Scholenbrochure%202016 2017 middelbaar

NATUUR-&

MILIEU-

EDUCATIE

O N D E R W IJ S

S

E

C

U

N

D

A

I

R

Scholenbrochure

2016-2017

© Foto: Theo van Vlierden

2

Help Werkgroep Isis overleven en word lid!

Door lid te worden tonen leerkrachten dat zij de werking en de educatie-

ve missie van Werkgroep Isis steunen. Het lidmaatschap is persoonlijk en

leerkrachten krijgen op hun privé adres voortaan meer info over onze ac-

tiviteiten voor klassen, gezinnen en volwassenen.

Scholen die hun leerkrachten willen motiveren om lid te worden bij Werk-

groep Isis, bedanken we door een gratis activiteit aan te bieden. Boven-

dien motiveren sommige scholen ook natuurouders en leden van de ou-

dervereniging om lid te worden, wat we natuurlijk toejuichen want Werk-

groep Isis heeft op permanente basis minimum 600 leden nodig om ons

draagvlak aan te tonen.

3

Hoe gaan we te werk?

U krijgt eind augustus een document dat u op uw personeelsverga-

deringen kan gebruiken. Hierop kunnen leerkrachten die lid willen

worden van Werkgroep Isis hun naam, adres en e-mailadres opge-

ven.

U mailt ons deze lijst of u stuurt een kopie hiervan waarna wij u de

gratis activiteit kunnen aanbieden.

Wij contacteren u hoe het ingezamelde lidgeld wordt overge-

maakt.

Gratis activiteit:

15 personen verbonden met uw school worden persoonlijk lid aan 3

euro lidgeld = 1 KLASACTIVITEIT GRATIS

30 personen verboden met uw school worden persoonlijk lid aan 3

euro lidgeld = 2 KLASACTIVITEITEN GRATIS

Moest er iets niet duidelijk zijn of mocht u nog met bepaalde vragen zit-

ten aarzel dan niet ons te contacteren.

Werkgroep Isis vzw

Dorpsstraat 8 bus 1

3990 Grote-Brogel (Peer)

011/633705

[email protected]

5

Inhoudsopgave

Aanbod educatieve projecten 1ste en 2de graad 7

Beek/vijverbiotoopstudie ‘Een beek, meer dan water alleen’ 8

Bosbiotoopstudie ‘Een bos, meer dan bomen alleen’ 10

Ecologisch dagproject Mullemer Bemden 12

Aanbod educatieve materialen 14

Bospakket 15

Waterpakket 16

Wateranalysekoffer 17

Hoe reserveren? 18

6

ACTIVITEITEN BEGELEID DOOR EEN NATUURGIDS

Overzicht per maand

De activiteit/ontlening is mogelijk in de maanden waarbij de vak-

ken gekleurd zijn.

SEP OKT NOV DEC JAN FEB MAA APR MEI JUN

Beek/

vijverbiotoopstudie

Bosbiotoopstudie

Ecologisch dagproject

ONTLENINGEN

SEP OKT NOV DEC JAN FEB MAA APR MEI JUN

Bospakket

Waterpakket

Wateranalysekoffer

7

Werkgroep Isis biedt educatieve projecten aan onder

begeleiding van een deskundig educatief gids.

AANBOD

Educatieve projecten

1ste en 2de graad

8

De leerlingen onderzoeken het leven in en rond de vijver en maken

kennis met verschillende soorten waterplanten en -dieren.

Naast water vind je in een beek of vijver ook verschillende chemische

stoffen. Elke stof en elk organisme vervult zijn rol in het geheel.

Wat doe je?

Meten van enkele abiotische factoren

Verzamelen en determineren van waterdiertjes

Determineren van waterplaten

Voedselrelaties opzoeken en hiermee een voedselketen en een

voedselweb opstellen

Relatie nagaan tussen een abiotische factor en het voorkomen van

een organisme

EEN BEEK, MEER DAN WATER ALLEEN

Beek/vijverbiotoopstudie

Foto: Theo Van Vlierden

9

Doelgroep: 1ste graad

2de graad in combinatie met chemische wateranalyse

door de leerkracht (zie p.17)

Periode: begin september tot eind oktober

half april tot eind juni

Locatie: LUYSMOLEN, Luysenweg 2, BOCHOLT

VLASROTERBEEK, Houbronstraat, BREE

MILIEUKLAS, Steenweg Wijchmaal 66, PEER

Duur: 2,5 tot 3 uur

Prijs: 2,5 euro per leerling

maximum 25 leerlingen per groep

Meebrengen

Stevige schoenen/laarzen

Potlood

Schrijfplank


10

EEN BOS, MEER DAN BOMEN ALLEEN

De leerlingen vergelijken twee bostypes. De bostypes tonen opmerkelijke

verschillen, hoe is dit te verklaren?

Een bos is meer dan bomen. Naast bomen vind je in een bos ook strui-

ken, kruiden, zwammen, varens, mossen, reeën, eekhoorntjes, vogels, bo-

demdieren…

Het bosbiotoop wordt beïnvloed door levende en niet levende factoren.



Bosbiotoopstudie


11



begin april tot eind juni

Locatie: POLLISMOLEN, Molenstraat 56A, OPITTER

DOMMELVALLEI, Molhemstraat, PEER

Duur: 3 uur

Prijs: 2,5 euro per leerling


Meebrengen


Potlood

Schrijfplank

Wat doe je?

Oriënteren

Meten van enkele abiotische factoren (pH, vochtigheid en hard-

heid van de bodem, windsnelheid, temperatuur, lichtsterkte…)

Bomen, struiken determineren

De hoogte van een boom meten

Voedselrelaties opzoeken en hiermee een voedselketen en een

voedselweb opstellen

Relaties zoeken tussen abiotische factoren en het voorkomen van

een organisme

12

Ecologisch dagproject

Verloop van de dag in 4 modules van 1 uur 15 minuten.

M1 Chemisch wateronderzoek (o.l.v. leerkracht chemie van de school)

Bepaling van relevante parameters als: Zuurstof, Zuurtegraad, Nitra-

ten, Nitrieten, Ammonium, Hardheid, Chloride, Fosfaat.

Verband tussen milieufactoren en waterkwaliteit. Mogelijke oorza-

ken van chemische verontreiniging.

Besluiten over de chemische waterkwaliteit.

M2 Biologisch wateronderzoek (o.l.v. natuurgids)

Waterdiertjes vangen met schepnetten in de poel.

Determineren van zoetwaterdiertjes in de milieuklas met behulp

van stereomicroscopen, determineertabellen.

Bepaling van de biotische index aan de hand van gedetermineer-

de macro-invertebraten.

Conclusie over biologische waterkwaliteit.

M3 Biodiversiteit - invloed van de mens op de natuur (o.l.v. natuurgids)

Inventarisatie van biodiversiteit tijdens een wandeling van ± 1,5 km.

Interacties ontdekken tussen verschillende waargenomen organis-

men; het wederzijds karakter (voordeel/nadeel) ontdekken.

Kies de 4e module (o.l.v. natuurgids of leerkracht)

Plantenonderzoek op een sterk betreden plaats en de relatie met

bodemverdichting.

Kleinschalige waterzuivering

Bodemonderzoek

MULLEMER BEMDEN PEER

13

Wat doe je?

Met een gids maak je een tocht over een zeer gevarieerd par-

cours: langs de Dommel, stuwen, weilanden, akkers, poelen,…

Onderweg zoek je naar interactie tussen organismen. Van die inter-

acties maak je een foto en noteer je wat de gids hierover vertelt. In

de klas maak je hierover een steekkaart.

Observatie van de invloed (zowel positief als negatief) van de

mens op de Dommel en/of de omgeving. Maak er een foto van. In

de klas kan je hierover een steekkaart maken.

Determineren van dieren, kruiden, zwammen… Maak een foto van

het gedetermineerd organisme. In de klas maak je per organisme

een classificatiesteekkaart.

Doelgroep: 2de graad



Locatie: DOMMELVALLEI, Molhemstraat, PEER

Duur: 5 uur + pauze

Prijs: 5 euro per leerling


Meebrengen


Potlood

Schrijfplank

Gsm of fototoestel

14

Aanbod

Educatieve materialen

Enkele afspraken:

Halen en terugbrengen van de ontleenpakketten gebeurt op afspraak.

Werkgroep Isis ziet erop toe dat alle pakketten in goede staat ontleend

worden. Bij het afhalen van het pakket raden we de lener aan het pak-

ket na te kijken en eventuele schade te melden. Meldingen achteraf

worden niet meer aanvaard.

Afhalen is enkel mogelijk na betaling van de waarborg. Bij het terugbren-

gen van het pakket wordt de waarborg terugbetaald als het pakket na-

gekeken is. Eventuele schade wordt verrekend.

15

De bostassen met lespakket bieden de mogelijkheid een vergelijking

te maken tussen een open terrein en een bos. Of je kan twee of meer

bostypen met elkaar vergelijken.

Met het materiaal kan je bomen, struiken en kruiden determineren,

een bodemboring doen, bodemdiertjes determineren, de beheers-

vormen van het bos onderzoeken en het microklimaat bepalen.

Naast het veldwerkmateriaal vind je in het pakket de nodige werk-

bladen en didactische materialen.




Prijs: 25 euro waarborg

GRATIS (aangeboden door de provincie)

Bospakket

16

Het veldwerkmateriaal van het waterpakket nodigt de leerlingen uit

om zelfstandig veldwerk te verrichten: schepnetten, loepen, lepels en

zoekkaarten. Met behulp van deze materialen onderzoeken ze de

kringloop van het water, de waterkwaliteit en determineren ze water-

planten en -dieren. De resultaten van hun veldwerk noteren ze in het

werkboekje.

Voor in de klas is er een naverwerking voorzien.

Doelgroep: 1ste en 2de graad






Waterpakket

17

De wateranalysekoffer biedt de mogelijkheid om vrij nauwkeurig de

waterkwaliteit te bepalen aan de hand van metingen van, behalve

de temperatuur, tien chemische parameters (Zuurtegraad, Hardheid,

Zuurstof, Ammonium, Nitraat, Nitriet, Fosfaat, Sulfaat, IJzer en Chlori-

de).

In deze koffer vind je bovendien een duidelijke handleiding en prak-

tische achtergrondinformatie over interpretatie van de meetresulta-

ten rond stilstaand en stromend water.

Het chemisch onderzoek van een vijver kan gecombineerd worden

met een vijverbiotoopstudie die door Werkgroep Isis als begeleid pro-

ject aangeboden wordt. Hierbij doen de leerlingen ook een biolo-

gisch onderzoek waarbij de waterkwaliteit bepaald wordt aan de

hand van het al dan niet voorkomen van macro-invertebraten. Voor

de aanvullende chemische analyses dient de leerkracht dus zelf de

wateranalysekoffer te ontlenen.

Doelgroep: 2de en 3de graad





Wateranalysekoffer

18

Via onze website: www.werkgroepisis.be

Of per mail: [email protected]

met vermelding van:

Naam van de activiteit

Datum & aanvangsuur van de gewenste ac-

tiviteit

Leerjaar en aantal leerlingen

Naam & adres & mailadres van de school

Naam & telefoonnummer & mailadres van de leerkracht

BEVESTIGING

Onmiddellijk na de reservatie ont-

vangt zowel DE SCHOOL als DE

LEERKRACHT een mail ter bevesti-

ging van de reservatie.

PRAKTISCHE AFSPRAKEN

Uiterlijk 2 weken voor de activiteit

ontvangt zowel de school als de

leerkracht een mail met praktische

afspraken rond de activiteit.

RESERVEREN voor schooljaar 2016/2017 is mogelijk vanaf

de laatste week van augustus.

VOOR AL ONZE ACTIVITEITEN & ONTLENINGEN DIEN

JE OP VOORHAND TE RESERVEREN

Hoe reserveren?

19

ANNULATIES

Na reservatie is annulatie mogelijk tot 2 maanden voor de datum

van de activiteit.

Bij annulatie na de gestelde termijn zijn wij verplicht de school een

bedrag aan te rekenen van 40 euro per activiteit.

Annulatie wegens slechte weersomstandigheden kan in overleg

met Werkgroep Isis. Het secretariaat is ‘s morgens vanaf 8 uur bereik-

baar.

Raadpleeg altijd eerst: www.buienradar.be

De school is verantwoordelijk voor...

Goede en voldoende begeleiding

Het ordelijk verlopen van de activiteit

De groepsindeling

Geschikte kleding voor de leerlingen (laarzen, regenpak,…)

Meenemen van eigen afval

Tekencontrole na afloop

20

www.werkgroepisis.be

Werkgroep Isis vzw

Dorpsstraat 8 bus 1

3990 Grote-Brogel (Peer)

011/633 705

[email protected]

Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld.

Toch kunnen er fouten insluipen. Onze excuses hiervoor.

De recentste versie van deze scholenbrochure kan u vinden

op de website: www.werkgroepisis.be

Scholenbrochure%202016 2017 middelbaar

Documents

Transcript of Scholenbrochure%202016 2017 middelbaar