Hoe kijkt de (voorzitter van de) VSNU ertegenaan (alumnirelaties, fondsenwerving,

en dat in tijden van bezuinigingen)?

money and more

Sijbolt NoordaVoorzitter Vereniging van Universiteiten

9 juni 2011Tilburg NAFF conferentie

Achtergrond / Ervaringen

• jaren 80 CvB VU Amsterdam ‘gesticht met privé geld, opgegroeid met publieke middelen’

• 1990-2006 CvB UvA ‘de herontdekking van alumni’

• 2006-….. Voorzitter VSNU ‘hoe het klimaat systematisch te veranderen’

• daarnaast sinds jaren intensief betrokken bij kunst en cultuurinstellingen, en hun relatienetwerken, supporters en vrienden

die verlorene Ehre der Hochschule• universiteiten delen het lot van alle publieke instituties: ze

kunnen niet langer verzekerd zijn van een hoge reputatie, maar moeten die verwerven (verdienen)

• het succes van massaal hoger onderwijs had zijn prijs

• wetenschap wordt gewaardeerd als individuele topprestatie / wetenschappers voelen zich vooral thuis in hun vakgebied

• de leiding van universiteiten is geen uitzondering in de samenleving: ze wordt gemakkelijk gewantrouwd en bekritiseerd

no return tickets to ‘paradise’• hoe kunnen we betrokkenheid, waardering en steun herwinnen?

• door (opnieuw) nut en noodzaak te doen erkennen (waarde op de arbeidsmarkt, bij het bedrijfsleven, in de politiek, en de media)

• door betrokkenheid te zoeken en te bieden (involvement rather than engagement alone)

• door responsiveness te tonen

• en: by serving society rather than being selfserving

• daarbij spelen alumni en filantropie een sleutelrol (als het goed is)

don’t be leading the cavalry if you look funny on horse

• fundamenteel is het evenwicht tussen geven en ontvangen

• geven is alleen dan aangenaam wanneer de ontvangers op een eervolle manier reageren

• de kunst van het ontvangen is dus zeer wezenlijk

• in zekere zin gaat het niet om geven en ontvangen, maar om tweemaal geven

• (de leiders van) universiteiten moe(s)ten leren hoe dit te doen, en dat gaat niet zomaar [zie Canada]

twee kanten van de medaille

• elk jaar geven 15 fondsen 130 miljoen € aan wetenschappelijk onderzoek over Alzheimer, kanker, diabetes, leverziekten, hiv etc

• ze doen dit met talloze privé bijdragen – meestal zeer kleine, die ze bundelen en waarvoor ze geschikte bestemmingen zoeken om die te steunen

• geen wonder dat de medische sector aan de universiteit het beste communiceert en de meeste steun mobiliseert van het grote publiek

welkome indirecte effecten

• voorbeeld: VSB geeft jaarlijks honderden beurzen aan studenten die academisch en maatschappelijk gezien goed presteren (willen)

• het selectieproces alleen al is de moeite waard

• een nieuw project wordt overwogen: een jaarlijks undergraduate research event

het nadeel van de academische prestatiedrang/dwang is uniformiteit

• mainstreaming is the new ivory tower of universities (high acclaim, best chances to be succesfull, low risk etc)

• daring to be different wordt steeds belangrijker

• voorbeeld: een gefortuneerde alumna schept een fonds dat een volstrekte nieuwkomer in de academische wereld bekostigt, buiten de gevestigde ordes (‘undercurrents in European religious thought and culture’)

• de beloning: na tien jaar koploper en trendsetter

standaardfouten corrigeren!

• state funding, with its control diseases and its safety devices, is leaving its stamp everywhere

• onmisbaar maar met twee grote bezwaren– het is anoniem en schept geen band– het streeft steeds naar het succes van gisteren

• alleen al hierom zijn andere relaties en andere middelen meer dan welkom

het evenwicht tussen privaat en publiek

• ons type samenleving zou sowieso moeten werken aan dit evenwicht

• zowel in het hoger onderwijs

• als in de wetenschapsbeoefening

• in beide gevallen niet alleen in geld uitgedrukt

• maar ook in commitment & involvement

stichtelijk slotwoord

• het gaat bij alumnirelaties en fondsenwerving om meer dan geld

• het gaat om attractiviteit en betrokkenheid, en om creativiteit en durf

• dat vergt om te beginnen van de (leiding van de) universiteit het overwinnen van bindingsangst

• respectievelijk het (h)erkennen van de meerwaarde