Speelse oefenvormen

• In groepjes van vijf: Slang en Kwartetten

• Meetkundebingo

Inhoud (90 minuten)

1. Speelse oefenvormen2. Actualiteit3. Wat doet u op uw school?4. Wat doen andere docenten?5. Praktische aspecten6. Oefenvormen: serieus en speels

Wat kunt verwachten?

• Niets nieuws• Aandacht voor de dagelijkse

praktijk• Curieuze come-back van

algebraische vaardigheden

Actualiteit

• Aansluitproblematiek VO-HO• Gebrekkige formulevaardigheden• Entreetoetsen, bv:

http://www.fee.uva.nl/ke/tennapel • Studenten zelf:

http://www.lievemaria.nl • Docenten in het VO merken op

school ook iets

In deze workshop

• Wat doen docenten in het VO? (dus geen aansluitproblematiek)

• Er gebeurt veel: uitgevers, individuele docenten, secties

• In de klas doet iedereen wat anders

• Blijkbaar geen standaard-oefendidactiek

Onze focus

• Wat gebeurt er zoal?• Welke vorm wordt voor het

oefenen gekozen?• Praktische aspecten van

oefenvormen• Speels én serieus

Waarom oefenen?

• Oefenen is heel lang een vies woord geweest – alleen inzicht zou zaligmakend zijn

• Oefenen is nodig om vaardigheden te automatiseren

• Automatiseren maakt nieuwe inzichten mogelijk

Citaat• Uit How People Learn, National Research

Council, 2000 p. 139:• “A challenge for the design of

knowledge-centered environments is to strike the appropriate balance between activities designed to promote the understanding and those designed to promote the automaticity of skills necessary to function effectively without being overwhelmed by attentional requirements.”

Hersenenleren• Langetermijn-geheugen van de mens is

schier onuitputtelijk• Kortetermijn-werkgeheugen is beperkt

(vier à acht feiten) • Begrippen uit het langetermijn-geheugen

halen is makkelijk• Nieuwe begrippen het geheugen

inpompen gaat echter zeer moeizaam• Vandaar: oefenen, oefenen, oefenen

Wat doet u op uw school?

1. Enqueteformulier op tafel2. Svp. invullen (resultaten worden

onder deelnemers verspreid)3. In groepjes bespreken4. ...5. Resultaten van de groepjes

Wat doen andere docenten?

1. Wat hebben wij gezien?2. Handout “Hedendaagse

oefenpraktijken”

3. Klassevoorbeelden

Barleaus Gymnasium

• Eigen wiskundemethode in klas 1• 4 blokken: getallen, meetkunde,

algebra, meetkundige bewijzen• Bart Sevenhek geeft klassikaal

feedback bij inoefenen• Film: klassikaal nakijken • Film: een veelgemaakte fout• Film: er volgt uitleg

Herman Wesselink College

• Arnout Wattel oefent in 4V. Per week 10 minuten “onderhoud” vd. algebraische vaardigheden

• Telkens 1 pagina uit Basisboek Wiskunde van Jan van de Craats (H1: Getallen en H2: Haakjes)

• Film: uitdelen van de boekjes• Film: wat doen we vandaag• Film: ingehouden feedback

Praktische aspecten

• Schools oefenen is niet altijd even effectief (handout pianospelen), o.a. door:

1. Gebrekkige motivatie2. Inadequate feedback3. Beperkte transfer (toepassen

buiten de oefensituatie)4. Faalangst

Moderne oorzaken

• Examendwang• Steeds minder lesuren• GRM

Hoe dan wél: motivatie

1. Leg uit waaróm2. Combinatie inzicht en

vaardigheden3. Laat zien dat jij het van belang

acht (aandacht, toetsing: bv. Matthijs Sitters)

Feedback, transfer & variatie• Feedback, zo direct mogelijk• Oefenapplets van het FI; de DWO,

spelelement• lln geven elkaar feedback• Docent geeft feedback (Bart Zevenhek)• Transfer: toepassen in andere context

(vb. Harry Smits)• Variatie in problemen, aansluiten bij

niveau

Omgeving, beheersing en onderhoud

• Prettige leeromgeving (kans op succes, fouten mogen, lln vinden het niet eens zo vervelend)

• Beheersingsniveau: 95% ipv. 55%• Onderhoud!

Oefenvormen: speels

• Spelvormen dragen intrinsieke motivatie en feedback in zich. Ze dagen uit tot een hoog beheersingsniveau (handout)

• Uit PO: somtekeningen (handout)• Speelse oefenvormen zijn zeker niet

alles, maar ... ze werken zo goed• Zonder reflectie is transfer beperkt

Oefenvormen: serieus

• Algebra-dictee (in handout Hedendaagse oefenpraktijk zit een voorbeeld: Rambam Rekencompetie)

• Foutherkenning (handout EvdB)• Oefenapplets van het FI

(weegschaal)