Schoolplan 2016 – 2020 De Kapstok Op basis van het Attendiz Instituutsplan 2016 – 2020

Datum vaststelling Attendiz: 19-07-2016 Datum instemming MR: 12-07-2016

2

Inhoud Inleiding 3

Algemene schoolgegevens 5

Missie, visie en uitgangspunten van de school 6

Hoe staat onze school ervoor in 2016? 7

Ons onderwijsbeleid 9

Onze opbrengsten 15

Onderwijsondersteuning en leerlingenzorg 21

Veiligheidsbeleid 24

Personeelsbeleid 26

Huisvestings- en financieel beleid 28

Kwaliteitszorg en kwaliteitsbeleid 29

3

1. Inleiding

‘De Kapstok wil leerlingen laten slagen in het vinden van een passende plek op de

arbeidsmarkt.’

Bovenstaande geeft in het kort de doelstelling weer van onze school. De arbeidsgerichte leerroute

(AGL) is bedoeld voor leerlingen in de leeftijd van ca. 12 tot maximaal 20 jaar bij wie wordt ingeschat

dat zij toeleidbaar zijn naar loonvormende arbeid. De AGL is een vorm van eindonderwijs. De

rechtstreekse uitstroom naar arbeid is voor de meeste leerlingen de meest geëigende route naar

economische zelfstandigheid.

De Kapstok is een van de scholen van Attendiz. Attendiz verzorgt het (voortgezet) speciaal onderwijs

aan kinderen met een extra onderwijsbehoefte in de regio Twente. Het gaat hierbij om kinderen met

communicatieve beperkingen, kinderen die lichamelijk gehandicapt en/of langdurig ziek zijn of

kinderen met gedrag- en/of psychiatrische problemen.

Wat alle leerlingen gemeen hebben is dat zij aan het einde van de schoolcarrière uit zullen stromen

naar een passende arbeidsplek, zoveel mogelijk in het bezit van branchegerichte

certificaten. Dat is het einddoel. Om leerlingen naar dit einddoel te

helpen heeft de AGL haar onderwijs ingericht met, naast de

leergebieden, veel aandacht voor algemene maatschappelijke

voorbereiding en persoonlijke vorming en voorbereiding op

arbeid. Dit betekent dat het onderwijs zich richt op een brede

persoonlijke vorming en op competentieontwikkeling rond de

transitiegebieden werken, wonen, vrijetijdsbesteding

en burgerschap. Leren en oefenen in betekenisvolle, praktische

situaties is voor deze leerlingen de meest aangewezen weg. Deze

benadering leidt tot betere resultaten dan 'schools leren' en kan

voor een deel gedragsproblemen voorkomen.

Tegenwoordig worden leerlingen binnen De Kapstok geplaatst

met een toelaatbaarheidsverklaring vanuit het

samenwerkingsverband VO. Om een doorgaande lijn te bewerkstelligen kan het onderwijs verdeeld

worden in drie fasen waarbij de onderwijstijd van de praktijkvakken opbouwt en leerlingen

langzamerhand toegeleid worden naar de gekozen praktijksector. De fasen worden gekoppeld aan

de opbouw in leerjaren van de AGL: de oriëntatiefase (onderbouw), de branchegerichte fase

(middenbouw) en de transitiefase (bovenbouw). Binnen de laatste fase, op de leerwerktrajecten,

zorgen wij door onze methodiek dat vrijwel iedere jongere in staat is om een passende plek te krijgen

op de (gesubsidieerde) arbeidsmarkt.

Aangeleerde kennis en vaardigheden worden steeds meer geïntegreerd in de praktijk. Bovenstaande

fasering moet niet als statisch worden opgevat. De AGL is flexibel, waardoor maatwerk mogelijk blijft.

Als een leerling bijvoorbeeld langere oriëntatie nodig heeft om een keuze te kunnen maken in de

branchegerichte fase wordt de eerste fase verlengd, hetzelfde geldt voor de andere fasen.

4

Dit schoolplan beschrijft ons beleid voor de periode 2016-2020. Het geeft aan hoe wij ons als school

willen profileren en verbeteren. Dit schoolplan beschrijft het onderwijskundig beleid, het

personeelsbeleid, de inrichting van de kwaliteitszorg en de

opbrengsten. Het is enerzijds gebaseerd op het

Attendiz Instituutsplan, en mede gebaseerd op

de verschillende veranderingen en

ontwikkelingen, zoals, Passend

Onderwijs, Toezichtskader (V)SO

Onderwijs-inspectie, Wet Kwaliteit

(V)SO en de Transitie Jeugdzorg.

Anderzijds is het schoolplan

vooral gevormd door de

verschillende gesprekken en de

dialoog tussen teamleden,

medezeggenschapsraad, audit- en

managementteam en bestuur in

de afgelopen periode.

Leo Lammerink

Gerard Groeneweg

Sandy de Munck Mortier

5

2. Algemene schoolgegevens

Naam van onze school: De Kapstok AGL

Adres: Krabbenbosweg 91

7555 ED Hengelo 074-2503890 Info.dekapstok@attendiz.nl www.dekapstok.nl

Denominatie: Neutraal bijzonder

Schooltype: VSO

Bestuur van onze school: Attendiz

Adres: Welbergweg 20

7556 PE Hengelo Postbus 8105 7550 KC Hengelo 0880-103600 info@attendiz.nl www.attendiz.nl

Samenwerkingsverband: VO 2301 www.swv2301.nl

VO 2302 www.vo3202.nl

Aantal medewerkers op onze school: in aantallen: 112 in fte's: 85,5

Directie in aantallen: 4 in fte's: 2,5

Aantal leerlingen per 1 oktober 2015: 348

Verdeling van de leerlingaantallen: schooltype: OB/AG MB/AG BB/AG

3 44 301

6

3. Missie, visie en uitgangspunten van de school De Kapstok AGL is één van de scholen die vallen onder het bestuur van Attendiz. De centrale missie

van Attendiz is:

Alle kinderen met specifieke onderwijsbehoeften:

krijgen de kansen die nodig zijn om zich optimaal

te kunnen ontwikkelen.

bieden wij de ondersteuning die zij nodig

hebben in hun ontwikkeling.

horen erbij; geen leerling wordt om

reden van een individuele beperking,

aanleg, tempo of motivatie

uitgesloten.

3.1 De missie van onze school De Kapstok is in de regio Twente het

expertisecentrum voor de arbeidsmarktgerichte

leerweg. Vanuit de missie dat iedere leerling geschakeld

wordt naar een passende plek op de (gesubsidieerde) arbeidsmarkt, werkt

De Kapstok samen met instanties als (jeugd)hulpverlening, UWV, gemeenten en andere betrokkenen

die ook een rol spelen in de ontwikkeling van de jongere. De doorlopende leerlijn AGL bereidt de

leerlingen optimaal voor op een passende en realistische werkplek.

3.2 De visie van onze school Onze visie is dat door te werken aan het verminderen/wegnemen van sociaal-emotionele

belemmeringen of het leren omgaan met deze belemmeringen/ beperkingen, de basis wordt gelegd

om de gedragsproblematiek naar de achtergrond te verschuiven. Leerlingen worden daarmee in

staat gesteld om te participeren in de maatschappij. De onderwijsbehoefte van de leerling is het

motief van ons handelen. Wederkerigheid en gelijkwaardigheid in de contacten met leerlingen staan

hoog in het vaandel.

Onze visie op onderwijs

We willen het beste uit de leerling halen. Onze omgeving mag ons aanspreken op het ontwerpen en

aanbieden van passend onderwijs. We werken resultaat- en opbrengstgericht.

Onze visie op een veilig schoolklimaat

De Kapstok hecht veel waarden aan pedagogische veiligheid. We hebben stevig ingezet op positieve

bejegening (PBS), oplossingsgericht werken en toewerken naar het gewenste perspectief. Onze

kernwaarden zijn: veiligheid, verantwoordelijkheid en respect.

De leerlingen van De Kapstok worden onder meer gekenmerkt door het feit dat zij veelal moeizaam

functioneren in sociale situaties. Zij zijn niet per definitie weerbaar en het ontbreekt hen veelal aan

die competenties die nodig zijn om zich in de maatschappij staande te houden. Hierdoor kunnen

ongewild onveilige situaties ontstaan of worden sociale situaties als onveilig ervaren. De Kapstok

besteedt veel aandacht aan de sociale en emotionele ontwikkeling van de leerlingen.

7

4. Hoe staat onze school er voor in 2016?

Het onderwijsbeleid van onze school wordt door een aantal factoren bepaald. De hoofdlijnen van het

beleid worden bepaald door de overheid. Landelijke ontwikkelingen zijn in algemene zin bepalend

voor de richting van het onderwijs. Tussen datgene wat vanuit de overheid wordt bepaald en

datgene wat de school tot haar eigen ambities rekent, reikt Attendiz, het bestuur van onze school,

richtlijnen aan die mede de inhoudelijke (in)richting van onze school inkleuren. Tenslotte bepaalt

onze school zelf hoe het onderwijsbeleid voor de komende jaren zal worden vormgegeven.

4.1 Kansen & bedreigingen, sterke & zwakke punten van onze school De Kapstok had in het schooljaar 2014-2015 twee gezichten. Het ene was heel positief. Nooit tevoren

had de school zoveel leerlingen: 371! In december 2014 reikte staatssecretaris Klijnsma de ESF Award

aan De Kapstok uit, een prestigieuze prijs voor het project dat op de beste wijze laat zien waarom het

Europees Sociaal Fonds het verschil maakt. In het kader van de doorontwikkeling van het VSO binnen

Attendiz werd in februari 2015 voor De Kapstok de stip op de horizon gezet dat zij in stappen zou

uitgroeien tot school voor de arbeidsmarktgerichte leerweg, waardoor ook de onderbouw van de

AGL door De Kapstok verzorgd gaat worden. De projectgroep die de onderwijskundige kant hiervan

zou voorbereiden, ging enthousiast aan de slag.

Wolkeloos was de hemel natuurlijk niet. In de eerste plaats werd steeds duidelijker dat de nieuwe

eisen die wet- en regelgeving stellen aan de scholen voor leerlingen met uitstroomprofiel arbeid,

gevolgen zou hebben voor de inzet van het onderwijzend personeel. In de tweede plaats was voor

het 2e jaar te zien dat de invoering van de Kwaliteitswet (V)SO op termijn grote gevolgen blijkt te

hebben voor de profielkeuze van leerlingen aan het begin van het voortgezet onderwijs. Door de

Kwaliteitswet (V)SO kent het SO en het VSO dezelfde onderwijssoorten en uitstroomprofielen als het

reguliere funderende onderwijs. Nu Attendiz daarmee een jaar of 5 ervaring heeft opgedaan, tekent

zich af dat 9 van de 10 leerlingen die in het eerste jaar van het VSO beginnen, naar diplomagerichte

leerwegen gaan en 1 van de 10 voor de AGL kiest. Een vergelijkbaar patroon is bekend uit het

reguliere onderwijs. Ook daar gaat in de overgang van PO naar VO 95% van de leerlingen naar

diplomagerichte leerwegen en ± 5% naar het praktijkonderwijs.

8

Onze school staat op het standpunt dat bedreigingen die op onze school afkomen, voor zover mogelijk, geneutraliseerd moeten worden en dat de kansen die zich aandienen moeten worden verzilverd. Bedreigingen voor onze school Het teruglopende leerlingaantal door passend onderwijs is een grote bedreiging voor onze school.

We verwachten een krimp van 350 naar 200 leerlingen in de midden- en bovenbouw van de AGL. Dit

heeft zeker gevolgen voor de huidige infrastructuur van de Leerwerktrajecten van De Kapstok. De

periode van een toegekende TLV kan een bedreiging zijn van de voortgang van het onderwijs van de

leerling in de AGL.

Kansen voor onze school De tijd van krimp en reorganisatie biedt ook kansen om de goed lopende leerwerktrajecten (met

uitzicht op werk) te blijven borgen. Een doorlopende leerlijn AGL neerzetten van 12-20 jaar is onze

opdracht van het bestuur. We zijn intensief bezig met PBS en het directe instructiemodel. Deze

methodieken willen we verder optimaliseren. PBS helpt bij het verminderen van gedragsproblemen

van leerlingen en het verbeteren van het schoolklimaat en het welbevinden van de leerlingen.

Zwakke punten voor onze school Een zwak punt van de organisatie is de samenstelling van het personeel (relatief veel technisch

assistenten) en de ouderbetrokkenheid. Gezien het feit dat de onderbouw en middenbouw per

schooljaar 2016-2017 bij De Kapstok zijn ondergebracht moeten we de doorgaande leerlijnen op alle

vakgebieden door ontwikkelen. Hier willen we deze schoolplanperiode op inzetten.

Sterke punten van onze school De goed uitgeruste leerwerkplaatsen en het arbeidsgerichte leerstofaanbod (branche opleidingen)

zijn in de branchegerichte - en transitiefase een sterk punt van de school. Ook is de Kapstok sterk in

het verzorgen van ROC-opleidingen voor leerlingen binnen het verdiepte arrangement. Alle

leerlingen kunnen binnen De Kapstok succeservaringen opdoen.

4.2 Vooruitblik 2016 – 2020 We weten waar de belangrijkste aandachtspunten voor onze school liggen. Die aandachtspunten

zetten we om in concrete doelstellingen. In de volgende hoofdstukken lichten wij toe op welke

accenten ons beleid komt te liggen en welk tijdpad daaraan hangt. Ieder van de 9 kwaliteitsaspecten

uit het Attendiz kwaliteitskader komt daarbij aan bod.

9

5. Ons onderwijsbeleid De wet Passend Onderwijs en de wet Kwaliteit (V)SO bieden op landelijk niveau de belangrijkste

kaders waarbinnen het onderwijs op onze school wordt vormgegeven. Deze nieuwe wetten hebben

voor Attendiz geleid tot twee belangrijke uitgangspunten: maximale ontplooiing en thuisnabij

onderwijs. Deze twee uitgangspunten vormen de input voor een aantal belangrijke ontwikkelpunten.

Met de kwaliteitskaarten biedt Attendiz onze school een stevig handvat om systematisch aan de

invoering en borging van deze ontwikkelpunten te werken. In het volgende hoofdstuk staan wij

uitgebreid stil bij onze opbrengsten. In dit hoofdstuk lichten wij de volgende kwaliteitsaspecten toe:

Leerstofaanbod

Onderwijstijd

5.1 Ons leerstofaanbod Een boeiend leerstofaanbod vinden wij belangrijk. Naast een sterk programma, geldt dat onze

leraren het onderwijs op een dusdanige manier weten aan te bieden dat leerlingen worden

uitgedaagd tot leren en ontdekken én dat zij plezier ervaren in het leren door het opdoen van

succeservaringen. Hiermee wordt het leerrendement van de leerlingen vergroot. Ons leerstofaanbod

is eigentijds, breed en afgestemd op de kerndoelen. Onze leraren stemmen dit af op de

onderwijsbehoeften die kenmerkend zijn voor de leerlingpopulatie. Waar dat gewenst is, verbreden

of verdiepen we het aanbod.

Vak Methode/Leerlijn Korte toelichting

Nederlandse taal en communicatie

Deviant en Strux SLO leerlijn

Deviant geborgd. Strux aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017.

Rekenen en Wiskunde Deviant en Strux SLO leerlijn

Deviant geborgd. Strux aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017.

Engelse taal Deviant en Strux SLO leerlijn

Deviant geborgd. Strux aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017.

Mens, natuur en techniek - Koken - Plant en Dier - Techniek - Dienstverlening en

Zorg - Verkoop en Retail - EHBO

Werkportfolio, Promotie, Strux en Branche-opleidingen SLO leerlijn Oranje kruis werkboek en Schooltv De Mens en Schooltv EHBO

Aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017 Geborgd

Mens & Maatschappij Deviant en Strux en Kies

Deviant en Kies geborgd. Strux aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017.

Culturele oriëntatie en Creatieve expressie

SLO leerlijn Aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017

Bewegen en Sport SLO leerlijn Aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017

Voorbereiding op Arbeid Strux Leerlijn ‘Werken met competenties’

Aanwezig, doorontwikkeling in schooljaar 2016-2017.

Leergebied overstijgende doelen (LGO)

Leefstijl en Kies Deviant Geborgd

10

5.2 Onze onderwijstijd De belangrijkste taak van onze school is

kwalitatief goed onderwijs geven. De

tijden waarop onze school lesgeeft, de

schooltijden, bepalen wij zelf en die

zijn terug te vinden in onze schoolgids.

De overheid heeft vastgelegd hoeveel

tijd scholen moeten besteden aan

onderwijs, de onderwijstijd.

Onderwijstijd beschouwen wij als een

middel om beleidskeuzes te

verwezenlijken. Wij verdelen de tijd

zodanig over de vakken dat leerlingen in

staat zijn het onderwijsprogramma tot

zich te nemen. De verdeling van de

onderwijstijd past bij het

uitstroomprofiel van onze school.

In onderstaande tabel geven wij weer hoeveel tijd wij gemiddeld (basisarrangement) aan welke

vaardigheden besteden:

Vakken: Lesuren van 45 minuten:

AGL 1 AGL 2 AGL 3 AGL 4 AGL 5 AGL 6

Leergebied specifieke doelen

Nederlandse taal en communicatie 4 4 2 2 1 1

Rekenen & wiskunde 4 4 2 2 1 1

Engels 2 2 2 2 0 0

Mens & Maatschappij (biologie, geschiedenis, aardrijkskunde, seksuele vorming, verkeer, burgerschap, vrije tijd besteding)

3 3 1 1 0 0

Bewegen en sport 2 2 2 1 1 1

Mens, natuur & techniek: 9 9 3

- Koken 3 3 3 X x x

- Plant en Dier 3 3 3 X x x

- Techniek 3 3 3 X x x

- Dienstverlening & Zorg 3 3 3 X x x

- Verkoop & Retail 0 0 2 X x x

- EHBO (met Jeugd EHBO diploma) 2 2 0 0 0 0

Culturele oriëntatie en creatieve expressie 1 1 1 0 0 0

Leergebied overstijgende doelen

LGO (SOVA, Burgerschap) 2 2 1 1 0 0

ICT & Sociale media 1 1 1 1 1 0

Voorbereiding op Arbeid 2 2 2 2 1 1

Stage 0 0 7 BES 14 BES 21 ZES 28 ZES

Totaal: 35 35 35 35 35 35

11

Onderbouwing advieslesurentabel AGL. De Arbeidsmarkt Gerichte Leerroute (AGL) van De Kapstok is bedoeld voor VSO-leerlingen die middels een praktische benadering leren en voorbereid worden op de arbeidsmarkt. Ze leren door praktijk- en succeservaringen op te doen. Deze leerlingen komen meer tot ontplooiing in de praktijk dan in een theoretische setting. De keuze voor plaatsing van een leerling in de AGL kan te maken hebben met de volgende leerlingenkenmerken:

Beperkte cognitieve vermogens (behorend tot de doelgroep praktijkonderwijs) in combinatie met gedrags- of psychiatrische problematiek.

Ernstige gedragsproblemen en/ of psychiatrische problematiek waardoor de leerling, ondanks gemiddelde of bovengemiddelde capaciteiten niet in staat is om de diplomagerichte leerroute (DGL) te volgen.

In de onderbouw hebben de leerlingen meer uren theorie dan praktijk. De vakken Nederlandse taal en Rekenen & wiskunde krijgen veel aandacht. Hiermee willen we een zo goed mogelijke theoretische basis neerzetten, om uiteindelijk in 6 leerjaren het referentieniveau 1F te kunnen behalen. Ook wordt er aandacht besteed aan Engels. De Kapstok heeft de keuze gemaakt om het leerstofaanbod Engels, net als het leerstofaanbod Mens & Maatschappij en LGO (Sova) in 4 schooljaren aan te bieden, zodat er in de bovenbouw meer ruimte is voor stage en de praktijkvakken. Daarna worden kennis en vaardigheden van betreffende vakken onderhouden door toepassing in de stage en de praktijkvakken. Binnen de LGO valt ook het vak ICT & Sociale media. Dit wordt gegeven in 5 leerjaren aangezien wij dit een belangrijk item vinden om zelfstandig te kunnen functioneren in de maatschappij.

12

Het lesstofaanbod Bewegen en Sport en Voorbereiding op Arbeid wordt in 6 leerjaren aangeboden. De leerlingen volgen in de eerste 3 jaren de verschillende vakken Mens, natuur & techniek zoals in de adviesurentabel genoemd. Hierbij hoort in de eerste 2 jaren gemiddeld een dag Begeleide interne stage (BIS) op de hoofdlocatie Krabbenbosweg. Na het 3e leerjaar maakt de leerling een keuze voor een profiel en specialiseert zich hierin. De aandacht van meer theoretische kennis opdoen verschuift naar meer praktische werknemersvaardigheden opdoen. Vanaf het 3e leerjaar loopt de leerling een begeleide externe stage (BES) op de leerwerktrajecten van De Kapstok. De leerkracht begeleidt de leerlingen die (nog) niet zelfstandig naar de leerwerktrajecten kunnen. Iedere BES hoort bij een profiel. Vanaf het 4e jaar loopt de leerling 2 dagen een BES op de Leerwerktrajecten van De Kapstok. In het 5e leerjaar lopen de leerlingen vanuit de leerwerktrajecten zelfstandige externe stage (ZES) bij bedrijven. We bouwen dit geleidelijk op naar 3 dagen ZES. In het 6e jaar mogen de leerlingen maximaal 4 dagen een ZES lopen. De uitstoom naar werk verloopt hierdoor geleidelijk. Hierboven wordt het basisarrangement van De Kapstok beschreven. Wanneer leerlingen op 1 of

meer vakgebieden een intensief of verdiept arrangement volgen staat dit in het portfolio

beschreven. Wij stemmen onze onderwijstijd af op verschillen tussen leerlingen, zowel tijdens de les

(instructie- en verwerkingstijd) als daarbuiten.

De Kapstok besteedt veel aandacht aan het terugdringen van lesuitval en verzuim van leerlingen. Binnen Attendiz is er een verzuimbeleid opgesteld, daarnaast hanteert De Kapstok binnen de bovenbouw (leerjaar 5 en 6) onderstaand schema.

13

Mentor neemt dezelfde dag contact op met de leerling

(en ouders indien leerling jonger dan 18) en stimuleert

leerling om toch op school te komen

Mentor neemt contact op met orthopedagoog en/ of directeur voor overleg

Leerlingen jonger dan 18 jaar Leerlingen ouder dan 18 jaar

Mentor meldt bij Leerplicht van

de gemeente waar de leerling

woont

Mentor vult formulier kennisgeving

vermoedelijk ongeoorloofd

verzuim in (Kapstokorganisatiemap/

Leerplicht en RMC)

Motiveringsplan opstellen door

mentor, leerling en evt.

orthopedagoog/ directeur

Mentor legt afspraken vast

Overplaatsing naar

een ander leerwerktraject

een andere (vso) school

Of een RMC melding (Kapstokorganisatiemap/ Leerplicht en

RMC)

Zonder Wajong

Overdrachtsgesprek met

Arbeidsdeskundige en mentor vult

met leerling

Wijzigingsformulier Wajong-

uitkering in (Kapstokorganisatiemap/

Leerlingenzorg/ Wajong)

Ongeoorloofd

Verzuim = bij aanhoudend verzuim

Mentor maakt een eindverslag

Motiveringsplan opstellen door

mentor, leerling en evt.

orthopedagoog/ directeur

Mentor legt afspraken vast

Motiveringsplan opstellen door

mentor, leerling en evt.

orthopedagoog/ directeur

Mentor legt afspraken vast

Met Wajong

Orthopedagoog meldt bij

Arbeidsdeskundige

Overplaatsing naar

een ander leerwerktraject

een andere (vso) school

Of een RMC melding (Kapstokorganisatiemap/ Leerplicht en

RMC)

14

5.3 Vooruitblik 2016 – 2020 Doelen m.b.t. het leerstofaanbod:

1. Implementatie nieuwe methode Strux. 2. We spelen in op de talenten en leerbehoeften van leerlingen door:

a) Het onderwijsleerproces jaarlijks te evalueren en bij te stellen. b) Aandacht te besteden aan beroepskeuzes van leerlingen. c) Het invoeren van PBS op alle Kapstoklocaties. d) Het invoeren van het directe instructiemodel op alle Kapstoklocaties. e) Het invoeren van de ABC-methodiek op alle Kapstoklocaties.

3. We werken aan de doorgaande leerlijn van de AGL door het aankleden van leerlijnen en het maken van lesplanners, met extra aandacht voor ICT, Creatieve en Lichamelijke ontwikkeling. We richten de arrangementen verdiept, basis en intensief in.

4. We hebben in 2020 het werken op basis van 21st century skills geïntegreerd in de dagelijkse praktijk door:

a) 10 medewerkers te stimuleren om het cursusaanbod 21st century skills van de Attendizacademie te volgen.

b) Het onderwijs bij De Kapstok boeiend en betekenisvol te maken. Doelen m.b.t. de onderwijstijd:

5. Vanuit data sturen op de onderwijsbehoeften van de leerlingen binnen de verschillende vakken.

6. Vergroten van effectieve onderwijstijd per vakgebied. Doelen m.b.t. contacten met ouders/verzorgers:

7. De Kapstok organiseert voortgangsgesprekken met ouders/verzorgers en bevordert onderlinge contacten tussen school, ouders/verzorgers en jeugdhulpverlening.

8. De Kapstok brengt nieuwsbrieven uit. 9. De Kapstok neemt de rol van de ouders op in het stagebeleidsplan.

2016-2017 2017-2018 2018-2019 2019-2020

1 X X X X

2 c,d,e c,d,e c,d,e a,c,d,e b,c b,c c a,c a a

3 X X X X

4 b b b a a a a,b

5 X X X X

6 X X X X

7 X X X X X X X X

8 X X X X X X X X

9 X

15

6. Onze opbrengsten

Opbrengstgericht werken betekent dat de leeropbrengsten van de leerling, de klas en de school het

uitgangspunt zijn geworden. Wij werken opbrengstgericht door ons planmatig in te zetten voor het

verbeteren van de vorderingen van onze leerlingen. Dit doen wij door hoge doelen te stellen, hieraan

gericht te werken en onze leerlingen systematisch te volgen in hun vorderingen.

6.1 Opbrengstgericht werken – hoe doen wij dat in onze school? Wij willen de toegevoegde waarde van ons onderwijs aantonen. We kijken daarom niet alleen naar

de eindopbrengsten van onze leerlingen, maar we zetten deze resultaten ook af tegen een relevante

standaard. Dat gebeurt op 3 niveaus:

1. Op schoolniveau

2. Op groepsniveau

3. Op leerlingniveau

Schoolbespreking

Twee keer per schooljaar meten we of de leeropbrengsten van alle leerlingen in de school op het

juiste niveau liggen. Dat doen we tijdens een schoolbespreking. Indien nodig nemen we maatregelen

die de hele school aangaan.

Groepsbespreking

Twee keer per schooljaar meten we of de leeropbrengsten in elke groep in lijn liggen met de ambitie

schoolstandaarden. Deze vergelijking zegt ons of we maatregelen moeten nemen ten aanzien van de

hele groep.

Individuele bespreking

De vraag die twee keer per schooljaar beantwoord moet worden is: wat heeft dit kind nodig om zijn

of haar ontwikkelingsperspectief te behalen? Soms moeten we het onderwijs aan een leerling nog

iets verder aanscherpen, omdat de onderwijsaanpak die hij ontvangt, niet passend is bij zijn

behoeften. We signaleren deze leerlingen aan de hand van drie criteria:

Er is sprake van onvoldoende vaardigheidsgroei.

Er is sprake van een hiaat in de leerstofbeheersing.

Er is sprake van een situatie van ‘niet gedijen’, van onvoldoende welbevinden en

betrokkenheid.

Voor een leerling die aan een van deze criteria voldoet, verzamelen we

handelingsgerichte gegevens, bepalen we welk doel we willen nastreven

en wat zijn onderwijsbehoeften zijn. Op grond hiervan nemen we een

individuele maatregel of we wijzigen van arrangement. Eventueel

kan het ontwikkelingsperspectief worden aangepast. Als er veel

gelijksoortige individuele maatregelen nodig zijn, dan pakken we

dit groepsgewijs aan.

16

Doelen m.b.t. resultaten en opbrengsten Leergebied specifieke doelen: 1. Ambitie individueel

≥ 5.5 = beheersing 2. Ambitie groepstandaard per schooljaar

80% van de leerlingen beheerst de stof ( ≥ 5.5 = beheersing). 3. Ambitie schoolstandaard

80% van de groepen voldoet aan de groepsstandaard Doelen m.b.t. resultaten en opbrengsten Leergebied overstijgende doelen:

1. Ambitie individueel (leerkracht-vragenlijst) Norm is 3.

2. Ambitie groepstandaard per schooljaar 75% van de leerlingen scoren een totaalscore van ≥ 3

3. Ambitie schoolstandaard 75% van de groepen voldoen aan de groepsstandaard

Doelen m.b.t. resultaten en opbrengsten Voorbereiding op Arbeid:

1. Ambitie individueel Einde Oriëntatiefase: norm is 2,5. Einde Branchegerichte fase: norm is 4. Einde Transitiefase: norm is 5.

2. Ambitie groepstandaard per schooljaar 75% beheerst de doelen van de fase.

3. Ambitie schoolstandaard 75% van de groepen voldoen aan de groepsstandaard

17

Doelen m.b.t. eindresultaten en eindopbrengsten: 1. Nederlands en Rekenen en Wiskunde

25% van de leerlingen beheerst 2F 75% van de leerlingen beheerst 1F

2. 90% van de leerlingen beheerst op weg naar 1F 3. 35% stroomt uit naar een gesubsidieerde arbeidsplek (Participatiewet) 4. 20% stroomt uit naar een reguliere arbeidsplek 5. 20 % stroomt uit naar vervolgonderwijs (BBL, mbo) 6. 15% stroomt uit naar arbeidsmatige dagbesteding 7. 75% van de leerlingen behaalt de uitstroombestemming in het ontwikkelingsperspectief 8. 80% van de leerlingen zit ten minste twee jaar voor de leerling uitstroomt in de leerroute die

hij/zij volgt. 9. 80% van de leerlingen zit twee jaar na dato nog op de uitstroombestemming.

6.2 Onze opbrengsten – hoe staan wij ervoor? Elk schooljaar verantwoorden wij ons over de opbrengsten van ons onderwijs in relatie tot de

vastgestelde ontwikkelingsperspectieven. Centraal staat dat wij ‘eruit halen wat erin zit’: op het

gebied van Nederlandse taal, Rekenen en wiskunde en sociale competenties in het bijzonder. In de

toekomst zullen er landelijke ‘standaarden’ komen voor het (voortgezet) speciaal onderwijs. Omdat

die er op dit moment niet zijn, vergelijken we de behaalde opbrengsten op grond van school-eigen

standaarden en maken we duidelijk welke consequenties wij aan de uitkomsten van de evaluatie

verbinden voor de inrichting van ons onderwijs. We doen dat eveneens ten aanzien van de

bestendiging van onze leerlingen. In oktober doen we, mede vanwege de opbrengstbevraging van de

Inspectie van het Onderwijs in november, tot twee jaar na verwijzing navraag naar onze oud-

leerlingen.

18

6.3 Behaalt onze school vooraf gestelde doelen? Op de website van onze school vindt u het document ‘Opbrengsten van het VSO De Kapstok’. U vindt

daarin onder andere de uitstroomgegevens van onze leerlingen, zowel einduitstroom als tussentijdse

uitstroom. Ook wordt daarin de vergelijking gemaakt tussen de uitstroom en de verwachting die in

het OPP werd gesteld. Tevens maken wij een analyse van deze resultaten en verbinden wij daar

consequenties aan voor de inrichting van ons onderwijs in het daarop volgende schooljaar.

De Kapstok is tevreden over de leeropbrengsten van deze moeilijk bemiddelbare en kwetsbare groep. Te verwachten is een verdere verzwaring van de doelgroep. De conjunctuur, economische recessie maakt nog steeds dat het moeilijk is om leerlingen uit te laten stromen naar de arbeidsmarkt. Onze cijfers zijn wat betreft de uitstroom naar arbeid afgelopen schooljaren nagenoeg hetzelfde gebleven. Om deze leeropbrengsten te behouden, zullen we de inrichting van ons onderwijs meer moeten toespitsen op deze complexere doelgroep. De verwachting voor de komende jaren is dat leerlingen meer door zullen stromen naar de (al dan niet gesubsidieerde) arbeidsmarkt en minder naar het ROC. Dit in verband met de veranderende doelgroep.

6.4 Bestendiging – hoe gaat het met onze leerlingen na verlaten van onze school? De leerlingen worden gedurende een periode van 2 jaar na uitstroom gevolgd door de school.

Uitgangspunt is dat de leerroute behorend bij het gekozen uitstroomperspectief de leerling in

voldoende mate toerust om met succes het onderwijs, c.q. de arbeid, c.q. de dagbesteding, al dan

niet met extra ondersteuning, op de uitstroombestemming te kunnen volgen. Dat betekent dat er

van uit mag worden gegaan dat de leerling twee jaar na plaatsing in beginsel nog steeds op die plek

zit, ofwel is doorverwezen naar een plek die in lijn ligt met de uitstroomplek.

Als school spannen we ons in om er voor te zorgen dat we zicht hebben op de eisen die de

uitstroombestemmingen stellen aan onze leerlingen. We stemmen ons onderwijsaanbod daarop af.

19

Ook verzamelen we informatie om zicht te houden op de bestendiging van de verworven plaatsen.

We doen dit jaarlijks in oktober. Dat doen we, mede vanwege de opbrengstbevraging van de

Inspectie van het Onderwijs in november, tot twee jaar na verwijzing. In onderstaande tabel staan

gegevens opgenomen over het leerling-cohort van twee jaren geleden.

Bestendiging leerlingen 2 schooljaren geleden: schooljaar 2013-2014

Aantal Percentages

Nog op de uitstroombestemming (incl. verhuizing of vervolgschool die in lijn ligt met uitstroombestemming)

92 72

Niet meer op de vervolgbestemming (incl. opstroom) 29 (6 opstroom)

23 (5 % opstroom)

Onbekend / anders 1 0,8

Totaal 128 100

Bij De Kapstok hanteren we de 80-20% regel als

schoolstandaard voor een goede bestendiging. Wij zijn

tevreden indien 80% of meer nog op de zelfde

uitstroombestemming zit. We zitten hier onder

met 72%. Aangezien er aan het einde

schooljaar 2013-2014 ook 6 leerlingen naar

niveau 1 (Entree) van het ROC gegaan zijn

en nu (conform verwachting) op niveau 2

zitten zijn we met 78% in de buurt van ons

doel. Gezien de huidige conjunctuur (3

leerlingen werkten bij een bedrijf dat

failliet is gegaan en zijn werkzoekend) zijn

we tevreden over deze resultaten.

Voor de komende jaren kunnen we

concluderen dat we minder tijd krijgen van de

samenwerkingsverbanden om leerlingen

uit te laten stromen naar een passende

plek in de maatschappij. Waar leerlingen

eerder tot 20 jaar van VSO gebruik mochten maken, wordt dat in veel gevallen nu tot en met 18 jaar.

Wij realiseren ons binnen De Kapstok dat wij nu in een fase zitten waar er krapte op de arbeidsmarkt

is. Binnen bepaalde sectoren zijn er weinig mogelijkheden en zal er extra veel moeite gedaan moeten

worden om een plek binnen de arbeidsmarkt te vinden. Hierdoor zien we ieder jaar dat er een groep

leerlingen (en ouders) er toch voor kiest om zich aan te melden bij het ROC voor een

vervolgopleiding. De doelgroep die nu binnenkomt in de onderbouw beschikt over minder cognitieve

vermogens en hierdoor verwachten we dat doorstroom naar het ROC minder gaat worden. Voor De

Kapstok is het belangrijk om te blijven investeren in de branche-opleidingen die aansluiten op de

arbeidsmarkt (waar is vraag naar?). Dit betekent dat we markt-gestuurd zullen blijven opereren. De

aansluiting opleiding, stage, werk zal in de toekomst beter te volgen zijn door het nieuwe

leerlingvolgsysteem Presentis, waardoor hiaten in de ontwikkeling eerder gesignaleerd kunnen

worden.

20

De samenwerking met UWV en gemeenten in

deze regio zijn vanaf het schooljaar 2014-2015

geïntensiveerd als het gaat om nieuwe wet-

en regelgeving. De stage- en

trajectbegeleiders van De Opstap zijn goed

op de hoogte van de participatiewet, het

doelgroepenregister en dragen actief bij

aan bewustwording in de maatschappij

(werkgevers en stageplaatsen) omtrent

jongeren met beperkingen en hun

mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

De Kapstok streeft te allen tijden naar het

verkleinen van de overgang tussen het VSO en de

uitstroombestemming arbeid. We zetten in een

aantal gevallen jobcoaches in die de schoolverlaters

kennen vanuit de schoolperiode.

6.5 Vooruitblik 2016 – 2020

1. Resultaten en leeropbrengsten (individueel, groepsstandaard en schoolstandaard) twee keer per jaar evalueren.

2. De Kapstok analyseert deze gegevens en betrekt deze bij de kwaliteitsverbetering van het onderwijs.

3. De Kapstok geeft informatie over de mate waarin zij erin slaagt de uitstroombestemmingen uit de ontwikkelingsperspectieven te realiseren en heeft overleg hierover met werkgevers en mbo.

4. De Kapstok informeert ouders duidelijk over de kwaliteit van de school.

2016-2017 2017-2018 2018-2019 2019-2020

1 X X X X X X X X

2 X X X X

3 X X X X

4 X X X X

21

7. Onderwijsondersteuning en leerlingenzorg De leerling staat centraal, de leraar als spil en de specifieke deskundige de ondersteuner. Onze

school volgt en begeleidt de leerlingen zodanig dat zij een ononderbroken ontwikkeling kunnen

doorlopen. Deze opvatting strookt met het beleid van het ministerie van OCW rond passend

onderwijs en met de invoering van de wet Kwaliteit (V)SO. Vanuit dit kader, lichten wij in dit

hoofdstuk de volgende kwaliteitskaarten toe:

1. Zorg en begeleiding

2. Afstemming

3. Klassenmanagement

7.1 Zorg en begeleiding – ons schoolondersteuningsprofiel In ons schoolondersteuningsprofiel leggen wij vast welke ondersteuning onze school kan bieden en

welke ambities onze school heeft voor de toekomst. Op basis van het profiel inventariseren wij welke

expertise moet worden ontwikkeld en wat dat betekent voor de scholing van ons team.

De Attendiz Academie speelt daarin een belangrijke rol. Medewerkers leren van elkaar en met elkaar.

De grote uitdaging voor de komende periode is het vergroten van de competenties bij onze

medewerkers, zodat de ontwikkeling van onze leerlingen geoptimaliseerd wordt.

De afgelopen jaren hebben we veel geïnvesteerd in scholing en begeleiding van leerkrachten en

(technisch) onderwijsassistenten vanuit onze Kapstokacademie met als doel om de zorg en

begeleiding te verbeteren. Hier zijn de volgende modules aan bod gekomen:

Professioneel handelen

Effectieve instructie met een instructiemodel

Leerlingen met contactuele beperkingen

Mentortaken 1 en 2

Omgaan met agressie

Omgaan met moeilijk gedrag

Praten met leerlingen

Word, Excel en timemanagement

In het schooljaar 2014-2015 en 2015-2016 hebben we een pilot gedraaid met PBS binnen een aantal

leerwerktrajecten. De bevindingen hiervan zijn positief. Empirisch onderzoek heeft aangetoond dat

het welbevinden van leerlingen en de positieve interacties tussen leerlingen en leerkrachten

toegenomen zijn op deze leerwerktrajecten. Het managementteam heeft op basis van deze

informatie besloten om vanaf het schooljaar 2016-2017 gefaseerd PBS op alle locaties in te voeren.

22

7.2 Afstemming Niet de beperkingen, maar de mogelijkheden van de leerling staan centraal. Het potentieel van al

onze leerlingen is vastgelegd in het ontwikkelingsperspectief. Leerlingen verschillen en dat mag; dat

is normaal. Onze school houdt rekening met de verschillen tussen leerlingen. Wij verzamelen over

iedere leerling systematisch informatie over de voortgang in de ontwikkeling met behulp van

toetsen, observaties, gesprekken en (zelf)rapportages. De leraren gebruiken deze informatie om het

onderwijs dagelijks en op langere termijn af te stemmen op het niveau en de ontwikkeling van de

leerlingen. Wanneer leerlingen niet genoeg lijken te profiteren van het onderwijs, gaat de school na

waar de ontwikkeling stagneert en wat mogelijke verklaringen hiervoor zijn. Wij vinden het

noodzakelijk dat onze leraren binnen hun groep differentiëren in aanbod, instructie, verwerkingstijd,

en begeleiding.

23

Gedurende het hele schooljaar is er afstemming tussen de groepen, medewerkers en de CvB

(Commissie voor de Begeleiding) over de leerling en de resultaten en opbrengsten.

De CvB voert de regie en is verantwoordelijk voor het bieden van de juiste ondersteuning en

begeleiding op schoolniveau, groepsniveau en individueel niveau. De CvB bestaat uit de directeur, de

zorg coördinator, de gedragswetenschapper en de jeugdarts en maatschappelijk werk op afroep. De

CvB bewaakt de leerlingenzorg van de start op De Kapstok tot aan de transitie naar arbeid.

De zorgstructuur wordt beschreven in het document ‘de vlootschouw van De Kapstok’. Het

stappenplan wordt binnen onze school gehanteerd en geeft richting aan het planmatig handelen.

7.3 Klassenmanagement Klassenmanagement is de manier waarop het onderwijs in de klas georganiseerd wordt. Bij goed

klassenmanagement worden problemen niet alleen goed opgelost, ze worden gebruikt om van te

leren en liever nog, voorkomen. Ook nu is er een centrale rol weggelegd voor de leraar. Hij of zij is

verantwoordelijk voor de lesinhoud, de manier van werken, de instructie en de relatie tussen leraar

en leerlingen. Goed klassenmanagement is de pijler van het onderwijs. Daarom plant en structureert

de leraar zijn of haar eigen handelen, op basis van de informatie die er over de leerlingen

beschikbaar is. Zij zorgen ervoor dat het niveau en de inhoud van hun lessen past bij het beoogde

uitstroomprofiel van de leerlingen. Leraren worden geschoold in lesgeven volgens het Direct

Instructiemodel.

7.4 Vooruitblik 2016 – 2020 1. Implementatie van een nieuw leerlingvolgsysteem Presentis, leerlijn AGL is geborgd. 2. We beschikken over een actueel schoolondersteuningsprofiel. 3. Invoering van werken met het Direct Instructiemodel op alle locaties. 4. De Kapstok werkt met de kwaliteitskaarten als handvat om de kwaliteit op peil te houden. 5. We werken binnen de AGL met een actueel ontwikkelingsperspectief dat jaarlijks wordt

geëvalueerd.

2016-2017 2017-2018 2018-2019 2019-2020

1 X X X X X X X X X X X X X X X X

2 X X X X

3 X X X X X X X X X X X X X X X X

4 X X X X X X X X X

5 X X X X

24

8. Veiligheidsbeleid Attendiz streeft op al haar scholen een klimaat na dat de veiligheid garandeert voor iedereen die bij

school betrokken is. Op dit moment (2016) wordt er binnen Attendiz gewerkt aan het opstellen van

protocollen op diverse veiligheid gerelateerde onderwerpen (HTTP://support.attendiz.nl/arbo).

Hierbij valt te denken aan; pestprotocol, protocol medisch handelen, protocol keuring

speeltoestellen, etc., vastgelegd in het Schoolveiligheidsplan van Attendiz. Dit plan is de basis voor

ons handelen. Het kwaliteitsaspect dat in dit hoofdstuk centraal staat is daarom het schoolklimaat.

Het schoolklimaat is opgedeeld in 3 aspecten:

8.1 Fysieke veiligheid Een veilige omgeving kent voor onze school 2 componenten:

1. Wet- en regelgeving rondom Arbo- en BHV-beleid.

2. Eisen met betrekking tot de inrichting van onze ruimten.

Op onze school hebben we een BHV coördinator en zijn er verschillende geschoolde BHV-ers. Zij

volgen structureel de bijeenkomsten binnen Attendiz.

8.2 Pedagogisch klimaat Het pedagogisch klimaat staat voor de veiligheid van iedereen die bij

onze school betrokken is, met name onze leerlingen. Met de

introductie van een aantal positieve gedragsondersteunings-

programma’s zoals PBS is hier al een start mee gemaakt. PBS is een

methodiek om een pro-actief, effectief en veilig schoolklimaat te

scheppen. Het drielagenmodel van PBS (zie figuur) is een effectieve

strategie om probleemgedrag te benaderen. PBS werkt vooral

preventief door het leggen van een goede basis. PBS gaat er van uit

dat 85-90% van de leerlingen genoeg hebben aan de interventies die

voor alle leerlingen gelden. Sommige en enkele leerlingen vragen qua

(onderwijs)behoeften om extra interventies.

Binnen De Kapstok vinden wij het belangrijk om een veilige omgeving te scheppen waarin leerlingen

actief, betrokken en succesvol leren en ontwikkelen. Dit bieden wij door een duidelijke structuur en

de gedragsverwachtingen te formuleren en visualiseren.

25

Gedragsverwachtingen creëren eenduidigheid, alle leerlingen zijn erbij betrokken, de regels zijn

positief geformuleerd, ze zijn gebaseerd op de basiswaarden (veiligheid, respect en

verantwoordelijkheid), ze worden regelmatig onderwezen en opnieuw bekeken en alle leerlingen en

teamleden kennen ze.

Komend schooljaar gaan we schoolbreed de ABC-methodiek invoeren om aan de veiligheid en aan

een goed pedagogisch klimaat te werken. Een goed pedagogisch klimaat is van groot belang voor de

leerling om te komen tot leren. Leerlingen leren optimaal in een omgeving waarin ze zich veilig en

geaccepteerd voelen. Een goed pedagogisch klimaat wordt in grote mate bepaald door relaties.

Onderzoek wijst uit dat het welbevinden en de leerprestaties van leerlingen voor een groot gedeelte

afhankelijk zijn van leerkrachtgedrag.

8.3 Sociale veiligheid Attendiz acht het van groot belang dat iedere school sterke aandacht heeft voor de sociale en

emotionele ontwikkeling van haar leerlingen. Door de invoering van het meetinstrument SCOL

(Sociale Competentie Observatie Lijst) volgen we vanaf het komende schooljaar de sociaal

emotionele ontwikkeling bij onze leerlingen. Leerlingen van onze school hebben veel moeite met het

functioneren in de dagelijkse sociale situaties. Zij beschikken vaak over onvoldoende vaardigheden

om zich staande te houden in de wereld om hen heen. Hierdoor kunnen ongewild onveilige situaties

ontstaan of worden sociale situaties als onveilig ervaren. Vanuit de SCOL krijgen we zicht op de

vaardigheden van onze leerlingen. De LGO doelen bieden we in de onder- en middenbouw aan via de

methode Leefstijl. In de bovenbouw wordt, indien nodig, aandacht besteed aan de LGO doelen door

het geven van vakken zoals burgerschap, zelfredzaamheid en sociale vaardigheden.

Naast het dagelijks bespreken van sociale situaties houden we ook een incidentenregistratie bij. Ook

de time-outs worden geregistreerd en besproken. Deze registratie wordt door de Commissie voor de

Begeleiding geanalyseerd en er wordt vervolgens een plan van aanpak opgesteld.

Gedurende het schooljaar hebben we structureel overleg met hulpverlening en eventueel politie,

Tactus en bureau Halt ter bevordering van de sociale veiligheid van onze leerlingen. Vanuit Tactus en

bureau Halt wordt er jaarlijks voorlichting gegeven aan personeel en leerlingen.

Binnen De Kapstok hebben wij een vertrouwenspersoon, een aandachtsfunctionaris die tevens

pestcoördinator is. Ook de rol van coördinator veiligheid en afspraken m.b.t. het

schoolveiligheidsplan zal onder haar verantwoordelijkheid vorm krijgen. Zij is aanspreekpersoon

voor klachten vanuit de leerlingen, ouders of personeel.

8.4 Vooruitblik 2016 – 2020 1. Het schoolveiligheidsplan van Attendiz vertalen naar een eigen schoolveiligheidsplan.

2. Er is een arbo-coördinator aangesteld en per locatie zijn er minstens 2 BHV-ers.

3. PBS is ingevoerd op alle Kapstoklocaties.

4. De SCOL is op alle locaties ingevoerd.

5. Een keer per jaar meten we de veiligheidsbeleving van de leerlingen.

2016-2017 2017-2018 2018-2019 2019-2020

1 X

2 X X X X

3 X X X X X X X X

4 X X X X

5 X X X X

26

9. Personeelsbeleid Onze school conformeert zich aan het kaderstellend personeelsbeleid van Attendiz, waarbij een

jaarlijkse gesprekkencyclus, excellentie, mobiliteit, duurzame inzetbaarheid en een eigen

vervangingspool belangrijke uitgangspunten zijn. Ook vindt de nodige na-, bij- en omscholing van

onze teams en medewerkers plaats onder de vlag van de Attendiz Academie. De inhoudelijke keuzes

die op onze school worden gemaakt ten aanzien van personeelsbeleid vloeien hier uit voort. Ons

school-specifieke personeelsbeleid richt zich op de inzet van de Kapstokmedewerkers in het

komende schooljaar:

1. Het aantal leerlingen dat komend schooljaar in de bovenbouw van de Kapstok zit, blijkt sterker gedaald te zijn dan we rond de jaarwisseling dachten: niet met 40 maar met ruim 70. Hoe we het ook wenden of keren, bij zo’n grote daling is er dan beduidend minder personeel op de locaties nodig. Hoeveel minder weten we als het schooljaar is begonnen. Sinds begin dit jaar is er een behoorlijk natuurlijk verloop opgetreden. Daarnaast gaan we in het nieuwe schooljaar ziektevervanging volledig met eigen medewerkers opvangen. Dat vermindert de budgettaire problematiek, maar lost de personele problematiek niet op. Belangrijk is om de kwaliteit van het onderwijsgevende personeel te borgen.

2. Van een aantal collega’s staat al vast dat zij op een van de andere scholen aan de slag gaan. We kijken momenteel wie nog meer in het komend schooljaar assistentie gaan verlenen aan de andere VSO-scholen die vanwege de volledige bezetting van groepen extra handen in de groep heel goed kunnen gebruiken. We gaan ervan uit dat alle medewerkers in het komende schooljaar ingezet zijn op plaatsen waar hun bijdrage het hardst nodig is. Ook hier geldt dat de kwaliteit van het onderwijsgevende personeel geborgd moet blijven.

27

3. Een activerend en ondersteunend mobiliteitsbeleid. In de voorgaande paragrafen hebben we laten zien dat we ons moeten voorbereide op verdere, sterke krimp van het leerlingaantal in de schooljaren 2017-2018 en 2018-2019. Een parallelle daling van de personeelssterkte vraagt een activerend mobiliteitsbeleid, waarbij medewerkers ondersteund worden bij het zoeken en vinden van een werkkring buiten Attendiz. Zolang er geen sociaal plan is afgesloten met de vakbonden, zullen we het gros van de instrumenten die daarvan altijd deel uitmaken ter beschikking stellen. Met alle medewerkers van de Kapstok gaan we in gesprek om hun loopbaanwensen en –mogelijkheden systematisch in kaart te brengen en waar mogelijk trajecten in gang te zetten. In de begroting 2017 zullen we daarvoor ook een budget reserveren. Voor de herfstvakantie zal de inventarisatie klaar zijn.

4. Behouden van goed personeel. De leerlingen van onze school vragen leerkrachten en onderwijsassistenten met specifieke competenties. Je moet beschikken over een positieve en vriendelijke grondhouding, maar ook tegelijkertijd heldere kaders kunnen en durven stellen, achter het gedrag van leerlingen kunnen en willen kijken, preventief handelen en de afweging van je eigen rol hierin zijn belangrijke voorwaarden om te kunnen werken op onze school. Andere eigenschappen die ons personeel kenmerkt is: humor, relativeringsvermogen, emotionele stabiliteit en bovenal passie en bevlogenheid voor onze leerlingen en willen bijdragen in de begeleiding naar een passende plek op de arbeidsmarkt. Ieder jaar observeren we de lessen d.m.v. een observatie-instrument.

5. Inzetten van scholing, waaronder het versterken van de didactische vaardigheden om hogere opbrengsten bij de leerling te genereren. Inzetten op blijvend leren van alle personeelsleden door aanbieden van scholing/training vanuit de Attendiz Academie

6. Verantwoordelijkheden in de school delen door de samenstelling van inhoudelijke werkgroepen.

7. De directie voert in een tweejarige cyclus functioneringsgesprekken, POP-gesprekken en beoordelingsgesprekken met alle personeelsleden. Enerzijds om te helpen bij het werken aan professionele groei en ontwikkeling, anderzijds om ervoor te zorgen dat de inbreng van een ieder maximaal bijdraagt aan het realiseren van de doelen van de school. Een vast onderwerp van de gesprekken is het verzuim en met name de verzuimpreventie. Wij hebben de omslag gemaakt van verzuimmanagement naar gezondheidsmanagement. Vanaf 2017 zal ‘fit for the future’, gezonde leefstijl, goede conditie en duurzame inzetbaarheid een vast onderdeel zijn binnen de gesprekken.

2016-2017 2017-2018 2018-2019 2019-2020

1 X X X X X X X X X X X X X X X X

2 X X X X X X X X

3 X X X X

4 X X X X

5 X X X X X X X X X X X X X X X X

6 X X X X X X X X X X X X X X X X

7 X X X X X X X X X X X X X X X X

28

10. Huisvestings- en financieel beleid

Leidend voor het huisvestingsbeleid van onze school is de meerjarenonderhoudsplanning van

Attendiz. Tegelijkertijd zijn onze leerlingtallen bepalend. Met het oog op de daling van het totaal

aantal leerlingen bij Attendiz, wordt beoogd optimale groepsbezettingen te creëren. Daar draagt ook

onze school aan bij. Ten aanzien van het financiële beleid conformeert onze school zich aan het

Attendizbeleid.

29

11. Kwaliteitszorg en kwaliteitsbeleid Kwaliteitszorg beschouwen wij als een manier van werken die kenmerkend is voor onze hele

schoolorganisatie. Centraal staat de opvatting dat kwaliteit niet in 1 afdeling of persoon zit, maar

deel uitmaakt van het denken en handelen van al onze medewerkers. In een aantal onderling

samenhangende projecten werken wij systematisch aan de borging van kwaliteit en aan

mogelijkheden om ons onderwijs te verbeteren.

11.1 Kwaliteitskaarten Het Attendiz kwaliteitskader bestaat uit 9 verschillende kwaliteitsaspecten, waarbij de aspecten 1

t/m 7 hierboven al aan bod kwamen:

1. Opbrengsten

2. Zorg en begeleiding

3. Leerstofaanbod

4. Onderwijstijd

5. Schoolklimaat

6. Klassenmanagement

7. Afstemming

8. Kwaliteitszorgsysteem

9. Kwaliteitszorgvoorwaarden

Deze 9 kwaliteitsaspecten zijn onderverdeeld in 43 indicatoren. Attendiz

heeft iedere indicator uitgewerkt in een eigen kwaliteitskaart. In die

43 kwaliteitskaarten hebben wij onze eigen opvattingen over goed

onderwijs uitgewerkt. Zij vormen de leidraad voor het

onderwijskundig handelen van ons team. Rest ons nu nog om

stil te staan bij het kwaliteitszorgsysteem en de –

voorwaarden. Ons kwaliteitszorgsysteem heeft betrekking op

onze resultaten, het onderwijsproces, het schoolklimaat, het

pedagogisch-didactisch klimaat en het veiligheidsbeleid. Naast

de zelfevaluatie die wij jaarlijks houden, zien wij de input van

een drietal rapporten als zeer waardevol.

11.2 Kwaliteitsonderzoek Van Beekveld & Terpstra In 2012 werd voor het eerst een grootschalig kwaliteitsonderzoek

afgenomen op onze school.

Hoge scores behaald op:

Begeleiding naar een goede plek in de maatschappij (arbeid, vervolgonderwijs of

arbeidsmatige dagbesteding)

De succeservaringen die de leerlingen op konden doen binnen De Kapstok en de

uitnodigende leerwerkplaatsen.

Aandachtspunten onderzoek 2012:

De communicatie vanuit het management naar personeel.

De omgang van onderwijsgevend personeel met probleemgedrag.

De betrokkenheid, rol van ouders.

30

Onlangs werd een tweede kwaliteitsonderzoek uitgevoerd, door hetzelfde adviesbureau. De

resultaten van dit kwaliteitsonderzoek zijn in januari 2016 gepresenteerd. De school is tevreden over

de ‘over-all’ score. Op bijna alle punten wordt er hoger gescoord dan het gemiddelde van het VSO.

Hoge scores behaald op:

Werkplezier van werknemers

Veiligheid

Werkklimaat, sfeer

Collegialiteit

Begeleiding naar een passende werkplek.

Website geeft De Kapstok goed weer.

Aandachtspunten onderzoek 2015:

Verschillen in hoe management en OP de ‘Betrokkenheid/ rol van ouders tijdens het

onderwijsproces’ beoordelen.

AVO-onderwijs, wordt dit voldoende aangeboden en is er overal voldoende zicht op de

ontwikkelingen van leerlingen?

Ontbreken van visie op Creatieve en Lichamelijke ontwikkeling.

Ontbreken van visie op ICT en ontbreken aan werken aan ICT-vaardigheden in het kader van

zelfredzaamheid.

Als we de rapportcijfers van 2015 vergelijken met die van 2012, mogen we in grote lijnen tevreden

zijn over de ontwikkelingen. De school heeft middels werkgroepen, nieuwsbrieven, vergaderingen en

de verbetering van de gesprekscyclus ingezet op het punt communicatie. Ondanks dat De Kapstok in

zwaar weer zit anno 2016, wordt er nu positief gesproken over de communicatie over de

bedreigingen die op ons af komen. Binnen de Kapstokacademie hebben we afgelopen drie

schooljaren expliciet ingezet op professionalisering van het onderwijsgevend personeel en met name

omgaan met probleemgedrag. De investering heeft zijn vruchten afgeworpen, echter we zijn er nog

niet. Ook in deze schoolplanperiode zal dit een aandachtspunt blijven.

31

Een belangrijk aandachtspunt is de rol/ betrokkenheid van de ouders. Hierin ervaren ouders

verschillen tussen leerwerktrajecten. Dit is enerzijds zorgelijk, omdat de zorgcyclus op alle

leerwerktrajecten hetzelfde zou moeten zijn. De verklaring heeft o.i. tevens te maken met de

verschillen in leeftijd van de jongeren op de leerwerktrajecten. We hebben (nog) veel te maken met

leerlingen ouder dan 18 jaar. We moeten de komende periode blijven inzetten op het contact met

ouders, ook wanneer er sprake is van gebroken gezinnen en ouders die buiten de regio wonen.

11.3 Het interne auditrapport In maart en april 2015 kregen acht van onze leerwerktrajecten bezoek van het interne auditteam. Terecht delen de auditoren complimenten uit voor de ontwikkelingen die De Kapstok heeft doorgemaakt en nog altijd doormaakt. Er staat een organisatie waar Attendiz trots op is. Maar het kan altijd beter en zeker in het zicht van de verantwoordelijkheid voor de gehele Arbeidsmarkt Gerichte Leerroute die De Kapstok met ingang van deze schoolplanperiode heeft, is het gewenst de aanbevelingen die de auditoren noemen om te zetten in actiepunten. Hieronder een samenvatting van die aanbevelingen. 1. Onderwijsconcept. - Ga op een aansprekende, doelgerichte en interactieve wijze lesgeven volgens het instructiemodel. - Ga op planmatige wijze differentiëren in de verwerkingsopdrachten. - Zorg voor beter zicht krijgen op de kwaliteit van het lesgeven door het gebruik van een observatie-instrument. - Stel lespakketten samen langs de leerlijnen op de leerroute. - Zet de afstemming van de onderwijstijd in om bepaalde doelen te behalen. - Richt arrangementen verdiept, basis en intensief juist in. - Beschrijf het basisaanbod voor de LGO – vakken. - Verdeel – analoog aan het VO – de leerstof over een aantal jaren. Stel een adviesurentabel op en deze koppel deze aan het rooster. 2. Opbrengsten van het onderwijs. - Laat de opbrengsten van het onderwijs (behalen de leerlingen de vastgestelde ambitie m.b.t. het eindniveau) per locatie zien, waardoor ook de analyse, conclusies en consequenties voor de inrichting van het onderwijs per locatie mogelijk zijn. - Analyseer of het onderwijsaanbod voldoende is afgestemd op de vervolgbestemming. Trek hier conclusies uit en benoem de consequenties voor de inrichting van het onderwijs.

32

3. Commissie voor de Begeleiding. - Werk toe naar meer onderlinge uitwisseling en afstemming waardoor er meer uniformiteit komt in de werkwijze van de Commissies voor de Begeleiding. - Werk toe naar een regie- en procesvolgende functie van de Commissie voor de Begeleiding:

* De Commissie voor de Begeleiding bepaalt de keuze voor het aanbod, instructie, verwerking, onderwijstijd en geeft daarmee concrete aanwijzingen voor het handelen van de leerkracht. * De Commissie voor de Begeleiding bepaalt en stuurt de afstemming van het orthopedagogisch en orthodidactisch handelen van de leerkracht. * De Commissie voor de Begeleiding is verantwoordelijk voor de vorderingen en de planning rondom de stage.

- Neem bij de evaluaties van de Commissie voor de Begeleiding, naast leerling- en gezinskenmerken, ook onderwijsgerelateerde facetten mee: kwaliteit van het lesgeven, geschiktheid van de methodes, afstemmen onderwijstijd, differentiatie binnen de methodes, variatie van middelen. Verbindt er vervolgens consequenties aan voor de inrichting van het onderwijs. 4. Ontwikkelingsperspectief - Schets een helder, integratief beeld van de leerling. - Benoem de onderwijsspecifieke factoren die beïnvloed kunnen worden. - Zorg voor een duidelijke niveau bepaling. - Plaats de leerling op de leerlijn van de cognitieve vakken. - Maak een koppeling met het leerlingplan. - Neem de evaluatie en keuze voor de komende planperiode op. 5. Ouders. - Organiseer ouderavonden, thema avonden en bevorder onderlinge contacten. - Breng nieuwsbrieven uit. - Neem de rol van de ouders op in het stage beleidsplan. - Informeer de ouders duidelijker over de kwaliteit van de school. 6. Stage - Hanteer Kapstokbreed een eenduidige terminologie van de diverse stage soorten. - Omschrijf de te ontwikkelen competenties bij elke stagevorm. - Gebruik het stage volg systeem ook bij oriënterende en interne stage. 7. Aanbevelingen voor het management. - Kijk kritisch naar de kwaliteit en de vaardigheden van de mensen, die mentortaken vervullen. Juist bij deze doelgroep heeft de mentor immers een grote en belangrijke taak. - Evalueer jaarlijks het gehele onderwijsleerproces. - Maak een jaarplanning m.b.t. de evaluatie van alle borgingsdocumenten.

11.4 Het inspectierapport In februari 2014 kende de inspectie van het onderwijs onze school een basisarrangement toe. De

inspectie beoordeelde de kwaliteit van het onderwijs als voldoende. Zij anticipeert in voldoende

mate op de gevolgen van de kwaliteitswet VSO. Het systeem van de leerlingenzorg is beoordeeld op

basis van het ontwikkelingsperspectief (OP). Binnen dit kwaliteitsaspect zijn drie van de vier

normindicatoren als voldoende beoordeeld. Het onderwijsleerproces is, op een enkele indicator na,

van voldoende niveau. Het systeem van kwaliteitszorg is op de meeste indicatoren voldoende. De

directie, de leden van de commissie voor de begeleiding en de leraren werken voortvarend aan de

ontwikkeling van de kwaliteit.

33

Aandachtspunten:

De school stelt vast of de leerlingen zich ontwikkelen conform OP en maakt naar aanleiding

hiervan beredeneerde keuzes.

De school maakt per leerroute een beredeneerde keuze voor de inzet van beschikbare

onderwijstijd.

De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in behoeften aan leertijd van

leerlingen.

De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.

De school evalueert regelmatig de onderwijsondersteuning.

In april 2016 heeft De Kapstok in het kader van een

themaonderzoek Arbeidsmarktgerichte Uitstroomprofiel VSO

opnieuw een bezoek gehad van onderwijsinspectie. De inspectie

handhaaft voor De Kapstok het basisarrangement. Dit betekent dat

de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te

intensiveren. Desondanks zijn de volgende aandachtspunten

geconstateerd:

Het planmatig handelen van de leraren op basis van de

analyse van de resultaten van de jongeren moet de school

versterken.

Het ontwikkelingsperspectief biedt geen concrete

handvatten voor het behalen van de cognitieve doelen.

De evaluatie van het ontwikkelingsperspectief richt zich op

de belemmerende en bevorderende factoren en niet op de

leerlijnen of de didactische ontwikkeling.

Het aanbod voor de sociale en emotionele ontwikkeling is

onvoldoende structureel ingebed in het

onderwijsprogramma.

Doordat De Kapstok verschillende uitstroomprofielen

aanbiedt is de keuze ‘wanneer welke stage, met welk doen

en duur van de stage’ niet eenduidig.

11.5 Vooruitblik 2016 – 2020 Een aantal ontwikkelpunten vanuit bovenstaande onderzoeken zijn reeds opgepakt binnen onze school, nadat de Kapstok verantwoordelijk werd voor de gehele AGL-route van Attendiz. De werkgroep AGL heeft het OP vervangen door een nieuw OP. We hebben de arbeidsmarktgerichte leerweg binnen het VSO ingericht met drie arrangementen. De werkgroep AGL standaardiseert de inrichting van de arbeidsmarktgerichte leerweg en hieraan gekoppeld de leerstof, materialen en middelen. We gaan werken met lesplanners voor alle vakken. Hiermee starten we komend schooljaar. We hebben de schooleigen standaard voor de leergebied-specifieke, de leergebied-overstijgende en de kerndoelen Voorbereiding op Arbeid vastgesteld. Er is vanuit het kwaliteitsonderzoek van het Auditteam en de Inspectie een rapportage “Doorontwikkeling AGL” opgesteld. De adviezen zijn meegenomen in dit schoolplan.

1. De Kapstok evalueert jaarlijks alle borgingsdocumenten. 2. De Kapstok evalueert het onderwijsleerproces.

3. De Kapstok evalueert de onderwijsondersteuning.

34

2016-2017 2017-2018 2018-2019 2019-2020

1 X X X X X X X X X X X X X X X X

2 X X X X

3 X X X X

11.6 Tot slot Dit schoolplan geeft in globale beleidsdoelstellingen aan waar onze scholen in de komende jaren

naartoe willen groeien. Met de wetenschap van nu zijn deze doelstellingen geformuleerd, maar het is

niet denkbeeldig dat nieuwe inzichten ons in de komende periode zullen verrijken.

Onze kwaliteitskaarten gebruiken wij als handvat om globale beleidsdoelstellingen concreet vorm te

geven. Zij geven concrete uitwerking aan de algemene doelen die de scholen van Attendiz nastreven.

Deze manier van werken biedt ons de mogelijkheid om te anticiperen op ontwikkelingen die op ons

af komen.

Het beleid is er te allen tijden op gericht om het goede van onze opbrengsten verder uit te bouwen en inspirerend vorm te geven aan nieuwe ontwikkelingen. ‘Samen, leren, werken,’ en ‘Groot door Kleinschaligheid’ Team De Kapstok