Sociologie voor de praktijk 1 van 19

Hoofdstuk 6

Sociale ongelijkheid

Sociologie voor de praktijk 2 van 19

Sociale ongelijkheid

•Mensen zijn allemaal uniek, maar bij sociale ongelijkheid gaat het om onderscheiden groeperingen

•Sociale ongelijkheid is ongelijkheid in macht tussen sociale posities

Sociologie voor de praktijk 3 van 19

Sociale ongelijkheid

•Vormen van sociale ongelijkheid– Sociaaleconomische ongelijkheid– Sekse– Seksuele voorkeur– Etniciteit– Leeftijd

•Deze zijn niet verder te reduceren:elke vorm heeft zijn eigen invloed op het ‘slachtoffer’

Sociologie voor de praktijk 4 van 19

Sociaaleconomische ongelijkheid

1.Kasten2.Standen3.Stratificatie/klassentegenstelling

Sociologie voor de praktijk 5 van 19

Sociaaleconomische ongelijkheid

•Klassentegenstelling: – Kapitaal tegenover arbeid – Geen kapitaal zonder arbeid – Marxisme:

• Als de arbeiders ‘niets anders te verliezen hebben dan hun ketenen’...

• ... volgt de revolutie van de arbeidersklasse om de productiemiddelen in handen te krijgen

Sociologie voor de praktijk 6 van 19

Stratificatie

•Sociale lagen door status – Afgeleid van beroep, inkomen,

opleiding•Klassen

– Bovenlaag– Ondernemersklasse/middenstand– Middenklasse– Arbeidersklasse– Onderklasse

Sociologie voor de praktijk 7 van 19

Stratificatie

•Mobiliteit: intra- of intergeneratiemobiliteit•Open maatschappij? •Meritocratie

Sociologie voor de praktijk 8 van 19

Sociaaleconomische ongelijkheid

•Inkomensongelijkheid (1)– Scheve inkomensverdeling– Modaal inkomen– Nivellering– Armoede

• Nieuwe armoede• Sociaal isolement/participatie• Permanent

Sociologie voor de praktijk 9 van 19

Sociaaleconomische ongelijkheid

•Inkomensongelijkheid (2)– Minimuminkomen en koppeling– Vermogens – Schulden – Topinkomens

Sociologie voor de praktijk 10 van 19

Sociaaleconomische ongelijkheid

•Werkloosheid– Geregistreerde werkloosheid,

bij minder dan 12 uur werk– 400.000 werklozen – 5% van de beroepsbevolking– Langdurige werkloosheid

is het grote probleem

Sociologie voor de praktijk 11 van 19

Sociale ongelijkheid tussen man en vrouw (1)

•Sekse en gender•Mythe van het verschil

Sociologie voor de praktijk 12 van 19

•Onderwijs– Deelname meisjes aan onderwijs

stijgt en ze doen het beter– Meer meisjes dan jongens in h.o.– Allochtone meisjes ‘scoren’

beter dan allochtone jongens, wel verschil met autochtone meisjes

– Seksesegregatie naar richting/profiel (zorg, welzijn, natuur, techniek) wordt minder

• Glazen muur

Sociale ongelijkheid tussen man en vrouw (2)

Sociologie voor de praktijk 13 van 19

•Werk– Participatie vrouwen stijgt naar 64%

(2007) (mannen 78%)– 69% werkende vrouwen

in deeltijd (mannen 15%)– Werken combineren

met zorg voor huis en kinderen– Overgang kostwinnersmodel

naar anderhalfverdiener

Sociale ongelijkheid tussen man en vrouw (3)

Sociologie voor de praktijk 14 van 19

– Glazen wand niet minder– Glazen plafond iets minder geworden:

44% vrouwen in de ‘hogere beroepen’, maar...

– ‘Top-beroepen’ (bestuur) slechts 18,4 % vrouw

– Grotere organisaties hebben minder vrouwen aan de top. Ook in sectoren die traditioneel ‘mannenwerk’ zijn zie je minder vrouwen in bestuursfuncties.

Sociale ongelijkheid tussen man en vrouw (4)

Sociologie voor de praktijk 15 van 19

•Inkomen – Vrouw verdient minder dan man,

door werkervaring, opleiding, sector en lagere beloning

– Grotere kans op armoede, met name alleenstaande vrouwen

Sociale ongelijkheid tussen man en vrouw (5)

Sociologie voor de praktijk 16 van 19

Jong en oud (1)

•Agisme: onterecht onderscheidleeftijd•We worden ouder dan vroeger,blijven langer gezond•Maar we willen toch jong blijven•Vrouwen leven langer dan mannen

.

Sociologie voor de praktijk 17 van 19

Jong en oud (2)

•Is de verzorgingsstaat houdbaar? - AOW-leeftijd naar 66 en 67 jaar- Het ‘kale grijze tuig’ wordt gespaard,

de komende generaties protesteren niet

- Solidariteit tussen generaties verdwijnt

•Arbeidsparticipatie 50-64 jaar: 57% •Ouderen zijn een belangrijkeconsumentengroep, maar ze willen niet als ‘ouderen’ wordenbestempeld

Sociologie voor de praktijk 18 van 19

Etniciteit

•Diversiteit aan groeperingen•Achterstand integratie wordt minder,maar…•… is er nog steeds qua onderwijs,werk, inkomen, huisvesting,criminaliteit•Cultuur

– Nederland is wel multicultureel maar…– Segregatie: wie ontmoet elkaar?

Sociologie voor de praktijk 19 van 19

Seksuele voorkeur

•Officieel gelijkwaardig•‘Homo’s, die hebben we hier niet’

– Des te belangrijker dat homo’s uit de kast komen

•Tolerantie maar niet te dichtbij – Wel homo zijn maar

het niet mogen laten blijken•Visies in Nederland verschillen: van homohuwelijk tot homohaat