Strijd tussen piepjonge optiebeurs en grote broer met een verzekering. Ze verte- ... fair en...

1
Door Sanne Ruhaak Rotterdam. Wie als nieuwe effec- tenbeurs volwaardig wil kunnen concurreren met bestaande beurzen, moet lid zijn van de concurrent. Morgen oordeelt de rechtbank Amsterdam of de Amerikaans-Euro- pese beursgigant NYSE Euronext het jonge, alternatieve beursplat- form TOM een onvoorwaardelijk lid- maatschap voor haar optiebeurs moet verlenen. Daarmee zal de strijd tussen het kleine TOM en gigant NYSE Euronext niet gestreden zijn. Wilde je tot 2007 als handelaar of belegger in aandelen of opties han- delen, dan was je aangewezen op NYSE Euronext. Een echt concurre- rende beurs was er niet. Dat veran- derde in 2007 met de invoering van de Europese beleggingsrichtlijn Mi- fid. De nieuwe richtlijn haalde het monopolie weg bij de traditionele ef- fectenbeurzen door de markt open te stellen voor alternatieve platformen. Een van de nieuwe concurrenten van NYSE Euronext was, voluit TOM The Order Machine, opgericht door de (beleggings)banken ABN Amro, BinckBank en de optiehuizen IMC en Optiver. De oprichters zijn geïnspireerd door de pijlers van Mi- fid: het bevorderen van eerlijke marktwerking tussen beurzen en de bescherming van particuliere beleg- gers door banken te verplichten te kiezen voor de best mogelijke uitoe- fenprijs. TOM streeft naar lagere ta- rieven dan op de traditionele beurs. Waarmee TOM de markt echt op- schudde was de introductie van een zoekmachine die razendsnel de ta- rieven op verschillende beurzen met elkaar vergelijkt. De beste prijs ligt lang niet altijd bij de traditionele beurs, stelt Willem Meijer, bestuurs- voorzitter van TOM. In zeventig procent van de gevallen vindt de zoekmachine een gelijke of betere prijs buiten Euronext. Aandelen ver- handelen via een andere beurs kan particuliere beleggers zon 5 euro per transactie opleveren.Volgens NYSE Euronext wees die- zelfde zoekmachine in september haar Europese beurzen aan als meest voordelige. Hoe dan ook was met de komst van de zoekmachine het beursmonopolie definitief gebro- ken. In een paar jaar tijd wisten nieuwkomers als Chi-X, Bats en TOM een flinke hap uit het markt- aandeel op de Europese aandelen- handel van Euronext te veroveren. Waar TOM al wel eenvoudig toe- gang kreeg tot de aandelenbeurs, stuitte het bij de optiebeurs op obsta- kels. Dat had te maken met de inge- wikkelde aard van deze derivaten en de tussenkomst van zogeheten clea- ring houses die de transacties tussen kopende en verkopende partijen af- handelen. Bij aandelen is de clearing- functie te vergelijken met de rol van een notaris die bij de aan- en verkoop van een huis vaststelt of de betrokken partijen voldoen aan hun verplich- tingen. Optieverplichtingen hebben een langere looptijd en zijn te verge- lijken met een verzekering. Ze verte- genwoordigen voor de aankopende partij een kooprecht dat gedurende de looptijd kan worden uitgeoefend. De optieschrijver, de verzekeraar, moet de beloofde waar, zoals een aan- deel, kunnen leveren. De clearing moet dit controleren. Dat stelt hoge- re eisen aan het risicomanagement en betekent in de beurspraktijk dat bij Euronext verhandelde opties al- leen bij hun eigen clearing kunnen worden afgewikkeld. Om toch ook een handelsplatform voor opties te kunnen aanbieden, ontwikkelde ABN AMRO voor TOM een eigen afwikkelingsinstituut: Holland Clearing House. TOM heeft inmiddels een groot deel van de Eu- ronext-aandelenopties kunnen over- hevelen naar de eigen beurs. Dat moet je zien als kopieën van de opties die wij verhandelen, verduidelijkt woordvoerder Alice Jentink van NY- SE Euronext. Omdat TOM tot voor kort geen in- formatie wilde verschaffen over hoe het omspringt met deze kopieënwilde NYSE Euronext aan TOM geen onvoorwaardelijk lidmaatschap ver- lenen. TOM spande hierop een kort geding aan. Na een eerste uitspraak van de kortgedingrechter werd een tijdelijk lidmaatschap verstrekt, maar TOM wilde meer: een onvoor- waardelijk lidmaatschap zonder dat de concurrent inzage zou krijgen in de werkwijze van het bedrijf. De Amsterdam rechtbank stuurde beide partijen eind mei naar huis om eerst zelf tot een akkoord te komen. Dat is in eerste instantie gelukt. On- ze zorg was dat er risico op vermen- ging ontstaat, zegt Jentink. Parti- culiere beleggers zouden kunnen denken via NYSE Euronext te hande- len, terwijl ze dat via TOM doen.Maar inmiddels heeft TOM de beurs op dit punt gerust kunnen stellen. Die liet hierop weten ook aan de rechter dat TOM welkom is als lid. Maar het conflict is nog niet geheel voorbij. TOM heeft nog een aantal aanvullende eisen aan het lidmaat- schap gesteld. Omdat beide partijen hier niet uit zijn gekomen, zal de rechter morgen alsnog vonnis wij- zen. NYSE Euronext wil geen nieu- we concessies doen. We kunnen niet zomaar allerlei extra rechten toezeg- gen. We behandelen al onze leden fair en gelijk, aldus Jentink. TOM wil niet inhoudelijk ingaan op deze jongste ontwikkeling in de zaak. Meijer zegt verbaasdte zijn dat Euronext de afgesproken ge- heimhouding hierover schendt. Het enige wat ik hierop kan zeggen is dat het TOM te doen is om alle ob- stakels voor gezonde marktwerking tussen de beurzen weg te nemen.In het slepende conflict tussen NYSE Euronext en nieuwkomer TOM wijst de rechtbank morgen vonnis. Maar het conflict is nog lang niet voorbij. Strijd tussen piepjonge optiebeurs en grote broer NYSE Euronext 160 maal zo groot als TOM NYSE Euronext is de wereldwijde combinatie van een aantal grote Europese effectenbeurzen (onder meer Amsterdam, Brussel en Pa- rijs) en de New York Stock Ex- change, een fusie die in 2007 ont- stond. Begin dit jaar blokkeerde Brussel een nog grotere combi- natie, van NYSE Euronext met Deutsche Börse. Het huidige con- cern opereert in meer dan 55 lan- den, er werken bijna 3.0000 men- sen. De omzet in 2011 bedroeg de wereldwijde omzet omgere- kend 3,5 miljard euro en de netto winst ruim 475 miljoen. TOM Group werd in 2009 opge- richt door twee bekende Neder- landse effectenhuizen: BinckBank en Optiver. Later sloten ABN Am- ro en optiehuis IMC zich als aan- deelhouder aan. The Order Ma- chine, die alleen actief op de Am- sterdamse beurs, past in het rijtje nieuwkomers die in andere landen met de bestaande effectenbeur- zen gingen concurreren, zoals Bats in de VS en Chi-X in Londen. Bij TOM werken 19 mensen. In 2011 handelde TOM 2,5 miljoen transacties af, goed voor 21,8 mil- joen euro aan omzet. De rech ter besli st of T O M een p lek k rijg t op de beurs. Foto Dijkstra Handelen kan 5 euro per aandeel goedkoper, zegt TOM

Transcript of Strijd tussen piepjonge optiebeurs en grote broer met een verzekering. Ze verte- ... fair en...

Page 1: Strijd tussen piepjonge optiebeurs en grote broer met een verzekering. Ze verte- ... fair en gelijk”, aldus Jentink. TOM wil niet inhoudelijk ingaan op deze jongste ontwikkeling

Door Sanne RuhaakRotterdam. Wie als nieuwe effec-tenbeurs volwaardig wil kunnenconcurreren met bestaande beurzen,moet lid zijn van de concurrent.

Morgen oordeelt de rechtbankAmsterdam of de Amerikaans-Euro-pese beursgigant NYSE Euronexthet jonge, alternatieve beursplat-form TOM een onvoorwaardelijk lid-maatschap voor haar optiebeursmoet verlenen. Daarmee zal de strijdtussen het kleine TOM en gigantNYSE Euronext niet gestreden zijn.

Wilde je tot 2007 als handelaar ofbelegger in aandelen of opties han-delen, dan was je aangewezen opNYSE Euronext. Een echt concurre-rende beurs was er niet. Dat veran-derde in 2007 met de invoering vande Europese beleggingsrichtlijn Mi-fid. De nieuwe richtlijn haalde hetmonopolie weg bij de traditionele ef-fectenbeurzen door de markt open te

stellen voor alternatieve platformen.Een van de nieuwe concurrenten

van NYSE Euronext was, voluit TOM– The Order Machine, opgericht doorde (beleggings)banken ABN Amro,B i n ck Bank en de optiehuizen IMCen Optiver. De oprichters zijngeïnspireerd door de pijlers van Mi-fid: het bevorderen van eerlijkemarktwerking tussen beurzen en debescherming van particuliere beleg-gers door banken te verplichten tekiezen voor de best mogelijke uitoe-fenprijs. TOM streeft naar lagere ta-rieven dan op de traditionele beurs.

Waarmee TOM de markt echt op-schudde was de introductie van eenzoekmachine die razendsnel de ta-rieven op verschillende beurzen metelkaar vergelijkt. De beste prijs ligtlang niet altijd bij de traditionelebeurs, stelt Willem Meijer, bestuurs-voorzitter van TOM. „In zeventigprocent van de gevallen vindt dezoekmachine een gelijke of betereprijs buiten Euronext. Aandelen ver-handelen via een andere beurs kan

particuliere beleggers zo’n 5 euro pertransactie opleveren.”

Volgens NYSE Euronext wees die-zelfde zoekmachine in septemberhaar Europese beurzen aan als meestvoordelige. Hoe dan ook was met dekomst van de zoekmachine hetbeursmonopolie definitief gebro-ken. In een paar jaar tijd wistennieuwkomers als Chi-X, Bats enTOM een flinke hap uit het markt-aandeel op de Europese aandelen-handel van Euronext te veroveren.

Waar TOM al wel eenvoudig toe-gang kreeg tot de aandelenbeurs,stuitte het bij de optiebeurs op obsta-kels. Dat had te maken met de inge-wikkelde aard van deze derivaten ende tussenkomst van zogeheten clea-ring houses die de transacties tussenkopende en verkopende partijen af-handelen. Bij aandelen is de clearing-functie te vergelijken met de rol vaneen notaris die bij de aan- en verkoopvan een huis vaststelt of de betrokkenpartijen voldoen aan hun verplich-tingen. Optieverplichtingen hebbeneen langere looptijd en zijn te verge-lijken met een verzekering. Ze verte-genwoordigen voor de aankopendepartij een kooprecht dat gedurendede looptijd kan worden uitgeoefend.

De optieschrijver, de verzekeraar,moet de beloofde waar, zoals een aan-deel, kunnen leveren. De clearingmoet dit controleren. Dat stelt hoge-re eisen aan het risicomanagementen betekent in de beurspraktijk datbij Euronext verhandelde opties al-leen bij hun eigen clearing kunnenworden afgewikkeld.

Om toch ook een handelsplatformvoor opties te kunnen aanbieden,ontwikkelde ABN AMRO voor TOMeen eigen afwikkelingsinstituut:Holland Clearing House. TOM heeftinmiddels een groot deel van de Eu-ronext-aandelenopties kunnen over-hevelen naar de eigen beurs. „Datmoet je zien als kopieën van de optiesdie wij verhandelen”, verduidelijktwoordvoerder Alice Jentink van NY-SE Euronext.

Omdat TOM tot voor kort geen in-formatie wilde verschaffen over hoehet omspringt met deze ‘kopieën’wilde NYSE Euronext aan TOM geenonvoorwaardelijk lidmaatschap ver-lenen. TOM spande hierop een kortgeding aan. Na een eerste uitspraakvan de kortgedingrechter werd eentijdelijk lidmaatschap verstrekt,maar TOM wilde meer: een onvoor-waardelijk lidmaatschap zonder datde concurrent inzage zou krijgen inde werkwijze van het bedrijf.

De Amsterdam rechtbank stuurdebeide partijen eind mei naar huis omeerst zelf tot een akkoord te komen.Dat is in eerste instantie gelukt. „On-ze zorg was dat er risico op vermen-ging ontstaat”, zegt Jentink. „Pa r t i -culiere beleggers zouden kunnendenken via NYSE Euronext te hande-len, terwijl ze dat via TOM doen.”Maar inmiddels heeft TOM de beursop dit punt gerust kunnen stellen.Die liet hierop weten – ook aan derechter – dat TOM welkom is als lid.

Maar het conflict is nog niet geheelvoorbij. TOM heeft nog een aantalaanvullende eisen aan het lidmaat-schap gesteld. Omdat beide partijenhier niet uit zijn gekomen, zal derechter morgen alsnog vonnis wij-zen. NYSE Euronext wil geen nieu-we concessies doen. „We kunnen nietzomaar allerlei extra rechten toezeg-gen. We behandelen al onze ledenfair en gelijk”, aldus Jentink.

TOM wil niet inhoudelijk ingaanop deze jongste ontwikkeling in dezaak. Meijer zegt „verbaasd” te zijndat Euronext de afgesproken ge-heimhouding hierover schendt.„Het enige wat ik hierop kan zeggenis dat het TOM te doen is om alle ob-stakels voor gezonde marktwerkingtussen de beurzen weg te nemen.”

In het slepende conflicttussen NYSE Euronext ennieuwkomer TOM wijstde rechtbank morgenvonnis. Maar het conflictis nog lang niet voorbij.

Strijd tussen piepjongeoptiebeurs en grote broer

NYSE Euronext 160 maal zo groot als TOM

NYSE Euronext is de wereldwijdecombinatie van een aantal groteEuropese effectenbeurzen (ondermeer Amsterdam, Brussel en Pa-rijs) en de New York Stock Ex-change, een fusie die in 2007 ont-stond. Begin dit jaar blokkeerdeBrussel een nog grotere combi-natie, van NYSE Euronext metDeutsche Börse. Het huidige con-cern opereert in meer dan 55 lan-den, er werken bijna 3.0000 men-sen. De omzet in 2011 bedroegde wereldwijde omzet omgere-kend 3,5 miljard euro en de nettowinst ruim 475 miljoen.

TOM Group werd in 2009 opge-richt door twee bekende Neder-landse effectenhuizen: BinckBanken Optiver. Later sloten ABN Am-ro en optiehuis IMC zich als aan-deelhouder aan. The Order Ma-chine, die alleen actief op de Am-sterdamse beurs, past in het rijtjenieuwkomers die in andere landenmet de bestaande effectenbeur-zen gingen concurreren, zoalsBats in de VS en Chi-X in Londen.Bij TOM werken 19 mensen. In2011 handelde TOM 2,5 miljoentransacties af, goed voor 21,8 mil-joen euro aan omzet.

De rech ter besli st of T O M een p lek k ri j g t op de beurs. Foto Dijkstra

Handelen kan5 euro per aandeelgoedkoper, zegt TOM