Stel het welzijn van dieren nu eens echt centraal€¦ · Farage in de peilingen op winst. Wat...
1
23 DE VOLKSKRANT DINSDAG 21 MEI 2019 Opinie & Debat Stel het welzijn van dieren nu eens echt centraal D e emoties liepen hoog op toen acti- visten vorige week een stal in Boxtel bezetten. Dieren- welzijn houdt de gemoederen flink bezig. Hoog tijd om bij de overgang naar de kringloop- landbouw, die Landbouwminister Schouten voorstaat, zorgvuldig om- gaan met dieren helemaal bovenaan de agenda te zetten. Dieren hebben in de veehouderij over de hele linie de afgelopen decen- nia in Nederland een beter leven ge- kregen. Sinds 2004 mogen vleeskalve- ren bijvoorbeeld niet langer in don- kere, krappe eenlingboxen worden gehouden, maar leven ze verplicht in groepen. Ook voor melkkoeien zijn de stallen flink verbeterd. Koeien heb- ben in moderne loopstallen veel meer comfort en bewegingsvrijheid gekregen. Veel koeien bepalen tegen- woordig zelf wanneer en hoe vaak ze gemolken worden. Leghennen worden niet meer ge- houden in batterijkooien, maar in scharrelsystemen. Zeugen moeten sinds 2013 in groepen worden gehou- den en mannetjesbiggen mogen niet langer worden gecastreerd. En de var- kenshouder is inmiddels ook ver- plicht zijn varkens voldoende aflei- dingsmateriaal aan te bieden. Mager zesje En toch, ondanks al die verbeterin- gen, blijft in de publieksenquête die de Raad voor Dieraangelegenheden (RDA) dit jaar heeft gehouden het wel- zijn van productiedieren steken op een mager zesje. Ter vergelijking: het welzijn van onze huisdieren krijgt van het Nederlandse publiek een 7,3. Er zijn in de veehouderij inderdaad nog een aantal hardnekkige welzijns- kwesties overgebleven. Want veel koeien staan nog steeds permanent binnen. De staarten van vleesvarkens worden nog steeds gecoupeerd. En ook een verrijkte kooi biedt een kip weinig mogelijkheden voor natuur- lijk gedrag. Staart- en oorbijten bij varkens en verenpikken bij pluimvee blijken in krappe, saaie stallen niet goed te voorkomen. Bovendien maken steeds meer men- sen zich druk over de sterfte bij jonge dieren. En over mannetjesdieren die ‘over’ zijn: bokjes en haantjes als een overbodig bijproduct. Ook zijn er zor- gen over het voortijdig slijten en naar de slacht gaan van dieren, doordat productie en efficiency al decennialang de boventoon voeren. Polarisatie Het wordt hoog tijd dat we die kwes- ties oplossen. De strijdbijl moet be- graven, want het dier schiet er niets mee op. Activisten gaan steeds vaker het erf van boeren op en breken vaker in bij stallen, zoals in Boxtel. Aan de andere kant werpen verbitterde boe- ren tegen dat ze ons voorzien van goed, goedkoop en veilig eten met de laagste ecologische voetafdruk ter wereld, mét respect voor de dieren. Partijen moeten met elkaar in ge- sprek om vooruitgang te kunnen boe- ken. Nu is het daarom het moment om in de door minister Schouten geëntameerde overgang naar een kringlooplandbouw, dierenwelzijn helemaal bovenaan de agenda te zet- ten. Nu gaat het in het debat over die kringlooplandbouw nog hoofdzake- lijk over het milieu en het klimaat. Maar als we dan toch opnieuw naar het hele systeem gaan kijken, laten we zorgvuldig omgaan met dieren dan de basis van dat systeem maken. Het recept? Ga éérst te rade bij de wetenschap over wat dieren nodig hebben, sluit een partnership met de Dierenbescherming of een andere dierenwelzijnsorganisatie, maak af- spraken met retailbedrijven en ga dan aan de slag om de ontwerpprinci- pes concreet te maken. Dan hebben we het over uitgaan van wat het dier nodig heeft: nieuwsgierige dieren als varkens moeten kunnen exploreren en wroeten, en watervogels als een- den moeten zwemwater tot hun be- schikking hebben. Maar we hebben het dan ook over dieren een langer leven gunnen. Dat kan bijvoorbeeld door niet met hooggespecialiseerde rassen te werken – die alleen voor melk, eieren of vlees worden gehou- den –maar net als vroeger met zoge- heten dubbeldoelrassen, zoals koeien die én voor melk én voor vlees wor- den gehouden. Met de kennis van de wetenschap en de dierenbeschermingsorganisa- ties als partners is nu ook het mo- ment aangebroken om de pijnlijke kwesties uit de veehouderij te halen. Met behulp van nieuwe ontwerpen en nieuwe technologie kan dat ook. Denk maar aan sensoren in de stal die het mogelijk maken om 24/7 het wel- zijn van de dieren te monitoren. De veehouderij moet een license to produce afdwingen door dierenwel- zijn centraal te stellen. Dat werkt al- leen als alle andere partijen in de pro- ductieketen – van toeleveranciers, verwerkers en de detailhandel tot ver- zekeraars en financiers – die eis óók stellen en zich niet meer verschuilen achter de rug van de boer en de con- sument. Voor de zomer wil minister Schou- ten van Landbouw een nationale dialoog houden over onze omgang met dieren. Laat dit het centrale on- derwerp van die dialoog zijn: hoe zor- gen we dat de dieren de centrale plek krijgen in de discussies over de kring- looplandbouw die ze verdienen? De varkens van biologische boerderij Schuttershof in Well, Limburg. Foto Marcel van den Bergh / de Volkskrant Nieuwsgierige dieren als varkens moeten kunnen wroeten VEEHOUDERIJ Dierenactivisten en boe- ren moeten de strijdbijl begraven, want het dier schiet er niets mee op. Jan Staman is voorzitter van de Raad voor Dieren- aangelegenhe- den. Z e werd in het najaar een van de bekendste gezichten van het Europees Parlement: Judith Sargentini van Groen- Links. Haar portret prijkte op recla- meborden en in tv-spotjes van de Hongaarse regering als toonbeeld van de vijandige Europese Unie. Ze had zich de toorn van de Hongaarse premier Viktor Orbán op de hals ge- haald met een zeer kritisch rapport over de ondermijning van de rechts- staat in zijn land, aangenomen door het Europarlement. Sargentini besloot te stoppen op het hoogte- punt en staat niet op een verkies- bare plaats bij de verkiezingen van donderdag. Hoe staat het Europees Parle- ment ervoor bij uw vertrek? ‘Best in goede staat, vind ik. Dat hang ik op aan de stemming over ons onderzoeksrapport over Honga- rije in september, dat de instem- ming kreeg van tweederde van de parlementsleden, ook van rechtse. Dat betekent toch dat zij de demo- cratie hoog in het vaandel houden, dat zij over politieke spelletjes heen kunnen springen. In het zittende parlement zijn de meeste leden pro- Europees, dat zal na de verkiezingen anders zijn.’ Inderdaad, ondanks uw succes staan rechts-nationalistische partijen als de Fidesz van Orbán, Salvini’s Lega in Italië en zelfs de nieuwe Brexit Party van Nigel Farage in de peilingen op winst. Wat betekent dat voor het parle- ment? ‘Ik vind dat heel zorgelijk. Extreem- rechtse regeringsleiders als Salvini en Orbán hebben de Europese Raad al min of meer stilgelegd, omdat die niet meer tot conclusies of oplossin- gen kan komen, bijvoorbeeld over migratie en de rechtsstatelijkheid. Ze zullen blij zijn als het Europees Parlement in net zo’n impasse ge- raakt. Er zijn meer landen, zoals Roe- menië, Polen en Oostenrijk, die debat daarover niet meer zo nodig vinden. Ik ben nu in Riga op bezoek bij de Groene Partij van Letland; er gaat hier veel goed, maar ook dit land blokkeerde een serieus debat over de rechtsstaat.’ Hoe verklaart u de populariteit van nationalistisch rechts? ‘Ik wil een appèl doen op de cen- trumpartijen om duidelijker stel- ling te nemen. Die hebben de taal van nationalistisch rechts, zoals jij dat noemt, salonfähig gemaakt door die deels over te nemen. De christendemocratische fractie, de EVP, heeft lang gedacht dat de natio- nalisten met pappen en nathouden wel rustig konden worden gehou- den, dat het zo’n vaart niet zou lo- pen. Daar hebben we allemaal in Europa de prijs voor moeten beta- len. ‘Het heeft wel acht jaar geduurd voor Manfred Weber, de CSU-voor- zitter van de EVP, zich wilde uitspre- ken over onze bevindingen van de situatie in Hongarije. Dat ze nu te elfder ure Fidesz als EVP-lid hebben geschorst, wist niet uit het geheu- gen dat ze tot voor kort volhielden dat het allemaal niet zo erg was. An- derhalve maand voor de verkiezin- gen nogal halfslachtig helderheid scheppen, neemt niet weg dat ze die partij de afgelopen jaren acceptabel vonden.’ De centrumpartijen lijken nu toch meer stelling te nemen? Premier Rutte viel vorige week opeens hard de anti-Europese houding van FvD-leider Thierry Baudet aan. ‘Oké, maar daarmee maakt hij niet ongedaan wat hij eerder zei, in de sfeer van ‘als het je hier niet bevalt, dan ga je maar weg’. Op die manier heeft hij toch het taalgebruik naar de extremen laten opschuiven. Hij had het ook kunnen hebben over hoe goed de Marokkaanse Neder- landers het doen vijftig jaar na het eerste gastarbeiderscontract. Een dag of tien voor de verkiezingen kun je niet ongedaan maken dat je eerder heel onvriendelijk over nieuwkomers hebt gesproken. Dat zet geen zoden aan de dijk.’ Waar komen de kiezers van die partijen vandaan, denkt u? ‘Niet van mijn electoraat in ieder ge- val. Ik denk van de middenpartijen, de christendemocraten, liberalen, sociaaldemocraten. Die hebben zich niet genoeg rekenschap gegeven van de economische moeilijkheden van veel burgers. En ze hebben het gemakkelijker gemaakt voor kiezers om op extreem-rechtse partijen te stemmen door hun taalgebruik over te nemen. In Beieren dacht de oppermachtige CSU de kiezers bij de AfD weg te kunnen houden door de- zelfde taal te bezigen. Een grote ver- gissing, bleek bij de verkiezingen van oktober: kiezers gaan dan liever voor het echte werk. Ondertussen is het taalgebruik genormaliseerd; dat draai je niet zomaar terug.’ U bent er niet bij in het nieuwe Europarlement, maar hoe moet dat met een veel grotere anti- Europese sectie? ‘Ik hoop dat de collegae die blijven of erbij komen zich realiseren dat er een tandje bij moet worden gezet. Ik begrijp dat de EVP heeft gezegd geen deals te zullen sluiten met ex- treem-rechtse partijen. Ik zou zeg- gen: houd ze eraan.’ En wat gaat u doen? ‘Ik weet het nog niet. Na twintig jaar als volksvertegenwoordiger van de gemeenteraad tot het Europarle- ment is het mooi geweest. Ik ben nu nog druk in de campagne voor de Europese verkiezingen. Maar ik ben niet zo’n spreker voor bijeenkom- sten en debatten, niet zo van de beste stuurlui staan aan wal. Ik wil iets praktisch doen.’ Wim Bossema Interview Judith Sargentini De Europese midden- partijen hebben extreem-rechts salonfähig gemaakt Foto EPA Foto Rene Verleg
Transcript of Stel het welzijn van dieren nu eens echt centraal€¦ · Farage in de peilingen op winst. Wat...
23DE VOLKSKRANT DINSDAG 21 MEI 2019
Opinie & Debat
Stel het welzijn van dierennu eens echt centraal
De emoties liepenhoog op toen acti-visten vorige weekeen stal in Boxtelbezetten. Dieren-welzijn houdt degemoederen flinkbezig. Hoog tijd om
bij de overgang naar de kringloop-landbouw, die LandbouwministerSchouten voorstaat, zorgvuldig om-gaan met dieren helemaal bovenaande agenda te zetten.Dieren hebben in de veehouderij
over de hele linie de afgelopen decen-nia in Nederland een beter leven ge-kregen. Sinds 2004 mogen vleeskalve-ren bijvoorbeeld niet langer in don-kere, krappe eenlingboxen wordengehouden, maar leven ze verplicht ingroepen. Ook voor melkkoeien zijnde stallen flink verbeterd. Koeien heb-ben in moderne loopstallen veelmeer comfort en bewegingsvrijheidgekregen. Veel koeien bepalen tegen-woordig zelf wanneer en hoe vaak zegemolken worden.Leghennen worden niet meer ge-
houden in batterijkooien, maar inscharrelsystemen. Zeugen moetensinds 2013 in groepen worden gehou-den en mannetjesbiggen mogen nietlanger worden gecastreerd. En de var-kenshouder is inmiddels ook ver-plicht zijn varkens voldoende aflei-dingsmateriaal aan te bieden.
Mager zesjeEn toch, ondanks al die verbeterin-gen, blijft in de publieksenquête diede Raad voor Dieraangelegenheden(RDA) dit jaar heeft gehouden het wel-
zijn van productiedieren steken opeen mager zesje. Ter vergelijking: hetwelzijn van onze huisdieren krijgtvan het Nederlandse publiek een 7,3.Er zijn in de veehouderij inderdaad
nog een aantal hardnekkige welzijns-kwesties overgebleven. Want veelkoeien staan nog steeds permanentbinnen. De staarten van vleesvarkensworden nog steeds gecoupeerd. Enook een verrijkte kooi biedt een kipweinig mogelijkheden voor natuur-lijk gedrag. Staart- en oorbijten bijvarkens en verenpikken bij pluimveeblijken in krappe, saaie stallen nietgoed te voorkomen.
Bovendien maken steeds meer men-sen zich druk over de sterfte bij jongedieren. En over mannetjesdieren die‘over’ zijn: bokjes en haantjes als eenoverbodig bijproduct. Ook zijn er zor-gen over het voortijdig slijten en naarde slacht gaan van dieren, doordatproductie en efficiencyal decennialang de boventoon voeren.
PolarisatieHet wordt hoog tijd dat we die kwes-ties oplossen. De strijdbijl moet be-graven, want het dier schiet er nietsmee op. Activisten gaan steeds vakerhet erf van boeren op en breken vakerin bij stallen, zoals in Boxtel. Aan deandere kant werpen verbitterde boe-ren tegen dat ze ons voorzien vangoed, goedkoop en veilig eten met delaagste ecologische voetafdruk terwereld, mét respect voor de dieren.Partijen moeten met elkaar in ge-
sprek om vooruitgang te kunnen boe-ken. Nu is het daarom het momentom in de door minister Schoutengeëntameerde overgang naar eenkringlooplandbouw, dierenwelzijn
helemaal bovenaan de agenda te zet-ten. Nu gaat het in het debat over diekringlooplandbouw nog hoofdzake-lijk over het milieu en het klimaat.Maar als we dan toch opnieuw naarhet hele systeem gaan kijken, latenwe zorgvuldig omgaan met dierendan de basis van dat systeem maken.Het recept? Ga éérst te rade bij de
wetenschap over wat dieren nodighebben, sluit een partnership met deDierenbescherming of een anderedierenwelzijnsorganisatie, maak af-spraken met retailbedrijven en gadan aan de slag om de ontwerpprinci-pes concreet te maken. Dan hebbenwe het over uitgaan van wat het diernodig heeft: nieuwsgierige dieren alsvarkens moeten kunnen explorerenen wroeten, en watervogels als een-den moeten zwemwater tot hun be-schikking hebben. Maar we hebbenhet dan ook over dieren een langer leven gunnen. Dat kan bijvoorbeelddoor niet met hooggespecialiseerderassen te werken – die alleen voormelk, eieren of vlees worden gehou-den –maar net als vroeger met zoge-heten dubbeldoelrassen, zoals koeiendie én voor melk én voor vlees wor-den gehouden.Met de kennis van de wetenschap
en de dierenbeschermingsorganisa-ties als partners is nu ook het mo-ment aangebroken om de pijnlijkekwesties uit de veehouderij te halen.Met behulp van nieuwe ontwerpenen nieuwe technologie kan dat ook.Denk maar aan sensoren in de stal diehet mogelijk maken om 24/7 het wel-zijn van de dieren te monitoren.De veehouderij moet een license to
produceafdwingen door dierenwel-zijn centraal te stellen. Dat werkt al-leen als alle andere partijen in de pro-ductieketen – van toeleveranciers,verwerkers en de detailhandel tot ver-zekeraars en financiers – die eis óókstellen en zich niet meer verschuilenachter de rug van de boer en de con-sument.Voor de zomer wil minister Schou-
ten van Landbouw een nationale dialoog houden over onze omgangmet dieren. Laat dit het centrale on-derwerp van die dialoog zijn: hoe zor-gen we dat de dieren de centrale plekkrijgen in de discussies over de kring-looplandbouw die ze verdienen?
De varkens van biologische boerderij Schuttershof in Well, Limburg. Foto Marcel van den Bergh / de Volkskrant
Nieuwsgierige dierenals varkens moetenkunnen wroeten
VEEHOUDERIJ
Dierenactivisten en boe-ren moeten de strijdbijlbegraven, want het dierschiet er niets mee op.
Jan Staman is voorzitter van deRaad voor Dieren-aangelegenhe-den.
Ze werd in het najaar een vande bekendste gezichten vanhet Europees Parlement: Judith Sargentini van Groen-
Links. Haar portret prijkte op recla-meborden en in tv-spotjes van deHongaarse regering als toonbeeldvan de vijandige Europese Unie. Zehad zich de toorn van de Hongaarsepremier Viktor Orbán op de hals ge-haald met een zeer kritisch rapportover de ondermijning van de rechts-staat in zijn land, aangenomen doorhet Europarlement. Sargentini besloot te stoppen op het hoogte-punt en staat niet op een verkies-bare plaats bij de verkiezingen vandonderdag.
Hoe staat het Europees Parle-ment ervoor bij uw vertrek?‘Best in goede staat, vind ik. Dathang ik op aan de stemming overons onderzoeksrapport over Honga-rije in september, dat de instem-ming kreeg van tweederde van deparlementsleden, ook van rechtse.Dat betekent toch dat zij de demo-cratie hoog in het vaandel houden,dat zij over politieke spelletjes heenkunnen springen. In het zittendeparlement zijn de meeste leden pro-Europees, dat zal na de verkiezingenanders zijn.’
Inderdaad, ondanks uw successtaan rechts-nationalistischepartijen als de Fidesz van Orbán,Salvini’s Lega in Italië en zelfsde nieuwe Brexit Party van NigelFarage in de peilingen op winst.Wat betekent dat voor het parle-ment?‘Ik vind dat heel zorgelijk. Extreem-rechtse regeringsleiders als Salvinien Orbán hebben de Europese Raadal min of meer stilgelegd, omdat dieniet meer tot conclusies of oplossin-gen kan komen, bijvoorbeeld overmigratie en de rechtsstatelijkheid.Ze zullen blij zijn als het EuropeesParlement in net zo’n impasse ge-raakt. Er zijn meer landen, zoals Roe-menië, Polen en Oostenrijk, die debat daarover niet meer zo nodigvinden. Ik ben nu in Riga op bezoekbij de Groene Partij van Letland; ergaat hier veel goed, maar ook ditland blokkeerde een serieus debatover de rechtsstaat.’
Hoe verklaart u de populariteitvan nationalistisch rechts?‘Ik wil een appèl doen op de cen-trumpartijen om duidelijker stel-ling te nemen. Die hebben de taalvan nationalistisch rechts, zoals jijdat noemt, salonfähig gemaaktdoor die deels over te nemen. Dechristendemocratische fractie, deEVP, heeft lang gedacht dat de natio-nalisten met pappen en nathoudenwel rustig konden worden gehou-den, dat het zo’n vaart niet zou lo-pen. Daar hebben we allemaal in Europa de prijs voor moeten beta-len. ‘Het heeft wel acht jaar geduurd
voor Manfred Weber, de CSU-voor-zitter van de EVP, zich wilde uitspre-
ken over onze bevindingen van desituatie in Hongarije. Dat ze nu teelfder ure Fidesz als EVP-lid hebbengeschorst, wist niet uit het geheu-gen dat ze tot voor kort volhieldendat het allemaal niet zo erg was. An-derhalve maand voor de verkiezin-gen nogal halfslachtig helderheidscheppen, neemt niet weg dat ze diepartij de afgelopen jaren acceptabelvonden.’
De centrumpartijen lijken nutoch meer stelling te nemen?Premier Rutte viel vorige weekopeens hard de anti-Europesehouding van FvD-leider ThierryBaudet aan. ‘Oké, maar daarmee maakt hij nietongedaan wat hij eerder zei, in desfeer van ‘als het je hier niet bevalt,dan ga je maar weg’. Op die manierheeft hij toch het taalgebruik naarde extremen laten opschuiven. Hijhad het ook kunnen hebben overhoe goed de Marokkaanse Neder-landers het doen vijftig jaar na heteerste gastarbeiderscontract. Eendag of tien voor de verkiezingenkun je niet ongedaan maken dat jeeerder heel onvriendelijk overnieuwkomers hebt gesproken. Datzet geen zoden aan de dijk.’
Waar komen de kiezers van diepartijen vandaan, denkt u?‘Niet van mijn electoraat in ieder ge-val. Ik denk van de middenpartijen,de christendemocraten, liberalen,sociaaldemocraten. Die hebben zichniet genoeg rekenschap gegevenvan de economische moeilijkhedenvan veel burgers. En ze hebben hetgemakkelijker gemaakt voor kiezersom op extreem-rechtse partijen testemmen door hun taalgebruikover te nemen. In Beieren dacht deoppermachtige CSU de kiezers bij deAfD weg te kunnen houden door de-zelfde taal te bezigen. Een grote ver-gissing, bleek bij de verkiezingenvan oktober: kiezers gaan dan lievervoor het echte werk. Ondertussen ishet taalgebruik genormaliseerd; datdraai je niet zomaar terug.’
U bent er niet bij in het nieuweEuroparlement, maar hoe moetdat met een veel grotere anti-Europese sectie?‘Ik hoop dat de collegae die blijvenof erbij komen zich realiseren dat ereen tandje bij moet worden gezet. Ikbegrijp dat de EVP heeft gezegdgeen deals te zullen sluiten met ex-treem-rechtse partijen. Ik zou zeg-gen: houd ze eraan.’
En wat gaat u doen?‘Ik weet het nog niet. Na twintig jaarals volksvertegenwoordiger van degemeenteraad tot het Europarle-ment is het mooi geweest. Ik ben nunog druk in de campagne voor deEuropese verkiezingen. Maar ik benniet zo’n spreker voor bijeenkom-sten en debatten, niet zo van de beste stuurlui staan aan wal. Ik wiliets praktisch doen.’
Wim Bossema
Interview Judith Sargentini
De Europesemidden-partijen hebbenextreem-rechtssalonfähiggemaakt
Foto EPA
Foto
Ren
e Ve
rleg
![S.Y.B.COM. [ 2019-2020]mithibai.ac.in/Common/Uploads/TabbedContentTemplate/3863... · 2019-06-06 · a018 40311181005 goyal ridhi ram gopal sarita f vile parle ... b032 40311180147](https://static.fdocuments.nl/doc/165x107/5e77608785ead875fd4ada83/sybcom-2019-2020-2019-06-06-a018-40311181005-goyal-ridhi-ram-gopal-sarita.jpg)
