Seminar Gedrag Ontrafeld - Kantar TNS...2016/03/31 · Segment Behaviour Web a. Ik geloof er niet...
Transcript of Seminar Gedrag Ontrafeld - Kantar TNS...2016/03/31 · Segment Behaviour Web a. Ik geloof er niet...
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Welkom bij Gedrag Ontrafeld
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Hoe krijg je grip op gedrag?
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stappenplan gedragsonderzoek
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
(Te)veel modellen om ons gedrag te verklarenTheory of Reasoned Action (Fishbein) Theory of Planned Behaviour (Ajzen) Health Belief model (Becker)
Theory of Trying (Bagozzi & Warshaw)Cognitive dissonance theory (Festinger) Social learning theory (Bandura)
Protection motivation theory (Rogers) Theory of Interpersonal Behaviour (Triandis) Stages of changes model (Prochaska)
Attribution theory (Heider) Diffusion theory (Rogers) Social capital theory (Bourdieu)
4
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Bewust en on(der)bewust gedrag
Automatisch systeem (Systeem 1)
Onder- en onbewust gedrag
Intuïtief
Snel
Gebaseerd op gedrag, impulsen enemoties
Reflectief systeem (Systeem 2)
Bewust gedrag
Doordacht
Traag
Waarden en normen
5
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
De focus lag lang op systeem 2
Primair aandacht voor bewustgedrag
Resultaat: campagnes eninterventies gericht op kennis
Maar: dit leidde niet altijd tot gedragsverandering
Systeem 1 ontbrak!
6
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
De opkomst van de gedragseconomie…
Populair-wetenschappelijke boeken over gedragseconomie hebben veel mensen bewustgemaakt van het bestaan van systeem 1.
7
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Wat is de bijdrage van gedragseconomie?
1. Gewoonte
3. Context/omgeving
Systeem 12. Heuristiek
8
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
TNS Behaviour web
Gewoonte-gedrag
Heuristiekenen
vuistregels
Sociale en culturele normen
Persoonlijkemoraal
Vertrouwen
Effectiviteit en
haalbaarheid
Kosten en baten
Context/Omgeving
GedragOnbewustBewust
9
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Gedrag
Persoonlijkmoraal
Sociale en culturele normen
Heuristieken
Gewoontegedrag
Context / omgeving
GED
RA
GS
ECO
NO
MIE
Kosten en baten
Effectiviteit en
haalbaarheid
Vertrouwen
PS
YC
HO
LOG
IE
ANTROPOLOGIE
Behaviour Web is beïnvloed door verschillendewetenschappen
10
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Onbewust: gewoonten en routines
11
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Onbewust: Heuristieken
AutoriteitSympathie Schaarste WederkerigheidSocialebewijskracht
12
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Onbewust: invloed omgeving of design
13
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Deels bewust: sociale en culturele norm
14
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Bewust: legitimiteit
15
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Bewust: effectiviteit en haalbaarheid
16
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Bewust: kosten en baten
17
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Deels bewust: persoonlijke normen en waarden
18
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
TNS Behaviour Web
Gewoonte-gedrag
Heuristiekenen
vuistregels
Sociale en culturele normen
Persoonlijkemoraal
Vertrouwen
Effectiviteit en
haalbaarheid
Kosten en baten
Context/Omgeving
GedragOnbewustBewust
19
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Gescheiden inzamelen plastic
20
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Wie scheidt er al zijn plastic? Wie doet dat nog niet?
Scheidt geen plastic
Scheidt plastic bijna
altijd
Scheidt plastic altijd
Scheidt plastic af en
toe
21
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Onderzoeksmethodes om onbewust gedrag te meten
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
De traditionele toolkit biedt vooral onderzoek naar systeem 2 Gebaseerd op het stellen van directe vragen aan respondenten…..
Kwalitatieve methodes Kwantitatieve methodes Secundaire data
Focusgroepen Diepte interviews Online communities
Enquêtes Omnibus
Desk research
23
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Voor een beter begrip van gewoontegedrag, heuristieken/vuistregels en context
Start met eengedragsaudit
Meer focus op kwalitatief dankwantitatief
Nieuweonderzoeks-methodes zijnnodig
Onderzoek naar systeem 1: drie algemene principes
24
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
There’s a new kit in town
25
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Onderzoek naar systeem 1: de ‘nieuwe’ toolkit
Observeer gedrag Reconstrueer context gedrag
Onthul onzeneurologische of fysiologischereactie
Ontwerp eengedrags-experiment
Etnografischdagboekje
Observaties Shadowing Peer rating Lifelogging
Spreken met experts Storytelling Projectieve technieken Visualisaties Films en foto’s
Neuroscience Eye tracking Facial coding Impliciete
associatietest
Change the script Testen van
interventies Virtual reality/
Simulaties
26
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Veilig werkende vrachtwagenchauffeurs
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Inhoud presentatie
Aanleiding
Onderzoeksvragen
Stappenplan
Eerste resultaten
Toelichting vervolgstappen onderzoek
Sectorinstituut Transport en Logistiek:
Kaj van ZenderenEvelien Sombekke
Eline SteenhuisenRick NijkampMarieke Boerkamp
TNS NIPO:
28
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Sectorinstituut Transport en Logistiek
Opgericht door sociale partners, gefinancierd door de sector (werkgevers én werknemers).
Alle bedrijven die goederen opslaan en vervoeren voor derden tegen betaling en de bedrijven die mobiele kranen verhuren (hijswerkzaamheden, verticaal transport). Géén ZZP’ers of eigen vervoerders.
Circa 130.000 werknemers (60% chauffeur)Circa 6.000 ondernemingen
Thema’s: instroom en inzetbaarheid
29
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Uitdagingen sector transport en logistiek
- Pensioengerechtigde leeftijd stijgt
- Vergrijzing en ontgroening
- Krapte verwacht
- Verzuim relatief hoog, vooral onder oudere werknemers
- ‘Mijn huidige werk uitvoeren tot aan mijn pensioen…’
0
5
10
15
20
25
30
35
2008 2009 2010 2011 2012 2013
15-34 jaar 55+
30
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Inzetbaarheid: veilig werken in de sector
Inspectie SZW: prioritaire sector - werknemers staan tijdens het werk bloot aan hoge arbeidsrisico’s.
Belangrijkste risico’s volgens werkgevers en werknemers: fysieke belasting verkeersveiligheid (ook aanrijdgevaar, bijv. in loods) valgevaar
Per jaar 1 ongeval op ca. 2.000 banen (landelijk: 1 op 3.600 banen)
5% van werknemers afgelopen 12 maanden slachtoffer van arbeidsongeval (landelijk: 3%).
Daarnaast verzuimt men langer na arbeidsongeval (33% verzuimt 0 of 1 dag; landelijk: 52%).
31
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Doel en centrale vraag
4. Bestaande en nieuwe interventies
3. Verschillende typen chauffeurs
1. Huidige bewuste gedrag
2. Huidige onbewuste gedrag
Hoe kan op succesvolle wijze het gedrag rondom veilig werken van chauffeurs worden beïnvloed?
32
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Persoonlijke belangstelling gedragsverandering Voorbeeld onderzoek drug driving Zeeland 2008-2011
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
StappenplanVerschillende fases onderzoekstraject
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 1: gedragsaudit: definieer het gewenste gedragResultaten kick-off workshop
Totaal
Focus
Laten gedrag al vaak zien
Laten gedrag nog weinig zien
Niet zo gevaarlijk
Zeer gevaarlijk
35
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 1: gedragsaudit: definieer het gewenste gedragResultaten kick-off workshop
Veilig laden en lossen
Gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen
Niet op lading klimmen Niet te veel op de laadklep Overig gedrag
36
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 1: gedragsaudit: definieer het gewenste gedragResultaten kick-off workshop
Veilig rijden
Handen aan het stuur Gordel omdoen Overig gedrag
37
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 1: gedragsaudit: definieer het gewenste gedragResultaten kick-off workshop
Psychosociale arbeidsbelasting voorkomen
Wel pauze nemen Voorkomen stress Overig gedrag
38
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 2: krijg grip op gedragVerschillende meetmethoden
Traditionele toolkit ‘Nieuwe’ toolkit
39
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 2a: krijg grip op gedrag – kwalitatief onderzoekNarrative clip
40
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 2a: krijg grip op gedrag - kwalitatief onderzoek Observaties
41
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
“Alleen als ze controleren doe ik wel een gordel om.”
“Je voelt je ook veiliger in een
vrachtwagen, dus het is niet nodig”
Stap 2a: krijg grip op gedrag - kwalitatief onderzoek Eerste resultaten
AutomatischBewust
Gewoonte-gedrag
Heuristiekenen
vuistregels
Sociale en culturelenormen
Persoonlijkemoraal
Vertrouwen
Effectiviteiten
haalbaarheid
Kosten en baten
Context/Omgeving
Behaviour
“Ik wil ook een beetje lekker zitten in mijn stoel. Zo’n gordel knelt me ontzettend. Ik ga daar niet aan
beginnen.”
“Ik ken echt geen enkele collega die wel een gordel omdoet. Waarom zou ik het wel doen?.”
“Ik geloof niet dat mijn werkgever zich bekommert om
mijn veiligheid. Het gaat om zijn eigen portemonnee.
“In mijn vrachtauto heb je geen piepje als ik mijn gordel niet omdoe.”
“Het is gewoon gewenning!”
“In die oude vrachtwagens heb je geen gordels, dus ik kan het niet eens omdoen.”
42
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Gewoontegedrag
43
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
“Alleen als ze controleren doe ik wel een gordel om.”
“Je voelt je ook veiliger in een
vrachtwagen, dus het is niet nodig”
Stap 2a: krijg grip op gedrag - kwalitatief onderzoek Eerste resultaten
AutomatischBewust
Gewoonte-gedrag
Heuristiekenen
vuistregels
Sociale en culturelenormen
Persoonlijkemoraal
Vertrouwen
Effectiviteiten
haalbaarheid
Kosten en baten
Context/Omgeving
Behaviour
“Ik wil ook een beetje lekker zitten in mijn stoel. Zo’n gordel knelt me ontzettend. Ik ga daar niet aan
beginnen.”
“Ik ken echt geen enkele collega die wel een gordel omdoet. Waarom zou ik het wel doen?.”
“Ik geloof niet dat mijn werkgever zich bekommert om
mijn veiligheid. Het gaat om zijn eigen portemonnee.
“In mijn vrachtauto heb je geen piepje als ik mijn gordel niet omdoe.”
“Het is gewoon gewenning!”
“In die oude vrachtwagens heb je geen gordels, dus ik kan het niet eens omdoen.”
44
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Vervolgstappen onderzoek
45
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016 46
Vraag Antwoord Segment Behaviour Web
a. Ik geloof er niet in dat het dragen vanveiligheidschoenen ervoor zorgt dat ongelukken bijhet laden en lossen worden voorkomen
1. Helemaal mee oneens 2. Oneens3. Neutraal4. Eens5. Helemaal mee eens
Vertrouwen
b. Het kost me te veel tijd om in kleine hoeveelheden telossen. Ik kies ervoor om zoveel mogelijk goederenop de laadklep te zetten. Het is gevaarlijker, maar hetscheelt in tijd.
“ Kosten en baten
c. Het is moeilijk om nee te zeggen tegen collega’s. Erwordt van je verwacht dat je ook in de pauzesdoorwerkt.
“ Sociale en culturele normen
d. Als mijn telefoon gaat tijdens het rijden dan pak ikgewoon op. Ik denk er niet bij na.
“ Gewoonten
Stap 2b: Krijg grip op gedrag- kwantitatief onderzoek Voorbeeld stellingen
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
15%
Klaar voor actie
Wil het gedrag veranderen en onderneemt stappen om dit te gaan doen.
40%
Bewust maar onzeker
Denkt na over gedragsverandering, maar onzeker over opties.
25%
Blanco groep
Onbekend met het issue. Denkt nog niet na over verandering, maar is niet Onbereikbaar.
5%
Wil niet/kan niet:Tegenstanders?
Staat slecht open voor verandering.Tegenstanders?
Of: probleemgroep
10%
Sceptisch?Terugval?
Wantrouwig..Of vertoonde het gewenste gedrag (of het ongewenste gedrag niet meer) maar schuift terug.
Goede voorbeeld
Vertoont het gewenste gedrag (of het ongewenste gedrag niet).
5%
Tussenstap: Analyseer gedragVoorbeeld segmentatie op basis van kennis en gedrag
47
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 3: Beïnvloed gedrag
EDUCATE
DESIGN
PERSUADE
CONTROL
EDUCATE
PERSUADE
CONTROL
DESIGN
48
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 3: Beïnvloed gedragBestaande interventies in EPCD-model
49
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Stap 3: Beïnvloed gedragNieuwe interventies - activatieworkshop
50
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016 51
Stap 3: Beïnvloed gedragVoorbeeld interventies – Drug driving campaign – Australië - 2012
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Gedragsonderzoek
Van grip op gedrag naar beïnvloeding van gedrag
Interventies
Evaluatie
Het ontrafelen van het gedrag: ALLE invloeden op het gewenste gedrag
TNS Behaviour Web
Strategie
Regelgeving Training/ondersteuning
CommunicatieCampagnes
De omgevingaanpassen
52
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
De 4 belangrijkste manieren om gedrag te beïnvloeden
EDUCATE
DESIGN
PERSUADE
CONTROL
EDUCATE Informeer Adviseer Creëer bewustzijn Ontmasker mythen
PERSUADE Stimuleer Motiveer Creëer een positieve
attitude Plaats het probleem op
de sociale agenda
CONTROL Maak wetten Reguleer Handhaaf Deel boetes en incentives uit
DESIGN Richt de fysieke omgeving
anders in Verander situationele triggers Ontwerp nieuwe producten
53
Seminar Gedrag Ontrafeld© TNS 31 maart 2016
Bedankt voor uw aanwezigheid
54