Schetsuitwerkingen Bloemkoolwijken

bloemkoolwijkENontwerpende verkenning voor doorontwikkeling van wijken uit de jaren 70-80

3 schets-uitwerkingenpeelo assen, kronenburg arnhem en holy-noord vlaardingen

HOSPER / M3H / GIDZ oktober 2011

2S C H E T S U I T W E R K I N G E N bloemkoolwijkenH O S P E R M 3 H G I D Z 2 0 1 1

Inleiding 3

Peelo - Assen

Conclusie analyse 6Overzicht schetsuitwerkingen 7Groen blauw raamwerk - creren van hirarchie en betekenis 8 - dorpslaan Peelorespad 10 - entreepark 12 - wijkpark Peelo en Pittelo 15 - waterbos Groene dijk 16Wijkontsluitingsweg - standaard profiel 18 - buurtentree 20 - ensceneren van de route 22 - ensceneren van de wijkentree 24Hart van de wijk - revitalisering (winkel)centrum 28 - creren van een gezicht naar de omgeving 36 - opwaarderen park 38Woonbuurt - uitgeven openbaar gebied 40 Woonerf - verplaatsen van bergingen 42 - verruimen bestemmingsplan 43

Kronenburg - Arnhem

Conclusie analyse 48Overzicht schetsuitwerkingen 49Rand van de wijk - relatie met omgeving 50 - Huissensedijk 52 - Pleijweg 54Hoofdstructuur - openbare ruimte 56

- openbare ruimte Kronenburgbusbaan 58Hart van de wijk - Croydonplein en entree winkelcentrum west 60 - entree winkelcentrum zuidwest 62 - openbare ruimte en entree winkelcentrum noordwest 64 - entree winkelcentrum zuidoost 66 - voorkant winkelcentrum Matsersingel 68 - oostkant winkelcentrum 70 - westkant winkelcentrum 72 - dak winkelcentrum 76Woonerf - opwaarderen binnenhoven wooncomplexen 78 - verbeteren achterkanten 82Woning en kavel - opwaarderen flats 84 - opwaarderen laagbouw 90

Holy-Noord - Vlaardingen

Conclusie analyse 94Overzicht schetsuitwerkingen 95Groen blauw raamwerk - oostwest ruggengraat 96 - oostwest ruggengraat, cruciale knoop 98Woning en kavel - oostwest ruggengraat, cruciale knoop 100 - plint gestapelde laagbouw 102Wijkentree - begraafplaats Holy 104 - Vlaardingse Vaart 106Groen blauw raamwerk - park Holy 108Hart van de wijk - revitalisering van het buurtcentrum Hoevenbuurt 118Woonbuurt - Hoofdstedenbuurt 134

Colofon 144

30I n t r oInleidingDit rapport maakt deel uit van het onderzoeksproject Bloemkoolwijken, een ontwerpende verkenning voor doorontwikkeling van wijken uit de jaren 70-80.

Dit onderzoek is gebundeld in twee delen en een bijlage:

In deel 1 (Ruimtelijke recepten) worden oplossingsrichtingen voor de doorontwikkeling van bloemkoolwijken verbeeld op verschillende schaalniveaus.

Het bestaat uit: een visie, ruimtelijke ingrepen en beschouwingen.

De verschillende ingrepen uit deel 1 zijn in een cyclisch ontwerpproces getest op

drie locaties in Assen, Vlaardingen en Arnhem. Dit heeft geresulteerd in deel 2 (Schetsuitwerkingen) met per locatie voorbeelduitwerkingen. De schetsuitwerkingen

zijn gebaseerd op problemen en kansen in de drie locaties die toegelicht worden

in de bijlage van deel 2 (Analyse). Tevens zijn de voorbeelduitwerkingen voedend geweest voor de aanscherping van de oplossingsrichtingen uit de Ruimtelijke

recepten.

Dit rapport bevat de 3 Schetsuitwerkingen die we gemaakt hebben voor de wijken

Peelo Assen, Kronenburg Arnhem en Holy-Noord Vlaardingen.

PEELOASSEN


Peelerpark

Peelo

Europaweg-Noord

Pittelorpark Gro

ning

erst

raat Marsdijk

Ter Aard

Pittelo

Messchenveld

Noorderpark

DrentscheGolf

A28

Hoofdstructuur - Peelo heeft dorpse kwaliteiten. Het is een groene, rustige wijk.- De structuur van de wijk biedt veel kansen om deze dorpse

kwaliteiten door te ontwikkelen.Opgaves: versterken van de dorpse kwaliteiten op alle vlakken: groenstructuur, wijkontsluiting, architectuur.

Hart van de wijk - De bebouwing is in zichzelf gekeerd en mist uitstraling.- Het centrum ligt verborgen, de openbare ruimte ontbeert

verblijfskwaliteit. Het groene assenkruis dat in het centrum bij elkaar komt is niet herkenbaar.

Opgaves: opwaarderen openbare ruimte rondom winkel-centrum; winkelcentrum binnenste-buiten-keren.

Relatie met ondergrond en omgeving - Het ontwerp van Peelo is genspireerd door de historische

ondergrond, maar heeft deze relatie niet ten volle benut.- De wijk ligt gunstig t.o.v. centrum en uitvalswegen.- Peelo ligt verborgen en heeft weinig relaties met de omgeving Opgaves: zoeken naar meer continuteit tussen wijk en omgeving (park, buitengebied, Noorderpark, Marsdijk).

Buurten en woningvoorraad - Peelo bestaat voor driekwart uit starterswoningen; hierdoor

kampt de wijk nauwelijks met vergrijzing en wonen er nog steeds veel gezinnen. Een aantal buurtjes heeft te maken met opeengestapelde problemen.

Opgaves: opwaarderen van de woningvoorraad; creren van kansen voor particulier initiatief en woninguitbreidingen.

Hoofdgroenstructuur - Peelo heeft een royale groenstructuur die van grote invloed is

op de leefkwaliteit in de wijk.- Het ontbreekt echter aan variatie en hoogtepunten.- Veel routes zijn dichtgegroeid en sociaal onveilig.Opgaves: ensceneren van de groenstructuur d.m.v. variatie in beplanting, open-/geslotenheid en programma.

Conclusie analyse

Wijkontsluiting - De wijkontsluitingsweg heeft een zeer smal en karig profiel. - De buurttoegangen liggen verborgen achter struiken.Opgaves: opwaarderen van wijkontsluitingsweg tot het visitekaartje van Peelo: route ensceneren en integraal doorontwikkelen.

71P e e l o - A s s e n

200m

groen blauw raamwerk & rand van de wijk onderscheid creren in groen programma & parkinrichting, versterken lange lijnen.

1 Oost: laan Peelorespad versterken.2 Zuid: Noorderpark continuren.3 West: Pittelorpark beter met Peelo verbinden.

4 Noord: waterbos langs kanaal. 5 Centrum: continuteit versterken tpv Peelerhof en Brink.

hart van de wijkmbv acupunctuur versterkenidentiteit, uitstraling en verblijfskwaliteit

11 Winkelcentrum richten op Peelorespad: winkelcentrum binnenste-buiten keren.

12 Brink vergroenen als verblijfsruimte voor het winkelcentrum.

13 Opwaarderen architectuur centrum en versterken dorpse identiteit.

14 Al het vastgoed is strategisch bezit: verkoopstop woningen Hart.

15 Toevoegen van zorgvoorzienin-gen ivm toekomstige vergrijzing.

16 Scholen samenvoegen: De Veldkei school vervangen door senioren appartementen.

17 Scholen samenvoegen: oostelijke school kleinschalig uitbreiden; synergie zoeken tussen gedeelde wijkvoorzieningen.

18 Energie-uitwisseling tussen functies. Voorbeeld energie-vloer gymzaal; ook educatief effect.

SCHETSUITWERKINGENPEELO

wijkontsluitingswegIdentiteit & orintatiegevoel versterken, aantrekkelijkheid vergrotenen weg menselijker maken en ensceneren scenic route.

6 Standaard wegprofiel tussen woonbuurten opwaarderen.

7 Buurttoegangen markeren dmv meer openheid, verlichting, bijzondere beplanting, evt. extra bouwmogelijkheden.

8 Wijkentree-west landschappelijk versterken.

9 Enscenering hoogtepunten en variatie in scenic route.

10 Wijkentree-oost met landmark versterken.

1

2

3

5

4

6

7

8

9

10111213

13-15,18

5

1617

woonbuurt19 Verbeteren kwaliteit woonerven; verplaatsen bergingen naar achterkant; verbeteren relatie woning & straat; verruimen uitbreidingsmogelijkheden bestemmingsplan.

20 Parkeren en 2e toegang aan wijkontsluitingsweg.


Analyse- Peelo heeft een royale groenstructuur die van grote invloed is op de leefkwaliteit in

de wijk.

- Het ontbreekt echter aan hirarchie, variatie en hoogtepunten.

- Veel routes zijn dichtgegroeid en sociaal onveilig.

- De relaties/overgangen naar de omgeving toe zijn beperkt.

Strategie- De strategie richt zich op het creren van betekenisvollere groengebieden. De

bestaande structuur moet doorontwikkeld worden; latent aanwezige kwaliteiten

en verschillen moeten versterkt worden. Middelen hiervoor zijn: versterken van

de hierarchie in de wijk; ensceneren van hoogtepunten, variatie in beleving en

beplanting, variatie tussen open en gesloten delen.

- Daarnaast richt de strategie zich op het versterken van de relatie tussen Peelo en

de aangrenzende wijken en het buitengebied.

- Op de tekening hiernaast zijn 4 groengebieden aangegeven die samen de

belangrijkste groenstructuur vormen (nr. 1-3) of veel potentie hebben om te

veranderen in een betekenisvolle groenstructuur (nr. 4). De Brink (nr. 5) tot slot,

is waar de belangrijkste groenstructuren samenkomen. Deze zal apart behandeld

worden bij de schetsen voor het Hart van de wijk (pag. xx).

Acupunctuur- Dit wordt besproken bij de verschillende deeluitwerkingen.

Groen blauw raamwerk: creren van hirarchie en betekenis

referentie dorpslaan (Marsdijk)

referentie entreepark (Noorderpark)

referentie wijkpark (Pittelorpark)


wijkpark

Peelo en Pittelo

Ter Aardseweg

entreepark vanaf binnenstad

ijsbaan

dorpslaan Peelore

spad

1.

3.

4.

2.

strategie: creren van meer hirarchie en betekenis in het groen blauw raamwerk; het definiren van groentypologien, zoals hierboven gedaan is, helpt bij het onderscheiden van verschillende sferen, inrichting en gebruiksmogelijkheden

Hart van de wijk

Noorderpark

waterbosGroene Dijk

Brink 5.

10

S C H E T S U I T W E R K I N G E N bloemkoolwijkenH O S P E R M 3 H G I D Z 2 0 1 1

Analyse- Oude laanbomen langs oude cultuurlijn zijn deels verdwenen.

- Veldje met heuvel heeft een karige uitstraling en wordt weinig gebruikt.

Strategie- Versterken van de lange lijnen door de wijk. Hirarchie aanbrengen door het

planten van sterke laanbomen (1e orde). Hierdoor wordt de relatie met het

verleden ook sterker.

- Veldje met heuvel aantrekkelijker inrichten; omzomen met een haag zodat kleine

kinderen er veilig kunnen spelen naast de wijkontsluitingsweg; aantal losse bomen

planten die mooi bloeien om het veld op te fleuren (bv fruitbomen); aantal

spelaanleidingen maken.

Acupunctuur- De ingrepen zijn niet duur en kunnen deels samen met bewoners opgepakt en

uitgevoerd worden (opzomer actie).

- De laanbomen langs het Peelorespad, die bij voorkeur al wat groter zouden

moeten zijn vanaf het planten, vergen een investering, maar het gaat om een

bescheiden aantal bomen.

- Het veldje ligt langs de wijkontsluitingsweg, en heeft daarom een groot

uitstralingseffect op bewoners en bezoekers. Het Peelorespad is een zeer

drukke fietsverbinding; ook hier zullen zeer veel wijkbewoners profiteren van een

opwaardering.

Groen blauw raamwerk: dorpslaan Peelorespad

bestaande situatie: Peelorespad zonder voorname laanbeplanting

bestaande situatie: niet gebruikt veldje (midden) en Peelorespad (links)

ijsbaan

dorpslaan Peelore

spad

Hart van de wijk

Brink

11


strategie: opwaarderen van de oude cultuurweg d.m.v. laanbeplanting; aantrekkelijker maken van grasveldje met heuvel door kleinschalige ingrepen

12


Groen blauw raamwerk: entreeparkAnalyse- Dit is een belangrijke fietsroute naar het centrum van Assen toe. Er staat een

gespaarde grote beuk bij de kruising van verschillende fietspaden. Deze is zeer

beeldbepalend en werkt goed voor de orintatie.

- De fietsroute is voor een groot deel dichtgegroeid door struiken, waardoor de route

s avonds sociaal onveilig is, ondanks dat er huizen langs de route staan.

- Komende vanaf de binnenstad passeer je eerst het Noorderpark, een mooi

gensceneerd open parkje met solitatire bomen; wanneer je Peelo inrijdt merk je

hoe gesloten de groenstructuur rondom het fietspad is.

Strategie- Creren van meer openheid rondom het fietspad, waardoor de groenstructuur veel

ruimer oogt. Hiervoor moeten vooral struiken verwijderd worden; deze kunnen

vervangen worden door gras.

- Versterken van de continuteit van de fietsroute tussen het Noorderpark en

Peelo. Door het Noorderpark hiervoor als referentie te nemen ontstaat er een

aangenamere wijkentree, die minder beklemmend overkomt. Dit vergroot het

orintatiegevoel, zowel in Peelo als op stedelijke schaal.

Acupunctuur- De voorgestelde ingrepen zijn buitengewoon goedkoop; deze bestaan voor het

grootste deel uit struiken verwijderen; daarnaast kunnen nog nieuwe beplantingen

worden aangevuld.

- Het effect zal groot zijn (het gaat om een belangrijke wijkentree voor fietsers), en

door iedereen te ervaren zijn.

bestaande situatie: zicht vanaf de zuidelijke rand (wijkentree) op het fietspad met oude beuk

Noorderpark

entreepark

Brink

13


strategie: creren van meer openheid, sociale veilgheid, aantrekkelijkheid, en continuteit tussen Noorderpark en Peelo

14


Analyse- Aan de zuidwest zijde van Peelo ligt het mooie Pittelorpark, tussen beide wijken

in. Het ligt excentrisch t.o.v. het hart van Peelo, en de Ter Aardseweg (dijklichaam)

scheidt de wijk van het park. Een eigen park van deze omvang is echter niet in Peelo

gelegen; dat maakt het park potentieel aantrekkelijk voor de bewoners.

- Aan de Peelor zijde van de Ter Aardseweg ligt een klein parkje dat zeer karig

ingericht is en de kwaliteit mist die wel aanwezig is in het Pittelorpark.

- De Ter Aardseweg leidt naar het buitengebied, dat om de hoek ligt. De landelijke

sfeer ervan is echter niet in Peelo te ervaren.

Strategie- Om het Pittelorpark beter toegankelijk en zichtbaar te maken vanuit Peelo wordt

voorgesteld om de waterstructuur van het park door te trekken in Peelo. Op

deze manier kan het bestaande, kleine parkje in Peelo meer sfeer krijgen en ook

beter gebruikt worden. Door het verbinden van een aantal bestaande vijvers en

watergangen in Peelo ontstaat er een grote, doorgaande waterstructuur die geschikt

is voor pleziertochtjes met roeiboot of kano. Voorwaarde is dat de waterstructuur

onder de Ter Aardseweg door met die van het Pittelorpark wordt verbonden.

- Het verbeteren van de waterstructuur is ook een goede aanleiding om allerlei speel-

en verblijfsplekken langs het water te maken. Ook het planten van mooie bomen

hoort hiertoe.

- De Ter Aardseweg zal bij deze ingrepen dr het park lopen i.p.v. erlangs. Langs

deze weg staan reeds een aantal boerderijen. Om de landelijke sfeer van het

buitengebied meer voelbaar te maken in Peelo is het interessant om langs de Ter

Aardseweg ng een aantal boederijen te bouwen. Deze zijn ook goed voor de sociale

veiligheid van het park Er kan ook gedacht worden aan een functie die gerelateerd is

aan het park, zoals een plek waar bootjes gehuurd kunnen worden.

Acupunctuur- Het opwaarderen en doortrekken van het park zou in vele kleine stapjes gerealiseerd

kunnen worden. De belangrijkste ingreep is het verbinden van de waterstructuren.

Dit is, op de kruising met de Ter Aardseweg na, geen grote opgave, die wel al

meteen voor een grote verbetering kan zorgen.

Groen blauw raamwerk: wijkpark Peelo en Pittelo

bestaande situatie: zicht vanaf de Ter Aardseweg richting het kleine parkje van Peelo

Brink

wijkpark

Peelo en Pittelo

Ter Aardseweg

Pittelo

15


strategie: creren van continu park tussen Peelo en Pittelo door het verbinden van alle watergangen tot n grote structuur; deze biedt aanleiding voor vele gebruiksmogelijkheden

16


Groen blauw raamwerk: waterbos Groene DijkAnalyse- Het huidige bosje aan de noordwest zijde van Peelo fungeert als een geluidsbuffer

tussen snelweg en de wijk. Het wordt nauwelijks gebruikt voor bijvoorbeeld

recreatieve doeleinden.

Strategie- Het enigszins saaie en afgelegen bosje zou een unieke plek in Peelo kunnen worden,

die duidelijk anders is dan de hiervoor beschreven hoofdgroenstructuren. Op de

collage hiernaast wordt een voorbeeld van een plek met een bijzondere sfeer

getoond: een waterbos of nat bos, dat maar beperkt toegankelijk is voor mensen,

en dat daardoor een interessant leefmilieu kan worden voor flora en fauna. En

wandelroute loopt erdoorheen zodat ook wijkbewoners van het waterbos kunnen

genieten.

- Om de privacy van de aangrenzende woningen te garanderen wordt voorgesteld om

de bestaande sloot, langs de achterkanten van de woningen, te verbreden.

Acupunctuur- De ingrepen bestaan uit het graven en verbreden van watergangen. Daarnaast zou

een deel van de bestaande bomen vervangen moeten worden door waterminnende

bomen en planten. Dit zouden jonge bomen kunnen zijn, zolang de geluidswerende

bescherming maar overeind blijft. De transformatie zou op een zeer geleidelijke

manier tot stand kunnen worden gebracht, waarbij de investeringen verspreid over

de tijd gedaan kunnen worden. Wellicht dat een natuurorganisatie nog zou kunnen

helpen d.m.v. kennisinbreng en/of cofinanciering.

bestaande situatie: zicht vanuit het oosten, langs de kanaaldijk, op het geluidsbufferbosje

bestaande situatie: fietspad langs Noord-Willemskanaal

Ter Aardseweg waterbos

Groene Dijk

Noord-Willemskanaal

17


strategie: creren van een voor Peelo uniek ecologisch en recreatief landschap: waterbos

18


Analyse- De wijkontsluitingsweg heeft een zeer smal en karig profiel. Dit wordt met name

veroorzaakt door het tunneleffect van de ca. 5 m hoge struiken, in combinatie met

de breedte (7m weg + 5m massieve struiken aan weerszijden). De struiken vervullen

een geluidwerende functie voor de aangrenzende, ondiepe achtertuinen.

- De weg heeft een meanderend verloop. In combinatie met de groene muren werkt

dit voor bezoekers desorinterend. De uitstraling van de weg is anoniem.

- De wijkontsluitingsweg is tevens busroute. De halteplaatsen liggen verstopt in de

groene muren en zijn vanaf de achterzijde op sociaal onveilige wijze bereikbaar.

Strategie- Opwaarderen van de wijkontsluitingsweg tot visitekaartje van de wijk. In het profiel

moet ruimte worden gezocht voor meer overzicht (optische verbreding) en een

rijkere beplanting die de belangrijke status van de weg past. In de hirarchie van

alle wijkwegen is dit de belangrijkste en dat moeten mensen kunnen ervaren. Het

standaard profiel zou kunnen bestaan uit: meidoorn in combinatie met makkelijk te

onderhouden lagere losse hagen en aan de wegzijde een grasberm.

- De weg moet als een scenic road, als een weg die op een mooie, landschappelijke

manier de pareltjes van de wijk toont, worden herontworpen. Hierbij horen

vergezichten de wijk in en afwisseling tussen gesloten en open delen.

- De weg voert langs de belangrijkste plekken in de wijk (hart van de wijk,

hoofdgroenstructuur, buurtentrees); dit zijn de plekken die goed zichtbaar moeten

zijn vanaf de weg en het zijn tevens de momenten die gevierd moeten worden door

middel van verbijzonderingen (bomen, verlichting, bijzondere architectuur).

- Om de anonimiteit van de weg te verminderen n om bushaltes op sociaal veiligere

wijze te ontsluiten wordt voorgesteld om een voetpad in het profiel op te nemen.

Acupunctuur- Investeren in de wijkontsluitingsweg is voor Peelo zeer belangrijk; de wijk kampt

met een verslechterd imago en het opwaarderen van deze weg is n van de

manieren om de schoonheden van de wijk beter voor het voetlicht te brengen.

- Voor het standaard profiel kan begonnen worden met proefstroken om het effect

van de transformatie voor iedereen zichtbaar te maken, voordat het hele profiel in

n keer aangepakt wordt.

Wijkontsluitingsweg: standaard profiel

kaartdetail (1:2000) van een stuk standaard profiel tussen twee woonburten in

bestaande situatie: bushaltes slechts toegankelijk via dichtgegroeide achterpaden

bestaande situatie: standaard profiel tussen twee woonbuurten in

19


strategie: opwaarderen van de wijkontsluitingsweg door deze een getrapt profiel te geven waardoor de weg breder lijkt; meer variatie in groen en het toevoegen van een voetpad

20


Wijkontsluitingsweg: buurtentreeAnalyse- De buurtentrees en woningen liggen verborgen achter struiken. Ze zijn anoniem;

bezoekers hebben de grootste moeite om de juiste buurtentree te kiezen.

Daarnaast ontstaan er soms verkeersonveilige situaties door het beperkte overzicht

op de T-splitsing.

Strategie- Openmaken van de buurtentrees voor het vergroten van overzicht voor

weggebruikers.

- Verbijzonderen van de buurtentrees; dit kan door struiken te vervangen door gras

met een bijzondere boom bij de entree, het plaatsen van bijzondere verlichting,

een naambord en plattegrond van de buurt en het plaatsen van een bankje. Ook

kan gedacht worden aan het stimuleren/mogelijk maken van een hoekaccent bij de

woningen die direct aan de entree grenzen.

Acupunctuur- Het verbijzonderen van de buurtentrees is bij uitstek iets dat door buurtbewoners

ter hand kan worden genomen. Met relatief eenvoudige middelen en een beperkt

budget (vanuit de gemeente) kunnen flinke verbeteringen worden bereikt waar

bewoners trots op kunnen zijn.

bestaande situatie: zicht vanaf wijkontsluitingsweg op anonieme en dichtgegroeide buurtentree

bestaande situatie: ook fietsroutes komen ergens een buurt binnen en vormen buurtentrees

kaartdetail (1:2000) de buurtentrees liggen bij de knikken in de weg

21


strategie: creren van een meer open buurtentree die zicht biedt op de woningen; daarnaast het vieren van een bijzondere plek in de wijk en buurt, een ideaal project dat door buurtbewoners zelf ter hand kan worden genomen en dat het buurtgevoel versterkt

22


Analyse- Deze plek, het raakvlak van de wijkontsluitingsweg met een parkzone, biedt n

van de verste doorzichten in de wijk. Voor de automobilist zou dit n van de

hoogtepunten van de scenic road kunnen zijn. Deze potentile ervaring is echter

niet uitgebuit. Je beleeft op dit moment een vrij middelmatige ervaring.

Strategie- Ensceneren van het landschap om de ervaring als weggebruiker te sublimeren.

Dit kan bijvoorbeeld door de kruising van wijkontsluitingsweg en waterstructuur

meer beleefbaar te maken. Dit heeft ook een tweede effect: het vergroten van de

orintatie (sla na de brug linksaf en je komt bij mijn woning). Daarnaast zal dit

bijzondere moment in de wijk je ook eerder verleiden om een keer links en rechts

te kijken, richting de verschillende groenzones. Verder kan gedacht worden aan

het selectief verwijderen van enkele struikenpartijen waardoor de verschillende

woonbuurten zichtbaar worden gemaakt. Verder kunnen er nog enkele bijzondere

boomgroepen geplant worden om daarmee meer variatie in de parkzones aan te

brengen en om doorzichten in het park te ensceneren.

Acupunctuur- De duurste maatregel is het maken van een mooiere kruising tussen weg en water.

Voor de overige maatregelen geldt dat ze kleine precisie-ingrepen zijn die niet duur

hoeven te zijn, maar wel veel effect voor de wegbeleving hebben.

Wijkontsluitingsweg: ensceneren van de route

kaartdetail (1:10.000) van de wegcontext

bestaande situatie: vergezicht richting noorden vanaf kruising weg-water

bestaande situatie: middelmatige ervaring als weggebruiker op een plek met veel landschappelijke potentie voor een gensceneerde ervaring

23


strategie: vergroten van de landschappelijke ervaring als weggebruiker (maken van een hoogtepunt in de wijkontsluitingsweg); vergroten doorzicht en zicht op buurten; meer variatie in parkbeplanting

24


Wijkontsluitingsweg: ensceneren van de wijkentree 1Analyse- Vanaf de zuidwestelijke wijkentree duik je vrij snel de groene tunnel in. Je

verliest het contact met zowel het parkje als met de woonbuurten. Daarnaast

is het zicht op het parkje vrij middelmatig: een kaal grasveld met weinig

verbijzonderingen.

Strategie- Creren van doorzichten op de omgeving d.m.v. het weghalen van struiken en/of

vervangen door lager groeiende beplantingen.

- Daarnaast het verbijzonderen van het parkje. Dit zou kunnen op de wijze zoals

voorgesteld bij Wijkpark Peelo en Pittelo (pag. xx) door het vergroten van de

waterstructuur. Deze ingreep verbijzondert ook de wijkentree. Verder kan gedacht

worden aan het planten van bijzondere bomen en planten.

Acupunctuur- Het gaat hier om goedkope maatregelen die in het groenbeheer meegenomen

kunnen worden. Het vergroten van de waterstructuur is iets duurder, maar het

effect ervan is groot doordat er relif en variatie wordt aangebracht, en daarmee

de landschappelijke ervaring wordt vergroot.

bestaande situatie: zicht vanaf wijkentree op parkje (links) en woonbuurt (rechts)

bestaande situatie: landschappelijke kwaliteiten parkje zijn niet zichtbaar vanaf wijkentree

kaartdetail (1:5.000) van de wijkentree

25


strategie: openmaken van de route vanaf de wijkentree zodat er zicht op park en woonbuurten ontstaat; verbijzonderen van het landschap

26


Wijkontsluitingsweg: ensceneren van de wijkentree 2: toevoegen herkenningspuntAnalyseVanaf de omringende hoofdontsluitingswegen is de

wijk vrijwel onzichtbaar en ligt verscholen achter

geluidswallen en dichte bossages. De wijk heeft letterlijk

geen gezicht naar de omgeving. Dit draagt bij aan

het negatieve imago en de uitstraling naar buiten toe.

Heldere orientatiepunten ontbreken.

StrategieDoor het toevoegen van een bebouwingsaccent ter

plaatse van de wijkentree ontstaat een herkenbaar

orientatiepunt en wordt de wijk zichtbaar

Op de locatie nabij de wijkentree is ruimte voor een

markant gebouw van 6-9 bouwlagen.

Om de omgeving niet te belasten zou het parkeren onder

het gebouw moeten worden opgelost. De ontsluiting kan

geschieden vanaf het opgewaardeerde fietspad.

AcupunctuurDit is bij uitstek geschikt als plaatselijke ingreep.

Ontwilkkeling in cpo (collectief particulier

opdrachtgeverschap) en voor een specifieke doelgroep

is mogelijk. De aanpassingen aan de openbare ruimte

en infrastructuur moeten worden opgebracht uit de

ontwikkeling van de locatie.

27


illustratie vanuit het noorden - herkenningspunt ter plaatse van de wijkentree

-toevoegen herkenningspunt tpv wijkentree-markant gebouw 6-9 bouwlagen

28


AnalyseHet winkelcentrum in Peelo is een typisch voorbeeld van een wijkcentrum in een

bloemkoolwijk en kent de volgende karakteristieke problemen:

- Het winkelcentrum is nagenoeg onzichtbaar vanuit de wijkontsluitingsweg en de

aangrenzende buurten.

- Het centrum heeft geen duidelijke relatie met haar omgeving.

- Het centrum bestaat uit lage bebouwing met weinig architectonische kwaliteit.

- Het centrum wordt van binnenuit ontsloten en heeft dus weinig uitstraling naar

buiten.

Hart van de wijk: revitalisering (winkel)centrum

vogelvlucht winkelcentrum gezien vanaf het zuiden

- De winkelfuncties staan economisch onder druk. Steeds meer winkelfuncties

dreigen te verdwijnen.

- Het maaiveld wordt gedomineerd door parkeren en heeft lage verblijfskwaliteit.

- Het centrum heeft onaantrekkelijke, gesloten achterkanten met bevoorrading.

- Dit alles heeft tot gevolg dat het centrum niet de functie heeft van centrale

verblijfsplek voor de wijk.

29


ingang sporthal via onaantrekkelijk tussenpaadje gesloten achterkant van sporthal en achterkant winkelcentrum met bevoorrading

winkelcentrum: laagbouw met matige architectonische kwaliteit westkant winkelcentrum: achterkant, geen uitstraling, geen contact

30


StrategieHieronder een overzicht van een aantal verbetervoorstellen voor het winkelcentrum

in Peelo:

1. Het maken van een herkenbare identiteit van centrum door versterking van het

dorpse karakter. Door het creeren van een ensemble van gebouwen, bijvoorbeeld

door het toepassen van architectuur met dakkappen, ontstaat een herkenbare

identiteit in het dorpshart.

2. Het versterken van de verblijfskwaliteit en de architectonische kwaliteit. Door

het maken van duidelijke voorkanten aan het winkelcentrum aan het Peeloerespad.

En door het herorganiseren van het parkeren op de brink waardoor er mogelijkheden

tot ander gebruik ontstaan. De brink wordt een groot bestraat vlak die ook voor

bijzondere gelegenheden kan worden gebruikt

3. Het versterken van de winkelfuncties door het maken van een aantrekkelijk

wijkcentrum met verblijfskwaliteit en functies met uitstraling naar buiten. Dit

verstekt wederom de vitalitiet en levensvatbaarheid van het winkelcentrum.

4. Het verbeteren van de achterkanten door sloop - nieuwbouw van (deel) van de

winkels, toegangen maken aan west en noordzijde n door het maken van een entree

en kleedkamers aan de noordzijde van de sporthal (Schambarg).

5. Het stimuleren van dubbel grondgebruik, winkels met daarboven wonen, en het

verdichten van het gebied door gebouwen met uitstraling toe te voegen.

6. Het verplaatsen van een deel van het parkeren van de zuidkant (Walakker) naar

de westkant (Schambarg) van het winkelcentrum waardoor er aan de voorkant meer

ruimte vrijkomt en een minder rommelig beeld ontstaat.

7. Het verbeteren van de architectonische uitstraling van de bebouwing rondom het

centrum door optoppen en/of befronten van de bebouwing aan het Veenbiezenpad

en de Walakker. Daardoor wordt het centrum gemarkeerd en beter zichtbaar.

Hart van de wijk: revitalisering (winkel)centrum8. Het maken van een groen (speel-)plein aan westkant van het winkelcentrum.

9. Het optimaliseren van functies, zoals bijvoorbeeld door het samenvoegen van de

beide scholen en/of het uitbreiden tot een brede school.

AcupunctuurHet opwaarderen van het centrum bestaat uit een serie maatregelen die in

samenhang moeten worden gezien. Ze lopen uiteen van relatief eenvoudige

voorstellen zoals het herinrichten en verbeteren van de openbare ruinte die kunnen

worden uitgevoerd ten tijde van regulier onderhoud en grootschalige ingrepen

zoals (gedeeltelijke) sloop-nieuwbouw van winkels. Om kleinere winkelcentra

levensvatbaar te houden zijn echter ook deze duurdere ruimtelijke verberingen

nodig om ze aantrekkelijk te maken dan wel te houden. Alleen wanneer genoeg

momentum kan worden gecreerd is het verder wegzakken van kleine winkelcentra

te voorkomen. Daarvoor kan ook specialisatie een strategie zijn, bijvoorbeeld het

bieden van gevarieerde zorgfuncties (zie de voorstellen voor Holy-Noord).

Om dergelijke onwikkelingen voor elkaar te krijgen is een samenwerking van alle

betrokken partijen nodig: gemeente, corporaties en winkeliers.

De kleinschalige winkelcentra in woonwijken vormen nog steeds een van de

kernkwaliteiten van bloemkoolwijken en rechtvaardigen als zodanig extra

inspanningen om te worden behouden. Wanneer ze verdwijnen heeft dit zijn neerslag

op de aantrekkelijkeheid van de wijk als geheel.

31


winkelcentrum met verbeteringsvoorstellen

2

18

2

4

7

3

7

7

5

9

6

32


illustratie winkelcentrum gezien vanaf de Walakker - herorganiseren parkeren op brink

Verbeelding van de verbeterstartegien aan de zuidkant van het winkelcentrum:

- Het orienteren van de winkels op het Peeloerespad

- Het herorganiseren van het parkeren en het maken ven een brink die bijvoorbeeld ook op feestdagen kan worden

gebruikt, zoals voor koniginnedag, vrijmarkt, mini kermis, 5 mei viering, lentefeest etcetera

- Het verbeteren van de architectonische uitstraling door het maken van gebouwen met een eigen identiteit in het

dorpshart

- Het versterken van de verblijfskwaliteit

- Het verplaatsen van een deel van het parkeren

bestaande situatie tpv Walakker


33


illustratie winkelcentrum gezien vanaf de Walakker - bijzonder gebruik brink illustratie winkelcentrum gezien vanaf de Walakker - herorganiseren parkeren op brink

bestaande situatie tpv Walakker

34


illustratie gezien vanaf het Peeloerespad - maken front aan de zuidkant, dorpse uitstraling, ensemble van gebouwen

Verbeelding van de verbeterstartegiern aan de zuidkant van het winkelcentrum:

- Het orinteren van de winkels op het Peeloerespad

- Het opwaarderen van het maaiveld door het maken van een helder bestraat pleinvlak

- Het verbeteren van de architectonische uitstraling door maken gebouwen met eigen identiteit in het dorpshart

- Het versterken van de verblijfskwaliteit

- Het aantrekken van horeca-functies

bestaande situatie tpv Peeloerespad


35


illustratie gezien vanaf de Schambarg - maken entree sporthal aan de noordzijde, verbeteren togankelijkheid en uitstraling bevoorrading, rechts: winkels met wonen

Verbeelding van enkele verbeterstartegiern

Het verbeterenvan de achterkanten door:

- Sloop / nieuwbouw van een (deel) van de winkels

- Het maken van woningen boven de winkels

- Het maken van toegangen aan de west en noordzijde van het winkelcentrum

- Het verbetern van de expedietie-ingangen

- Het maken van een entree en kleedkamers aan de noordzijde van de sporthal (aan de Schambarg)

36


illustratie gezien vanaf Veenbiezenpad - optoppen + befronten deel van de bebouwing, vervbeteren architectonische uitstraling, dorpse architectuur met schuine daken

Verbeteren van de zichtbaarheid van het dorpshart en van de architectonische uitstraling door het versterken van de

identiteit van de bebouwing bij het dorpshart d.m.v.:

- Het optoppen, maken van kappen en dakverdiepingen

- Het uitbreiden/toevoegen van woningen - mogelijkheid voor het maken van aanvullend (woon) programma

- Het befronten, het maken nieuwe voorkanten

-vergroenen van (gesloten) kopgevels - bijv. maken eetbare gevels (druiven, e.d.)

Verbeteren van de groene verbinding van het park naar de brink d.m.v.:

- Het verplaatsen van parkeerplaatsen

- Het opschonen van het groen, het scheppen van overzicht

Hart van de wijk: creren van een gezicht naar de omgeving

37

1P e e l o - A s s e nHart van de wijk: opwaarderen parkAnalyseDe gebruikswaarde van het parkje aan de Veenwal is op

dit moment zeer beperkt. Door de inrichting voegt het

weinig toe aan de groene hoofdstuctuur. Ook is er geen

goede aansluiting op het naastgelegen centrumgebied.

StrategieDe gebruikswaarde van het parkje zou met een aantal

ingrepen vergroot kunnen worden. Doel is het versterken

van de recreatieve functie in het hart van de wijk en het

verbeteren van de verblijfs- en gebruikskwaliteit van het

park, bijvoorbeeld door:

- Het toevoegen van water

- Het inrichten als speel- en picknickweide met bomen

Door het deels weghalen van de vrijliggende fietspaden

kan de hoeveelheid verharding worden teruggedrongen.

Verkeersstromen kunnen worden samengevoegd

op de weg. Hierdoor verdwijnen er gevaarlijke

oversteekplaatsen van langzaam verkeer. Door dat de

weg voor alle gebruikers is wordt er meer rekening

gehouden met langzaam verkeer.

Om de groene verbinding met de brink en de groene

hoofdstructuren te verbeteren wordt in dit voorstel een

deel van het parkeren aan het Veenbiezenpad verplaatst

en wordt het fietsknooppunt vereenvoudigd waardoor

meer groene massa ontstaat (een groene kop aan het

centrum) voor de nauwe verbinding tpv het Peeloerespad

Een meer ingrijpend idee is het verplaatsen van de

school door deze samen te voegen met de andere

bestaande school in het centrum tot een nieuwe brede

school:parkje - rondlopend watersysteem, markant gebouw in het park

38


verbeelding van een bijzonder gebouw in het park - 8- 8 lagen hoog met parkeren onder het gebouw

huidige park aan de Veenwal

(vervolg Strategie)- Vervangen van de school door een bijzonder gebouw in het park. Een nieuw autonoom en op zich zelf staand

volume, met een herkenbare architectuur.

- Ontsluiting van dit gebouw kan geschieden via de bestaande infrastructuur vanaf de noordzijde.

- Weghalen van overtollige verharding

- Parkeren onder het nieuwe gebouw in een (half-verdiepte) parkeerkelder. Dit kan bijvoorbeeld ook op maaiveld met

verhoging van het omliggende maaiveld zodat het parkeren toch verdiept komt te liggen zodat geen dure verdiepte

parkeerkelder gemaakt hoeft te worden

AcupunctuurHet inrichten van het park zodat dit meer

gebruikswaarde krijgt voor de wijk kan al naar gelang de

ambities eenvoudig of ingrijpender. Het oevoegen van

extra waterpartijen (en eenvoudige bruggen) is daarbij

het duurste element, het voegt veel kwaliteit toe maar is

niet perse nodig.

Het verplaatsen van de school is een optie voor de

wat langere termijn en biedt ruimte om woningbouw

te ontwikkelen die wellicht ook een deel van de

parkinrichting zou kunnen financieren.

Het weghalen van fietspaden is een vrij eenvoudige

ingreep.

Hart van de wijk: opwaarderen park

39


verbeelding van een bijzonder gebouw in het park - variant doprs ensemble met parkeren onder de bebouwingverbeelding van een bijzonder gebouw in het park - 8- 8 lagen hoog met parkeren onder het gebouw

40


Woonbuurt: uitgeven openbaar gebiedAnalyseBloemkoolwijken hebben een relatief grote hoeveelheid verharding en openbaar

groen. De onderhoudsbudgetten voor openbaar gebied zijn daar veelal niet op

toegesneden waardoor een verwaarloosde indruk ontstaat. Ook ook het gebruik/de

functie van het openbare gebied is niet overal even helder.

StrategieEen strategie om de kosten voor onderhoud en beheer van de openbare ruimte

voor de gemeente terug te brengen is door het verkopen van deze ruimte aan de

aanwonenden. Daarmee krijgen de bewoners grotere erven. Het parkeren geschiedt

op eigen erf, alleen het bezoekresparkeren gebeurd in het openbaar gebied.

Als bewijslast voor deze strategie is dit stukje buurt in Peelo genomen. Deze locatie

is dus niet specifiek gekozen omdat hier bijzondere problemen of kansen liggen maar

om aan te tonen wat de mogelijkheden en de voordelen zijn van deze aanpak.

Naar schatting kan, afhankelijk van de situatie 40% van het totale openbaar gebied

(infra+groen) worden uitgegeven! Dit betekend een transformatie van een buurt met

woonerven naar een meer tuinwijk-achtig karakter met stricte overgangen tussen

openbaar en prive.

AcupunctuurWanneer en waar is het uitgeven van openbaar gebiek interessant?

- In slechte delen van de wijk met merendeels huurwoningen die als complete

makeover voor de verkoop interessant worden gemaakt.

- In goed functionerende stukken buurt met grotere/duurdere woningen. Hier is er

meer behoefte aan een grotere tuin en is er bovendien meer financieel draagvlak.

- Een goed moment is vlak voor een opknapbeurt van de openbare ruimte.

De strategie van uitgeven van openbaar gebiek in deze radicale variant kan alleen

per hele buurt/ruimtelijk logische eenheid worden uitgevoerd.

Het uitgeven van delen van de groenstroken aan de buurten of

wijkonstluitingswegen om carports/parkeerplaatsen met een tweede toegang

voor de woningen te maken kan ook op kleinere schaal/als pilotproject worden

uitgeprobeerd.huidige situatie

41


nieuwe situatie uit te geven openbaar gebied: ca 40% van het totale openbare gebied

42


weghalen bergingen op woonerf, bergingen worden verplaatst naar de achtertuin

Woonerf: verplaatsen van bergingen

StrategieDoor het verplaatsen van bergingen naar de achtertuin

kan de relatie van de woning met het erf worden

verbeterd. Een mogelijkheid om de uitstraling van het

erf te vergroenen is door hagen als erfafscheiding te

gebruiken.

Acupunctuur //Het verplaatsen van de bergingen kan bij koopwoningen

alleen wanneer de bewoners daar op een andere manier

iets voor terug krijgen, bijvoorbeeld door het vergroten

van de achtertuin (door de verkoop van openbaar

groen of in combinatie combinatie met maatregelen

aan buurtontsluitingsweg). Belangrijk is om te laten

zien wat de potentie en kwaliteit is van een collectief

functionerend woonerf. Bij de inrichting daarvan kunnen

de bewoners actief worden betrokken.

AnalyseDe woonerven worden vaak gekenmerkt door bergingen aan de voorkant van

de woning met gesloten gevels van de bergingen naar de straat. Daardoor is de

interactie van de woning met de straat geblokkeerd en onstaat een desolaat beeld

met weinig groen. De potentie van een collectief en levendig woonerf wordt niet of

nauwelijks benut.

43


verruimen bestemmingsplan - variant 1

Woonerf: verruimen bestemmingsplan variant 1AnalyseDe zone aan de voorkant van de woning met de berging heeft een beperkte

gebruikswaarde en heeft een gesloten karakter.

De bergingen aan de voorkant van de woning blokkeren de interactie van de woning

met de straat.

StrategieDoor het verruimen van het bestemmingsplan wordt het

mogelijk de woning aan de voorzijde uit te breiden.

variant 1 -toestaan van het volbouwen van het voorerf

over 1 laag tot erfgrens.

Daarmee kan bijvoorbeeld de woonkamer aanzienlijk

worden uitgebreid. Positief effect hiervan voor

het straatbeeld is dat er dan ramen op de erfgrens

verschijnen (nodig voor daglichttoetreding en uitzicht)

waar eerst dichte bergingswanden waren.

Ook de mogelijkheden voor werken aan huis en het

combineren van wonen en werken en een bedrijf aan

huis kunnen worden vergroot. Het wordt makkelijker

om een tweede entree te maken voor commercile

activiteiten aan huis.

AcupunctuurDoor het bieden van ruimte en gebruiksmogelijkheden

aan de voorkant van de woning zijn bewoners eerder

geneigd om de berging naar de achtertuin te verplaatsen.

44


verruimen bestemmingsplan - variant 2

Woonerf: verruimen bestemmingsplan variant 2

Strategievariant 2 -het verschuiven van de voorgevelrooilijn tot

aan de erfgrens.

Dit is een nog iets verdergaande verruiming

van de uitbreidingsmogelijkheden aan de voorkant van

de woning. In veel gevallen kan het straatprofiel van het

woonerf een dergelijke vernauwing prima aan. (In beide

varianten is afstemming met het welstandsbeleid nodig)

Acupunctuurzie variant 1

Analysezie variant 1

45


kronenburgarnhem

48


Gelredome Rijnhal

VredenburgAppelgaard en Overmaat

Eimersweide

Immerlooplas

Meinerswijk

Elden

Malburgen

Hoofdstructuur - Kronenburg is nooit gepland: de wijk mist helderheid.- Kronenburg bestaat uit een losse verzameling eilanden.- De combinatie grootschalige functies met kleinschalig wonen

creert veel wrijving in de openbare ruimte.Opgaves: versterken van de eilanden en opwaarderen van de openbare ruimte.

Hart van de wijk - Kronenburg heeft een sterk voorzieningenniveau (tot 18.00).- Het opgetilde winkelcentr. creert problemen op maaiveld.- Het Hart vd wijk mist kwalitatieve, geliefde verblijfsplekken.Opgaves: zoeken naar aanvullende functies; opwaarderen openbare ruimte rondom winkelcentrum.

Relatie met ondergrond en omgeving - Kronenburg heeft geen relatie met historische ondergrond.- De wijk ligt gunstig t.o.v. centrum en uitvalswegen.- Kronenburg ligt verborgen en is slecht verbonden met de

omliggende wijken.Opgaves: water als landschappelijk element in Rijnlandschap toevoegen; wijk beter verbinden met directe omgeving.

Buurten en woningvoorraad - Kronenburg is een doorgangswijk; je kunt er goedkoop en snel

een appartement huren. Het kampt met een negatief imago.- De combinatie van veel ouderen, alleenstaanden en werklozen

sluit goed aan bij het voorzieningenniveau.Opgaves: creren van buurtparkjes en -pleintjes; opwaarderen woningvoorraad: uitstraling, levensloopbestendig.

Hoofdgroenstructuur - Kronenburg is een versteende wijk --> hitte-eiland.- Het groen bevindt zich hoofdzakelijk in de randen.- Op buurtniveau is er een groot gebrek aan kwalitatief groen.Opgaves: tegengaan van hitte-stress en buurtgroen toevoe-gen en opwaarderen.

WinkelcentrumKronenburg

kinderopvang

tandarts

sportvereniging

apotheektandarts

openbare basisschoolinternational department

kapper

kapper

asielzoekers centrum

fysiotherapeut

evangelische boekenwinkel

garagelandrover

kinderopvang

Gelredome

kapperkopieer centrum

Hogeschoolnatuurgeneeswijzen

ANWB

RijnhalZwembad

Verpleegtehuisspeelplaats

buurtcentrumde Madserspeelplaats

bibliotheek

Centrum jeugd en gezin

AAAndacht ABNAMRO AdamMenswear AktieSport AlbertHeijnXL Aldi AmericaToday ArendsBoekenKantoor AsiaGoldenDragontoko AustralianHomemade BaarsOptiek BakkerijDerks BartSmit Beveiliging BibliotheekArnhem Blokker Blue32 Bonheurhetmoment Bruna C&A CoolCat D-reizenvakantiewinkels DailyDeli DeTuinen Didi Dixons Dolcis DouglasParfurmerie Dr.Shoe Dropshop/Mousset EltinkNaaimachines EntreBrasserie Etos FalascoHairstudio Fietsenstalling FreeRecordShop FreriksSchoenen Gall&Gall GameMania Gemeenteloket GerSchoenLederwaren

GermaMode Halfords Handyman HansAndersOpticien HEM&HAARkappers Hema Hennes&Mauritz HetHuisHavelaerOpticiens Hunkemller Intertoys Jamin Jeanscentre Kijkshop Kippaleis Knipperette KPN Kruidvat LaMode Lightshop LiveraKronenburg LucardiJuweliers M&SMode Maarten'sFotohoek ManagementkantoorWereldhave Manfield Marco'sBloemen MBVatan McDonald's MissEtam MonnereauJuwelier Multivlaai Natuurwinkel NimcoHouseofshoes Open32 OpenbareToiletten PascalLunchroom Pet'sPlaceDierenspeciaalzaak Primera Promiss PTTPostkantoor ReisburoNijenhuis

Schoenensleutelmakerij MarkSpierings Schoenenreus Slagerij SnackCounter StadsbakkerijSuijkerbol Steps SubwaySanwiches SurpriseShop Telfort TerStalfashionhouse ThePhonehouse Trekpleister TropicalInnZonnestudio TwinkleJuweliers VanDalHerenmode VanHarenVanHeteren&ActiefMakelaar VeroModa VishandeldeVakman WE Wibra Witteveen

WongsParadise Xenos XLLingerie Zeeman

K.v.K Gelderlandcentraal

hoofdvestiging IRIS zorg

Agens re-integratie

Gemeenteloket

UWV

tandartshuisarts

Voorzieningenkaart- recreatie / speelplekken- onderwijs- winkels- welzijn / zorg- kantoren

Conclusie analyse

Wijkontsluiting - Kronenburg is een labyrint met een chaotische openb.ruimte- Grootschalige centrumfuncties hebben een grote parkeer-

behoefte gecreerd en zorgen voor overlast door bezoekers.Opgaves: n heldere entree voor winkelcentrum maken; parkeerbeleid dat gunstig is voor lle gebruikers van de wijk.

49

K r o n e n b u r g - A r n h e m 2

200m

wijk en omgeving1 Opwaarderen Huissensedijk2 Opwaarderen Pleijweg3 Maken duidelijke voetgangers-route naar Gelredome; voorkomen sluipverkeer door de buurt

4 Invoeren parkeervergunningen stelsel tbv overlast parkeren Gelredome en winkelcentrum, en het geven van een onderhandelingspositie voor de bewoners/gemeente

5 Vergroenen van de wijk; creren van een aantal hoogwaardige buurtpleintjes en - groentjes

hart van de wijk: openbare ruimte6 Vergroenen en hoogwaardige inrichting Croydonplein + entree winkelcentrum

7 Opwaarderen entree winkelcentrum

8 Opwaarderen entree winkelcentrum + verbetering speelterrein

9 Opwaarderen entree winkelcentrum

hart van de wijk: winkelcentrum10 Concentreren inritten parkeergarage en expeditie op een plek

11 Maken front/gezicht met winkels aan maaiveld aan Burgemeester Matsersingel

12 Maken afgesloten expeditiestraat13 Verkopen parkeerterrein aan winkelcentrum, mogelijke uitbreiding winkelcentrumMaken groene afscheiding van parkeren en aangrenzende hofjesbuurt

14 Vergroenen dak en gevels (in combinatie met reclame of het maken van functie op de gevel: bv tennis- of voetbalmuur), tegengaan hittestress. variant: kas op het dak

15 Compartimenteren parkeergarage tbv dubbel gebruik

16 Energieuitwisseling tussen winkelcentrum en (corporatie)woningen mbv warmtenet/wko

woonbuurt: hofjesbuurt17 Afsluiten hofjes, maken formele buiten-kanten en informele binnenkanten.Ieder hofje een eigen identiteit. Variaties in inrichting, kijktuin (niet toegangkelijk), collectief uitgegeven; doorgangen die openblijven weer open maken, kwaliteit verbeteren

18 Opwaarderen route

SCHETSUITWERKINGENKRONENBURG

1

23

4

4

4

4

4

4

5 7

8

96

10

11

12

13

1415 16

1717

171718

50


Rand van de wijk: relatie met omgevingAnalyse- Met name langs de noord- (Pleijweg) en zuidzijde (Huissensedijk) ontbreekt het aan

landschappelijke continuteit op de schaal van de stad.

- De zichtbaarheid van Kronenburg naar de omgeving toe is slecht. Veelal liggen er

achterkanten langs de bovenwijkse wegen.

Strategie- Huissensedijk: toevoegen van water, beplanting en recreatieve route.

- Pleijweg: toevoegen van water, beplanting en fietsroute.

- Bij kansen voor herontwikkeling van gebouwen, zouden er gezichten naar de

omgeving gemaakt moeten worden.

AcupunctuurZie deeluitwerkingen op volgende paginas.

bestaande situatie: doorgaand fietspad en water ontbreekt langs noordrand Kronenburg

51


strategie: versterken van noord- (Pleijweg) en zuidrand (Huissensedijk) d.m.v. het toevoegen van water, fietspaden en beplanting

Pleijweg

Burge

meest

er Ma

tserw

eg

Nijme

egse

weg (

A325

)

Huissensedijk

52


Rand van de wijk: HuissensedijkAnalyse- De dijkzone is momenteel een soort restgebied tussen dijk en woningen.

Er bevinden zich diverse parkeerveldjes in deze zone die detoneren met de

landschappelijkheid van de dijk. Er is weinig dijksfeer.

- Elders wordt de Huissensedijk juist gekenmerkt door landschappelijke en

recreatieve kwaliteiten; de dijk is daar een sierraad voor de aanliggende wijken.

Dit komt o.a. door de aanwezigheid van een continue dijksloot.

- De fietsroute tussen de wijken Appelgaard en Kronenburg is niet helder: het

fietspad loopt over in een wegprofiel met parkeren aan beide zeiden; je rijdt

als het ware een parkeerterrein op. Deze fietsroute is echter wel n van

de wijkentrees. Zoals in veel bloemkoolwijken heb je het gevoel dat je via

achterkanten en onverzorgde ruimtes binnen komt.

Strategie- Versterken van de dijksfeer: planten van riet, elzen en bloemrijke grasbermen.

- Toevoegen van een dijksloot. Deze is niet alleen vanwege de recreatieve,

landschappelijke en ecologische kwaliteit interessant, maar ook als avontuurlijke

speelplek voor de kinderen uit de buurt.

- Voor het beheer van de dijkzone en het creren van meer dijksfeer is het verder

interessant om schapen de dijk te laten begrazen. Dit mag echter niet botsen met

de speelgelegenheden voor kinderen.

- Voor het opwaarderen van de wijkentree is het essentieel dat het fietspad een

continue uitstraling krijgt. De rare overgang tussen fietspad en parkeerplaats moet

daarom verdwijnen; het parkeren zal elders ondergebracht moeten worden.

- De overige parkeerveldjes in de dijkzone kunnen wel landschappelijk ingebed

worden, door ze bijvoorbeeld met losse hagen te omkaderen.

Acupunctuur- Op korte termijn kunnen er hagen aangelegd worden rondom de parkeerveldjes

- Voor een meer structurele aanpak moet de transformatie vorm worden gegeven

samen met het waterschap (dijksloot en beheer/inrichting dijk).

- De herinrichting van het fietspad zal de gemeente ter hand moeten nemen, waarbij

er eerst gezocht moet worden naar vervangende parkeerplaatsen.

bestaande situatie Huissensedijk: parkeerveldjes in de dijkzone; verder een karige inrichting

bestaande situatie wijkentree: het fietspad loopt over in een parkeerterrein

53


strategie: creren van landschappelijke kwaliteiten in dijkzone, continuteit op de schaal van stad, opwaarderen wijkentree voor fietsers en wandelaars

54


Rand van de wijk: PleijwegAnalyse- De noordzijde van Kronenburg is vanwege de wegreconstructie van de Pleijweg nu

een kale vlakte. Begeleidende bomen ontbreken, de aangrenzende kantorenlocatie

ligt met lelijke parkeerterreinen open en bloot langs de weg.

- Het ontbreekt aan landschappelijke continuteit op de schaal van de stad. Water- en

fietsstructuren lopen niet door.

Strategie- Toevoegen van een sloot en bomen langs de weg. Hierdoor ontstaat er continuteit

langs de Pleijweg. Daarnaast heeft Kronenburg slechts 1% water; hier is een goede

kans om dit percentage te vergroten.

- Toevoegen van een fietspad langs de Pleijweg. Hierdoor ontstaat er een directe

verbinding tussen de Immerlooplas en de uiterwaarden van Meinerswijk.

- De moeilijkheid bij deze strategie zit in het profiel ter plaatse van de kantoren

(foto rechtsboven). Hier is nu onvoldoende ruimte om zowel een sloot als bomen

en een fietspad te maken. Bij een minimale uitvoering zouden alleen fietspad en

bomen passen. De meest wenselijke inpassing (incl sloot) vergt een gedeeltelijke

onteigening van een stuk parkeerterrein van de kantoren. Dit is voorstelbaar in

het licht van twee zaken: 1. de parkeerstrategie die op devolgende paginas wordt

beschreven; 2. de kantorenmarkt zal langdurig slecht blijven; momenteel is er al

veel kantooroppervlak in Kronenburg onverhuurd. Wellicht dat de kantoren langs de

Pleijweg op termijn herbestemd of opgewaardeerd moeten worden. In dat geval zal

er ook aandacht moeten worden besteed aan het maken van gezichten langs de

Pleijweg en ontstaan er ook kansen voor een goede inpassing van fietspad, sloot en

bomen.

Acupunctuur- Op korte termijn kunnen alvast laanbomen worden geplant. Dit zal al een hele

verbetering opleveren.

- Watergang en fietspad zullen afgestemd en ingepast moeten worden in samenspraak

met de kantooreigenaren.

bestaande situatie Pleijweg met parkeerterreinen als visitekaartje van Kronenburg

bestaande situatie Pleijweg: door de wegreconstructie is er een kale vlakte ontstaan

55


strategie: creren van landschappelijke kwaliteiten langs Pleijweg, continuteit op de schaal van stad, creren van doorgaande fietsroute

56


Analyse- Kronenburg bestaat uit een verzameling losse eilanden of buurtjes. Buurtbewoners

hebben aangegeven dat er weinig sociale binding is op de schaal van de wijk. Zelfs

op buurtniveau kunnen er grote verschillen tussen de bewoners bestaan, waardoor

er soms alleen maar sprake is van cohesie op blokniveau.

- Negatief gesteld is er daarnaast veel overlast tussen de verschillende gebruikers

van de wijk. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door de grote variteit in functies

(kantoren, woningen, appartementen, winkelcentrum), en anderzijds door een

aantal grootschalige wijkoverstijgende functies (Gelredome, winkelcentrum

RIjnhal). De overlast bestaat uit: rondzwervend afval, rondhangende en

overlastgevende bezoekers en parkeeroverlast. Nu is het zo dat alleen de

parkeerplaatsen die bij de woningen horen vogelvrij zijn. De overige gebruikers in

de wijk hebben hun parkeerterreinen d.m.v. slagbomen beschermd tegen vreemd

gebruik.

- Daarnaast is er een schrijnend tekort aan groen en water in de wijk (dus niet in

de rand) + een tekort aan aangename verblijfsplekken in de openbare ruimte.

In combinatie met een wijkbevolking die voor een zeer groot deel van de dag

aangewezen is op de wijk zelf (20% werklozen, 24% 65+ers) heeft het opwaarderen

van de openbare ruimte absolute prioriteit.

Strategie- De hoogste inzet voor het parkeerprobleem is samenwerking: zoveel mogelijk

parkeerplaatsen moeten dubbel gebruikt worden (overdag/s avonds, week/

weekend). Hierdoor kunnen er parkeerplaatsen aan het aanbod onttrokken worden,

waardoor er extra ruimte ontstaat voor het vergroenen van de openbare ruimte.

- Omdat dit op korte termijn niet haalbaar lijkt (te veel frictie), is het goed om te

beginnen met iedereen zijn eigen, beschermde parkeervoorziening (slagbomen

en/of vignetten) te laten hebben. HIerdoor worden er feitelijk parkeerplaatsen

(van de woningen) onttrokken aan het openbare aanbod dat nu beschikbaar is voor

Gelredome en winkelcentrum. De verwachting is dat door deze maatregel inzicht

zal ontstaan bij de verschillende partijen dat het beter is om samen te werken, om

zodoende parkeerpieken goed op te kunnen vangen, zonder overlast van elkaar te

hebben.

Hoofdstructuur: openbare ruimte

strategie voor het parkeren: in 1e instantie elk eiland zijn beschermde parkeervoorziening; in 2e instantie samenwerking en dubbel gebruik

analyse van de bestaande eilandenstructuur: begrenzing van de eilanden

57


- Bewoners hebben aangegeven dat ze vooral behoefte hebben aan goede

verblijfsplekken in de buurten. Op de kaart hiernaast laten we zien welke plekken

interessant en kansrijk zijn om op te waarderen. Het gaat in bijna alle gevallen om

plekken die op het raakvlak liggen van verschillende buurten of schaalniveaus. Er

spelen daardoor altijd verschillende belangen per plek.

- Een goed voorbeeld hiervan is het raakvlak van (gesloten) winkelcentrum en

omliggende buurten (kaart rechtsonder). De bestaande buiten-ingangen zijn nu

al interessante ontmoetings- en verblijfsplekken, ook al zijn ze vaak zeer lelijk

vormgegeven en karig ingericht. Door deze op te waarderen wordt zowel het

winkelcentrum er beter van als de aanliggende buurten.

- Deze strategie kan per buurt uitgevoerd worden. Samen vormen de opgewaardeerde

plekken een versterking van de openbare ruimte als geheel.

Acupunctuur- Voor een integrale aanpak van het parkeren is vooral een goed overleg nodig tussen

de verschillende belanghebbenden. Een externe mediator is hiervoor het meest

ideaal, aangezien alle partijen eigen belangen hebben en het belangrijkste voor

een goede oplossing het kweken van onderling vertrouwen en samenwerking is.

De maatregelen om de integrale strategie te verwezenlijken hoeven niet duur

te zijn, maar kunnen een zeer groot effect hebben voor het samenleven en de

kwaliteit van de openbare ruimte in Kronenburg.

- Het opwaarderen en creren van nieuwe kwalitatieve, groene buurtparkjes en

-pleintjes wordt verder beschreven in de volgende deeluitwerkingen.

interventies rondom winkelcentrum: betekenisvolle overgangen tussen winkelcentrum en buurten

interventies per buurt: toevoegen en opwaarderen van de openbare ruimte

58


Hoofdstructuur: openbare ruimte KronenburgbusbaanAnalyse- De Kronenburgbusbaan is de enige doorgaande recreatieve route dr de wijk die

omliggende wijken met elkaar verbindt (Elden en Vredenburg). Zij verbindt de

scholen in Vredenburg met Kronenburg en gaat dan verder naar Huissensedijk.

- Het winkelcentrum heeft geen heldere en aantrekkelijke voorkant(en). Dit

heeft deels te maken met de moeizame (verkeers)relatie tussen Burgemeester

Matsersingel, Kronenburgbusbaan en de entrees van het winkelcentrum.

- De buurten ten zuiden en ten noorden van de Kronenburgbusbaan hebben een

tekort aan groen en verblijfskwaliteit. In de zuidelijke woonerfbuurt wonen veel

grote gezinnen met kinderen die behoefte hebben aan speelgelegenheid. Door de

grote parkeerdruk is de openbare ruimte gevuld met parkeerplaatsen.

- Momenteel heeft de Kronenburgbusbaan een verwarrend profiel, dat gedomineerd

wordt door verharding. Zoals de naam al aangeeft is er een busbaan, met aan

weerszijden doodlopende parallelwegen voor de aanliggende buurten. De noodzaak

van een gescheiden busbaan is hier praktisch nul.

Strategie- Het opwaarderen en vergroenen van de Kronenburgbusbaan tot een belangrijke

recreatieve route. Daarnaast zou er een nieuwe, meer betekenisvolle naam moeten

worden verzonnen, zoals Kronenburglaan.

- Ook voor de aangrenzende woonbuurten is het vergroenen van belang: op deze

manier kan het tekort aan speel- en verblijfsgelegenheid opgelost worden. Het

vergroenen kan plaatsvinden door al het verkeer samen op n weg te brengen,

met aan weerszijden langsparkeren. Daarmee wordt veel ruimte vrijgespeeld.

- Burgemeester Matsersingel en Kronenburgbusbaan vormen de meest aantrekkelijke

entreezijden van het winkelcentrum. De bus stopt er en er liggen vier buiten-

entrees langs deze wegen. Het opwaarderen van de wegen is daarmee ook van

groot belang voor de aantrekkelijkheid van het winkelcentrum.

Acupunctuur- Bij de herinrichting van de Kronenburgbusbaan zouden winkelcentrum en gemeente

samen moeten optrekken om de financiering te organiseren. De gemeente moet

hier het initiatief nemen om samen met het busbedrijf te onderzoeken of de

busbaan kan opgenomen worden in een normaal wegprofiel. bestaande situatie Kronenburgbusbaan: een profiel van 38 m, waarvan meer dan 25 m verhard

bestaande situatie: parallelweg met haaks parkeren; woningen hebben zich op zee van bestrating

Burge

mees

ter M

atser

weg

Huissensedijk

Kronenburgbusbaan

59


strategie: weg opwaarderen tot visitekaartje voor wijk en winkelcentrum; doelmatiger profiel maken: minder asfalt, meer groen; speelgelegenheden maken

60


Hart van de wijk: Croydonplein en entree winkelcentrum westAnalyse- Als er n plek in de wijk aanspraak kan maken op de titel wijkplein, dan is dat het

Croydonplein. Bewoners waarderen het plein echter niet.

- Het is erg versteend (net als de rest van de wijk) en heeft weinig verblijfskwaliteit,

o.a. doordat autos rondom het plein kunnen rijden en parkeren. Kronenburg is n

van de drie hiite-eilanden van Arnhem; dit komt door de combinatie van een hoge

bebouwingsdichtheid en een versteende openbare ruimte.

- De overgang tussen het opgetild maaiveld van het winkelcentrum en het plein is

moeizaam. De poort naar het winkelcentrum erg laag en smal.

Strategie- Met behoud van de bestaande trappartijen die naar het winkelcentrum en

buurtcentrum leiden kan het plein eenvoudig veranderen in een wijkpark. Hiervoor

is het slechts nodig om de bestaande bestrating te vervangen door gras met bomen,

en enkele bankjes toe te voegen. De auto verdwijnt hierbij van het plein, waardoor

de verblijfskwaliteit sterk verbeterd wordt en de relatie tussen gebouwplinten en

maaiveld kansen krijgt.

- Een ambitieuzere verbetering is om te proberen meer commercile en maatschappe-

lijke functies in de plinten rondom het plein te krijgen. Een horecagelegenheid met

terras aan het plein is hierbij het meest wenselijk. Voor nieuwe functies kan het

nodig zijn om bestaande plinten uit te bouwen richting plein, waardoor er meer

vierkante meters gemaakt kunnen worden. Dit is zeker een optie wanneer blijkt dat de

bergingen die zich nu in plinten bevinden niet verplaatst kunnen worden.

- Een andere ambitieuze verbetering is om de poort/doorgang naar het winkelcentrum

op te hogen door het wegbreken van 1-2 appartementen.

- Nog een kwalitatieve toevoeging is om waterelementen aan te leggen; deze kunnen

bijdragen aan de leefbaarheid (beperking hitte-eiland effect) en de verblijfskwaliteit

van het Croydonplein.

Acupunctuur- Met relatief goedkope middelen kan het plein vergroend worden; het uitstralingseffect

hiervan is groot. Het aantrekken en huisvesten van nieuwe functies zal een collectieve

inspanning van corporaties, gemeente en MKB vergen. bestaande situatie Croydonplein: veel verharding, auto-dominantie en weinig verblijfskwaliteit

bestaande situatie: entree winkelcentrum, met buurtcentrum aan linkerzijde

61


strategie: creren van verblijfskwaliteit: geen autos meer, meer groen, meer functies in plinten, opwaarderen entree naar winkelcentrum

62


bestaande situatie entree winkelcentrum: schrale uitstraling gebouwen, weinig verblijfskwaliteit

Hart van de wijk: entree winkelcentrum zuidwestAnalyse- Het pleintje is een restruimte tussen winkelcentrum, bibliotheek en appartementen.

Het lijkt niemand toe te behoren.

- Tegelijkertijd bevindt zich hier een entree naar het winkelcentrum. De afwerende

uitstraling van het centrum helpt niet bij het duiden van de entree. Ook bevindt

zich hier een terras dat beheerd wordt door een horecagelegenheid binnen. Het

buitenterras is n van de twee in Kronenburg.

Strategie- De strategie is er op gericht om deze plek een vriendelijkere uitstraling te geven.

Door de plek te vergroenen en trap- en hellingbaan zo vorm te geven dat ze een

uitnodigend gebaar maken, wordt het een aangenamere en betekenisvollere plek.

- Ook de gevel van het winkelcentrum zou hierbij niet vergeten moeten worden.

De meest eenvoudige ingreep hierbij is om de naam van het winkelcentrum te

vermelden op de gevel. Een meer ambitieuze verbetering is om het gekleurde glas

te vervangen door helder glas, in combinatie met goede verlichting binnen. Ook het

vergroenen van de gevel draagt bij aan een vriendelijkere uitstraling.

Acupunctuur- In het algemeen is er een inspanning nodig van de eigenaren van het winkelcentrum

om de grote impact van hun kolos en bedrijf te verzachten (o.a. hitte-eiland

effect, blinde gevels, beperkte routes door het hart van Kronenburg, parkeer-

en afvaloverlast), en om een echte relatie met de omgeving aan te gaan. Het

opwaarderen van de vele entrees (architectuur n buitenruimte) vormt een

belangrijk middel en kans om een betere uitstraling naar de buurt te krijgen.

bestaande situatie: n van de twee terrassen in Kronenburg, ingeklemd tussen bebouwing

63


strategie: creren van een vriendelijke en duidelijke entree, vergroenen van pleintje en opwaarderen van de architectuur

64


Woonbuurt: openbare ruimte en entree winkelcentrum noordwest

bestaande situatie: twee speelveldjes gescheiden door struiken

Analyse- Deze plek ligt op het raakvlak van drie eilanden: kantoren, woonbuurt en

winkelcentrum. De bebouwing staat voor het grootste deel met achterkanten naar

de veldjes toe.

- Er bevindt zich een trapveldje en een speelplaats, van elkaar gescheiden door

struiken. De plek oogt karig en verwaarloosd.

- De entree van het winkelcentrum is tevens een hangplek voor jongeren uit de

naastgelegen flat; veel buurtbewoners vinden het onaangenaam om hierlangs naar

binnen te gaan.

Strategie- Opwaarderen van deze verwaarloosde plek tot een plek waar de verschillende

functies uit de buurt van kunnen profiteren: een ontmoetings- en verblijfsplek voor

kantoorwerknemers, buurtbewoners en winkelpubliek.

- Hierbij valt te denken aan: hoogwaardigere beplanting (bomenrijen) aanbrengen;

struiken weghalen, zitgelegenheden maken, bestrating vernieuwen.

- Creren van doorzicht op de entree van het winkelcentrum waardoor zowel de

zichtbaarheid van het winkelcentrum vergroot wordt, als meer sociale veiligheid ter

plaatse van de entree ontstaat.

- Opwaarderen van de architectonische uitstraling van het winkelcentrum, met bij

voorkeur meer openheid naar buiten toe.

Acupunctuur- De transformatie van de speelveldjes is een relatief goedkope ingreep met groot

uitstralingseffect naar de omgeving (stijging vastgoed en woon- en werkplezier).

- Voor de opwaardering van de entree van het winkelcentrum, zie Entree

winkelcentrum 2.

bestaande situatie: restruimte tussen kantoren, woningen en winkelcentrum

65


strategie: creren van meer verblijfs- en ontmoetingskwaliteit door middel van hoogwaardige beplanting, zitgelegenheden, zicht op entree winkelcentrum en opwaarderen uitstraling winkelcentrum

66


Wijkentree: entree winkelcentrum zuidoost

bestaande situatie: verblijfsplek langs de wijkentree

Analyse- Dit is de belangrijkste wijkentree, vanuit het perspectief van het winkelcentrum.

Hier komen de meeste autos de wijk in, op weg naar de parkeergarage van het

winkelcentrum. Het is tegelijkertijd ook de zijde waar het winkelcentrum het

meest zichtbaar is.

- Tegelijkertijd domineert het verkeersplein de wijkentree compleet, vanwege zijn

schaal, verkeersborden en autodominantie.

- Op een kleinere schaal ligt aan het verkeersplein een horecagelegenheid met terras

en de belangrijkste buitenentree van het winkelcentrum. Het terras ligt nu vrij

open en bloot aan het verkeeerplein.

Strategie- De strategie is er op gericht om meer verblijfskwaliteit en geborgenheid voor het

terras en entreeplein te maken. Veel bezoekers van het winkelcentrum spreken hier

bijvoorbeeld met elkaar af: het heeft een ontmoetingsfunctie. Om dit aangenamer

te maken wordt voorgesteld om meer beschutting te creren in de vorm van

verhoogde plantenbakken en bomen. Niveauverschillen creren trappen waarop

bezoekers kunnen verblijven.

- Daarnaast ligt er een architectonische opgave om de belangrijkste zijde van

het winkelcentrum meer cachet te geven, zowel esthetisch als qua volume.

Het winkelcentrum kan maar moeizaam concurreren met de schaal van het

verkeersplein. Het toevoegen van volume kan de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid

van het winkelcentrum versterken.

Acupunctuur- Voor de opwaardering van de entree van het winkelcentrum, zie Entree

winkelcentrum 2.

bestaande situatie wijkenree: verkeersplein gedomineerd door borden en autos

67


strategie: creren van meer verblijfskwaliteit van het terras en van de hoofdentree van het winkelcentrum

68


maken winkelfront aan de Burgermeester Matsersingel

Hart van de wijk: voorkant winkelcentrum MatsersingelAnalyseHet winkelcentrum Kronenburg is een in zichzelf gekeerd winkelcentrum hetgeen typisch is voor bloemkoolwijken.

Doordat de winkels (bijna) allemaal vanuit de interne pasages worden ontsloten ontstaan gesloten buitengevels. In

combinatie met de zware baksteenarchitectuur geeft dit een weinig aantrekkelijke uitstraling. Het winkelcentrum

heeft niet echt een duidelijke voorkant of hoofdentree. Ook het openbare gebied direct rondom het winkecentrum

heeft door bovenstaande redenen, n door de grote hoeveelheid infrastructuur en pakeren, weinig verblijfskwaliteit.

StrategieDoor het maken van een meer transparant en

uitnodigend winkelfront aan de Burgermeester

Matsersingel ontstaat een herkenbaar smoel voor het

winkelcentrum.

Door een brede, aantrekkelijke trap aan de buitenzijde

toe te voegen ontstaat een toegang op niveau 1 voor

voetgangers (en eventueel fietsers) en een verbinding

met de loopbrug over de Burgermeester Matsersingel.

Ook de bibliotheek kan aan deze zijde een eigen entree

krijgen. Dit deel van het winkelcentrum zou ook ruimere

openingstijden (avond) kunnen krijgen. Er kan gezocht

worden naar andere functies die beter passen bij deze

plek; zoals bijvoorbeeld AH to go / horeca /zorg/

bioscoop/ etc.

Door het versmallen van de bushalte, waardoor een

brede stoep mogelijk is verbetert de verblijfskwaliteit

van het maaiveld.

Een hoogteaccent in de bebouwing met dubbel

grondgebruik zou WC Kronenburg al van verre zichtbaar

kunnen maken aan Burgermeester Matsersingel.

69


referentie trap aan winkelfront met daarboven andere functies referentie winkelfront op de begane grond met daarboven andere functies

AcupunctuurDe ingrepen om het winkelfront te maken en de randen van het winkelcentrum te verbeteren zijn niet goedkoop. Een

deel van de investeringen zal gefinancierd kunnen worden door op te toppen; er kunnen extra functies bovenop het

winkelcentrum worden toegevoegd. Er is een uitbreidingsbehoefte van het winkelcentrum. De gemeente kan hieraan

tegemoetkomen en daarbij eisen stellen over de uitstraling van de randen van het winkelcentrum en de relatie van

het winkelcentrum met de wijk evenals ten aanzien van de overlast veroorzaakt door het parkeren van het winkelend

publiek. Dat geldt zowel voor deze voorkant van het winkelcentrum als voor de entree voor de parkeergarage en de

achterkanten en kleinere entrees.

70


maken centrale entree parkeergarage, verbouwing leegstaand kantoor tot aansprekend multifunctioneel woon-werkgebouw

Hart van de wijk: oostkant winkelcentrumAnalyseOok aan de oostzijde van het winkelcentrum is de uitstraling van het WC slecht en oogt het als een achterkant.

Gesloten gevels, geen aantrekkelijke functies op de begane grond en het leegstaande kantoor geven deze plek een

unheimische sfeer.

StrategieOp deze plek zou de centrale entree van de

parkeergarage gemaakt kunnen worden.

Het leegstaande kantoor zou een tweede leven kunnen

krijgen als multifunctioneel woongebouw. Optoppen,

uitbreiden en verbouwen zijn mogelijkheden om dit

weer tot een aansprekend gebouw te transformeren.

Een goede mogelijkheid is het maken van een solid,

cascoverhuur van woon- en werkruimtes, bijvoorbeeld

voor startende ondernemers.

Ook de gesloten gevels van het WC moeten worden

aangepakt, bijvoorbeeld door het gebruik van verticaal

groen. Het toeveoegen van functies en toegangen op

maaiveld geeft meer uitstraling, levendigheid en sociale

controle.

AcupunctuurZie voorkant winkelcentrum.

71


referentie groene gevel referentie herbestemming kantoorgebouw

72


Hart van de wijk: westkant winkelcentrumAnalyseDe westzijde van het WC is een desolate plek; gesloten gevels, verharding en autos domineren het beeld. Het

openbare gebied heeft geen verblijfskwaliteit terwijl hieraan grote flats liggen met veel bewoners die hierop zijn

aangewezen.

StrategieDoor het afsluiten van de parkeergarage zal de overlast

en (sociale) onveiligheid in en rondom de garage

afnemen. Door de gesloten wanden met reclame en

verticaal groen te bekleden wordt de uitstraling en

hiermee de belevingskwaliteit verbeterd. Het groen

helpt ook voor het tegengaan van hittestress wat in het

opwarmende klimaat in verstedelijkte gebieden steeds

meer zal voorkomen. Ook dragen deze wanden bij aan de

kwantiteit van de natuur en de biodiversiteit in de stad.

AcupunctuurZie voorkant winkelcentrum. Een deel van de begroeiing

kan worden gefinancierd uti de reclame inkomsten. Ook

de corporaties hebben een verantwoordelijkheid voor de

inrichting van het maaiveld rond deze flats. Verbetering

van de omgeving zal ook een betekenis hebben voor de

vastgoedwaarde.

affsluiten parkeergarage - opwaarderen wand met reclame en verticaal groen

73


referentie groene gevel: Sportplaza Mercator Amsterdam

LivePanelGroene Gevel

referentie groene gevel: Mobilane prefab systeem

referentie groene gevel: Sportplaza Mercator Amsterdam

74


afsluiten parkeergarage - opwaarderen wand met reclame en verticaal groen en toevoegen van spelvoorziening

Hart van de wijk: westkant winkelcentrum(vervolg Strategie)In de inham aan de zuidzijde zou een voetbalkooi of andere spelvoorziening bijdrage aan de levendigheid van deze

plek.

75


referentie voetbalkooi

referentie tennismuur

76


Hart van de wijk: dak winkelcentrumAnalyseHet grootste onbenutte oppervlak van het winkelcentrum

is wel het platte dak. Hittestress gaat in dit versteende

deel van de stad een steeds groter probleem vormen.

Ook de koellast van winkelcentra wordt steeds energie

slurpender en kostbaarder.

StrategieDoor het toevoegen van gebruiksfuncties aan dak kan dit

gigantische oppervlak bijdragen aan de functionele en

recreatieve mogelijkheden van het winkelcentrum, het

verbeteren van het uitzicht vanaf de flats, het toevoegen

van natuur en hierdoor het tegengaan van hittestress.

Mogelijke functies zijn:

- Kas: eetbaar groen.

- Terras horeca (serveren producten uit de kas!).

- Energiedak (pv-cellen en collectoren).

- Groendak.

- Sportfaciliteiten.

- Woningen: toren / terraswoningen.

AcupunctuurZie voorkant winkelcentrum.

De gebruiksmogelijkheden kunnen zich op termijn

zelf terugverdienen. Onderzocht moet worden wat de

constructieve mogelijkheden zijn.

dak winkelcentrum Kronenburg

77


referentie: combinatie groendak met PV cellen referentie: terras horeca op dak

referentie: terraswoningen op dak referentie: vegetatiedak met sportfaciliteiten

78


openbaar hof met heldere erfafscheidingen en inrichting

Woonerf: opwaarderen binnenhoven wooncomplexenAnalyseDe binnenhoven van de blokken in de Hofjesbuurt aan de noord-westzijde van Kronenburg zijn van een matige

kwaliteit. Verwilderd snippergroen, onduidelijke overgangen tussen openbaar -en privgebied, sleetse inrichting van

het openbaar terrein en dichte schuttingen bepalen het beeld.

StrategieHet maken van een duidelijk onderscheid tussen echt openbare hoven en (s avonds) afsluitbare, collectieve

hoven. Doorgaande voetgangersverbindingen alleen door de openbare hoven laten lopen. In overleg met bewoners

herinrichten van de hoven. Het toevoegen van gebruiksfuncties. Opwaarderen van erfafscheidingen. Het onderzoeken

van de mogelijkheid tot het verbeteren c.q. uitbreiden van woningen waardoor de architectonische uitstraling in de

hoven verbeterd, de vastgoedwaarde stijgt en eventueel

een andere doelgroep c.q. andere categorie wordt

aangetrokken.

AcupunctuurDe Hofjesbuurt is een kwetsbaar deel van Kronenburg,

ingeklemd tussen grote wegen en het winkelcentrum

is het wat betreft buitenruimte en groen op zichzelf

aangewezen. Dit maakt het verbeteren van de inrichting

van de hoven urgent. Verbetering van de inrichting is

vele malen goedkoper dan het opwaarderen van de

architectonische kwaliteit. De corporaties hebben hier

samen met de gemeente een verantwoordelijkheid. Nu

preventief ingrijpen door deze partijen is nodig om deze

buurt niet te laten afglijden.

Aanpak van de openbare hoven:- Opschonen van de struiken

- Toevoegen gebruiksfuncties

- Herkenbare vormgeving van de doorgaande looproutes

- Opwaarderen van de erfafscheidingen, bijv. hagen

- Ieder hof een eigen, hekenbare identiteit geven

79


afsluitbaar hof, verbeteren gebruikskwaliteit, collectief beheer, heldere erfafschidingen, verbeteren van de architectuur

Aanpak van de afsluitbare, collectieve hoven:- Hof afsluitbaar maken.

- Opschonen van het groen.

- Bewoners betrekken bij de her-inrichting van het hof,

waardoor eigen identiteit ontstaat.

- Opwaarderen van de erfafscheidingen, bijv. d.m.v.

hagen.

- Beheer eventueel door bewoners (samen met

corporatie en/of gemeente).

80


afsluiten hoven, verbeteren gebruikskwaliteit, verbeteren overgangen publiek-prive

(vervolg Strategie)Ook de onderdoorgangen naar de hoven zouden aangepakt moeten worden, bijvoorbeeld door:

- Het verbeteren van de zichtbaarheid en uitstraling (materiaal, kleur, verlichting, mogelijke kunsttoepassing).

- Het opwaarderen erfafscheidingen door hagen.

- Het laten begroeien van de blinde gevels.

Woonerf: opwaarderen binnenhoven wooncomplexen

81


referentie collectief binnenhof: Eva Culemborg referentie toegankelijk binnenhof

referentie kijktuin: The Whale Amsterdam

Voorbeelden van fraaie binnenhoven

82


verbeteren achterstraat

Woonerf: verbeteren achterstraatAnalyseDe Hofjesbuurt grenst aan het parkeerterrein van het wnkelcentrum. Tussen het openbaar gebied gebied rondom he

Schetsuitwerkingen Bloemkoolwijken

Documents

Transcript of Schetsuitwerkingen Bloemkoolwijken