Staten-Generaal

Hoe goed zit je bij de Vlaamse sportclubs?

Tom WillemsAndré Van Lierde

Studiemateriaal

1. Beperkte gemeentelijke enquête (2004): 308 antwoorden op 308 (100%)

2. Uitgebreide bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004) bij 19.000 sportclubs4.205 bruikbare antwoorden (22%) waarvan:

- 3.988 sportclubs aangesloten bij 86 Vlaamse sportfederaties- 217 sportclubs niet aangesloten bij een sportfederatie

3. Bloso-onderzoeken uitgevoerd door: - André Van Lierde - Tom Willems - Hervé Van der Aerschot - Chris Massez

Tabel 1: Gemeentelijke Enquête (2004) (In 308 van de 308 gemeenten)

Aantal sportclubs in Vlaanderen

100%19%81%%

4.5308743.656West-Vl

26011249Brussel HG

3.7075863.121Vl-Brabant

4.9056934.212Oost-Vl

4.7797264.053Limburg

5.6808244.856Antwerpen

Totaal Socio-culturele

sportverenigingen*

SportclubsProvincie

* O.a. hondendressuur, duivenmelkers, vinkenzetting, bridge, schaken, …

Vlaanderen 20.147 3.714 23.861

Tabel 2: Gemeentelijke enquête (2004) Aantal sportclubs en socio-culturele sportverenigingen

gesubsidieerd door de lokale overheid

69,8%3.1644.530West-Vl

73,5%191260Brussel HG

51,2%1.9003.707Vl-Brabant

50,9%2.4984.905Oost-Vl

36,6%1.7514.779Limburg

40,3%2.2905.680Antwerpen

%Gesubsidieerde sportclubs en soc.-

cult. sportverenigingenSportclubs en soc.-cult.

sportverenig.Provincie

Vlaanderen 23.861 11.794 49,4%

Tabel 4: Gemeentelijke Enquête (2004)Gemiddeld subsidiebedrag van de gemeentelijke

overheden aan de gesubsidieerde sportclubs*

€ 603,28€ 1.557.0672.581West-Vl

€ 578,20€ 105.232182Brussel HG

€ 519,41€ 841.4571.620Vl-Brabant

€ 624,77€ 1.362.6302.181Oost-Vl

€ 736,89€ 1.085.4431.473Limburg

€ 946,47€ 1.768.9571.869Antwerpen

Gemiddelde subsidie per

gesubsidieerde sportclub

Subsidie-

bedrag

Gesubsidieerdesportclubs

Provincie

Vlaanderen 9.906 € 6.720.787 € 678,45

Raming inkomsten sportclubs en socio-culturele verenigingen

6% van de inkomsten uit subsidies = € 7.051.744

Globale inkomsten = € 117.529.000

Tabel 8: Bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004)Profiel van de bevraagde sportclub: aantal leden in de

sportclubs (N=3.336 of 79%)

Aantal sportclubs

% van de sportclubs

Kleine sportclubs (<60 leden)* 1.700 51%

Middelgrote sportclubs (60-199 leden) 985 29,5%

Grote sportclubs (>200 leden) 651 19,5%

* 19% van deze sportclubs heeft minder dan 20 leden

• Gemiddeld aantal leden bij de bevraagde sportclubs: 125

- Bij de unisportclubs: 118

- Bij de omnisportclubs: 173

1-20 101- 120

leden

+ 20021- 40

leden

41- 60

leden

61- 80

leden

81- 100

leden

121-140

leden

141-160

leden

161-180

leden

181-200

leden

Diagram1: Grootte van de clubs per categorie

Aantal sportclubs waarvan het ledenaantal werd doorgegeven: 3.336 (79%)

51%

leden leden

19% 20%

12%

7% 6% 5% 5%

3%2% 2%

19%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

mannen56%

vrouwen44%

Diagram 2: Verhouding mannelijke/vrouwelijke clubleden

Aantal sportclubs die deze vraag beantwoord hebben: 3.206 (76%)

♀ ♂

Diagram 3: Verhouding mannen/vrouwen en grootte van de club

33%38%

45%

67%

62%55%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Kleine clubMiddelgrote clubGrote club

Tabel 9: Bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004)Profiel van de bevraagde sportclubs:

Competitiesport versus recreatiesport (N=4.060)

Competitie/recreatiesport Aantal sportclubs

% van de sportclubs

Competitiesportclubs waarbij meer dan 70% van de activiteiten op competitie gericht is

1.520 37%

Recreatiesportclubs waarbij meer dan 70% van de activiteiten op recreatiesport gericht is

2100 52%

Gemengde competitie- en recreatiesportclubs ( + 40-60%) 440 11%

Diagram 4: Aantal clubs van recreatief tot competitief

Aantal sportclubs die deze vraag beantwoord hebben: 4.027 (96%)

100%

50-50 100% 40-60 70-30 80-20 90-10 60-40 30-70 20-80 10-90

Recreatie

Competitie

Recreatief Competitief

32%

10%

6% 4%3%

5%2%

4% 6%8%

20%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Tabel 10: Bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004)Profiel van de bevraagde sportclubs:

Unisport versus omnisport (N=4.065)

Aantal sportclubs

% van de sportclubs

Unisportclub 3.628 89,2%

Omnisportclub 437 10,8%

evenementen 10%

sponsoring14%

inkom 3%

subsidie 6%

kantine en nevenactiviteiten

16% lidgeld 43%

andere8%

Diagram 6: Verhouding van de inkomsten van de sportclubs

Aantal sportclubs dat geantwoord heeft: 3.473 (83%)

22%

4%

41%

7%4%

1%

9%

23%26%

12%

5%8%

17%

9%

15%

58%

7%11%9%

6%8%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

clubs die hoofdzakelijk gericht zijn op competitieve sportbeoefening

clubs met een evenwicht tussen competitieve en recreatieve sportbeoefening

clubs die hoofdzakelijk gericht zijn op recreatieve sportbeoefening

SponsorLidgeld Subsidie Inkom Evene-menten

Kantine & nevenactiviteiten

Andere

Diagram 7: Verhouding van de inkomsten volgens de clubmissie

€ 84,5

€ 60,33

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Gemiddeld lidgeld voor een jeugdlid

Gemiddeld lidgeld voor een volwassene

Diagram 8: Gemiddeld lidgeld

945 sportclubs 1.068 sportclubs€

Tabel 12: Bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004) Het tekort aan vrijwilligers in de sportclub

Clubs met tekort aan vrijwilligers 50%

Bestuursvlak 70%

Trainers 68%

Logistiek 70%

36,61%

19,87%

8,80%

16,13%

2,60%

3,60%

2,93%

2,98%

1,47%

3,97%

6,48%

2,98%

0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 30,00% 35,00% 40,00%

geen tijd

financiële redenen

tijdsgeest: minder groepsgevoel / individueler instelling

geen interesse

ruimere keuze van sporten

liever toekijken dan participeren

hun eigen kinderen beoefenen de sport niet meer

vrees het niet aan te kunnen

demotivatie door sportstructuren (sportdienst, federatie, Bloso..)

gebrek aan erkenning

schrik voor engagement

persoonlijke redenen

Diagram 9: Perceptie van de clubs over de belangrijkste

reden van afhaken van vrijwilligers (N=79%)

Diagram 10: Gemiddeld aantal medewerkers

Aantal sportclubs die deze vraag beantwoord hebben: 3.771 (90%)

15,05

1,36

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Vrijwillig Bezoldigd

Tabel 13: Bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004) Aantal medewerkers in de sportclubs

Vrijwilligers Bezoldigde Totaal

(gem. #) (gem. #) (gem. #)

Kleine

Clubs 7,4 0,3 7,7

Middel.

Clubs 14,7 1,3 16

Grote

Clubs 27,8 3,4 31,3

Tabel 14: Bevraging van de Vlaamse sportclubs (2003-2004) Aantal trainers in de sportclubs (N= 4.205)

Aantal sportclubs

% van de sportclubs

Clubs met minstens 1 trainer 2.986 71%

Clubs zonder trainer 1.219 29%

Clubs met minstens 1 jeugdtrainer 1.760 42%

lic LO + VTS 1%

reg LO + VTS 2%

VTS of gelijkgesteld

31%

lic LO4%

reg LO9%

niet gediplomeerd53%

Diagram 11: Verhouding trainers volgens diploma

Sportclubs die minstens 1 trainer hebben (N= 71%)

VTS of gelijkgesteld

(jeugd)31%

reg LO + VTS (jeugd)

2%lic LO + VTS

(jeugd)1%

lic LO (jeugd)3%

reg LO (jeugd)8%

niet-gediplomeerd (jeugd)

55%

Diagram 12: Verhouding jeugdtrainers volgens diploma

Sportclubs die minstens 1 trainer hebben (N= 42%)

Diagram 13: Gemiddeld aantal uur training per week

Aantal sportclubs dat deze vraag beantwoord heeft: 3.374 (80%)

uur

6,87

4,85

1,430,51

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

7,00

8,00

competitief- geleid recreatief- geleid competitief- nietgeleid

recreatief- niet geleid

7,20

2,77

4,44

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Gemiddeld aantal bestuursleden

Gemiddeld aantal ♀ bestuursleden

Gemiddeld aantal ♂ bestuursleden

Diagram 15: Gemiddeld aantal bestuursleden

Aantal sportclubs dat deze vraag beantwoord heeft: 4.012 (95%)

Aantal

33%

6%

61%

-25j

25-50j

+50j

Diagram 16: Verhouding aantal bestuursleden volgens leeftijd

Aantal sportclubs die deze vraag beantwoord hebben: 4.012 (95%)

Diagram 17: Clubs met een tekort aan sportaccommodatie

959

1155

1450

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

aantal clubs met eentekort aan accomm

aantal clubs waarbij dittekort een hinder is voor

de groei van de club

aantal van deze clubs diemeer leden zouden

toelaten indien meer urenter beschikking

33% van alle clubs

27% van alle clubs

23% van alle clubs

66% van de clubs met een tekort

80% van de clubs met een tekort

infrastructuur wordt niet optimaal

gebruikt11%

er is onvoldoende infrastructuur

52%

andere16%er zijn veel eigen

activiteiten van de sportdienst

5%

school-infrastructuur

naschools onvoldoende

benut16%

Diagram 18: Waaraan is het tekort aan beschikbare uren volgens de sportclubs te wijten?

Diagram 19: Percentage sportclubs met een specifiek jeugdsportbeleid

31,90%

49,09%47,57%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

clubs die hoofdzakelijk gerichtzijn op competitieve

sportbeoefening

clubs met een evenwicht tussencompetitieve en recreatieve

sportbeoefening

clubs die hoofdzakelijk gerichtzijn op recreatievesportbeoefening

Diagram 20: Percentage sportclubs met een specifiek jeugdsportbeleid in verhouding tot de grootte van de sportclub

20,18%

63,90%

57,06%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

70,00%

kleine clubs middelgrote clubs grote clubs

Grafiek 1: Leeftijdscategorieën waarin volgens de clubs de meeste leden aansluiten/afhaken (N= 95%)

1589

476

942

1333

313

225149

915

718

855

476

774

317

459

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

<12j 12-15j 16-18j 19-25j 26-45j 46-55j >55j

aa

nta

l c

lub

s

aansluiten

afhaken

gaan naar een andere club

14%

gaan een andere sport

beoefenen22%

stoppen met sport64%

Diagram 21: Verhouding soorten drop out (alle clubs)

Aantal sportclubs die deze vraag beantwoord hebben: 3.835 (91%)

Diagram 22: Belangrijkste reden verlaten van de sportclub

Studeren/werken (42%)

Andere (30%)

Geen recreatieve sportbeoefening (3%)

Gezinssituatie (19%)

Niveau te hoog (6%)

Diagram 23: Hoe ervaren de sportclubs de inbreng van de sportfederatie N= 3.597 (86%)

684

502

64

2347

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2200

2400

2600

uitgesproken positief eerder positief eerder negatief uitgesproken negatief

aa

nta

l c

lub

s

Diagram 24: Hoe ervaren de sportclubs de inbreng van de gemeente N= 3.735 (89%)

617

1995

262

872

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2200

uitgesproken positief eerder positief eerder negatief uitgesproken negatief

aant

al c

lubs