Stappenplan houtstookinstallaties - Kas als Energiebron · Overzicht stappenplan: eerst denken dan...
Transcript of Stappenplan houtstookinstallaties - Kas als Energiebron · Overzicht stappenplan: eerst denken dan...
Door en voor tuinders
Jeroen Larrivee & Thijs Hoek – BlueTerra Energy Experts
Januari 2018
Stappenplan houtstookinstallaties
Houtstook blijft interessant:
• Zelfs bij lage gasprijs
• Zichtbare verduurzaming
• Terugverdientijd <5 jaar
• Geen vergunning nodig
➢ Maar houtstook heeft wel aandachtspunten!
Heeft u al nagedacht over houtstook?
2 © BlueTerra
Overzicht stappenplan: eerst denken dan doen!
1.
Keuze voor houtstook
2.
Hout als brandstof
3.
Installatie en vergunning
4.
Offertes en rentabiliteit
5.
Financiering, validatie en
planning
Aanvullende informatie
1. Beweeg redenen2. Overweging en
gevoeligheid business case
3. Bedrijfsvoering houtketel
4. Benodigd vermogen5. Ketel en brandstof
1. Te gebruiken type A hout
2. Leveranciers houtsnippers & shreds
3. Biomassa coöperaties4. Aandachtspunten
leveringscontract5. Bespaar tips
1. Ketel types (1)2. Ketel types (2)3. Opslag en transport hout4. Rookgas reiniging5. Ketel keuze6. Vergunning en emissie
eisen
1. Gemiddelde ketel prijzen
2. Totale investering3. Programma van Eisen
(PvE)4. Aanvraag budget
offertes
1. Onderbouwing financiering en subsidieaanvraag
2. Validatie haalbaarheid3. Bouw planning
1. Praktijk voorbeeld Vink Sion
2. Ketel leveranciers3. Onafhankelijke
informatie bronnen
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
Snelle navigatie
Terug naar overzicht
3 © BlueTerra
Stel jezelf de volgende vragen:
1. Waarom zoek ik een alternatief voor mijn eenvoudige en relatief bedrijfszekere aardgasketel of WKK?
2. Past een houtketel in mijn bedrijfsstrategie?
3. Heb ik de tijd en motivatie om in de voorfase en opstartfase te ‘investeren’?
4. Houtstook vergt meer tijd aan onderhoud dan gasstook
Keuze voor een houtketelBeweegredenen
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
4 © BlueTerra
Keuze voor een houtketelOverweging en gevoeligheid business case
Overweging:
• Effectieve warmtebenutting, hoeveel draaiuren kan ik maken
• Op welke wijze ga ik mijn belichting en CO2 behoefte invullen?
• Rentabiliteit met name afhankelijk van; vollasturen, SDE+ beschikking
• Houtketel: gelimiteerde vergoeding (euro/kWh) voor warmte, maximale vollasturen beperkt
• HoutWKK: vergoeding voor zowel elektriciteit als warmte, maximale vollasturen beperkt maar hoger dan voor houtketel
Zonder SDE+ is de rentabiliteit laag en met name gevoelig voor:
• Houtprijs, let wel hout moet de juiste kwaliteit hebben en meerdere jaren beschikbaar
• Aardgasprijs en dat van andere brandstoffen
• Warmte & elektriciteitsvraag i.r.t. aardgas- en elektriciteitscontract/staffel
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
5 © BlueTerra
Verschillen in bedrijfsvoering tussen een houtketel en gasketel/-WKK:
• Overwegend meer aandacht nodig, relatief meer (aanloop)storingen
• Aslade en Vuurhaard regelmatig controleren, leeg maken/ reinigen
• Warmtewisselaar regelmatig controleren, reinigen (i.v.m. warmte overdracht, rendement)
• Houttransport regelmatig controleren, reinigen en smeren
• Schoorsteen 1 x per jaar vegen en ieder jaar een servicebeurt
• Houtketel en houtWKK is maatwerk en vergt kennis en ervaring. Laat je informeren door ervaringsdeskundigen!
Keuze voor een houtketelBedrijfsvoering houtketel
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
6 © BlueTerra
Keuze voor een houtketelBenodigd vermogen
Benodigd vermogen wordt gebaseerd op:
• Warmtevraag o.b.v. gasverbruik en/of m3/ha
• Warmteprofiel en basislast
• Bestaande gas- of olieketel als back-up en/of voor piekbelasting
• Volledige warmtevraag (min. 25% warmteafname)
• Met/ zonder warmtebuffer
HoutWKK; vanwege complexiteit een andere tak van sport
Voorbeeld warmteprofiel met ingevulde houtketel zonder warmtebuffer. Een warmtebuffer verbetert de inpassing.
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
7 © BlueTerra
Keuze voor een houtketelKetel en brandstof
Basisregel:
Eerst het hout organiseren, dan pas bijpassende c.q. type houtketel-installatie
Aandachtspunten:
• Zorg voor 1 of meer betrouwbare hout-leveranciers welke minimaal 70% van je houtbehoefte levert
• Kies voor een robuust systeem; waarbij houtaanvoer – hout/ketel/buffer – rookgasreiniging – en warmtebehoefte goed op elkaar zijn afgestemd
• Let op: opgegeven (maximaal) afgegeven thermisch vermogen is uitgelegd op de kwaliteit van het aangeleverde hout (denk aan energiedichtheid/vocht/vervuiling)
• Er zijn houtketels beschikbaar die een hoog of juist laag vochtpercentage aankunnen
• Nat hout (~max. 55% vocht) is meer beschikbaar, is goedkoper en geeft minder (wrijvings-)storingen dan droog hout (~max. 25% vocht) maar heeft een lagere energiedichtheid (MJ/ton)
• Zorg voor een hout- en ketelleverancier die bij problemen voor je klaar staat (24/7-service)
• Zorg dat de houtketel, voor oplevering, datgene doet wat is afgesproken (bv. opknippen betalingen)
• Er zijn hybride ketels verkrijgbaar; zowel houtsnippers, houtpellets als aardgas gestookt
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
8 © BlueTerra
Hout als brandstofTe gebruiken typen A-hout
Over het algemeen geldt:
Houtsnippers of shreds: hogere investering, flexibel, grote installatie, goedkope brandstof, grotere bandbreedte vochtpercentage en afmetingen brandstof
Pellets: lagere investering, minder flexibel, compact, schoon, dure brandstof
Glastuinders maken met name gebruik van snippers en shreds verkregen uit top en takhout afkomstig uit onderhouds-, lees snoeiwerkzaamheden aan plantsoen en bos
Type biomassa:
Voorbeeld normering:
Snippers Shreds Pellets
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
9 © BlueTerra
Hout als brandstofLeveranciers houtsnippers en shreds
• Beschikbaarheid afhankelijk van aanbod, logistieke mogelijkheden en (huidige) gebruikers
• Regionale verschillen beïnvloeden prijs
Voorbeelden biomassa leveranciers:Bio Enerco Gelderland
Biomassa Stroomlijn Noord-Brabant
Bruins & Kwast Overijssel
Comgoed Zuid-Holland
Den Ouden Noord-Brabant
Devobo Totaal/Biomass Overijssel
Dirk van Buijtene Zuid-Holland
Energico Groningen
Energiehout Overijssel
Parenco hout Gelderland
Sita Delft
Van Boekel Zeeland
Vagroen Groningen
Van Vliet Zuid-Holland
Van Werven Gelderland/Flevoland
Bekijk ook de kaart van biomassa leveranciers en gebruikers, zie http://www.avih.nl/
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
10 © BlueTerra
Hout als brandstofBiomassa coöperaties
Voorbeelden van biomassa coöperaties:Coöperatie Biomassalland, Salland Overijssel
Stoken op Streekhout, Achterhoek Overijssel
Energiek landschap Weteringse Broek Overijssel
Biomassaketen Food Valley, Gelderse Vallei Gelderland
Biomassaketen West-Betuwe Gelderland
Biomassaketen Noord-Veluwe (IGEV) Gelderland
Coöperatie Duurzame Energieketen de Baronie (CDEB) Noord-Brabant
Eigenschappen coöperatieve samenwerking:• Lange termijn relatie
• Stabielere prijs
• Lokale biomassa wordt lokaal benut
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
11 © BlueTerra
Hout als brandstofAandachtspunten leveringscontract
Prijsstelling, betaling & contracttermijn
• Afrekenen op basis van €/GJ (middels Joulemeter), of €/ton, €/m3 inclusief afgeleverd!
• Looptijd contract; probeer met juiste prijs/kwaliteit jaar- of meerjaren contract af te sluiten!
• Betalingscondities & facturatie
• Evaluatiemoment(en) inplannen, ontbindende voorwaarden, geschillen & aansprakelijkheid
• Indien mogelijk afspraken maken over inname as
Product
• Mate van verontreiniging; zuiver A-hout of veel blad, naald en zand en mogelijk zelfs veel verfresten (=B-hout)
• Herkomst/duurzaamheid; afkomstig van snoeiwerkzaamheden of speciaal voor energie bos gekapt?
• Deeltjesgrootte & vochtgehalte; percentage droge stofgehalte (%ds) en asgehalte
Levering, acceptatie & afkeur
• Leveringszekerheid & voorraad
• Loco/ franco; vracht of boot
• Losadres, loswijze, weegbrief & overdracht
• Planning & wijze van afroep
• Condities afkeur product
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
12 © BlueTerra
Hout als brandstofBespaar tips
1. Verlaag exploitatiekosten d.m.v. aanschaf robuuste installatie die meerdere kwaliteiten brandstof aankan
2. Bij vochtig hout kan met een Economizer of Rookgascondensor tussen 10 tot 30% warmte teruggewonnen worden, lees extra kosten bespaard worden op hout- danwel gasinkoop
(lees ook factsheet ‘Warmte uit rookgassen’ op www.kasalsenergiebron.nl )
3. Vraag ook gemeente en/of lokale bosbeheerder naar tak- en tophout en/of laat zelf shredderen door loonbedrijf
4. Verlaag transportkosten/frequentie d.m.v.:
− Grote ontvangst/opslag
− Walking floor i.p.v. verticale buffer zodat geen kraan benodigd is
− Lokale houtleverancier(s); liefst binnen straal van 20 km
− Zelf het hout halen/ transporteren
5. Verkrijg kwantumkorting door met meerdere tuinders hout in te kopen
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
13 © BlueTerra
Installatie en vergunning
Aandachtspunten systeemkeuze
• Goede dimensionering belangrijk! Voor optimale business case kies je een ketel die maximaal 50% van je piekvraag kan leveren
• Investeer in een economiser of een rookgascondensor (bij lage temperatuur afgiftesysteem) voor extra warmtewinning. Dit wordt niet standaard aangeboden
• Laat de leverancier expliciteren dat de ketel met de aangeboden configuratie aan de emissie eisen gaat voldoen
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
14 © BlueTerra
Beweegbaar rooster, vlak
• Grootte hout: G30 – G100
• Vochtpercentage: < 30%
• Asgehalte > 1%
Installatie en vergunningKetel types (1)
Beweegbaar rooster, schuin
• Grootte: G30 – G100 (transportschroeven)
• Grote: G30 – G150 en groter (hydraulisch)
• Vochtpercentage: < 60%
• Asgehalte > 1%
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
15 © BlueTerra
Vast rooster, onder invoer
• Pellets: Standaard norm
• Vochtpercentage: < 30%
• Asgehalte > 1%
Installatie en vergunningKetel types (2)
Wervelbed, boven invoer
• Grootte: < G50
• Vochtpercentage: < 45%
• Asgehalte > 1% Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
16 © BlueTerra
Installatie en vergunningRookgasreiniging
Fijnstof:
(multi)Cycloon Standaard, voor grof stof
Doekenfilter Grof en fijnstof, lagere investering hoge exploitatiekosten
Elektrostatisch filter Met name fijn stof, hogere investering, lage exploitatiekosten
deNOx-systemen:
SNCR Ammoniak of een ureum-wateroplossing wordt in het afgas gespoten. Bij die reactie wordt NOx omgezet in water en stikstof. Lagere investering/hogere exploitatiekosten, minder efficiënt
SCR Bij dit proces wordt daarnaast gebruik gemaakt van een katalysator. Hoge investering, lagere exploitatiekosten, grotere efficiency
Enkele leveranciers:
Hanwel, Steuler, DCL
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
17 © BlueTerra
Opslag van hout op locatie:
Afhankelijk van beschikbare ruimte, type brandstof, benodigde capaciteit en bereikbaarheid
Installatie en vergunningOpslag en transport hout
Silo opslag Bunker opslag Wisselcontainer
Transport systemen:Schroef/ vijzel:• Storingsgevoeliger bij verkeerde houtkeuze • Met name geschikt voor pellets • Afmetingen hout: G30 – G100• Betere dosering mogelijk• Flexibeler (positie bunker tov ketel invoer)
Hydraulische pers/ walking floor:• Robuust systeem; minder kans op storingen • Geschikt voor snippers en shreds • Afmetingen hout: G30 – G150• Meest bedrijfszekere (minder kans op storingen)• Minder homogeen hout mogelijk• Duurder• Dosering hout mogelijk
Transportketting:• Robuust systeem; minder kans op storingen • Geschikt voor snippers en shreds • Afmetingen hout: G30 – G150• Geschikt voor transport voor het overbruggen van grote afstanden en hoogteverschillen
Schroef transport
Walking floor Transport ketting
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
18 © BlueTerra
Installatie en vergunningVergunning en emissie eisen
Vergunning:
• Per 1 januari 2013 volstaat slechts een Melding bij bevoegd gezag
• Bij een nieuw te bouwen ketelhuis is wel een Bouwvergunning benodigd
• (Activiteit, energieproductie, moet passen binnen het bestemmingsplan)
• Installatie moet wel voldoen aan de emissie eisen
Emissie eisen:
Genoemde emissies zijn o.b.v. 6 vol% O2 in het rookgas
Thermisch
vermogen ketel
Stikstofoxiden
(NOx)
Zwaveldioxide
(SO2)Fijnstof
Onverbrande
koolwaterstoffen
(CxHy)
MWth mg/nm³ mg/nm³ mg/nm³ mg/nm³
< 1 MWth 300 200 40 n.v.t.
1 - 5 MWth 275 200 20 n.v.t.
> 5 MWth 145 200 5 n.v.t.
Emissie eisen houtketels
Bron: Activiteitenbesluit milieubeheer, artikel 3.10 (23-11-16)
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
19 © BlueTerra
Offertes en investeringenGemiddelde houtketel prijzen
Invloed factoren:
• Installatie grootte (groter is relatief voordeliger)
• Kwaliteit kost geld, maar levert substantieel meer bedrijfszekerheid en mogelijkheden qua brandstof inkoop
• Sommige ketelleveranciers leveren uit serieproductie, andere one-off’s
• Budget offertes bevatten vaak ‘gaten’, voor een degelijk systeem komt er meerwerk bij
• Hout-WKK’s zijn circa 2x duurder dan ketels
Investeringen, zoals bekend bij BlueTerra
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
0
100
200
300
400
500
0 5 10
Inve
ster
ing
[k€
/MW
th]
Vermogen [MWth]
Houtketel
0
200
400
600
800
1000
1200
0 5 10 15 20Inst
alla
tie
pri
js [
k€/M
Wth
]
Vermogen [MWth]
HoutWKK o.b.v. stoomturbine
20 © BlueTerra
Offertes en investeringenTotale investering
Voorbeeld investeringen voor een 1.500 kWth ketel en een piek vraag van 2.500 kWth
Zelf de kosten/opbrengsten berekenen? Gebruik het Kas als Energiebron houtketel model
Investeringskosten voor een 1.500 kWth houtketel met piekketel, ketelhuis en overhead kosten
Investeringen en uiteindelijke opbrengsten in vergelijking met een gasketel
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
21 © BlueTerra
Offertes en investeringenProgramma van Eisen (PvE)
Opnemen in het programma van eisen:
• Opleveringtermijn complete installatie
• Betrouwbaarheid/ bedrijfszekerheid (in minimale operationele uren per jaar)
• Termijn & kosten levering onderdelen
• Betalingsvoorwaarden
• Onderhoud; 24/7-servicecontract
• Machinebreuk
• Acceptatietest voordat alle facturen zijn betaald
• Andere garanties en verzekeringen
• Evt. Boete- en prestatieclausules
Verdere aandachtspunten
• Betrek ook je verzekeringsmaatschappij tijdig bij je plannen
• Aanhouden gasaansluiting, ketel en gas WKK is zeker in de opstartfase verstandig
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
22 © BlueTerra
Offertes en investeringenAanvraag budget offertes
• Stel een eerste Programma van Eisen op alvorens offertes aan te vragen
• Minstens drie aanvragen indienen bij verschillende leveranciers en vergelijken mbv het Programma van Eisen (PvE)
• Toets de offertes ook met ervaringsdeskundigen/tuinders met houtketel of houtWKK
• Adhv de investerings- en exploitatiekosten kan de eerste haalbaarheid/rentabiliteit worden achterhaald
• Vraag om een robuust systeem waarbij hout-ketel-aanvoer-buffer-rookgasreiniging-warmtebehoefte goed op elkaar zijn afgestemd en een bewezen staat van dienst heeft (referenties bij collega-tuinder)
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
23 © BlueTerra
Financiering, validatie en planningKapitaal en subsidies
Algemeen
• Zorg voor een goed ondernemers- en financieringsplan
• Lease constructies mogelijk
Eigen kapitaal
• Banken willen doorgaans slechts 70% lenen -> eigen kapitaal nodig
• Financiering, getekende intentieverklaringen nodig voor subsidieaanvraag
− achtergestelde lening,
− strategische samenwerking (aandelen)
• SDE+ subsidie: maak het eigen vermogen duidelijk aantoonbaar en waar mogelijk liquide:
− RVO eist een verantwoording van 20% eigen vermogen
− Hiervan moet tenminste een deel liquide te maken zijn
− RVO vraagt altijd een onderbouwing hoe het project gefinancierd wordt en wijst de subsidie af bij onvoldoende vertrouwen
Vreemd vermogen
• Intentieverklaring van de bank
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
24 © BlueTerra
Financiering, validatie en planningKapitaal en subsidies
Subsidie mogelijkhedenSDE+ Stimulering Duurzame Energieproductie
− Subsidie regeling waarbij de geproduceerde energie wordt gesubsidieerd
− Hoogte afhankelijk van de systeemgrootte en vollasturen
− Looptijd 12 jaar
− Netto subsidie is basisbedrag minus marktwaarde grijze energie (correctiebedrag)
− Vergoeding en maximaal aantal vollasturen verschilt per regeling. Systemen groter dan 5 MW kunnen gebruik maken van de warmtestaffel en zijn daardoor veel gunstiger. Kies wel de juiste staffel passend bij je warmtevraag.
− Voor systemen kleiner dan 5 MW geldt een basisbedrag van 55 €/MWh, een correctiebedrag van 29 €/MWh en maximaal 3000 vollasturen.
− Meer informatie: www.rvo.nl
− Rekenvoorbeeld groot: 5 MWth * 3000 vollasturen * 64 €/MWh netto = 960 000€ subsidie per jaar
− Rekenvoorbeeld klein: 1,5 MWth * 3000 vollasturen * 26 €/MWh netto = 117 000€ subsidie per jaar
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
Vollasturenbasisbedrag €/MWh
voorl. Correctiebedrag €/MWh
netto subsidie €/MWh
3000 81 17 643500 74 17 574000 68 17 514500 64 17 475000 60 17 435500 57 17 406000 55 17 386500 53 17 367000 51 17 347500 50 17 338000 48 17 318500 47 17 30
Warmtestaffel SDE+ 2018 ketel op biomassa >5 MWth
25 © BlueTerra
Financiering, validatie en planningValidatie haalbaarheid
Valideren technische haalbaarheid
• Toets de offerte op gebreken (rookgasreiniger, smeerolie systeem etc.) met een ervaringsdeskundige/expert
• Controleer de integratie met de huidige verwarmingssystemen (warmtewisselaars, temperatuur traject, ruimte etc.)
Valideren economische haalbaarheid
• Toets de haalbaarheid/rentabiliteit nogmaals a.d.h.v. reële investerings- en exploitatiekosten (offertes installatie, houtlevering etc.)
• Houdt rekening met engineering en/of commissioning-kosten over de totale bouw en installatie (+/- 15% van aanschafkosten)
Keuze leverancier
• Kijk niet alleen naar de prijs maar vooral ook naar het totale (service)pakket
• Staat hij 24/7 klaar wanneer je tegen problemen aanloopt
• Zorgt hij voor de juiste installatie combinatie, zodat de houtketel-, houtsoort-, buffer- en het aanvoersysteem op elkaar zijn afgestemd!
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
26 © BlueTerra
Financiering, validatie en planningBouw planning
Planning, bouwen en installeren
• Neem evt. een bouwsupervisor in de hand die waakt over de planning & uitvoering over de bouw en installatie en/of steek er zelf veel tijd in
• Stel voorafgaand aan de bouw prestatie eisen op met de verschillende partijen
In bedrijf stellen en exploitatie
• Voer een acceptatietest uit bij in gebruik name, ook i.r.t. minimaal te behalen vermogen en emissienormen (eenmalige emissiemeting voor stof, NOx en CO)
• Zorg middels een service pakket dat je installatie de opgegeven levensduur ook daadwerkelijk haalt
• Elke 2 jaar dient de installatie gekeurd te worden op veilig functioneren, optimale verbranding en energiezuinigheid (act. Regeling art. 3.7m) V
erdere
info
Ke
uze
Bran
dsto
fIn
stallatieO
ffertes
Finan
ciering
27 © BlueTerra
Aanvullende informatiePraktijk voorbeeld – Vink Sion
Investeringsproject
• Houtketel met stoomturbine (HoutWKK)
• 5,3 MWth (90%); 1,15 MWe (19%)
• 8000 draaiuren per jaar
• Totaalrendement >100% op onderwaarde
• Rookgascondensor voor extra thermisch rendement
• Investering ~€6.000.000
• Onderhoud ~€300.000 /jaar
Input – output
• Tak- en tophout gesnipperd, 2 ladingen per dag
• ~45% vocht, 9,4 GJ/ton
• 18.000 ton per jaar
• 250 ton as per jaar
Energieproductie
• 9.200 MWh/j elektriciteit
• 42.400 MWh/j warmte
• 5.100 MWh/j LT-warmte
Houtketel met stoom cyclus
Houtbuffer
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
28 © BlueTerra
Aanvullende informatieVoorbeeld ketel leveranciers
Zie ook Nederlandse vereniging van biomassa ketel leveranciers (NBKL) www.nbkl.nl
Voorbeeld veel voorkomende merken houtketels binnen de glastuinbouw:• Binder• Bioflam• Dantrim• Herz• HoSt• Justin• Kara• Kohlbach• Mawera • Vyncke V
erdere
info
Ke
uze
Bran
dsto
fIn
stallatieO
ffertes
Finan
ciering
29 © BlueTerra
Kennissites:
Kas als energiebron/Duurzame energie/Bio-energie www.kasalsenergiebron.nl
RVO – Kennissite bio energie, SDE+, EHG www.rvo.nl
Biomassakaart www.avih.nl
Nederlandse vereniging van Biomassa Ketel Leveranciers http://nbkl.nl/publicaties
Kennis- en projectgroepen
Studiegroep bio-energie, door en voor glastuinders www.kasalsenergiebron.nl
Programma & Presentaties Studiegroep bio-energie www.energymatters.nl
Projectgroep BioWKK www.biowkk.eu
Overige bronnen
Houtketel model www.kasalsenergiebron.nl
Warmte uit rookgassen www.kasalsenergiebron.nl
Aandachtspunten & voorbeeld houtcontract www.kasalsenergiebron.nl
Aanvullende informatieOnafhankelijke informatie bronnen
Verd
ere in
foK
eu
zeB
rand
stof
Installatie
Offe
rtesFin
ancierin
g
30 © BlueTerra