vergeleken met het schooljaar 2008-2009 was er in het schooljaar 2012-2013 een toename van het

leerlingenaantal met 16,7% (5 leerlingen).

• Het aantal inschrijvingen in het studiegebied tso Handel (12,2% - 1.263 leerlingen) neemt sterker af dan in het studiegebied bso Handel. In Handel-

talen bedraagt de daling 19,1% (480 leerlingen), in Handel 10,0% (783 leerlingen).

Verdeling van het leerlingenaantal over de studierichtingen

• Handel (tso) is de grootste studierichting in het studiegebied Handel met gemiddeld 47,8% (7.294 leerlingen) van de inschrijvingen.

• Kantoor (bso) heeft een aandeel van 30,0% (4.586 leerlingen), Handel-talen (tso) van 14,6% (2.222 leerlingen) en Verkoop (bso) van 7,4% (1.133

leerlingen).

• Crea en techniek was een proeftuin met gemiddeld 0,2% (32 leerlingen) van de inschrijvingen. Deze proeftuin wordt niet meer ingericht na het

schooljaar 2012-2013.

Pagina 24 van 145


• Kantoor en Verkoop worden in meerdere instellingen in alle provincies en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aangeboden. Crea en techniek kon

tot het schooljaar 2012-2013 enkel gevolgd worden in twee instellingen in Oost-Vlaanderen.

• Bijna een derde van de leerlingen is ingeschreven in Antwerpen (31,6%), gevolgd door Oost-Vlaanderen (22,2%), Limburg (16,1%), Vlaams-Brabant

(14,6%), West-Vlaanderen (10,8%) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (4,8%).

• Verschillende instellingen per provincie en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest richten de tso-studierichtingen Handel en Handel-talen in.

• Antwerpen (28,4%) en Oost-Vlaanderen (25,4%) hebben een relatief vergelijkbaar aandeel van de leerlingen. In West-Vlaanderen is 18,0% van de

leerlingen ingeschreven, in Vlaams-Brabant 13,2%, in Limburg 11,5% en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 3,5%.

2.3.2 Derde graad

Tabel 7 Provinciale spreiding van de instellingen die in de derde graad een studierichting uit het studiegebied Handel aanbieden in het schooljaar 2012-2013

Onderwijsvorm Studierichting Provincie Totaal


bso

Kantoor 48 7 28 37 25 22 167

Verkoop 19 2 15 17 7 12 72

Commerciële en sociale technieken* 0 0 0 2 0 0 2

tso

Boekhouden-informatica 35 2 22 29 17 23 128

Handel 52 8 26 42 32 27 187

Informaticabeheer 26 3 8 16 7 15 75

Secretariaat-talen 27 5 12 23 14 21 102

* Dit is een proeftuin die niet meer werd ingericht na het schooljaar 2012-2013.

Pagina 25 van 145

Tabel 8 Provinciale verdeling van de inschrijvingen per studierichting in de derde graad in het schooljaar 2012-2013

Onderwijsvorm Studierichting Provincie


N % N % N % N % N % N % N

bso

Kantoor 1.399 32,5% 201 4,7% 702 16,3% 819 19,0% 661 15,3% 527 12,2% 4.309

Verkoop 360 27,5% 34 2,6% 217 16,6% 357 27,2% 142 10,8% 201 15,3% 1.311

Commerciële en sociale technieken* 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 25 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 25

Totaal 1.759 31,2% 235 4,2% 919 16,3% 1.201 21,3% 803 14,2% 728 12,9% 5.645

tso

Boekhouden-informatica 558 28,4% 14 0,7% 322 16,4% 436 22,2% 252 12,8% 383 19,5% 1.965

Handel 1.335 25,8% 196 3,8% 612 11,8% 1.351 26,1% 787 15,2% 897 17,3% 5.178

Informaticabeheer 456 31,3% 41 2,8% 139 9,6% 361 24,8% 185 12,7% 273 18,8% 1.455

Secretariaat-talen 461 24,5% 77 4,1% 153 8,1% 493 26,3% 257 13,7% 437 23,3% 1.878

Totaal 2.810 26,8% 328 3,1% 1.226 11,7% 2.641 25,2% 1.481 14,1% 1.990 19,0% 10.476

bso + tso Totaal 4.569 28,3% 563 3,5% 2.145 13,3% 3.842 23,8% 2.284 14,2% 2.718 16,9% 16.121


Tabel 9 Evolutie van het aantal inschrijvingen per studierichting in de derde graad

Onderwijsvorm Studierichting 2008 -

2009

2009 -

2010

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013 Gemiddeld (N) Gemiddeld (%)

bso

Kantoor 4.889 4.935 4.810 4.426 4.309 4.674 27,0%

Verkoop 1.403 1.455 1.385 1.338 1.311 1.378 8,0%

Commerciële en sociale technieken* 32 46 42 37 25 36 0,2%

Totaal (N) 6.324 6.436 6.237 5.801 5.645 6.089 35,1%

tso

Boekhouden-informatica 2.412 2.264 2.111 2.014 1.965 2.153 12,4%

Handel 5.647 5.612 5.314 5.228 5.178 5.396 31,1%

Informaticabeheer 1.672 1.605 1.450 1.463 1.455 1.529 8,8%

Secretariaat-talen 2.509 2.287 2.139 2.022 1.878 2.167 12,5%

Totaal (N) 12.240 11.768 11.014 10.727 10.476 11.245 64,9%

bso + tso Totaal (N) 18.564 18.204 17.251 16.528 16.121 17.334 100,0%


Pagina 26 van 145

Leerlingenaantal

• In de geanalyseerde periode zitten gemiddeld 17.334 leerlingen in de derde graad van het studiegebied Handel. 35,1% (6.089 leerlingen) volgt een

bso-studierichting, 64,9% (11.245 leerlingen) een tso-studierichting.

• Het leerlingenaantal neemt gedurende deze vijf schooljaren af met 13,2% (2.443 leerlingen).

• In het studiegebied bso Handel bedraagt de daling 10,7% (679 leerlingen). In de grootste studierichting Kantoor daalt het aantal inschrijvingen met

11,9% (580 leerlingen). Ook in Verkoop is er een dalende trend (6,6% - 92 leerlingen). In de kleine proeftuin Commerciële en sociale technieken

schommelde het leerlingenaantal. Vergeleken met het schooljaar 2008-2009 volgden in het schooljaar 2012-2013 7 leerlingen (21,9%) minder deze

studierichting.

• Het aantal inschrijvingen in het studiegebied tso Handel (14,4% - 1.764 leerlingen) neemt sterker af dan in het studiegebied bso Handel. In

Secretariaat-talen bedraagt de daling 25,1% (631 leerlingen), in Boekhouden-informatica 18,5% (447 leerlingen), in Informaticabeheer 13,0% (217

leerlingen) en in Handel 8,3% (469 leerlingen).

Verdeling van het leerlingenaantal over de studierichtingen

• Handel (tso) is de grootste studierichting in het studiegebied Handel met gemiddeld 31,1% (5.396 leerlingen) van de inschrijvingen, gevolgd door

Kantoor (bso) met 27,0% (4.674 leerlingen).

• Secretariaat-talen (tso), Boekhouden-informatica (tso), Informaticabeheer (tso) en Verkoop (bso) hebben een respectievelijk aandeel van 12,5%

(2.167 leerlingen), 12,4% (2.153 leerlingen), 8,8% (1.529 leerlingen) en 8,0% (1.378 leerlingen).

• Commerciële en sociale technieken was een kleine proeftuin met gemiddeld 0,2% (36 leerlingen) van de inschrijvingen. Deze studierichting was een

proeftuin die na het schooljaar 2012-2013 niet meer werd ingericht.


• Kantoor en Verkoop worden in meerdere instellingen in alle provincies en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aangeboden. De proeftuin

Commerciële en sociale technieken kon tot en met het schooljaar 2012-2013 enkel gevolgd worden in twee instellingen in Oost-Vlaanderen.

• Bijna een derde van de leerlingen is ingeschreven in Antwerpen (31,2%), gevolgd door Oost-Vlaanderen (21,3%), Limburg (16,3%), Vlaams-Brabant

(14,2%), West-Vlaanderen (12,9%) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (4,2%).

• Verschillende instellingen per provincie en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest richten de tso-studierichtingen Handel, Boekhouden-informatica,

Secretariaat-talen en Informaticabeheer in.

Pagina 27 van 145

• Antwerpen (26,8%) en Oost-Vlaanderen (25,2%) hebben een relatief vergelijkbaar aandeel van de leerlingen. In West-Vlaanderen is 19,0% van de

leerlingen ingeschreven, in Vlaams-Brabant 14,1%, in Limburg 11,7% en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 3,1%.

2.3.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso)

Tabel 10 Provinciale spreiding van de instellingen die een specialisatiejaar/Se-n-Se aanbieden in het studiegebied Handel in het schooljaar 2012-2013

Onderwijsvorm Specialisatiejaar/Se-n-Se Provincie Totaal


bso

Kantooradministratie en gegevensbeheer 34 7 21 32 22 20 136

Logistiek 4 1 3 2 4 1 15

Verkoop en vertegenwoordiging 3 0 3 4 4 1 15

Winkelbeheer en etalage 13 1 9 11 3 10 47

tso

Administratie vrije beroepen 2 0 0 0 0 2 4

Commercieel webverkeer 1 0 0 1 0 1 3

Immobiliënbeheer 1 0 0 1 0 1 3

Internationaal transport en goederenverzending 1 0 1 0 0 1 3

KMO-administratie 0 0 1 1 0 1 3

KMO-ondernemerschap* 0 0 0 0 0 1 1

Medico-sociale administratie 1 0 1 2 0 1 5

Verkoop en distributie 0 0 0 0 0 2 2

* De Se-n-Se KMO-ondernemerschap werd niet meer ingericht na het schooljaar 2012-2013.

Pagina 28 van 145

Tabel 11 Provinciale verdeling van de inschrijvingen per specialisatiejaar/Se-n-Se in het schooljaar 2012 - 2013

Onderwijs-

vorm Specialisatiejaar/Se-n-Se Provincie


N % N % N % N % N % N % N

bso

Kantooradministratie en gegevensbeheer 446 27,9% 63 3,9% 265 16,6% 359 22,5% 255 15,9% 211 13,2% 1.599

Logistiek 27 24,1% 10 8,9% 27 24,1% 20 17,9% 25 22,3% 3 2,7% 112

Verkoop en vertegenwoordiging 30 19,9% 0 0,0% 37 24,5% 43 28,5% 37 24,5% 4 2,6% 151

Winkelbeheer en etalage 102 29,0% 1 0,3% 60 17,0% 81 23,0% 29 8,2% 79 22,4% 352

Totaal 605 27,3% 74 3,3% 389 17,6% 503 22,7% 346 15,6% 297 13,4% 2.214

tso

Administratie vrije beroepen 10 40,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 15 60,0% 25

Commercieel webverkeer 5 29,4% 0 0,0% 0 0,0% 3 17,6% 0 0,0% 9 52,9% 17

Immobiliënbeheer 13 46,4% 0 0,0% 0 0,0% 7 25,0% 0 0,0% 8 28,6% 28

Internationaal transport en goederenverzending 12 38,7% 0 0,0% 15 48,4% 0 0,0% 0 0,0% 4 12,9% 31

KMO-administratie 0 0,0% 0 0,0% 9 32,1% 5 17,9% 0 0,0% 14 50,0% 28

KMO-ondernemerschap* 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 2 100,0% 2

Medico-sociale administratie 17 18,5% 0 0,0% 25 27,2% 33 35,9% 0 0,0% 17 18,5% 92

Verkoop en distributie 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 24 100,0% 24

Totaal 57 23,1% 0 0,0% 49 19,8% 48 19,4% 0 0,0% 93 37,7% 247

bso + tso Totaal 662 26,9% 74 3,0% 438 17,8% 551 22,4% 346 14,1% 390 15,8% 2.461 * De Se-n-Se KMO-ondernemerschap werd niet meer ingericht na het schooljaar 2012-2013.

Pagina 29 van 145

Tabel 12 Evolutie van het aantal inschrijvingen per specialisatiejaar/Se-n-Se

Onderwijsvorm Specialisatiejaar/Se-n-Se 2008 -

2009

2009 -

2010

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013

Gemiddeld

(N)

Gemiddeld

(%)

bso

Kantooradministratie en gegevensbeheer 1.721 1.629 1.653 1.718 1.599 1.664 64,4%

Logistiek 131 136 146 109 112 127 4,9%

Verkoop en vertegenwoordiging 94 123 110 115 151 119 4,6%

Winkelbeheer en etalage 416 387 421 410 352 397 15,4%

Totaal (N) 2.362 2.275 2.330 2.352 2.214 2.307 89,3%

tso

Administratie vrije beroepen 40 55 40 38 25 40 1,5%

Commercieel webverkeer 18 16 16 21 17 18 0,7%

Immobiliënbeheer 22 16 19 16 28 20 0,8%

Internationaal transport en goederenverzending 71 58 43 43 31 49 1,9%

KMO-administratie 38 34 36 28 28 33 1,3%

KMO-ondernemerschap* 2 1 0 3 2 2 0,1%

Medico-sociale administratie 65 86 94 116 92 91 3,5%

Verkoop en distributie 19 32 29 22 24 25 1,0%

Totaal (N) 275 298 277 287 247 277 10,7%

bso + tso Totaal (N) 2.637 2.573 2.607 2.639 2.461 2.583 100,0%

* De Se-n-Se KMO-ondernemerschap werd niet meer ingericht na het schooljaar 2012-2013.

Leerlingenaantal

• In de geanalyseerde periode volgen gemiddeld 2.583 leerlingen een specialisatiejaar of Se-n-Se in het studiegebied Handel. 89,3% (2.307 leerlingen) van

deze leerlingen zit in een specialisatiejaar, 10,7% (277 leerlingen) in een Se-n-Se.

• Het leerlingenaantal schommelt gedurende deze vijf schooljaren. Vergeleken met het schooljaar 2008-2009 volgt in het schooljaar 2012-2013 6,7% (176

leerlingen) minder leerlingen een specialisatiejaar of Se-n-Se in het studiegebied Handel.

• Het leerlingenaantal in de specialisatiejaren neemt af met 6,3% (148 leerlingen). Dit is te wijten aan het dalend aantal inschrijvingen in Winkelbeheer en

etalage (15,4% - 64 leerlingen), Logistiek (14,5% - 19 leerlingen) en Kantooradministratie en gegevensbeheer (7,1% - 122 leerlingen). In Verkoop en

vertegenwoordiging daarentegen neemt het leerlingenaantal toe met 60,6% (57 leerlingen).

Pagina 30 van 145

• In de Se-n-Se is er een daling van 10,2% (28 leerlingen). In Internationaal transport en goederenverzending is de afname van de inschrijvingen met 56,3%

(40 leerlingen) het grootst. Ook Administratie vrije beroepen (37,5% - 15 leerlingen), KMO-administratie (26,3% - 10 leerlingen) en Commercieel

webverkeer (5,6% - 1 leerling) worden in het schooljaar 2012-2013 door minder leerlingen gevolgd dan in het schooljaar 2008-2009. In Medico-sociale

administratie (41,5% - 27 leerlingen), Immobiliënbeheer (27,3% - 6 leerlingen) en Verkoop en distributie (26,3% - 5 leerlingen) daarentegen zitten in het

schooljaar 2012-2013 meer leerlingen dan in het schooljaar 2008-2009. KMO-ondernemerschap, dat inmiddels werd afgeschaft, werd door gemiddeld

twee leerlingen gevolgd.

Verdeling van het leerlingenaantal over de specialisatiejaren en Se-n-Se

• Kantooradministratie en gegevensbeheer is met gemiddeld 64,4% (1.664 leerlingen) van de inschrijvingen het grootste specialisatiejaar in het

studiegebied Handel.

• Winkelbeheer en etalage heeft een gemiddeld aandeel van 15,4% (397 leerlingen), gevolgd door Logistiek en Verkoop en vertegenwoordiging met

respectievelijk 4,9% (127 leerlingen) en 4,6% (119 leerlingen). In de Se-n-Se heeft Medico-sociale administratie een vergelijkbaar aandeel met 3,5% (91

leerlingen) van de inschrijvingen.

• Internationaal transport en goederenverzending (1,9% - 49 leerlingen), Administratie vrije beroepen (1,5% - 40 leerlingen), KMO-administratie (1,3% - 33

leerlingen), Verkoop en distributie (1,0% - 25 leerlingen), Immobiliënbeheer (0,8% - 20 leerlingen), Commercieel webverkeer (0,7% - 18 leerlingen) en

KMO-ondernemerschap (0,1% - 2 leerlingen) zijn kleine Se-n-Se die gemiddeld door minder dan 2,0% van de leerlingen worden gevolgd.


• Kantooradministratie en gegevensbeheer wordt het meest ingericht. In elke provincie en in het Brussels Hoofdstedelijk gewest is er een ruim aanbod.

Winkelbeheer en etalage en Logistiek worden eveneens door één of meerdere instellingen in elke provincie en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

ingericht. Verkoop en vertegenwoordiging kan niet gevolgd worden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

• De helft van de leerlingen loopt school in Antwerpen (27,3%) en Oost-Vlaanderen (22,7%). In Limburg is 17,6% van de leerlingen ingeschreven, in

Vlaams-Brabant 15,6%, in West-Vlaanderen 13,4% en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 3,3%.

• In Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan geen Se-n-Se worden gevolgd. Medico-sociale administratie wordt ingericht door één of

twee instellingen in Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen. Commercieel webverkeer, Immobiliënbeheer, Internationaal transport

en goederenverzending en KMO-administratie worden ingericht in drie provincies, waaronder steeds West-Vlaanderen. Commercieel webverkeer en

Immobiliënbeheer worden daarnaast ook aangeboden in Antwerpen en Oost-Vlaanderen, Internationaal transport en goederenverzending in Antwerpen

en Limburg en KMO-administratie in Limburg en Oost-Vlaanderen. Administratie vrije beroepen kan gevolgd worden in Antwerpen en West-Vlaanderen,

Verkoop en distributie in West-Vlaanderen.

Pagina 31 van 145

• Meer dan een derde van de leerlingen in de Se-n-Se is ingeschreven in West-Vlaanderen (37,7%) gevolgd door Antwerpen (23,1%), Limburg (19,8%) en

Oost-Vlaanderen (19,4%).

Pagina 32 van 145

3 Herkomst van de inschrijvingen per studierichting

De analyse van de herkomst van leerlingen geeft voor elke studierichting, geordend per graad en per leerjaar, een overzicht van de verschillende

basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit leerlingen instromen. Leerlingen die instromen vanuit de eerste graad komen uit een

basisoptie (A-stroom) of uit een beroepenveld (B-stroom). Vanaf de tweede graad wordt de term studierichting gebruikt. De tabellen bevatten

herkomstcijfers vanaf het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013.

De tabellen bieden enkel een overzicht van de meest voorkomende basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit de grootste groep van

leerlingen instroomt in een respectieve studierichting. De overige basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit telkens een klein aantal

leerlingen instroomt, worden samengenomen in de rubriek ‘overige’. Ten slotte zijn er nog de categorieën ‘zittenblijvers’ en ‘nvt en onbekend’.

Zittenblijvers is een verzamelnaam voor:

• Bissers: leerlingen die hun jaar overdoen in dezelfde studierichting

• Neveninstromers: leerlingen die hun jaar overdoen in een andere instelling

• Opstromers: leerlingen die hun jaar overdoen in een ‘sterkere’ studierichting

In de rubriek ‘nvt en onbekend’ staat ‘onbekend’ voor de leerlingen waarvan de herkomst onbekend is en ‘nvt’ voor leerlingen die het jaar voordien:

• in een OKAN-klas zaten

• in een modulair systeem zaten

• in een systeem met hoofdstructuur zonder leerjaren zaten (methodescholen)

Pagina 33 van 145

3.1 Tweede graad

3.1.1 Eerste leerjaar

Tabel 13a Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar Crea en techniek van de tweede graad (bso)*

Basisopties en beroepenvelden Aantal inschrijvingen per schooljaar Gemiddelde (N) Gemiddelde (%)

2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Basisopties

Creatie en vormgeving 1 2 0 1 5,7%

Sociale en technische vorming 1 2 0 1 5,7%

Beroepenvelden

Crea en techniek - Kantoor en verkoop 11 10 5 9 49,1%

Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding 3 5 2 3 18,9%

Overige (5) 2 1 1 1 7,5%

Zittenblijvers 2 1 3 2 11,3%

NVT en onbekend 0 1 0 0 1,9%

Totaal (N) 20 22 11 18 100,0%

* Proeftuin die inmiddels niet meer bestaat. Omwille van technische redenen zijn er geen volledige cijfers beschikbaar voor instroom voor de schooljaren 2008-2009 en 2009-2010.

Pagina 34 van 145

Tabel 13b Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar Kantoor van de tweede graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Basisopties

Handel 294 242 269 209 226 248 10,8%

Sociale en technische vorming 161 125 119 131 89 125 5,4%

Moderne wetenschappen 107 102 101 99 88 99 4,3%

Beroepenvelden

Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding 885 825 856 864 866 859 37,4%

Decoratie - Kantoor en verkoop 189 217 200 195 198 200 8,7%

Kantoor en verkoop - Mode 84 69 60 64 57 67 2,9%

Overige (39) 296 271 272 272 304 283 12,3%

Zittenblijvers 273 283 247 300 263 273 11,9%

NVT en onbekend 105 100 158 183 165 142 6,2%

Totaal (N) 2.394 2.234 2.282 2.317 2.256 2.297 100,0%

Pagina 35 van 145

Tabel 13c Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar Verkoop van de tweede graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Basisopties

Handel 49 53 48 28 33 42 7,7%


Moderne wetenschappen 19 19 10 12 17 15 2,8%

Beroepenvelden

Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding 180 183 183 170 164 176 32,2%

Decoratie - Kantoor en verkoop 72 78 64 75 71 72 13,2%

Mode - Verzorging-voeding 19 20 9 10 11 14 2,5%

Overige (31) 87 77 69 69 67 74 13,5%

Zittenblijvers 81 76 82 83 77 80 14,6%

NVT en onbekend 27 31 41 39 36 35 6,4%

Totaal (N) 573 576 545 525 512 546 100,0%

Pagina 36 van 145

Tabel 13d Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar Handel van de tweede graad (tso)

Basisopties Aantal inschrijvingen per schooljaar Gemiddelde (N) Gemiddelde (%)

2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel 1.677 1.659 1.629 1.466 1.539 1.594 46,2%

Moderne wetenschappen 1.277 1.150 1.119 1.167 1.114 1.165 33,8%


Overige (18) 111 135 109 142 110 121 3,5%

Zittenblijvers 478 397 407 390 424 419 12,2%

NVT en onbekend 42 37 37 57 62 47 1,4%

Totaal (N) 3.700 3.472 3.390 3.318 3.361 3.448 100,0%

Tabel 13e Basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Handel-talen’ van de tweede graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Basisopties

Handel 580 547 531 525 457 528 49,9%

Moderne wetenschappen 352 282 272 254 257 283,4 26,8%

Sociale en technische vorming 73 57 68 69 74 68,2 6,4%

Overige (15) 47 46 36 32 30 38,2 3,6%

Zittenblijvers 130 127 116 111 142 125,2 11,8%

NVT en onbekend 10 15 12 20 17 14,8 1,4%

Totaal (N) 1.192 1.074 1.035 1.011 977 1.058 100,0%

Pagina 37 van 145

Instroom

• In de geanalyseerde periode bedraagt het aantal basisopties en beroepenvelden van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar van de

tweede graad Verkoop (bso) 37 en 45 in Kantoor.

• De grootste instroom in de bso-studierichtingen komt uit het beroepenveld Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding: het instroompercentage

bedraagt 37,4% (859 leerlingen) van de instroom in Kantoor en 32,2% (176 leerlingen) in Verkoop.

• In Kantoor stromen ook leerlingen in vanuit de basisopties Handel (10,8% - 248 leerlingen), Sociale en technische vorming (5,4% - 125 leerlingen) en

Moderne wetenschappen (4,3% - 99 leerlingen) en vanuit het beroepenveld Decoratie - Kantoor en verkoop (8,7% - 200 leerlingen).

• In Handel stromen leerlingen eveneens in vanuit deze basisopties en beroepenvelden: 13,2% komt uit het beroepenveld Decoratie - Kantoor en

verkoop (72 leerlingen); 7,7% uit de basisoptie Handel (42 leerlingen); 7,0% uit de basisoptie Sociale en technische vorming (38 leerlingen) en 2,8%

uit de basisoptie Moderne wetenschappen (2,8% - 15 leerlingen).

• De proeftuin Crea en techniek (bso) wordt niet meer ingericht na het schooljaar 2012-2013. In de drie schooljaren voordien stroomden leerlingen in

vanuit 9 basisopties en beroepenvelden. De meeste leerlingen kwamen vanuit de beroepenvelden Crea en techniek - Kantoor en verkoop (49,1% - 9

leerlingen) en Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding (18,9% - 3 leerlingen).

• In de geanalyseerde periode bedraagt het aantal basisopties van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar van de tweede graad tso 18 in

Handel-talen en 21 in Handel.

• Bijna de helft van de leerlingen in de tso-studierichtingen komt uit de basisoptie Handel met 46,2% (1.594 leerlingen) in Handel en 49,9% (528

leerlingen) in Handel-talen.

• Ongeveer een derde stroomt in vanuit Moderne wetenschappen met 33,8% (1.165 leerlingen) in Handel en met 26,8% (283 leerlingen) in Handel-

talen.

• Ten slotte is er een noemenswaardige instroom vanuit Sociale en technische vorming: 2,9% (101 leerlingen) in Handel en 6,4% (68 leerlingen) in

Handel-talen stromen in vanuit deze basisoptie.

Zittenblijvers

• In bso hebben de studierichtingen Kantoor en Verkoop respectievelijk 11,9% (273 leerlingen) en 14,6% (80 leerlingen) zittenblijvers. De proeftuin

Crea en techniek had gemiddeld 11,3% zittenblijvers (2 leerlingen).

• In tso hebben Handel en Handel-talen een gelijkaardig percentage zittenblijvers met respectievelijk 12,2% (419 leerlingen) en 11,8% (125 leerlingen)

zittenblijvers.

Pagina 38 van 145

3.1.2 Tweede leerjaar

Tabel 14a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Crea en techniek’ van de tweede graad (bso)*

Studierichtingen Aantal inschrijvingen per schooljaar Gemiddelde (N) Gemiddelde (%)

2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Crea en techniek (bso) 11 5 15 12 14 11 74,0%

Overige (10) 3 5 4 0 3 3 19,5%

Zittenblijvers 0 2 1 0 2 1 6,5%

Totaal (N) 14 12 20 12 19 15 100,0%

* Proeftuin die inmiddels niet meer ingericht wordt.

Tabel 14b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Kantoor’ van de tweede graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Kantoor (bso) 1.675 1.649 1.529 1.485 1.551 1.578 68,9%

Handel (tso) 179 169 125 157 127 151 6,6%

Overige (58) 360 329 309 285 354 327 14,3%

Zittenblijvers 169 191 200 180 171 182 8,0%

NVT en onbekend 67 42 51 47 45 50 2,2%

Totaal (N) 2.450 2.380 2.214 2.154 2.248 2.289 100,0%

Pagina 39 van 145

Tabel 14c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Verkoop’ van de tweede graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Verkoop (bso) 340 341 339 327 338 337 57,4%

Kantoor (bso) 57 61 43 52 42 51 8,7%

Sociale en technische wetenschappen (tso) 37 24 14 18 27 24 4,1%

Overige (40) 105 99 98 97 95 99 16,8%

Zittenblijvers 43 62 70 69 57 60 10,3%

NVT en onbekend 23 19 13 13 10 16 2,7%

Totaal (N) 605 606 577 576 569 587 100,0%

Tabel 14d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Handel’ van de tweede graad (tso)


2008 -2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 2.878 2.750 2.572 2.488 2.414 2.620 68,1%

Economie (aso) 488 545 461 524 565 517 13,4%

Overige (37) 299 258 269 278 359 293 7,6%

Zittenblijvers 440 450 408 352 312 392 10,2%

NVT en onbekend 22 21 21 24 33 24 0,6%

Totaal (N) 4.127 4.024 3.731 3.666 3.683 3.846 100,0%

Pagina 40 van 145

Tabel 14e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Handel-talen’ van de tweede graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel-talen (bso) 931 865 767 716 704 797 68,4%

Overige (32) 262 249 258 240 257 253 21,7%

Zittenblijvers 116 127 101 97 90 106 9,1%

NVT en onbekend 11 6 15 6 4 8 0,7%

Totaal (N) 1.320 1.247 1.141 1.059 1.055 1.164 100,0%

Instroom

• In de geanalyseerde periode komt de instroom in het tweede leerjaar van de tweede graad bso voor meer dan de helft uit dezelfde studierichting.

Daarnaast is er een kleine instroom uit tso-studierichtingen.

• In de bso-studierichting Kantoor komt 68,9% (1.578 leerlingen) uit dezelfde studierichting. In Verkoop bedraagt dit percentage 57,4% (337

leerlingen), in de inmiddels opgedoekte proeftuin Crea en techniek 74,0% (11 leerlingen).

• In Kantoor komt 6,6% (151 leerlingen) uit de tso-studierichting Handel. In Verkoop komt 8,7% (51 leerlingen) uit Kantoor (bso) en 4,1% (24

leerlingen) uit Sociale en technische wetenschappen van het studiegebied Personenzorg tso.

• Ook in het tweede leerjaar van de tweede graad tso stroomt meer dan de helft van de leerlingen in uit dezelfde studierichting.

• De grootste instroom in de tso-studierichting Handel komt uit dezelfde studierichting (68,1% - 2.620 leerlingen). In Handel-talen bedraagt dit

percentage 68,4% (797 leerlingen).

• In Handel stromen ook leerlingen in vanuit de aso-studierichting Economie (13,4% - 517 leerlingen).

Zittenblijvers

• In bso zijn er in Kantoor gemiddeld 8,0% (182 leerlingen) zittenblijvers. In Verkoop is dit percentage iets hoger (10,3% - 60 leerlingen). Het

percentage zittenblijvers bedroeg 6,5% (1 leerling) in de proeftuin Crea en techniek.

• In tso zitten in Handel gemiddeld 10,2% (392 leerlingen) zittenblijvers. In Handel-talen is dit 9,1 % (106 leerlingen).

Pagina 41 van 145

3.2 Derde graad

3.2.1 Eerste leerjaar

Tabel 15a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar Commerciële en sociale technieken van de derde graad (bso)*


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Crea en techniek* (bso) 11 10 7 8 6 8 46,2%

Verzorging-voeding (bso) 5 2 0 1 2 2 11,0%

Kantoor (bso) 1 0 5 1 0 1 7,7%

Overige (6) 5 9 4 3 0 4 23,1%


NVT en onbekend 0 0 1 1 0 0 2,2%

Totaal (N) 23 22 19 19 8 18 100,0%

* Proeftuinen die inmiddels niet meer ingericht worden.

Tabel 15b:Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar Kantoor van de derde graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Kantoor (bso) 1.914 1.856 1.775 1.589 1.606 1.748 72,4%

Overige (49) 418 386 385 360 364 383 15,8%

Zittenblijvers 226 269 242 229 226 238 9,9%

NVT en onbekend 46 45 39 47 54 46 1,9%

Totaal (N) 2.604 2.556 2.441 2.225 2.250 2.415 100,0%

Pagina 42 van 145

Tabel 15c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Verkoop’ van de derde graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Verkoop (bso) 401 434 395 380 390 400 53,7%

Kantoor (bso) 105 101 81 97 89 95 12,7%

Overige (45) 120 127 144 129 132 130 17,5%

Zittenblijvers 111 97 96 89 95 98 13,1%

NVT en onbekend 24 24 22 21 21 22 3,0%

Totaal (N) 761 783 738 716 727 745 100,0%

Tabel 15d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Boekhouden-informatica’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 773 706 728 644 622 695 61,0%

Economie (aso) 215 213 189 186 208 202 17,8%

Overige (22) 114 100 81 88 98 96 8,5%

Zittenblijvers 180 130 128 141 117 139 12,2%

NVT en onbekend 5 1 7 14 3 6 0,5%

Totaal (N) 1.287 1.150 1.133 1.073 1.048 1.138 100,0%

Pagina 43 van 145

Tabel 15e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Handel’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 2.053 1.904 1.867 1.767 1.828 1.884 65,8%

Overige (32) 629 575 579 569 637 598 20,9%

Zittenblijvers 426 378 350 356 342 370 12,9%

NVT en onbekend 14 9 14 11 9 11 0,4%

Totaal (N) 3.122 2.866 2.810 2.703 2.816 2.863 100,0%

Tabel 15f Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Informaticabeheer’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 310 281 284 297 274 289 33,9%

Wetenschappen (aso) 94 80 84 75 86 84 9,8%

Economie (aso) 100 85 75 64 91 83 9,7%

Industriële wetenschappen (tso) 30 34 22 21 25 26 3,1%

Overige (28) 191 164 119 150 132 151 17,7%

Zittenblijvers 242 215 205 192 207 212 24,9%

NVT en onbekend 4 8 7 8 10 7 0,9%

Totaal (N) 971 867 796 807 825 853 100,0%

Pagina 44 van 145

Tabel 15g Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het eerste leerjaar ‘Secretariaat-talen’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel-talen (tso) 809 756 718 670 624 715 64,6%

Handel (tso) 130 130 125 104 90 116 10,5%

Overige (25) 144 155 137 141 124 140 12,7%

Zittenblijvers 168 141 115 108 110 128 11,6%

NVT en onbekend 8 8 4 10 10 8 0,7%

Totaal (N) 1.259 1.190 1.099 1.033 958 1.108 100,0%

Instroom

• In de geanalyseerde periode komt meer dan de helft van de leerlingen in het eerste leerjaar van de derde graad Handel bso uit dezelfde

studierichting van de tweede graad.

• In de inmiddels opgedoekte proeftuin Commerciële en sociale technieken kwam 46,2% (8 leerlingen) uit de proeftuin Crea en techniek. Daarnaast

stroomden er leerlingen in vanuit de bso-studierichtingen Verzorging-voeding (11,0% - 2 leerlingen) en Kantoor (7,7% - 1 leerling).

• In Kantoor komt 72,4% (1.748 leerlingen) uit dezelfde studierichting. In Verkoop bedraagt dit percentage 53,7% (400 leerlingen).

• In Verkoop is er ook een noemenswaardige instroom uit Kantoor (12,7% - 95 leerlingen).

• In de geanalyseerde periode komt meer dan de helft van de leerlingen in het eerste leerjaar van de derde graad tso uit dezelfde of de meest

verwante studierichting van de tweede graad.

• In Handel komt 65,8% (1.884 leerlingen) uit dezelfde studierichting.

• In Boekhouden-informatica komt naast de grootste instroom uit Handel (61,0% - 695 leerlingen) ook een aanzienlijke instroom (17,8% - 202

leerlingen) uit de aso-studierichting Economie.

• In Informaticabeheer komt de grootste instroom uit Handel (33,9% - 289 leerlingen). Daarnaast stromen leerlingen in vanuit de aso-studierichtingen

Wetenschappen (9,8% - 84 leerlingen) en Economie (9,7% - 83 leerlingen). Verder komt 3,1% (26 leerlingen) uit de tso-studierichting Industriële

wetenschappen.

• In Secretariaat-talen komt 64,6% (715 leerlingen) uit Handel-talen en 10,5% (116 leerlingen) uit Handel.

Pagina 45 van 145

Zittenblijvers

• In bso zit in Verkoop het hoogste percentage zittenblijvers met 13,1% (98 leerlingen). In Kantoor is dit lager, namelijk 9,9% (238 leerlingen). In

Commerciële en sociale technieken bedroeg dit percentage 9,9% (2 leerlingen).

• In tso zit het hoogste percentage zittenblijvers in de studierichting Informaticabeheer (24,9% - 212 leerlingen). De andere studierichtingen hebben

een lager en een vergelijkbaar percentage: in Boekhouden-informatica bedraagt dit 12,2% (139 leerlingen), in Handel 12,9% (370 leerlingen) en in

Secretariaat-talen 11,6% (128 leerlingen).

3.2.2 Tweede leerjaar

Tabel 16a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Commerciële en sociale technieken’ van de derde graad (bso)*


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Commerciële en sociale technieken* (bso) 9 17 91,2% 16 17 17 91,2%

Overige (5) 0 4 1 1 0 1 6,6%


Totaal (N) 9 24 23 18 17 18 100,0%

* Proeftuin die inmiddels niet meer wordt ingericht.

Tabel 16b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Kantoor’ van de derde graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Kantoor (bso) 1.959 2.080 2.056 1.917 1.795 1.961 86,8%

Overige (34) 174 138 147 119 127 141 6,2%

Zittenblijvers 143 148 157 150 124 144 6,4%

NVT en onbekend 9 13 9 15 13 12 0,5%

Totaal (N) 2.285 2.379 2.369 2.201 2.059 2.259 100,0%

Pagina 46 van 145

Tabel 16c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Verkoop’ van de derde graad (bso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Verkoop (bso) 584 597 583 548 519 566 89,4%

Overige (20) 25 34 20 45 34 32 5,0%

Zittenblijvers 24 37 39 26 23 30 4,7%


Totaal (N) 642 672 647 622 584 633 100,0%

Tabel 16d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Boekhouden-informatica’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Boekhouden-informatica (tso) 1.061 1.038 922 888 873 956 94,2%

Overige (3) 0 1 0 0 2 1 0,1%

Zittenblijvers 60 71 53 51 41 55 5,4%


Totaal (N) 1.125 1.114 978 941 917 1.015 100,0%

Tabel 16e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Handel’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 2.356 2.583 2.343 2.348 2.213 2.369 93,5%

Overige (9) 22 23 18 33 21 23 0,9%

Zittenblijvers 137 137 141 140 120 135 5,3%

NVT en onbekend 10 3 2 4 8 5 0,2%

Totaal (N) 2.525 2.746 2.504 2.525 2.362 2.532 100,0%

Pagina 47 van 145

Tabel 16f Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Informaticabeheer’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Informaticabeheer (tso) 648 681 580 590 587 617 91,3%

Overige (5) 1 0 2 1 3 1 0,2%

Zittenblijvers 48 54 72 64 38 55 8,2%


Totaal (N) 701 738 654 656 630 676 100,0%

Tabel 16g Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het tweede leerjaar ‘Secretariaat-talen’ van de derde graad (tso)


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Secretariaat-talen (tso) 1.175 1.041 996 938 872 1.004 94,8%

Overige (6) 7 1 1 4 2 3 0,3%

Zittenblijvers 62 52 39 40 40 47 4,4%


Totaal (N) 1.250 1.097 1.040 989 920 1.059 100,0%

Instroom

• In alle studierichtingen van het tweede leerjaar van de derde graad komen de leerlingen doorgaans uit de eigen studierichting. Schommelingen in de

percentages hangen samen met het percentage zittenblijvers.

Zittenblijvers

• Er zijn minder zittenblijvers in het tweede leerjaar dan in het eerste leerjaar van de derde graad.

• In bso heeft Kantoor gemiddeld 6,4% (144 leerlingen) zittenblijvers. In Verkoop is dit iets lager (4,7% - 30 leerlingen). In de inmiddels opgedoekte

proeftuin Commerciële en sociale technieken bedroeg dit percentage 2,2% (gemiddeld minder dan één leerling).

Pagina 48 van 145

• In tso heeft Informaticabeheer (tso) het hoogste percentage zittenblijvers (8,2% - 55 leerlingen). De andere studierichtingen hebben een lager,

gelijkaardig percentage: Boekhouden-informatica heeft gemiddeld 5,4% (55 leerlingen) zittenblijvers, Handel 5,3% (135 leerlingen) en Secretariaat-

talen 4,4% (47 leerlingen).

3.2.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso)

Tabel 17a Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar ‘Kantooradministratie en gegevensbeheer’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Kantoor (bso) 1.627 1.561 1.577 1.646 1.522 1.587 95,3%

Overige (13) 12 17 19 23 27 20 1,2%

Zittenblijvers 40 33 37 27 28 33 2,0%

NVT en onbekend 42 18 20 22 22 25 1,5%

Totaal (N) 1.721 1.629 1.653 1.718 1.599 1.664 100,0%

Tabel 17b Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar ‘Logistiek’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Kantoor (bso) 100 106 105 86 86 97 76,2%

Overige (16) 13 12 13 6 16 12 9,5%


NVT en onbekend 16 13 19 9 9 13 10,4%

Totaal (N) 131 136 146 109 112 127 100,0%

Pagina 49 van 145

Tabel 17c Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar ‘Verkoop en vertegenwoordiging’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Verkoop (bso) 72 86 84 89 108 88 74,0%

Overige (10) 13 31 20 21 34 24 20,1%



Totaal (N) 94 123 110 115 151 119 100,0%

Tabel 17d Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in het specialisatiejaar ‘Winkelbeheer en etalage’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Verkoop (bso) 355 334 350 351 293 337 84,7%

Overige (14) 38 36 54 47 48 45 11,2%


NVT en onbekend 18 5 6 7 8 9 2,2%

Totaal (N) 416 387 421 410 352 397 100,0%

Tabel 17e Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘Administratie vrije beroepen’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 6 15 4 1 2 6 14,5%

Secretariaat-talen (tso) 4 7 6 3 2 4 11,4%

Onthaal en public relations (tso) 2 1 0 3 1 1 3,6%

Overige (7) 3 3 4 3 1 3 7,3%


NVT en onbekend 25 24 26 28 19 24 63,2%

Totaal (N) 40 50 40 38 25 39 100,0%

Pagina 50 van 145

Tabel 17f Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘Commercieel webverkeer’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Informaticabeheer (tso) 2 3 2 3 5 3 17,0%

Overige (2) 4 3 0 0 0 1 8,0%


NVT en onbekend 12 10 14 18 12 13 75,0%

Totaal (N) 18 16 16 21 17 18 100,0%

Tabel 17g Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘Immobiliënbeheer’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 2 2 3 2 2 2 10,9%




Overige (8) 3 2 2 0 4 2 10,9%


NVT en onbekend 9 12 10 10 19 12 59,4%

Totaal (N) 22 16 19 16 28 20 100,0%

Pagina 51 van 145

Tabel 17h Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘Internationaal transport en goederenverzending’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 17 10 6 11 2 9 18,7%


Boekhouden-informatica (tso) 3 0 2 0 2 1 2,8%

Overige (8) 7 6 4 1 1 4 7,7%


NVT en onbekend 34 36 25 30 24 30 60,6%

Totaal (N) 71 58 43 43 31 49 100,0%

Tabel 17i Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘KMO-administratie’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 11 13 10 5 4 9 26,2%

Boekhouden-informatica (tso) 3 0 2 5 0 2 6,1%


Overige (2) 0 0 0 2 3 1 3,0%


NVT en onbekend 22 19 21 16 20 20 59,8%

Totaal (N) 38 34 36 28 28 33 100,0%

Pagina 52 van 145

Tabel 17j Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘KMO-ondernemerschap’*

Studierichtingen Aantal inschrijvingen per schooljaar

Gemiddelde

(N)

Gemiddelde

(%)

2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Wetenschappen-wiskunde (aso) 1 0 0 0 0 0 12,5%

Economie-moderne talen (aso) 0 0 0 1 0 0 12,5%

Dierenzorgtechnieken** (tso) 1 0 0 0 0 0 12,5%



NVT en onbekend 0 0 0 2 1 1 37,5%

Totaal (N) 2 1 0 3 2 2 100,0%

* Deze Se-n-Se wordt inmiddels niet meer ingericht

* De studierichting Dierenzorgtechnieken is inmiddels opgegaan in de nieuwe studierichting Plant-, dier- en milieutechnieken.

Tabel 17k Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘Medico-sociale administratie’

Studierichtingen Aantal inschrijvingen per schooljaar

Gemiddelde

(N)

Gemiddelde

(%)

2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Handel (tso) 5 7 7 9 4 6 7,1%




Gezondheids- en welzijnswetenschappen (tso) 3 2 1 3 1 2 2,2%

Overige (6) 1 3 5 4 0 3 2,9%


NVT en onbekend 38 55 75 86 81 67 74,0%

Totaal (N) 65 86 94 116 92 91 100,0%

Pagina 53 van 145

Tabel 17l Studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se ‘Verkoop en distributie’


2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013


Handel (tso) 2 5 3 0 2 2 9,5%


Kantoor (bso) 1 0 3 0 0 1 3,2%

Overige (9) 1 2 1 4 3 2 8,7%


NVT en onbekend 11 18 20 14 16 16 62,7%

Totaal (N) 19 32 29 22 24 25 100,0%

Instroom

• In de geanalyseerde periode komt de grootste instroom van leerlingen in de specialisatiejaren vanuit de meest verwante studierichtingen in

hetzelfde studiegebied.

• In de specialisatiejaren Kantooradministratie en gegevensbeheer en Logistiek komt de grootste instroom uit de studierichting Kantoor met

respectievelijk 95,3% (1.587 leerlingen) en 76,2% (97 leerlingen). De grootste instroom in de specialisatiejaren Verkoop en vertegenwoordiging en

Winkelbeheer en etalage komt uit de studierichting Verkoop met respectievelijk 74,0% (88 leerlingen) en 84,7% (337 leerlingen).

• In de geanalyseerde periode komt de grootste instroom in de Se-n-Se vanuit de meest verwante studierichting van hetzelfde studiegebied.

• In Administratie vrije beroepen (14,5% - 6 leerlingen), Immobiliënbeheer (10,9% -2 leerlingen), Internationaal transport en goederenverzending

(18,7% - 9 leerlingen), KMO-administratie (26,2% - 9 leerlingen) en Medico-sociale administratie (7,1% - 6 leerlingen) komt de grootste instroom

vanuit Handel.

• In Commercieel webverkeer komt de grootste instroom uit Informaticabeheer (17,0% - 3 leerlingen).

• In KMO-ondernemerschap kwam 25,0% uit aso. Het betreft echter een klein aantal leerlingen. Deze Se-n-Se wordt inmiddels niet meer ingericht.

• Er is een grote instroom in Se-n-Se vanuit Secretariaat-talen. In Administratie vrije beroepen stroomt 11,4% in vanuit deze studierichting (4

leerlingen). Dit percentage bedraagt 6,9% in Immobiliënbeheer (1 leerling); 10,2% in Internationaal transport en goederenverzending (5 leerlingen);

4,3% in KMO-administratie (1 leerling); 5,5% in Medico-sociale administratie (5 leerlingen) en 11,1% in Verkoop en distributie (3 leerlingen).

Pagina 54 van 145

• In Administratie vrije beroepen (3,6% - 1 leerling), Immobiliënbeheer (5,9% - 1 leerling), het inmiddels opgedoekte KMO-ondernemerschap (12,5% - 0

leerlingen), Medico-sociale administratie (2,9% - 3 leerlingen) en Verkoop en distributie is er een kleine instroom vanuit Onthaal en public relations

van het studiegebied Toerisme.

• Er is ook een kleine instroom vanuit Sociale en technische wetenschappen van het studiegebied Personenzorg tso in Immobiliënbeheer (5,0% - 1

leerling) en in Medico-sociale administratie (5,3% - 5 leerlingen).

• Voor de studierichtingen van waaruit leerlingen instromen in de Se-n-Se kunnen geen algemene conclusies getrokken worden, aangezien de groep

NVT en onbekend steeds een groot percentage vertegenwoordigt.

Zittenblijvers

• In de specialisatiejaren zijn er zeer weinig zittenblijvers: het percentage varieert van 1,8% (7 leerlingen) in Winkelbeheer en etalage tot 3,9% (5

leerlingen) in Logistiek.

• In de Se-n-Se is het percentage zittenblijvers eveneens zeer klein.

Pagina 55 van 145

4 Attestering

De tabellen in het onderdeel Attestering geven een overzicht van het aantal leerlingen dat op het einde van een schooljaar een A-, B- of C-attest behaalde.

Om vergelijking mogelijk te maken, worden de cijfers per onderwijsvorm, studiegebied en studierichting gegeven. De data beslaan de periode vanaf het

schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013.

In het eerste leerjaar van de derde graad bestaat de attestering in aso, kso en bso uit een A-attest of een C-attest. In tso kan in uitzonderlijke gevallen ook

een B-attest gegeven worden in dit leerjaar, mits de leerling het leerjaar met vrucht heeft beëindigd en tot het volgend leerjaar mag worden toegelaten

behalve in de onderwijsvorm technisch secundair onderwijs.

In het tweede leerjaar van de derde graad bestaat de attestering voor bso uit een getuigschrift of een C-attest, voor tso, kso en aso uit een diploma

secundair onderwijs of een C-attest. In het specialisatiejaar (bso) bestaat de attestering uit het diploma secundair onderwijs of een C-attest. In Se-n-Se (tso

en kso) bestaat de attestering uit een certificaat of een C-attest. Na het voorbereidend jaar op het hoger onderwijs (aso en kso) krijgt de leerling een attest

van regelmatige lesbijwoning als hij het leerjaar geheel of ten dele heeft gevolgd. In de rubriek ‘Onbekend’ worden leerlingen opgenomen waarvan niet

bekend is of zij een attest hebben behaald.

Pagina 56 van 145

4.1 Tweede graad

Tabel 18 Attestering in het eerste leerjaar van de tweede graad bso

A-attest B-attest C-attest Onbekend

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

bso (1ste

lrj)

2008 - 2009 13.210 82,4% 640 4,0% 1.983 12,4% 193 1,2% 16.026

2009 - 2010 12.777 82,2% 597 3,8% 1.921 12,4% 241 1,6% 15.536

2010 - 2011 13.035 80,9% 615 3,8% 2.179 13,5% 284 1,8% 16.113

2011 - 2012 13.166 82,2% 602 3,8% 1.979 12,3% 279 1,7% 16.026

2012 - 2013 12.794 82,6% 654 4,2% 1.758 11,4% 277 1,8% 15.483

gemiddelde 12.996 82,1% 622 3,9% 1.964 12,4% 255 1,6% 15.837

Studiegebied Handel bso

2008 - 2009 2.299 77,5% 254 8,6% 369 12,4% 45 1,5% 2.967

2009 - 2010 2.166 77,1% 230 8,2% 382 13,6% 32 1,1% 2.810

2010 - 2011 2.105 74,5% 228 8,1% 436 15,4% 58 2,1% 2.827

2011 - 2012 2.157 75,9% 242 8,5% 396 13,9% 47 1,7% 2.842

2012 - 2013 2.127 76,8% 238 8,6% 367 13,3% 36 1,3% 2.768

gemiddelde 2.171 76,4% 238 8,4% 390 13,7% 44 1,5% 2.843

Crea en techniek*

2008 - 2009 10 90,9% 0 0,0% 1 9,1% 0 0,0% 11

2009 - 2010 17 85,0% 2 10,0% 1 5,0% 0 0,0% 20

2010 - 2011 17 85,0% 2 10,0% 1 5,0% 0 0,0% 20

2011 - 2012 18 81,8% 1 4,5% 3 13,6% 0 0,0% 22

2012 - 2013 7 63,6% 2 18,2% 2 18,2% 0 0,0% 11

gemiddelde 14 82,1% 1 8,3% 2 9,5% 0 0,0% 17

Pagina 57 van 145

Kantoor

2008 - 2009 1.871 78,2% 213 8,9% 288 12,0% 22 0,9% 2.394

2009 - 2010 1.731 77,5% 190 8,5% 292 13,1% 21 0,9% 2.234

2010 - 2011 1.705 74,7% 186 8,2% 348 15,2% 43 1,9% 2.282

2011 - 2012 1.748 75,4% 212 9,1% 324 14,0% 33 1,4% 2.317

2012 - 2013 1.736 77,0% 202 9,0% 296 13,1% 22 1,0% 2.256

gemiddelde 1.758 76,6% 201 8,7% 310 13,5% 28 1,2% 2.297

Verkoop

2008 - 2009 428 74,7% 41 7,2% 81 14,1% 23 4,0% 573

2009 - 2010 435 75,5% 40 6,9% 90 15,6% 11 1,9% 576

2010 - 2011 400 73,4% 42 7,7% 88 16,1% 15 2,8% 545

2011 - 2012 409 77,9% 30 5,7% 72 13,7% 14 2,7% 525

2012 - 2013 391 76,4% 36 7,0% 71 13,9% 14 2,7% 512

gemiddelde 413 75,5% 38 6,9% 80 14,7% 15 2,8% 546


Pagina 58 van 145

Tabel 19 Attestering in het tweede leerjaar van de tweede graad bso


Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

bso (2de

lrj)

2008 - 2009 13.796 86,2% 625 3,9% 1.355 8,5% 233 1,5% 16.009

2009 - 2010 13.511 85,7% 597 3,8% 1.408 8,9% 252 1,6% 15.768

2010 - 2011 13.192 86,3% 637 4,2% 1.234 8,1% 224 1,5% 15.287

2011 - 2012 13.516 86,7% 644 4,1% 1.222 7,8% 215 1,4% 15.597

2012 - 2013 13.709 87,6% 671 4,3% 1.057 6,8% 216 1,4% 15.653

gemiddelde 13.545 86,5% 635 4,1% 1.255 8,0% 228 1,5% 15.663


2008 - 2009 2.077 84,3% 181 7,3% 180 7,3% 26 1,1% 2.464

2009 - 2010 1.982 82,9% 154 6,4% 216 9,0% 40 1,7% 2.392

2010 - 2011 1.801 80,6% 193 8,6% 193 8,6% 47 2,1% 2.234

2011 - 2012 1.837 84,8% 147 6,8% 156 7,2% 26 1,2% 2.166

2012 - 2013 1.912 84,3% 164 7,2% 149 6,6% 42 1,9% 2.267

gemiddelde 1.922 83,4% 168 7,3% 179 7,8% 36 1,6% 2.305

Crea en techniek*

2008 - 2009 10 71,4% 3 21,4% 1 7,1% 0 0,0% 14

2009 - 2010 11 91,7% 1 8,3% 0 0,0% 0 0,0% 12

2010 - 2011 14 70,0% 1 5,0% 4 20,0% 1 5,0% 20

2011 - 2012 9 75,0% 2 16,7% 1 8,3% 0 0,0% 12

2012 - 2013 17 89,5% 2 10,5% 0 0,0% 0 0,0% 19

gemiddelde 12 79,2% 2 11,7% 1 7,8% 0 1,3% 15

Kantoor

2008 - 2009 2.067 85,1% 178 7,3% 179 7,4% 26 1,1% 2.450

2009 - 2010 1.971 84,1% 153 6,5% 216 9,2% 40 1,7% 2.380

2010 - 2011 1.787 82,4% 192 8,9% 189 8,7% 46 2,1% 2.214

2011 - 2012 1.828 85,9% 145 6,8% 155 7,3% 26 1,2% 2.154

2012 - 2013 1.895 84,3% 162 7,2% 149 6,6% 42 1,9% 2.248

gemiddelde 1.910 83,4% 166 7,3% 178 7,8% 36 1,6% 2.289

Pagina 59 van 145

Verkoop

2008 - 2009 502 83,9% 30 5,0% 66 11,0% 7 1,2% 605

2009 - 2010 487 81,3% 33 5,5% 77 12,9% 9 1,5% 606

2010 - 2011 452 79,7% 34 6,0% 81 14,3% 10 1,7% 577

2011 - 2012 468 83,9% 30 5,4% 59 10,6% 19 3,3% 576

2012 - 2013 476 83,7% 35 6,2% 51 9,0% 7 1,2% 569

gemiddelde 477 81,3% 32 5,5% 67 11,4% 10 1,8% 587


Pagina 60 van 145

Tabel 20 Attestering in het eerste leerjaar van de tweede graad tso


Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

tso (1ste

lrj)

2008 - 2009 17.485 80,8% 2.774 12,8% 1.317 6,1% 60 0,3% 21.636

2009 - 2010 17.084 81,5% 2.640 12,6% 1.153 5,5% 78 0,4% 20.955

2010 - 2011 16.826 81,3% 2.614 12,6% 1.183 5,7% 73 0,4% 20.696

2011 - 2012 16.792 81,7% 2.609 12,7% 1.093 5,3% 64 0,3% 20.558

2012 - 2013 16.833 81,3% 2.676 12,9% 1.094 5,3% 93 0,4% 20.696

gemiddelde 17.004 81,3% 2.663 12,7% 1.168 5,6% 74 0,4% 20.908

Studiegebied Handel

tso

2008 - 2009 3.934 80,4% 673 13,8% 269 5,5% 16 0,3% 4.892

2009 - 2010 3.636 80,0% 611 13,4% 278 6,1% 21 0,5% 4.546

2010 - 2011 3.525 79,7% 634 14,3% 254 5,7% 12 0,3% 4.425

2011 - 2012 3.416 78,9% 604 14,0% 293 6,8% 16 0,4% 4.329

2012 - 2013 3.401 78,4% 625 14,4% 287 6,6% 25 0,6% 4.338

gemiddelde 3.582 79,5% 629 14,0% 276 6,1% 18 0,4% 4.506

Handel

2008 - 2009 2.973 80,7% 512 13,9% 200 5,4% 15 0,4% 3.700

2009 - 2010 2.772 80,1% 477 13,8% 206 6,0% 17 0,5% 3.472

2010 - 2011 2.712 80,1% 482 14,2% 185 5,5% 11 0,3% 3.390

2011 - 2012 2.613 78,9% 465 14,0% 227 6,9% 13 0,4% 3.318

2012 - 2013 2.636 78,4% 490 14,6% 213 6,3% 22 0,7% 3.361

gemiddelde 2.741 79,5% 485 14,1% 206 6,0% 16 0,5% 3.448

Handel-talen

2008 - 2009 961 80,7% 161 13,5% 69 5,8% 1 0,1% 1.192

2009 - 2010 864 80,7% 134 12,5% 72 6,7% 4 0,4% 1.074

2010 - 2011 813 78,6% 152 14,7% 69 6,7% 1 0,1% 1.035

2011 - 2012 803 79,7% 139 13,8% 66 6,5% 3 0,3% 1.011

2012 - 2013 765 78,3% 135 13,8% 74 7,6% 3 0,3% 977

gemiddelde 841 79,5% 144 13,6% 70 6,6% 2 0,2% 1.058

Pagina 61 van 145

Tabel 21 Attestering in het tweede leerjaar van de tweede graad tso


Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

tso (2de

lrj)

2008 - 2009 18.565 81,1% 3049 13,3% 1187 5,2% 104 0,5% 22.905

2009 - 2010 17.787 80,9% 3007 13,7% 1096 5,0% 96 0,4% 21.986

2010 - 2011 17.542 82,2% 2794 13,1% 913 4,3% 97 0,5% 21.346

2011 - 2012 17.304 82,3% 2743 13,1% 893 4,2% 75 0,4% 21.015

2012 - 2013 17.280 81,7% 2875 13,6% 897 4,2% 87 0,4% 21.139

gemiddelde 17.696 81,6% 2.894 13,3% 997 4,6% 92 0,4% 21.679

Studiegebied Handel tso

2008 - 2009 4.176 76,7% 880 16,2% 359 6,6% 32 0,6% 5.447

2009 - 2010 4.122 78,2% 786 14,9% 337 6,4% 26 0,5% 5.271

2010 - 2011 3.802 78,0% 775 15,9% 263 5,4% 32 0,7% 4.872

2011 - 2012 3.784 80,1% 718 15,2% 210 4,4% 13 0,3% 4.725

2012 - 2013 3.708 78,3% 766 16,2% 238 5,0% 26 0,5% 4.738

gemiddelde 3.918 78,2% 785 15,7% 281 5,6% 26 0,5% 5.010

Handel

2008 - 2009 3.121 75,6% 698 16,9% 281 6,8% 27 0,7% 4.127

2009 - 2010 3.132 77,8% 609 15,1% 263 6,5% 20 0,5% 4.024

2010 - 2011 2.878 77,1% 628 16,8% 202 5,4% 23 0,6% 3.731

2011 - 2012 2.926 79,8% 571 15,6% 162 4,4% 7 0,2% 3.666

2012 - 2013 2.875 78,1% 597 16,2% 189 5,1% 22 0,6% 3.683

gemiddelde 2.986 77,6% 621 16,1% 219 5,7% 20 0,5% 3.846

Handel-talen

2008 - 2009 1.055 79,9% 182 13,8% 78 5,9% 5 0,4% 1.320

2009 - 2010 990 79,4% 177 14,2% 74 5,9% 6 0,5% 1.247

2010 - 2011 924 81,0% 147 12,9% 61 5,3% 9 0,8% 1.141

2011 - 2012 858 81,0% 147 13,9% 48 4,5% 6 0,6% 1.059

2012 - 2013 833 79,0% 169 16,0% 49 4,6% 4 0,4% 1.055

gemiddelde 932 80,1% 164 14,1% 62 5,3% 6 0,5% 1.164

Pagina 62 van 145

Verhouding van de attesten in het eerste leerjaar van de tweede graad bso

• In de geanalyseerde periode bedraagt het gemiddeld percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Handel bso 76,4%. Dat is lager dan

gemiddeld in het bso (82,1%).

• Het percentage B-attesten bedraagt gemiddeld 8,4%. Dat percentage is hoger dan gemiddeld in het bso (3,9%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 13,7%. Dit is hoger dan gemiddeld in het bso (12,4%).

• In het eerste leerjaar van de tweede graad van de inmiddels opgedoekte proeftuin Crea en techniek bedroeg het percentage A-attesten 82,1% (14

leerlingen) en dat was hoger dan gemiddeld in het studiegebied Handel (76,4%). Het percentage B-attesten (8,3% - 1 leerling) was ongeveer even hoog

als in het studiegebied (8,4%). Het percentage C-attesten (9,5% - 2 leerlingen) was lager dan gemiddeld in het studiegebied Handel (13,7%).

• Gemiddeld wordt in Kantoor aan 76,6% (1.758 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt. Dit percentage is ongeveer gelijk aan het

gemiddelde van het studiegebied (76,4%). Het percentage B-attesten (8,7% - 201 leerlingen) is eveneens vergelijkbaar met het gemiddelde van het

studiegebied (8,4%). Het percentage C-attesten (13,5% - 310 leerlingen) is eveneens vergelijkbaar met het gemiddelde van het studiegebied (13,7%).

• Gemiddeld wordt in Verkoop aan 75,5% (413 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt. Dit percentage is lager dan gemiddeld in het

studiegebied (76,4%). Het percentage B-attesten (6,9% - 38 leerlingen) is lager dan gemiddeld in het studiegebied (8,4%). Het percentage C-attesten

(14,7% - 80 leerlingen) is hoger dan gemiddeld in het studiegebied (13,7%).

Verhouding van de attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad bso

• Het percentage uitgereikte A-attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad in het studiegebied Handel bso bedraagt gemiddeld 83,4%. Dat is

lager is dan gemiddeld in het bso (86,5%).

• Het percentage B-attesten bedraagt gemiddeld 7,3%. Dit is hoger dan gemiddeld in het bso (4,1%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 7,8%, wat ongeveer gelijk is aan het gemiddelde van het bso (8,0%).

• In het tweede leerjaar van de tweede graad van de inmiddels opgedoekte proeftuin Crea en techniek bedroeg het percentage A-attesten in bso 79,2%

(12 leerlingen) en dat was lager dan het gemiddeld percentage van het studiegebied Handel (83,4%). Het percentage B-attesten (11,7% - 2 leerlingen)

was hoger dan gemiddeld in het studiegebied (7,3%). Het percentage C-attesten (7,8%) was identiek aan dat van het studiegebied Handel (7,8%).

• Gemiddeld wordt in Kantoor aan 83,4% (1.910 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt. Dat is gelijk aan het percentage in het studiegebied

(83,4%). Het percentage B-attesten (7,3% - 166 leerlingen) is even hoog als gemiddeld in het studiegebied (7,3%). Ook het percentage C-attesten (7,8% -

178 leerlingen) is identiek aan het gemiddeld percentage van het studiegebied (7,8%).

Pagina 63 van 145

• In Verkoop bedraagt het percentage A-attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad 81,3% (477 leerlingen) en dat is lager dan gemiddeld in het

studiegebied (83,4%). Het percentage B-attesten (5,5% - 32 leerlingen) is lager dan gemiddeld in het studiegebied (7,3%). Het percentage C-attesten

(11,4% - 67 leerlingen) is hoger dan gemiddeld in het studiegebied (7,8%).

• Als we de attestering van het eerste leerjaar van de tweede graad bso in het studiegebied Handel vergelijken met die van het tweede leerjaar, ligt het

gemiddeld percentage leerlingen dat slaagt voor het tweede leerjaar 7,0% hoger dan in het eerste leerjaar. Het gemiddeld percentage B-attesten daalt

met 1,1% en het gemiddeld percentage C-attesten daalt met 5,9%.

Verhouding van de attesten in het eerste leerjaar van de tweede graad tso

• In de geanalyseerde periode bedraagt het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Handel tso gemiddeld 79,5%. Het percentage A-

attesten in het studiegebied Handel tso is lager dan gemiddeld in het tso (81,3%).

• Het percentage B-attesten bedraagt gemiddeld 14,0%. Dat percentage is hoger dan gemiddeld in het tso (12,7%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 6,1%. Dat percentage is iets hoger dan gemiddeld in het totale tso (5,6%).

• In het eerste leerjaar van de tweede graad Handel behaalt 79,5% (2.741 leerlingen) van de leerlingen een A-attest, wat identiek is aan het gemiddeld

percentage van het studiegebied Handel (79,5%). Het percentage B-attesten bedraagt 14,1% (485 leerlingen), wat gelijkaardig is aan het gemiddeld

percentage van het studiegebied (14,0%). Het percentage C-attesten (6,0% - 206 leerlingen) is ongeveer even hoog als gemiddeld in het studiegebied

Handel (6,1%).

• Gemiddeld wordt in Handel-talen aan 79,5% (841 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt. Dit percentage is hetzelfde als het gemiddelde

van het studiegebied (79,5%). Het percentage B-attesten bedraagt 13,6% (144 leerlingen), wat iets lager is dan gemiddeld in het studiegebied (14,0%).

Het percentage C-attesten (6,6% - 70 leerlingen) is iets hoger dan gemiddeld in het studiegebied (6,1%).

Verhouding van de attesten in het tweede leerjaar van de tweede graad tso

• In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 bedraagt het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Handel tso gemiddeld 78,2%. Dit

percentage is lager dan gemiddeld in het tso (81,6%).

• Het percentage B-attesten bedraagt gemiddeld 15,7%. Dat percentage is hoger dan gemiddeld in het tso (13,3%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 5,6%. Dat percentage is eveneens hoger dan gemiddeld in het tso (4,6%).

Pagina 64 van 145

• In het tweede leerjaar van de tweede graad Handel bedraagt het percentage A-attesten 77,6% (2.986 leerlingen) en dat is lager dan in het studiegebied

Handel (78,2%). Het percentage B-attesten bedraagt 16,1% (621 leerlingen), wat hoger is dan in het studiegebied (15,7%). Het percentage C-attesten

(5,7% - 219 leerlingen) is ongeveer even hoog als in het studiegebied Handel (5,6%).

• Gemiddeld wordt in Handel-talen aan 80,1% (932 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt, wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied

(78,2%). Het percentage B-attesten bedraagt 14,1% (164 leerlingen), wat lager is dan gemiddeld in het studiegebied (15,7%). Het percentage C-attesten

(5,3% - 62 leerlingen) is ongeveer gelijk aan het gemiddelde van het studiegebied (5,6%).

• Als we de attestering van het eerste leerjaar van de tweede graad tso vergelijken met die van het tweede leerjaar in het studiegebied Handel, dan is het

gemiddeld percentage leerlingen dat slaagt voor het tweede leerjaar 1,3% ligt dan in het eerste leerjaar. Het gemiddeld percentage B-attesten stijgt

met 1,7% en het percentage C-attesten daalt met 0,5%.

Vergelijking attestering bso-tso

• In de geanalyseerde vijf schooljaren ligt het gemiddeld percentage A-attesten in het studiegebied Handel in de tweede graad bso (79,9%) hoger dan het

gemiddeld percentage in tso (78,9%). Het gemiddeld percentage B-attesten is hoger in tso (14,9%) dan in bso (7,9%). Het gemiddeld percentage C-

attesten is hoger in bso (10,8%) dan in tso (5,9%).

Pagina 65 van 145

4.2 Derde graad

Tabel 22 Attestering in het eerste leerjaar van de derde graad bso

A-attest C-attest Onbekend

Aantal

(N)

Percentage

(%) Aantal (N)

Percentage

(%) Aantal (N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

bso (1ste

lrj)

2008 - 2009 14.155 85,5% 1.977 11,9% 425 2,6% 16.557

2009 - 2010 13.989 84,9% 2.050 12,4% 442 2,7% 16.481

2010 - 2011 13.805 85,3% 1.915 11,8% 458 2,8% 16.178

2011 - 2012 13.411 85,6% 1.775 11,3% 479 3,1% 15.665

2012 - 2013 13.766 86,4% 1.734 10,9% 430 2,7% 15.930

gemiddelde 13.825 85,5% 1.890 11,7% 447 2,8% 16.162


2008 - 2009 2.836 83,7% 449 13,3% 103 3,0% 3.388

2009 - 2010 2.805 83,5% 461 13,7% 95 2,8% 3.361

2010 - 2011 2.637 82,4% 453 14,1% 112 3,5% 3.202

2011 - 2012 2.456 83,0% 405 13,7% 99 3,3% 2.960

2012 - 2013 2.503 83,9% 379 12,7% 103 3,5% 2.985

gemiddelde 2.647 83,3% 429 13,5% 102 3,2% 3.179


2008 - 2009 21 91,3% 1 4,3% 1 4,3% 23

2009 - 2010 22 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 22

2010 - 2011 17 89,5% 1 5,3% 1 5,3% 19

2011 - 2012 18 94,7% 1 5,3% 0 0,0% 19

2012 - 2013 8 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 8

gemiddelde 17 94,5% 1 3,3% 0 2,2% 18

Pagina 66 van 145

Kantoor

2008 - 2009 2.176 83,6% 349 13,4% 79 3,0% 2.604

2009 - 2010 2.148 84,0% 345 13,5% 63 2,5% 2.556

2010 - 2011 2.026 83,0% 352 14,4% 63 2,6% 2.441

2011 - 2012 1.866 83,9% 289 13,0% 70 3,1% 2.225

2012 - 2013 1.905 84,7% 272 12,1% 73 3,2% 2.250

gemiddelde 2.023 83,7% 321 13,3% 72 3,0% 2.416

Verkoop

2008 - 2009 639 84,0% 99 13,0% 23 3,0% 761

2009 - 2010 635 81,1% 116 14,8% 32 4,1% 783

2010 - 2011 601 81,4% 100 13,6% 37 5,0% 738

2011 - 2012 572 79,9% 115 16,1% 29 4,1% 716

2012 - 2013 590 81,2% 107 14,7% 30 4,1% 727

gemiddelde 607 81,5% 107 14,4% 30 4,1% 745


Pagina 67 van 145

Tabel 23 Attestering in het tweede leerjaar van de derde graad bso

Studiegetuigschrift C-attest Onbekend

Aantal

(N)

Percentage

(%) Aantal (N)

Percentage

(%) Aantal (N)

Percentage

(%) Totaal (N)

bso (2de

lrj)

2008 - 2009 12.771 88,0% 1.357 9,4% 380 2,6% 14.508

2009 - 2010 13.125 88,0% 1.329 8,9% 468 3,1% 14.922

2010 - 2011 12.977 88,4% 1.254 8,5% 453 3,1% 14.684

2011 - 2012 12.784 88,9% 1.188 8,3% 403 2,8% 14.375

2012 - 2013 12.486 89,0% 1.113 7,9% 423 3,0% 14.022

gemiddelde 12.829 88,5% 1.248 8,6% 425 2,9% 14.502


2008 - 2009 2.520 85,8% 337 11,5% 79 2,7% 2.936

2009 - 2010 2.583 84,0% 365 11,9% 127 4,1% 3.075

2010 - 2011 2.606 85,8% 333 11,0% 100 3,3% 3.039

2011 - 2012 2.476 87,2% 285 10,0% 80 2,8% 2.841

2012 - 2013 2.295 86,3% 259 9,7% 106 4,0% 2.660

gemiddelde 2.496 85,8% 316 10,9% 98 3,4% 2.910


2008 - 2009 9 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 9

2009 - 2010 22 91,7% 1 4,2% 1 4,2% 24

2010 - 2011 20 87,0% 2 8,7% 1 4,3% 23

2011 - 2012 16 88,9% 1 5,6% 1 5,6% 18

2012 - 2013 16 94,1% 0 0,0% 1 5,9% 17

gemiddelde 17 91,2% 1 4,4% 1 4,4% 18

Kantoor

2008 - 2009 1.958 85,7% 275 12,3% 52 2,3% 2.285

2009 - 2010 1.984 83,4% 297 13,0% 98 4,1% 2.379

2010 - 2011 2.013 85,0% 279 12,2% 77 3,3% 2.369

2011 - 2012 1.905 86,6% 237 11,1% 59 2,7% 2.201

2012 - 2013 1.771 86,0% 211 10,2% 77 3,7% 2.059

gemiddelde 1.926 85,3% 260 11,5% 73 3,2% 2.259

Pagina 68 van 145

Verkoop

2008 - 2009 553 86,1% 62 10,1% 27 4,2% 642

2009 - 2010 577 85,9% 67 10,4% 28 4,2% 672

2010 - 2011 573 88,6% 52 8,3% 22 3,4% 647

2011 - 2012 555 89,2% 47 7,8% 20 3,2% 622

2012 - 2013 508 87,0% 48 8,2% 28 4,8% 584

gemiddelde 553 87,3% 55 8,7% 25 3,9% 633


Pagina 69 van 145

Tabel 24 Attestering in het eerste leerjaar van de derde graad tso


Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

tso (1ste

lrj)

2008 - 2009 21.125 83,0% 1.341 5,3% 2.742 10,8% 242 1,0% 25.450

2009 - 2010 20.975 83,3% 1.334 5,3% 2.634 10,5% 227 0,9% 25.170

2010 - 2011 20.054 83,5% 1.334 5,6% 2.367 9,9% 272 1,1% 24.027

2011 - 2012 19.990 84,2% 1.282 5,4% 2.240 9,4% 228 1,0% 23.740

2012 - 2013 19.828 84,2% 1.226 5,2% 2.232 9,5% 256 1,1% 23.542

gemiddelde 20.394 83,6% 1.303 5,3% 2.443 10,0% 245 1,0% 24.386


2008 - 2009 5.404 81,4% 515 7,8% 646 9,7% 74 1,1% 6.639

2009 - 2010 4.892 80,6% 526 8,7% 599 9,9% 56 0,9% 6.073

2010 - 2011 4.825 82,6% 486 8,3% 452 7,7% 75 1,3% 5.838

2011 - 2012 4.602 81,9% 493 8,8% 457 8,1% 64 1,1% 5.616

2012 - 2013 4.660 82,5% 498 8,8% 435 7,7% 54 1,0% 5.647

gemiddelde 4.877 81,8% 504 8,4% 518 8,7% 65 1,1% 5.963


2008 - 2009 1.057 82,1% 99 7,7% 111 8,6% 20 1,6% 1.287

2009 - 2010 944 82,1% 84 7,3% 117 10,2% 5 0,4% 1.150

2010 - 2011 915 80,8% 104 9,2% 94 8,3% 20 1,8% 1.133

2011 - 2012 896 83,5% 91 8,5% 78 7,3% 8 0,7% 1.073

2012 - 2013 872 83,2% 89 8,5% 75 7,2% 12 1,1% 1.048

gemiddelde 937 82,3% 93 8,2% 95 8,3% 13 1,1% 1.138

Pagina 70 van 145

Handel

2008 - 2009 2.604 83,4% 256 8,2% 234 7,5% 28 0,9% 3.122

2009 - 2010 2.356 82,2% 264 9,2% 221 7,7% 25 0,9% 2.866

2010 - 2011 2.367 84,2% 227 8,1% 182 6,5% 34 1,2% 2.810

2011 - 2012 2.227 82,4% 258 9,5% 181 6,7% 37 1,4% 2.703

2012 - 2013 2.377 84,4% 253 9,0% 162 5,8% 24 0,9% 2.816

gemiddelde 2.386 83,3% 252 8,8% 196 6,8% 30 1,0% 2.863

Informaticabeheer

2008 - 2009 688 70,9% 75 7,7% 194 20,0% 14 1,4% 971

2009 - 2010 587 67,7% 98 11,3% 172 19,8% 10 1,2% 867

2010 - 2011 598 75,1% 71 8,9% 114 14,3% 13 1,6% 796

2011 - 2012 595 73,7% 61 7,6% 141 17,5% 10 1,2% 807

2012 - 2013 606 73,5% 79 9,6% 134 16,2% 6 0,7% 825

gemiddelde 615 72,1% 77 9,0% 151 17,7% 11 1,2% 853

Secretariaat-talen

2008 - 2009 1.055 83,8% 85 6,8% 107 8,5% 12 1,0% 1.259

2009 - 2010 1.005 84,5% 80 6,7% 89 7,5% 16 1,3% 1.190

2010 - 2011 945 86,0% 84 7,6% 62 5,6% 8 0,7% 1.099

2011 - 2012 884 85,6% 83 8,0% 57 5,5% 9 0,9% 1.033

2012 - 2013 805 84,0% 77 8,0% 64 6,7% 12 1,3% 958

gemiddelde 939 84,7% 82 7,4% 76 6,8% 11 1,0% 1.108

Pagina 71 van 145

Tabel 25 Attestering in het tweede leerjaar van de derde graad tso

Diploma C-attest Onbekend

Aantal

(N)

Percentage

(%) Aantal (N)

Percentage

(%) Aantal (N)

Percentage

(%) Totaal (N)

tso (2de

lrj)

2008 - 2009 19.991 93,0% 1.373 6,4% 136 0,6% 21.500

2009 - 2010 20.403 92,6% 1.487 6,7% 144 0,7% 22.034

2010 - 2011 20.371 92,8% 1.398 6,4% 182 0,8% 21.951

2011 - 2012 19.648 93,5% 1.211 5,8% 165 0,8% 21.024

2012 - 2013 19.377 93,2% 1.285 6,2% 137 0,7% 20.799

gemiddelde 19.958 93,0% 1.351 6,3% 153 0,7% 21.462


2008 - 2009 5.144 91,8% 418 7,5% 39 0,7% 5.601

2009 - 2010 5.222 91,7% 435 7,6% 38 0,7% 5.695

2010 - 2011 4.739 91,6% 397 7,7% 40 0,8% 5.176

2011 - 2012 4.744 92,8% 334 6,5% 33 0,6% 5.111

2012 - 2013 4.466 92,5% 336 7,0% 27 0,6% 4.829

gemiddelde 4.863 92,1% 384 7,3% 35 0,7% 5.282


2008 - 2009 1.020 90,7% 96 8,5% 9 0,8% 1.125

2009 - 2010 1.026 92,1% 83 7,5% 5 0,4% 1.114

2010 - 2011 895 91,5% 77 7,9% 6 0,6% 978

2011 - 2012 884 93,9% 52 5,5% 5 0,5% 941

2012 - 2013 850 92,7% 64 7,0% 3 0,3% 917

gemiddelde 935 92,1% 74 7,3% 6 0,6% 1.015

Pagina 72 van 145

Handel

2008 - 2009 2.337 92,6% 168 6,7% 20 0,8% 2.525

2009 - 2010 2.537 92,4% 191 7,0% 18 0,7% 2.746

2010 - 2011 2.305 92,1% 187 7,5% 12 0,5% 2.504

2011 - 2012 2.347 93,0% 162 6,4% 16 0,6% 2.525

2012 - 2013 2.193 92,8% 152 6,4% 17 0,7% 2.362

gemiddelde 2.344 92,6% 172 6,8% 17 0,7% 2.532

Informaticabeheer

2008 - 2009 619 88,3% 79 11,3% 3 0,4% 701

2009 - 2010 638 86,4% 94 12,7% 6 0,8% 738

2010 - 2011 564 86,2% 79 12,1% 11 1,7% 654

2011 - 2012 590 89,9% 60 9,1% 6 0,9% 656

2012 - 2013 569 90,3% 58 9,2% 3 0,5% 630

gemiddelde 596 88,2% 74 10,9% 6 0,9% 676

Secretariaat-Talen

2008 - 2009 1.168 93,4% 75 6,0% 7 0,6% 1.250

2009 - 2010 1.021 93,1% 67 6,1% 9 0,8% 1.097

2010 - 2011 975 93,8% 54 5,2% 11 1,1% 1.040

2011 - 2012 923 93,3% 60 6,1% 6 0,6% 989

2012 - 2013 854 92,8% 62 6,7% 4 0,4% 920

gemiddelde 988 93,3% 64 6,0% 7 0,7% 1.059

Verhouding van de attesten in het eerste leerjaar van de derde graad bso

• In de geanalyseerde periode bedraagt het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Handel bso gemiddeld 83,3% (2.647 leerlingen). Dat

percentage is lager dan gemiddeld in het bso (85,5%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 13,5% (429 leerlingen). Dit is hoger dan gemiddeld in het bso (11,7%).

• In het eerste leerjaar van de derde graad van de inmiddels opgedoekte proeftuin Commerciële en sociale technieken bedroeg het percentage A-attesten

94,5% (17 leerlingen) en dat was veel hoger dan gemiddeld in het studiegebied Handel (83,3%). Het percentage C-attesten (3,3% - 1 leerling) was veel

lager dan gemiddeld in het studiegebied Handel (13,5%), maar het betrof hier slechts lage leerlingenaantallen.

Pagina 73 van 145

• Gemiddeld wordt in Kantoor aan 83,7% (2.023 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt, wat ongeveer gelijk is aan het gemiddelde van het

studiegebied (83,3%). Het percentage C-attesten (13,3%) is ongeveer even hoog als gemiddeld in het studiegebied (13,5%).

• Gemiddeld wordt in Verkoop aan 81,5% (607 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt, wat lager is dan gemiddeld in het studiegebied

(83,3%). Het percentage C-attesten (14,4% - 107 leerlingen) is hoger dan gemiddeld in het studiegebied (13,5%).

Verhouding van de attesten in het tweede leerjaar van de derde graad bso

• In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 bedraagt het percentage uitgereikte getuigschriften in het studiegebied Handel bso gemiddeld

85,8% (2.496 leerlingen). Dat percentage is lager dan gemiddeld in het bso (88,5%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 10,9% (316 leerlingen) en is hoger dan gemiddeld in het bso (8,6%).

• In het tweede leerjaar van de derde graad van de inmiddels opgedoekte proeftuin Commerciële en sociale technieken bedroeg het percentage

getuigschriften 91,2% (17 leerlingen) en dat was hoger dan gemiddeld in het studiegebied Handel (85,8%). Het percentage C-attesten (4,4% - 1 leerling)

was lager dan gemiddeld in het studiegebied Handel (10,9%), maar het betrof hier lage leerlingenaantallen.

• Gemiddeld wordt in Kantoor aan 85,3% (1.926 leerlingen) van de leerlingen een getuigschrift uitgereikt, wat ongeveer gelijk is aan het gemiddelde van

het studiegebied (85,8%). Het percentage C-attesten (11,5%) was eveneens gelijkaardig aan het gemiddelde van het studiegebied (10,9%).

• Gemiddeld wordt in Verkoop aan 87,3% (553 leerlingen) van de leerlingen een getuigschrift uitgereikt, wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied

(85,8%). Het percentage C-attesten (8,7%) is lager dan gemiddeld in het studiegebied (10,9%).

• Als we de attestering van het eerste leerjaar van de derde graad bso vergelijken met die van het tweede leerjaar in het studiegebied Handel, ligt het

gemiddeld percentage leerlingen dat slaagt voor het tweede leerjaar 2,5% hoger dan in het eerste leerjaar. Het gemiddeld percentage C-attesten daalt

met 2,6%.

Verhouding van de attesten in het eerste leerjaar van de derde graad tso

• In de periode van 2008-2009 tot en met 2012-2013 bedraagt het percentage uitgereikte A-attesten in het studiegebied Handel tso gemiddeld 81,8%

(4.877 leerlingen). Dit percentage is lager dan gemiddeld in het tso (83,6%).

• Het percentage B-attesten bedraagt gemiddeld 8,4% (504 leerlingen). Dat percentage is hoger dan gemiddeld in het tso (5,3%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 8,7% (518 leerlingen). Dat percentage is lager dan gemiddeld in het tso (10,0%).

Pagina 74 van 145

• In het eerste leerjaar van de derde graad Boekhouden-informatica bedraagt het percentage A-attesten 82,3% (937 leerlingen) en dat is iets hoger dan

gemiddeld in het studiegebied Handel (81,8%). Het percentage B-attesten (8,2%) is ongeveer gelijk aan het gemiddelde van het studiegebied (8,4%). Het

percentage C-attesten (8,3% - 95 leerlingen) is iets lager dan gemiddeld in het studiegebied Handel (8,7%).

• Gemiddeld wordt in Handel aan 83,3% (2.386 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt, wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied

(81,8%). Het percentage B-attesten (8,8%) is iets hoger dan in het studiegebied (8,4%). Het percentage C-attesten (6,8% - 196 leerlingen) is lager dan

gemiddeld in het studiegebied (8,7%).

• In Informaticabeheer bedraagt het percentage A-attesten 72,1% (615 leerlingen) en dat is lager dan gemiddeld in het studiegebied (81,8%). Het

percentage B-attesten (9,0%) is iets hoger dan gemiddeld in het studiegebied (8,4%). Het percentage C-attesten (17,7% - 151 leerlingen) is hoger dan

gemiddeld in het studiegebied (8,7%).

• Gemiddeld wordt in Secretariaat-talen aan 84,7% (939 leerlingen) van de leerlingen een A-attest uitgereikt, wat hoger is dan gemiddeld in het

studiegebied (81,8%). Het percentage B-attesten (7,4%) is lager dan gemiddeld in het studiegebied (8,4%). Het percentage C-attesten (6,8% - 76

leerlingen) is lager dan gemiddeld in het studiegebied (8,7%).

Verhouding van de attesten in het tweede leerjaar van de derde graad tso

• In de geanalyseerde periode bedraagt het percentage uitgereikte diploma’s in het studiegebied Handel tso gemiddeld 92,1% (4.863 leerlingen). Dit is

lager dan gemiddeld in het tso (93,0%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 7,3% (384 leerlingen). Dat percentage is hoger dan gemiddeld in het tso (6,3%).

• In het tweede leerjaar van de derde graad Boekhouden-informatica bedraagt het percentage diploma’s 92,1% (935 leerlingen) en dat is gelijk aan het

gemiddeld percentage in het studiegebied Handel (92,1%). Het percentage C-attesten (7,3% - 74 leerlingen) ligt even hoog als gemiddeld in het

studiegebied Handel (7,3%).

• Gemiddeld wordt in Handel aan 92,6% (2.344 leerlingen) van de leerlingen een diploma uitgereikt, wat ongeveer gelijk is aan het gemiddelde van het

studiegebied (92,1%). Het percentage C-attesten (6,8% - 172 leerlingen) is eveneens gelijkaardig aan het gemiddelde van het studiegebied (7,3%).

• In Informaticabeheer bedraagt het percentage diploma’s 88,2% (596 leerlingen) en dit is lager dan gemiddeld in het studiegebied (92,1%). Het

percentage C-attesten (10,9% - 74 leerlingen) is hoger dan gemiddeld in het studiegebied (7,3%).

• Gemiddeld wordt in Secretariaat-talen aan 93,3% (988 leerlingen) van de leerlingen een diploma uitgereikt, wat hoger is dan gemiddeld in het

studiegebied (92,1%). Het percentage C-attesten (6,0% - 64 leerlingen) is lager dan gemiddeld in het studiegebied Handel (7,3%).

• Als we de attestering van het eerste leerjaar van de derde graad tso vergelijken met die van het tweede leerjaar in het studiegebied Handel, ligt het

gemiddeld percentage leerlingen dat slaagt voor het tweede leerjaar 10,3% hoger dan in het eerste leerjaar. Het gemiddeld percentage C-attesten daalt

met 1,4%.

Pagina 75 van 145

Vergelijking attestering bso-tso

In de geanalyseerde periode is het gemiddeld percentage A-attesten/getuigschriften in het studiegebied Handel in de derde graad bso (84,6%) lager dan het

gemiddeld percentage A-attesten/diploma’s in tso (87,0%). Het gemiddeld percentage C-attesten is hoger in bso (12,2%) dan in tso (8,0%).

Pagina 76 van 145

4.3 Specialisatiejaar (bso) en Se-n-Se (tso)

Tabel 26 Attestering in het specialisatiejaar

Diploma C-attest Onbekend

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

bso

2008 - 2009 9.841 91,4% 650 6,0% 272 2,5% 10.763

2009 - 2010 10.517 90,9% 736 6,4% 319 2,8% 11.572

2010 - 2011 10.750 91,4% 680 5,8% 327 2,8% 11.757

2011 - 2012 10.822 91,8% 652 5,5% 310 2,6% 11.784

2012 - 2013 10.899 91,5% 670 5,6% 341 2,9% 11.910

gemiddelde 10.566 91,4% 678 5,9% 314 2,7% 11.557


2008 - 2009 2.208 93,5% 117 5,0% 37 1,6% 2.362

2009 - 2010 2.102 92,4% 124 5,5% 49 2,2% 2.275

2010 - 2011 2.177 93,4% 107 4,6% 46 2,0% 2.330

2011 - 2012 2.191 93,2% 114 4,8% 47 2,0% 2.352

2012 - 2013 2.067 93,4% 106 4,8% 41 1,9% 2.214

gemiddelde 2.149 93,2% 114 4,9% 44 1,9% 2.307

Kantooradministratie en gegevensbeheer

2008 - 2009 1.610 93,6% 86 5,0% 25 1,5% 1.721

2009 - 2010 1.517 93,1% 80 4,9% 32 2,0% 1.629

2010 - 2011 1.561 94,4% 64 3,9% 28 1,7% 1.653

2011 - 2012 1.608 93,6% 78 4,5% 32 1,9% 1.718

2012 - 2013 1.504 94,1% 70 4,4% 25 1,6% 1.599

gemiddelde 1.560 93,8% 76 4,5% 28 1,7% 1.664

Pagina 77 van 145

Logistiek

2008 - 2009 124 94,7% 6 4,6% 1 0,8% 131

2009 - 2010 120 88,2% 13 9,6% 3 2,2% 136

2010 - 2011 131 89,7% 10 6,8% 5 3,4% 146

2011 - 2012 101 92,7% 6 5,5% 2 1,8% 109

2012 - 2013 102 91,1% 8 7,1% 2 1,8% 112

gemiddelde 116 91,2% 9 6,8% 3 2,1% 127


2008 - 2009 85 90,4% 6 6,4% 3 3,2% 94

2009 - 2010 112 91,1% 8 6,5% 3 2,4% 123

2010 - 2011 95 86,4% 12 10,9% 3 2,7% 110

2011 - 2012 104 90,4% 9 7,8% 2 1,7% 115

2012 - 2013 136 90,1% 10 6,6% 5 3,3% 151

gemiddelde 106 89,7% 9 7,6% 3 2,7% 119


2008 - 2009 389 93,5% 19 4,6% 8 1,9% 416

2009 - 2010 353 91,2% 23 5,9% 11 2,8% 387

2010 - 2011 390 92,6% 21 5,0% 10 2,4% 421

2011 - 2012 378 92,2% 21 5,1% 11 2,7% 410

2012 - 2013 325 92,3% 18 5,1% 9 2,6% 352

gemiddelde 367 92,4% 20 5,1% 10 2,5% 397

Pagina 78 van 145

Tabel 27 Attestering in Se-n-Se

Certificaat C-attest Onbekend

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Aantal

(N)

Percentage

(%)

Totaal

(N)

tso

2008 - 2009 1.556 87,3% 137 7,7% 89 5,0% 1.782

2009 - 2010 2.094 86,3% 224 9,2% 108 4,5% 2.426

2010 - 2011 2.124 83,6% 268 10,5% 149 5,9% 2.541

2011 - 2012 2.133 84,6% 237 9,4% 150 6,0% 2.520

2012 - 2013 2.236 84,8% 238 9,0% 162 6,1% 2.636

gemiddelde 2.029 85,2% 221 9,3% 131 5,5% 2.381


2008 - 2009 243 88,4% 16 5,8% 16 5,8% 275

2009 - 2010 247 82,9% 32 10,7% 19 6,4% 298

2010 - 2011 224 80,3% 32 11,5% 23 8,2% 279

2011 - 2012 228 79,4% 34 11,8% 25 8,7% 287

2012 - 2013 205 82,0% 23 9,2% 22 8,8% 250

gemiddelde 229 82,6% 27 9,9% 21 7,6% 278


2008 - 2009 38 95,0% 2 5,0% 0 0,0% 40

2009 - 2010 45 81,8% 6 10,9% 4 7,3% 55

2010 - 2011 40 95,2% 2 4,8% 0 0,0% 42

2011 - 2012 34 89,5% 3 7,9% 1 2,6% 38

2012 - 2013 23 92,0% 1 4,0% 1 4,0% 25

gemiddelde 36 90,0% 3 7,0% 1 3,0% 40*


2008 - 2009 16 88,9% 2 11,1% 0 0,0% 18

2009 - 2010 9 56,3% 5 31,3% 2 12,5% 16

2010 - 2011 11 68,8% 4 25,0% 1 6,3% 16

2011 - 2012 13 61,9% 7 33,3% 1 4,8% 21

2012 - 2013 11 64,7% 6 35,3% 0 0,0% 17

gemiddelde 12 68,2% 5 27,3% 1 4,5% 18

Pagina 79 van 145

Immobiliënbeheer

2008 - 2009 20 90,9% 1 4,5% 1 4,5% 22

2009 - 2010 13 81,3% 1 6,3% 2 12,5% 16

2010 - 2011 13 68,4% 4 21,1% 2 10,5% 19

2011 - 2012 9 56,3% 4 25,0% 3 18,8% 16

2012 - 2013 25 89,3% 3 10,7% 0 0,0% 28

gemiddelde 16 79,2% 3 12,9% 2 7,9% 20


2008 - 2009 60 84,5% 2 2,8% 9 12,7% 71

2009 - 2010 40 69,0% 12 20,7% 6 10,3% 58

2010 - 2011 32 74,4% 3 7,0% 8 18,6% 43

2011 - 2012 34 79,1% 3 7,0% 6 14,0% 43

2012 - 2013 27 87,1% 3 9,7% 1 3,2% 31

gemiddelde 39 78,5% 5 9,3% 6 12,2% 49

KMO-administratie

2008 - 2009 33 86,8% 4 10,5% 1 2,6% 38

2009 - 2010 33 97,1% 0 0,0% 1 2,9% 34

2010 - 2011 29 80,6% 5 13,9% 2 5,6% 36

2011 - 2012 23 82,1% 1 3,6% 4 14,3% 28

2012 - 2013 29 93,5% 2 6,5% 0 0,0% 31*

gemiddelde 29 88,0% 2 7,2% 2 4,8% 33


2008 - 2009 1 50,0% 0 0,0% 1 50,0% 2

2009 - 2010 1 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 1

2010 - 2011 0 0,0% 0 0,0% 0 0,0% 0

2011 - 2012 0 0,0% 1 33,3% 2 66,7% 3

2012 - 2013 2 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 2

gemiddelde 1 50,0% 0 12,5% 1 37,5% 2

Pagina 80 van 145


2008 - 2009 57 87,7% 5 7,7% 3 4,6% 65

2009 - 2010 79 91,9% 5 5,8% 2 2,3% 86

2010 - 2011 77 81,9% 8 8,5% 9 9,6% 94

2011 - 2012 97 83,6% 12 10,3% 7 6,0% 116

2012 - 2013 69 75,0% 6 6,5% 17 18,5% 92

gemiddelde 76 83,7% 7 7,9% 8 8,4% 91


2008 - 2009 18 94,7% 0 0,0% 1 5,3% 19

2009 - 2010 27 84,4% 3 9,4% 2 6,3% 32

2010 - 2011 22 75,9% 6 20,7% 1 3,4% 29

2011 - 2012 18 81,8% 3 13,6% 1 4,5% 22

2012 - 2013 19 79,2% 2 8,3% 3 12,5% 24

gemiddelde 21 82,5% 3 11,1% 2 6,3% 25

* Deze Se-n-Se wordt inmiddels niet meer ingericht.

Verhouding van de attesten in het specialisatiejaar

• In de geanalyseerde periode bedraagt het percentage uitgereikte diploma’s in het studiegebied Handel gemiddeld 93,2% (2.149 leerlingen). Dit is hoger

dan het gemiddeld percentage van het bso (91,4%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 4,9% (114 leerlingen). Dit is lager dan gemiddeld in het bso (5,9%).

• Het gemiddeld percentage diploma’s in het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer bedraagt 93,8% (1.560 leerlingen), wat iets hoger

is dan gemiddeld in het studiegebied (93,2%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 4,5% (76 leerlingen) ,wat iets lager is dan gemiddeld in het

studiegebied (4,9%).

• In Logistiek wordt aan 91,2% (116 leerlingen) van de leerlingen een diploma uitgereikt. Dit is lager dan gemiddeld in het studiegebied (93,2%). Het

gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 6,8% (9 leerlingen), wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied (4,9%).

• Het gemiddeld percentage diploma’s in Verkoop en vertegenwoordiging bedraagt 89,7% (106 leerlingen), wat lager is dan gemiddeld in het studiegebied

(93,2%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 7,6% (9 leerlingen), wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied (4,9%).

• In Winkelbeheer en etalage wordt aan 92,4% (367 leerlingen) van de leerlingen een diploma uitgereikt. Dit is iets lager dan gemiddeld in het

studiegebied (93,2%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 5,1% (20 leerlingen), wat vrijwel gelijk is aan het gemiddelde van het studiegebied

(4,9%).

Pagina 81 van 145

Verhouding van de attesten in Se-n-Se

• In de geanalyseerde periode bedraagt het percentage uitgereikte certificaten in de Se-n-Se van het studiegebied Handel gemiddeld 82,6% (229

leerlingen). Dit is lager dan het gemiddeld percentage van het totale tso (85,2%).

• Het percentage C-attesten bedraagt gemiddeld 9,9% (27 leerlingen). Dit is iets hoger dan gemiddeld in het totale tso (9,3%).

• Het gemiddeld percentage certificaten in Administratie vrije beroepen bedraagt 90,0% (36 leerlingen), wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied

(82,6%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 7,0%, wat lager is dan gemiddeld in het studiegebied (9,9%).

• In Commercieel webverkeer wordt aan 68,2% (12 leerlingen) van de leerlingen een certificaat uitgereikt. Dit is veel lager dan gemiddeld in het

studiegebied (82,6%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 27,3% (5 leerlingen), wat veel hoger is dan gemiddeld in het studiegebied (9,9%).

• Het gemiddeld percentage certificaten in Immobiliënbeheer bedraagt 79,2% (16 leerlingen), wat lager is dan gemiddeld in het studiegebied (82,6%). Het

gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 12,9%, wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied (9,9%).

• In Internationaal transport en goederenverzending wordt aan 78,5% (39 leerlingen) van de leerlingen een certificaat uitgereikt. Dit is iets lager dan

gemiddeld in het studiegebied (82,6%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 9,3% (5 leerlingen), wat gezien het lage aantal leerlingen

gelijkaardig is aan het gemiddelde van het studiegebied (9,9%).

• Het gemiddeld percentage certificaten in KMO-administratie bedraagt 88,0% (29 leerlingen), wat iets hoger is dan in het studiegebied (82,6%). Het

gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 7,2%, wat iets lager is dan gemiddeld in het studiegebied (9,9%). Maar gezien de lage leerlingenaantallen

moeten we voorzichtig zijn met uitspraken over deze Se-n-Se.

• In de inmiddels niet meer ingerichte Se-n-Se KMO-ondernemerschap werd aan 50,0% (1 leerling) van de leerlingen een certificaat uitgereikt. Dit is veel

lager dan gemiddeld in het studiegebied (82,6%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedroeg 12,5%, wat hoger is dan in het totale studiegebied

(9,9%). In dit leerjaar is de attestering voor 37,5% van de leerlingen onbekend. Maar deze cijfers moeten gerelativeerd worden aangezien deze Se-n-Se

inmiddels niet meer wordt ingericht.

• Het gemiddeld percentage certificaten in Medico-sociale administratie bedraagt 83,7% (76 leerlingen), wat hoger is dan gemiddeld in het studiegebied

(82,6%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 7,9% (7 leerlingen), wat lager is dan gemiddeld in het studiegebied (9,9%).

• In Verkoop en distributie wordt aan 82,5% (21 leerlingen) van de leerlingen een certificaat uitgereikt. Dit is ongeveer even hoog als gemiddeld in het

studiegebied (82,6%). Het gemiddeld percentage C-attesten bedraagt 11,1% (3 leerlingen), wat gelijkaardig is aan het gemiddelde van het studiegebied

(9,9%).

Vergelijking attestering specialisatiejaren – Se-n-Se

• Het gemiddeld percentage uitgereikte diploma’s (93,2% - 2.149 leerlingen) in de specialisatiejaren in dit studiegebied is hoger dan het percentage

uitgereikte certificaten in de Se-n-Se (82,6% - 229 leerlingen). Het gemiddeld percentage C-attesten is lager in de specialisatiejaren (4,9%) dan in de Se-

n-se (9,9%).

Pagina 82 van 145

5 Aansluiting met het hoger onderwijs

De analyse van de aansluiting tussen het voltijds secundair onderwijs en het hoger onderwijs wordt opgedeeld per onderwijsvorm. Eerst wordt een

overzicht geboden van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger beroepsonderwijs (HBO5) en het hoger onderwijs.

Vervolgens geeft een overzichtstabel de uitstroomcijfers weer van de leerlingen die in het schooljaar 2011-2012 een diploma secundair onderwijs behaalden

en als student instroomden in het hoger onderwijs tijdens het academiejaar 2012-2013. Hierbij wordt het gemiddeld studierendement van deze leerlingen

weergegeven, wat een indicator is voor het welslagen in het hoger onderwijs. Het studierendement is de verhouding van het totaal aantal behaalde

studiepunten ten opzichte van het aantal studiepunten waarvoor men was ingeschreven.

Ten derde geven tabellen per studierichting uit het secundair onderwijs een overzicht van de opleidingen waarin leerlingen die deze studierichting gevolgd

hebben, instromen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de doorstroom naar professionele en academische bachelor. Enkel de inhoudelijk verwante

opleidingen worden opgenomen. De andere opleidingen worden samengenomen in de categorie ‘totaal van de (N) inhoudelijk niet-verwante opleidingen’.

Ook hier wordt het gemiddeld studierendement vermeld.

Als bijkomende informatie zijn per studierichting tabellen overgenomen van Onderwijskiezer2, die informatie verschaffen over het studierendement per

studierichting van waaruit leerlingen doorstromen naar het hoger onderwijs. Hierbij wordt het gemiddelde genomen van zes academiejaren. Daarnaast

wordt nagegaan hoeveel studenten een bachelordiploma behaalden na drie, vier en vijf jaar. Er zijn slechts gegevens beschikbaar van zodra er minstens

dertig leerlingen doorstromen. Voor studierichtingen waar dit niet het geval is, wordt er geen tabel voorzien.

Voor Se-n-se en de voorbereidende jaren is de informatie in dit rapport beperkt tot het overzicht van inhoudelijk verwante opleidingen in HBO5 en het

hoger onderwijs. Cijfers over de instroom vanuit Se-n-Se en de voorbereidende leerjaren zijn niet beschikbaar, waardoor de instroom in het hoger

(beroeps)onderwijs en het studierendement niet besproken worden.

2 Alle gegevens en extra informatie zijn beschikbaar op www.onderwijskiezer.be

Pagina 83 van 145

5.1 Beroepssecundair onderwijs

5.1.1 Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs

Tabel 30 Inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs voor het specialisatiejaar in het studiegebied Handel

Specialisatiejaar Hoger beroepsonderwijs Professionele bachelor Academische bachelor

Kantooradministratie en

gegevensbeheer

Arbeidsorganisatie

Bedrijfsbeleid

Bedrijfsorganisatie

Boekhouden

Hotel- en cateringmanagement

Informatica

Informatica-programmering

Logistiek, transport en mobiliteit

Marketing

Meertalig secretariaat

Reclame, marketing en public relations

Verzekeringen

Bedrijfsmanagement

Communicatiemanagement

Informatiemanagement en multimedia:

informatiesystemen

Multimedia en communicatietechnologie

Office management

Onderwijs: secundair onderwijs

Toegepaste informatica

Vastgoed

/

Logistiek Bedrijfsorganisatie

Boekhouden


Informatica



Verkeerskunde

Verzekeringen

Bedrijfsmanagement

Logistiek

/

Verkoop en vertegenwoordiging Bedrijfsbeleid


Marketing


Ondernemingscommunicatie


Bedrijfsmanagement

/

Pagina 84 van 145

Winkelbeheer en etalage Bedrijfsorganisatie



Marketing


Interieurvormgeving

Retailmanagement

Toerisme en recreatiemanagement

/

5.1.2 Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs

Tabel 31 Deelnemingsgraad en gemiddeld studierendement van studenten met een vooropleiding (specialisatiejaar) in bso in het studiegebied Handel

Aantal

(N)

uitstrom

ers SO

(2011 –

2012)

Aantal (N) studenten HO (2012 – 2013) Percentage (%) van de uitstroom Gemiddeld studierendement

(%)

Professionele

bachelor

Academische

bachelor Totaal

Professionele

bachelor

Academische

bachelor Totaal

Professionele

bachelor

Academische

bachelor

bso 10.076 1.536 89 1.625 15,2% 0,9% 16,1% 38,1% 32,0%

Studiegebied Handel bso 2.185 678 29 707 31,0% 1,3% 32,4% 30,9% 13,7%


gegevensbeheer 1.598 560 26 586 35,0% 1,6% 36,7% 30,8% 12,5%

Logistiek 97 21 0 21 21,6% 0,0% 21,6% 21,5%

Verkoop en

vertegenwoordiging 102 24 0 24 23,5% 0,0% 23,5% 30,3%

Winkelbeheer en etalage 375 69 3 72 18,4% 0,8% 19,2% 33,1% 23,9%

NVT* 13 4 0 4

* Dit betreft uitstromers uit opleidingen niet-voltijds secundair onderwijs.

Pagina 85 van 145

Tabel 32 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer (2012-2013)

Opleiding professionele bachelor Aantal studenten Gemiddeld studierendement

Inhoudelijk verwante opleidingen

Bedrijfsmanagement 219 24,8%

Onderwijs: secundair onderwijs 51 37,7%

Office management 48 37,1%

Toegepaste informatica 22 20,8%

Communicatiemanagement 11 13,1%

Vastgoed 5 5,7%

Multimedia en communicatietechnologie 3 96,1%


informatiesystemen 2 33,0%

Inhoudelijk niet-verwante opleidingen Totaal (27) 199 35,6%

Totaal 560 30,8%

Tabel 33 Studiekeuze (ABA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer (2012-2013)

Opleiding academische bachelor Aantal studenten Gemiddeld studierendement


Totaal 26 12,5%

Tabel 34 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Logistiek (2012-2013)


Inhoudelijk verwante opleidingen Bedrijfsmanagement 13 10,5%

Logistiek 1 86,7%


Totaal 21 21,5%

Pagina 86 van 145

Tabel 35 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Verkoop en vertegenwoordiging (2012-2013)


Inhoudelijk verwante opleidingen Bedrijfsmanagement 5 39,3%


Totaal 24 30,3%

Tabel 36 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage (2012-2013)



Interieurvormgeving 3 91,7%

Retailmanagement 2 92,5%

Toerisme en recreatiemanagement 2 26,3%


Totaal 69 33,1%

Tabel 37 Studiekeuze (ABA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage (2012-2013)



Totaal 3 23,9%

Pagina 87 van 145

5.1.3 Informatie Onderwijskiezer

Tabel 38 Gemiddeld studierendement (2007-2012) van studenten in de PBA met een vooropleiding in het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer

Professionele bachelor Aantal

studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Bedrijfsmanagement 1.233 12,88% 25,41% 454 300 140 168 82 89

Office management 466 4,87% 30,35% 134 100 71 63 42 56

Sociaal werk 417 4,36% 23,77% 178 64 59 33 34 49

Onderwijs: secundair onderwijs 407 4,25% 34,19% 124 71 58 60 51 43

Onderwijs: kleuteronderwijs 351 3,67% 41,57% 103 67 27 48 78 28

Onderwijs: lager onderwijs 238 2,49% 27,21% 68 65 22 26 19 38

Toegepaste informatica 207 2,16% 22,33% 83 38 10 21 13 42

Orthopedagogie 122 1,27% 28,06% 36 42 14 13 15 2

Communicatiemanagement 101 1,05% 21,10% 40 27 15 11 4 4

Hotelmanagement 101 1,05% 21,10% 40 27 15 11 4 4

Toerisme- en recreatiemanagement 79 0,83% 23,37% 28 20 12 9 4 6

Multimedia en

communicatietechnologie 44 0,46% 33,65% 14 10 3 2 9 6

Verpleegkunde 44 0,46% 29,95% 13 9 6 8 3 5

Informatiemanagement en

multimedia 38 0,40% 43,45% 3 9 8 10 3 5

Journalistiek 33 0,34% 25,73% 9 9 4 8

3

Vastgoed 33 0,34% 32,18% 7 8 6 7 2 3

Pagina 88 van 145

Agro- en biotechnologie 30 0,31% 39,65% 7 5 4 6 3 5

Interieurvormgeving 30 0,31% 30,00% 13 4 3 6 2 2

Tabel 39 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) vanuit het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer

Aantal studenten 6.832

Aantal studenten rechtstreeks naar HO 2.436

Participatiegraad 35,66%

Bachelordiploma behaald Geen bachelordiploma behaald

Professionele bachelor Academische bachelor

na 3 jaar na 4 jaar na 5 jaar na 3 jaar na 4 jaar na 5 jaar na 5 jaar

6,53% 7,02% 3,98% 0,16% 0,16% 0,12% 82,02%

Bron: Onderwijskiezer

Tabel 40 Gemiddeld studierendement (2007-2012) van studenten in de PBA met een vooropleiding in het specialisatiejaar Logistiek


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Bedrijfsmanagement 77 13,44% 14,45% 36 23 6 6 1 5


Pagina 89 van 145

Tabel 41 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Logistiek

Aantal studenten 175

Aantal studenten rechtstreeks naar HO 46





8,70% 4,35% 2,17% 0,00% 0,00% 2,17% 82,61%


Tabel 42 Gemiddeld studierendement (2007-2012) van studenten in de PBA met een vooropleiding in het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Kleuteronderwijs 129 5,80% 34,40% 39 29 13 20 17 11



Sociaal werk 55 2,47% 19,35% 23 11 7 4 3 7

Onderwijs: lager onderwijs 39 1,75% 14,42% 15 11 4 3

6


Pagina 90 van 145

Tabel 43 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage Aantal studenten 1.455

Aantal studenten rechtstreeks naar HO 297





7,07% 4,04% 2,02% 0,00% 0,34% 0,00% 86,53% bron: Onderwijskiezer

Er is een breed gamma opleidingen in het hoger onderwijs die inhoudelijk verwant zijn met de specialisatiejaren uit het studiegebied Handel bso.

Doorstroom academiejaar 2012-2013

• In het schooljaar 2011-2012 verlieten 2.185 leerlingen de school met een diploma dat ze behaalden in een specialisatiejaar van het studiegebied

Handel bso. Van hen stroomde 32,4% (707 leerlingen) rechtstreeks door naar het hoger onderwijs in het academiejaar 2012-2013. Dat percentage

is dubbel zo hoog als in het totale bso (16,1%).

• Van de 1.598 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer stroomden 586 leerlingen

onmiddellijk door naar het hoger onderwijs. 35% (560 leerlingen) schreef zich in voor een professionele bachelor en 1,3% voor een academische

bachelor (26 leerlingen).

• Van de 97 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Logistiek stroomden 21 leerlingen rechtstreeks door naar het hoger

onderwijs (21,6%). Zij gingen allen naar een professionele bachelor.

• Van de 102 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Verkoop en vertegenwoordiging stroomden 24 leerlingen rechtstreeks door

naar het hoger onderwijs (23,5%). Zij gingen allen naar een professionele bachelor.

• Van de 375 leerlingen die een diploma behaalden in het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage stroomden 72 leerlingen rechtstreeks door naar

het hoger onderwijs. 18,4% (69 leerlingen) schreef zich in voor een professionele bachelor en 0,8% (3 leerlingen) schreef zich in voor een

academische bachelor.

Pagina 91 van 145

Studierendement academiejaar 2012-2013

• Het gemiddeld studierendement in het academiejaar 2012-2013 in het studiegebied Handel bso bedraagt 30,9% voor professionele bachelors, wat

lager is dan het gemiddeld rendement van 38,1% in het totale bso. Voor academische bachelors bedraagt het gemiddeld studierendement in het

studiegebied Handel 13,7% voor academische bachelors. Dat is lager dan in het totale bso (32,0%).

• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Kantooradministratie en

gegevensbeheer ligt voor de professionele bachelors lager (30,8%) dan het gemiddelde van het bso (38,1%). Voor de academische bachelors ligt dit

ook lager (12,5% t.o.v. 32,0%).

Ten opzichte van het studiegebied Handel is het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit het specialisatiejaar Kantooradministratie en

gegevensbeheer voor de professionele bachelors gelijkaardig (30,8% t.o.v. 30,9%). Voor de academische bachelors is dit iets lager (12,5% t.o.v.

13,7%).

Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgt 64,5% een inhoudelijk verwante opleiding.

De grootste groep generatiestudenten (39,1%) uit Kantooradministratie en gegevensbeheer volgt de professionele bachelor Bedrijfsmanagement

met een gemiddeld studierendement van 24,8%.

• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Logistiek ligt voor de professionele

bachelors (21,5%) lager dan gemiddeld in het bso (38,1%).

Ten opzichte van het studiegebied Handel is het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Logistiek voor de professionele bachelors lager

(21,5% t.o.v. 30,9% ).


De grootste groep generatiestudenten (61,9%) uit Logistiek volgt de professionele bachelor Bedrijfsmanagement met een gemiddeld

studierendement van 10,5%. Het betreft hier slechts kleine leerlingenaantallen.

• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Verkoop en vertegenwoordiging is voor

de professionele bachelors (30,3%) lager dan gemiddeld in het bso (38,1%).

Het gemiddeld studierendement van de leerlingen uit het specialisatiejaar Verkoop en vertegenwoordiging is voor de professionele bachelors

gelijkaardig aan dat van het studiegebied Handel (30,3% t.o.v. 30,9%).


De grootste groep generatiestudenten (20,8%) uit Verkoop en vertegenwoordiging volgt de professionele bachelor Bedrijfsmanagement met een

gemiddeld studierendement van 39,3%. Het betreft hier slechts kleine leerlingenaantallen.

• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 van de leerlingen uit het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage ligt voor de

professionele bachelors lager (33,1%) dan gemiddeld in het bso (38,1%). Voor de academische bachelors ligt dit ook lager (23,9% t.o.v. 32%).

Ten opzichte van het hele studiegebied Handel ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit het specialisatiejaar Winkelbeheer en

etalage voor de professionele bachelors hoger (33,1% t.o.v. 30,9% ). Voor de academische bachelors ligt dit ook hoger (23,9% t.o.v. 13,7% ). Het

betreft hier echter slechts drie leerlingen.

Pagina 92 van 145

Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgt slechts 10,1% een inhoudelijk verwante opleiding.

De grootste groep generatiestudenten uit Winkelbeheer en etalage die een inhoudelijke verwante opleiding volgen (4,3%) volgt de professionele

bachelor Interieurvormgeving met een gemiddeld studierendement van 91,7%. Het betreft hier echter slechts drie leerlingen.

Studiekeuze en studierendement Onderwijskiezer

Op basis van de gegevens van Onderwijskiezer die een beeld schetsen van de deelname aan en het gemiddeld studierendement in hoger onderwijs voor een

periode van 6 academiejaren, stellen we het volgende vast:

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer de grootste groep generatiestudenten door naar

de PBA Bedrijfsmanagement. In deze opleiding werd een gemiddeld studierendement behaald van 25,4%. Voor alle andere opleidingen ligt het

gemiddeld studierendement van deze afgestudeerde leerlingen lager dan 60%. 82,0% van de leerlingen die uitstroomden uit Kantooradministratie

en gegevensbeheer en rechtstreeks naar het hoger onderwijs ging, behaalde na vijf jaar geen bachelordiploma.

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit het specialisatiejaar Logistiek de grootste groep generatiestudenten door naar de PBA Bedrijfsmanagement. In

deze opleiding werd een gemiddeld studierendement behaald van 14,4%. 82,6% van de leerlingen die uitstroomden uit Logistiek en rechtstreeks

naar het hoger onderwijs ging, behaalde na vijf jaar geen bachelordiploma.

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit het specialisatiejaar Winkelbeheer en etalage de grootste groep generatiestudenten door naar de PBA

Onderwijs: kleuteronderwijs. In deze opleiding werd een gemiddeld studierendement behaald van 34,4%. Voor alle andere opleidingen ligt het

gemiddeld studierendement van deze afgestudeerde leerlingen lager dan 60%. 86,5% van de leerlingen die uitstroomden uit Winkelbeheer en

etalage en rechtstreeks naar het hoger onderwijs ging, behaalde na vijf jaar geen bachelordiploma.

Pagina 93 van 145

5.2 Technisch secundair onderwijs

5.2.1 Overzicht van de inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs

Tabel 44 Inhoudelijk verwante opleidingen in het hoger (beroeps)onderwijs voor de studierichtingen van het 2de

leerjaar van de derde graad tso in het studiegebied Handel

Hoger beroepsonderwijs Professionele bachelor Academische bachelor

2de

lrj 3de

graad

Boekhouden-informatica Arbeidsorganisatie

Bedrijfsbeleid

Bedrijfsorganisatie

Boekhouden


Informatica




Verzekeringen

Bedrijfsmanagement


multimedia: informatiesystemen

Office management



Vastgoed

Bestuurskunde en publiek management

Handelsingenieur

Handelswetenschappen

Toegepaste economische

wetenschappen

Handel Arbeidsorganisatie

Bedrijfsbeleid

Bedrijfsorganisatie

Boekhouden



Marketing



Rechtspraktijk


Verkeerskunde

Verzekeringen

Bedrijfsmanagement


Facilitair management

Hotelmanagement

Office management


Retailmanagement

Sociaal werk


Vastgoed


Pagina 94 van 145

Informaticabeheer Arbeidsorganisatie

Bedrijfsbeleid

Bedrijfsorganisatie

Boekhouden

Informatica


Logistiek, Transport en Mobiliteit


Verkeerskunde

Verzekeringen

Audiovisuele technieken: beeld-

geluid-montage

Bedrijfsmanagement


Elektronica-ICT

Grafische en digitale media



Multimedia en

communicatietechnologie



Industriële wetenschappen: informatica

Informatica

TEW: handelsingenieur in de

beleidsinformatica

Secretariaat-talen Arbeidsorganisatie



Marketing




Verzekeringen

Bedrijfsmanagement


Hotelmanagement

Office management


Sociaal werk


Communicatiewetenschappen

Toegepaste taalkunde

Se-n-Se

Administratie vrije

beroepen

Immobiliënbeheer

Internationaal transport en

goederenverzending

KMO-administratie


Medico-sociale

administratie


Arbeidsorganisatie

Bedrijfsbeleid

Bedrijfsorganisatie

Boekhouden



Marketing




Verkeerskunde

Verzekeringen

Bedrijfsmanagement


Facilitair management

Hotelmanagement

Office management


Retailmanagement

Sociaal werk


Vastgoed

Bestuurskunde en publiek management


wetenschappen


Pagina 95 van 145


Arbeidsorganisatie

Bedrijfsbeleid

Bedrijfsorganisatie

Boekhouden

Informatica




Verkeerskunde

Verzekeringen

Audiovisuele technieken: beeld-

geluid-montage

Bedrijfsmanagement


Elektronica-ICT

Grafische en digitale media



Multimedia en




Industriële wetenschappen: informatica

Informatica

TEW: handelsingenieur in de

beleidsinformatica


Pagina 96 van 145

5.2.2 Deelnemingsgraad en slaagcijfers in het eerste jaar hoger onderwijs

Tabel 45 Deelnemingsgraad en gemiddeld studierendement van studenten met een vooropleiding (tweede leerjaar derde graad) in tso in het studiegebied Handel

Aantal (N)

uitstromers

SO (2011 –

2012)

Aantal (N) studenten HO (2012 – 2013) Percentage (%) van de uitstroom Gemiddeld studierendement

(%)

Professionele

bachelor

Academische

bachelor Totaal

Professionele

bachelor

Academische

bachelor Totaal

Professionele

bachelor

Academische

bachelor

tso 19.648 12.038 1.737 13.775 61,3% 8,8% 70,1% 63,9% 43,9%

Studiegebied Handel tso 4.744 3.491 362 3.853 73,6% 7,6% 81,2% 61,1% 33,4%

Boekhouden-informatica 884 675 79 754 76,4% 8,9% 85,3% 65,1% 44,3%

Handel 2.347 1.731 156 1.887 73,8% 6,6% 80,4% 60,5% 32,9%

Informaticabeheer 590 453 36 489 76,8% 6,1% 82,9% 59,4% 28,4%

Secretariaat-talen 923 632 91 723 68,5% 9,9% 78,3% 59,8% 26,4%

Tabel 46 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Boekhouden-informatica (2012-2013)









Vastgoed 9 52,2%


Totaal 675 65,1%

Pagina 97 van 145

Tabel 47 Studiekeuze (ABA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Boekhouden-informatica (2012-2013)



Handelswetenschappen 30 57,4%

EW / TEW / TEW: handelsingenieur 4 12,5%

Toegepaste economische wetenschappen 2 62,5%

Bestuurskunde en publiek management 1 40,0%


Totaal 79 44,3%

Tabel 48 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Handel (2012-2013)






Sociaal werk 60 64,6%


Vastgoed 31 70,4%


Hotelmanagement 10 61,8%

Retailmanagement 5 100,0%

Facilitair management 3 75,6%


Totaal 1.731 60,5%

Pagina 98 van 145

Tabel 49 Studiekeuze (ABA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Handel (2012-2013)


Inhoudelijk verwante opleidingen Handelswetenschappen 49 30,4%

Communicatiewetenschappen 2 63,8%


Totaal 156 32,9%

Tabel 50 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Informaticabeheer (2012-2013)




Multimedia en communicatietechnologie 79 55,9%

Elektronica-ICT 37 68,1%





Grafische en digitale media 8 64,6%

Audiovisuele technieken: beeld-geluid-montage 1 35,0%



Totaal 453 59,4%

Pagina 99 van 145

Tabel 51 Studiekeuze (ABA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Informaticabeheer (2012-2013)



Informatica 13 34,5%

TEW: handelsingenieur in de beleidsinformatica 2 30,0%

Industriële wetenschappen: informatica 1 5,0%


Totaal 36 28,4%

Tabel 52 Studiekeuze (PBA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Secretariaat-talen (2012-2013)







Sociaal werk 22 63,2%


Hotelmanagement 11 66,0%


Totaal 632 59,8%

Tabel 53 Studiekeuze (ABA) en -rendement van studenten met een vooropleiding in de studierichting Secretariaat-talen (2012-2013)


Inhoudelijk verwante opleidingen Toegepaste taalkunde 34 31,0%

Communicatiewetenschappen 1 0,0%

Pagina 100 van 145


Totaal 91 26,4%

5.2.3 Informatie Onderwijskiezer

Tabel 54 Gemiddeld studierendement van studneten in de PBA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Boekhouden-informatica


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt





Multimedia en


Sociaal werk 133 2,23% 50,82% 22 22 21 19 40 9




multimedia 74 1,24% 69,55% 5 6 8 21 32 2

Orthopedagogie 61 1,02% 55,73% 7 10 10 13 18 3

Elektronica - ICT 60 1,01% 51,70% 11 9 9 8 20 3

Vastgoed 53 0,89% 69,10% 7 6 3 13 24 0

Verpleegkunde 51 0,85% 68,88% 6 7 5 10 21 2


Pagina 101 van 145

Grafische en digitale media 41 0,69% 53,71% 7 6 4 11 11 2

Ergotherapie 31 0,52% 67,91% 4 3 3 4 13 4


Tabel 55 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) vanuit de studierichting Boekhouden-informatica







31,97% 16,85% 7,15% 1,74% 0,86% 0,61% 40,82%


Tabel 56 Gemiddeld studierendement van studenten in de PBA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Handel


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Bedrijfsmanagement 5.712 40,61% 62,29% 597 681 677 1425 2154 178




Sociaal werk 470 3,34% 51,46% 89 62 61 108 122 28



Pagina 102 van 145

Journalistiek 349 2,48% 49,57% 57 70 49 66 93 14


Verpleegkunde 258 1,83% 58,26% 40 32 41 43 93 9

Orthopedagogie 228 1,62% 54,12% 34 37 26 61 61 9

Vastgoed 160 1,14% 63,89% 12 18 20 47 55 8

Toegepaste psychologie 107 0,76% 49,58% 18 18 15 25 27 4




Vroedkunde 83 0,59% 56,11% 18 5 13 16 26 5

Ergotherapie 81 0,58% 60,66% 12 10 13 14 30 2


Multimedia en



Logopedie en audiologie 55 0,39% 51,47% 7 7 11 18 10 2

Voedings- en dieetkunde 41 0,29% 46,88% 9 5 6 8 9 4

Bouw 36 0,26% 50,87% 6 6 4 8 8 4

Facilitair management 32 0,23% 76,65% 1 2 5 7 16 1

Autotechnologie 31 0,22% 31,69% 13 5 2 3 5 3


Pagina 103 van 145

Tabel 57 Gemiddeld studierendement van studenten in de ABA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Handel

Academische bachelor Aantal

studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Handelswetenschappen 380 2,70% 29,59% 74 136 62 43 37 28

Rechten 162 1,15% 19,07% 71 42 23 13 8 5

Toegepaste taalkunde 99 0,70% 20,70% 35 27 17 6 6 8


wetenschappen 67 0,48% 24,87% 27 16 5 9 5 5

Criminologische wetenschappen 52 0,37% 18,37% 21 14 5 5 2 5

Interieurarchitectuur 50 0,36% 46,05% 12 6 6 11 8 7

Geschiedenis 44 0,31% 24,96% 13 18 1 6 3 3

Psychologie 41 0,29% 24,71% 18 6 5 7 2 3


wetenschappen: bedrijfskunde 36 0,26% 24,96% 8 11 6 6 1 4

Revalidatiewetenschappen en

kinesitherapie 35 0,25% 28,55% 10 13 5 4 3 0

Communicatiewetenschappen 31 0,22% 16,37% 16 7 2 2 2 2


Pagina 104 van 145

Tabel 58 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Handel







27,83% 17,82% 8,09% 0,77% 0,73% 0,42% 44,34%


Tabel 59 Gemiddeld studierendement van studenten in de PBA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Informaticabeheer


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Toegepaste informatica 1.534 42,00% 63,91% 162 176 182 346 639 29

Multimedia en


553 15,14% 53,86% 71 84 60 172 137 29

Elektronica - ICT 225 6,16% 68,06% 24 24 19 45 106 7




multimedia

94 2,57% 69,82% 10 13 32 38 1




Tabel 53 Gemiddeld studierendement van studenten in de ABA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Informaticabeheer

Pagina 105 van 145


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Informatica 80 2,19% 32,97% 33 9 11 11 12 4

Industriële wetenschappen 58 1,59% 31,80% 16 15 8 7 7 5


Tabel 60 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Informaticabeheer







25,01% 15,03% 8,26% 0,75% 0,84% 0,48% 49,63%


Pagina 106 van 145

Tabel 61 Gemiddeld studierendement van studenten in de PBA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Secretariaat-talen


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Office management 1.067 16,73% 67,50% 92 104 124 233 470 44





Sociaal werk 291 4,56% 52,47% 50 42 39 54 86 20

Journalistiek 192 3,01% 56,55% 27 27 21 46 65 6



Orthopedagogie 127 1,99% 50,55% 22 23 19 24 35 4

Verpleegkunde 125 1,96% 55,58% 26 13 19 22 39 6


Toegepaste psychologie 75 1,18% 49,36% 13 15 8 19 19 1


Ergotherapie 57 0,89% 63,07% 8 3 10 7 26 3

Logopedie en audiologie 54 0,85% 42,33% 8 12 12 8 9 5

Vroedkunde 49 0,77% 40,40% 12 12 5 9 9 2

Vastgoed 38 0,60% 53,61% 4 6 5 10 9 4


Pagina 107 van 145



Tabel 62 Gemiddeld studierendement van studenten in de ABA (2007-2012) met een vooropleiding in de studierichting Secretariaat-talen


studenten

Participatie-

graad

Gemiddeld

SR

SR

0%

SR

1-24%

SR

25-49%

SR

50-84%

SR

85-100%

SR

nvt

Toegepaste taalkunde 266 4,17% 24,73% 92 64 35 23 25 27

Rechten 101 1,58% 20,93% 43 25 10 7 7 9

Taal- en letterkunde: 2 talen 46 0,72% 22,56% 17 12 3 5 4 5

Criminologische wetenschappen 34 0,53% 20,66% 16 6 3 5 1 3


Tabel 63 Percentage behaalde bachelordiploma’s (2007-2012) van studenten met een vooropleiding in de studierichting Secretariaat-talen







24,92% 16,35% 7,46% 0,61% 0,74% 0,34% 49,58%


Pagina 108 van 145

Voor leerlingen uit het studiegebied Handel tso bestaat een breed gamma van doorstroommogelijkheden naar inhoudelijk verwante opleidingen in het

hoger onderwijs.

Doorstroom academiejaar 2012-2013

• In het schooljaar 2011-2012 verlieten 4.744 leerlingen de school met een diploma dat ze behaalden in het studiegebied Handel tso. Van hen

stroomde 81,2% (3.853 leerlingen) rechtstreeks door naar het hoger onderwijs in het academiejaar 2012-2013. Dat percentage ligt hoger dan

gemiddeld in het tso (70,1%).

• Van de 884 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Boekhouden-informatica stroomden 754 leerlingen onmiddellijk door naar het

hoger onderwijs. 76,4% van de uitstromers schreef zich in voor een professionele bachelor (675 leerlingen) en 8,9% voor een academische bachelor

(79 leerlingen).

• Van de 2.347 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Handel stroomden 1.887 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger

onderwijs. 73,8% van de uitstromers schreef zich in voor een professionele bachelor (1.731 leerlingen) en 6,6% voor een academische bachelor (156

leerlingen).

• Van de 590 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Informaticabeheer stroomden 489 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger

onderwijs. 76,8% van de uitstromers schreef zich in voor een professionele bachelor (453 leerlingen) en 6,1% voor een academische bachelor (36

leerlingen).

• Van de 923 leerlingen die een diploma behaalden in de studierichting Secretariaat-talen stroomden 723 leerlingen onmiddellijk door naar het hoger

onderwijs. 68,5% van de uitstromers schreef zich in voor een professionele bachelor (632 leerlingen) en 9,9% voor een academische bachelor (91

leerlingen).

Studierendement academiejaar 2012-2013

• Het studierendement in het studiegebied Handel bedraagt in het academiejaar 2012-2013 voor tso-studierichtingen 61,1% voor professionele

bachelors, wat lager is dan gemiddeld in het tso (63,9%). Voor academische bachelors bedraagt het studierendement in het studiegebied Handel

33,4%. Dat is eveneens lager dan gemiddeld in het tso (43,9%).

• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 voor de studierichting Boekhouden-informatica ligt boven het tso-gemiddelde,

zowel voor de professionele bachelors met 65,1% (t.o.v. 63,9% voor het totale tso) als voor de academische bachelors met 44,3% (t.o.v. 43,9% voor

het totale tso). Ten opzichte van het hele studiegebied Handel ligt het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Boekhouden-informatica

voor de professionele bachelors hoger (65,1% t.o.v. 61,1%). Voor de academische bachelor ligt dit eveneens hoger (44,3% t.o.v. 33,4%).

Van alle leerlingen die kozen voor een professionele bachelor, volgde 78,4% een inhoudelijk verwante opleiding.

Pagina 109 van 145

De grootste groep leerlingen (53,0%) volgt de professionele bachelor Bedrijfsmanagement met een gemiddeld studierendement van 68,8%. De

grootste groep leerlingen die een academische bachelor volgt (38,0% - 30 studenten), volgt Handelswetenschappen met een gemiddeld

studierendement van 57,4%.

• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 voor de studierichting Handel is lager dan gemiddeld in het tso voor zowel de

professionele bachelors (60,5% t.o.v. 63,9%) als de academische bachelors (32,9% t.o.v. 43,9%). Ten opzichte van het studiegebied Handel is het

gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Handel voor de professionele bachelors iets lager (60,5% t.o.v. 61,1%). Voor de academische

bachelor is dit ook iets lager (32,9% t.o.v. 33,4%).



grootste groep leerlingen die een academische bachelor volgt (31,4%), volgt de opleiding Handelswetenschappen met een gemiddeld


• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 voor de studierichting Informaticabeheer is lager dan gemiddeld in het tso voor

zowel de professionele bachelors (59,4% t.o.v. 63,9%) als de academische bachelors (28,4% t.o.v. 43,9%). Ten opzichte van het studiegebied ligt het

gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Informaticabeheer voor de professionele bachelors lager (59,4% t.o.v. 61,1%). Voor de

academische bachelors ligt dit ook lager (28,4% t.o.v. 33,4%).


De grootste groep leerlingen (55,2%) volgt de professionele bachelor Toegepaste informatica met een gemiddeld studierendement van 61,9%. De

grootste groep leerlingen die een academische bachelor volgt (36,1% - 13 studenten), volgt de opleiding Informatica met een gemiddeld


• Het gemiddeld studierendement voor het academiejaar 2012-2013 voor de studierichting Secretariaat-talen is lager dan gemiddeld in het tso voor

zowel de professionele bachelors (59,8% t.o.v. 63,9%) als de academische bachelors (26,4% t.o.v. 43,9%). Ten opzichte van het hele studiegebied is

het gemiddelde studierendement van de leerlingen uit Secretariaat-talen voor de professionele bachelors iets lager (59,8% t.o.v. 61,1%). Voor de

academische bachelors ligt dit ook lager (26,4% t.o.v. 33,4%).



grootste groep leerlingen die een academische bachelor volgt (37,4% - 34 studenten), volgt de opleiding Toegepaste taalkunde met een gemiddeld


Studiekeuze en studierendement Onderwijskiezer

Op basis van de gegevens van Onderwijskiezer die een beeld schetsen van de deelname aan en het gemiddeld studierendement in hoger onderwijs voor een

periode van 6 academiejaren, stellen we het volgende vast:

Pagina 110 van 145

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit de studierichting Boekhouden-informatica de grootste groep leerlingen door naar de professionele

bacheloropleiding Bedrijfsmanagement. In deze opleiding werd ook het hoogste studierendement behaald (69,9%). In 8 andere professionele

bachelors wordt eveneens een gemiddeld studierendement behaald van hoger dan 60%. In de overige 7 professionele bachelors ligt het gemiddeld

studierendement onder de 60%.

40,8% van de leerlingen die uitstroomden uit Boekhouden-informatica en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalde na vijf jaar geen

bachelordiploma.

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit de studierichting Handel de grootste groep leerlingen door naar de professionele bacheloropleiding

Bedrijfsmanagement. In deze opleiding werd een gemiddeld studierendement behaald van 62,3%. In 7 andere professionele bachelors wordt ook

een gemiddeld studierendement behaald dat hoger ligt dan 60%. In de overige 19 professionele bachelors ligt het studierendement onder de 60%.

In de academische bachelor Handelswetenschappen ligt het gemiddeld studierendement laag (29,6%). In bijna alle andere academische bachelors

bedraagt het gemiddeld studierendement minder dan 30%.

44,3% van de leerlingen die uitstroomden uit Handel en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalde na vijf jaar geen bachelordiploma.

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit de studierichting Informaticabeheer de grootste groep leerlingen door naar de professionele bacheloropleiding

Toegepaste informatica. In deze opleiding werd een gemiddeld studierendement behaald van 63,9%. In 2 andere professionele bachelors wordt ook

een studierendement behaald dat hoger ligt dan 60%. In de overige 6 professionele bachelors ligt het studierendement onder de 60%. In de

academische bachelors Informatica en Industriële wetenschappen bedraagt het gemiddeld studierendement respectievelijk 33,0% en 31,8%.

49,6% van de leerlingen die uitstroomden uit Informaticabeheer en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalde na vijf jaar geen

bachelordiploma.

• Van 2007 tot 2012 stroomde vanuit de studierichting Secretariaat-talen de grootste groep leerlingen door naar de professionele bacheloropleiding

Office management. In deze opleiding werd een gemiddeld studierendement behaald van 67,5%. In 3 andere professionele bachelors wordt ook een

gemiddeld studierendement behaald dat hoger ligt dan 60%. In de overige 16 professionele bachelors ligt het studierendement onder de 60%. In de

academische bachelor Toegepaste taalkunde bedraagt het gemiddeld studierendement slechts 24,7%. In de 3 andere academische bachelors ligt het

studierendement nog lager.

49,6% van de leerlingen die uitstroomden uit Secretariaat-talen en rechtstreeks naar het hoger onderwijs gingen, behaalde na vijf jaar geen

bachelordiploma.

Pagina 111 van 145

6 Aansluiting met de arbeidsmarkt

De analyse van de aansluiting tussen het voltijds secundair onderwijs en de arbeidsmarkt maakt gebruik van de schoolverlatersstudies3 van VDAB uit 2013

en 2014. De onderstaande tabellen schetsen een beeld van de tewerkstellingskansen van de schoolverlaters. De gegevens zijn opgenomen per graad,

onderwijsvorm, studiegebied en indien mogelijk per studierichting.

De tabellen vertrekken van het begrip ‘schoolverlater’: het aantal schoolverlaters wordt berekend op basis van tellingen die op bepaalde tijdstippen worden

uitgevoerd door het Ministerie van Onderwijs en Vorming. De schoolverlaters zijn diegenen die een diploma of getuigschrift behaalden van het tweede of

derde jaar van de derde graad en het volgende jaar niet meer ingeschreven zijn in een onderwijsinstelling die onderworpen is aan de regelgeving van het

Ministerie van Onderwijs en Vorming. Dit zijn ook de studenten die in het hoger onderwijs hun studies voortijdig stopzetten, maar voordien een diploma

behaalden in de derde graad. Een aantal leerlingen besluit om na het secundair onderwijs verder te studeren in het buitenland of aan een instelling van de

Franse Gemeenschap. Voor het Ministerie van Onderwijs en Vorming zijn dit ook schoolverlaters omdat ze niet meer ingeschreven zijn in een

onderwijsinstelling die onderworpen is aan de regelgeving van het ministerie (bron: Schoolverlatersenquête VDAB, 2014).

Wanneer schoolverlaters zich inschrijven als werkzoekende bij de VDAB, dan worden ze opgenomen in de VDAB-bestanden. Deze leerlingen vallen in dit

hoofdstuk onder de rubriek ‘Inschrijvingen bij de VDAB’. Van alle schoolverlaters die in het VDAB-schoolverlatersbestand voorkomen, wordt nagegaan wie

één jaar na het verlaten van het onderwijs nog als werkzoekende staat ingeschreven. Dat aantal wordt in absolute cijfers weergegeven en wordt vergeleken

met het totaal aantal schoolverlaters.

De schoolverlaters die één jaar na het verlaten van de school nog als werkzoekende bij de VDAB zijn ingeschreven, zijn niet noodzakelijk allemaal gedurende

die volledige periode werkloos geweest. Zij die in de periode tussen het verlaten van de school en 30 juni van het jaar nadien geen enkele werkervaring

hebben opgedaan, worden in de rubriek ‘Schoolverlaters zonder werkervaring na 1 jaar’ opgenomen. Het aandeel van deze groep wordt eveneens

uitgedrukt in een percentage ten opzichte van het totaal aantal schoolverlaters.

3 De volledige informatie is terug te vinden in de brochure ‘Werkzoekende schoolverlaters in Vlaanderen’ die VDAB jaarlijks publiceert.

Pagina 112 van 145

6.1 Tweede graad

Tabel 64 Aantal (werkzoekende) schoolverlaters (tweede graad)

Alle

schoolverlaters

Inschrijvingen

bij VDAB

Nog werkzoekende schoolverlaters

na 1 jaar

Schoolverlaters zonder

werkervaring na 1 jaar

Totaal (N) Totaal (N) Totaal (N) Totaal (%) Totaal (N) Totaal (%)

bso (totaal)

2010 - 2011 2.515 2.289 793 31,5% 259 10,3%

2011 - 2012 2.348 2.157 739 31,5% 244 10,4%

Studiegebied Handel

bso

2010 - 2011 557 482 169 30,3% 56 10,1%

2011 - 2012 545 493 187 34,3% 72 13,2%

tso (totaal)

2010 - 2011 1.559 1.264 305 19,6% 112 7,2%

2011 - 2012 1.438 1.168 302 21,0% 113 7,9%


2010 - 2011 517 412 108 20,9% 44 8,5%

2011 - 2012 458 370 95 20,7% 34 7,4%

Pagina 113 van 145

6.2 Derde graad, specialisatiejaren en Se-n-Se

Tabel 65 Aantal (werkzoekende) schoolverlaters in de derde graad 2de leerjaar en specialisatiejaar (bso)

Alle

schoolverlaters

Inschrijvingen

bij VDAB

Nog werkzoekende

schoolverlaters na 1 jaar




bso (totaal) 2010 - 2011 12.999 11.492 1.465 11,3% 466 3,6%

2011 - 2012 13.041 11.669 1.724 13,2% 513 3,9%

Studiegebied Handel bso 2010 - 2011 2.201 2.016 372 16,9% 130 5,9%

2011 - 2012 2.148 1.962 476 22,2% 165 7,7%

Kantoor 2010 - 2011 192 170 45 23,4% 14 7,3%

2011 - 2012 182 161 42 23,1% 19 10,4%

Verkoop 2010 - 2011 115 98 22 19,1% 5 4,3%

2011 - 2012 118 99 24 20,3% 6 5,1%

Kantooradministratie en gegevensbeheer

(specialisatiejaar)

2010 - 2011 1.339 1.232 232 17,3% 89 6,6%

2011 - 2012 1.313 1.213 311 23,7% 111 8,5%

Logistiek (specialisatiejaar) 2010 - 2011 111 107 16 14,4% 5 4,5%

2011 - 2012 86 85 15 17,4% 3 3,5%


(specialisatiejaar) 2010 - 2011 95 88 15 15,8% 3 3,2%

2011 - 2012 100 88 23 23,0% 7 7,0%

Winkelbeheer en etalage (specialisatiejaar) 2010 - 2011 349 321 42 12,0% 14 4,0%

2011 - 2012 349 316 61 17,5% 19 5,4%

Pagina 114 van 145

Tabel 66 Aantal (werkzoekende) schoolverlaters in de derde graad 2de leerjaar en Se-n-Se (tso)

Alle

schoolverlaters

Inschrijvingen

bij VDAB

Nog werkzoekende

schoolverlaters na 1 jaar




tso (totaal)

2010 - 2011 11.881 9.983 1.315 11,1% 438 3,7%

2011 - 2012 11.955 10.089 1.525 12,8% 586 4,9%


2010 - 2011 2.704 2.313 420 15,5% 144 5,3%

2011 - 2012 2.711 2.308 485 17,9% 201 7,4%

Boekhouden-informatica 2010 - 2011 435 375 74 17,0% 18 4,1%

2011 - 2012 461 402 74 16,1% 25 5,4%

Handel 2010 - 2011 1.201 998 181 15,1% 66 5,5%

2011 - 2012 1.139 931 182 16,0% 72 6,3%

Informaticabeheer 2010 - 2011 313 277 50 16,0% 19 6,1%

2011 - 2012 367 328 80 21,8% 41 11,2%

Secretariaat-talen 2010 - 2011 552 473 95 17,2% 38 6,9%

2011 - 2012 544 464 111 20,4% 46 8,5%

Administratie vrije beroepen (Se-n-Se) 2010 - 2011 35 25 1 2,9% 0 0,0%

2011 - 2012 25 23 6 24,0% 1 4,0%

Commercieel webverkeer (Se-n-Se) 2010 - 2011 8 8 0 0,0% 0 0,0%

2011 - 2012 15 14 3 20,0% 1 6,7%

Immobiliënbeheer (Se-n-Se) 2010 - 2011 11 11 0 0,0% 0 0,0%

2011 - 2012 11 11 2 18,2% 1 9,1%


goederenverzending (Se-n-Se) 2010 - 2011 33 32 4 12,1% 1 3,0%

2011 - 2012 26 20 8 30,8% 5 19,2%

KMO-administratie (Se-n-Se) 2010 - 2011 25 25 3 12,0% 0 0,0%

2011 - 2012 28 27 6 21,4% 3 10,7%

Pagina 115 van 145

KMO-ondernemerschap* (Se-n-Se) 2010 - 2011 1 1 0 0,0% 0 0,0%

2011 - 2012 0 0 0 0,0% 0 0,0%

Medico-sociale administratie (Se-n-Se) 2010 - 2011 74 73 11 14,9% 2 2,7%

2011 - 2012 72 69 11 15,3% 6 8,3%

Verkoop en distributie (Se-n-Se) 2010 - 2011 16 15 1 6,3% 0 0,0%

2011 - 2012 23 19 2 8,7% 0 0,0%


Tweede graad: werkzoekende schoolverlaters na één jaar

• Respectievelijk 30,3% (169 leerlingen) en 34,3% (187 leerlingen) van de leerlingen met een getuigschrift van de tweede graad bso Handel na in het

schooljaar 2010-2011 en 2011-2012 het onderwijs verlieten, zijn na één jaar nog werkzoekend. Respectievelijk 10,1% (56 leerlingen) en 13,2% (72

leerlingen) hebben na één jaar geen werkervaring opgedaan. Deze percentages liggen in lijn met het totale bso dat na beide schooljaren 31,5%

werkzoekende schoolverlaters telt, met 10,3% en 10,4% zonder werkervaring na 1 jaar.

• Van alle leerlingen met een getuigschrift van de tweede graad van het studiegebied tso Handel die na het schooljaar 2010-2011 en 2011-2012 het

onderwijs verlieten, zijn er na één jaar nog respectievelijk 20,9% (108 leerlingen) en 20,7% (95 leerlingen) werkzoekend. Respectievelijk 8,5% (44

leerlingen) en 7,4% (34 leerlingen) hebben na één jaar geen werkervaring opgedaan. Deze percentages liggen in lijn met het hele tso dat 19,6% en 21,0%

werkzoekende schoolverlaters telt, met 7,2% en 7,9% zonder werkervaring na één jaar.

Derde graad: werkzoekende schoolverlaters na één jaar

• 16,9% (372 leerlingen) en 22,2% (476 leerlingen) van de leerlingen die na het schooljaar 2010-2011 en 2011-2012 het onderwijs verlieten met een

studiegetuigschrift of diploma van de derde graad bso Handel zijn na één jaar nog werkzoekend. Respectievelijk 5,9% (130 leerlingen) en 7,7% (165

leerlingen) hebben na één jaar geen werkervaring opgedaan. Deze percentages zijn hoger dan gemiddeld in het bso: 11,3% en 13,2% van de

schoolverlaters zijn na één jaar nog werkzoekend, met 3,6% en 3,9% zonder werkervaring.

• De studierichting Verkoop telt 19,1% (22 leerlingen) en 20,3% (24 leerlingen) schoolverlaters die na een jaar nog werkzoekend zijn, met 4,3% en 5,1%

werkzoekenden zonder enige werkervaring. Deze percentages zijn lager dan in de studierichting Kantoor waar respectievelijk 23,4% (45 leerlingen) en

23,1% (42 leerlingen) werkzoekend is na één jaar. Respectievelijk 7,3% en 10,4% heeft na één jaar nog geen werkervaring.

• In de specialisatiejaren heeft Winkelbeheer en etalage het laagste percentage aan werkzoekende schoolverlaters na één jaar, namelijk 12,0% (42

leerlingen) en 17,5% (61 leerlingen). Deze percentages zijn hoger in Logistiek met 14,4% (16 leerlingen) en 17,4% (15 leerlingen), Verkoop en

Pagina 116 van 145

vertegenwoordiging met 15,8% (15 leerlingen) en 23,0% (23 leerlingen) en Kantooradministratie en gegevensbeheer met 17,3% (232 leerlingen) en

23,7% (311 leerlingen).

Het hoogste percentage schoolverlaters zonder werkervaring vinden we terug in het specialisatiejaar Kantooradministratie en gegevensbeheer, namelijk

6,6% (89 leerlingen) en 8,5% (111 leerlingen). Deze percentages zijn lager in Verkoop en vertegenwoordiging met 3,2% (3 leerlingen) en 7,0% (7

leerlingen), Logistiek met 4,5% (5 leerlingen) en 3,5% (3 leerlingen) en Winkelbeheer en etalage met 4,0% (14 leerlingen) en 5,4% (19 leerlingen).

• 15,5% (420 leerlingen) en 17,9% (485 leerlingen) van de leerlingen die na het schooljaar 2010-2011 en 2011-2012 het onderwijs verlieten met een

diploma van de derde graad tso Handel zijn na één jaar nog werkzoekend. Dat is hoger dan gemiddeld in het tso (11,1% en 12,8%). Ook het aantal

schoolverlaters uit tso Handel dat na één jaar nog geen werkervaring heeft, is met 5,3% (144 leerlingen) en 7,4% (201 leerlingen) hoger dan in het hele

tso (3,7% en 4,9%).

• De studierichting Handel telt met 15,1% (181 leerlingen) en 16,0% (182 leerlingen) het laagste percentage schoolverlaters die na een jaar werkzoekend

zijn.

• Boekhouden-informatica telt 17,0% (74 leerlingen) en 16,1% (74 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen.

• Informaticabeheer heeft 16,0% (50 leerlingen) en 21,8% (80 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen.

• De studierichting Secretariaat-talen telt respectievelijk 17,2% (95 leerlingen) en 20,4% (111 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters.

• 4,1% (18 leerlingen) en 5,4% (25 leerlingen) van de schoolverlaters uit de studierichting Boekhouden-informatica heeft na één jaar geen werkervaring.

Dit percentage is lager dan in Handel met 5,5% (66 leerlingen) en 6,3% (72 leerlingen), in Secretariaat-talen met 6,9% (38 leerlingen) en 8,5% (46

leerlingen) en in Informaticabeheer met 6,1% (19 leerlingen) en 11,2% (41 leerlingen).

• Bij de Se-n-Se heeft Verkoop en distributie het laagste percentage werkzoekende schoolverlaters na een jaar, namelijk 6,3% (1 leerling) en 8,7% (2

leerlingen). Deze schoolverlaters hebben werkervaring opgedaan binnen het jaar na afstuderen.

• De Se-n-Se Medico-sociale administratie telt respectievelijk 14,9% (11 leerlingen) en 15,3% (11 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na

afstuderen. Respectievelijk 2,7% (2 leerlingen) en 8,3% (6 leerlingen) hebben geen enkele werkervaring opgedaan.

• Immobiliënbeheer telt 0,0% (0 leerlingen) en 18,2% (2 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen. Na het schooljaar 2011-2012

heeft 9,1% (1 leerling) geen enkele werkervaring opgedaan.

• Commercieel webverkeer telt respectievelijk 0,0% (0 leerlingen) en 20,0% (3 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen. Na het

schooljaar 2011-2012 heeft 6,7% (1 leerling) geen enkele werkervaring opgedaan.

• Administratie vrije beroepen telt 2,9% (1 leerling) en 24,0% (6 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen. Respectievelijk 0,0% (0

leerlingen) en 4,0% (1 leerling) hebben geen enkele werkervaring opgedaan.

• De Se-n-Se KMO-administratie telt 12,0% (3 leerlingen) en 21,4% (6 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen. Respectievelijk

0,0% (0 leerlingen) en 10,7% (3 leerlingen) hebben geen enkele werkervaring opgedaan.

• Internationaal transport en goederenverzending telt 12,1% (4 leerlingen) en 30,8% (8 leerlingen) werkzoekende schoolverlaters één jaar na afstuderen.

Respectievelijk 3,0% (1 leerling) en 19,2% (5 leerlingen) hebben geen enkele werkervaring opgedaan.

• De inmiddels niet meer ingerichte Se-n-Se KMO-ondernemerschap telde slechts één schoolverlater na het schooljaar 2010-2011.

Pagina 117 van 145

7 Finaliteit

Op basis van de beschrijving van de studierichtingen in het studierichtingsprofiel (hoofdstuk 1) en van de gegevens over de aansluiting met het hoger

onderwijs (hoofdstuk 5) en de aansluiting met de arbeidsmarkt (hoofdstuk 6) wordt per studierichting aangegeven of de finaliteit tewerkstelling is,

doorstroom naar verdere opleidingen of beide. Mogelijke vervolgopleidingen zijn een academische bachelor, een professionele bachelor, hoger

beroepsonderwijs of Se-n-Se.

Beroepssecundair onderwijs

Tabel 67 Finaliteit derde graad bso

Studierichting Academische

bachelor

Professionele

bachelor

Hoger

beroepsonderwijs

Specialisatiejaar of

Se-n-Se

Arbeidsmarkt

Kantoor x (x)

Verkoop x (x) (x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt.

Tabel 68 Finaliteit specialisatiejaar

Specialisatiejaar Academische

bachelor

Professionele

bachelor

Hoger

beroepsonderwijs


Se-n-Se

Arbeidsmarkt


gegevensbeheer

(x) x (x)

Logistiek x (x)

Verkoop en vertegenwoordiging x (x)

Winkelbeheer en etalage x (x) (x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt.

Pagina 118 van 145

Technisch secundair onderwijs

Tabel 69 Finaliteit derde graad tso

Studierichting Academische

bachelor

Professionele

bachelor

Hoger

beroepsonderwijs


Se-n-Se

Arbeidsmarkt

Boekhouden-informatica (x) x

Handel (x) x

Informaticabeheer (x) x

Secretariaat-talen (x) x (x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt.

Tabel 70 Finaliteit Se-n-Se

Se-n-Se Academische

bachelor

Professionele

bachelor

Hoger

beroepsonderwijs


Se-n-Se

Arbeidsmarkt

Administratie vrije beroepen x (x)

Commercieel webverkeer x (x)

Immobiliënbeheer x (x)


goederenverzending

x (x)

KMO-administratie x (x)

Medico-sociale administratie x (x)

Verkoop en distributie x x (x) betekent dat de finaliteit onvoldoende waargemaakt wordt.

Op basis van de screening stellen we vast dat de 5 van de 6 bso-studierichtingen (waarvan 2 6bso en 4 specialisatiejaren) van het studiegebied Handel

arbeidsmarktgerichte studierichtingen zijn, en allemaal met slechte perspectieven op de arbeidsmarkt:

• Kantoor en Verkoop (beide 6bso) en Logistiek, Verkoop en vertegenwoordiging en Winkelbeheer en etalage (alle drie specialisatiejaren) bieden

slechte arbeidsmarktperspectieven.

• Kantooradministratie en gegevensbeheer (specialisatiejaar) heeft een dubbele finaliteit, aangezien meer dan een derde van de afgestudeerden

doorstroomt naar het hoger onderwijs, maar de slaagkansen daar zijn zeer laag, zeker op langere termijn. 82% van de studenten afkomstig uit

Pagina 119 van 145

Kantooradministratie en gegevensbeheer behaalt na 5 jaar immers geen bachelordiploma. Ook op de arbeidsmarkt zijn de perspectieven slecht

vanuit deze studierichting. 24% van de afgestudeerden is immers nog werkzoekende schoolverlater één jaar na afstuderen.

Op basis van de screening stellen we vast dat alle 4 de tso-studierichtingen van het studiegebied Handel doorstroomgerichte studierichtingen zijn, maar

geen enkele van deze tso-studierichtingen maakt haar doorstroomfinaliteit ten volle waar:

• Boekhouden-informatica is een doorstroomgerichte studierichting die primair gericht is op PBA. In het eerste jaar zijn de slaagkansen goed,

maar na 5 jaar heeft 41% van de studenten uit Boekhouden-informatica geen bachelordiploma behaald. Bij een gerichte studiekeuze liggen de

slaagkansen hoger.

• Handel, Informaticabeheer en Secretariaat-talen zijn doorstroomgerichte studierichtingen die primair gericht zijn op PBA, maar ze maken die

doorstroomfinaliteit niet waar, noch in het eerste jaar hoger onderwijs noch over een periode van 5 jaar. Een kleine 50% van de studenten

afkomstig uit deze studierichtingen heeft na 5 jaar geen bachelordiploma behaald. Ook bij inhoudelijk verwante PBA zijn de slaagkansen niet

altijd hoog. De slaagkansen in het hoger onderwijs vanuit deze drie tso-studierichtingen zijn dus ondermaats.

Op basis van de screening stellen we vast dat de 7 Se-n-Se4 van het studiegebied Handel arbeidsmarktgerichte studierichtingen zijn, maar slechts één ervan

maakt haar arbeidsmarktfinaliteit met succes waar:

• Verkoop en distributie biedt positieve arbeidsmarktperspectieven.

• Administratie vrije beroepen, Commercieel webverkeer, Immobiliënbeheer, Internationaal transport en goederenverzending, KMO-administratie,

en Medico-sociale administratie bieden slechte arbeidsmarktperspectieven. Tussen de 15 en 31% van de afgestudeerden is immers nog

werkzoekende schoolverlater één jaar na afstuderen.

4 We nemen de Se-n-Se KMO-ondernemerschap hier niet op wegens niet meer ingericht.

Pagina 120 van 145

Samenvatting screening Handel

De screening van het studiegebied Handel bestaat uit een analyse van het studieaanbod in het voltijds regulier secundair onderwijs tussen het schooljaar

2008-2009 en het schooljaar 2012-2013. Gemiddelde cijfers in de onderstaande analyse beslaan altijd deze periode. Bij enkele thema’s wordt echter

ingezoomd op één schooljaar. Dan wordt telkens expliciet vermeld dat de cijfers enkel betrekking hebben op het schooljaar 2012-2013.

In de grafieken worden per onderwijsvorm systematisch cijfers weergegeven over het studiegebied, de graden en de verschillende studierichtingen.

Specialisatiejaren en Se-n-Se worden in deze analyse steeds ondergebracht in een aparte categorie.

Beeld van het studiegebied

Overzicht studieaanbod Handel

bso tso Tweede graad Kantoor

Verkoop

Crea en techniek*

Handel

Handel-talen

Derde graad Kantoor

Verkoop



Handel

Informaticabeheer

Secretariaat-talen

Specialisatiejaar of Se-n-Se Kantooradministratie en gegevensbeheer

Logistiek





Immobiliënbeheer


KMO-administratie

KMO-ondernemerschap**


Netwerkbeheer***

Verkoop en distributie * De studierichtingen Crea en techniek en Commerciële en sociale technieken zijn proeftuinen die na het schooljaar 2012-2013 niet meer worden ingericht.

** De Se-n-Se KMO-ondernemerschap wordt inmiddels niet meer ingericht.

*** De Se-n-Se Netwerkbeheer werd niet ingericht in de geanalyseerde periode.

Pagina 121 van 145

Leerlingenaantal

Handel is een groot studiegebied met een ruim studieaanbod en een groot leerlingenaantal. In de tweede graad zijn er 2 studierichtingen in bso en 2 in tso.

In de derde graad zijn er 2 studierichtingen in bso en 4 in tso. Er zijn 4 specialisatiejaren en 8 Se-n-Se-opleidingen. Tussen het schooljaar 2008-2009 en het

schooljaar 2012-2013 zaten er per schooljaar gemiddeld 35.184 leerlingen in het studiegebied, van wie 14.146 leerlingen in bso en 21.038 leerlingen in tso.

Het studiegebied Handel vertegenwoordigt 19,2% van het totale leerlingenaantal in bso en 23,2% van het totale leerlingenaantal in tso.

In de tweede graad en derde graad bso kiest ongeveer 80% van de leerlingen voor de studierichting Kantoor en ongeveer 20% voor de studierichting

Verkoop. In de tweede graad tso zit ongeveer 75% van de leerlingen in de studierichting Handel en ongeveer 25% in Handel-talen. In de derde graad tso

hebben de leerlingen keuze uit 4 studierichtingen. Bijna 50% van de leerlingen vervolgt de studierichting Handel. Voor Secretariaat-talen en Boekhouden-

informatica kiest telkens ongeveer 20% en voor Informaticabeheer kiest iets meer dan 10% van de leerlingen.

In de specialisatiejaren zit meer dan 70% van de leerlingen in Kantooradministratie en gegevensbeheer en meer dan 15% van de leerlingen in Winkelbeheer

en etalage. De 2 overige specialisatiejaren Logistiek en Verkoop en vertegenwoordiging zijn zeer dun bevolkt. In de Se-n-Se-opleidingen zitten weinig

leerlingen. Enkel Medico-sociale administratie heeft gemiddeld bijna 100 leerlingen. Alle andere Se-n-Se-opleidingen hebben 50 leerlingen of minder.

Grafiek 1 toont het gemiddeld aantal leerlingen in de geanalyseerde periode voor het hele studiegebied en per graad, specialisatiejaar of Se-n-Se.

Pagina 122 van 145

Grafiek 1 Gemiddeld leerlingenaantal Handel

14.146

5.751 6.089

2.307

21.038

9.51711.245

277

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

tso

bso

Pagina 123 van 145

De grafieken 2, 3 en 4 bevatten dezelfde informatie als grafiek 1 maar dan op het niveau van de studierichtingen.

Grafiek 2 Gemiddeld leerlingenaantal studierichtingen Handel tweede graad

4.586

1.133

7.294

2.222

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

tso

bso

Pagina 124 van 145

Grafiek 3 Gemiddeld leerlingenaantal studierichtingen Handel derde graad

4.674

1.378

2.153

5.396

1.529

2.167

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000

5.500

tso

bso

Pagina 125 van 145

e Grafiek 4 Gemiddeld leerlingenaantal specialisatiejaren en Se-n-Se Handel

Noot: De Se-n-Se KMO-ondernemerschap wordt inmiddels niet meer ingericht.

1.664

127 119

397

40 18 20 49 33 2 91 250

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

1.800

tso

bso

Pagina 126 van 145

Evolutie van het leerlingenaantal

In de geanalyseerde periode kent het leerlingenaantal van het studiegebied Handel een daling met 11,5% (4.314 leerlingen). Deze daling bedraagt 8,5%

(1.259 leerlingen) in bso en 13,4% (3.055 leerlingen) in tso. De daling is opvallend sterker dan in het gehele bso (-1,2%) en tso (-4,8%).

Grafiek 5 Evolutie leerlingenaantal Handel

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

#lln SG bso

#lln SG tso

#lln SG totaal

#lln 2e Gr bso

#lln 2e Gr tso

#lln 2e Gr totaal

#lln 3e Gr bso

#lln 3e Gr tso

#lln 3e Gr totaal

#lln Spec. jaar

#lln Se-n-Se

#lln Spec. jaar/Se-n-Se totaal

Pagina 127 van 145


In de tweede graad en derde graad bso en tso worden de studierichtingen uitgebreid aangeboden in alle provincies en in het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest.

De specialisatiejaren worden, met uitzondering van Kantooradministratie en gegevensbeheer, beperkter maar nog steeds in elke provincie en in het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest aangeboden. Enkel het specialisatiejaar Verkoop en vertegenwoordiging wordt niet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

aangeboden. De Se-n-se-opleidingen worden op hun beurt zeer beperkt aangeboden in maximum 3 provincies. Enkel de Se-n-se Medico-sociale

administratie wordt in 4 provincies aangeboden.

Herkomst

In bso komt de instroom in het eerste leerjaar van de tweede graad in de studierichting Kantoor en de studierichting Verkoop hoofdzakelijk uit het

beroepenveld Kantoor en verkoop - Verzorging-voeding. Er is daarnaast nog een noemenswaardige instroom uit het beroepenveld Decoratie - Kantoor en

verkoop en uit de basisopties Handel, Sociale en technische vorming en Moderne wetenschappen. In het tweede leerjaar komt de instroom voor beide

studierichtingen voornamelijk uit de eigen studierichting. In Kantoor is er echter nog een noemenswaardige instroom uit de studierichting Handel (tso), in

Verkoop is er nog een noemenswaardige instroom uit Kantoor (bso) en Sociale en technische wetenschappen (tso).

In tso komt de instroom in het eerste leerjaar van de tweede graad voor de studierichting Handel en de studierichting Handel-talen hoofdzakelijk uit de

basisopties Handel en Moderne wetenschappen. Er is bovendien een noemenswaardige instroom uit Sociale en technische vorming. In het tweede leerjaar

van de tweede graad tso komt de instroom voor de studierichtingen Handel en Handel-talen hoofdzakelijk uit de eigen studierichting. In Handel is er ook

nog een aanzienlijke instroom uit Economie (aso).

In het eerste leerjaar van de derde graad bso komt de instroom voor de studierichtingen Kantoor en Verkoop hoofdzakelijk uit de eigen studierichting. In

Verkoop is ook nog een noemenswaardige instroom uit Kantoor (bso).

In het eerste leerjaar van de derde graad tso komt de grootste instroom in de studierichtingen Handel, Boekhouden-informatica en Informaticabeheer uit

Handel. In Boekhouden-informatica is er bovendien nog een aanzienlijke instroom uit Economie (aso). In Informaticabeheer is er een aanzienlijke instroom

uit Wetenschappen (aso) en Economie (aso) en een noemenswaardige instroom uit Industriële wetenschappen (tso). In de studierichting Secretariaat-talen

komt de instroom hoofdzakelijk uit Handel-talen en is er ook nog een aanzienlijke instroom uit Handel. In het tweede leerjaar van de derde graad komt de

instroom steeds bijna uitsluitend uit de eigen studierichting.

Pagina 128 van 145

In de specialisatiejaren komt de instroom steeds bijna uitsluitend uit de meest logische, inhoudelijk verwante studierichting van de derde graad.

In Se-n-Se komt de instroom meestal uit de verschillende tso-studierichtingen van het eigen studiegebied. Voor enkele opleidingen is er echter ook nog een

instroom uit de studiegebieden Algemeen secundair onderwijs en Personenzorg.

Attestering

Het percentage C-attesten van de leerlingen bso in het studiegebied Handel is in de vijf geanalyseerde schooljaren ongeveer gelijk aan het gemiddeld

percentage in het bso in de tweede graad. In derde graad ligt het aantal C-attesten hoger, terwijl het in de specialisatiejaren weer iets lager ligt.

Het percentage C-attesten van de leerlingen tso in het studiegebied Handel is in de vijf geanalyseerde schooljaren ongeveer gelijk aan het gemiddeld

percentage in het tso voor alle graden en Se-n-Se.

Grafiek 6 geeft de verhouding weer tussen het percentage A-attesten, B-attesten en C-attesten per leerjaar in bso van het studiegebied Handel. Grafiek 7

maakt de vergelijking met het totale bso.

Pagina 129 van 145

Grafiek 6 Onderlinge verhouding attesten in het studiegebied Handel (bso) Grafiek 7 Onderlinge verhouding attesten in bso

93,2%

85,8%

83,3%

83,4%

76,4%

4,9%

10,9%

13,5%

7,8%

13,7%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Spec. jaar

SG Handel

3eGr2eLj SG

Handel

3eGr1eLj SG

Handel

2eGr2eLj SG

Handel

2eGr1eLj SG

Handel

A-attest

B-attest

C-attest

Onbekend

91,4%

88,5%

85,5%

86,5%

82,1%

5,9%

8,6%

11,7%

8,0%

12,4%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Spec. jaar

3eGr2eLj bso

3eGr1eLj bso

2eGr2eLj bso

2eGr1eLj bso

A-attest

B-attest

C-attest

Onbekend

Pagina 130 van 145

Grafiek 8 geeft de verhouding weer tussen het percentage A-attesten, B-attesten en C-attesten per leerjaar in tso van het studiegebied Handel. Grafiek 9

maakt de vergelijking met het totale tso.

Grafiek 8 Onderlinge verhouding attesten in het studiegebied Handel (tso) Grafiek 9 Onderlinge verhouding attesten in tso

82,6%

92,1%

81,8%

78,2%

79,5%

9,9%

7,3%

8,7%

5,6%

6,1%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Se-n-Se

SG Handel

3eGr2eLj

SG Handel

3eGr1eLj

SG Handel

2eGr2eLj

SG Handel

2eGr1eLj

SG Handel

A-attest

B-attest

C-attest

Onbekend

85,4%

93,0%

83,6%

81,6%

81,3%

9,2%

6,3%

10%

4,6%

5,6%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Se-n-Se

3eGr2eLj tso

3eGr1eLj tso

2eGr2eLj tso

2eGr1eLj tso

A-attest

B-attest

C-attest

Onbekend

Pagina 131 van 145

Doorstroom naar het hoger onderwijs

In bso Handel ligt de participatiegraad in de professionele bachelors veel hoger dan gemiddeld in bso. Dat geldt voor alle specialisatiejaren, maar is vooral

opvallend voor Kantooradministratie en gegevensbeheer. 35% van de leerlingen stroomt door naar een professionele bachelor. Ook de participatiegraad in

de academische bachelor ligt hoger dan gemiddeld, al blijft het percentage leerlingen dat doorstroomt zeer beperkt. Het gemiddeld studierendement voor

de professionele en academische bachelors is onvoldoende in alle studierichtingen en ligt beduidend lager dan gemiddeld in bso.

In tso Handel stroomt zo’n 75% van de leerlingen door naar een professionele bachelor, wat veel meer is dan gemiddeld in tso. De participatiegraad in de

academische bachelors ligt in dezelfde lijn als het hele tso. Het gemiddeld studierendement in de professionele en academische bachelors ligt lager dan

gemiddeld in tso, behalve in de studierichting Boekhouden-informatica. Het gemiddeld studierendement kan met wat goede wil als nog net voldoende

beschouwd worden voor het eerste jaar van de professionele bachelors. Maar 41% van de leerlingen uit Boekhouden-informatica behaalt volgens de

informatie van Onderwijskiezer geen bachelordiploma na 5 jaar. In de drie andere tso-studierichtingen is het gemiddeld studierendement globaal bekeken

onvoldoende, hoewel leerlingen die kiezen voor een verwante vervolgopleiding in sommige gevallen wel voldoende studierendement behalen. Toch behaalt

tussen 45% en 50% van de leerlingen volgens de informatie van Onderwijskiezer geen bachelordiploma na 5 jaar.

De leerlingen uit het studiegebied Handel kiezen opvallend vaak voor een niet-verwante vervolgopleiding. Wellicht is een weinig gerichte studiekeuze één

van de belangrijkste verklaringen voor de discrepantie tussen de hoge deelnemingsgraad aan hoger onderwijs en het beperkte studiesucces.

Grafiek 10 toont de deelnemingsgraad aan hoger onderwijs van leerlingen uit bso Handel die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich

het daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele of academische bachelor.

Pagina 132 van 145

Grafiek 10 Deelname hoger onderwijs bso Handel academiejaar 2012-2013

15,2%

31,0%

35,0%

21,6%23,5%

18,4%

0,9% 1,3% 1,6%0,0% 0,0%

0,8%

PBA

ABA

Pagina 133 van 145

Grafiek 11 geeft het gemiddeld studierendement weer van leerlingen uit bso Handel die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het

daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele bachelor of academische bachelor.

Grafiek 11 Gemiddeld studierendement bso Handel academiejaar 2012-2013

38,1%

30,9% 30,8%

21,5%

30,3%

33,1%32,0%

13,7%12,5%

23,9%

PBA

ABA

Pagina 134 van 145

Grafiek 12 toont de deelnemingsgraad aan hoger onderwijs van leerlingen uit tso Handel die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het

daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele of academische bachelor.

Grafiek 12 Deelname hoger onderwijs tso Handel academiejaar 2012-2013

61,3%

73,6%76,4%

73,8%76,8%

68,5%

8,8% 7,6% 8,9%6,6% 6,1%

9,9%

PBA

ABA

Pagina 135 van 145

Grafiek 13 geeft het gemiddeld studierendement weer van leerlingen uit tso Handel die hun diploma behaalden in het schooljaar 2011-2012 en zich het

daaropvolgende academiejaar inschreven voor een professionele bachelor of academische bachelor.

Grafiek 13 Gemiddeld studierendement tso Handel academiejaar 2012-2013

63,9%61,1%

65,1%

60,5% 59,4% 59,8%

43,9%

33,4%

44,3%

32,9%

28,4%26,4%

PBA

ABA

Pagina 136 van 145

Doorstroom naar de arbeidsmarkt

Leerlingen uit het studiegebied Handel bso blijken bij het verlaten van de school opvallend moeilijker door te stromen naar de arbeidsmarkt dan gemiddeld

in bso. Dat is ook het geval na het volgen van een specialisatiejaar. Vanuit de specialisatiejaren Kantooradministratie en gegevensbeheer en Verkoop en

vertegenwoordiging verloopt de doorstroom moeilijker dan vanuit de specialisatiejaren Logistiek en Winkelbeheer en etalage.

De doorstroom naar de arbeidsmarkt verloopt ook voor de leerlingen uit tso moeilijker dan gemiddeld in tso. Het volgen van een Se-n-Se blijkt niet meteen

een meerwaarde, met uitzondering van de Se-n-Se Verkoop en distributie.

Grafiek 14 en 15 geeft per onderwijsvorm het percentage weer van schoolverlaters die na 1 jaar nog steeds werkzoekend waren. Deze jongeren verlieten

de school na het schooljaar 2011-2012 en werden als schoolverlater opgenomen in de schoolverlatersstudie 2014 van VDAB omdat ze in het schooljaar

2012-2013 in geen enkele Vlaamse onderwijsinstelling waren ingeschreven.

Pagina 137 van 145

Grafiek 14 Schoolverlaters na 2011-2012 bso werkzoekend na 1 jaar

13,2%

22,2%23,1%

20,3%

23,7%

17,4%

23,0%

17,5%

Pagina 138 van 145

Grafiek 15 Schoolverlaters na 2011-2012 tso werkzoekend na 1 jaar

Noot: De Se-n-Se KMO-ondernemerschap wordt inmiddels niet meer ingericht.

12,8%

17,9%16,1% 16,0%

21,8%20,4%

24,0%

20,0%18,2%

30,8%

21,4%

0,0%

15,3%

8,7%

Pagina 139 van 145

Aanbevelingen

Op basis van de screening kunnen de huidige studierichtingen van de derde graad en het specialisatiejaar in het studiegebied Handel ingedeeld worden

volgens de finaliteiten doorstroomgerichte studierichting, arbeidsmarktgerichte studierichting of studierichting met dubbele finaliteit.

Doorstroomgerichte studierichting Studierichting met dubbele

finaliteit

Arbeidsmarktgerichte studierichting Onduidelijke

finaliteit

Boekhouden-informatica (naar PBA)

Handel (naar PBA)

Informaticabeheer (naar PBA)

Secretariaat-talen (naar PBA)


gegevensbeheer (specialisatiejaar)

Kantoor (6bso)

Verkoop (6bso)

Logistiek (specialisatiejaar)

Verkoop en vertegenwoordiging (specialisatiejaar)

Winkelbeheer en etalage (specialisatiejaar)

Administratie vrije beroepen (Se-n-Se)

Commercieel webverkeer (Se-n-Se)

Immobiliënbeheer (Se-n-Se)

Internationaal transport en goederenverzending (Se-n-Se)

KMO-administratie (Se-n-Se)

Medico-sociale administratie (Se-n-Se)

Verkoop en distributie (Se-n-Se)

-

Met het oog op de modernisering van het secundair onderwijs zijn dit mogelijke aanbevelingen:

• rationaliseren van dit studiegebied gezien het sterk dalend leerlingenaantal en gezien de slechte perspectieven zowel naar het hoger onderwijs als

de arbeidsmarkt

• inhoudelijk herdefiniëren van de studierichtingen gezien de lage slaagkansen in hoger onderwijs of slechte doorstroom naar de arbeidsmarkt (met

uitzondering van Boekhouden-informatica en de Se-n-Se Verkoop en distributie)

• Kantooradministratie en gegevensbeheer herpositioneren wegens slechte doorstroom naar hoger onderwijs en positioneren als een

arbeidsmarktgerichte studierichting op basis van de beroepskwalificaties

Pagina 140 van 145

• specialisatiejaren en Se-n-Se clusteren tot nieuwe studierichtingen en inhoudelijk herdefiniëren op basis van de beroepskwalificaties gezien de

slechte doorstroom naar de arbeidsmarkt

• oprichting van een studierichting met één of meerdere beroepskwalificaties voor verkoop in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Pagina 141 van 145

Bijlage: Methodologie

Voor het cijfermateriaal werd hoofdzakelijk een beroep gedaan op het datawarehouse van het beleidsdomein Onderwijs en vorming. In deze

methodologische toelichting wordt eerst algemeen toegelicht hoe hierbij tewerk werd gegaan. Daarna wordt per hoofdstuk uitgelegd hoe de cijfers uit het

datawarehouse werden verwerkt tot de tabellen in dit rapport. Hierbij wordt aangeduid welke bijkomende bronnen werden geraadpleegd voor de

hoofdstukken over de aansluiting met het hoger onderwijs en de arbeidsmarkt.

Algemeen

• De tabellen en de cijfers in dit rapport komen niet rechtstreeks uit het datawarehouse. Sjabloontabellen werden voorbereid door het projectteam

en doorgegeven aan de auteur van het rapport. Gemiddelden, percentages en totalen in de tabellen werden berekend door de auteur.

• Door afrondingen lijken sommige totalen op het eerste gezicht niet te kloppen. De sommen werden in Excel berekend aan de hand van de volledige

cijfers zonder afrondingen. Hierdoor kan er een verschil zitten op een som van afgeronde cijfers.

• Indien een studierichting niet werd ingericht overheen de volledige geanalyseerde periode van vijf schooljaren (gestart na het schooljaar 2008-2009

of niet meer ingericht tijdens de geanalyseerde periode), dan wordt het gemiddelde niet berekend over vijf jaren maar voor het aantal jaren dat de

studierichting effectief werd ingericht.

• In het schooljaar 2008-2009 kreeg het derde leerjaar van de derde graad in tso nog geen specifieke naam, sindsdien wordt het Se-n-Se genoemd.

Voor de leesbaarheid van dit rapport werden de derde leerjaren in het schooljaar 2008-2009 eveneens ondergebracht onder de noemer Se-n-Se.

• Voor het derde leerjaar van de derde graad in bso wordt systematisch de term specialisatiejaar gebruikt. Hierbij worden de naamloze leerjaren

uitgesloten: zij worden niet opgenomen in de screening omdat zij niet aan studiegebieden zijn gebonden.

Beeld van het studiegebied

• Bij de samenstelling van de overzichtstabel van het studiegebied werd gebruik gemaakt van de informatie over de studiegebieden op

www.onderwijsvlaanderen.be

• De beschrijving van de studieprofielen werd overgenomen van Onderwijskiezer en, indien relevant, aangepast door de auteur van het rapport.

Leerlingenaantal, evolutie en spreiding

• Wat leerlingenaantal, evolutie en spreiding (hoofdstuk 2) betreft, werden uit het datawarehouse cijfers gebruikt met betrekking tot het aantal

inschrijvingen per studierichting en per leerjaar voor het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2012-2013.

• Cijfers per graad, gemiddelden en percentages werden door de auteur van het rapport berekend.

Pagina 142 van 145

Herkomst

• De tabellen over herkomst werden samengesteld op basis van twee verschillende query’s in het datawarehouse. De eerste query toonde de

studierichtingen waar leerlingen uit instroomden in het studiejaar dat eraan voorafgaat. De tweede query bood een overzicht van het aantal

zittenblijvers ten opzichte van de doorstromers (leerlingen die naar het volgende leerjaar overgaan in dezelfde instelling) en de instromers

(leerlingen die naar het volgende leerjaar overgaan in een andere instelling).

• Het nadeel van de werkwijze om telkens de instroom uit het voorafgaande na te gaan van waaruit de leerlingen in het voorafgaande jaar instromen

is dat voor Se-n-Se enkel de leerlingen die instroomden vanuit het tweede leerjaar in de derde graad, zichtbaar werden. Aangezien er ook een

andere instroom mogelijk is, zijn er veel onbekenden in een aantal tabellen.

• De tabellen bieden een overzicht van de meest voorkomende basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit de grootste groep van

leerlingen instroomt in een respectieve studierichting. Er werd naar gestreefd om alle studierichtingen op te nemen die samen ongeveer 75% van de

doorstromers bevatten. De overige basisopties, beroepenvelden en studierichtingen van waaruit telkens een klein aantal leerlingen instroomt,

worden samengenomen in de rubriek ‘overige’.

• In de cijfers van datawarehouse (van de tweede query) is er een rubriek ‘Onbekend’ voorzien. Deze werd in de tabellen samen met de rubriek ‘NVT’

opgenomen als ‘NVT en onbekend’. In sommige tabellen klopte het eindtotaal niet met het totaal aantal inschrijvingen binnen een bepaalde

studierichting. In dat geval werd het verschil aangevuld bij ‘Onbekend’.

• Indien het aantal leerlingen in deze tabellen groter was dan het aantal ingeschreven leerlingen, werd dit met een (*)aangeduid en onderaan de

tabel verduidelijkt.

Attestering

• De tabellen over attestering werden eveneens samengesteld op basis van twee verschillende query’s in het datawarehouse.

• De eerste query gaf het aantal attesten weer dat per leerjaar werd behaald in de verschillende studierichtingen. Hierin werd voorzien in een rubriek

‘geen attest’ en een rubriek ‘onbekend. Beiden werden opgenomen in de kolom ‘Onbekend’.

• Echter: leerlingen die slagen in het tweede leerjaar van de derde graad, specialisatiejaar of Se-n-Se krijgen geen attest (maar diploma, getuigschrift

of certificaat). Deze leerlingen werden in dit databestand uit het datawarehouse ondergebracht in de rubriek ‘geen attest’. Om na te gaan of deze

leerlingen geslaagd waren of het secundair onderwijs verlieten zonder attest, werden deze cijfers vergeleken met een het resultaat van een tweede

query uit het datawarehouse, waarin de leerlingen werden onderverdeeld in de rubrieken ‘geslaagd’ versus ‘niet geslaagd’.

• Indien het eindtotaal niet overeenkwam met het totaal aantal inschrijvingen binnen een bepaalde studierichting werd het verschil aangevuld bij

‘Onbekend’.

Pagina 143 van 145

• Ook hier werd, indien het aantal leerlingen in deze tabellen groter was dan het aantal ingeschreven leerlingen, dit met een (*)aangeduid en

onderaan de tabel verduidelijkt.

Aansluiting met het hoger onderwijs

• In dit hoofdstuk worden tabellen opgenomen met cijfergegevens van het aantal leerlingen dat uitstroomt in het schooljaar 2011-2012 en zich ‘als

generatiestudent’ inschrijft voor een opleiding in het hoger onderwijs in het academiejaar 2012-2013. Een generatiestudent is een student die zich

in het academiejaar volgend op het schooljaar van afstuderen in het secundair onderwijs voor het eerst inschrijft in het Vlaamse hoger onderwijs

met een diplomacontract voor een initiële bacheloropleiding.

• De cijfergegevens hebben betrekking op leerlingen die een door de school geregistreerd studiebewijs verkregen hebben. Studiebewijzen uitgereikt

door de examencommissie secundair onderwijs worden dus buiten beschouwing gelaten. Leerlingen die zich na het beëindigen van het secundair

onderwijs niet onmiddellijk inschrijven in het hoger onderwijs, vormen eveneens een blinde vlek die de participatiegraad negatief beïnvloedt.

• Voor de indicator ‘studierendement’ wordt het percentage verworven studiepunten berekend. Het totaal aantal verworven studiepunten

(geslaagde opleidingsonderdelen) wordt hiertoe gedeeld door het totaal aantal actief opgenomen studiepunten (opleidingsonderdelen waarvoor

men ingeschreven was). De gedelibereerde studiepunten worden in deze indicator niet meegeteld.

• In de overzichtstabel per onderwijsvorm waarin het studiegebied zich bevindt, wordt het studierendement van leerlingen die doorstromen zonder

te slagen aangeduid als 0,0%. Indien er geen leerlingen doorstromen vanuit een bepaalde studierichting, werd er een 0 ingevuld bij het aantal

leerlingen en de cellen voor het studierendement werden leeg gelaten.

• De percentages met betrekking tot het gemiddelde studierendement werden rechtstreeks overgenomen uit het datawarehouse. Echter, in de kleine

tabellen per studierichting was een inhoudelijke analyse door de auteur van dit rapport noodzakelijk doordat het onderscheid wordt gemaakt

tussen inhoudelijk verwante opleidingen versus niet-inhoudelijk verwante opleidingen. Het gemiddelde studierendement van de inhoudelijk

verwante opleidingen wordt voor elke opleiding apart weergegeven. Echter, voor de niet-inhoudelijk verwante opleidingen diende dit te worden

gebundeld en werd er een ‘gewogen’ som berekend door de auteur van het rapport. De berekening ging als volgt: eerst werd per opleiding het

product gemaakt van het aantal leerlingen met het gemiddeld studierendement, dan werden deze resultaten opgeteld en tenslotte gedeeld door

het totaal aantal studenten die deze niet-aansluitende opleiding gingen volgen. Deze werkwijze resulteert in een kleine foutmarge van maximum

enkele percenten.

• De gegevens uit datawarehouse werden aangevuld met cijfers van Onderwijskiezer: deze werden rechtstreeks overgenomen.

Pagina 144 van 145

Aansluiting met de arbeidsmarkt

• De cijfers werden overgenomen van de VDAB. Hiertoe werd de webpage http://www.vdab.be/trends/schoolverlaters/detail/default.shtml

geraadpleegd, waar tijdens het opstellen van dit rapport gegevens voor twee jaren (2012 en 2013) geraadpleegd konden worden. Deze worden in

de tabellen gepresenteerd als schooljaren (2011-2012 en 2012-2013).

• Schoolverlaters die een leertijd bij Syntra hebben gevolgd en schoolverlaters die één of meer jaren in het buitenland hebben gestudeerd of studies

hebben gevolgd in een niet erkende onderwijsinstelling of in een onderwijsinstelling die niet onder de bevoegdheid valt van het departement

Onderwijs en Vorming, komen in deze bestanden niet voor. Wat de leertijd betreft, wordt dezelfde werkwijze gehanteerd, maar de bestanden zijn in

dat geval afkomstig van Syntra Vlaanderen.

• Een kleine groep schoolverlaters beantwoordt niet helemaal aan de definitie van ‘Nog werkzoekende schoolverlaters na 1 jaar’. Ofwel stoppen zij

hun studies vóór 30 juni en worden zij iets langer dan 1 jaar opgevolgd, ofwel haken zij in het nieuwe schooljaar af voor januari en worden zij iets

korter dan 1 jaar opgevolgd. Aangezien deze groep beperkt is tot ongeveer 6 à 7% van de schoolverlaters, wordt gemakshalve ook gesproken van

een opvolgingsperiode van 1 jaar na het verlaten van de instelling.

Finaliteit

• De analyse van dit hoofdstuk gebeurde op basis van de gegevens over de aansluiting met het hoger onderwijs (hoofdstuk 5) en de aansluiting met

de arbeidsmarkt (hoofdstuk 6).

• Voor het bepalen van de finaliteit wordt een participatiegraad van 25% als norm gesteld voor doorstroom naar de academische bachelor (ABA), de

professionele bachelor (PBA) en de arbeidsmarkt. De geanalyseerde gegevens betreffen de doorstroom van leerlingen die het secundair onderwijs

verlieten na het schooljaar 2011-2012. Opdat er een kruisje wordt gezet in de tabel onder ‘Academische bachelor’, ‘Professionele bachelor’ of

‘Arbeidsmarkt’ dient 25% van de leerlingen naar respectievelijk de academische bachelor, de professionele bachelor en/of de arbeidsmarkt door te

stromen.

• Daarenboven wordt aangeduid of een studierichting de aldus bepaalde finaliteit waarmaakt. Deze analyse is gebaseerd op het gemiddelde

studierendement in een studierichting (voor PBA- of ABA-gerichte finaliteit), het percentage werkzoekende schoolverlaters na één jaar (voor

arbeidsmarktgerichte finaliteit) of een combinatie van beide (voor dubbele finaliteit). Bij studierichtingen die de vooropgestelde finaliteit niet

waarmaken, wordt het kruisje tussen haakjes gezet.

• Voor het behalen van de PBA- of ABA-gerichte finaliteit worden twee criteria gehanteerd. Om de finaliteit waar te maken dienen de leerlingen een

gemiddeld studierendement van meer dan 65% te behalen. Studierichtingen met een gemiddeld studierendement tussen 60% en 65% krijgen een

‘waarschuwingsstatus’. Daarnaast wordt rekening gehouden met het percentage leerlingen dat na vijf jaar geen bachelordiploma behaalt (indien

deze gegevens beschikbaar zijn bij Onderwijskiezer). Om de finaliteit waar te maken wordt als norm gesteld dat maximum 25% van de leerlingen na

vijf jaar geen bachelordiploma heeft behaald. Studierichtingen met 25% tot 35% leerlingen die geen bachelordiploma behalen na vijf jaar krijgen een

‘waarschuwingsstatus’.

Pagina 145 van 145

• Om de arbeidsmarktgerichte finaliteit waar te maken wordt vooropgesteld dat maximum 10% van de schoolverlaters na een jaar nog werkzoekend

is. Studierichtingen met 10 tot 15% schoolverlaters die na een jaar nog werkzoekend zijn, krijgen een ‘waarschuwingsstatus’.

Studieaanbod binnen het studiegebied...

Documents

Transcript of Studieaanbod binnen het studiegebied...