Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

26
Stappenplan Betrokken bij Buiten 1 Betrokken bij Buiten is een initiatief van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, IVN Nederland, Landschapsbeheer Nederland, Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen Betrokken bij Buiten is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van LNV en het Ministerie van OCW Betrokken bij Buiten Groene Maatschappelijke Stage Stappenplan

description

 

Transcript of Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Page 1: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 1

Betrokken bij Buiten is een initiatief van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, IVN Nederland, Landschapsbeheer Nederland, Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen

Betrokken bij Buiten is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van LNV en het Ministerie van OCW

Betrokken bij BuitenGroene Maatschappelijke Stage

Stappenplan

Page 2: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 2

Wat is Betrokken bij Buiten?

De groene invulling Alle leerlingen in het voortgezet onderwijs volgen verplicht een maatschappelijke stage.

Betrokken bij Buiten is dé kans voor scholen en natuurorganisaties om daaraan een groene invulling te geven. Het is een mooie gelegenheid voor groepen leerlingen om het maatschappelijk belang van natuur, landschap en het cultureel erfgoed te ontdekken.

Kenmerken Leerlingen krijgen concrete opdrachten die iets opleveren voor de stagebieder. Leerlingen gaan actief aan de slag, buiten in de natuur of rond cultuurhistorisch erfgoed. Leerlingen presenteren hun resultaten of ideeën aan de stagebieder en belangstellenden.

Een groene stage levert veel op. Leerlingen ervaren hoe leuk vrijwilligerswerk in en met de natuur is. Scholen komen in contact met natuurorganisaties in de buurt, en stagebieders zijn blij met de frisse blik van jongeren.

Hoe werkt Betrokken bij Buiten?

Maatwerk De school en stagebieder vinden elkaar, waarna de stagebieder opdrachten zoekt die bij de

leerlingen aansluiten. Samen leggen school en stage bieder afspraken vast over de taken en verantwoordelijkheden, zoals de begeleiding en veilig werken. De docenten krijgen de beschikking over een uitvoerscenario en een stappenplan van Betrokken bij Buiten.

Duurzame relatie Betrokken bij Buiten vraagt inzet van zowel school als stagebieder en bouwt daarmee

aan een duurzame samenwerkingsrelatie.

De stage

Het echte werk De leerlingen krijgen in het veld, een bezoekerscentrum of werkschuur de stageopdracht

toegelicht, meestal gevolgd door een excursie in het natuurgebied of op het landgoed. Daarna begint het echte werk, dikwijls ondersteund door vrijwilligers en in nauw contact met de stagebieder.

Presentatie Leerlingen laten als afsluiting van de stage hun resultaten zien in een eindpresentatie:

een toelichting in het veld, een foto- of filmimpressie, een maquete of een rapportage. Natuurlijk komen docenten, stagebieders en misschien zelfs ouders kijken.

Wat doen de leerlingen zoal? De werkzaamheden die de leerlingen doen, kunnen zeer divers van aard zijn: allerlei bui-

tenwerk in de natuur, maar ook publieksgericht werk, zoals het enquêteren van bezoekers of het organiseren van een open dag of excursie. Zo breed is de groene sector.

Wie organiseert Betrokken bij Buiten?

Vijf gerenommeerde natuurorganisaties hebben het stageconcept gezamenlijk ontwik-keld op basis van ervaringen met scholen en lokale organisaties. Alle partijen uit het maatschappelijk werkveld van natuur, landschap en het cultureel erfgoed kunnen bij de maatschappelijke stage gebruik maken van ‘Betrokken bij Buiten’. Het stageaanbod komt tot stand en wordt verbreed door direct reageren op concrete vragen van scholen, groepen leerlingen en stagemakelaars.

De betrokken natuurorganisaties beheren gezamenlijk talloze natuurgebieden en landgoederen verspreid door het hele land.

Kijk voor meer informatie en contactinformatie op www.betrokkenbijbuiten.nl

Page 3: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 3

Stappenplan uitvoeringJuli 2010

School en stagebieder vinden elkaar en stemmen taken en verantwoordelijkheden af.1.1 Tips voor contact met de deelnemende school1.2 Inspiratielijst: stageopdrachten en -vormen1.3 Taakverdeling en verantwoordelijkheid1.4 De financiële kant1.5 Voorbeeld-stageovereenkomst

Het echte werk De stageopdracht wordt toegelicht door de stagebieder

en de leerlingen gaan aan de slag2.1 Tips organisatie opdracht leerlingen2.2 Formulering activerende stageopdrachten2.3 Omgaan met de doelgroep, workshop en tips2.4 Tips voor werving en inzet van experts

Presentatie Leerlingen laten als afsluiting van de stage hun

resultaten zien in een eindpresentatie: 3.1 Eindpresentatie door leerlingen

Workshop aanbieden Groene Maatschappelijke Stage ‘Betrokken bij Buiten’

Bijlage

In deze beknopte handleiding is en een verzameling voorbeelden en checklists opgenomen die (groene) aanbieders van de maatschappelijke stage kunnen helpen bij de organisatie en uitvoering op de eigen locatie. De volgorde en nummering van de hier genoemde stap-pen zijn ook op de website terug te vinden en kunnen in de loop der tijd geactualiseerd en aangevuld worden.

Dit stappenplan kunt u om papier te sparen tweezijdig afdrukken. Elk onderdeel komt dan op 1 vel A4. Enkelzijdig afdrukken kan ook natuurlijk.

De opgedane kennis, ervaring en ontwikkelde middelen willen de initiatiefnemers van Betrokken bij Buiten graag delen, om de groene maatschappelijke stages een impuls te geven en beter zichtbaar te maken. Daarvoor zijn een aantal concrete producten beschik-baar, die breed gebruikt kunnen worden:

• Folder met een korte beschrijving van Betrokken bij Buiten• Handleiding met checklists en voorbeelden• Workshops: ‘aanbieden maatschappelijke stage ‘Betrokken bij Buiten’

en ‘omgaan met de doelgroep’• Website met alle informatie en veel voorbeelden, die in de loopt der tijd verder zal groeien

Op de website vindt u ook de checklists. www.betrokkenbijbuiten.nl

Voor algemene informatie over de maatschappelijke stage verwijzen we graag naar de site www.maatschappelijkestage.nl.

1

3

2

Page 4: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 4

Page 5: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 5

School en stagebieder vinden elkaar

1.1 Tips voor contact met deelnemende school

Wilt u ons een maatschappelijke stage aanbieden? is een vraag die je als locatie van een school (leerlingen) of makelaar (tussenpersoon) kunt krijgen. Het kan ook andersom gaan, dat een locatie graag een maatschappelijke stage aan wil bieden en daar een school bij zoekt. Omdat de aanpak van deze alternatieven verschilt worden voor beide tips gegeven om het contact met de school goed te laten verlopen. De do’s en dont’s gelden deels voor beide alternatieven. Tips voor de aanpak van de uitvoe-ring met de scholen staan in checklist 1.3 Taakverdeling en verantwoordelijkheid.

School zoekt stagebieder

Voorbereiding

Helderheid eigen aanbod Denk na over de mogelijkheid om een maatschappelijke stage aan te bieden. Heeft het een meerwaarde voor jou? Wat kun je aanbieden en wat wil/kun je ermee bereiken? Wat zijn je mogelijkheden inhoudelijk en organisatorisch. Geef duidelijk je voorwaarden en grenzen aan. Als je geen (nieuwe) stageplaatsen aan kunt bieden, zeg dat dan ook snel en duidelijk en kijk of je door kunt verwijzen naar andere (groene) mogelijkheden.

Contactpersoon school Zoek naar een goede en liefst vaste contactpersoon binnen de school. Vaak is dit een docent die de rol van stagecoördinator vervult. Bij de uitvoering kunnen docenten betrok-ken zijn en dit kan per jaar verschillen. Daarom is een vaste contactpersoon die binnen de school zeggenschap heeft over de maatschappelijke stage en kan zorgen voor betrokken-heid en continuïteit binnen de school heel belangrijk. Zorg ook dat de schoolleiding op de hoogte van je contacten en activiteiten, dan kan deze de docent sturen en steunen en is de kans op continuïteit groter.

Stagemakelaar De vraag kan ook binnen komen via een stagemakelaar. Deze kan een rol vervullen in het tot stand komen van het contact met een school. Een duurzaam contact tussen een school en een locatie heeft de voorkeur, omdat daarmee de betrokkenheid bij een gebied vergroot kan worden (steeds nieuwe leerlingen) en de organisatie makkelijker, omdat partijen elkaar kennen. Of een makelaar daar structureel een rol met meerwaarde in kan vervullen moet per locatie bekeken worden. Dan geldt hetzelfde m.b.t. contactpersoon als bij de school.

Contact

Telefonisch contact Hou er rekening mee dat de docenten lesgeven en vraag wanneer ze wel te bereiken zijn. De meeste docenten vinden het geen probleem als je ze tijdens hun pauze belt, die kunnen van dag tot dag wisselen. Soms helpt het om een terugbelbriefje in het postvakje te laten leggen, maar dat heeft niet altijd succes. Zorg ervoor dat je zelf de regie houdt over het contact: spreek een moment af dat je terug kunt bellen;

Mailcontact De meeste docenten hebben eigen mailadres op school. Je kunt hen dus ook een mail sturen: een compact A4-tje met alle informatie op een rij. Als je zelf iets van de docent wilt, sluit dan je mail af met: ik bel u dan en dan terug;

Afspraak Met bellen en mailen alleen ben je er niet: zorg ervoor dat je een afspraak met de betref-fende docent(en) hebt. Ga op school langs of als het lukt om de docenten op de locatie uit te nodigen is dat nog mooier, dan kunnen zij zich een beter beeld vormen. Je kunt de stageopdrachten en de organisatie dan afstemmen op hun wensen en mogelijkheden.

Verbinding leerlingen Bij de maatschappelijke stage gaat het natuurlijk om de betrokkenheid van de leerlingen. Omdat bij groepen de contacten in eerste instantie via de docenten (de school) lopen zijn zij een belangrijke schakel om de leerlingen vooraf te informeren en motiveren. Als het lukt om vooraf een grote betrokkenheid bij de docenten te creëren zullen zij dit aan de leerlin-gen overdragen. Maak vooraf afspraken over de informatie aan leerlingen en wat de rol van de aanbieder hierin is.

Page 6: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 6

School en stagebieder vinden elkaar

1.1 Tips voor contact met deelnemende school

Stagebieder zoekt school

Voorbereiding

Helderheid eigen aanbod Zorg dat je, voordat je contact opneemt met een school, goed op een rij hebt wat jouw specifieke aanbod/stagemogelijkheden zijn binnen ‘Betrokken bij Buiten’.

Stagecoördinator Zoek uit wie de stagecoördinator is binnen de school. Het ‘lukraak’ versturen van post naar een school heeft weinig zin. Dat raakt meestal kwijt of bereikt niet de juiste docenten(en);

Stagemakelaar Zorg ervoor dat je als groene stagebieder bekend bent bij de lokale/regionale stagema-kelaar. Veelal is dat de vrijwilligerscentrale ter plekke. Op www.maatschappelijkestage.nl staat een overzicht van stagemakelaars per regio.

Contact

De aanhouder wint… Vraag - als je naar een school belt - gericht naar je contactpersoon. Is hij/zij op dat mo-ment niet beschikbaar (‘staat voor de klas’), vraag dan wanneer hij/zij wel te bereiken is. De meeste docenten vinden het geen probleem als je ze tijdens hun pauze belt. Vraag de precieze pauzetijden na. Soms helpt het om een terugbelbriefje in het postvakje te laten leggen. Zorg ervoor dat je zelf de regie houdt over het contact: spreek een moment af dat je terug kunt bellen;

Mailcontact De meeste docenten hebben eigen mailadres op school. Je kunt hen dus ook een mail sturen: een compact A4-tje met alle informatie op een rij. Sluit je mail af met: ik bel u dan en dan terug om te horen wat u van dit aanbod vindt;

Afspraak op school Met bellen alleen ben je er niet: zorg ervoor dat je een afspraak met de betreffende docent(en) hebt. Ga op school langs, dan ben je al voor de helft ‘binnen’. Je kunt dan de stageopdrachten bespreken en afstemmen op hun wensen en mogelijkheden.

Do’s en dont’s

Do’s• Neemaltijdeerstcontactopmetdedirectie,ookalhebjenamenvandocenteninde

school. Zo is de schoolleiding op de hoogte van je contacten en activiteiten, kan deze de docent sturen en steunen en is de kans op continuïteit groter.

• Leefjeininhetwerkvandedocent.Jijbentnietdeenigediehemietswilbrengen;demaatschappelijke stage is slechts een klein deel van zijn dagelijkse praktijk.

• Zorgincontactvooruitwisselingvanervaringen:geeneenrichtingsverkeer.• Bereidcontactengoedvoor.Bedenkwelkevrageneninteresseserlevenbijdedocent.• Speelinopwatdedocentgraagwil.Weesflexibelvoorzoverhetprogrammadittoelaat.• Respecteerineersteinstantieeigenkeuzes,werkwijzeeninzichtenvandedocent.

Hierna kun je ruimte creëren voor andere mogelijkheden en ideeën. • Gebruikervaringenvananderedocentenalsvoorbeeld.• Persoonlijkontmoetenwerkthetbest.• Wervenvandocentenkosttijd.• Probeerdraagvlakbinnendeschoolzorgvuldigoptebouwen.• Houdrekeningmeteindexamenperiodes.Docentenkunnenhetdanextradrukhebben.

Dont’s• Werveninjuliofeenanderedrukkeofonmogelijkeperiode(einddecember).• Voorkomeenoverdosisaaninformatieencontact.Gavoordegoedecontacten

op de langere termijn. • Teveelaandringen.• Tehogeverwachtingenwekken.• Tekrappeplanning.• Teveelinformatieeromheen(niettothepoint)

Page 7: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 7

School en stagebieder vinden elkaar

1.2 Inspiratielijst: stageopdrachten en -vormen Binnen een maatschappelijke stage is heel veel mogelijk. De krijgen leerlingen een

concrete opdracht die iets oplevert voor de stagebieder. Wat dat is, kan alleen de locatie zelf bepalen en denk daarbij breed. Overleg met de school/leerlingen over de concrete invulling en doe ervaring op bij wat passend is bij je eigen situatie. Over de aansluiting van de opdracht bij de doelgroep wordt ingegaan bij checklist 2.2 Formu-lering activerende stageopdrachten.

Ter inspiratie hier een lijst met voorbeelden. Bedenk dat de stage ook uit meerdere onderdelen (opdrachten) kan bestaan en dat er verschillende stagevormen mogelijk zijn. Er worden een aantal stagevormen genoemd. Ook wordt uitgelegd waarom Betrokken bij Buiten uitgaat van groepen.

Check ook www.betrokkenbijbuiten.nl voor meer ideeën en uitwerkingen.

Voorbeelden stageopdrachten

Gebruikersonderzoek Onderzoeken van wensen van (potentiële) gebruikers, bv interviewen van bezoekers over reacreatiemogelijkheden en wensen, tevredenheidsonderzoek, imago onderzoek beheer natuurgebied, gebruikersenquête ruiterroute, onderzoeken toegankelijkheid en verbeter-mogelijkheden voor specifieke groep gehandicapten, ervaringen hondenbezitters en niet-hondenbezitters met regelgeving, omwonendenonderzoek

Voorzieningen Ontwerpen, uitwerken en/of aanleggen van een voorzieningen, bv een knuppelpad door een natuurgebied, educatieve route, struinroute, wandelroute ook met de buren, natuur-belevingspad, rolstoelpad, digitale route (met foto’s, filmpjes, tekst etc), natuurspeelplek, hangplek voor jongeren, kindermiddag over natuur in en om de stad

Activiteiten Organiseren van activiteiten en zelfstandig uitvoeren of helpen bij de begeleiding, bv organiseren open dag, samenstellen tentoonstelling, ledenwerfactie, educatieve tochten, natuurexcursie voor slechtzienden, bejaarden, gehandicapten etc, meenemen huisge-bonden mensen de natuur in, natuurwerkdag voor jongeren of een activiteit tijdens die dag voor kinderen, boomfeestdag, zwerfvuilcampagne, educatieve activiteit basisschool, campagne rond loslopende honden, invulling nieuwe maatschappelijke stage

Advies Onderzoek en advies op basis van actuele vragen binnen het beheer, bv plan voor ge-mengde hagen/vlechtheggen, toekomstvisie voor een gebied, inventariseren specifieke soortenuitfloraenfauna,water-,bodemkwaliteit,bebordingsplan,communicatiewensenen plan voor doelgroep jongeren, onderzoek cultuurhistorie nieuw in te richten gebied, marketingscampagne voor streekproducten, jongerencampagne over duurzaam gedrag of betrokkenheid bij natuur en landschap, herinrichtingsplan natuurterrein en recreatieve voorzieningen, opstellen natuurwaardenkaart regio, soortenbeschermingsplan specifieke soort en communicatie naar publiek, inrichtingsplan voor landgoed, onderzoek en advies verspreiding en beheer Amerikaanse Vogelkers, beheersplan voor bosranden, plan voor snoeiafval, maaisel etc, onderhoudsplan voor cultuurhistorisch bouwwerk,

Communicatie Ontwerpen communicatiemiddelen, bv informatie op website, promotieactiviteit, filmpjes voor website, bezoekerscentra, YouTube, Hyves etc en informatie op social media, vertalen informatie naar andere taal

Beheer Uitvoeren beheerswerk bv maken vlechtheg, opschonen sloot of ambfibiënpoel, baliewerk in bezoekerscentrum, inzaaien en onderhouden bloemrijke akker met oude landbouwge-wassen, onderhoud Eendenkooi, fort etc, weidenvogelbescherming, dunnen elzensingel, bomen rooien op heideterrein, onderhoud cultuurhistorisch gebouw, aanleg en onderhoud hoogstamboomgaard, onderhoud (adoptie) wandelpad of andere route,

Page 8: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 8

Stagevormen

Er zijn veel mogelijkheden om de stage te organiseren. Een aantal voorbeelden:

Blokstage Actiedag of projectweek. Een stage van één of meerdere dagen achtereen, waarbij leerlingen een afgebakende klus uitvoeren.

Lintstage Een stage van meerdere, niet aaneengesloten dagdelen. De stage wordt binnen een afgebakende periode uitgevoerd. De stage is als een lint door deze periode heen. Zo kan een leerling bijvoorbeeld ieder woensdagmiddag helpen bij een klus of deze steeds verder uitwerken.

Estafettestage Een stage waarbij de leerlingen een periode actief zijn als vrijwilliger en na een vast aantal uren of dagdelen het stokje overdragen aan andere leerlingen (zelf een stuk overdracht). De continuïteit is daarmee gewaarborgd voor de organisatie.

Groepen Betrokken bij Buiten richt zich op groepen leerlingen. Dit kan een klas zijn of een samen-

gestelde groep binnen de school of eventueel via een makelaar (voorkeur voor duurzame relatie met een school). Bij groepen heb je een groter bereik en we willen zoveel mogelijk leerlingen een maatschappelijke stage laten lopen. Met groepen zet je de energie voor de organisatie en begeleiding efficiënter in dan bij individuen. Als individuen zo met werk-zaamheden (van medewerkers of bv een vrijwilligersgroep) mee kunnen lopen is dat geen probleem.

De keuze is aan de locatie die bepaalt welke meerwaarde het aanbieden van een maatschappelijke stage voor hen heeft en welke vorm het beste bij hen past.

School en stagebieder vinden elkaar

1.2 Inspiratielijst: stageopdrachten en -vormen

Page 9: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 9

School en stagebieder vinden elkaar

1.3 Taakverdeling en verantwoordelijkheid Bij een maatschappelijke stage is het belangrijk om vooraf goede afspraken tussen

de stagebieder en de school te maken en vast te leggen (zie voorbeeld-stage-over-eenkomst). Hiermee kunnen verwachtingen op elkaar afgestemd worden en voor de groep leerlingen is het belangrijk dat het duidelijk en goed geregeld is.

In het schema een aantal taken en wie in principe verantwoordelijk is

Taken Wie

Samenwerken Contact leggen, ideeën uitwisselen, grenzen aangeven en maken prin-cipe afspraken voor (structurele) samenwerking (of niet)

StagebiederSchool

Opdrachtformulering Formuleren geschikte concept-stageopdracht StagebiederSchool

Bronnen en experts Zorgen voor geschikte achtergrondinformatie en adreslijst experts Stagebieder

Voorbereidingsbijeenkomst Organiseren (datum, tijdstip, locatie) voorbereidingsoverleg, incl. agen-davoorstel

Stagebieder

Voorzitten voorbereidingsbijeenkomst, zorgen dat uitvoerplanning gezamenlijk wordt ingevuld en zorgen dat concept-stageopdrachten worden afgestemd op leersituatie deelnemende leerlingen

StagebiederSchool

Vastleggen afspraken Zorgen voor ondertekend exemplaar stageovereenkomst maatschappe-lijke stage, incl. afspraken over aansprakelijkheid en verzekeringen

StagebiederSchool

Uitvoering afspraken Organiseren maatschappelijke stage (definitieve stageopdracht, voor-bereiden uitvoering en begeleiding, locatie, catering etc)

Stagebieder

Organiseren maatschappelijke stage (organiseren roosterwijzigingen/planning, informeren ouders, voorbereiden leerlingen/vervoer en eigen begeleiding regelen)

School

Instructie vrijwilligers Instructie en inplanning vrijwilligers Stagebieder

Organisatie start stage Organiseren en begeleiden start maatschappelijke stage en info aan leerlingen (op school), ook: informeren ouders

School

Opdrachtverlening Organiseren opdrachtverlening door stagebieder: inhoud en locatie (catering), eventueel gevolgd door excursie door betreffende gebied

Stagebieder

Stage-uitvoering Begeleiden leerlingen bij onderdelen stage en kortsluiten daarvan met opdrachtgever(s)

Begeleiden leerlingen bij uitvoering in het veld, verschaffen informatie, overleg over inhoud en voortgang met leerlingen, afstemmen met de school.

School

Stagebieder

Presentatie en afsluiting Overleg met leerlingen over behaalde resultaten en presentatievorm. Regelenlocatie,cateringetc.

Zonodig begeleiden leerlingen bij voorbereiden van de presentatie.

Feedback op resultaten geven aan leerlingen, positief: meerwaarde en vervolg aangeven, bedanken en certificaten (zie downloads) uitreiken.

Stagebieder

School

Stagebieder

Page 10: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 10

School en stagebieder vinden elkaar

1.3 Taakverdeling en verantwoordelijkheid

Verzekering en aansprakelijkheid Aansprakelijkheid Tijdens schooltijd en schoolse activiteiten is de school verantwoordelijk voor de leerlingen.

Omdat de maatschappelijke stage ook buiten schooltijd kan zijn, is daar soms onduidelijk-heid over. Op de website www.maatschappelijkestage.nl staat informatie over de aanspra-kelijkheid etc.

Verzekering Scholen hebben een aansprakelijkheidsverzekering en een schoolongevallenverzekering voor de leerlingen, maar de maatschappelijke stage maakt hier niet altijd onderdeel van uit. Het is dus goed om hier bij de school naar te vragen zonder de verantwoordelijkheid over te nemen.

Veiligheid BijdeterreinbeherendeorganisatiesgeldenARBOregelsvooronswerkveldmetbetrekkingtot veiligheid etc. De meeste organisaties hebben in hun vrijwilligersbeleid hierover ook afspraken en hebben soms ook een stagebeleid. Deze regels en afspraken zijn grotendeels ook van toepassing op de maatschappelijke stage, waarbij er rekening gehouden moet worden met de leeftijd van de leerlingen (arbeidstijdenwet etc). Vraag dit binnen de eigen organisatie na.

Stageovereenkomst Zorg dat bovengenoemde punten opgenomen worden in een stageovereenkomst tussen stagebieder en school, zodat ook de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid goed gere-geld is. In checklist 1.5 staat een voorbeeld stageovereenkomst. Een digitaal in te vullen of te modificeren stageovereenkomst vindt u op www.betrokkenbijbuiten.nl/downloads’.

Page 11: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 11

School en stagebieder vinden elkaar

1.4 De financiële kant

Het volgen van een maatschappelijke stage door een groep leerlingen kost geld. De school zelf zet docenten en ondersteunend personeel in, er moet vervoer worden geregeld en materiaal worden geprint. Een stageaanbieder maakt ook kosten, voor de begeleiding van de stage, maar ook voor het gebruik van middelen zoals een werkschuur of gereedschap. De school krijgt van het ministerie een vergoeding per leerling, en Betrokken bij Buiten vraagt een bijdrage in de kosten die de stagebieder maakt. Hieronder een toelichting bij de verschillende aspecten.

Inzet en kosten

Met de kosten voor het aanbieden van de maatschappelijke stage is tijdens de pilotperiode veel ervaring opgedaan. Het opstarten van een nieuwe locatie is vaak intensief, omdat partijen moeten investeren in het elkaar vinden, afspraken maken en de werkwijze eigen maken.Alsditeenmaalgoedlooptkandeinzetflinkdalen.Debegeleidingvandeleer-lingen is erg belangrijk en naast inzet door de stagebieder en de school worden het liefst vrijwilligers ingezet.

Op basis van de ervaringen is een rekentabel gemaakt om de kosten van het aanbieden door te rekenen. Dit is ingevuld met gemiddelden voor nieuwe en bestaande locaties sa-men en er is uitgegaan van de inzet van één medewerker voor de begeleiding van de stage. Hieruit volgt een gemiddelde inzet en kostprijs per stagedag voor een groep leerlingen:

Aantal dagen Inzet eigen uren* Kosten(inclusief vrijwilligers maatschappelijke stage *(rekentarief € 58,-/uur) en materieel)

1 27 € 2.061 2 42 € 3.158 3 57 € 4.256 De rekentabel is beschikbaar op de website www.betrokkenbijbuiten.nl onder ‘downloads’.

Deze kan ingevuld worden voor de eigen situatie om de werkelijke kosten door te rekenen.

Financiering

Scholen ontvangen een vergoeding van het ministerie van OCW. Uit dit budget moeten de scholen alle kosten voor de stage betalen, zowel hun eigen extra uren, materialen en vervoer als eventuele kosten van derden. In schooljaar 2010/2011 ontvangen scholen ge-middeld €60,- per stageleerling. Eerder is een hoger bedrag genoemd (€100,-), dus dit kan in de toekomst nog veranderen. De stageduur is afhankelijk van het aantal schooljaren: VMBO 48 uur in 4 jaar, HAVO 60 uur in 5 jaar en VWO 72 uur in 6 jaar, dus gemiddeld 12 uur per schooljaar.

Scholen beseffen vaak niet dat de stagebieder ook extra kosten maakt en daarom maken we dit inzichtelijk en vragen een bijdrage in de kosten. Als richtbedrag voor groepen is binnen de groene coalitie afgesproken €10,- per leerling per dag met een minimum van €150,- voor kleine groepen. De reiskosten etc. horen bij de school. Deze bijdrage is voor de stagebieder niet kostendekkend, maar doet recht aan het feit dat de maatschappelijke stage kosten met zich meebrengt en laat voor de scholen het merendeel van de OCW vergoeding voor de dekking van hun eigen kosten. Als de OCW vergoeding aan de scholen omhoog gaat kan ook de door ons gevraagde bijdrage stijgen. Er kunnen redenen zijn om een andere bijdrage te vragen en het is zinvol om de ervaringen uit te wisselen.

Andere financieringsmogelijkheden kunnen per organisatie en per situatie verschillen. Het stageaanbod kan onderdeel uitmaken van de organisatiedoelen (bv vrijwilligerswerk, educatie, vergroten draagvlak doelgroep jongeren en beheerswerkzaamheden). Dit kan leiden tot verschuiving van taken. Lokaal zijn er soms aparte subsidiepotten. Om inzicht te krijgen in de structurele kosten en financieringsmogelijkheden zullen we de ervaringen uitwisselen.

Page 12: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 12

Page 13: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 13

School en stagebieder vinden elkaar

1.5 Voorbeeld-stageovereenkomst

Wanneer een groep leerlingen komt voor een maatschappelijke stage is het goed dat de afspraken op papier vastgelegd worden. In de meeste gevallen zal het een overeenkomst tussen school en stagebieder zijn. In de checklisten staat input voor de inhoud van deze stageovereenkomst. Op de site www.maatschappelijkestage.nl staat een voorbeeld van een stageovereenkomsten en hieronder vindt u een voor-beeld waarin de werkwijze van Betrokken bij Buiten opgenomen is.

Zie de achterzijde van dit blad voor de voorbeeld-stageovereenkomst.

Naam: .....................................................................................................................................

Contactpersoon: .....................................................................................................................

Adres: ......................................................................................................................................

Postcodeenplaats: ................. ...................................................................................

Telefoonnummer contactpersoon: ............................................

E-mailadres contactpersoon: ....................................................

Naam: .....................................................................................................................................

Contactpersoon: .....................................................................................................................

Adres: ......................................................................................................................................

Postcodeenplaats: ................. ...................................................................................

Telefoonnummer contactpersoon: ............................................

E-mailadres contactpersoon: ....................................................

verklaren het volgende te zijn overeengekomen:

Artikel 1 De volgende klas(sen) en aantallen leerlingen:

Leerjaar en niveau Aantal leerlingen

.................................................. .............................................

.................................................. .............................................

.................................................. .............................................

zullen ten behoeve van de stagebieder

.....................................................................................................

activiteiten verrichten.

(U moet een lijst toevoegen met namen leerlingen en geboortedata)

De stageschool

De stagebieder

(= bedrijf of instelling)

Page 14: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stage-overeenkomst

De activiteiten zullen bestaan uit (omschrijving aard stageopdracht en -werkzaamheden

en verwachte eindresultaat):

.................................................................................................................................................

.....................................................................................................Artikel 2

De leerlingen verrichten bovengenoemde activiteiten eenmalig gedurende de periode van:

.................................................. t/m ......................................... (data)

Totaal te besteden uren: ..... uur per leerling.

Artikel 3 De stageschool bepaalt in overleg met de stagebiedende organisatie de inhoud van de activiteiten en eventuele afspraken over het eindresultaat. Deze zijn vastgelegd in onder-staande uitvoerplanning. Afhankelijk van de stage zullen onderdelen wel of niet relevant zijn.

Uitvoerplanning maatschappelijke stage

Datum Tijdstip Locatie

Opdracht aan leerlingen ............................................. .................... ..............................................

AfstemmingPlanvanAanpak ............................................. .................... ..............................................

Afstemming voortgang ............................................. .................... ..............................................

Contact met expert(s) ............................................. .................... ..............................................

Uitvoering werkzaamheden ............................................. .................... ..............................................

Eindpresentatie ............................................. .................... ..............................................

Artikel 4 De school heeft voor de leerlingen een schoolongevallenverzekering en een

aansprakelijkheids¬verzekering afgesloten.

Namens de organisatie: Namens de school:

................................................................................................ .......................................................................

Naam: Naam:

................................................................................................ .......................................................................

Handtekening: Handtekening:

................................................................................................ .......................................................................

Page 15: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 15

Het echte werk

2.1 Tips organisatie opdracht leerlingen

Voor het bedenken en formuleren van een goede opdracht aan de leerlingen staan in de andere checklists (1.2 en 2.2) voorbeelden ter inspiratie en tips. Door de organisa-tie rond de opdrachtverlening ook goed te regelen is de kans op succes van de stage groter. Daarvoor hier een aantal tips voor de organisatie.

Geschikte ruimte Zorg voor een geschikte ruimte bij voorkeur buiten de school: afhankelijk van het aantal leerlingen kun je denken aan een bezoekerscentrum, een vergaderzaal op een regiokantoor of een andere geschikte (vergader)zaal. Bedenk welke faciliteiten nodig zijn zoals compu-ters en of die inderdaad gebruikt kunnen worden door externen. Als dit niet kan, maak dan met school afspraken over werkruimte etc.

Geschikte catering Zorg voor geschikte catering: hou er rekening mee dat veel jongeren (nog) geen koffie/thee lusten. Zorg dus voor voldoende frisdrank.

Organisatie presenteren Nut de mogelijkheid om jouw organisatie aan de leerlingen te presenteren uit. Je kunt ze vertellen wie jullie zijn en waar jullie voor staan. Je geeft ze zo een goede context, waar-binnen ze hun stage kunnen uitvoeren, en dat je ze als groene organisaties wilt betrekken bij natuur, landschap en cultureel erfgoed. Laat vooral doorklinken dat je erg benieuwd bentnaarhuninbreng!Probeerzetemotiverenomerwatmooisvantemaken.

Stageopdracht op papier Zorg ervoor dat je de stageopdracht op papier hebt en kunt uitdelen aan de leerlingen. Dit is ook het moment om hen ander achtergrondmateriaal (kaartmateriaal, folders, brochures en een lijst deskundigen of bronnen) mee te geven.

Benader de leerlingen Benaderdeleerlingenopeenserieuze,maarpositievemanier.Probeervooralniettelolligte doen: je verwacht wat van hen en dat mag je dan ook uitstralen.

Voorbeelden eindresultaat Als je al voorbeelden noemt van het eindresultaat, noem er dan meerdere. Als je zegt ‘het zou zoiets als een folder kunnen zijn…’, dan krijg je ook een folder. Als je dat per se wilt, dan moet je dat ook aangeven. Als je het vrij wilt laten, zorg dan dat je meerdere voorbeel-den van mogelijke uitwerkingen noemt.

Randvoorwaarden Geef duidelijk de randvoorwaarden aan: ‘hier en hier zit ik nou net op te wachten’. En geef ook de sfeer van het eindresultaat aan, bijvoorbeeld iets creatiefs, iets zakelijks, iets prak-tisch of iets ludieks. En vertel duidelijk wat je met de resultaten gaat doen.

Excursie Laat de mondelinge opdrachtverlening/instructie/briefing volgen door een excursie in het betreffende natuurgebied. Dit is vooral belangrijk als het geen veldwerkopdracht is.

Page 16: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 16

Page 17: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 17

Organisatorische vaardigheden- Uit jezelf iets doen- Zelfstandig werken- Doen wat je belooft- Afspraken nakomen- Oplossingen verzinnen- Houden aan regels

Sociale vaardigheden: communicatief- Zeggen wat je vindt- Een gesprek beginnen- Afspraken maken- Luisteren naar anderen- Vragen durven stellen

Sociale vaardigheden: samenwerken- Kritiek kunnen krijgen- Complimenten geven- Complimenten ontvangen- Om hulp vragen

- Met verschillende mensen kunnen omgaan

- Leiding accepteren

Specifieke vaardigheden (facultatief)- Kunnen werken met computers- Handig zijn met apparatuur en

gereedschap- Eten en drinken maken- Zorgzaam zijn voor mensen- Zorgzaam zijn voor dieren- De omgeving netjes maken

(op school, op straat, in de natuur)

Artistieke vaardigheden (facultatief)- Muziek maken- Tekenen en schilderen- Foto’s en video’s maken- Toneelspelen- Fantasie hebben

Het echte werk

2.2 Formulering activerende stageopdrachten

Als je weet waar je als stagebieder behoefte aan hebt (zie ook inspiratielijst), dan is het voor alle partijen belangrijk dat ze voor de leerlingen goed geformuleerd worden. Tips om dit goed aan te pakken en daarna een opdrachtformulier met een voorbeeld om het te verwoorden.

Echte opdrachten Zorg ervoor dat de leerlingen aan de slag kunnen met echte opdrachten. Maak daarom van de stageopdrachten echte opdrachten: echte vragen met antwoorden die je (nog) niet weet en waar de leerlingen je (als vrijwilliger) mee kunnen helpen. Het is geen les, dus het moet niet zo zijn dat je ergens een onderzoeksrapport achter de hand hebt met de goede antwoorden, waarmee je aan het eind van de stageperiode de leerlingen kunt beoordelen op het welslagen van hun stage.

Een goede opdrachtvraag Iedere opdrachtvraag is aan te vullen met aanvullende vragen en invalshoeken. Ieder ant-woord levert weer nieuwe vragen op. Geef daarom in de opdrachtformulering aan wat de kaders zijn van het antwoord dat je graag wilt horen en vraag daar dan ook naar.

What you ask, is what you get Heb je een ‘vage’ opdrachtvraag, dan krijg je een ‘vaag’ antwoord. Ben je dus op zoek naar het antwoord achter het ‘standaard-antwoord’, vraag dat dan ook gewoon. Bedenk voor jezelfwanneerjegelukkigbentmethetantwoord,wanneerjeerietsmeekunt.Probeerdaar dan naar te vragen.

Randvoorwaarden Geef helder de randvoorwaarden van je opdrachtvraag aan. Als je wilt dat de leerlingen een bepaalde richting uitdenken, neem dat dan mee in de randvoorwaarden. Geef aan hoe het eindresultaat eruit moet zien, zodat je er zelf verder mee kunt.

Wat leren en wat doen? Bedenk vooraf wat je graag wilt dat de leerlingen leren. Als vanzelf komen daar activitei-ten uitrollen die samen een geschikte stageopdracht vormen. Laat de jongeren eventueel meedenken over de invulling van de stageopdracht. Sta daarbij open voor nieuwe ideeën.

Jongeren bieden denkkracht Denk niet alleen aan bestaand werk, maar kijk ook wat jongeren extra te bieden hebben. Jongeren komen fris in jouw organisatie/werkveld, hebben wellicht een heel andere blik op jouw ‘reguliere’ werk en kennen de jongerenwereld van binnenuit. Doe er je voordeel mee!

Diverse vaardigheden Het leereffect van de maatschappelijke stage neemt voor de leerlingen toe als vooraf helder is welke vaardigheden worden aangesproken bij de stage-uitvoering. Denk bij het formuleren van de stageopdracht eens aan Weet wat je leert! Een instrument om te benoemen wat leerlingen in hun maatschappelijke stage leren, 18 oktober 2007, Movisie, Utrecht.

Page 18: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 18

Het echte werk

2.2 Formulering activerende stageopdrachten

Opdrachtformulier met voorbeeldopdracht

Wat moet je doen? Natuurwerkdag voor jongeren organiseren.

Hoe moet je het aanpakken? Voorbereiding - Overleg met opdrachtgever over datum (1e zaterdag november), locatie, tijden,

werkzaamheden en mogelijkheden, aantal deelnemers, begeleiding. - Maak een draaiboek voor de dag. - Stel een promotieplan op (in overleg) -Maakpromotiematerialen/middelen(hyves,twitter,website,flyer,prikbord)

Uitvoering vooraf -Regelbegeleiding,materialenencatering. - Werf deelnemers door je promotiemiddelen in te zetten.

Uitvoering op de dag zelf- Ontvang de deelnemers, heet ze welkom en geef een korte uitleg over het werk,

jullie rol en het prgramma.- Begeleid de deelnemers bij de activiteiten.- Zorg voor materialen, catering etc.-Ruimopenbedankdebegeleidersofvrijwilligersmeteenkleinkadootje- Maak een persbericht en foto’s en publiceer de dag op bijvoorbeeld Hyves of Facebook.- Evalueer de dag, zo mogelijk met alle groepen die in de voorbereiding meewerkten.

Hulp, bij wie/waar? Begeleiders

Tijd, hoeveel tijd krijg je? De voorbereiding kan al in het voorjaar, door opeenvolgende stagegroepen, tot net voor de Natuurwerkdag: 12 dagen

Natuurwerkdag zelf, 1e zaterdag november: uitvoering 1 dag Opruimen en publiceren: 1/2 dag

Uitkomst, wat doen we ermee? - Het natuurwerk zelf levert een bijdrage aan een bepaald natuurgebied. - De bijbehorende publiciteit levert aandacht op voor het natuurgebied en voor de school.

Voor je klaar bent - Alles opruimen - Bedank de vrijwilligers en de begeleiding -PubliceeroverdeNatuurwerkdagenzorgdatalledeelnemendegroependaarietsvan

mee krijgen

Page 19: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 19

Het echte werk

2.3 Omgaan met de doelgroep, workshop en tips

Belangrijk bij de begeleiding van groepen is dat de begeleider zelf enthousiast is en interesse heeft in de doelgroep. Dit geldt zeker voor de doelgroep jongeren, de leer-lingen van het voortgezet onderwijs die maatschappelijke stage lopen, om hen te motiveren en/of gemotiveerd te houden.

Workshop

Begeleiders die geen ervaring met deze doelgroep hebben kunnen hierin ondersteund wor-dendoorgerichtetrainingen.DegroenecoalitieheeftsamenmetAlgemeenPedagogischStudiecentrum(APS)eenworkshopontwikkelddiebijvoldoendeinteresseaangevraagdkan worden (kosten delen). Daarnaast staat er op de website www.maatschappelijkestage.nl ook informatie over trainingen die soms lokaal gegeven worden of organiseren lokale partijen een workshop. Afstemming met de school (die in principe eindverantwoordelijk is voor het gedrag van de leerlingen) is ook aan te bevelen.

Tips

HierbijuitdeAPS-workshopeenaantaltipsvoordeomgangmetjongeren:

Het versterken van actief en gemotiveerd lerende leerlingen Er zijn 3 basisbehoeften om te kunnen leren:

Relatie Versterken van het gevoel bij leerlingen dat anderen hen waarderen en met hen om willen gaan.

Competentie Versterken van het geloof en plezier van de leerlingen in eigen kunnen

Autonomie Versterken van het gevoel bij de leerlingen dat ze iets kunnen ondernemen, zonder dat anderen hen daarbij hoeven helpen

Hieronder een beschrijving hoe u die in kunt zetten bij het aanbieden van de

maatschappelijke stage. Deze kunt u aanvullen met uw eigen tips.

Communicatie De wijze waarop de begeleider met de leerlingen omgaat en de wijze waarop hij/zij

invloed uitoefent op de contacten tussen leerlingen onderling.

Relatie • ikcomplimenteerindividueleleerlingenendegroep • ikstamodelinhetgedragdatikookvandeleerlingenverwacht • iklaatiedereleerlingmerkendatikwaarderingvoorhem/haarheb • alsikhetleukvindindegroeplaatikdatookmerken

Competentie • Ikzorgdatiedereeneenbijdragekanleveren • ikgeefmeercomplimentendancorrecties • ikbevorderbijdeleerlingenhetgeloofineigenkunnendooraantesluiten

en te beklemtonen wat ze al wel kunnen • ikvraagdemeningvanleerlingenvoordegewensteaanpakvaneenprobleem

Autonomie • ikhonoreerinitiatieven • ikstimuleerdatleerlingenvanelkaarleren

Page 20: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 20

Het echte werk

2.3 Omgaan met de doelgroep, workshop en tips

Opdrachten De manier waarop de begeleider uitleg geeft, de variatie daarin en de manier waarop

de methoden worden gebruikt.

Relatie • iklaatmerkendatikhetdenkenenzoekenwaardeer• mijninstructieisinteractief:ikhoudgeenmonologen• ikbedankdeleerlingenvoorhunbijdrage• iklaatleerlingenzoveelmogelijksamenwerken• ikstelhogeeisenaandesocialevaardighedentijdensmijnlessen

Competentie • mijnvragenenopdrachtenpasikaanaanhetniveauvandeleerlingen• ikgeefuitdagendetakenaanleerlingen• iklaatmerkendatikhogerealistischeverwachtingenheb• ikzorgervoordatdeleerlingeneigenervaringenmethetonderwerpkunnen

vertellen, laten zien en of horen

Autonomie • iklaatleerlingenzelfkeuzesmaken• ikgeefzelfstandigewerkopdrachten• iklaatdeleerlingenontdekkendenonderzoekendleren• ikbiedeenstructuurwaarbinnenleerlingenzelfstandigkunnenwerken

Organisatie De manier waarop de begeleider het verloop van het werk organiseert en de

leeromgeving inricht.

Relatie • metdeleerlingencreëerikgezelligeenongedwongenmomenten• iklaatleerlingeninwisselendesamenstellingsamenwerken• ikneemenbiedleerlingenregelmatigdetijdomdevoortgangvanhetwerktebespreken• ikneemdetijdomleerlingenverantwoordelijkheidbijtebrengenvoorhunleeromgeving

en hun spullen

Competentie • ikleerdeleerlingenelkaartehelpenensamentewerken• ikbeoordeelnietvergelijkendmetandereleerlingen• iknodigdeleerlingenuitenleerzehulptevragen

Autonomie • ikgeeftakenenopdrachtenzodanigdatleerlingenerzelfstandigmeeaanhetwerk kunnen

• indegroepwordenmetelkaarontworpengedragsregelsenafsprakengehanteerd• iklaatleerlingeneerstzelfoplossingsstrategieënbedenken

Page 21: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 21

Het echte werk

2.4 Tips voor werving en inzet van experts

Bij opdrachten die in kader van de maatschappelijke stage uitgevoerd worden is het verzamelen van informatie vaak een onderdeel. Leerlingen zijn zeer bedreven in het vinden van informatie via internet etc. en kunnen hier zelfstandig mee aan de slag. Als er voor de opdracht specifieke informatie of bronnen van belang zijn, is het goed om die aan de leerlingen mee te geven. De inzet van experts kan voor de leerlingen stimulerend zijn en ook hun blik verbreden. De experts kunnen collega’s zijn uit de eigen organisatie of van andere organisaties die voor de opdracht van belang zijn.

Tips voor de werving en inzet van experts.

Geschikte experts Zorg dat je goed helder hebt wat de stageopdracht is en probeer te bedenken welke verschillende invalshoeken/belangen erbij spelen. Zoek daarbij geschikte experts en/of organisaties. Zoek daarbij niet teveel experts, omdat dan niet alle experts aan bod zullen komen.

Maatschappelijke rol Mogelijk kan het helpen om experts te wijzen op de maatschappelijke rol die veel organi-saties en overheden tegenwoordig willen spelen. De expertrol biedt namelijk een geschikte manier om op een laagdrempelige wijze met jongeren te communiceren over maatschap-pelijke dilemma’s.

Beschikbaarheid Geef duidelijk aan dat de expert zelf de reikwijdte van zijn/haar expertschap bepaalt, zo-wel qua tijdinvestering als beschikbaarheid. Vraag goed na op welke manier de betreffende expert bereikbaar is, denk aan: direct telefoonnummer (mogelijk een mobiel nummer), eigen e-mailadres, werkdagen.

Contactmoment Het is goed mogelijk om met de klas een vast moment af te spreken voor contact met een bepaalde expert. Bijvoorbeeld: “Op donderdagmiddag zijn er van half elf tot twaalf uur drie experts van de gemeente beschikbaar om jullie vragen te beantwoorden.” Daarmee wordt het leerling-contact voor de experts inplanbaar.

Uitnodigen Vergeet de expert niet uit te nodigen voor de eindpresentatie door de leerlingen. En de aanwezigheid bij zo’n eindpresentatie kan ook goed helpen voor twijfelende experts: de energie die de leerlingen uitstralen kan veel goed doen…

Page 22: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 22

Page 23: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 23

Presentatie

3.1 Eindpresentatie door leerlingen

De eindpresentatie door leerlingen kan kleinschalig zijn met alleen de direct betrok-kenen en aansluitend aan de uitvoering van de opdracht. Bij grotere opdrachten en/of als partijen er belang aan hechten om meer aandacht te besteden aan de op-levering en afsluiting, kunnen zij een apart moment kiezen voor de eindpresentatie. Hierdoor wordt de betrokkenheid met de maatschappelijke stage en met de leerlin-gen, school en stagebieder vergroot. Het is goed om hier vooraf al afspraken over te maken, zodat hier tijdens de uitvoering van de stage rekening mee gehouden wordt.

Een checklist voor de organisatie

Locatie Zorg voor een geschikte locatie en leg deze op een vroeg tijdstip vast. Denk ook aan het re-gelen van av-middelen (beamer, geluid) en catering (aandachtspunt: jongeren en alcohol).

Wie wil je uitnodigen? Denk na over de uitnodigingen: wie wil je uitnodigen? Overleg met de school of ze ook ouders willen uitnodigen. Laat die uitnodiging via school verlopen. Als je ouders uitnodigt, moet de presentatie aan het eind van de middag/begin van de avond plaatsvinden i.v.m. werkende ouders. Maak er geen bobo-feestje van: centraal staan de presentaties van de leerlingen.

Goede gastheer Zorg voor een goede dagvoorzitter/gastheer: hij/zij moet de stageopdracht goed ken-nen en soepel kunnen omgaan met de leerlingen. Denk na wie de bijeenkomst opent: de dagvoorzitter of (iemand namens) de opdrachtgever? Laat de dagvoorzitter ook de experts voorstellen: wie ben je en waar ga je op letten?

Leerlingenpresentatie Afhankelijk van het aantal groepen duren de leerlingenpresentaties 10-15 minuten. Daarna vraagt de dagvoorzitter de opdrachtgever en eventueel aanwezige experts of andere geïnteresseerden te reageren op de presentaties. De dagvoorzitter zorgt ervoor dat de sfeer positief blijft.

Op de eerste rij Het is handig de opdrachtgever(s) en eventuele experts vooraan te zetten, langs de zijlijn. Zij kunnen dan de presentaties goed zien en bij hun reacties zowel de presenterende leer-lingen als de aanwezigen in de zaal aankijken.

Kadootje Zorg ervoor dat je, aan het eind van de bijeenkomst, een aandenken voor alle betrokkenen leerlingen hebt. Een certificaat is voldoende en alleen een cadeautje als dat echt toepas-selijk is en meerwaarde heeft (het gaat om de ervaring),

Certificaat of oorkonde Denk vooraf na wie een certificaat of oorkonde overhandigt. Doet de opdrachtgever dat of iemand anders (directeur, wethouder, dijkgraaf)? Als je dat wilt, moet je dergelijke perso-nen vroegtijdig ‘vastleggen’. Vanuit het project ‘Betrokken bij Buiten’ zijn voorbeeldcertifi-caten beschikbaar.

Feest Sluit de eindpresentatie feestelijk af, bijvoorbeeld met een hapje en drankje (denk aan alcoholenjongeren).Spreekvoorafafwiewatopruimt.Regelvantevoren:moetendemaquettes terug naar school? Wil de opdrachtgever nog iets met het materiaal?

Foto’s Vergeet geen foto’s te maken van de eindpresentatie! Deze zijn te gebruiken voor een bericht op je eigen website. Een ingelijst exemplaar voor de klas wordt erg gewaardeerd. Eventueel kun je die ook naar de (externe) opdrachtgevers(s) sturen en de betrokken ex-perts en vrijwilligers.

Pers Vergeet niet de lokale pers uit te nodigen voor de eindpresentatie. Eventueel kunnen ze (vooraf)ookberichtenoverdedaadwerkelijkestage-uitvoering.Stuurdirectnaafloop ook zelf een persbericht met foto naar de lokale media (als die er niet bij was).

Page 24: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 24

Presentatie

3.1 Eindpresentatie door leerlingen

Do’s en dont’s voor opdrachtgevers/experts

• Lees vooraf nogmaals de stageopdracht aan de leerlingen• Laat vooral de leerlingen het woord voeren en hun resultaten toelichten• Laat waardering blijken voor het werk van de leerlingen• Reageerophetwerkvandeleerlingenmetbelangstellendevragendieleidentotverder

onderzoek: ik ben benieuwd hoe jullie voor je zien… • Gebruik de zgn. sandwich-methode: meld iets positief, vervolgens een verbeterpunt

en sluit af met opnieuw iets positiefs.• Geef aan wat je ermee gaat doen en blijf realistisch (verwachtingmanagement).

• Een eigen lezing of verhandeling houden over het onderwerp• Veel moeilijke woorden gebruiken• Over de hoofden van de leerlingen heen praten• Leerlingen benaderen als kinderen, teveel door de knieën gaan• Leuke ideeën ‘doodpraten’ met praktische bezwaren

Do’s

Dont’s

Page 25: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Bijlage

Workshop aanbieden Maatschappelijke Stage

Er is veel ervaring in de praktijk opgedaan met de organisatie van een maatschap-pelijke stage. Het is mogelijk een workshop hierover te volgen. Vanuit Betrokken bij Buiten kan dit op basis van de ervaringen uit ons groene werkveld. Hieronder een voorbeeldprogramma, dat in overleg verder op maat gemaakt kan worden. Bij interesse kan er maatwerk geleverd worden door (ervarings)deskundigen en worden afspraken gemaakt over eventuele kosten.

Daarnaast worden er lokaal (vaak door makelaars) en landelijk (door Movisie) work-shops aangeboden. Meer informatie hierover is te vinden via www.maatschappelij-kestage.nl.

Voorbeeld programma workshop aanbieden maatschappelijke stage ‘Betrokken bij Buiten’

10.00 uur Opening, korte kennismaking met elkaar, verwachtingenmanagement

10.15 uur Introductie stageconcept Betrokken bij Buiten, maatschappelijke stages (MaS) Aan de hand van een aantal inspirerende foto’s en een korte videoreportage leer je de

belangrijkste kenmerken van het stageconcept Betrokken bij Buiten kennen. Ook vindt er kennisuitwisseling plaats rond het fenomeen Maatschappelijke Stages (MaS), vanaf 2011 verplicht voor alle leerlingen uit het voortgezet onderwijs.

10.45 uur Introductie Betrokken bij Buiten: uitvoerscenario Samen lopen we door het uitvoerscenario Betrokken bij Buiten, zoals deelnemende

leerlingen dat meemaken.

11.15 uur Handboek organisatie MaS Betrokken bij Buiten Om het stageconcept Betrokken bij Buiten succesvol te organiseren, is er voor de loca-

tietrekkers een zgn. ‘Handboek organisatie maatschappelijke stage Betrokken bij Buiten’ samengesteld. Deze checklists zijn een hulpmiddel bij de organisatie van een maatschap-pelijke stage. Het is beknopt en kan zich in de loop van de tijd uitbreiden met praktische aanvullingen uit de praktijk. De website www.betrokkenbijbuiten.nl is hierbij een belangrijk informatiemiddel.

Samen nemen we de stappen door.

12.00 uur Opdrachtformulering Het formuleren van een geschikte stageopdracht is geen sinecure. Voor de lunch brainstor-

men we over geschikte stageopdrachten voor de eigen locaties.

12.30 uur Lunch

13.15 uur Uitvoering stappenplan: toelichting beschikbare hulpmiddelen Aan de hand van het uitgereikte stappenplan zoomen we nader in op de meeste stappen,

incl. de bijbehorende hulpmiddelen. Daarbij worden eerder opgedane ervaringen uitgewis-seld. Sowieso scherp je de stageopdracht aan en vul je, samen met de andere aanwezigen van jouw uitvoerlocatie, een uitvoerplanning in.

14.45 uur Afsluiting, vragenronde Heb je het gevoel dat je aan de slag kunt? Zijn er nog zaken die je mist en/of waar je

je onzeker over voelt? En wat kunnen we daaraan doen?

15.00 uu Einde

Page 26: Stappenplan maatschappelijke stage betrokken bij buiten

Stappenplan Betrokken bij Buiten 26