Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Universiteitsbibliotheek | jaaroverzicht 2015 p 1/2

LibQUAL

In het najaar voert de bibliotheek voor de vierde keer het universiteitsbrede klanttevredenheids- onderzoek LibQUAL uit. De inbreng van alle respondenten helpt de bibliotheek om de dienst- verlening optimaal af te stemmen op de behoeften van haar gebruikers. De uitkomsten komen in 2016 beschikbaar.

Respondenten

Studieplekken

> 100 nieuwe studieplekken in de Universiteitsbibliotheek Uithof+ Betere zichtbaarheid studieplekken in Studyspot

STUDYSPOT

AUTEURSRECHTINFORMATIEPUNT

Open access

Vanaf 2015 publiceren auteurs zonder kosten in open access bij uitgeverij Springer. De VSNU en uitgeverijen Sage en Elsevier sluiten overeenkomsten voor open access publiceren, in combinatie met toegang tot alle tijdschriften. Ook met andere uitge- verijen worden constructieve gesprekken gevoerd.

VSNU

RESEARCH DATA MANAGEMENT

100x

P 1/9 VOLGENDE PAGINA

2012 - 1850 2015 - 3100

Auteursrechtinformatiepunt gaat online

In het najaar van 2015 gaat het Auteursrecht- informatiepunt online. Hier vinden onder- zoekers, docenten en studenten relevante informatie over auteursrecht in de weten-schap overzichtelijk op één plek. De mede-werkers van de bibliotheek beantwoorden daarnaast de specifieke vragen over dit onderwerp en verwijzen waar nodig de weg naar gespecialiseerde deskundigen.

Research Data Management support

Onder de noemer RDM support brengen Information and Technology Services (ITS) en de Universiteitsbibliotheek experts samen die onderzoekers ondersteunen bij het managen van hun onderzoeksdata.

Nieuw in 2015 is de website Research Data Management. De UB dataspecialist geeft zeven workshops Onderzoeksdata- management en een workshop Open data aan onderzoekers van de Universiteit Utrecht.

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Universiteitsbibliotheek | jaaroverzicht 2015 p 1/2

Utrechts Psalter op UNESCO-lijst geplaatst

Dit middeleeuwse handschrift wordt in oktober toegevoegd aan het Memory of the World Register van UNESCO, een lijst met documentair erfgoed van wereldbetekenis. Het psalter is vervolgens een maand lang te zien in Museum Catharijneconvent en trekt 10.000 bezoekers. Ook de ‘Avond van het Psalter’ wordt druk bezocht: 330 alumni nemen deel aan de verschillende activiteiten.

Lancering Bibliotheekpanel

De bibliotheek lanceert een gebruikerspanel. De studenten, wetenschappers en andere gebruikers in dit panel krijgen enkele keren per jaar een uitnodiging om deel te nemen aan (online) onderzoeken en/of groepsdiscussies. Zij hebben daarmee direct invloed op de dienstverlening van de bibliotheek.

BIBLIOTHEEKPANEL

Informatievaardigheden: inventarisatie wensen studenten

Een projectteam voert gesprekken met studenten over hun wensen voor online instructies in infor- matievaardigheden. Ook wordt er een ‘robot’ ingezet om op een snelle en interactieve manier studenten te vragen welke onderwerpen zij terug willen zien in een online instructiemodule.

INFORMATIEVAARDIGHEDEN

101 innovations

Gebruiken onderzoekers Google Drive of Word? Mendeley of RefWorks? Google Scholar of Scopus? En maken deze tools het onderzoeksproces efficiënter, opener en betrouwbaarder? Een wereldwijde enquête die in 2015 wordt uitgezet brengt in kaart welke tools wetenschappers daadwerkelijk gebruiken. De resul- taten komen in 2016 beschikbaar.

101 INNOVATIONS

HET UTRECHTS PSALTER

P 2/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

jouw mening

telt!your

feedbackmatters!

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Bètawetenschappen

Open access bijeenkomst Scheikunde

Op verzoek van de Bibliotheekgebruikersgroep Scheikunde krijgen alle medewerkers van het departement een bijeenkomst over open access aangeboden door vakspecialisten Bianca Kramer en Maartje Leenders. Hierin komen verschillende opties voor financiële tegemoetkoming bij open access publicaties aan de orde.

P 3/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

Pilot workshop voor studenten Farmacie

Voor het derdejaars vak kwaliteitsleer FA-306 (projectonderwijs) ontwikkelt de bibliotheek een pilot workshop Kwaliteitsleer Farmacie. Deze helpt Farmaciestudenten te zoeken naar relevante infor-matie voor hun praktijkgerichte casus. Door middel van o.a. Socrative quizvragen, waarmee studenten de opdracht krijgen om te bepalen of een bron geschikt is voor het zoeken naar een bepaald soort informatie, verbeteren studenten hun informatie-vaardigheden. Op basis van feedback op de eerste workshop in mei wordt deze vorm verder ontwik-keld. In december wordt een verbeterde versie gepresenteerd.

Transformatie bibliotheek Wiskunde

De bibliotheek Wiskunde krijgt een andere inrichting om tegemoet te komen aan de vraag naar meer studieruimte en een goede ontmoetingsplek. Er zijn nu twintig studieplekken, zitjes en grote tafels om aan te lunchen, te werken en te overleggen. Papieren tijdschriften die ook elektronisch beschik-baar zijn, gaan naar het depot. De boeken, series en tijdschriften staan overzichtelijk bij elkaar.

OPEN ACCESS

BIBLIOTHEEK WISKUNDE

NWO Incentive Fund

Open Access Fonds UU

Springer Open Choice deal

Preprint ArXiv/BioRxiv

Utrecht University Repository

Gold Open Access pilot for post-grant FP7 publications

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Diergeneeskunde

P 4/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

LITERATUURONDERZOEK DIERGENEESKUNDE: INTRODUCTIE

>6000 X

e-books

“Fijn dat ze er zijn, en zo

makkelijk te vinden”

E-BOOK ETALAGE

E-books beter zichtbaar

In overleg met de faculteit maakt de bibliotheek ‘e-book etalages’ voor onderwijs en patiëntenzorg. Hiermee vinden studenten sneller de beschikbare digitale studieboeken; in de klinieken vereen- voudigt het de toegang tot specialistische e-books. Studenten en medewerkers zijn enthousiast: de etalages worden in enkele maanden tijd meer dan 6000 keer bezocht en het daadwerkelijk gebruik van de e-books verdriedubbelt.

Ondersteuning Evidence Based Veterinary Medicine en Systematic Reviews Net als in de geneeskunde wordt ook in de diergeneeskunde het belang van Evidence Based handelen in het onderwijs en onderzoek steeds evidenter. In dat kader adviseert en ondersteunt de bibliotheek promovendi en andere onderzoekers bij hun literatuuronderzoek ten behoeve van Systematic Reviews.

“Ik wist niet dat er zo veel kon, dit had ik nooit allemaal alleen

kunnen uitvinden”

“Nu weet ik tenminste waar

ik moet beginnen”

Interactieve module ‘Literatuur- onderzoek Diergeneeskunde’

De bibliotheekinstructie in het eerste jaar is terug in het curriculum. Hiervoor is de inter- actieve trainingsmodule ontwikkeld die past bij de behoefte van de beginnende student Diergeneeskunde aan specifieke kennis en vaardigheden voor de projectopdracht in Lijn01.De werkvorm van de module is geschikt voor verschillende leerstijlen en sluit aan bij het onderwijsdoel ‘leren samenwerken’. De module wordt nog uitgebouwd voor toepassing in jaar 3 (thesis) en gebruik in de master (onderzoeksstage).

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Geesteswetenschappen

Samenwerking Digital Humanities Lab

In samenwerking met het Digital Humanities Lab verkent de Universiteitsbibliotheek mogelijkheden om grote databestanden geschikt te maken voor datamining. Het digitale archief van het Britse dagblad The Times, dat de bibliotheek in 2015 aanschaft, biedt deze functionaliteit en faciliteert zo nieuwe vormen van kwantitatief onderzoek binnen de geesteswetenschappen.

P 5/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

Nieuwe trainingsmodules

Het model dat de bibliotheek gebruikt bij instructies voor Geesteswetenschappen is breder uitgezet. Onder andere de eerstejaars studenten Geschiedenis, Literatuurwetenschap en Taal- en Cultuurstudies maken voor het eerst gebruik van een speciaal voor hen samengestelde LibGuide. De student beschikt met deze vak- specifieke online informatie- en oefenmodules 24/7 over een gebruiksvriendelijk houvast bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheden.

De klant aan de knoppen bij aanschaf e-books

De Universiteitsbibliotheek betrekt de gebruiker nu nog meer bij de aanschaf van literatuur: door bij de selectie nauw samen te werken met vertegenwoor- digers van de departementen, maar ook door tijdelijk toegang te bieden tot grote bestanden e-books. Titels die veel worden geraadpleegd worden vervolgens aangekocht.

Bijzondere Collecties betrokken bij onderwijs

Zo’n veertig keer per jaar geven de conservatoren van de bibliotheek colleges of zorgen ze voor begeleiding van werkgroepen. Ook faciliteren ze de bestudering van primaire bronnen.Voorbeelden van colleges en werkgroepen:• Onderzoeksseminar Islam & Arabisch• Cultural history of magic • Bestudering handschriftfragmenten• Cultureel erfgoed en beroepspraktijk• Littérature avant 1700

BIBLIOTHEEKINSTRUCTIE

E-BOOKS AANSCHAFFEN BIJZONDERE COLLECTIES

DIGITAL HUMANITIES LAB

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Geneeskunde

Samenwerkingsverbanden co-auteurschappen in beeld

Met welke onderzoekers binnen en buiten Utrecht werkt een onderzoeksgroep vaaksamen? Met welke instellingen werken onderzoekers verbonden aan het UMC Utrecht samen aan wetenschappelijke publicaties? Een afbeelding zegt vaak veel meer dan een lijst publicaties. Op verzoek van verschillende partijen binnen de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht maakt de Universiteitsbibliotheek samenwerkingsverbanden zichtbaar in de vorm van netwerkvisualisaties van co-auteurschappen. Deze worden o.a. gebruikt voor rapportages aan de Raad van Bestuur van het UMC Utrecht.

UMC Utrecht Academie LibGuides Speciaal voor UMC Utrecht Academie (UUA) ontwikkelt de bibliotheek twee LibGuides:• UUA Informatievaardigheden• UUA Evidence Based Practice (EBP) in de praktijk

Door voor meerdere opleidingen dezelfde LibGuides in te zetten, is het onderwijs dat de bibliotheek voor de UMC Utrecht Academie verzorgt nu efficiënter en eenduidiger. Bovendien hebben de studenten 24/7 toegang tot het onderwijsmateriaal, ook na hun cursus.

P 6/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

UUA INFORMATIEVAARDIGHEDEN

formuleren goede

vraagstelling

systematisch zoeken in

literatuurbronnen

selectie gevonden artikelen (inclusie-/

exclusiecriteria)

critical appraisal (validiteit/relevantie)

verwerken data

STAPPENPLAN EVIDENCE BASED MEDICINE

Bij deze eerste drie stappen kan de Universiteitsbibliotheek ondersteuning bieden

UUA EVIDENCE BASED PRACTICE (EBP) IN DE PRAKTIJK

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Geowetenschappen

Meer overzicht in opstelling collectie Geowetenschappen

We creëren een kleinere, maar meer overzichtelijke opstelling van de papieren collectie op de tweede verdieping van de Universiteitsbibliotheek Uithof. Nu is er nog ruim 700 meter aan boekenplanken met 20.000 items. Dit zijn vooral boeken vanaf 1990.

P 7/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

Nieuw gezicht: Otto Lange

Metadataspecialist Otto Lange ondersteunt onderzoeksgroepen bij opslag en beheer van datasets. Ook adviseert hij over het geschikt maken van datasets voor complexere data-integratie vraagstukken. Otto werkt als ‘embedded’ adviseur voor EPOS: European Plate Observing System, een EU-project om internationale multidiscipli- naire onderzoekssamenwerking te faciliteren.

Faciliteren colleges door Bijzondere Collecties

Op verzoek van de faculteit geven de conservatoren (delen van) colleges en rondleidingen in de kaartenzaal van de Universiteitsbibliotheek Uithof. Daar kunnen originelen worden bestudeerd. Daarnaast faciliteert de afdeling Bijzondere Collecties ook colleges door het aanleveren van kennis, informatie en materialen.

Op deze manier worden er 22 colleges gegeven of gefaciliteerd, o.a. bij: • Hands on Geographical Information Systems• Historische Cartografie• Atlasprojecten• Aardwetenschappen• Master Geographical Information Management Applications

COLLECTIE GEOWETENSCHAPPEN

OTTO LANGE

730m boekenplanken met 20.000 items

2015

1780m boekenplanken met 48.000 items

2014

BIJZONDERE COLLECTIES

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Sociale wetenschappen

Lunchbijeenkomst over datamanagement

Op verzoek van de afdeling Methoden & Statistiek geeft dataspecialist Tessa Pronk tijdens een lunchbijeenkomst een presentatie over datamanagement. Verschillende aspecten van onderzoeksdatabeheer komen aan de orde: • Richtlijnen en wetten• Tips voor goed beheer• Data management plan• Open data• Diensten van RDM support

P 8/9 VOLGENDE PAGINA VORIGE PAGINA

DATAMANAGEMENT

Nieuw gezicht: Winnie van Westrenen

Winnie is sinds mei 2015 een van de specialisten wetenschappelijke informatie voor Sociale Wetenschappen. In deze rol biedt zij advies en ondersteuning aan onderzoek en onderwijs van de faculteit. Zij is ook projectleider bij de Universiteitsbibliotheek en actief met een project op het gebied van informatievaardigheden van studenten.

WINNIE VAN WESTRENEN

Informatievaardighedenonderwijs

Het aanbod voor informatievaardighedenonderwijs groeit. Bestaande colleges en trainingen worden verbeterd. Nieuw in het aanbod in 2015 zijn:

• College bij de instroomstudenten van Pedagogiek• College en practicum bij masterprogramma Jeugdstudies

Aanschaf online editie International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences

Deze geactualiseerde online editie is voor studenten en onderzoekers een belangrijke bron van wetenschappelijk informatie. De encyclopedie is geschikt als naslagwerk voor zowel de gedrags- als de maatschappij-wetenschappen.

ENCYCLOPEDIE

“Als we nog vragen hebben, komen we

graag bij jullie terug”

Docente Methodenleer & Statistiek

Universiteitsbibliotheek Utrecht jaaroverzicht 2015

Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie

Open access bijeenkomsten

‘Onderzoeksresultaten die zijn betaald uit publieke middelen zouden wereldwijd vrij toegankelijk moeten zijn’, zo stelt staatssecretaris Sander Dekker. Wat betekent dit in de praktijk voor het onderzoek en onderwijs van Rechtsgeleerdheid? Om dit nader te onderzoeken is er bij het departement Rechts-geleerdheid in het voorjaar 2015 een open access bijeenkomst. Een boeiende sessie, met diverse presentaties door uitgevers en pitches van weten-schappers, die uitnodigt tot verdere discussie in 2016.

Nieuw gezicht: Sandrien Banens

Sandrien Banens is de nieuwe faculty liaison voor de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie en specialist wetenschappelijke informatie voor:

• Europees en economisch publiekrecht• Internationaal publiekrecht (Volkenrecht)• Mensenrechten• Belastingrecht• Economie

Aanschaf van Juridisch Archief

Wolters Kluwer maakt de oude drukken van 135 belangrijke boeken én het archief van 25 tijdschriften online beschikbaar, zoals het Nederlands Juristenblad. De Universiteitsbibliotheek schaft het archief aan dat via de Kluwer Navigator beschikbaar is.

KLUWER NAVIGATOR

Voorjaar 2015Open Access bijeenkomst

P 9/9 VORIGE PAGINA

OPEN ACCESS

SANDRIEN BANENS