Schiphol en Radiofrequenties Betrouwbare en structurele radioverbindingen voor spraak- en data...

Schiphol en Radiofrequenties

Betrouwbare en structurele radioverbindingen voor spraak- en data communicatie

NFO, 12 september 2012

Ing. P. van Moerkerken A/ASM

Schiphol en Radiofrequenties NFO 12 september 2012

2

Inhoud presentatie

• Wat is Schiphol Group

• integraal risico management ether

• Wettelijke kader en invulling

• Gebiedsindeling

• Situatie van aanwezige en toekomstige radionetwerken

• Bedrijfsvoeringrisico’s

• Radiotechnische ontwikkelingen

• Samenvatting & Prioriteiten Ether Control

• Aanbevelingen voor nationaal frequentiebeleid


3

Wettelijk kader voor Amsterdam Airport Schiphol

Onder andere zijn van toepassing:• Luchtvaartwet, Schiphol Group is aangewezen als wettelijke exploitant van de

luchthaven en is daarmee een privé terrein

• Regeling Toezicht Luchtvaart: Luchthavengebied Vaste antenne zendvermogen < 5 Watt Eirp volgens RR59540 art. 4150 VHF marifoon (1W-5W) op vliegtuigen

• Wet Luchtverkeer (landingsterrein + omgeving) Verbod op oprichten en gebruik van een zend-/ontvangpunt zonder vergunning van exploitant.

• Luchtverkeersreglement / Schiphol Regels

• Bouwbesluit / Gebruiksbesluit gebouwen (gemeente Haarlemmermeer)

• ICAO / IATA / Internationale regelgeving / EU richtlijnen / normen,

• Regeling Veilig Gebruik Luchthavens en andere Terreinen (RVGLT)

De RVGLT verplicht de exploitant van een luchtvaartterrein gecertificeerd te zijn voor een veilige aanleg, inrichting, gebruik en exploitatie van het luchtvaartterrein met het oog op de orde en de veiligheid op die luchthavens en terreinen. Deze zijn vastgelegd in Schiphol Regels.


4

Locatie Schiphol met bebouwing


5

Business Continuity ManagementAmsterdam Airport Schiphol.

• Voldoen aan vigerende en toekomstige regelgevingen tijdig anticiperen op EU regelgeving (frequentie gebruik luchtcorridors, luchthavens)

• Waarborgen continuïteit van bedrijfsprocessen (overslag)(eigen en derden b.v. CNS, afhandelaren, Telco’s, draadloze bedrijfsnetwerken, etc.)

• Voldoende capaciteit aan en hoge betrouwbaarheid van energie- en communicatievoorzieningen

• Samenhangende integrale (vlieg)veiligheid (Veiligheidsplatform)

• Beperken omvang schades (directe -, gevolg-, milieu, imago-).


6

Antenne WTC

DTRS-netwerk

Antenne TETRA Bedrijventerrein

Verschillende gebruikerscategorieen beinvloeden de vitale bedrijfsprocessen van Schiphol

Antenne C2000

Terminal West

mei 20107

ECS 339 Project Tulips KLPD 23 april 2009Straalverbindingen 38 GHz + WiMax


8

Landingsterrein Luchthaven Schiphol

mei 20109

ECS 338 T-Mobile Straalverbindingen maart 2009

mei 201010

ECS 352 KPN Toren Haarlem – SchipholStraalverbinding 9 maart 2009

mei 201011

iFence <<..>>

12

Gebruik van ether: integraal risicomanagement (proactief)

Voorbeelden van draadloze communicatiesystemen: baankanaal, GSM, Radar, Wifi, GPS, RFID, C2000, portofoons (Tetra), FM-radio, DVB-T etc.

Ether Control Schiphol (ECS) beoogt, nu en in de toekomst, een betrouwbare communicatieoverdracht voor een veilige en storingsvrije operatie van luchthavenprocessen en daaraan gerelateerde processen te waarborgen.

Het gebruik van ether voor communicatie is sterk in beweging en meer complex en storingsgevoeliger dan toepassing van vaste netwerken.

Het ECS voert een integraal risicomanagement in de ether over bedrijfskritieke apparatuur mits toekenning van eenduidige verantwoordelijkheden,

Ether Control Schiphol (ECS) beoogt, nu en in de toekomst, een betrouwbare communicatieoverdracht voor een veilige en storingsvrije operatie van luchthavenprocessen en daaraan gerelateerde processen te waarborgen.

Het gebruik van ether voor communicatie is sterk in beweging en meer complex en storingsgevoeliger dan toepassing van vaste netwerken.

Het ECS voert een integraal risicomanagement in de ether over bedrijfskritieke apparatuur mits toekenning van eenduidige verantwoordelijkheden,

Terminal

Grond

Vb fysieke infrastructuur: Gas, ICT, elektra, gas water, CAI, baanverllichting etc.

Ether/LuchtDiverse draadloze systemen, gebruik makend van radiospectrum

Fysi

eke

syst

emen

Dra

adlo

ze s

yste

men

Netwerk op SPLLandelijk Netwerk

Koppelpunt

1) Eindgebruiker

2) Systeemeigenaar: gebruiker van de ether

3) EtherControl


Welke middelen heeft het Ether Control Schiphol?Afspraken kaders met stakeholders

• Monitorstation (AT), afspraken incidentbehandeling, veiligheidsplannen, bedrijfsnoodplan

• uitgangspunten beheer frequentiespectrum Schiphol (AT)

• afspraken beheer & Bedrijfsvoering met providers, operators, specifieke gebruikers

• Schiphol regels (www.schiphol.nl)

Antennedatabase (Schiphol)

• SGIS, Fuse, Terminal Viewer

• antenne register (Schiphol)

Ondersteuning plaatsingsvergunning FGV

• Functie Gebruik Verklaring, Plaatsingsvergunning, Werkvergunningen

• formulier, Excel-overzicht aanmeldingen/issues, email ([email protected])

Frequentieconflicten

• conflictberekeningen (software)

• afstemming met FM-AT, Handhaving AT

• communicatie via SPL/CC en Intranet/extranet


13

http://www.schiphol.nl/

Stakeholders: etherbeheer, SPL gebruikers van de ether en eindgebruikers

ministerie

Ether Control SchipholAgentschap

Telecom

Veiligheids PlatformSchiphol

EMC beleid Schiphol

2. Gebruikers Ether Schiphol

LVNL

KMAR VtsPN

ST

KPNVodafone

T-Mobile

Tele2

Ziggo4

Airlines Handlers Concess. Overig.

ICT

3. Beleid/ Toezicht Ether Schiphol

Proceseigenaar AAS: Aviation / Airport Operations / Airside

Operations

Proceseigenaar AAS: Aviation / Airport Operations / Airside

Operations

Defensie

SITA

Arinc

1. Eindgebruikers

LVNL KMAR Defensie

samenwerken samenwerken

Storingsvrije comm

unicatieVeilige, storingsvrije operatie


14


15

Risico Top-10 Bedrijfsvoering (FMECA 3,5 jaar)

Gerelateerd aan telecommunicatie:

1 Airside systemen

5 Draadloze verbindingen PMR

8 mobiele telefonie en data

Bij de risicoweging is gekeken naar de drukke uren (aanpassing load/duration en faalfrequentie) en zijn de effecten van back-up voorzieningen en ingrijpen / begeleiden door Proces Control meegenomen.


16

Communicatie- en Data systemen op Schiphol

Primaire bedrijfsprocessen• Passagiers afhandeling met bagage overslag• Vliegtuig afhandeling en vrachtoverslag

Secundaire bedrijfsprocessen• Personenvervoer (transfer van / naar vliegtuig)• Betaald Parkeren • Commerciële voorzieningen (Horeca, winkels) (poortjes)

Communicatie- & Navigatie Systems Air Traffic (CNS)• Air Traffic Management (LVNL, Eurocontrol, Luchtvaart)• Air Trafic Control, Airport Management• Elektronische geleidingsysteem landen/starten

Ondersteunende voorzieningen • Safety en Security • Openbare Orde & Veiligheid• Terreinbewaking, gebiedsbegrenzing,vogeldectectie (radar)• Draadloze spraak & data communicatie• Media (Live uitzending, straalverbindingen, SNG wagens)• Openbaar Vervoer (NS, Connexxion)


17

Radiotechnische Ontwikkelingen op Schiphol

• Microwave Instrument Landingsysteem (MIS)

• Navigatie apparatuur vliegtuigen en vogeldetectie en terreinafbakening (Radar)

• Digitale Communicatie en Data netwerken Companies

• Digital Trunkingsysteem TETRA (Overheid & Civil)

• GON (Gemeenschappelijke Operator (antenne) Netwerken of DAS)(P2000 + C2000 + DTRS + TETRA civiel / GSM + UMTS / WiFi + WiMAX)

• Integratie / koppelingen draadloze- en vaste netwerken met cellulaire netten, telefoonnet: ISDN, ADSL, VDSL, WAN,

• Ontwikkelen digitale communicatie- en data netwerken voor logistieke vervoersketens (ORLAN)

• Cognitieve Radio (Media, ????)

• Positiebepaling voertuigen (GPS) LBS, Galileo, Geo systemen zonder GPS


18

Ontwikkelplan Radiodekking en uitbreiding bebouwing

•Ontwikkeling Masterplan Radiodekking 2025

• Schiphol met EM zonering van gebieden

• Gebiedsindeling in gebouwen

• Antenne positionering Masterplan (3D)


19

Wat zijn de kansen voor Schiphol?

• WiMAX• Specifieke verbindingen voor camera’s op afstand• OMNI directional mobiele camera’s, data communicatie beveiliging

• Cognitieve Radio• bij juiste toepassing van CR kan de betrouwbaarheid van de bedrijfsvoering op een

luchthaven worden gewaarborgd, anders kan deze ernstig verstoord wordendoor onbeheersbare zender intermodulatie producten

• Nieuwe operators• betekent wens/eis op indoor integrale dekking in Terminalcomplex• oplossing Gemeenschappelijk Operator Netwerk (GON) / (DAS)?

• Automatiseren luchtvaartproces d.m.v. radiotechnieken• automatisch landen en opstijgen, glijvlucht (één frequentie per vlucht?)• begeleiden taxiënde vliegtuigen (korte afstanden, beter radar)• Check-in via internet, traceren, volgen koffer, passagier, informatie “on the route”(LBS)


20

Prioriteiten Frequentie Management op Schiphol

• Storingsvrij houden baankanaal (LVNL) en baankanaal Schiphol

• openhouden van analoge communicatie met vliegtuigen in de 90 (150) miles zone

• kritieke vliegtuigroutes (‘troggen’) vrij houden van straalverbindingen

• Naleving en optimaliseren procedurele afspraken voor gebruik van SNG-wagens op Schiphol en omgeving

• betrouwbare communicatie- en dataverbindingen t.b.v. luchthavenproces

• efficiënt beheer van antenneopstelpunten, gebruikers, voorzieningen, databank

• consolideren toekomstige groei door te anticiperen op toekomstig gebruik (capaciteit luchtvaart Schiphol + EU)

• actief EM zone beheer maakt systemen robuust en verlaagt kan op storingen in radioverkeer.

Aanbevelingen voor het frequentiebeleid

• Telecomwet: tav uitrolverplichting en dekkingsplicht uitzondering maken voor private gebieden.

• We hebben in Nederland al een NFP. In de toekomst hebben we ook radiodekkingsplan nodig.

• Tijdig vrije frequenties bestemmen voor bedrijfsprocessen.

Discussie !


21


22

Ether Control Schiphol

Vragen ?Vragen ?


23

Volgende 2 slides in Word zetten, en als A4-tje uitdelen.


24

Passagiers- en ProcesgebondenCommunicatie- en Data systemen op Schiphol

• Publiek - PABX / GSM / UMTS

• Passagiers FISS / FIS / Blue tooth / RFID

• Airliners PABX, DECT, TETRA Trunking, AM

• Afhandelaren PABX, DTRS, GSM, UMTS, AM

• Concessionarissen PABX, TETRA Trunking (DTRS / Civil )

• Security en Service diensten DTRS, GSM, UMTS

• Veiligheidsystemen (inbraaksystemen en antidiefstal systemen)

• Bouw(werkzaamheden en -verkeer) PMR, GSM, UMTS (ook in het landingsterrein)

• Openbare Orde- en Veiligheidsdiensten C2000 (KMAR, Douane, BRW, Ambulance)

• Reddingsdiensten PMR, C2000 (Bedrijfsbrandweer en Ambulance)

• Bedrijfshulpverlening in gebouwen DTRS, DECT

• Straalverbindingen (satelliet met SNG)

• Straalverbindingen Point to Point van providers, media uitzendingen, veiligheidsdiensten (KLPD)


25

Procesgebonden (overslag – commercie)Draadloze Communicatie- en Data Netwerken

• Air Traffic Management (LVNL, Eurocontrol, Luchtvaart)• Air Trafic Control, Airport Management• Elektronische geleidingsysteem landen/starten• Volgsysteem voor taxiënde vliegtuigen (MLT)• Luchtvaart Radiocommunicatie- en dataverkeer• GrensbewakingVeiligheid C2000• Vogeldectectie, voertuigdetectie, i-fence (radar systemen)• Vliegtuig- en Pax-afhandeling SITA en ARINC• Bagageafhandeling WLAN / RFID• Vrachtoverslag WLAN /RFID• Security systemen (draadloze overdracht)• Toegangsbeheersystemen, toegangspoortjes, liften• Personenvervoer WLAN, Connexxion, Buscom• Parkeerbeheer Control management systemen• Commercie WiFi KPN hotspots, • Media tijdens evenementen en optredens met draadloze microfoons,• Live (TV, Radio) uitzendingen,• Horeca (RFID, 2,4GHz voorraadbeheersing)

2. Gebruikers en systemen op Schiphol (Airside)

Systeem Gebruiker Eigenaar Functioneel Beheer

Technisch Beheer

Integraal radio technisch beheer

“Baankanaal 1”

LVNL LVNL LVNL A/AMS ECS

“Baankanaal 2”

SPL, LVNL, trekkers, Airs-Ops

SPL AOM A/AMS ECS

Sleepkanaal * Onderverdeeld naar deelgebieden* SPL sleepregie

SPL AOM A/AMS ECS

OPS-1 Airside operations SPL AOM A/AMS ECS

OPS-2 Airside operations SPL AOM A/AMS ECS

VHF kanalen luchtvaart

Vliegtuigmaatschappijen Afhandelaren

Divers AT Diverse TD’s ECS


26

2. Gebruikers en systemen op Schiphol (vervolg)

Systeem Gebruiker Eigenaar Functioneel Beheer Technisch Beheer

Integraal radio technisch beheer

Wifi 2,4 Ghz ST / KPN (exploiteert)

ST ? ST ECS

ILS / MLS LVNL/Airlines LVNL? LVNL LVNL ECS

Bluetooth 2,4 Ghz Airport Ops ST ST ST ECS

C2000 OOV-diensten Schiphol Overheid + Schiphol (nu: TRE)

VTSPN ECS

Tetra (DTRS) KPN KPN DTRS-platform (SPL, KLM, KPN)

KPN ECS

GSM/UMTS Telco’s Telco’s Telco’s(of uitbesteedt)

Telco’s / uitbesteedt

ECS

SITA (PAX /Freight)

Divers (wo KLM)

SITA SITA SITA ECS

Arinc (Freight / PAX

Divers Arinc Arinc Arinc ECS

Gebruik vrije frequenties

Media, Horeca, Sercurity, PMR, detailhandel

Omroep, Consessionarissen


27

Schiphol en Radiofrequenties Betrouwbare en structurele radioverbindingen voor spraak- en data...

Documents

Transcript of Schiphol en Radiofrequenties Betrouwbare en structurele radioverbindingen voor spraak- en data...