Sp - Neurologie Straat 123 - AZ Sint-Lucas · naar de palliatieve eenheid. De dienst heeft een...

Infobrochure voor studenten

Sp - Neurologie

Straat 123

Infobrochure Sp-Neurologie 1 straat 123

2

ALGEMENE GEGEVENS 4

Globale omschrijving van de afdeling 4

Functies: 4

GRONDPLAN 5

PROFIEL VAN DE AFDELING 6

Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken 6

Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel 7

De meest voorkomende verpleegactiviteiten: 7

Woordverklaring & gebruikte afkortingen 9

ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING 10

Dagschema 10

Diensturen verpleegkundigen 12

Diensturen studenten 12

Afdelingsgebonden tips: 12

Orbis 13

BIJLAGE 14

Werkpostfiche – risicoanalyse van de afdeling 14

MEDISCHE TERMINOLOGIE 15

Etymologie 15

Woordenschat 20

INHOUDSOPGAVE


3

WELKOMSTWOORD

Beste student,

Welkom in AZ St-Lucas Gent!

Je komt binnenkort bij ons op stage en wij zijn daar heel blij om.

We investeren graag wat tijd in jou als student. Jij bent immers onze toekomst!

AZ St-Lucas kan jou heel wat mogelijkheden bieden. Met 825 bedden, meer dan 2300

medewerkers en zo’n 70.000 opnames per jaar behoren we tot één van de grootste

ziekenhuizen van Vlaanderen. Het hele gamma van specialiteiten staat voor onze patiënten ter

beschikking.

We kunnen je dus heel wat leermomenten aanbieden. Grijp deze kansen dan ook met beide

handen , vraag gerust om eens een onderzoek bij te mogen wonen, een techniek uit te

voeren,… Jouw interesse speelt alleen maar in je voordeel.

Een organisatie zoals AZ St-Lucas, brengt heel wat met zich mee. Daarom geven we je graag

wat extra informatie, die je op de volgende bladzijden kan terugvinden.

Neem deze bundel zeker door als je voor de eerste maal op stage komt in ons ziekenhuis. Je kan

er belangrijke informatie in terugvinden!

We wensen je alvast een fijne en zeer leerrijke stage toe,

Christine Van der Hoogerstraete Els Vanblaere

Directeur personeel en organisatie Verpleegkundig en paramedisch

directeur

Wim Moerman

Kurt Bourguillioen

Begeleidingsverpleegkundigen


4

Globale omschrijving van de afdeling

De SP-dienst is een chronische afdeling die voorziet in de neurologische behandeling

en revalidatie.

De SP-dienst poogt een multidisciplinaire opvang te bieden om de fysieke, psychische

en het sociaal potentieel bij de patiënten op een zo hoog mogelijk peil te houden of te

brengen in functie van het ontslag naar huis, seviceflat, rust- en verzorgingstehuis of

naar de palliatieve eenheid.

De dienst heeft een capaciteit van 20 bedden.

De dienst is gesitueerd op straat 123, de derde verdieping in campus Volkskliniek

:09 224 51 23

: [email protected]

Functies:

Arts :Neuroloog

zie ook op website www.azstlucas.be zorgaanbod medisch aanbod

Hoofdverpleegkundige : Katrien Verschraegen

Stagementoren : Els Cosyns en Isabelle Seyssens

Team van verpleegkundigen

Kinesisten:

Ergotherapeuten:

Logopedisten:

Logistieke assistenten : zij voeren ondersteunende taken uit zoals :

o Zorgen voor het voedingsgebeuren

o Zorgen voor het patiëntenvervoer

o Het uitvoeren van allerlei boodschappen

o Ondersteunende hulp voor de verpleegkundigen

ALGEMENE GEGEVENS

mailto:[email protected]

http://www.azstlucas.be/


5

GRONDPLAN


6

Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken

De hoofdpathologië is neurologische aandoeningen

Pathologie Behandeling Onderzoeken Neurologie

CVA

syncopes

T.I.A.

Thrombose

Parkinson

bewegingsstoornissen

MID / Alzheimer

Epilepsie

Hersentumor

ICB

SAB

Slikproblemen

Revalidatie:

Kinesitherapie

Logopedie

Ergotherapie

Psychosociale benadering

Medicatie: per os (= PO),

subcutaan (= SC), intramusculair

(= IM), intraveneus (= IV)

medicamenteus

CT

NMR

EEG

Infecties

Urineweginfecties

Luchtweginfecties

Zonder klachten : geen

behandeling, veel water drinken

Zo T° en klachten : antibiotica

Koorts : antibiotica, aërosol,

tapotage

Labo, urinekweek

Recidiverende UWI :

IVP

Labo, sputumkweek,

hemocultuur, RX –

thorax

Gastro-intestinale

problemen

Dehydratatie-

ondervoeding

Braken

Rehydrateren, bijvoeding,

IV voeding, medicatie

PEG sonde, SV

Labo, echo

abdomen, overzicht

abdomen,

gastroscopie

Cardiale problemen

Hartdecompensatie

Ritmestoornissen

Bloeddrukproblemen

Medicatie : diuretica, digitalis, ACE

inhibitoren, dieet

Medicatie : anti-aritmica,

pacemaker, cardioversie

Medicatie, aangepaste voeding

Labo, EKG, RX thorax

Holterregistratie, EKG,

labo

RR controle

Acute verwardheid Medicatie : antipsychotica,

sedativa, anxiolitica, antidepressiva

…

CT hersenen, EEG,

labo, urinesediment,

RX thorax

PROFIEL VAN DE AFDELING


7

Uitsluiten somatische

aandoeningen

MID / Alzheimer

Medicatie

Labo, holterregistratie,

EEG, ORL

Valpartijen Medicatie, afhankelijk van de

oorzaak

CT hersenen, EEG,

labo

Pneumologie

Slikpneumonie

medicamenteus

aërosoltherapie

zuurstoftherapie

labo.

Rx.

sputumOZ

Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel

De meeste patiënten zijn van reeds hogere leeftijd.

De kenmerken van deze patiënten zijn:

o een multiple pathologie

o neiging tot polyfarmacie

o een zeer zwakke homeostase

o vaak psychosociale problemen

o een neiging tot inactiviteit en bedlegerigheid

o dikwijls financiële problemen

Op een SP-dienst is er geen leeftijdsgrens, de leeftijd kan variëren van 23j tot 100 jaar.

De meeste patiënten zijn zwaar zorgbehoevend

De meest voorkomende verpleegactiviteiten:

Basiszorgen:

Goede lichaamshygiëne geven aangepast aan de noden van de patiënt, vb. bedbad

geven, hulp aan lavabo, zelfzorg stimuleren evenals aandacht voor de haren, gebit,

nagels en conditie van de huid

Geven van een bad of een douche

Behandelingen

Ademhalingsstelsel

o O2 –therapie, aerosoltherapie, stimulatie tot opzitten, toedienen medicatie,

ademhalingskine door kinesist evenals tappotage

Bloedsomloopstelsel

o stimuleren om zowel passieve als actieve oefeningen te doen afhankelijk van

de pathologie, toedienen medicatie

Spijsverteringsstelsel

o stimuleren om op te zitten, eventueel rond te lopen, voeding aangenaam

maken, zorgen voor een rustige omgeving, ongemakken voorkomen

Urogenitaal stelstel

o zorgen voor privacy, zorgen voor lediging van de blaas, vb. sondage

o zorgen voor een goede houding tijdens het urineren, medicatie (op

doktersvoorschrift) om blaasatonie op te heffen, water te laten lopen


8

(werkt suggestief op urineren), geen te koude bedpan geven, eventuele

pijn verlichten

Huid en zintuigen

o zorgen voor een intacte huid, is deze reeds beschadigd (wonden) erop toezien

dat herstel bekomen wordt.

o bij verminderde werking de tekorten proberen op te vangen, zoeken naar

oplossingen samen met de patiënt, evt. herstel betrachten

Medicamenteuze toedieningen

o zorgen voor de juiste medicatie, juiste dosis, juiste manier van toedienen, juiste

tijd en juiste patiënt (zowel bij IM-IV-SC-PO - medicatie)

steeds naam en geboortedatum navragen

Bijzondere technieken

Voedsel en vochttoediening:

Nagaan of de patiënt geen slikproblemen heeft , is logopedie reeds gestart?

Zorgen voor een goede rechtzittende houding en positionering van het hoofd

Controle van het gebit : soms zijn gebitsaanpassingen nodig!

Zorgen voor een aangepaste voeding

Eten geven volgens patiënt zijn ritme.

Patiënt voldoende vocht geven

SOS aanvullende voeding starten (voedende pap…)

Bij infuustherapie

o aandacht voor hygiëne en steriliteit bij plaatsen van infuus – bij de manipulatie

ervan

o plaatsen in minst mobiele arm (belangrijk! Niet bij CVA)

o risico van overvulling voorkomen (gebruik van infuuspomp dosiflow)

o voorkom onnodig herprikken van het infuus (goede fixatie)

Bij sondevoeding maagsonde

gastrostomiesonde

o vermijden van beschadiging neusvleugel

o voorkomen slikpneumonie

Mobiliteit:

Wisselhouding in bed, zetel of rolstoel om de 4 uur

Gebruik van anti-decubitusmateriaal

Kine inschakelen voor passieve mobilisatie

Ergo inschakelen (transfers oefenen, hulpstukken)

Hygiëne:

Geven van een bedbad / toilet aan de lavabo

Geven van een douche

Haarwassing

Aandacht voor detailzorgen (oog-, oor-, neus-, handen mondhygiëne)

Scheren, nagelverzorging, naveltoilet, gebit

Geven van bad in aangepaste badkamer

Dagelijks kledij en regelmatig luier wisselen

Respecteer privacy

ADL training door ergo

Stimuleren tot zelfzorg.


9

Fysieke beveiliging

Steeds zorgen voor beveiliging, vb. onrusthekkens omhoog, bij onrustige patiënten

fixatiemateriaal aanwenden zoals een voorzettafel, fixatiegordel, polsbinders,

onrustdeken… .

Nagaan of de pat. voldoende veilig ligt in bed. Is dit niet het geval dan brengt men

bedsponden aan. Is dit nog niet voldoende, moet men overleggen om eventueel

fixatiemateriaal aan te brengen. (onrustdeken geniet de voorkeur).

Er voor zorgen dat het belsignaal altijd in het bereik van de patiënt ligt.

Woordverklaring & gebruikte afkortingen

Afasie Taalstoornis

Apraxie Stoornis in het doelgericht handelen

CI Centraal infuus

CVA Cerebraal Vasculair Accident

Dysartrie Spraakprobleem, stoornis in de spraakverstaanbaarheid

Dysfagie Slikstoornis

EPI Epilepsie

Hemianopsie Verlies van een gezichtshelft

Hgt Hemoglucotest

MID Multi Infarct Dementie

MRSA Multi Resistente Staphylococcus Aureus

Neglect Gestoorde perceptie of volledig verlies van een hemiplegische kant

PI Perifeer infuus

TIA Trans Ischemisch Accident

UWI Urineweginfectie

VKF Voorkamerfibrillatie

ICB Intra craniële bloeding


10

Dagschema

Op onze afdeling werken we met patiëntentoewijzing.

De dienstverantwoordelijke wijst de patiënten dag per dag toe.

Vroegdienst:

Elke vroegdienst beschikt over een mobiel telefoontoestel (DECT)

V 1 : 8823 verantwoordelijk voor kamer 1 t.e.m. Kamer 10

V 2 : 8923 verantwoordelijk voor kamer 11 t.e.m. Kamer 15

06.30u overdracht van de nachtdienst

06.45u Medicatiebedeling + infuuscontrole

+ sondevoeding

+ glycemiecontrole

07.30u Hulp geven eten

Start van de verzorging

08.00u overdracht per unit

08.30u - 11.0Ou Verzorgen van patiënten

verslaggeving onmiddellijk na verzorging van de patiënt via ORBIS

Bedpannen en urinaals verzamelen in utility

11.00u – 11.30u Uitdelen van medicatie van 11u en 12 u

Controle glycemie

Hernemen van afwijkende parameters

11.30u – 12u Hulp bij geven eten

12u – 12.15u pauze

12.15u – 13u Patiënten installeren in bed of relaxzetel

Patiënten naar toilet brengen of incontinentiecontrole

Controle vochtbalans

Verslaggeving in ORBIS

13u – 13.30u Uitdelen medicatie van 14u

13.30u – 14.12u Overdracht nar Late dienst per unit

14.12u Einde vroegdienst

½ Dagdienst:

08.00u Hulp opdienen ontbijt + eten geven

08.10u Overdracht per unit

08.30 u Verdere ochtendverzorging volgens patiëntentoewijzing

Registreren van verpleegactiviteiten in ORBIS

11.30u middagmaal opdienen en eten geven

11.51u Einde ½ dagdienst

ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING


11

Laatdienst:

Elke laatdienst beschikt over een mobiel telefoontoestel (DECT)

L 1 : 8823 verantwoordelijk voor kamer 1 t.e.m. Kamer 10

L 2 : 8923 verantwoordelijk voor kamer 11 t.e.m. Kamer 15

13.30u overdracht van V naar L per unit

14.12u aanvang namiddagverzorging

patiënten naar het toilet brengen

eventueel wondverzorging

Verpleegdossier invullen in ORBIS

16.00u Uitdelen van medicatie van 17.00u

Nemen van glycemie

16.45u Opdienen en eten geven

17.15u – 17.30u Pauze

17.30u Medicatie uitdelen van 18u

Avondverzorging

patiënten naar bed brengen

patiënten naar toilet brengen

urinezakken legen

Verslaggeving via ORBIS

19.30u Parameter controle van afwijkende waarden

Uitdelen medicatie

20.45u overdracht naar nacht

21.12u Einde laatdienst

Nachtdienst:

20.45 u overdracht

21.15 u Uitdelen slaapmedicatie

Incontinentieronde

Medicatie voor de nacht klaarzetten

Bij ontslagpatiënten medicatie klaarzetten voor ontslag

24.00 u Nachtronde

patiënten droogleggen

bedpan aanreiken

wisselhouding geven

patiënten die nuchter moeten zijn, alles wegnemen, hen er op

attent maken. Nuchter aanduiden op bed waar nodig


04.30 u 2de nachtronde

patiënten droogleggen

bedpan aanreiken

wisselhouding geven

urinezakken legen

Bloedafname

Parameter controle


Orde en netheid van de labokar verzekeren

06.00 u Uitdelen medicatie

Klaarzetten verzorgingskarren, linnenkarren, koffiekannen,…

06.30 u Overdracht naar vroegdienst

6.45 u Einde nachtdienst – slaapwel!


12

Diensturen verpleegkundigen

Dagdienst 8u tot 16u42 (1u pauze)

Vroegdienst 06u30 tot 14u12 (geen pauze)

Late dienst 13u30 tot 21u12 (geen pauze)

Nachtdienst 20u45 tot 06u45 (geen pauze)

Diensturen studenten

De diensturen voor studenten zijn dikwijls verschillend per school.

Toch volgen de studenten de uren van de medewerkers = 7.42u

Laat dagelijks je urenlijst aftekenen door de verantwoordelijke.

Als je naar de introductie komt de eerste stagedag, breng ook je urenlijst mee en laat je

deze door de begeleidingsverpleegkundige aftekenen.

Afdelingsgebonden tips:

Bij positioneren van patiënt zorgen voor een goede houding onder verlamde arm

kussen en spalk aanbrengen,… .

Wanneer je als student de vroegdienst hebt (voor 8 uur), mag je de parameters van de

patiënten opnemen en deze noteren in het verpleegdossier.

Bij vrije momenten kan je deze steeds gebruiken voor volgende aktiviteiten:

Nagels knippen

Wat gaan praten met patiënten

Werking van medicatie opzoeken

…..

Bij het geven van voeding letten op volgende zaken:

Steeds goed laten slikken

Steeds zorgen dat de mond leeg is vooraleer de kamer te verlaten

Goed rechtzittende houding

Nooit het eten laten doorslikken met water

Nagaan slikadvies op de kamer


13

Orbis

Op deze afdeling in AZ Sint-Lucas werkt men met het nieuwe elektronisch verpleegkundig

dossier Orbis. Om al eens een zicht te krijgen hoe dit systeem werkt en in elkaar zit, stellen

we online een e-learning module ter beschikking.

Deze e-learningmodule is opgedeeld in verschillende lestopics waarin aan de hand van

schermfilmpjes en geanimeerde presentaties wordt getoond hoe het elektronisch

verpleegdossier binnen AZ Sint Lucas werkt.

Deze e-learningmodule kun je bereiken via http://www.lereninazstlucas.be

http://www.lereninazstlucas.be/


14

Werkpostfiche – risicoanalyse van de afdeling

BIJLAGE

vzw AZ Sint-Lucas & Volkskliniek

Campus Sint-Lucas Campus Volkskliniek

Groenebriel 1 Tichelrei 1

9000 Gent 9000 Gent

Tel. 09/224 61 11 Tel. 09/224 56 11

Fax 09/224 61 10 Fax 09/224 56 10

[email protected] [email protected]

WERKPOSTFICHE STAGIAIRS in uitvoering van het KB van 21/09/04 betreffende de bescherming van stagiairs

Onderneming : AZ Sint-Lucas

Werkposten : Verpleegafdeling VK 350 straat 123 Typefunctie : Verpleegkundige

Opleiding : Bachelor in verpleegkunde / 4e graadsopleiding verpleegkunde

LUIK A Beschrijving van de werkzaamheden :

- Waar : Verpleegafdeling VK 350 straat 123

- Welke machine, transportmiddel, producten : ……………………………………………………………………………………………………………………..

- Taken : Verpleegkundige taken

Resultaat risico-evaluatie(1) :

- Risico’s : Risico biologische agentia groep 2 : TBC + bloedoverdraagbare infectieziekten, dragen van lasten, contact met voeding

- Genomen preventiemaatregelen : Vaccinaties, standaardvoorzorgsmaatregelen

- Specifieke instructies, opleiding : standaardvoorzorgsmaatregelen beheersen, hef- en tiltechnieken

LUIK B Risico’s en hinder(2)

val op de begane grond

van hoger gelegen vlak

prikwonden/snijwonden lawaai

verbrijzelingen trillingen

rondvliegende scherven warmte

brandwonden koude

elektrische risico’s vochtigheid

val van voorwerpen chemische hinder

geïsoleerd werk spatten

andere …………………. stof

……………………………………………. gassen, dampen

Verplicht medisch toezicht(3)

risico beroepsziekten : fysisch……………………………..

chemisch…………………………..

biologisch………………………….

longaandoening…………………

huidaandoening………………..

veiligheidsfunctie? : ………………………………………………………..

contact met voedingswaren

gebruik van beeldschermen(4)

manueel hanteren van lasten (met gevaar voor rugletsel)

inentingen/test : tetanus tuberculoses

hepatitis B andere :……………

ioniserende stralingen

noodzakelijke maatregelen bij zwangerschap en borstvoeding.

Conform risicolijst AZSL

aard v/h gericht onderzoek………………………………………………….

Periodiciteit 1 x geldig voor de volledige opleiding

Welke werkkledij/persoonlijke beschermingsmiddelen worden gedragen ? (verantwoordelijkheid gebruiker)

broekpak/schort/andere : broekpak of schort ademhalingsbescherming (type) :…………………………………..

veiligheidsschoenen (type) :…………………………………………….. oorkap/oorpropjes (type) :……………………………………………..

handschoenen (type) : PVC of Latex helm/kapje (type) : ………………………………………………………….

bril/scherm (type) : bij risico op bloedspatten andere :……………………………………………………………………………….. Voor de onderneming : naam en handtekening Ondergetekende werd geïnformeerd over de in te nemen werkpost.

Datum : Datum : (1) indien het een arbeidspost zonder specifieke gezondheids-en veiligheidsrisico’s betreft, dient de tabel “Risico’s en kinder” niet aangevuld te worden (2) geeft de specifieke kenmerken van de arbeidspostanalyse (3) aard van de blootstelling zoals voorzien in de inventaris opgemaakt in uitvoering van ARAB art.124 & 1b en meegedeeld aan de arbeidsgeneesheer (4) gebruik van beeldschermen gedurende een aanzienlijke deel van de normale werktijd (bv.meer dan 4 uur) in functie van wat bij de gebruiker geldt (5) algemene opmerking : de werkpostfiche is vooraf ter advies voorgelegd aan de diensten van preventie en bescherming op het werk en het comité


15

Etymologie

ALGEMEEN

a- zonder

dys- wijst op een stoornis

-ectomie wegname

intra- in

-itis ontsteking

logos ( -logie, -loog) leer

pathos ( -pathie) lijden

poly- veel

CARDIOVASCULAIR STELSEL

card-, cardi- (afgeleid van het Grieks) hart

cardiologie leer of studie van de hartziekten

cardiopathie het lijden aan een hartziekte

vas- (afgeleid van het Latijn) (bloed)vat

BLOED- EN LYMFESTELSEL

hem-, hemat- (afgeleid van het Grieks) bloed

RESPIRATOIR STELSEL

trache- (afgeleid van het Latijn) houdt verband met de luchtpijp

tracheitis ontsteking van de luchtpijp

bronch- (afgeleid van het Latijn) wijst op een luchtpijpvertakking

bronchitis ontsteking van de luchtpijpvertakking

pneum-, pneumon- ( van het Grieks) houdt verband met de long

pneumectomie wegnemen van de long

pneu (van het Grieks) houdt verband met het ademen

apnoe toestand waarbij tijdelijk het ademen

ophoudt

MEDISCHE TERMINOLOGIE


16

dyspnoe een moeilijke ademhaling

polypnoe snel en veelvuldig ademen

SPIJSVERTERINGSSTELSEL

stomat- (afgeleid van het Grieks) mond

stomatologie studie van de mondaandoeningen

stomatitis mondslijmvliesontsteking

gastr- (afgeleid van het grieks) wijst op maag

gastrectomie wegnemen van de maag

gastritis maagontsteking

enter- (afgeleid van het Grieks) darm

enteritis darmontsteking

gastro-enteritis ontsteking van maag en darm

hepat- (afgeleid van het Grieks) lever

hepatitis infectie aan de lever

UROGENITAAL STELSEL

nefr- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met de nier

ur- (Grieks) wat verbandt houdt met de urine

ureter (Latijn) urineleider

cyst- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met de blaas

cystitis blaasontsteking

uterus (Latijn) baarmoeder

hyster- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met de baarmoeder

hysterectomie wegnemen van de baarmoeder

gynaec- (afgeleid van het grieks) wat verband houdt met de vrouw

gynaecologie vrouwenziekten

ZENUWSTELSEL

neur- (afgeleid van het Grieks) zenuw

neurologie studie van de zenuwen, zenuwziekten

encefal- (afgeleid van het Grieks) hersenen

cerebr- (afgeleid van het Latijn) hersenen

psych- (afgeleid van het Grieks) ziel

psychiatrie tak van de geneeskunde die zich bezighoudt


17

met het behandelen en genezen van

geestesaandoeningen

OSTEOMUSCULAIR STELSEL

oste- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met het been

muscul- (afgeleid van het Latijn) spier

intramusculair inspuiting in de spier

artr- (afgeleid van het Grieks gewricht

artritis gewrichtsaandoening

pod- (afgeleid van het Grieks) voet

podologie studie van de voet

thorac (afgeleid van het Latijn) borstkas

OTORINOLARYNGOLOGIE, OFTALMOLOGIE, DERMATOLOGIE

ot- (afgeleid van het grieks) oor

otitis oorontsteking

rin- (afgeleid van het Grieks) neus

oftalm- (afgeleid van het Grieks) oog

dermat- (afgeleid van het grieks ) heeft betrekking op de huid

dermatoloog dokter in de huidziekten

cut- (afgeleid van het Latijn) huid

subcutane injectie inspuiting onder de huid

PREFIX

Aantal / hoeveelheid

hemi-, semi- helft

hemiplegie verlamming van een lichaamshelft

uni-, mono- één

bi-, di- twee

tri- drie

oligo- weinig

oligofrenie weinig verstand, een verstandelijke handicap

poly-, multi- veel

polypnoe veel en snel ademen


18

Afmeting

micro- klein

micro-organisme klein organisme, bijv. een bacterie

macro- groot

macroscopisch wat te zien is met het blote oog

mega-, megalo- groot

Gelijkenis / verschil / tegenstelling

auto- zelf

homo-, iso- gelijk

homoseksueel Zich aangetrokken voelen tot hetzelfde

geslacht

isomorf dezelfde vorm

hetero- ander

hetero-anamnese bevraging van een familielid

anti- tegen

antibioticum tegen de ziekte

Graad / hoedanigheid

hypo- onder, te weinig, onvoldoende

hypotensie te lage bloeddruk

hyper- boven, te veel, overdreven

hypertensie te hoge bloeddruk

dys- moeilijkheid, stoornis

dyspnoe moeilijke ademhaling

Ontkenning

a-, an- zonder, gebrek aan

anemie bloedarmoede

in-, im- niet

incontinentie niet kunnen ophouden van urine

Plaats

in-, intra-, en-, endo-, ento- in, binnen

intramusculair in de spier

e- ec-, ex- exo- uit, buiten


19

inter-, meso- tussen, in het midden

Snelheid

brady- traag

bradycardie trage hartslag

tachy- snel

tachycardie snelle hartslag

Tijd

ante-, pre-, pro- voor

prematuur vroeggeboorte

post- na

posttraumatische stress stress na een trauma

SUFFIX

-algie pijn

gastralgie maagpijn

-ectomie wegnemen

-emie houdt verband met bloed

glycemie suikergehalte van het bloed

-fobie vrees

claustrofobie vrees voor kleine ruimten

-geen, -genese ontwikkeling, vorming

pathogeen ontwikkelen van een ziekte

-itis ontsteking

cystitis blaasontsteking

-manie drang

kleptomanie neiging tot stelen

-pathie, -paat aandoening

cardiopathie hartlijden

-scopie onderzoek

gastroscopie maagonderzoek

-therapie behandeling

farmacotherapie behandeling met medicatie


20

Woordenschat

A

Abces etterbuil, ophoping van pus in het lichaam

Abnormaal afwijkend van de norm

Abortus miskraam

Abrasie schaafwond

Abrupt plotseling

Absence kortstondig bewustzijnsverlies

Absorptie opname

Abstinentie onthouding van medicijnen, alcohol, drugs

Accidenteel toevallig, of als gevolg van een ongeluk

Acne puistjes

Activeren werkzaam maken

Acuut plotseling en hevig

Adolescent puber, jeugdig persoon

Adult volwassene

Afasie spraakstoornis

Agitatie opwinding

Alert oplettend

Allergie overgevoeligheid

Amnesie geheugenverlies

Analyse ontleding

Anamnese vraaggesprek naar de ziektegeschiedenis

Anesthesie verdoving of narcose

Anorexia magerzucht, eetstoornis

Antibioticum geneesmiddel dat bacterien doodt

Antidepressivum middel tegen ziekelijke neerslachtigheid

Apathie lusteloosheid

Artrose gewrichtsaandoening

Autonoom zelfstandig


21

B

Biopsie een stukje weefsel uit een orgaan verwijderen voor

onderzoek

Bronchitis ontsteking van de luchtpijptak

C

Carcinoom kankergezwel

Cardiaal met betrekking tot het hart

Caries tandbederf

Causaal oorzakelijk verband (oorzaak – gevolg)

Cellulitis ontsteking van het onderhuidse bindweefsel

Celmembraan wand, omhulsel van de cel

Cerebraal met betrekking tot de grote hersenen

Cerebrovasculair met betrekking tot de bloedvaten in de hersenen

Chemotherapie behandeling van kanker met medicijnen

Chirurgisch operatief

Cholesterol lichaamsvet

Chronisch van lange duur

Circulatie (bloeds)omloop

Classificatie indeling, rangschikking

Cognitief met betrekking tot het denkproces

Coitus geslachtsgemeenschap

Combinatie verbinding

Complex ingewikkeld

Complicatie bijkomende ziekte

Conceptie bevruchting

Conditie toestand waarin iemand verkeert

Contraceptivum voorbehoedsmiddel

Convulsie stuip, toeval

Coronair m.b.t. de kransslagaders van het hart

Correlatie samenhang

Crisis ernstige ziekteaanval

Criterium toets, een reden


22

Curatief genezend

Curve kromme lijn

Cyclus terugkerende regelmatige reeks

Cytoplasma celvloeistof

Cyste holte gevuld met vocht

D

Decubitus doorligwond

Deficit gebrek

Delirium acuut psychische stoornis t.g.v. een lichamelijke

aandoening, vergiftiging of onthouding van middelen

Dementie geestelijke achteruitgang

Dermatologisch met betrekking tot de huisziekten

Detectie opsporing, ontdekking

Diabetes suikerziekte

Diagnose vaststelling van een ziekte

Distilleren zuiveren

Donor degene die zijn orgaan afstaat

Dosis hoeveelheid van een geneesmiddel

Drainage vochtafvoering

E

Echografie beeld van organen

Eczeem oppervlakkige huidaandoening

Effectief doeltreffend

Efficiënt doelmatig

Ejaculatie zaadlozing

Elastisch rekbaar

Elektro-Encefalo-Grafie beeld van de elektrische hersenstroom

Elektrocardiografie onderzoek van de elektrische activiteit van het hart

Eliminatie verwijdering

Embolie bloedvatverstopping

Embryo vrucht in het moederlichaam

Emesis braken


23

Emfyseem longaandoening

Emotioneel gevoelsmatig

Epidemie besmettelijke ziekte die zich verspreid onder een

bevolkingsgroep

Epilepsie vallende ziekte, toevallen

Equivalent gelijkwaardig

Etiologie leer van de ziekteoorzaken

Euforie verhoogd gevoel van welzijn

Evaluatie beoordeling

Evolutie ontwikkeling

Excessief overdreven

Excitatie opgewondenheid

Extern uitwendig

F

Faeces ontlasting

Fataal noodlottig

Fenomeen verschijnsel

Fertiliteit vruchtbaarheid

Fixatie vasthechting

Fobie ziekelijke vrees

Fractuur been(bot)breuk

Fysisch lichamelijk

G

Genetisch met betrekking tot de erfelijkheid

Genitaal met betrekking tot de geslachtsorganen

Geriatrisch medische zorg voor de oudere mens

Gradueel trapsgewijs

Gynaecologisch met betrekking tot de vrouwenziekten

H

Hallucinatie zinsbedrog, waanvoorstelling

Hemopathie bloedziekte

Hepatitis leverontsteking


24

Homogeen gelijksoortig

Hygiënisch met betrekking tot de lichaamszorg

Hyperkinesie overmatige bewegingsdrang

Hypersecretie verhoogde afscheiding

Hypersensitiviteit verhoogde gevoeligheid

Hypertensie verhoogde bloeddruk

Hyperventilatie angstige ademhaling

Hypotensie te lage bloeddruk

Hysterectomie verwijdering van de baarmoeder

I

Identificatie vereenzelviging

Immaturiteit onrijpheid

Immobilisatie onbeweeglijk maken

Immuniteit onvatbaarheid voor een ziekte

Implantatie inplanting

Implicatie verwikkeling

Impotentie onvermogen tot geslachtsgemeenschap

Impregnatie binnendringen van de zaadcel in de eicel

In vitro in een reageerbuis

In vivo in het levende organisme

Inactief onwerkzaam

Incidenteel bijkomend

Incisie insnijding

Inclusief met inbegrip van

Incompatibel onverenigbaar

Incontinentie onvermogen om urine of ontlasting op te houden

Incubatie sluimeren van een ziektekiem

Indicatie aanwijzing

Indicatief aanduidend

Indirect niet rechtstreeks

Individueel afzonderlijk

Inductie gevolgtrekking


25

Infantiel kinderlijk

Influenza griep

Infuus vochttoediening in de bloedvaten

Inhalatie inademen van dampen

Injectie inspuiting

Insomnia slapeloosheid

Intensiteit sterkte

Interactie onderlinge beïnvloeding

Interval tussenperiode

Interventie ingreep

Intoxicatie vergiftiging

Intramusculair in de spier

Intraveneus in de ader

Irreversibel onomkeerbaar

Irritatie prikkeling

Isoleren afsluiten

K

Katheter buisje

Kinetisch wat beweging veroorzaakt

Klinisch direct voor de arts zichtbaar

L

Lactatie borstvoeding

Latent sluimerend

Lateraal aan de zijkant

Leukemie bloedkanker

Libido geslachtsdrift

Lipide vetachtige stof

Lokaal plaatselijk, van beperkte omvang

Lumbago lendenpijn

M

Malaise gevoel van onwelzijn

Manie ziekelijke neiging


26

Manifest onmiddellijk herkenbaar

Melanoom kwaadaardig gezwel van de huid

Membraan dun vlies

Menarche eerste maandstonden

Meningitis hersenvliesontsteking

Menopauze overgangsjaren

Menstruatie maandstonden

Mentaal verstandelijk

Metabolisme stofwisseling

Microbiologisch met betrekking tot de kleinste levende wezens

Microniseren verpulveren

Mimiek gezichtsuitdrukking

Mobilisatie beweeglijk maken

Modificeren wijzigen

Monotherapie behandeling met één geneesmiddel

Morbiditeit ziektecijfer

Mortaliteit sterftecijfer

Motorisch met betrekking tot beweging

Mucus slijm

Musculair met betrekking tot de spieren

Mutisme onvermogen om te spreken

N

Narcoticum verdovend middel

Nasaal met betrekking tot de neus

Neonataal m.b.t. de eerste weken na de geboorte

Nervositeit zenuwachtigheid

Neveneffect bijwerking

Nihil niets

O

Obesitas overgewicht, vetzucht

Obsessie dwangvoorstelling

Obstipatie moeilijke stoelgang


27

Obstructie verstopping

Occasioneel nu en dan voorkomend

Odor reukzin

Oedeem waterzucht

Oestrogeen vrouwelijk hormoon

Oraal met betrekking tot de mond

Osteoporose botontkalking

Otitis oorontsteking

Ovulatie eisprong

P

Palliatief verzachtend

Parallel evenwijdig

Paralyse verlamming

Paranoia achtervolgingswaanzin

Parese gedeeltelijke verlamming

Partikel klein deeltje

Pathologisch ziekte

Pediatrisch m.b.t. de kindergeneeskunde

Penetratie binnendringing door de huid heen

Perceptie waarneming

Periodiek regelmatig terugkerend

Peristaltiek darmbeweging

Permanent blijvend

Permeabiliteit doordringbaarheid

Pigmentatie verkleuring

Placebo geneesmiddel zonder werking

Placenta moederkoek

Pneumonie longontsteking

Populatie bevolking

Post Partum na de bevalling

Postnataal na de geboorte

Postoperatief na een heelkundige ingreep


28

Posttraumatisch na een letsel

Potentie kracht

Potentieel mogelijk

Predispositie vatbaarheid

Prematuur voortijdig

Prenataal voor de geboorte

Preoperatief voor de operatie

Preventie voorkoming (van ziekte)

Prognose voorspelling van het verloop en de afloop van een ziekte

Progressief voortschrijdend

Proteïne eiwit

Prothese kunstmatig lichaamsdeel

Pseudotumor schijngezwel

Psychisch geestelijk

Psychologisch m.b.t. het gevoelsleven

Psychomotorisch m.b.t. bewegingen door de geest veroorzaakt

Psychose geestelijke stoornis

Psychosomatisch m.b.t. het verband tussen geest en lichaam

Punctie prik

Purgatief middel tegen verstopping

R

Radiografie fotograferen d.m.v. röntgenstralen

Radiotherapie bestraling

Recuperatie herstel van krachten

Referentie verwijzing

Regressie achteruitgang

Reïnfectie hernieuwde besmetting

Renaal m.b.t. de nier

Repetitief zich herhalend

Reproductie vermenigvuldiging

Research wetenschappelijk onderzoek

Resistent bestand tegen


29

Respons antwoord

Retardatie vertraging, achterstand

Reversibel omkeerbaar, veranderbaar

Rhinitis (neus)verkoudheid

Routinematig zoals gewoonlijk

S

Salivatie speekselvloed

Sarcoom kwaadaardig gezwel

Secretie afscheiding

Sedativum kalmerend middel

Segment onderdeel

Seniliteit geestelijke en lichamelijke ouderdomsverschijnselen

Sensorieel zintuiglijk

Simultaan gelijktijdig

Solutio oplossing

Somatisch m.b.t. het lichaam

Spasme kramp

Sporadisch zeldzaam

Sputum fluim, speeksel

Stase stilstand

Steriliteit onvruchtbaarheid

Substitutie vervanging

Supervisie toezicht

Suppositorium zetpil, pil die via de anus wordt ingebracht

Symptoom ziekteverschijnsel

Syncope plotseling bewustzijnsverlies

Syndroom ziektebeeld

Systematisch stelselmatig

Systemisch over het hele lichaam verspreid

T

Tendens neiging, richting van een ontwikkeling

Terminaal in het eindstadium


30

Tetanus infectieziekte die door gifstof leidt tot spierspasmen

Therapie geneeswijze, behandeling

Thermisch met betrekking tot warmte

Thoracaal m.b.t. de borstkas

Thrombus bloedprop

Tic zenuwtrek

Tolerantie verdraagzaamheid

Tonus spierspanning

Toxicomanie verslaving aan gifstof

Toxisch giftig

Tranquillizer middel dat opwindingstoestanden bedaart

Transfer overdracht

Transformatie verandering

Transplantatie overplanting

Traumatisch door een letsel ontstaan

Tremor beving

Trombose vorming van bloedprop in bloedvat of hart

Tumor gezwel

U

Ulcus zweer

Uniform éénvormig

Urgentie dringende noodzaak

Uterus baarmoeder

V

Vaccinatie inenting

Variabiliteit veranderlijkheid

Vasculair m.b.t. de bloedvaten

Vegetatief buiten het bewustzijn om

Veneus m.b.t. de aders

Vertigo duizeligheid

Viraal door een virus veroorzaakt

Visioen droombeeld


31

Visueel m.b.t. het zicht

Sp - Neurologie Straat 123 - AZ Sint-Lucas · naar de palliatieve eenheid. De dienst heeft een...

Documents

Transcript of Sp - Neurologie Straat 123 - AZ Sint-Lucas · naar de palliatieve eenheid. De dienst heeft een...