Schrijfvaardigheid en argumentatieVwo 5

Schrijfdoelen

ZENDER

BOODSCHAP

ONTVANGER

Volgens het communicatiemodel

DE SCHRIJVER DE LEZERWat de schrijver met zijn boodschap bij de lezer wil bereiken = het schrijfdoel

Schrijfdoelen• Wij onderscheiden de volgende schrijfdoelen:

- Amuseren (bij niet-zakelijke teksten)Je wilt met jouw tekst een lezer vermaken.- InformerenJe wilt met jouw tekst een lezer meer informatie geven over een bepaald onderwerp, zodat

de lezer wat leert over dit onderwerp.

- OpiniërenJe wilt met jouw tekst een lezer de kans geven zelf een mening te vormen over een bepaald

onderwerp. Dit doe je door meningen van andere tegenover elkaar te zetten en de lezer verder te informeren over een bepaald onderwerp.

- OvertuigenJe wilt met jouw tekst een lezer overtuigen van het standpunt dat jij in jouw tekst inneemt en

met argumenten ondersteunt.

- Activeren Je wilt met jouw tekst een lezer aanzetten tot handelen.

Opbouw van een tekstEen tekst bestaat uit drie delen. Ieder deel heeft zijn eigen functie:

Inleiding

Middenstuk

Slot

Opbouw van een tekstInleiding

Een inleiding heeft over het algemeen twee functies:

1. De aandacht van de lezer trekken2. Het onderwerp van de tekst introduceren

a. Door een voorbeeld te geven (verhaaltje, anekdote, weetje).b. Door terug te grijpen op de geschiedenis (hoe er in het verleden met het

onderwerp is omgegaan).c. Door in te spelen op de actualiteit ( je sluit aan bij iets wat nu in het middelpunt

van de belangstelling staat. Let!! Hierdoor kan je tekst een minder lange houdbaarheidsdatum krijgen!)

d. Door in te spelen op het belang van de lezer (Je laat aan je doelgroep zien dat het nut heeft om jouw tekst te lezen).

Hoe trek je de aandacht van de lezer?

Opbouw van een tekstInleiding

Hoe introduceer je een onderwerp?

1. Een of meerdere vragen stellen2. Een probleem formuleren 3. Een mening of standpunt verkondigen (bij een overtuigende tekst!)4. De opbouw van een tekst aan te geven

Opbouw van een tekst

• Middenstuk

Het middenstuk is het grootste deel van de tekst. Hierin wordt de inhoud van je tekst uitgewerkt deelonderwerpen komen hierin aan bod.

Bepaalde tekstsoorten hebben een vaste structuur voor het middenstuk. Je kunt je structuur verduidelijken door het gebruik van:- Tussenkoppen (als dit bij de tekstsoort past)- duidelijke alinea-indeling

Opbouw van een tekst

Slot

Het slot bevat in ieder geval de hoofdgedachte van de tekst. (Bij een overtuigende tekst is dit dus wederom het standpunt). Je rondt in het slot jouw tekst af.

Naast de hoofdgedachte kan het slot bestaan uit:-Een korte samenvatting (meestal bij informatieve teksten)- een afweging (meestal bij opiniërende teksten)- een toekomstverwachting- een aansporing (meestal bij activerende teksten)

BELANGRIJK!In het slot mogen geen nieuwe deelonderwerpen of argumenten meer gegeven worden! Die horen in het middenstuk.

TekstsoortenAan de hand van de verschillende schrijfdoelen onderscheiden we ook verschillende

tekstsoorten:

Informerende tekst-InstructieEen reeks aanwijzingen; legt uit hoe de lezer iets moet doen.

-NieuwsberichtOver een actuele gebeurtenis; geeft objectieve en betrouwbare informatie.

Opiniërende tekst-RecensieEen tekst waarin een recensent zijn oordeel geeft en je informeert over een onderwerp, zodat de lezer zijn mening kan vormen.-VerslagEen beschrijving van een gebeurtenis (evenement of wedstrijd). Bevat ook de mening van de schrijver over de gebeurtenis.

Overtuigende tekst-BetoogEen tekst waarin een schrijver een standpunt in neemt t.o.v. een onderwerp en dit standpunt beargumenteert.-Ingezonden briefSchrijvers reageren op een gebeurtenis of tekst en geven hun beargumenteerde mening.

De overtuigende tekst: argumentatie

BOODSCHAP

DE SCHRIJVER DE LEZER

De overtuigende tekst: argumentatieSTANDPUNT:

Mening van een schrijver of de positie die een schrijver inneemt t.o.v een bepaalde

stelling

STELLING: Illegaal downloaden van muziek moet harder worden aangepakt.

STANDPUNT SCHRIJVER:

Positief: Ik vind dat het illegaal downloaden van muziek harder moet worden aangepakt.

Negatief: Ik vind dat het illegaal downloaden van muziek niet harder moet worden aangepakt/ versoepeld moet worden.

De overtuigende tekst: argumentatieSTANDPUNT:

Mening van een schrijver of de positie die een schrijver inneemt t.o.v een bepaalde

stelling

In een overtuigende tekst moet het standpunt van de schrijver beargumenteerd worden, zodat de lezer inzicht krijgt in de positiekeuze van de schrijver.

• Middenstuk

In het middenstuk van een overtuigende tekst wordt de argumentatie uitgewerkt.

De overtuigende tekst: argumentatieIn schema kan een overtuigende tekst er als volgt uitzien:

STANDPUNT

ARGUMENT 1+

ONDERSTEUNING

ARGUMENT 2+

ONDERSTEUNING

ARGUMENT 3+

ONDERSTEUNING

De overtuigende tekst: argumentatieOm te laten zien dat je als schrijver geen eenzijdig beeld wilt geven, geef je ook enkele tegenargumenten:

STANDPUNT

ARGUMENT 1+

ONDERSTEUNING

ARGUMENT 2+

ONDERSTEUNING

ARGUMENT 3+

ONDERSTEUNING

Tegenargument 1+

weerlegging

Tegenargument 2+

weerlegging

Een weerlegging geeft aan waarom het tegenargument niet een reden is om het oneens te worden met het standpunt van de schrijver

De overtuigende tekst: argumentatieHoe ziet een alinea met een argument eruit?

Alinea met argument 1

Standpunt: Ik vind dat het illegaal downloaden van muziek niet harder moet worden aangepakt/ versoepeld moet worden.

Door illegaal downloaden verdienen beginnende bands meer aan de verkoop van concertkaartjes.(argument 1) = KERNZIN

De universiteit van Leuven heeft onderzocht dat 60% van nieuwe bands die zijn opgericht tussen 2007 en 2010 40% meer kaarten bij concerten verkopen in hun beginjaren, dan bands die zijn begonnen in de periode tussen 1995 en 2000 toen het illegaal downloaden van muziek nog geen rol speelde. (ondersteuning)

De overtuigende tekst: argumentatieINDELING VAN DE TEKST

STANDPUNT

ARGUMENT 1+

ONDERSTEUNING

ARGUMENT 2+

ONDERSTEUNING

ARGUMENT 3+

ONDERSTEUNING

Tegenargument 1+

weerlegging

Tegenargument 2+

weerlegging

INLEIDING

ALINEA ALINEA ALINEA

ALINEA ALINEA

MIDDENSTUK