Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5...

19
Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009

Transcript of Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5...

Page 1: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen….

Arnoud W.A. Boot

Universiteit van Amsterdam

5 november 2009

Page 2: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Miljoenennota…

• September 2008: – Nederland heeft goede uitgangssituatie– De overheidsfinanciën zijn gezond– Werkloosheid laag, en verwachtingen stabiel

• September 2009: “het jaar 2010 is naar we hopen het laatste jaar van de grootste recessie sinds de jaren dertig van de vorige eeuw”

DACT 5 november 2009 2

Page 3: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

John Maynard Keynes

Redder in

nood??

DACT 5 november 2009 3

Page 4: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Hebben we iets geleerd?

• Analogieën maar ook grote verschillen met de jaren dertig….– Roaring twenties… grote maatschappelijke

veranderingen… euforie… excessen … bubble… financieel systeem verre van onschuldig… nu leidende rol macro-imbalances…

– Manipulatie– Betere reactie van autoriteiten?

DACT 5 november 2009 4

Page 5: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

• How do you regulate an increasingly dynamic financial services industry?

– Proliferation of financial markets, with

institutions and markets being increasingly

intertwined– Rapid innovation in financial instruments,

distribution channels and institutions– Blurring distinction between banks and other

financial institutions

Mushrooming of the financial sector!!DACT 5 november 2009

Financiële sector…

5

Page 6: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

• Financiële sector onoverzichtelijk: waar beginnen systeemzorgen en waar eindigen ze?

Inzicht cruciaal voor: Beperken risico overheid Effectiviteit van het toezicht

DACT 5 november 2009 6

Page 7: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

• Regulering en toezicht hebben gefaald

• Belangrijkste inzicht: interlinked financieel systeem is probleem…

• Financiële markten hebben animal spirits in het bankwezen losgemaakt

DACT 5 november 2009 7

Page 8: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Niets is opgewassen tegen het struikroverkapitalisme en de animal spirits die financiële markten in ons losmaken…

Naïef om te denken dat toezichthouders of RvC’s dit in de hand kunnen houden…

DACT 5 november 2009 8

Page 9: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Communiqué IMF 04/10/09

• We welcome the outcomes of the G-20 Summit in Pittsburgh and support its commitment to articulating policies for strong, sustained, and balanced growth in the global economy... We will remain vigilant to prevent financial sector excesses and the reaccumulation of unsustainable global imbalances.

DACT 5 november 2009 9

Page 10: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Diagnose…

• Footloose kapitalisme….

– vastigheid ontbreekt… alles is veranderbaar en daarmee ongrijpbaar…

– veranderingen in maatschappij, ondernemingen …. ongrijpbare financiële markten als ultieme manifestatie..

… op zoek naar nieuw evenwicht…

DACT 5 november 2009 10

Page 11: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

The Economist• “Banks have rediscovered the virtue of knowing their

customer”

Citigroup’s head of retail in Business Week• “Citi should think locally”

And HSBC billboard in NY-City:• “The world’s local bank”

DACT 5 november 2009 11

Page 12: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Fundamentele ingrepen nodig

• Financiële sector is instabiel en toezichthouder kan het niet aan…

• Aanslag op concurrentie dreigt hoe dan ook

DACT 5 november 2009 12

Page 13: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Hoe bestuurders zich gek hebben laten maken door het circus van financiële markten en alle daarin actieve actoren…. analisten, consultants, investment bankers en media…

DACT 5 november 2009 13

Page 14: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Probleem is dieper…

CEO lijkt op voetbaltrainer …- je bent de ster of je bent afgeschreven

In een transactiemaatschappij wordt alles gehyped…

Snel scoren wordt cruciaal…

DACT 5 november 2009 14

Page 15: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Krapte in financiële sector blijft

• Banken de-leveragen• Iedereen heeft zich teruggetrokken op de

thuismarkt• Ja, navelstaren dreigt…

Dus relatieve krapte aan middelen, zeker met betrekking tot langere uitzettingen

• En economische neergang helpt niet, denk ook aan wegvallen van waarde onderpand

DACT 5 november 2009 15

Page 16: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Echte les!• Financiële flexibiliteit cruciaal

– Meer dan ooit moet strategie veilig gesteld worden door optimale afstemming op liquiditeit

– Behoudende financiering altijd beter…

Ondernemen doe je aan de activakant van de balans…..

Terug naar ‘echt’ ondernemen – financial engineering creëert meestal geen waarde!!!

DACT 5 november 2009 16

Page 17: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

Juist begrip rol finance cruciaal

• Basic misunderstanding about finance theory is to blame

• Analysts, consultants, media (?), etc. all pushed management in the wrong direction

But finance theory also crucial for understanding the internal operations of the firm

DACT 5 november 2009 17

Page 18: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

En wat over economen?

Twee quotes van een recent report, ‘Why economists fail’, 23 september 2009

• Economists are not, by and large, stupid people

• Yet the profession seems to have become incapable of learning from its most glaring and highly publicized mistakes

DACT 5 november 2009 18

Page 19: Spannende tijden…. Gelukkig zijn er economen…. Arnoud W.A. Boot Universiteit van Amsterdam 5 november 2009.

“ A healthy and competitive financial services sector that is a source of stability

and strength to the economy at large”

DACT 5 november 2009 19