‘Alles is in Engeland gemaakt. Ik heb vijf jaar in Londen gewerkt voor een

ontwerpbureau, English & Pockett. In 2006 ben ik naar Nederland verhuisd, heb nu een eigen bureau, Cape Rock. Toen ik bij English & Pockett binnenkwam kreeg ik een opdracht: een pitch voor de vormgeving van Eurosport. Een van mijn voorstellen won. Ik heb vervolgens een jaar aan het moderniseren van Eurosport gewerkt. Een gevolg daarvan was een uit-nodiging van de UEFA om mee te doen aan de pitch voor de vormgeving van de Cham-pions League.’

‘Zo’n proces duurt maan-den. Begin 2002 zijn we gestart, na een halfjaar was er een winnaar. Het gaat in vier stappen: eerst zijn er twaalf partijen, dan zes, drie, twee en uiteindelijk één. Elke keer een nieuwe presentatie en

STERRENBEELDVan 2003 tot 2009 was de vormgeving van de Champions League (denk: tv-intro, logo, tickets, stadionbekleding) in Nederlandse handen. Artdirector Dann Smit – hij bedacht en realiseerde het concept – vertelt. Door Koen van der Velden

CHAMPIONS LEAGUE DINSDAG EN WOENSDAG, NEDERLAND 3, 20:15 UUR

briefi ng. Ze slijpen het fi jn, als het ware. Voor een bureau is dat niet leuk. Als je het niet wordt, heb je voor tienduizen-den euro’s geïnvesteerd. De

laatste presentatie hebben we gedaan in Nyon, in de rechts-zaal van de UEFA, waar nor-maal beklaagde voetballers zitten. Toen we hoorden dat

we hadden gewonnen, heb-ben we wel een klein feestje gevierd. Het uitwerken duur-de daarna nog een halfjaar. In eerste instantie was het ont-werp bedoeld voor de periode 2003–2006, maar omdat het zo succesvol was, werd het verlengd tot 2009.’

‘Vormgeving moet ergens een betekenis aan geven. De Champions League moest gaan uitstralen dat het dé bes-te clubcompetitie ter wereld is. Op dat moment (in 2002) was de competitie vrij fragiel, niet zoals nu. Als jouw club eruit lag, had je geen reden meer om te kijken. De UEFA mikte dus heel erg op hel-denverering: dit zijn de beste voetballers ter wereld, die zet-ten we op een podium. Maar als je dat doet, kijk je er van een afstand tegenaan en zijn ze niet van jou. Daarom heb-ben we de waarde “in touch” aan het concept toegevoegd. Het moest tastbaar worden. De sterren kregen een look van tastbaar zilver, glim-mend en refl ecterend, alsof ze gesmeed waren. Als je naar de tv-intro kijkt, zie je dat aan de binnenkant van de sterren deukjes zitten – dat is om het een “echt” gevoel te geven. Niet kunstmatig, zoals plastic. Als de sterren samenkomen, lichten ze even op en versmel-

SPORT

36 VARAGIDS - 6 - 2012

6-sport championsx.indd 36 02-02-12 14:25

Een dag voor de wedstrijd tegen Ajax bezocht jour-

nalist Jan Dijkgraaf de trai-ning van Feyenoord, samen met een paar duizend sup-porters, onder wie veel kinde-ren. Voor Sp!ts schreef hij er een column over. Hoewel er niet één Ajacied in de buurt was, werkte een meerder-heid van de supporters het hele anti-Ajax-repertoire af, met klassiekers als ‘Hamas, Hamas, joden aan het gas’ en ‘joden gaan eraan, olé, olé’.

Om de Feyenoord-spelers te inspireren werd in Rotter-dam-Zuid op zaterdagoch-tend ook een oorlogszuchtige variant op Ons geluk van Frans Bauer ten gehore gebracht, met de volgende zinnen: ‘Heb je ook zo’n hekel aan die club uit Amsterdam? Sla ze op hun neuzen, ja zo hard als je maar kan. Want het leven duurt maar even, alle joden aan het gas.’ Kort-om, een gezellige boel.

Een dag later was op You-Tube een fi lmpje te zien dat ‘Feyenoord verslaat Ajax en De Kuip ontploft’ heet. Het origineel is afkomstig van Eredivisie Live en het is inmiddels ruim 300 dui-zend keer bekeken. De Kuip ontploft niet letterlijk, maar veel scheelt het niet.

Het is een raar fi lmpje. We zien hoe de spelers van Feyenoord en de supporters minutenlang de 4-2 over-winning op subtopper Ajax vieren. Dat doen ze zo exta-tisch, zo overdreven, dat je als nuchtere kijker geneigd bent

te denken dat iedereen in het stadion fl ink wat ghb of xtc naar binnen heeft gepropt.

Het is alsof Feyenoord zojuist de landstitel heeft gewonnen of, nog waar-schijnlijker, de Champions League. Achter je laptop deins je onwillekeurig terug als aanvoerder Ron Vlaar in beeld verschijnt, met holle ogen en gebalde vuisten. De agressie is voelbaar. Vlaar heeft geen voetbalwedstrijd gewonnen, maar een oorlog. Rambo, nadat hij in zijn een-tje weer eens een enorme zooi Vietnamezen tegen de grond heeft getimmerd, maar deze keer in voetbalkleding.

Heus, het is een goede prestatie, met 4-2 winnen van Ajax, een vreugdedansje en een bescheiden polonaise waard, maar dit is mal, zelfs als in aanmerking wordt genomen dat het zes jaar geleden was dat Feyenoord een klassieker had gewonnen en een reeks magere jaren de frustraties hebben gevoed.

Het is de nederlaag van Ajax die de stemming in De Kuip bepaalt, niet zozeer de vreugde over de zege. Dat verklaart die blikken, die gebalde vuisten en dat uit-zinnige gedans op het veld en op de tribunes: de gehate vijand, het kwaad zelf, het veelkoppige monster uit Amsterdam, is verslagen. En toen het zover was, gingen ze in De Kuip met z’n allen nog even triomfantelijk op het lijk staan dansen, zoals de eerste de beste provincieclub.

SPORTCOLUMNPaul Onkenhout

FEYENOORD–AJAX

SPORT

ten ze tot het logo. Simpel: het toont dat de Champions League alle grote clubs in één competitie verbindt.’

‘Een vereiste van de UEFA was dat de beelden op de sterren inwisselbaar waren. Dat veranderde elk seizoen. De helden van dat moment. Ze moesten vooral de grote voetballanden aanspreken: Italië, Engeland, Duitsland, Spanje. Economisch van gro-ter belang.’

‘Ook met de kleur hebben we nog even gespeeld. Het was voor het eerst dat er een poulefase was. Daarom was er ook een paarse versie, met ver-loop van zwart naar rood. Om onderscheid te maken met de knock-outfase. Uiteindelijk is er voor één kleur gekozen: blauw. Past het best bij avondwedstrijden. We hebben nog rode versies gehad, maar dat voelde iets te agressief. Blauw maakt het royaler. En, niet onbelangrijk, het paste goed bij allerlei sponsorkleuren.’

‘Natuurlijk was ik trots elke keer als ik mijn werk voorbij zag komen. Vooral in het begin. Toen we alles hadden opgeleverd gingen we naar een Champions League-wed-

strijd: Arsenal–Roma, in het oude Highbury. Het nieuwe ontwerp werd voor het eerst geïmplementeerd, we konden het op locatie bekijken. We kregen een rondleiding, zodat we konden zien hoe alles gebruikt was. We mochten achter de schermen, in de pers- en vipruimtes, de kleed-kamers… Toen we daarlangs liepen stonden er een paar Brazilianen van AS Roma. Die waren een jaar ervoor nog wereldkampioen gewor-den en stonden daar met onze versie van dat logo op

hun shirt. Dat is wel geweldig. Als je het op tv ziet, zit je nog met een soort van beroepsde-formatie te kij-

ken, maar in zo’n stadion met 50.000 man…’

‘Als bureau hoop je na zo’n klus, die enorm zichtbaar is, meer werk te krijgen. Dat gebeurde. We hebben de UEFA Cup vormgege-ven, Euro 2008 en voor de Champions League-fi nale van 2005 in Istanbul het logo gecreëerd. Bij die wedstrijd werd voor het eerst de grens van honderd miljoen kijkers doorbroken. Een ongeloofl ijk aantal. Daar denk je niet bij na als je achter je bureautje een ster zit te tekenen.’

Er is voor blauw gekozen. Dat

past het best bij avondwedstrijden.

37VARAGIDS - 6 - 2012

6-sport championsx.indd 37 02-02-12 14:25