Samenvatting jaarverslag

08Samenvatting jaarverslag

KPMG Accountants N.V. heeft bij de volledige jaarrekening een goedkeurende accountantsverklaring zonder

verplichte en/of onverplichte toelichtende paragraaf afgegeven. Het volledige jaarverslag met jaarrekening in het Engels is

beschikbaar op www.nutreco.com. Een gedrukt exemplaar van het jaarverslag met de jaarrekening in het Engels,

Annual Report 2008, is verkrijgbaar bij Nutreco (tel.: (31) 33 422 6112; e-mail: [email protected]).

1Inhoud |

2 Profiel Nutreco & financiële kerncijfers

4 Visie & missie

6 Belangrijkste financiële gegevens

8 Voorwoord van de voorzitter van de Raad van Bestuur

11 Solide resultaten in een volatiel jaar

12 Strategie

13 Vooruitzichten

14 Nutreco’s ambities en strategische doelstellingen

16 Financiële resultaten

19 Research en development

22 Bedrijfssegmenten van Nutreco

23 Operationele gang van zaken: diervoeding (totaal)

24 Premix en speciaalvoer

26 Mengvoer Europa

28 Diervoeding Canada

30 Operationele gang van zaken: visvoer

32 Operationele gang van zaken: vlees en overige activiteiten

34 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

37 Human Resources

39 Beheersaspecten

39 Corporate Governance

43 Risicoprofiel

44 Verklaring inzake interne beheersing en risicomanagement

45 Bericht van de Raad van Commissarissen

48 Geconsolideerde winsten verliesrekening

49 Geconsolideerde balans

50 Mutatieoverzicht van eigen vermogen

51 Geconsolideerd kasstroomoverzicht

52 Samenstelling Raad van Bestuur

53 Samenstelling Raad van Commissarissen

54 Informatie over het Nutreco-aandeel

Inhoud

2 | Profiel Nutreco & financiële kerncijfers

Profiel Nutreco & financiële kerncijfers

Omzet uit ‘continuing operations’ EUR 4.943

miljoen

Bedrijfsresultaat uit

‘continuing operations’

voor amortisatie (EBITA)EUR

183 miljoen

Winst na belasting uit

‘continuing operations’EUR

106 miljoen

Gewone winst per aandeel

uit ‘continuing operations’EUR

3,02

Dividend per gewoon aandeel EUR 1,43

Nutreco heeft een leidende

positie in de wereld van

diervoeding en visvoer.

Onze geavanceerde

voeroplossingen zijn de basis

van voeding voor miljoenen

consumenten in de wereld.

Kwaliteit, innovatie en

duurzaamheid zijn verweven in

onze bedrijfscultuur. Nutreco

beschikt over een rijke

historie van ruim 100 jaar

kennis en ervaring, een solide

fundament voor de toekomst.

De onderneming heeft

circa 9.300 medewerkers in

30 landen en verkoopt haar

producten in 80 landen.

Nutreco heeft een jaaromzet

van circa 5 miljard en is

genoteerd aan de Euronext-

beurs in Amsterdam.

3Profiel Nutreco & financiële kerncijfers |

Nutreco: de onderneming achter sterke diervoedings- en visvoermerken

Nutreco behoort in omzet tot de top drie van de diervoedingsondernemingen in de wereld.

Nutreco heeft leidende lokale posities in de mengvoerindustrie.

• MarktaandelenNutreco:

Nutreco’s Trouw Nutrition is wereldwijd de nummer twee in premixen.

Trouw Nutrition

88%

12%

Overige • Depremix-envoerspecialiteitenindustrieis

meer geconsolideerd met vier spelers die

wereldwijd een gezamenlijk marktaandeel van

ongeveer 50% hebben.

Nutreco’s Skretting is de grootste producent van zalmvoer ter wereld.

Skretting

35%

65%Overige • Dezalmvoerindustrieisgeconcentreerdmet

drie spelers die wereldwijd een gezamenlijk

marktaandeel van ongeveer 90% hebben.

• Skrettingheeftookeenleidendepositiein

visvoer voor andere vissoorten.

Shur-Gain & Landmark Feeds

Canada

23%77%

Overige

Hendrix UTD

Nederland

14%86%

Overige

Nanta

Spanje

10%90%

Overige

4 | Visie & missie

Duurzaamheid

Productkwaliteit

Diervoeding & visvoer

Innovatie

5Visie & missie |

Visie In een wereld met schaarse

natuurlijke grondstoffen

en een groeiende bevolking

heeft Nutreco een leidende rol

bij de ontwikkeling

van de meest efficiënte

en duurzame voeroplossingen

voor veeteelt en viskweek.

MissieNutreco heeft een leidende positie

in de wereld van diervoeding en

visvoer. Wij ontwikkelen en leveren

duurzame producten van hoge

kwaliteit. Door onze innovatieve

producten en voerconcepten bereiken

onze afnemers de beste resultaten in

veeteelt en viskweek.

in diervoeding en visvoer worden verwerkt en anderzijds

de producenten van vlees, zuivelproducten en vis. Met

onze kennis en ervaring van zowel ingrediënten als de

samenstelling en productie van diervoeding kunnen wij

bij uitstek schaarse natuurlijke grondstoffen maximaal

benutten en verwerken tot geavanceerde voeroplossingen.

Voeroplossingen die bijdragen aan gezonde dieren en

vissen en uiteindelijk een bijdrage leveren aan duurzame

voedingsproducten voor een groeiende wereldbevolking.

Met andere woorden: meer maken van minder.

Rijke historie

Hoewel Nutreco een jong bedrijf is, hebben we een rijk

verleden van meer dan een eeuw. Onze innovaties hebben

de afgelopen decennia bijgedragen aan de ontwikkeling van

veeteelt en viskweek. Kennis en ervaring gaan hand in hand

met een praktische benadering en betrouwbaarheid die

kenmerkend is voor onze onderneming. Samen met inzicht en

inspiratie zijn dit de ingrediënten die aan de basis staan van

innovatieve voerconcepten voor vandaag en morgen.

‘Feeding the Future’ impliceert een voortdurend streven

naar verbetering van efficiency. Dit betreft het efficiënte

gebruik van – schaarse – natuurlijke grondstoffen en

andere ingrediënten voor onze voerproducten, de efficiency

binnen onze eigen bedrijfsactiviteiten en de efficiency van de

voedingswaarde van onze producten. De hiervoor benodigde

vernieuwingskracht komt voort uit onze kennis en creativiteit.

Toekomstige generaties

Om de mogelijkheden van toekomstige generaties veilig te

stellen, zullen wij duurzaamheid moeten betrachten bij al onze

activiteiten. Wij beseffen dat het verwerken van natuurlijke

ingrediënten tot diervoeding en visvoer, alsmede het gebruik

ervan in de veeteelt en viskweek, nadelige consequenties

heeft voor het milieu en zetten ons in dit tot een minimum te

beperken.

Duurzaamheid ligt besloten in de naam Nutreco: nutrition,

ecology en economy. De visie, de missie alsmede de

achterliggende gedachte van Feeding the future zijn leidend

bij de keuzes en moeten er voor zorgen dat ook in de

behoeften van toekomstige generaties kan worden voorzien.

Het is Nutreco’s ambitie om in een wereld met schaarse

natuurlijke grondstoffen een leidende rol te hebben bij de

ontwikkeling van efficiënte en duurzame voeroplossingen voor

veeteelt en viskweek en daarmee een bijdrage te leveren aan

de totstandkoming van duurzame voedingsproducten voor

een groeiende wereldbevolking.

Feeding the future

‘Feeding the Future’ is het gemeenschappelijke vertrekpunt

van Nutreco: het weerspiegelt onze ambitie en is bedoeld om

onze medewerkers te inspireren. Het geeft richting aan de

activiteiten van vandaag en morgen en geeft aan dat onze

betrokkenheid verder gaat dan het maken van winst.

Het is de ambitie van Nutreco een bijdrage te leveren

aan het op duurzame wijze voldoen aan de toenemende

voedselbehoefte van een groeiende wereldbevolking. Als

diervoedingsonderneming vormen wij een essentiële

schakel tussen enerzijds de natuurlijke grondstoffen die

6 | Belangrijkste financiële gegevens

Belangrijkste financiële gegevens

2008 2007

Winst- en verliesrekening (EUR x miljoen)

Omzet uit ‘continuing operations’ 4.943 4.021

Bedrijfsresultaat uit ‘continuing operations’ (EBIT) 172 149

Bedrijfsresultaat uit ‘continuing operations’ voor amortisatie (EBITA) 183 155

Bedrijfsresultaat voor afschrijving en amortisatie (EBITDA) 234 197

Winst na belasting uit ‘continuing operations’ 106 113

Winst over het boekjaar toekomend aan aandeelhouders van Nutreco 115 119

Balans (EUR x miljoen)

Eigen vermogen toekomend aan aandeelhouders van Nutreco 655 643

Balanstotaal 2.188 1.993

Geïnvesteerd vermogen 1.058 984

Nettoschuldpositie -367 -290

Kasstroom (EUR x miljoen)

Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten 98 140

(Des)investering in groepsmaatschappijen -66 -374

Investering van (im)materiële (vaste) activa -90 -78

Ratio’s ‘continuing operations’

Bedrijfsresultaat in % van omzet 3,5% 3,8%

Gemiddelde rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen 17% 20%

Solvabiliteit (eigen vermogen gedeeld door balanstotaal) 30% 32%

Kerngegevens per aandeel (EUR)

Gewone winst per aandeel uit ‘continuing operations’ 3,02 3,24

Winst over het boekjaar toekomend aan aandeelhouders van Nutreco 3,34 3,46

Dividend 1,43 1,64

Beurskoers ultimo jaar 23,52 39,56

Overige kerngegevens

Gemiddeld aantal uitstaande aandelen (x duizend) 34.358 34.317

Aantal uitstaande aandelen ultimo jaar (x duizend) 34.279 34.256

Gemiddeld aantal medewerkers ‘continuing operations’ 9.435 7.923

Aantal medewerkers ultimo jaar ‘continuing operations’ 9.278 9.090

7

Azië-Pacific

Azië-Pacific

Europa

Visvoer

Visvoer

Noord-Amerika

Noord-Amerika

DiervoedingCanada

DiervoedingCanada

Mengvoer

Mengvoer

Premix en speciaalvoer


24%22%

8%

24%

33%

22%

10%

15%

42%

0% Vlees & overige

2% Zuid-Amerika

Zuid-Amerika

Vlees & overige

73%

64%

9%

17%

10%

5%

20%

Europa

Belangrijkste financiële gegevens |

Omzet 2

(EUR x miljoen)

Bedrijfsresultaat voor amortisatie (EBITA)3

(EUR x miljoen)

Winst over het boekjaar toekomend aan aandeelhouders van Nutreco4 (EUR x miljoen)

Omzet derden per segment 2008

EBITA per segment voor bijzondere posten1

Omzet per regio – Diervoeding(EUR 2.687,1 miljoen)

Omzet per regio 2008 – Visvoer(EUR 1.169,9 miljoen)

1 EUR 201,7 miljoen EBITA vóór corporate kosten (EUR -19,6 miljoen) en bijzondere posten (EUR 0,8 miljoen)

2 Omzet 2005-2008 uit ‘continuing operations’ (cijfers 2004-2008 gebaseerd op IFRS, cijfers 1997-2003 gebaseerd op D-GAAP)

3 EBITA 2005-2008 uit ‘continuing operations’ (cijfers 2004-2008 gebaseerd op IFRS, cijfers 1997-2003 gebaseerd op D-GAAP)

4 In 2005, 2006, 2007 en 2008 bedraagt het nettoresultaat van ‘continuing

operations’ toekomend aan aandeelhouders van Nutreco respectievelijk EUR 90, 104, 112 en 104 miljoen. Inclusief resultaten en winst op verkoop van ‘discontinued operations’ bedraagt het nettoresultaat respectievelijk EUR 134, 519, 119 en 115 miljoen (cijfers 2004-2008 gebaseerd op IFRS, cijfers 1997-2003 gebaseerd op D-GAAP)

5 Nettoresultaat 2003 inclusief impairment van goodwill ten bedrage van EUR 193 miljoen

’98 ’99 ’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07

4.02

1

4.94

3

2.60

1

3.12

6

3.83

5

3.81

0

3.67

4

3.26

9

2.77

4

2.19

3

3.03

1

2.46

5

’08’97

68

82

97

137

182

145

123

112 11

8

116

155

’98 ’99 ’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07

183

’08’97

’98 ’99 ’00 ’01 ’02 ’03 ’04 ’05 ’06 ’07 ’08’97

34

47

60

86 87

63

-137

5

519

78

134

119

115

8 | Voorwoord van de voorzitter van de Raad van Bestuur

Voorwoord van de voorzitter van de Raad van Bestuur

Solide financiële resultaten in 2008

Nutreco heeft een goed resultaat behaald en we hebben onze

omzet verhoogd tot bijna EUR 5 miljard. Deze omzettoename is

voornamelijk te danken aan hogere grondstofprijzen (15,1%),

alsmede de bijdrage van acquisities gedaan in 2007 en

2008. Deze ontwikkeling wordt ondersteund door ons solide

businessmodel dat gebaseerd is op onze strategische keuzes

in de afgelopen jaren. In onze premixen speciaalvoeractivi-

teiten werden in 2008 recordresultaten behaald dankzij een

succesvolle integratie van de overgenomen premixactiviteiten

van BASF, uitstekende grondstofposities en autonome groei bij

speciaalvoer. Onze visvoeractiviteiten worden getroffen door

een tijdelijk lagere vraag naar visvoer in Chili. Onze klanten,

de Chileense viskwekerijen, moesten hun activiteiten inkrim-

pen als gevolg van een uitbraak van het ISA-virus. Naar ver-

wachting zal dit in 2009 nog voortduren. De Spaanse vleesac-

tiviteiten rapporteerden teleurstellende resultaten als gevolg

van hoge grondstofprijzen die niet aan onze afnemers konden

worden doorberekend en de consumptie van goedkopere

producten als gevolg van de economische crisis in Spanje.

Van wereldwijde voedselcrisis tot wereldwijde financiële malaise; invloed op de vraag naar diervoeding relatief beperkt

2008 was om meer dan één reden een turbulent jaar. In

het begin van het jaar was er schaarste aan grondstoffen.

De grondstofprijzen waren hoog als gevolg van de

toenemende vraag vanuit de opkomende markten en de

“ Nutreco heeft een goed resultaat

behaald en we hebben onze omzet

verhoogd tot bijna EUR 5 miljard.”

9Voorwoord van de voorzitter van de Raad van Bestuur |

biobrandstofindustrie. Medio 2008 werden we geconfronteerd

met een abrupte daling van grondstofprijzen als gevolg van

de financiële crisis. Toch verwachten wij dat de algehele

invloed van de wereldwijde financiële crisis op ons bedrijf van

betrekkelijk beperkte omvang zal zijn. Onze voerproducten

vormen de basis voor de primaire behoeften van de

consument zoals zuivel, vlees en vis. Het is mogelijk dat zich

een verschuiving in consumentenbestedingen naar minder

dure producten zal voordoen, maar de consument zal blijven

eten. De invloed op de totale veestapel zal van beperkte aard

zijn, wat betekent dat de vraag naar diervoeding en visvoer

zich dicht bij of op het huidige niveau zal handhaven.

EBITA van EUR 230 miljoen blijft de belangrijkste financiële doelstelling op middellange termijn

Nutreco blijft zich richten op de versterking van haar

activiteiten op het gebied van diervoeding en visvoer door

autonome groei en acquisities. Nutreco zal zich met name

concentreren op groei in voeradditieven. Onze sterke balans

en marktposities vormen een stabiele basis voor deze

moeilijke tijden. Verdubbeling van de EBITA van 2006 tot EUR

230 miljoen blijft de belangrijkste financiële doelstelling op

middellange termijn. Door de onzekerheden in de wereldwijde

economie zijn wij voorzichtig in het gebruik van onze

financiële ruimte. Dit zou tot een tijdelijke vertraging kunnen

leiden van het tempo waarin wij nieuwe bedrijven overnemen.

Er zijn ook meer onzekerheden ten aanzien van de autonome

groei, bijvoorbeeld de tijdelijke terugval in de vraag naar

visvoer in Chili. Gezien de huidige omstandigheden hebben

wij de termijn om een EBITA van EUR 230 miljoen te realiseren

verlengd tot 2010-2012.

Kennis en technologie zijn essentieel voor duurzame voedselvoorziening en grotere voerefficiëntie

Innovatie is cruciaal voor de voedselvoorziening in de

toekomst. Door de toenemende vraag naar diervoer

en voeding en de steeds complexere en volatielere

grondstoffenmarkten zijn nutritionele kennis, alternatieve

ingrediënten en duurzame productie van essentieel belang

geworden. Additieven, zoals enzymen, antioxidanten en

organische zuren, kunnen het gebruik van bijproducten van de

voedings- en biobrandstofindustrie in diervoeding bevorderen.

Dit leidt tot een grotere efficiency bij de voedselproductie,

betere gezondheid van dieren en minder negatieve gevolgen

voor het milieu. Deze dynamische omgeving vereist veel

expertise op het gebied van grondstoffen, voersamenstelling

en feed-to-foodveiligheid. Nutreco is goed in staat om hierop

in te spelen.

Verantwoordelijkheid nemen en leiderschap tonen

Uitwisseling van ervaring en geïnspireerd worden door

nieuwe inzichten en ideeën zijn de voornaamste doelstellingen

van AquaVision en Agri Vision die Nutreco, samen met

partners, organiseert voor respectievelijk de aquacultuur-

en agricultuurindustrie. Deze conferenties zijn een

discussieplatform voor alle belanghebbenden over actuele

en toekomstige aandachtsgebieden in de feed-to-foodketens.

In oktober 2008 heeft Nutreco in Stavanger, Noorwegen, de

AquaVision-conferentie georganiseerd getiteld ‘Know the

fundamentals, create your future’. In juni 2009 wordt in

Noordwijk de vijfde editie van Agri Vision gehouden. Het thema

luidt: ‘Shifting horizons – Inspiration, Innovation & Impact

in the feed-to-food chain’. Wij zijn bereid, zowel vandaag als

morgen, tijd te investeren in verbetering en vooruitgang van

de agri- en voedingsindustrie.

Spreiding van activiteiten en strategische richting bieden stabiliteit in moeilijke tijden

De bedrijven van Nutreco hebben nu meer met elkaar gemeen

dan in voorgaande jaren. Toch zijn onze activiteiten voldoende

gespreid om in onzekere tijden stabiliteit te bieden. Nutreco

zal zich in de toekomst richten op groei met innovatieve

speciaalvoerproducten en voeradditieven. We zullen blijven

investeren in mensen die oplossingen kunnen bieden voor

de uitdagingen waarmee wij in de toekomst zullen worden

geconfronteerd. De vooruitzichten op lange termijn blijven

positief. De groei van de vraag naar voedingsproducten en

voer zal zich blijven voortzetten – 2008 was het eerste jaar

dat er in de wereld meer dan 700 miljoen ton mengvoer

werd geproduceerd. Ik ben ervan overtuigd dat onze mensen

en onze solide bedrijfsportefeuille, onze sterke financiële

positie, de maatregelen die wij hebben genomen om de

economische malaise het hoofd te bieden en ons innovatieve

vermogen ons door deze recessie zullen loodsen en Nutreco

in de toekomst nog sterker zullen maken. Graag wil ik al onze

werknemers bedanken die hebben bijgedragen aan de goede

resultaten in 2008. In het bijzonder wil ik in dit verslag de heer

L.J.A.M. Ligthart bedanken, wiens mandaat in onze Raad van

Commissarissen en ons Audit Committee ten einde loopt op

de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 2009. Zijn

adviezen gedurende de afgelopen 12 jaar werden door ons

zeer gewaardeerd.

Wout Dekker, Chief Executive Officer

19 maart 2009

10 | Solide resultaten in een volatiel jaar

VERSlAg VAN DE RAAD VAN BESTUUR

11Solide resultaten in een volatiel jaar |

Nutreco heeft een goed resultaat behaald en haar omzet is

gestegen tot bijna EUR 5 miljard. Deze toename is te danken

aan hogere verkoopprijzen voornamelijk als gevolg van

de doorberekening van hogere grondstofprijzen, alsmede

de bijdrage van acquisities gedaan in 2007 en 2008. De

strategische keuzes in de afgelopen jaren hebben onze

bedrijfsactiviteiten versterkt. Nutreco is goed gepositioneerd

in de waardeketen en de spreiding van de activiteiten en

de sterke financiële positie van de vennootschap bieden

stabiliteit in deze moeilijke tijden.

Solide resultaten in een volatiel jaar

• Bedrijfsresultaat(EBITA)stijgt17,8%totEUR183miljoen

• Omzetstijgt22,9%totEUR4,9miljardmetuitstekenderesultateninpremixenenspeciaalvoer

• Spreidingvanactiviteitenenstrategischerichtingleverenstabiliteitinmoeilijkeomstandigheden

• Verdubbelingvande2006EBITAtotEUR230miljoen,zalgeziendehuidigeomstandighedennaar

verwachting haalbaar zijn in 2010-2012

• Winstnabelastingdaaltmet6,6%doorhogerefinancieringslastenenbelastingdruk

• Gezondebalansengoedekapitaalstructuur

• DividendvoorstelvanEUR1,43peraandeel;pay-outratio45%

Kerncijfers (EUR x miljoen) 2008 2008 2007 Verschil

Omzet uit ‘continuing operations’ 4.943,1 4.021,1 22,9%

Bedrijfsresultaat voor bijzondere posten en amortisatie (EBITA) 182,9 155,2 17,8%

Bedrijfsresultaat uit ‘continuing operations’ (EBIT) 172,1 149,0 15,5%

Winst na belasting uit ‘continuing operations’ 105,8 113,3 -6,6%

Gewone winst per aandeel uit ‘continuing operations’ (EUR) 3,02 3,24 -6,8%

Slotdividend per gewoon aandeel (EUR) 1,03 1,29

Interim-dividend per gewoon aandeel (EUR) 0,40 0,35

Dividend per gewoon aandeel (EUR) 1,43 1,64 -12,8%

12 | Strategie

Acquisities

Op 11 januari 2008 hebben wij de grootste fabriek van

geëxtrudeerd visvoer in Japan overgenomen van Marine

Net. Het bedrijf produceerde al het grootste deel van het

visvoervolume voor Skretting Japan. De Japanse markt voor

visvoer is een van de grootste ter wereld, met een volume van

circa 600.000 ton.

Ook maakte Nutreco op 18 januari 2008 de acquisitie

bekend van Nelson and Sons, Inc., de producent van Silver

Cup-visvoer in de Verenigde Staten. Het bedrijf bezit twee

productiefaciliteiten in de omgeving van Salt Lake City, Utah.

Het produceert voer voor de zoetwatervis in het westelijke

deel van de Verenigde Staten en heeft een aanzienlijk deel van

de forelmarkt in Idaho in handen. Silver Cup is ook actief in

Canada en Mexico. De jaarproductie van dit bedrijf bedraagt

in totaal circa 30.000 ton. Deze overnames passen uitstekend

in de strategie van Nutreco, die is gericht op uitbreiding van

de visvoeractiviteiten in nieuwe regio’s en voer voor andere

vissoorten dan zalm.

Op 31 januari 2008 rondde Nutreco de overname af van de

diervoedings- en vleesactiviteiten van Copaga in Catalonië,

Spanje. Deze overname draagt bij aan de versterking van de

marktpositie van Nutreco in Spanje.

Op 31 juli verwierf Nutreco Biofaktory, een premixen

speciaalvoeronderneming in Tsjechië en Slowakije. Biofaktory

is marktleider in premix en speciaalvoer in deze landen.

Het bedrijf exporteert naar andere landen in Centraal- en

Oost-Europa. Deze acquisitie past binnen de strategie van

Van links naar rechts: Juergen Steinemann, COO Nutreco, Wout Dekker, CEO Nutreco, en Cees van Rijn, CFO Nutreco

Nutreco om haar activiteiten op het gebied van premixen en

speciaalvoer uit te bouwen in groeimarkten.

Strategie

Nutreco ambieert een evenwichtige portfolio met activiteiten

in geografische regio’s en voer voor meerdere diersoorten

als basis voor de realisering van winstgevende groei,

zowel autonoom als via acquisities. Nutreco zal zich blijven

concentreren op geografische regio’s en markten die

vooruitzicht bieden op structurele winstgevende groei

gebaseerd op langetermijntrends zoals bevolkingsgroei,

inkomensgroei en expanderende diervoedings- en

visvoermarkten. Acquisities zullen plaats vinden in opkomende

regio’s alsmede in belangrijke voerproducerende regio’s als

Noord-Amerika en West-Europa.

Nutreco streeft naar levering van de meest efficiënte en

duurzame voeroplossingen. Om haar afnemers zo goed

mogelijk te ondersteunen, speelt Nutreco dankzij haar R&D een

leidende rol op het gebied van innovatie en voersamenstelling.

Innovatie, ondersteund door wetenschap en technologie, is

cruciaal voor de voedselvoorziening in de toekomst. Door

de stijgende vraag naar voer en de steeds complexere en

volatielere grondstoffenmarkten zijn nutritionele kennis, het

risicobeheer van grondstoffen, alternatieve ingrediënten

en duurzame productie van essentieel belang geworden.

Voeradditieven, zoals enzymen, antioxidanten en organische

zuren, kunnen het gebruik van de bijproducten van de voedings-

en biobrandstofindustrie in diervoeding bevorderen. Dit leidt

tot grotere voerefficiency, betere gezondheid voor dieren en

minder negatieve invloed op het milieu. Nutreco is goed in staat

13Vooruitzichten |

Mar

ge

10%

6%

4%

3%

1% 5% 10% 100 %Volume

*Inclusiepercentage: percentage bijmenging in eindproduct

Voerproducten

Voeringrediënten

bijv. vitaminen bijv. sodium bijv. soya bijv. graan

Basisvoeradditieven

bijv. gezondheidsadditieven

Voeradditieven

Macromineralen Eiwit Energie

Hoge concentraat premix

Premixen/Farm mineralen

Concentraat

Compleet voer

1-5%*

100%*

5-10%*

0.1-0.3%*

Vooruitzichten

Hoewel de economische omgeving blijft verslechteren, zijn

wij van mening dat Nutreco goed gepositioneerd is om de

effecten van de wereldwijde financiële malaise het hoofd te

bieden. Nutreco heeft een sterke balanspositie en wij hebben

ons bedrijf gedurende de afgelopen jaren geherpositioneerd.

Onze spreiding van activiteiten en strategische richting bieden

stabiliteit in deze moeilijke tijden. Nutreco blijft zich focussen

op de versterking van de diervoedings- en visvoeractiviteiten

door autonome groei en acquisities. Hierbij richten we ons

met name op additieven voor diervoeding. Verdubbeling van

de EBITA van 2006 tot EUR 230 miljoen blijft de belangrijkste

middellange financiële doelstelling. Door de onzekerheden in

de wereldwijde economie zijn wij voorzichtig in het gebruik

van onze financiële ruimte. Dit zou tot een tijdelijke vertraging

kunnen leiden van het tempo waarin wij nieuwe bedrijven

overnemen. Er zijn ook meer onzekerheden ten aanzien van de

autonome groei. Gezien de huidige omstandigheden hebben

wij de termijn om een EBITA van EUR 230 miljoen te realiseren

verlengd tot 2010-2012.

Nutreco’s portfolio zal groeien naar producten met een hogere marge

om hierop in te spelen en haar marktposities in speciaalvoer

en voeradditieven verder uit te bouwen.

R&D Nutreco: basis voor veilige en duurzame voeroplossingen en hogere voerefficiency

Nutreco beschikt over een sterke wereldwijde research &

development-organisatie, die de basis vormt voor innovatie,

nieuwe productontwikkeling en unieke voeroplossingen voor

onze klanten. Wij richten onze aandacht op de productie van

betrouwbare, veilige en gezonde diervoeding en visvoer op

basis van duurzame grondstoffen en unieke ingrediënten.

Wij zullen in mensen blijven investeren, zodat wij de beste

talenten ter beschikking hebben die oplossingen kunnen

bieden voor de uitdagingen van de toekomst.

Agenda 2009

In 2009 zal Nutreco:

• haarmarktpositiesinspeciaalvoerenadditieven

versterken door middel van autonome groei en acquisities;

• meeraccentenleggenopinnovatiedoorhetversterkenvan

R&D en de pijplijn van nieuwe producten;

• hetbeheervanhetwerkkapitaalaanscherpenendekosten

verlagen;

• eengezondekapitaalstructuurhandhaventer

ondersteuning van toekomstige groei.

14 | Nutreco’s ambities en strategische doelstellingen

Nutreco’s ambities en strategische doelstellingen

Afnemers:

klantgerichte oplossingen voor vandaag en morgen

Ambities

Een assortiment van hoogwaardige

voedingsproducten voor dieren

aanbieden die oplossingen bieden voor

en ondersteuning geven aan het bereiken

van de beste bedrijfsresultaten voor onze

klanten.

Strategische doelen

• Veilige,opNutracegebaseerde

producten leveren.

• Innovatievetechnologieaanbiedenvia

producten en programma’s.

• Wereldwijdeinkoopkrachten

nutritionele kennis versterken om

waarde voor onze afnemers te creëren.

• Onzeactiviteitenuitoefenenopeen

duurzame wijze.

• Meerjarigeverkoopcontractenafsluiten

met afnemers, waardoor Nutreco een

efficiënte planning kan opstellen voor

het inkopen van grondstoffen en het

gebruik van de productiecapaciteit.

Acties gedurende 2008

• HetbereikvanNutraceenNutreco

Procurement uitbreiden door recente

acquisities.

• Versneldeimplementatievan

nieuwe inzichten met betrekking tot

voedingswaarden van bijproducten

teneinde deze op effectievere wijze als

grondstof in voer te gebruiken.

• Deeffectiviteitvanvoeradditieven

aantonen voor verbetering van het

immuunsysteem van vee en vis.

• BekendmakingdoorNutrecodatmet

Skretting-voer gekweekte vis meer

viseiwit heeft opgeleverd dan er voor

de productie van het voer was gebruikt.

Personeel:

aantrekken, opleiden en behouden van medewerkers

Ambities

Een veilige en stimulerende

werkomgeving bieden die de

betrokkenheid van de medewerkers

aanmoedigt en alle medewerkers in staat

stelt hun capaciteit te ontplooien.

Strategische doelen

• Doortrainingenontwikkeling

carrièrekansen te bieden aan alle

medewerkers.

• Onsbezoldigingsbeleidverder

ontwikkelen, waardoor wij de kans

op succes bij het aantrekken van

talent in alle landen, markten en

expertisegebieden vergroten.

• Eensterkeenaantrekkelijkelokale

en corporate identiteit ontwikkelen,

waardoor getalenteerde medewerkers

worden aangetrokken en behouden.


• HetwereldwijdeHRLeadershipTeam

heeft de uitwisseling van best practices

voortgezet, alsmede de samenwerking

in projecten als P@CT (People &

Career Tool) en e-recruitment.

• DeP@CT-toolisinallebusinessgroups

ontwikkeld en geïmplementeerd,

waardoor een hechter en consistenter

proces van prestatiemanagement en

managementontwikkeling mogelijk is

geworden.

• Opzowelcorporateals

businessgroupniveau zijn nieuwe

leer- en ontwikkelingsprogramma’s

ontworpen. ‘Expanding Horizons’ richt

zich op het ontwikkelen van talent met

belangstelling voor een internationale

carrière.

Aandeelhouders:

waarde creëren door een goede afweging tussen risico en rendement

Ambities

Verbeteren van het rendement op

totaal geïnvesteerd vermogen en eigen

vermogen door verhoging van het

bedrijfsresultaat, zowel door autonome

groei als door acquisities, in combinatie

met een sterke kasstroom en efficiënte

balans.

Strategische doelen

• Waardecreërenvooraandeelhouders

door leidende posities in diervoeding

en visvoer in combinatie met

een efficiënte kapitaal- en

belastingstructuur, waardoor een

rentabiliteit op geïnvesteerd vermogen

voor belasting van minimaal 15%

mogelijk wordt.

• Eenbedrijfsresultaat(EBITA)als

percentage van de omzet van 5%.

• Eenverhoudingnettoschuld/EBITDAvan

minder dan 3.

• Eenverhoudingnettoschuld/eigen

vermogen van ≈ 1.

• Eendividenduitkerentussen35-45%

van de winst beschikbaar voor houders

van gewone aandelen.


• Nutrecoheefthetaccentgelegdop

groei in de segmenten speciaalvoer,

voeradditieven en visvoer met hogere

marges.

• Acquisitiesindiervoedingenvisvoer

voor een totaal bedrag van ca. EUR

66 miljoen betekenden een verdere

versterking van het bedrijf.

15Nutreco’s ambities en strategische doelstellingen |

Partners:

een goede partner zijn voor alle stakeholders

Ambities

Nutreco’s doelstellingen realiseren door een goede partner

te zijn voor stakeholders, zoals afnemers, toeleveranciers,

universiteiten en ngo’s.

Strategische doelen

• Nieuweproductenenconceptenontwikkelendoor

partnerschappen aan te gaan met afnemers,

toeleveranciers en wetenschappelijke instellingen die

bijdragen aan een efficiënte bedrijfsvoering van onze

klanten en hen helpen hun doelstellingen ten aanzien van

gezondheid, voedselveiligheid en kwaliteit te realiseren.

• Meerjarigeleveringscontractensluitenmettoeleveranciers,

waardoor de beschikbaarheid van hoogwaardig voer aan

de klanten van Nutreco wordt gegarandeerd op basis van

duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen.


• Inoktober2008heeftNutrecodebedrijfsconferentie

AquaVision, getiteld ‘Know the fundamentals, create

your future’, te Stavanger, Noorwegen, georganiseerd.

Deze is bezocht door circa 400 vertegenwoordigers van

de aquacultuurindustrie, wetenschappers, retailers,

beleggers, ngo’s en de media uit 26 landen.

• Nutrecoheefteentweejarigvoerleveringscontractgesloten

met Marine Harvest, de grootste producent van gekweekte

zalm in de wereld.

• NutrecoProcurementisstrategischepartnerschappen

aangegaan met toeleveranciers.

• Verbeterdemarktfocusenkennisresulteerdenin

aanzienlijke inkoopbesparingen, door tijdig te anticiperen

op markvolatiliteit.

• Nutrecoheeftverschillendestandaardiseringsprocessen

ontwikkeld en geïmplementeerd, waardoor besparingen op

de grondstofkosten mogelijk werden.

Samenleving:

focus op duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen

Ambities

Nutreco wil een bijdrage leveren aan de oplossing van de

toenemende problematiek op het terrein van voedselveiligheid

en klimaatverandering waarmee de wereld wordt

geconfronteerd.

Strategische doelen

• DemaatschappelijkerolvanNutrecovoortdurend

beoordelen en verbeteren door de positieve bijdragen

van de onderneming te vergroten en de impact van de

activiteiten terug te dringen.

• Maatschappelijkverantwoordondernemenverankerenin

de doelstellingen voor Nutreco-managers, waardoor MVO

een integraal onderdeel van de bedrijfscultuur van Nutreco

vormt.

• HetaccentleggenopvooruitgangInNutreco’sMVO-

thema’s: duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen,

klimaatverandering, feed-to-foodkwaliteit, Nutreco-mensen

en investering in de gemeenschap.


• NutrecoisdeelnemendlidvandeRoundTableon

Reponsible Soy en de Roundtable on Sustainable Palm Oil.

• VisvoerbedrijfSkrettingheefthetprogramma‘Sustainable

and Economic Aquafeeds’ gelanceerd.

• Nutrecoheeftdeelgenomenaaneen‘multi-stakeholder

scenario planning initiative’ gericht op het onderzoeken

van mogelijke veranderingen in het evenwicht tussen voer,

voedsel en brandstof in 2050.

• Erwordteenonderzoekuitgevoerdnaardehoeveelheid

broeikasgassen gerelateerd aan belangrijke grondstoffen

voor de diervoeding.

• NutrecohadinNederlandhetbesteMaatschappelijk

Verantwoord Ondernemen rapport van de gehele

bedrijfstak met betrekking tot de verstrekking van

informatie gerelateerd aan klimaatverandering.

• Nutreco’sdiervoedingsbedrijfNantainNederlandiseenvan

de eerste ondernemingen ter wereld die certificering voor

ISO 22000 Food Safety Management System heeft verworven.

• NutrecoEspañaiseenvandedrieondernemingenin

Spanje die Social Accountability-certificering SA 8000 heeft

verworven.

16 | Financiële resultaten

Financiële resultaten

Sterke omzetstijging voornamelijk het gevolg van hogere grondstofprijzen en acquisities

De omzet uit ‘continuing operations’ van Nutreco bedroeg

EUR 4.943,1 miljoen, een stijging van EUR 922,0 miljoen of

22,9% vergeleken met 2007. Autonome groei droeg 12,2%

bij aan de omzetstijging, waarvan 15,1% was gerelateerd

aan hogere verkoopprijzen, voornamelijk als gevolg van

Omzet aan derden per segment ‘continuing operations’

(EUR x miljoen) 2008 2007 Verschil

Premix en speciaalvoer 1.069,4 749,2 42,7%

Mengvoer Europa 1.219,7 1.031,8 18,2%

Diervoeding Canada 398,0 167,5 137,6%

Diervoeding 2.687,1 1.948,5 37,9%

Visvoer 1.169,9 1.192,9 -1,9%

Vlees en overige activiteiten 1.086,1 879,7 23,5%

Omzet ‘continuing operations’ 4.943,1 4.021,1 22,9%


Premix en speciaalvoer 84,1 38,7 117,3%

Mengvoer Europa 29,4 37,9 -22,4%

Diervoeding Canada 20,9 9,2 127,2%

Diervoeding 134,4 85,8 56,6%

Visvoer 67,7 71,0 -4,6%

Vlees en overige activiteiten -0,4 22,3 -101,8%

Corporate -19,6 -20,3 -3,4%

EBITA ‘continuing operations’ voor bijzondere posten 182,1 158,8 14,7%

Bijzondere posten 0,8 -3,6

EBITA ‘continuing operations’ 182,9 155,2 17,8%

de doorberekening van hogere grondstofprijzen, en -2,9%

aan lager afzetvolumes. Recente acquisities zorgden voor

12,7% omzetstijging. Het wisselkoerseffect van -2,0% was

voornamelijk het gevolg van de Canadese dollar en de Noorse

kroon.

Het bedrijfsresultaat (EBITA) is gestegen voornamelijk als gevolg van de sterke bijdrage van diervoeding

Bedrijfsresultaat voor afschrijving (EBITA) en buitengewone posten per segment ‘continuing operations’

17Financiële resultaten |

De EBITA voor buitengewone posten uit ‘continuing operations’

steeg met 14,7% tot EUR 182,1 miljoen (2007: EUR 158,8

miljoen), voornamelijk als gevolg van een sterke bijdrage van

diervoeding. De invloed van hogere lasten in verband met

voorzieningen voor handelsvorderingen (EUR 16,3 miljoen)

werd deels gecompenseerd door een vrijval van voorzieningen

als gevolg van de schikking van verschillende claims (EUR 14,7

miljoen).

Succesvolle integratie van BASF-acquisities en uitstekende grondstofposities

Het premixen speciaalvoerbedrijf boekte recordprestaties

in 2008 dankzij de succesvolle integratie van de BASF-

bedrijven, uitstekende grondstofposities en autonome

groei in speciaalvoer. De EBITA steeg met 117,3% tot EUR

84,1 miljoen (2007: EUR 38,7 miljoen). Een veranderende

marktdynamiek heeft geresulteerd in aanzienlijk hogere

prijzen op de vitaminemarkten. Dankzij het Nutreco Sourcing

and Procurement Initiative kon Nutreco in 2008 van deze

specifieke marktsituatie profiteren.

De EBITA van de mengvoeractiviteiten in Europa bedroeg

EUR 29,4 miljoen, een daling van 22,4% vergeleken met het

buitengewoon sterke resultaat van EUR 37,9 miljoen in 2007.

Deze afname is te wijten aan moeilijke marktomstandigheden

in Spanje en een onverwachte en scherpe daling van de

grondstofprijzen in de tweede helft van het jaar. De laatste

ontwikkeling had een negatieve invloed op contractposities

in graan en soja van circa EUR 5 miljoen, wat de positieve

invloed in de eerste helft van het jaar teniet deed. De EBIT van

diervoeding Canada, verworven in juli 2007, bedroeg EUR 20,9

miljoen (2007: EUR 9,2 miljoen), wat overeenkomt met onze

verwachtingen ten tijde van de acquisitie. De totale EBITA van

de diervoedingsactiviteiten steeg met 56,6% tot EUR 134,4

miljoen (2007: EUR 85,8 miljoen).

De EBITA van visvoer was met EUR 67,7 miljoen 4,6% lager

vergeleken met EUR 71,0 miljoen in 2007. De resultaten zijn

beïnvloed door een daling in de vraag naar visvoer in Chili;

de volumes gekweekte Atlantische zalm van onze klanten

namen af als gevolg van de gezondheidsproblemen bij de

vissen. Visvoer voor andere gekweekte vissoorten leverden

goede resultaten, die overeen kwamen met die van het

voorgaande jaar.

De EBITA van vlees en overige activiteiten was een verlies van

EUR 0,4 miljoen. In 2007 werd een EBITA van EUR 22,3 miljoen

gerealiseerd. De voornaamste oorzaken van deze daling zijn

de hoge grondstofprijzen, die niet volledig aan afnemers

konden worden doorberekend, en een verschuiving in

consumentenbestedingen naar goedkopere producten

als gevolg van de economische crisis in Spanje. De

pluimveebroederij en de activiteiten op het gebied van

broedeieren voor de farmaceutische industrie in Canada

droegen bij aan een bedrijfsresultaat dat hoger was dan onze

verwachtingen.

Winst na belastingen uit ‘discontinued operations’


EBITDA 233,5 197,1 18,5%Afschrijvingen 50,6 41,9 20,8%EBITA 182,9 155,2 17,8%

Amortisatie 10,8 6,2Bedrijfsresultaat (EBIT) uit ‘continuing operations’ 172,1 149,0 15,5%

Financiële baten 6,3 12,2Financiële lasten -38,1 -21,9Valutakoersresultaat 0,6 -0,4Nettofinancieringslasten -31,2 -10,1 208,9%

Aandeel in resultaten geassocieerde deelnemingen 2,1 0,8Winst voor belastingen uit ‘continuing operations’ 143,0 139,7 2,4%

Winstbelastingen -37,2 -26,4Winst na belasting uit ‘continuing operations’ 105,8 113,3 -6,6%

Winst na belastingen uit ‘discontinued operations’ 11,1 3,8 Boekwinst op verkoop ‘discontinued operations’, na belasting - 3,6Winst na belastingen uit ‘discontinued operations’ 11,1 7,4 50,0%

Winst over het boekjaar 116,9 120,7 -3,1%

Toe te rekenen aan:Aandeelhouders van Nutreco 114,8 118,6Minderheidsbelang 2,1 2,1Winst over het boekjaar 116,9 120,7 -3,1%

18 | Financiële resultaten

Nettofinancieringslasten gestegen als gevolg van hogere gemiddelde nettoschuld

Nettofinancieringslasten uit ‘continuing operations’

bedroegen EUR 31,2 miljoen (2007: EUR 10,1 miljoen).

Deze stijging heeft te maken met de hogere gemiddelde

schuldpositie in 2008 vergeleken met 2007. Dit is het

gevolg van acquisities, een hoger nettowerkkapitaal, de

kapitaalterugbetaling in augustus 2007 (EUR 171,2 miljoen) en

de inkoop van aandelen in de eerste helft van 2008 (EUR 33,1

miljoen).

De financiële baten daalden tot EUR 6,3 miljoen (2007:

EUR 12,2 miljoen), vooral als gevolg van lagere deposito’s.

De financiële lasten stegen tot EUR 38,1 miljoen (2007: EUR

21,9 miljoen), vooral als gevolg van hogere rentedragende

schulden. De financiële lasten omvatten ook het dividend

van EUR 4,0 miljoen (2007: EUR 4,5 miljoen) op de cumulatief

preferente aandelen.

Het valutaresultaat bedroeg EUR 0,6 miljoen (2007:

EUR -0,4 miljoen).

Vennootschapsbelasting gestegen

De belastingen op ‘continuing operations’ stegen van EUR

26,4 miljoen tot EUR 37,2 miljoen. De effectieve belastingdruk

in 2008 bedroeg 26,0% (2007: 18,9%). De belastingdruk is

gebaseerd op de geografische spreiding van de winst. In 2007

was de belastingdruk laag vanwege de belastingeffecten als

gevolg van desinvesteringen.

Winst over het boekjaar gedaald

De winst na belastingen uit ‘continuing operations’ daalde van

EUR 113,3 miljoen tot EUR 105,8 miljoen. De winst per gewoon

aandeel voor ‘continuing operations’ daalde met 6,8% tot EUR

3,02 (2007: EUR 3,24). De winst over het boekjaar toekomend

aan aandeelhouders van Nutreco bedroeg EUR 114,8 miljoen

(2007: EUR 118,6 miljoen). De winst per gewoon aandeel

bedroeg EUR 3,34 (2007: EUR 3,46).

Winst na belastingen uit ‘discontinued operations’

De winst na belastingen uit ‘discontinued operations’ bedroeg

EUR 11,1 miljoen (2007: EUR 7,4 miljoen) en heeft betrekking

op verkochte bedrijven in voorgaande jaren.

Kasstroom en investeringen

De nettokasstroom uit bedrijfsactiviteiten bedroeg EUR 98,0

miljoen (2007: EUR 139,9 miljoen). Investeringen in materiële

vaste activa bedroegen EUR 86,2 miljoen vergeleken met

EUR 77,0 miljoen in 2007. In 2008 investeerde Nutreco voor

een totaal bedrag van EUR 90,2 miljoen (2007: EUR 80,2

miljoen) in materiële vaste activa en immateriële activa.

Naast uitbreidingsinvesteringen waardoor verdere groei

mogelijk werd, heeft Nutreco ook geïnvesteerd in projecten

gericht op verhoging van de efficiency in productielijnen

en verpakkingsprocessen. Nutreco heeft ook geïnvesteerd

in bedrijfsmiddelen om een betere kwaliteit te kunnen

produceren.

Sterke kasstroompositie en kapitaalstructuur

De nettoschuldpositie per 31 december 2008 bedroeg EUR

367,1 miljoen (31 december 2007: EUR 289,9 miljoen). Het

totale eigen vermogen van Nutreco bedroeg op 31 december

2008 EUR 665,5 miljoen (31 december 2007: EUR 651,2

miljoen). Met betrekking tot de kapitaalstructuur handhaaft

Nutreco een voorzichtig financieel beleid, waarbij interne

criteria worden gehanteerd die ruim binnen de criteria blijven

die samenhangen met de financiering.

Dividend in lijn met beleid van 45% pay-out

Er wordt een dividend van EUR 1,43 (2007: EUR 1,64)

voorgesteld, wat overeenkomt met een pay-out van 45%

van de totale winst van het boekjaar, exclusief impairment

en boekresultaten op afgestoten bedrijfsonderdelen. Dit

is de maximale pay-outratio binnen het dividendbeleid

van Nutreco. Nutreco heeft in 2008 al een interim-dividend

uitgekeerd van EUR 0,40. Het slotdividend van EUR 1,03 zal

naar keuze van de aandeelhouder worden uitgekeerd in

contanten of in aandelen. De waarde van het stockdividend

zal nagenoeg gelijk zijn aan het contante dividend. De ex-

dividenddatum is 23 april 2009. De omwisselverhouding zal

op 8 mei 2009 nabeurs worden vastgesteld op basis van de

gewogen gemiddelde koers van de laatste drie dagen van de

keuzeperiode, te weten 6, 7 en 8 mei 2009. Zowel het contante

als het stockdividend worden op 14 mei 2009 betaalbaar

gesteld.

19Research en development |

Essentiële schakel in de waardeketen van hoogwaardige eiwitrijke voeding

Als diervoedings- en visvoerbedrijf vormt Nutreco een

essentiële schakel in de keten van hoogwaardige eiwitrijke

voeding. De onderneming koopt voor de voerproductie

geschikte grondstoffen afkomstig uit de landbouw,

bijproducten van de voedings- en biobrandstofindustrie, en

essentiële ingrediënten zoals vitamines en mineralen van

gespecialiseerde producenten.

De researchfaciliteiten van Nutreco

Nutreco-onderzoek wordt uitgevoerd in acht centra: in

Canada, Nederland en Spanje. Deze centra richten zich

op de voeding en teelt van varkens, kippen, konijnen,

herkauwers en kalveren, alsmede op voedsel- en

voeringrediënten. Laboratoria in Canada, Nederland

en Spanje ondersteunen dit onderzoek. Nutreco’s

onderzoeksactiviteiten met betrekking tot visvoer worden

aangestuurd vanuit een onderzoekscentrum in Noorwegen,

ondersteund door een laboratorium, een fabriek voor

voertechnologie en testfaciliteiten voor visvoer in

Noorwegen en Italië. Er wordt onderzoek verricht naar

zalm- en forelvoer, en naar voer voor zeevissoorten als

zeebrasem, zeebaars, yellowtail, tarbot en soorten die nog

niet zo lang geleden in de aquacultuur zijn geïntroduceerd,

zoals kabeljauw en tonijn.

De R&D-activiteiten van Nutreco vormen een waardevolle

brug tussen de werelden van de wetenschap, de

agricultuur, de aquacultuur en de voedingsindustrie.

Het door Nutreco uitgevoerde internationale onderzoek

omvat een breed gamma van wetenschappelijke disciplines,

met specialisten zoals voedingsdeskundigen, dierenartsen,

dierfysiologen, microbiologen en technologische experts.

Uitwisseling van informatie

In 2008 heeft Nutreco het Nutreco R&D-platform opgericht

ter bevordering van een betere uitwisseling van kennis,

het delen van hulpbronnen en afstemming van activiteiten

tussen alle onderzoekscentra binnen het bedrijf. Nauw

contact tussen de onderzoekscentra en de bedrijven van

Nutreco zorgt voor een regelmatige uitwisseling van ideeën

en kennis.

De R&D-centra van Nutreco vullen hun onderzoek

aan via links en onderzoek op contractuele basis met

academische en zelfstandige kenniscentra in Europa,

Noord- en Zuid-Amerika en Azië-Pacific. De onderzoekers

van Nutreco bezoeken regelmatig congressen over

de gehele wereld, waar ze hun onderzoeksresultaten

presenteren. Ook publiceren ze de resultaten van hun

onderzoek in internationale wetenschappelijke tijdschriften.

Nutreco’s R&D streeft naar wetenschappelijke validiteit en

commerciële toepasbaarheid. Door deze strategie geniet

Nutreco R&D een wereldwijde reputatie.

Research en ontwikkeling in 2008

In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de

onderzoeksprojecten die gedurende 2008 in de R&D-centra

van Nutreco zijn uitgevoerd. De R&D-activiteiten van Nutreco

richten zich op drie belangrijke gebieden:

• Voergrondstoffen,voerevaluatie/voertechnologie

• Voedingvoorjongedierenenovergangsperioden

• Kwaliteitsconcepteninzakevoedingsproductie(feed-to-

food)

Research en development

20 | Research en development

Hierdoor wordt ook de belasting van het milieu als gevolg

van de voedselproductie verminderd.

De effectiviteit van voeradditieven

In 2008 in R&D-centra uitgevoerde proeven hebben objectieve

data opgeleverd aan de hand waarvan de verbeterde

prestaties van dieren kunnen worden gekwantificeerd

waar nieuwe voeradditieven de opname van voedingstoffen

verhogen en de gezondheid van de dieren bevorderen.

Voorbeelden zijn onder andere Fibosel, TNIbetain, Optimins en

organische zuren van Selko die worden geproduceerd en op

de markt gebracht door Trouw Nutrition International.

Nutreco R&D voor vis en visvoer

Het Skretting Aquaculture Research Centre (ARC) heeft

haar meerjarige onderzoeksprogramma met betrekking tot

alternatieve grondstoffen voor vismeel en visolie voortgezet.

Skretting ARC vergroot de voersamenstellingsmogelijkheden

die de visvoerbedrijven ter beschikking staan en helpt het

gebruik van duurzaam beschikbaar vismeel uit te breiden.

Zalm met positieve viseiwitbalans in Europa

Eind september 2008 maakte Skretting bekend dat gekweekte

zalm meer viseiwit had opgeleverd dan er per vis in het

Skretting-voer was gebruikt. De resultaten waren afkomstig

van het door Skretting, Marine Harvest en de AKVA Group

opgezette Centre for Aquaculture Competence (CAC) in

Noorwegen.

Nieuwe diëten voor zeebaars en zeebrasem op basis van vervanging van vismeel door plantaardige grondstoffen Na in 2008 voltooid onderzoek heeft Skretting diëten voor

zeebaars en zeebrasem afkomstig uit de Middellandse Zee

geïntroduceerd.

React PD-voer helpt vissen bij ziekteherstel

De resultaten van de visvoerproeven hebben de effectiviteit van

het ‘Active Nutrition’-voer React PD aangetoond waar het gaat

om het tegengaan door middel van voeding van de effecten

van miltziekte (pancreas disease, PD) bij Atlantische zalm. In

proeven verminderde React PD de sterfte met 90%, van 10% tot

1%, en verminderde het voer het percentage overlevende vis

dat orgaanschade vertoonde met een derde.

Op vis gerichte onderzoekprogramma’s van Nutreco worden

verdeeld in drie hoofdgebieden:

• Speciaalvoer,waarondergezondheidsdiëten

• Visvoersamenstellingen-kwaliteit

• Nieuweengeoptimaliseerdeproductietechnologie

Deze aandachtsgebieden dienen gezamenlijk een breder doel,

namelijk vergroting van de duurzaamheid van de agricultuur

en de aquacultuur door op zo efficiënt mogelijke wijze gebruik

te maken van alle beschikbare grondstoffen voor de productie

van hoogwaardige voeding voor de mens. In 2008 bedroegen

de uitgaven voor research & development EUR 17,1 miljoen.

Nutreco’s R&D ten behoeve van dieren en voeding

Bij de beoordeling van potentiële grondstoffen onderzoeken

Nutreco’s R&D-teams de voedingswaarde van bijproducten

en de veranderende waarden van bijproducten als gevolg

van technologische ontwikkelingen. Verbeteringen in de

verwerking van grondstoffen voor voeding en brandstof

impliceren dat er meer voedingswaarde en energie wordt

onttrokken voor het primaire gebruik en dat er dus minder

in het bijproduct overblijft. De kennis hierover stelt ons

in staat zulke stoffen op effectievere wijze in voer te

verwerken.

Voeradditieven zoals enzymen, antioxidanten en andere

functionele ingrediënten kunnen de waarde van bijproducten

en andere grondstoffen verhogen, bijvoorbeeld door de

verteerbaarheid te verbeteren of de aanwezigheid van

specifieke componenten te vergroten. Grotere voerefficiency

leidt ertoe dat de dieren gezonder zijn en beter presteren.

21Research en development |

foodkwaliteitsstrategie Nutrace® in alle geledingen van

Nutreco. Het proces werd in 2008 geïntensiveerd en versneld

door de activiteiten van het Nutrace Platform, dat feed quality

& safety managers uit alle Nutreco-bedrijven samenbrengt.

Een van de voornaamste initiatieven is een gezamenlijke

databank die informatie bevat over alle ingrediënten en

toeleveranciers in combinatie met risicobeoordelingen en

managementinformatie.

De afdeling houdt zich op de hoogte van aanstaande wetgeving

en voorschriften die betrekking hebben op de activiteiten van

Nutreco-bedrijven. Ze ondersteunt de registratie van nieuwe

en bestaande voeradditieven, controleert op bestaande

patenten die relevant zijn voor onderzoeksontwikkelingen

bij Nutreco en beheert de bescherming van het intellectuele

eigendom van Nutreco.

In 2008 coördineerde de afdeling een harmonisatie-

programma onder de Europese agriculturele R&D-centra van

Nutreco. Dit proces bracht de centra in lijn met de vereisten

van de ISO 001-norm voor kwaliteitsmanagement. Na externe

audits uitgevoerd in Nederland in december 2008 en in Spanje

in januari 2009 kwalificeerden de centra, evenals de afdeling

Quality Affairs zelf, zich voor certificering. Het Skretting

Aquaculture Research Centre was al ISO 9001-gecertificeerd.

Tonijn- en abalonediëten

Door Skretting ARC ontwikkelde voerblokken voor tonijn

bieden de mogelijkheid om de duurzaamheid van de

tonijnkweek aanzienlijk te vergroten. In 2009 zullen er

in verschillende landen proeven op commerciële basis

worden uitgevoerd. Er moet nog werk worden verricht om

de productiecapaciteit op te voeren en het product en het

productieproces aan te passen om tegemoet te komen aan

de verschillende lokale behoeften. ARC neemt voorts deel

aan het door de EU ondersteunde SELFDOTT-project voor de

domesticatie van blauwvintonijn in de Middellandse Zee.

Hierbij levert ARC de voerblokken en het ander speciaal voer

dat de projectpartners gebruiken.

In 2008 bij ARC uitgevoerde proeven hebben aangetoond

dat belangrijke fysieke eigenschappen van het huidige

abalonevoer sterk kunnen worden verbeterd door een

aangepaste procestechnologie. In 2009 worden er proeven

gehouden waarin deze resultaten op volledige schaal worden

geïmplementeerd. Als deze proeven succesvol zijn, dan zou dat

abalonekwekers helpen hun prestaties te verbeteren.

Nutreco Quality Affairs

De afdeling Quality Affairs van Nutreco is verantwoordelijk

voor de ontwikkeling en afstemming van de feed-to-

22 | Bedrijfssegmenten van Nutreco

Het diervoedingssegment wordt onderverdeeld in:

1. Premix en speciaalvoer zijn de activiteiten van Trouw

Nutrition International, dat een sterke positie heeft

op de wereldmarkt voor premixen en innovatieve

speciaalvoerproducten, zoals voeradditieven, voer voor

jonge dieren en gezondheidsproducten voor dieren.

2. Mengvoer Europa bestaat uit de mengvoeractiviteiten

van de Hendrix-ondernemingen in Nederland, België en

Duitsland en van Nanta en Agrovic in Spanje en Portugal.

3. Diervoeding Canada betreft de activiteiten op het gebied

van diervoeding in Canada en de VS die eerder eigendom

waren van Maple Leaf Foods.

Diervoeding

Premix en speciaalvoer Mengvoer Europa Diervoeding Canada

VisvoerVlees en overige

activiteiten

Omzet 2008

(EUR x miljoen)1.069 1.220 398 1.170 1.086

Actief in Wereldwijde marktenBenelux, Duitsland, Spanje

Canada en Noord-Amerika

Wereldwijde markten

Spanje

MarktpositieMondiale nummer 2 in premix met een marktaandeel van 12%

Nederland 14%,

Spanje 10%Canada 23% Zalmvoer 35% 27%

Afnemers

Producenten van mengvoer, zelfmengers, distributeurs

Veeboeren Veeboeren Viskweekbedrijven

Kleinhandel, groothandel, voedingsindustrie, foodservice

Nutreco-merkenTrouw Nutrition, Selko, Sloten, GreenlineTN

Hendrix, Agrovic, Nanta

Shur-Gain en Landmark

SkrettingCuk, Frichef de Sada

Bedrijfssegmenten van Nutreco

De activiteiten van Nutreco kunnen in drie bedrijfssegmenten

worden verdeeld:

1. Diervoeding

2. Visvoer

3. Vlees en overige activiteiten

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de voornaamste activiteiten en geografische gebieden in 2008

23

Operationele gang van zaken

Diervoeding (totaal)

Kerncijfers (EUR x miljoen) 2008 2007 Verschil Omzet aan derden 2.687,1 1.948,5 37,9%

EBITDA* 158,6 105,9 49,8%

EBITA* 134,4 85,8 56,6%

Operationele marge (EBITA*/omzet)

5,0% 4,4%

Bedrijfsresultaat (EBIT*) 125,1 80,7 55,0%

* Voor bijzondere posten

Wereldwijde ontwikkeling in de productie van diervoeding

Operationele gang van zaken: diervoeding |

Marktpositie en concurrentie

In 2008 bedroeg de wereldwijde productie van de

diervoedingsindustrie in totaal 700,1 miljoen ton, 2,9%

hoger dan het totale volume in 2007. De wereldwijde

productie van diervoeding is over de laatste tien jaar met

circa 18% toegenomen. Met een productie van circa 8,9

miljoen ton heeft Nutreco een marktaandeel van ongeveer

1,3%. Nutreco is, in omzet van diervoeding, het derde

grootste bedrijf ter wereld. De top tien van ’s werelds

grootste voerproducenten heeft een marktaandeel van in

totaal 15%, wat aangeeft dat de diervoedingsmarkt nog

steeds gefragmenteerd is.

0

150

300

450

600

750

98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08E

mln MT

0

1.500

3.000

Omzetontwikkeling diervoeding(EUR x miljoen)

0

30

60

90

120

150

EBITA-ontwikkeling diervoeding(EUR x miljoen)

134

2008

86

53

20072006200820072006

2.687

1.949

1.322

Profiel

Nutreco produceert een breed assortiment van innovatieve

voedingsproducten die in de behoeften voorzien van

pluimvee, varkens, rundvee en andere dieren. Dit assortiment

diervoedingsproducten kan worden onderverdeeld in twee

soorten voer:

1. Premix en speciaalvoer

Een premix is een mengsel van twee of meer

voeradditieven. Er bestaan voeradditieven voor

verschillende doelen: nutritioneel (vitaminen, mineralen

etc.), technologisch (emulgatoren, antioxidanten etc.),

zintuiglijk (smaak- en kleurstoffen) of zoötechnisch

(stoffen die de verteerbaarheid bevorderen).

Speciaalvoerproducten worden gekenmerkt door een laag

volume, hoge precisie en hoge waarde. Zij omvatten onder

andere speciale voersoorten voor overgangsfasen, zoals bij

de overgang van dracht naar lactatie en de speenperiode,

voer ter aanvulling van granen van eigen teelt, mineralen,

voeringrediënten en diervoedingsproducten.

2. Mengvoer

Mengvoerproducten zijn complete industrieel gemengde

voeders die volledig voldoen aan de voedingsbehoeften van

bepaalde diersoorten. Ze bestaan uit macro-ingrediënten

zoals granen en soja, en micro-ingrediënten zoals premixen,

vitaminen en mineralen. Andere ingrediënten zijn onder

andere natuurlijke gezondheidsbevorderende bestanddelen,

organische zuren, aromatische stoffen en pigmenten.

Operationele gang van zaken 2008

Totale omzetten in diervoeding stegen met EUR 738,6 (37,9%)

vergeleken met 2007. Autonome groei droeg 17,6% bij aan

de stijging van de omzet, waarvan 19,9% gerelateerd is

aan hogere verkoopprijzen, voornamelijk als gevolg van de

doorberekening van hogere grondstofprijzen en -2,3% aan

lagere afzetvolumes. De recente acquisities in diervoeding

droegen 21,8% bij aan de omzetstijging. Het wisselkoerseffect

bedroeg -1,5%.

24 | Operationele gang van zaken: diervoeding

Operationele gang van zaken: diervoeding


Kerncijfers (EUR x miljoen) 2008 2007 Verschil

Omzet aan derden 1.069,4 749,2 42,7%

EBITDA* 92,9 47,2 96,8%

EBITA* 84,1 38,7 117,3%

Operationelemarge(EBITA*/omzet) 7,9% 5,2%



25Operationele gang van zaken: diervoeding |


De wereldwijde premixindustrie kent vier mondiale

spelers: DSM, Nutreco, Provimi en Evialis. Samen bezitten

deze producenten een wereldwijd marktaandeel van rond

50%. De rest van de markt is in handen van verscheidene

regionale premixproducenten. De productie van vitaminen,

mineralen en aminozuren is een geconsolideerde markt.

De voornaamste toeleveranciers zijn DSM, BASF, Evonik

en Adisseo. De markten voor voer voor jonge dieren,

innovatieve voeradditieven zoals pro- en prebiotica en de

nutritionele dierengezondheidsproducten zijn nog steeds zeer

gefragmenteerd.

Profiel

De premixen en speciaalvoerproducten van Nutreco worden

geproduceerd door dochteronderneming Trouw Nutrition

International (TNI). Met haar verschillende merken neemt deze

dochteronderneming de tweede plaats in op de wereld markt

voor premixen, en heeft ze leidende posities op lokale markten

voor innovatieve speciaalvoerproducten. Deze producten

voldoen aan de behoeften van voerfabrikanten, integratoren,

distributeurs en zelfmengers. Ondersteund door een groot

distributienetwerk, levert Trouw Nutrition International aan

markten in geheel Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Azië.

De premixen speciaalvoerindustrie is gebaseerd op

de kennis van voedingsbehoeften van dieren, omdat de

succesvolle samenstelling van deze producten een hoge

mate van expertise, vakkennis en technologie vereist. Trouw

Nutrition International werkt in nauwe samenwerking met de

onderzoekscentra van Nutreco aan de ontwikkeling van nieuwe

innovatieve premixen speciaalvoerproducten.

Productie

Trouw Nutrition International beschikt over 15

productiefaciliteiten in Europa en zes fabrieken in de VS

en Mexico. Verder heeft Trouw Nutrition International

productiefaciliteiten in China, Brazilië, Indonesië, Guatemala,

en Turkije, een 50%-joint venture in Venezuela en een

33%-deelneming in een Egyptische premixfabriek. Trouw

Nutrition International heeft een totale jaarproductie van

circa 1,5 miljoen ton.

Strategie

De strategie van Nutreco op het gebied van premixen en

speciaalvoer is gericht op vergroting van het marktaandeel

in speciaalvoermarkten. Belangrijke groeimarkten zijn

Oost-Europa, Latijns-Amerika en Azië. De groeistrategie

concentreert zich op het verkrijgen van leidende

marktposities in landen waar Nutreco actief is. De West-

Europese markt is stabiel. Kostenbeheersing, logistiek,

efficiency en innovaties zijn belangrijke factoren om posities

in bestaande markten te versterken.


De premixen speciaalvoeractiviteiten laten een omzetstijging

van 42,7% zien in vergelijking met 2007. Acquisities waren

verantwoordelijk voor 22,1% van deze stijging, hogere prijzen

droegen 19,6% bij en de volumegroei voegde 3,5% toe. Het

wisselkoerseffect was 2,5% negatief. De acquisitie van de

premixactiviteiten van BASF in 2007 leverde de grootste

bijdrage aan de omzetgroei door acquisities.

De EBITA steeg met 117,3% tot EUR 84,1 miljoen, dankzij

de succesvolle integratie van de overgenomen BASF-

activiteiten, uitstekende grondstofposities, autonome groei in

speciaalvoer en herstructurering van enkele activiteiten. Een

veranderde marktdynamiek, vooral in China, heeft geleid tot

aanzienlijk hogere prijzen op de vitaminemarkt. Dankzij het

Nutreco Sourcing & Procurement Initiative kon Nutreco van

deze marktsituatie profiteren.

0

400

800

1.200

1,069

749

552

1,069

749

552

Omzetontwikkelingpremix en speciaalvoer(EUR x miljoen)

0

50

100

EBITA-ontwikkeling premix en speciaalvoer(EUR x miljoen)

84

2008

3928

20072006200820072006

1.069

749

552



Omzet aan derden 1.219,7 1.031,8 18,2%

EBITDA* 39,9 47,2 -15,5%

EBITA* 29,4 37,9 -22,4%


Bedrijfsresultaat (EBIT*) 27,8 37,0 -24,9%



Mengvoer Europa


De wereldwijde diervoedingsindustrie is een gefragmenteerde

industrie; mengvoerproducenten zijn veelal regionaal

of nationaal actief. Daarom is de concentratiegraad van

mengvoermarkten laag. Essentiële activiteiten binnen

de mengvoerindustrie zijn inkoop van grondstoffen,

voersamenstelling en -verwerking, en logistiek. Het

concurrentievoordeel van voerproducenten vergeleken met

door boeren zelf geproduceerd voer ligt in de internationale

inkoopmogelijkheden in combinatie met kennis van

vervangende energie- en eiwitbronnen.



0

500

1.000

1.500

Omzetontwikkelingmengvoer(EUR x miljoen)

0

20

40

EBITA-ontwikkelingmengvoer(EUR x miljoen)

29

2008

38

25

20072006200820072006

1.2201.032

771

In 2008 was de mengvoeromzet EUR 187,9 miljoen hoger dan

in 2007 (18,2%). Van die stijging heeft 19,5% betrekking op

gestegen verkoopprijzen, voornamelijk als gevolg van de

doorberekening van grondstofkosten, terwijl 3,9% kan worden

toegeschreven aan acquisities. Het volume daalde met 5,2%

als gevolg van de inkrimping van de veestapel in Spanje. In

Nederland verbeterde Hendrix zijn marktpositie met een lichte

stijging van het volume.

De EBITA daalde met 22,4% tot EUR 29,4 miljoen ten opzichte

van EUR 37,9 miljoen in 2007. Deze daling is het gevolg van

de marktomstandigheden in Spanje en een sterke daling van

de grondstofprijzen in de tweede helft van het jaar. Nutreco

profiteerde in de tweede helft van 2007 en de eerste helft

van 2008 van gunstige grondstofposities in een markt met

stijgende prijzen. In de tweede helft van 2008 deed zich een

onverwachte en scherpe daling van de grondstofprijzen voor.

Dit leidde tot een tegengesteld effect van circa EUR 5 miljoen

ten opzichte van het eerste halfjaar van 2008.

De concentratiegraad van de Nederlandse mengvoermarkt

ligt tamelijk hoog: zes van de in totaal circa 120 spelers

bedienen 65% van de totale markt. De Nederlandse en Duitse

mengvoermarkt heeft sterk gepositioneerde coöperaties,

terwijl de Belgische industrie voornamelijk in handen is van

private ondernemingen. Nutreco’s dochteronderneming

Hendrix heeft een leidende positie in de Benelux met een

marktaandeel van circa 12%. De voornaamste concurrenten

zijn Cehave, De Heus, For Farmers en Aveve. De Iberische

mengvoerindustrie is gefragmenteerd; tien van de in totaal

circa 900 spelers nemen samen ongeveer 35% van het totale

volume voor hun rekening. In de Iberische markt zijn de

belangrijkste submarkten die van varkens- en pluimvee. Nanta

is marktleider in Spanje met een marktaandeel van in totaal

10%. De voornaamste concurrenten zijn Vall Co., Guissona,

Nuter en Coren.

Profiel

Nutreco levert een breed assortiment van hoogwaardige

producten, met name voor pluimvee, varkens en rundvee,

maar ook voor paarden, konijnen, geiten, schapen en andere

diersoorten. Als onderdeel van elk geleverd product biedt

Nutreco de boer een integraal bedrijfsadvies. Hierdoor

kunnen boeren hun bedrijfsprocessen verbeteren, wat

leidt tot hoger rendement en een sterke focus op kwaliteit,

efficiency en terugdringing van de impact op het milieu.

Door de kwaliteit van haar producten en voerconcepten is

Nutreco erin geslaagd zich aan de bovenzijde van de markt te

positioneren.

Productie

De mengvoerproductie vindt plaats in de vestigingen

van Hendrix in Nederland, België en Duitsland en in de

vestigingen van Nanta en Agrovic in Spanje en Portugal.

Een netwerk van productielocaties, verkoopkantoren

en dealers zorgt voor een sterke aanwezigheid in deze

markten. Hendrix exploiteert tien mengvoerfabrieken met

een jaarlijkse productiecapaciteit van circa 2,4 miljoen ton.

Nanta exploiteert 16 mengvoerfabrieken met een jaarlijkse

productiecapaciteit van rond 2,7 miljoen ton, waarbij is

inbegrepen de voerproductie voor de vleeskuikens en

varkens geproduceerd voor de vleesactiviteiten van Nutreco

in Spanje.

Strategie

Nutreco richt zich op de levering van hoogwaardige

voerproducten aangevuld met advies. Hierdoor kan door

onderzoek en door de ontwikkeling van voerproducten

opgedane nutritionele expertise de productie per

boerenbedrijf worden geoptimaliseerd.



Diervoeding Canada


Omzet aan derden 398,0 167,5 137,6%

EBITDA* 25,8 11,5 124,3%

EBITA* 20,9 9,2 127,2%



De financiële cijfers van Nutreco Canada zijn geconsolideerd vanaf 20 juli 2007, de datum van de acquisitie.Een deel van de activiteiten, de pluimveehouderijen en activiteiten op het gebied van broedeieren voor de farmaceutische industrie, wordt gerapporteerd onder ‘Vlees en overige activiteiten’.



De Canadese voermarkt is gefragmenteerd en wordt

bediend door verschillende regionale voerproducenten

waar gedurende de laatste jaren op beperkte schaal

consolidatie heeft plaatsgevonden. De productie van melk- en

pluimveeproducten is in Canada aan quota gebonden, wat tot

gevolg heeft dat de vraag naar voer betrekkelijk stabiel is. De

varkens- en rundveeproductie is niet aan quota gebonden.

De Noord- en Midden-Amerikaanse diervoedingsindustrie is

de grootste in de wereld. Canada, de VS en Mexico zijn goed

voor 28,5% van de totale voerproductie in de wereld. De

Canadese voerindustrie produceerde in 2008 naar schatting

circa 20,5 miljoen ton mengvoerequivalenten (compound

feed equivalents, CFE), wat circa 3% van de productie van

de wereldwijde voerindustrie uitmaakt. In Canada zijn

voornamelijk regionale voerproducenten actief. Tot de

grotere spelers behoren Ridley, Cargill en Viterra. Nutreco’s

diervoeding Canada heeft een marktaandeel van circa 23%.

Profiel

In 2007 verwierf Nutreco het Canadese diervoedingsbedrijf

van Maple Leaf Foods. Het bedrijf is bekend door de merken

Shur-Gain en Landmark Feeds. Het is marktleider op het

gebied van diervoedingstechnologie en biedt een breed

productassortiment. Shur-Gain is actief in de centrale

en oostelijke regio’s van Canada en in de staat New York,

VS. Landmark Feeds is actief in de westelijke regio van

Canada. Zowel Shur-Gain als Landmark Feeds zijn reeds lang

bestaande merken. Shur-Gain dateert van 1937 en Landmark

Feeds van 1954.

De diervoedingsproducten van Nutreco in Canada bestaan

onder andere uit basispremixen, eiwitpremixen, concentraten

en mengvoer, speciaalvoer en diergezondheidsproducten.

Nutreco Canada produceert petfood voor zowel private labels

die in supermarkten worden verkocht als merkproducten.

In de staat New York (VS) zijn de activiteiten gericht op de

productie van voer voor melkvee.


Productie

De klanten in Canada worden bediend vanuit de 15

voerfabrieken voor varkens, rundvee, melkvee en pluimvee

met een jaarproductie van circa 1,2 miljoen ton of 4,6

miljoen ton in CFE. Shur-Gain wordt ondersteund door een

uitgebreid netwerk van distributeurs in zowel Ontario als

Québec. Nutreco Canada heeft een eigen petfoodfabriek die

privatelabelproducten en merkproducten produceert in

St. Marys, Ontario. Verder is er nog een mengvoerfabriek

in Strykersville, NY (VS), die Shur-Gain-voer voor

melkveebedrijven in deze regio produceert.

Strategie

Nutreco’s leidende positie in Canada, ondersteund door

sterke merken, vormt een uitstekende basis waarop de

onderneming haar positie in Noord-Amerika verder kan

uitbouwen. Shur-Gain en Landmark Feeds hanteren strenge

kwaliteitsnormen voor hun producten. Synergieën in Nutreco

Canada worden gevonden in het gezamenlijk met andere

Nutreco-bedrijven inkopen van grondstoffen, het verkopen

van complementaire producten en het uitwisselen van R&D-

kennis, waarvan Nutreco aan beide zijden van de Atlantische

Oceaan kan profiteren.


0

200

400

Omzetontwikkelingdiervoeding Canada(EUR x miljoen)

0

10

20

EBITA-ontwikkelingdiervoeding Canada(EUR x miljoen)

21

2008

9

200720082007

398

168

De omzet in 2008 van diervoeding Canada bedroeg EUR

398,0 miljoen vergeleken met EUR 167,5 miljoen (+137,6%)

in 2007. Hogere prijzen waren verantwoordelijk voor 23,9%

van de omzetstijging. Het volume daalde met 11,3% en het

wisselkoerseffect bedroeg -6,1%.

De EBITA van diervoeding Canada steeg met 127,2% tot EUR

20,9 miljoen (2007: EUR 9,2 miljoen). Voeractiviteiten gericht

op pluimvee en melkvee hadden een goed resultaat in 2008,

wat de lagere resultaten van varkens- en rundveevoer

compenseerde.

30 | Operationele gang van zaken: visvoer


Visvoer


Omzet aan derden 1.169,9 1.192,9 -1,9%

EBITDA* 83,7 85,3 -2,0%

EBITA* 67,7 71,0 -4,6%


Bedrijfsresultaat (EBIT*) 66,9 70,2 -4,7%



De wereldwijde zalmvoerindustrie wordt gekenmerkt door

een klein aantal internationale spelers. De productie van

visvoer is gebaseerd op specifieke kennis en eisen op het

gebied van R&D. Ten eerste vanwege de complexiteit van het

extrusieproces dat nodig is voor de visvoerproductie. Ten

tweede vanwege de benodigde kennis van grondstoffen die

essentieel is om in toenemende mate schaarse grondstoffen

als vismeel en visolie te vervangen door plantaardige

alternatieven. De jaarlijkse gemiddelde groei van voer voor

zalmachtigen in de periode 1998-2008 bedroeg meer dan 7%.

De viskwekerij heeft gedurende de laatste decennia een snelle

ontwikkeling doorgemaakt, wat samenging met de sterkere

toename van visconsumptie in vergelijking met de consumptie

van andere dierlijke eiwitbronnen. De voornaamste markten

voor zalm en forel zijn Noorwegen en Chili, waar 80% van

de zalm in de wereld wordt gekweekt. Andere belangrijke

zalmproducerende landen zijn Schotland, Canada, Australië

en Ierland. De voornaamste productiegebieden voor

andere vissoorten zijn Europa en Azië. Ontwikkelingen in

de viskwekerij hebben uiteraard directe gevolgen voor de

visvoermarkt.

Skretting is met een wereldwijd marktaandeel van circa

35% de grootste leverancier van zalmvoer. De top drie van

zalmvoerproducenten; Skretting, Cermaq (EWOS) en Biomar,

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08E

mln MT

Wereldwijde volumeontwikkeling voer zalmachtigen

zijn goed voor circa 90% van het totale volume van de

zalmvoermarkt in de wereld.

Profiel

Nutreco’s dochteronderneming Skretting is ‘s werelds

grootste producent van visvoer. Ze beschikt over

vestigingen op vijf continenten die in ruim 25 landen visvoer

produceren. Skretting produceert en levert hoogwaardig

voer voor circa 50 soorten gekweekte vis, en wel voor elke

groeifase: van ei en larve tot oogstbare zalm. Skretting

biedt een compleet assortiment van diëten die volledig

voorzien in de behoeften van de viskweker. Er kunnen

vier soorten visvoerproducten worden onderscheiden:

31Operationele gang van zaken: visvoer |

voer voor moedervissen (broodstock diets), voer voor

jonge vis (juvenile feed), visvoer voor de groeifase

(grower diets) en speciale dieetformules (special diets).

Met alle voerproducten wordt gestreefd naar de laagste

voerkosten per kilo geproduceerde vis in combinatie met

een uitstekende viskwaliteit. Door haar ervaring en haar

R&D-centre is Skretting toonaangevend op het gebied van

visvoer in de wereld.

Productie

De visvoerproductie van Nutreco wordt verzorgd door 18

productiefaciliteiten in Australië, Canada, Chili, Frankrijk,

Ierland, Italië, Japan, de VS, Noorwegen, Spanje en het

VK. Daarnaast wordt door Skretting geproduceerd voer

verkocht via verkoopkantoren gevestigd in Tsjechië, de

Faeroer-eilanden, Finland, Duitsland, Griekenland, Polen,

Zweden, Nederland, Jakarta en Turkije.

Skretting heeft een jaarproductie van in totaal circa 1,3

miljoen ton, waarvan 75% is bestemd voor voer voor zalm

en zeeforel. De overige 25% bestaat uit voer voor andere

vissoorten, in het bijzonder zoetwaterforel, zeebrasem,

zeebaars, yellowtail, tarbot, heilbot, kabeljauw en paling.

Strategie

De strategie van Nutreco in het visvoersegment is gericht

op groei van haar marktaandeel en daardoor versterking

van haar positie als marktleider in zalmvoer. Nutreco kan

dit realiseren door kwalitatief unieke productconcepten

die worden gedreven door innovatie, voedselveiligheid en

duurzaamheid. Het management van Nutreco zal zich verder

concentreren op kostenoptimalisering en verbetering van de

logistieke processen.

In mei 2008 verlengde Nutreco haar strategische

partnerschap met Marine Harvest, de grootste producent van

gekweekte zalm ter wereld. De nieuwe overeenkomst omvat

een tweejarig contract voor de levering van zalmvoer. Het

betreft de levering van circa 70% van de totale behoefte van

Marine Harvest tot mei 2010.


0

200

400

600

800

1.000

1.200

Omzetontwikkelingvisvoer(EUR x miljoen)

0

20

40

60

80

EBITA-ontwikkelingvisvoer(EUR x miljoen)

68

2008

7168

20072006200820072006

1.1701.193

991

De visvoeromzet daalde in vergelijking met 2007 met 1,9%

tot EUR 1.169,9 miljoen. Dit is het gevolg van een 9,6% lager

volume en een negatief wisselkoerseffect van 4,1%.

De daling werd gedeeltelijk gecompenseerd door hogere

prijzen (9,7%), vooral door het doorberekenen van hoge

grondstofkosten, alsmede de bijdrage van acquisities

(2,1%). De volumedaling is vooral het gevolg van

gezondheidsproblemen in de Chileense zalmkweeksector.

Als gevolg van het ISA-virus moest de sector de

kweekactiviteiten inkrimpen. Dit had gevolgen in 2008 en zal

ook het visvoervolume in 2009 beïnvloeden. Deze daling kan

gedeeltelijk gecompenseerd worden door de verwachte groei

in Noorwegen en in andere regio’s.

De EBITA daalde met 4,6% tot EUR 67,7 miljoen (2007: EUR

71,0 miljoen), voornamelijk door een lager voervolume.

In Chili sloot Skretting in september tijdelijk één van de

drie visvoerfabrieken. Het volume werd op een zo efficiënt

mogelijke wijze over de twee andere fabrieken verdeeld.

De resultaten van visvoer voor andere gekweekte soorten dan

zalm waren goed. De acquisities in Japan en in de Verenigde

Staten in januari 2008 leverden een positieve bijdrage aan

het resultaat. Verder profiteerde Nutreco van de export van

visvoer naar Oost-Europa.

32 | Operationele gang van zaken: vlees en overige activiteiten


Vlees en overige activiteiten


Omzet aan derden 1.086,1 879,7 23,5%

EBITDA* 8,5 29,5 -71,2%

EBITA* -0,4 22,3 -101,8%


Bedrijfsresultaat (EBIT*) -1,8 21,8 -108,3%

Het segment vlees en overige activiteiten omvat sinds 20 juli 2007 ook de pluimveebroederijen en de activiteiten op het gebied van broedeieren voor de farmaceutische industrie in Canada, die werden overgenomen van Maple Leaf Foods.



Met een marktaandeel van 27% is Nutreco’s

dochteronderneming Sada de grootste pluimveeproducent van

Spanje. De belangrijkste concurrenten zijn Vall, Doux, Coren,

Uvesa en Avicola Navarra. Deze vijf producenten hebben een

gezamenlijk marktaandeel van circa 31%.

De strategie van Nutreco’s dochteronderneming Sada is gericht

op het intensiveren van de samenwerking met belangrijke

retailers. Vers verpakte en verder bewerkte kipproducten

zijn daarbij belangrijk en bieden de beste mogelijkheid om

volatiliteit in de resultaten te reduceren. Waardecreatie

vindt plaats door innovatieve productontwikkeling en nauwe

samenwerking met de afnemers. Sada heeft de verkoop aan het

foodservicesegment versterkt.

Nutreco’s dochterbedrijf Inga Food is een varkensmesterij

in Spanje met een afzet van 725.000 varkens per jaar. Deze

dieren worden door boeren in geheel Spanje onder contract

geproduceerd. De vleeskuikens van Sada, de varkens van Inga

Food en de vleeskuikens verhandeld in de Benelux worden

voorzien van voer uit Nutreco’s mengvoerbedrijven.

De Spaanse markt voor vers vlees bedraagt naar schatting 1,7

miljoen ton per jaar. De productie in Spanje wordt grotendeels

gebruikt om te voldoen aan deze binnenlandse vraag, wat

betekent dat de Spaanse vleesmarkt een betrekkelijk gesloten

markt is. Kippenvlees vertegenwoordigt circa 33% van de totale

vleesproductie in Spanje, varkensvlees 29%, rundvlees 19%,

schapenvlees 7% en overig vlees 12%.

In Canada bezit Nutreco vier pluimveebroederijen en 50% in

een joint venture die 75 miljoen eendagskuikens produceert in

de oostelijke regio. In Québec vindt in een van de broederijen

de productie van bevruchte eieren ten behoeve van de

farmaceutische industrie (Les Embryons Lanaudière) plaats.

De Canadese pluimveemarkt wordt gekenmerkt door regulering

van het aanbod door middel van een quotasysteem. De markt

is gerelateerd aan de ontwikkeling van de binnenlandse

vraag naar pluimveevleesproducten. Inputkosten worden via

het systeem doorberekend en worden weerspiegeld in de

marktprijs.

De broederijbedrijven in oostelijk Canada zijn nauw verbonden

met de verkoop van pluimveevoerproducten aan producenten

in de regio. Dit is uniek in de oostelijke regio van Canada

vanwege de structuur van de concurrentie in deze markt. Voer

en eendagskuikens worden in combinatie aan producenten

verkocht tegen een stabiele en gunstige marge.

33Operationele gang van zaken: vlees en overige activiteiten |

Profiel

Vlees en overige activiteiten van Nutreco hebben voornamelijk

betrekking op de productie van vleeskuikens en de

verwerking en verkoop van kipproducten van Sada in Spanje.

Dit segment omvat tevens een handelsactiviteit in varkens in

Spanje, een pluimveebroederij, een activiteit op het gebied

van broedeieren voor de farmaceutische industrie in Canada

en een handelsactiviteit in vleeskuikens die verbonden is aan

de mengvoeractiviteiten van Nutreco’s dochteronderneming

Hendrix.

Productie

Nutreco’s dochteronderneming Sada is leider op de Spaanse

markt voor kipproducten en is in Spanje bekend door zijn

merken Sada en Cuk. Het grootste deel van de productie

wordt verkocht aan consumenten via supermarkten en

hypermarkten.

Sada beschikt over tien verwerkingsfabrieken die een totale

jaarlijkse productiecapaciteit hebben van circa 150 miljoen

vleeskuikens. Bijna 95% van de productie betreft verse

producten en circa 5% bevroren producten. Ruim 50% van de

producten omvat producten met toegevoegde waarde.


0

200

400

600

800

1.000

1.200

Omzetontwikkelingvlees en overige activiteiten(EUR x miljoen)

-5

0

5

10

15

20

25

EBITA-ontwikkelingvlees en overige activiteiten(EUR x miljoen)

-0,4

2008

22

15

20072006200820072006

1.086

880

718

In 2008 steeg de omzet van vlees en overige activiteiten met

23,5% dankzij hogere prijzen (11,9%) en een volumestijging

van 5,2%. Het omzeteffect van de acquisitie van de broederij

en de activiteit van broedeieren voor de farmaceutische

industrie in Canada en van Copaga in Spanje bedroeg 6,7%.

De EBITA daalde van EUR 22,3 miljoen tot EUR -0,4 miljoen.

De groei van de Spaanse economie is in de loop van het jaar

gedaald, wat effect had op de consumentenbestedingen.

Onder deze omstandigheden was het niet mogelijk de meer

dan 25% hogere voerprijzen volledig door te berekenen.

Ook de varkensbedrijven werden beïnvloed door lagere

verkoopprijzen van vlees en hogere voerprijzen.

In 2008 ontwikkelde de pluimveeactiviteiten in Canada

zich goed met een volumegroei van 1%. Nutreco Canada

rapporteerde goede resultaten, die hoger waren dan de

verwachtingen ten tijde van de acquisitie.

34 | Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is een

belangrijk aandachtsgebied voor Nutreco. De organisatie

beoordeelt voortdurend haar rol in de samenleving en werkt

aan verbeteringen door haar positieve bijdragen te vergroten

en de negatieve impact van haar activiteiten terug te dringen.

In 2008 heeft Nutreco een reeks bijeenkomsten met

stakeholdergroepen gehouden om zich te laten informeren

over de huidige maatschappelijke zorgen en na te gaan waar

er raakvlakken bestaan met de activiteiten van Nutreco.

Het doel van deze bijeenkomsten was tweeledig. Het eerste was

om de actuele zorgen van NGO’s en de perceptie van Nutreco

in beeld te krijgen. Het tweede was om te onderzoeken of de

aandachtsgebieden van het MVO-beleid van Nutreco nog wel

parallel lopen met de zorgen die binnen de maatschappij leven.

De aldus bevestigde prioriteiten zijn:

• Duurzaambeheervannatuurlijkehulpbronnen

• Klimaatverandering

• Feed-to-foodkwaliteit

• Nutreco-mensen&investeringindegemeenschap

Duurzame voedselvoorziening

In 2008 werd de wereld zich meer bewust van de toenemende

problematiek op het gebied van duurzame voedselvoorziening

en klimaatverandering. Nutreco vormt een essentiële schakel

tussen de leveranciers van grondstoffen en de producenten

van vlees en vis.

R&D en innovatie zijn van essentieel belang voor een duurzame

voedselvoorziening. Zo kunnen speciaalvoerproducten en

voeradditieven zorgen voor een efficiënter gebruik van

grondstoffen, een betere gezondheid van het dier en minder

negatieve gevolgen voor het milieu.

In dit kader ondersteunde en participeerde Nutreco in een

uitstekend voorbeeld van een ‘multi-stakeholder scenario

planning initiative’. Onder de naam ‘2025 – Fields for Food or

Fuel?’ kwamen bedrijven, academici, vertegenwoordigers van

ngo’s, handelsorganen, de Europese Commissie, de FAO en de

VN bijeen. Zie voor meer informatie hierover het Corporate

Social Responsibility Report van Nutreco of ga naar www.

nutreco.com/corporatesocialresponsibility.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

35Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen |

Dialogen en round tables

Nutreco en haar dochterondernemingen organiseren en

nemen deel aan verschillende stakeholderdialogen en

roundtable-initiatieven.

Nutreco en Skretting hebben in 2008 in Stavanger, Noorwegen,

voor verschillende stakeholders de bedrijfsconferentie

AquaVision over aquacultuur georganiseerd. De conferentie

bracht circa 400 gedelegeerden uit 26 landen van vijf

continenten samen voor twee dagen van discussies.

Afwisselend met AquaVision organiseert Nutreco de

tweejaarlijkse conferentie Agri Vision in Noordwijk aan Zee

voor senior executives uit de agri- en aquacultuur. De voor

2009 geplande conferentie wordt gehouden van 16 tot 18 juni

onder het thema ‘Shifting Horizons – Inspiration, Innovation

and Impact in the feed-to-food chain.’ De nadruk zal liggen op

de rol van mens en technologie bij het dichten van de kloof

tussen de steeds groeiende vraag naar voedingsproducten en

de volatiele beschikbaarheid van hulpbronnen.

Nutreco doet mee aan de Round Table on Responsible Soy,

de Dutch Soya Task Force en de Roundtable on Sustainable

Palm Oil. Nutreco is vertegenwoordigd in het bestuur van de

Round Table on Responsible Soy en heeft het initiatief genomen

voor de Dutch Soya Task Force, waarin ngo’s rechtstreeks

de discussie aangaan met sojaverwerkers in plaats van met

vertegenwoordigers van de sector.

Via Skretting neemt Nutreco deel aan de WWF Salmon

Aquaculture Dialogue en is ze sponsor en deelnemer van de

Seafood Summits. Skretting is lid van de stuurgroep van de

door het WWF USA georganiseerde en in 2004 opgezette Salmon

Aquaculture Dialogue. Andere organisaties en ondernemingen

die in de stuurgroep zijn vertegenwoordigd, zijn onder meer

milieugeoriënteerde ngo’s uit Europa en Noord- en Zuid-

Amerika, ondernemingen actief in de viskweek en het WWF.

In 2008 werden in februari en november bijeenkomsten

gehouden in respectievelijk Barcelona en Edinburgh. De

voornaamste onderwerpen in Barcelona waren ontsnappingen,

de situering van zalmkwekerijen en de effecten ervan op

planten en dieren op de onderliggende zeebodem. In Edinburgh

bevestigde de vergadering de voornaamste richtlijnen voor

het aanpakken van deze onderwerpen. De uitgangspunten zijn

onder meer: natuurlijke leefgebieden en de lokale biodiversiteit

in stand houden en de gezondheid en genetische integriteit van

de wilde zalm beschermen.

MVO: een verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur

De verantwoordelijkheid voor MVO binnen Nutreco begint aan

de top, met de CEO en de Raad van Bestuur, die ervoor zorgen

dat MVO op de agenda van Nutreco staat. Zij krijgen advies van

een Stuurgroep MVO, die in juni 2008 voor de eerste maal is

bijeengekomen.

De stuurgroep wordt gecoördineerd door de Corporate CSR

Manager. Een van de taken is de bevordering van de integratie

van MVO in de dagelijkse activiteiten van Nutreco-bedrijven.

Duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen

Het inkopen van grondstoffen is een essentiële activiteit van

Nutreco en de duurzaamheid van deze grondstoffen is een

belangrijk aandachtsgebied. Grondstoffen lopen uiteen van

bulkgoederen zoals graan en sojameel, tot hoogwaardige

nutriënten zoals vitaminen. Voorts koopt Nutreco bijproducten

in van de voedings- en drankenindustrie en, meer recentelijk,

van de producenten van biobrandstoffen, die als grondstoffen

voor diervoeding worden gebruikt.

Nutreco kan rechtstreeks invloed uitoefenen op de

duurzaamheid van sommige schakels in de toeleveringsketen

van grondstoffen, bijvoorbeeld door te kiezen welke

grondstoffen zij inkoopt en hoe die worden verwerkt.

Op andere plaatsen van de keten kan Nutreco als grote

klant invloed uitoefenen op de wijze waarop de productie

en verwerking plaatsvindt. Zo heeft Skretting in januari

2008 aan al zijn vismeel- en visolieleveranciers schriftelijk

de duurzaamheidscriteria meegedeeld waaraan zij moeten

voldoen.

36 | Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Klimaatverandering kan worden beïnvloed door aanpassingen van de grondstoffen en additieven die in voer worden gebruikt

In 2006 heeft de Voedsel- en Landbouworganisatie FAO van

de Verenigde Naties een rapport opgesteld waarin een

schatting werd gemaakt van de productie van broeikasgassen

door veeteeltgerelateerde activiteiten. In dit rapport,

getiteld ‘Livestock’s Long Shadow’, werd aangegeven dat

veeteeltactiviteiten in belangrijke mate bijdragen aan de

wereldwijde productie van broeikasgassen, de gassen

die verantwoordelijk zijn voor de huidige periode van

klimaatverandering.

In 2008 heeft Nutreco een speciaal project gelanceerd om

deze bevindingen en het belang daarvan voor Nutreco te

bestuderen. Broeikasgassen vormen een natuurlijk onderdeel

van de atmosfeer van de aarde en helpen het aardoppervlak

op een leefbare temperatuur te houden. Zonder die gassen

zou de aarde te koud zijn en zou er geen leven mogelijk zijn.

Het probleem waarmee wij thans worden geconfronteerd, is

dat er te veel van dit gas in de atmosfeer zit, en dat teveel is

het gevolg van menselijke activiteit.

De voornaamste broeikasgassen zijn waterdamp,

koolstofdioxide (CO2), methaan, distikstofmonoxide

(lachgas), ozon en cfk’s (chloorfluorkoolstofverbindingen).

Landbouwactiviteiten kunnen de productie van drie van deze

gassen, namelijk CO2, methaan en distikstofmonoxide, tot

gevolg hebben.

Een van de doelstellingen van het project is vast te stellen

welke grondstoffen het meeste bijdragen aan de vorming

van broeikasgassen en te onderzoeken hoe deze impact kan

worden verminderd.

Feed-to-foodkwaliteit

De voedingswaarde, smaak en textuur van voedingsproducten

zoals vlees, vis, zuivelproducten en eieren worden rechtstreeks

beïnvloed door de voeding van het dier. Als grote diervoedings-

en visvoeronderneming speelt Nutreco een belangrijke rol in

de waardeketens die de consument van veilige en voedzame

voedingsproducten voorzien.

Nutreco beschikt over een unieke feed-to-food strategie

genaamd Nutrace, met standaarden en protocollen die in alle

Nutreco-bedrijven kunnen worden toegepast.

Risicomanagement van ingrediënten gestandaardiseerd

In 2008 is begonnen met de harmonisering van de

risicobeoordelingen van alle door Nutreco-bedrijven gebruikte

voeringrediënten.

Op basis hiervan zijn voor elk ingrediënt Nutreco-wijde

specificaties opgesteld, wat een gunstig effect heeft op

de veiligheid, kwaliteit en inkoop. Vermindering van het

aantal door Nutreco ingekochte producten en het aantal

toeleveranciers leidt tot vermindering van risico, tot betere

beheersing van de kwaliteit en grotere efficiency van de inkoop.

Nutreco-mensen & investering in de gemeenschap

Dit aandachtsgebied heeft betrekking op de mensen binnen

Nutreco en degenen op wie de activiteiten van Nutreco van

invloed zijn. De activiteiten op het gebied van human resources

worden elders in dit verslag beschreven. De activiteiten met

betrekking tot de arbeidsomstandigheden binnen Nutreco

worden hieronder toegelicht.

De gezondheid en veiligheid van werknemers is een belangrijk

aandachtsgebied binnen Nutreco en vormt een substantieel

onderdeel van de door het HSEQ-team (Gezondheid, Veiligheid,

Milieu en Kwaliteit) uitgevoerde controles. Het HSEQ-team

voert regelmatig inspecties en controles uit in alle productie-

en verwerkingsbedrijven van Nutreco, met name om te

waarborgen dat aan de normen van Nutreco wordt voldaan.

Bangladesh

Nutreco stelt fondsen en kennis ter beschikking voor

een geïntegreerd landbouwproject ter verhoging van de

levensstandaard in het deltagebied van Bangladesh. In deze

delta bezitten de mensen kleine stukjes land waarop ze over

het algemeen niet genoeg voedsel kunnen telen om een gezin

te voeden. De Nederlandse organisatie SLOBP (Stichting

Landbouwontwikkelings Project Bangladesh) heeft een

systeem ontwikkeld om de productiviteit te verhogen. In het

midden van het perceel wordt een viskweekvijver aangelegd

waarboven een kippenhok wordt gebouwd. Op de oevers

eromheen wordt groente geteeld. Aldus kunnen gezinnen hun

eigen hoogwaardige eiwitten produceren en doorgaans nog

iets overhouden om op de markt te verkopen. Meer dan 3.000

huishoudens zullen in de komende vijf jaar van dit project gaan

profiteren. Nutreco ondersteunt het project met financiering

en kennis.

Nadere informatie over en voorbeelden van projecten die

met deze onderwerpen te maken hebben, zijn te vinden in het

Nutreco Corporate Social Responsibility Report 2008.

37Human resources |

Talentmanagement, changemanagement en culturele

transformatie, leren & ontwikkeling en managing

demografie zijn de belangrijkste uitdagingen voor human

resources in Nutreco. Deze uitdagingen vereisen een

effectief organisatorisch HR-model en een gezamenlijk

informatieplatform. Het HR Leadership Team is in 2007

geïnstalleerd en in 2008 is het informatieplatform

gerealiseerd om een verdere impuls te geven aan

talentmanagement en managing demografie.

Talentmanagement

Talentmanagement omvat de beoordeling en het management

van de prestatie- en competentieniveaus van de medewerkers,

het uitstippelen van carrièremogelijkheden en het

onderzoeken en ontwikkelen van de planning rond talent

en opvolging. In januari 2008 is het HR Leadership Team

begonnen met het ontwerp en de implementatie van een

wereldwijd HR- informatiesysteem. Dit heeft geresulteerd

in de online People & Career Tool (P@CT). P@CT geeft

Nutreco ondersteuning bij het wereldwijd managen en

monitoren van de prestaties van de medewerkers en bij het

identificeren van talenten en algemene sterkten en zwakten

van het personeel. Het geeft Nutreco-medewerkers een beter

idee van wat er van hen wordt verwacht, door het verband

te tonen tussen hun bijdrage en de doelstellingen van de

Vennootschap. De tool stelt medewerkers ook in staat om

feedback op hun prestaties te krijgen en input te leveren

voor hun eigen functioneringsbeoordeling en verdere

ontwikkelingsdoelstellingen. Lijnmanagers kunnen de tool

gebruiken om hun medewerkergerelateerde planning te

optimaliseren.

P@CT is in drie fasen opgestart. In juni 2008 is begonnen

met een eerste groep van circa 280 managers wereldwijd. In

oktober en november waren Spanje, Canada en Nederland aan

de beurt. In een derde fase, in januari van dit jaar, werd

P@CT in nog eens 20 landen gelanceerd. Thans hebben

meer dan 2.700 medewerkers toegang tot P@CT. Bijna alle

medewerkers die bij de eerste twee fasen waren betrokken,

hebben hun functioneringsbeoordeling voor 2008 via

P@CT uitgevoerd. In 2009 zal de prestatieplanning voor alle

gebruikers via P@CT verlopen.

Als onderdeel van de implementatie van P@CT zijn er circa

1.100 medewerkers en managers opgeleid in het gebruik van

de tool en het geven van uitleg over de nieuwe beleidspunten

en -processen.

Managementontwikkeling

Naast de reeds bestaande ontwikkelingsprogramma’s werd

in 2008 een nieuw tweejarig ontwikkelingsprogramma –

Expanding Horizons – voor veelbelovende medewerkers

gelanceerd om hun internationale loopbaan binnen Nutreco te

versnellen.

Met dit programma zijn we tevens beter in staat om

uitmuntende universitair afgestudeerden aan te trekken.

Expanding Horizons verbreedt de internationale ervaring,

geeft een beter inzicht in de onderneming als geheel, vergroot

de carrièremobiliteit binnen Nutreco en biedt zichtbaarheid

voor en interactie met het senior management. De eerste

Human resources

38 | Human resources

groep bestaat uit acht deelnemers uit Nederland. De volgende

groepen bestaan uit veelbelovende werknemers uit geheel

Europa. Nutreco Spanje heeft een nieuw lokaal programma

gestart voor de verdere ontwikkeling van getalenteerde

medewerkers uit verschillende gebieden van het lokale

bedrijf.

In 2008 heeft Nutreco Spanje als eerste wereldwijd

diervoedingsbedrijf Social Accountability 8000-certificering

ontvangen van Social Accountability International. SA

8000 is een internationale standaard voor het verbeteren

van de arbeidsomstandigheden en is gebaseerd op de

uitgangspunten van 13 internationale conventies voor de

mensenrechten.

Eind 2008 is besloten een e-rekruteringsinstrument te

ontwerpen en te implementeren ter verbetering van de

rekruteringsprocessen van de gehele organisatie. Met

behulp van deze tool kunnen wij de managementrapportage

verbeteren en een kwaliteitsvollere, professionelere

benadering van kandidaten realiseren. De tool wordt in april

2009 in Nederland gelanceerd en in de loop van 2009 verder

uitgerold in andere landen.

Skretting heeft een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder

circa 280 medewerkers in Noorwegen. Het onderzoek liet zien

dat zowel tevredenheid als motivatie bovengemiddeld was in

Noorwegen. Het lokale HR-management in Chili is ten nauwste

betrokken bij de inkrimping van de activiteiten in verband met

de uitbraak van het ISA-virus.

Het aantal medewerkers bij Nutreco steeg van 9.090 (inclusief

514 werknemers in verkochte bedrijfsonderdelen) in 2007 tot

9.278 per 31 december 2008. Ze waren werkzaam in circa 100

werkmaatschappijen in 25 landen op vijf continenten: Noord-

en Zuid-Amerika, Australië, Europa en Azië.

Het aantal vrouwelijke medewerkers bij Nutreco bedroeg 2.657

(2007: 2.498). Het percentage medewerkers in leidinggevende

posities was 8,1% (2007: 9,1%) en 23,4% (2007: 20,2%) van hen

bestond uit vrouwen. De gemiddelde leeftijd bedroeg 40,0 jaar

(2007: 39,5 jaar).

De gemiddelde diensttijd bedroeg 10,9 jaar (2007: 10,3 jaar).

Van het personeel van Nutreco heeft 17,9% een HBO- of

universitair diploma behaald (2007: 18,1%).

Medewerkers per segment

Circa 2.841 (2007: 2.679) Nutreco-medewerkers (30%) waren

werkzaam in de premixen speciaalvoerindustrie, 25% (2007:

25%) in de vleesverwerkende industrie in Spanje (Sada

en Inga Food), 27% (2007: 27%) in mengvoerbedrijven en

diervoeding Canada, 14% (2007: 15%) in visvoerbedrijven en

4% in research & development, hoofdkantoren en shared

service centres.

Geografische verdeling van medewerkers

Circa 36,2% (2007: 33,4%) van alle Nutreco-medewerkers

werkte in Spanje, 12,3% (2007: 14,8%) in Canada en 10,8%

(2007: 11,4%) in Nederland. Het percentage medewerkers

in elk van de overige landen lag beneden de 10%. Alleen in

China lag dit boven de 5%. Het ziekteverzuim bedroeg in 2008

voor heel Nutreco 3,7% (2007: 3,8%). Het aantal ongevallen

(LTI’s) was 247 (2007: 219). De LTI-frequentie wordt

uitgedrukt in het aantal ongevallen per miljoen gewerkte

uren en bedroeg 15,9, tegenover 15,3 in 2007. Nutreco heeft

in 2008 geen dodelijke ongevallen gekend. Nutreco houdt

vast aan haar uiteindelijke doelstelling het aantal ongevallen

op het werk tot nul terug te dringen.

Beheersaspecten: corporate governance |

De Nederlandse Corporate Governance Code (de ‘Code’)

is op 1 januari 2004 van kracht geworden. De Monitoring

Commissie Corporate Governance Code (Commissie Frijns)

heeft in december 2008 een wijziging in de Code (de

‘Gewijzigde Code’) gepubliceerd. De Gewijzigde Code wordt

op 1 januari 2009 van kracht en een eerste verslag over

naleving van de Gewijzigde Code zal worden uitgebracht

op de AVA van 2010. De Raad van Bestuur zal in de loop van

2009 onderzoek verrichten naar de door de Monitoring

Commissie aangebrachte wijzigingen en zal, waar nodig,

de vennootschappelijke corporategovernancestructuur

in lijn brengen met de in de gewijzigde Code vermelde

bestpracticebepalingen tenzij er gegronde redenen bestaan

voor niet-naleving van de bestpracticebepalingen. Waar

mogelijk wordt in dit verslag reeds verwezen naar de in de

Gewijzigde Code opgenomen bestpracticebepalingen. Conform

de Code wordt dit hoofdstuk ‘Corporate governance’ als apart

agendapunt ter bespreking voorgelegd op de op 21 april 2009

te houden Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA).

De voornaamste punten waarop de Vennootschap afwijkt van

de huidige Code, zijn de volgende:

• BenoemingvandeledenvandeRaadvanBestuurvooreen

(her)benoemingsperiode van maximaal vier jaar. De huidige

leden van de Raad van Bestuur zijn allen benoemd voor

invoering van de Code en de Vennootschap is gebonden

aan arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. De

Vennootschap is voornemens de bestpracticebepaling

van een mandaat voor maximaal vier jaar voor nieuw te

benoemen leden op te volgen.

• Beperkingvandeontslagvergoedingtothetvastedeel

van de bezoldiging over een jaar. De huidige leden van

de Raad van Bestuur zijn allen benoemd voor invoering

van de Code en de Vennootschap is gebonden aan de

arbeidscontracten en de daarin bepaalde voorwaarden

inzake ontslagvergoeding. De Vennootschap is voornemens

deze bestpracticebepaling op te volgen voor nieuw te

benoemen leden.

Bezoldigingsbeleid Raad van Bestuur

De doelstellingen van het bezoldigingsbeleid zijn goede

bestuurders aan te trekken, te motiveren en te behouden,

en een marktconform bezoldigingsbeleid te voeren op

basis van variabele beloningscomponenten gebonden aan

bepaalde meetbare doelstellingen die direct gekoppeld

zijn aan de prestatiedoelstellingen van de Vennootschap.

Het bezoldigingsbeleid als goedgekeurd door de Algemene

Vergadering van Aandeelhouders voorziet erin de Raad

van Bestuur te belonen volgens de mediaan van de markt.

De verschillende beloningscomponenten van de Raad van

Bestuur worden eens per jaar door het Remuneration

Committee herzien.

De bezoldiging van de Raad van Bestuur is opgebouwd uit de

volgende componenten:

• eenvastbasissalarisdateensperjaarwordtherzien;

• eenbonusdiegekoppeldisaanprestatiedoelstellingen

overeengekomen met de Raad van Commissarissen voor

het daaropvolgende jaar;

• emolumentenzoalseenziektekostenverzekering,een

bedrijfswagen en een onkostenvergoeding;

• pensioenpremies;

• eenlangetermijnincentivediebestaatuit

prestatiegebonden aandelen.

Er is een groep van vergelijkbare bedrijven (peer group)

samengesteld aan de hand waarvan de bezoldiging van de

Raad van Bestuur wordt bepaald. Op de Algemene Vergadering

van 2008 werd een voorstel goedgekeurd om de peer group

te wijzigen in de zeven laagst geplaatste ondernemingen van

de AEX-index en de acht hoogst geplaatste ondernemingen

van de AMX-index. De reden hiervoor is dat zulke indices door

Euronext Amsterdam N.V. worden gepubliceerd. Financiële

instellingen en vastgoedondernemingen zijn uitgesloten van

de peer group.

Beheersaspecten Corporate governance

39

| Beheersaspecten: corporate governance

De jaarlijkse revisie van de peer group, die in oktober 2007

door een externe consultant is uitgevoerd, toonde afwijkingen

van het vennootschappelijke beleid dat voorziet in bezoldiging

op het mediaanniveau van de markt.

Een voorstel tot verhoging van de maximale hoogte van

de bonus tot 90% van het basissalaris voor de CEO en tot

75% voor de COO en de CFO werd aangenomen door het

Remuneration Committee en goedgekeurd door de Raad van

Commissarissen. De economische waarde op jaarbasis van de

uit hoofde van het LTI Plan van de Vennootschap toe te kennen

prestatiegebonden aandelen werd verlaagd tot 85% voor de

CEO en 80% voor de COO en de CFO.

Basissalaris

Voor de individuele bezoldiging wordt verwezen naar het

overzicht op blz. 41.

Pensioenen

De pensioenregeling voor leden van de Raad van Bestuur is

een toegezegdebijdrageregeling op basis van het gemiddeld

genoten salaris.

Bonus

Op aanbeveling van het Remuneration Committee heeft de

Raad van Commissarissen een aantal ambitieuze en meetbare

financiële, strategische en operationele doelstellingen

vastgesteld voor de Raad van Bestuur. De financiële

doelstellingen EBITA, NSI-besparingen, nettowerkkapitaal en

Cash EPS ten opzichte van het budget hebben een gewicht

van 75%. Strategische en operationele doelstellingen hebben

een gewicht van elk 12,5% van de bonus. Gezien de gevoelige

aard van de specifieke doelstellingen heeft de Raad van

Commissarissen als beleid aangenomen geen gegevens

over de doelstellingen bekend te maken. Elk jaar voert de

externe accountant onderzoek uit naar de realisatie van de

tussen de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen

overeengekomen financiële doelstellingen.

Op een eerder in 2008 gehouden vergadering heeft het

Remuneration Committee aan de Raad van Commissaris-

sen voorgesteld de Raad van Bestuur een maximale score te

geven ten aanzien van het bereiken van de doelstellingen voor

2007. Hieruit volgt dat de bonusuitkeringen aan de CEO en de

leden van de Raad van Bestuur respectievelijk 75% en 60% van

het basissalaris bedragen. De externe accountant heeft de

realisatie van de financiële doelstellingen voor 2007 beves-

tigd. De Raad van Commissarissen heeft het voorstel van het

Remuneration Committee goedgekeurd.

Emolumenten

Deze bestaan uit een ziektekostenverzekering en een

bedrijfsauto. De onkostenvergoeding bedraagt EUR 3.471 per

jaar voor elk lid van de Raad van Bestuur.

Bepalingen ten aanzien van veranderingen in zeggenschap

In de arbeidscontracten van de Raad van Bestuur zijn geen

bepalingen opgenomen ten aanzien van ontslagregelingen

in geval van een wijziging in zeggenschap over de

Vennootschap.

Meerjarig stimuleringsplan: prestatiegebonden aandelen

Dit zijn aandelen die door de Raad van Commissarissen

zijn toegekend zonder financiële vergoeding en die deel

uitmaken van het meerjarige stimuleringsplan voor leden

van de Raad van Bestuur.

De onder IFRS bepaalde kosten voor deze aandelen worden

gedurende de vestingperiode in de winsten verliesrekening

opgenomen als personeelskosten.Het feitelijke aantal

prestatiegebonden aandelen dat de Raad van Bestuur

ontvangt (vesting), hangt af van de Total Shareholders’

Return (TSR) over een vooraf gedefinieerde termijn

vergeleken met de TSR van een selectie van vergelijkbare

bedrijven (peer group). TSR meet het door de aandeelhouder

gerealiseerde rendement en weerspiegelt zowel het

koersverloop van het Nutreco-aandeel als de waarde van

de dividendopbrengsten en mogelijke terugbetalingen van

het aandelenkapitaal, gebaseerd op de veronderstelling

dat dividenden herbelegd worden in aandelen van Nutreco

op de datum waarop de aandelen ex-dividend worden of

het aandelenkapitaal daadwerkelijk terugbetaald wordt.

Prestatiegebonden aandelen zouden gedurende een

gedefinieerde minimumtermijn vanaf de vestingdatum of

tot het eind van het dienstverband van het desbetreffende

lid van de Raad van Bestuur moeten worden gehouden,

afhankelijk van welke periode de kortste is. De huidige

regels ter zake van de prestatiegebonden aandelen staan

vermeld op de website van Nutreco.

Tussentijds plan 2006

Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 18 mei

2006 werd een voorstel aangenomen tot instelling van een

uitsluitend voor de Raad van Bestuur geldend tussentijds

meerjarig stimuleringsplan voor het jaar 2006. Aan de CEO

werden 30.000 prestatiegebonden aandelen toegekend en aan

40

Beheersaspecten: corporate governance |

van het basissalaris van de voorzitter van de Raad van

Bestuur en 80% (2007: 95%) van het basissalaris van de

leden van de Raad van Bestuur.

(III) De voorwaardelijke toekenning wordt onvoorwaardelijk

na een prestatieperiode van drie jaar, afhankelijk van

de realisering door de Vennootschap van de vooraf

bepaalde Total Shareholders’ Return (TSR) vergeleken

met de TSR-cijfers van een referentiegroep bestaande

uit alle aan Euronext Amsterdam AEX-, AMX- en AScX-

segmenten genoteerde ondernemingen.

(IV) Indien de TSR gedurende de driejarige vestingtermijn

lager is dan de mediaanpositie in de referentiegroep

vindt er geen vesting plaats. Van de toegekende aandelen

wordt 50% onvoorwaardelijk indien de Vennootschap

de mediaanpositie binnen de referentiegroep inneemt;

op basis van een lineaire curve is een maximum van

150% van toepassing indien de Vennootschap binnen de

referentiegroep de koppositie inneemt.

(V) Gedurende een termijn van twee jaar na toekenning

zijn de aandelen onderworpen aan een lock-upperiode,

waarbij vanaf de vestingdatum alleen aandelen mogen

worden verkocht ter voldoening van de voor dergelijke

aandelen verschuldigde belasting.

(VI) Deelnemers aan de regeling hebben elk jaar recht op

dividend.

Het aantal voorwaardelijk aan de Raad van Bestuur

toegekende prestatiegebonden aandelen in 2008 bedroeg

50.000 (2007: 47.633). Hiervan werden aan de CEO 21.000

(2007: 19.643) en aan de COO en CFO elk 14.500 (2007: 13.995)

aandelen toegekend. Daarnaast werden in totaal 85.700

(2007: 86.900) prestatiegebonden aandelen toegekend aan

het Management Team en aan een aantal senior executives

van de Vennootschap. Op deze prestatiegebonden aandelen

zijn gelijkaardige voorwaarden van toepassing als die welke

voor de Raad van Bestuur gelden.

de COO en CFO elk 20.000 prestatiegebonden aandelen, ofwel

hetzelfde aantal aandelen als in 2004 en 2005.

De voorwaarde van een voortgezet dienstverband gedurende

een periode van twee jaar is tot op heden vervuld en verliep op

18 mei 2008. Op aanbeveling van het Remuneration Committee

keurde de Raad van Commissarissen de vesting van de

prestatiegebonden aandelen goed, en wel 30.000 voor de CEO

en 20.000 voor zowel de COO als de CFO. De lock-upverplichting

van vijf jaar geldt vanaf 18 mei 2008 en duurt voort tot 18

mei 2013, met een vrijstelling voor verkoop van aandelen ter

voldoening van belastingverplichtingen ten aanzien van deze

aandelen. De voorzitter van het Remuneration Committee heeft

op de AVA 2008 uitgebreid verslag gedaan van de vesting van

de op grond van de tussentijdse regeling 2006 toegekende

prestatiegebonden aandelen.

Meerjarig stimuleringsplan 2007 en volgende jaren

Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 26

april 2007 werd een nieuw meerjarig stimuleringsplan voor

het jaar 2007 en volgende jaren goedgekeurd. Het meerjarige

stimuleringsplan beoogt de relatie te versterken tussen

de bezoldiging van de Raad van Bestuur en de uitvoering

van de vennootschappelijke langetermijnstrategie. De

bepalingen van het plan werden op de website van de

Vennootschap geplaatst. De voornaamste voorwaarden van

het goedgekeurde meerjarige stimuleringsplan, die vanaf

2007 gelden, zijn de volgende:

(I) Prestatiegebonden aandelen worden jaarlijks

toegekend en zijn gebonden aan bepaalde voorwaarden.

De voorwaardelijke toekenning wordt na een

prestatieperiode van drie jaar onvoorwaardelijk.

(II) De economische waarde op jaarbasis per

toekenningsdatum vertegenwoordigt 85% (2007: 100%)

Bezoldiging van leden van de Raad van Bestuur en van de Raad van Commissarissen

Bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur

(EUR) Salariskosten Bonus Pensioenkosten Totaal 2008 Totaal 2007

W. Dekker 639.646 409.920 128.833 1.178.399 1.021.409

C.J.M. van Rijn 433.968 250.100 133.824 817.892 695.339

J.B. Steinemann 439.197 250.100 103.997 793.294 708.010

1.512.811 910.120 366.654 2.789.585 2.424.758

41

| Beheersaspecten: corporate governance

Overige bezoldigingen

Onderstaande tabel is een samenvatting van de in de winsten verliesrekening opgenomen lasten met betrekking tot prestatiegebonden

aandelen 2006, 2007 en 2008:

(EUR) 2008 2007

W. Dekker 556.719 858.799

C.J.M. van Rijn 382.637 580.264

J.B. Steinemann 382.637 580.264

1.321.993 2.019.327

Bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen

(EUR) Bezoldiging Raad Bezoldiging Committee Totaal 2008 Totaal 2007

R. Zwartendijk 55.000 5.000 60.000 60.000

Y. Barbieux 43.000 5.000 48.000 48.000

L.J.A.M. Ligthart 43.000 22.000 65.000 63.000

J.M. de Jong 43.000 7.500 50.500 50.500

J.A.J. Vink 43.000 7.500 50.500 50.500

227.000 47.000 274.000 272.000

Aandelenbezit van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen

Leden van de Raad van Bestuur zijn aandeelhouders van de

Vennootschap.

Het gezamenlijke door de leden van de Raad van Bestuur

gehouden aantal gewone aandelen bedroeg ultimo 2008

141 aandelen (2007: 14.199 aandelen), waarvan 0 aandelen

(2007: 13.805 aandelen) gehouden door de heer W. Dekker, 0

aandelen (2007: 0 aandelen) door de heer J.B. Steinemann en

141 aandelen (2007: 227 aandelen) door de heer C.J.M. van

Rijn. Op deze aandelen zijn geen beperkingen van toepassing.

De Raad van Bestuur hield daarenboven 97.480 aandelen

(2007: 97.480 aandelen) uit hoofde van het meerjarige

stimuleringsplan 2004 en 2005, waarvoor een lock-uprestrictie

geldt. Van die aandelen zijn er 38.500 aandelen (2007: 38.500

aandelen) gehouden door de heer W. Dekker, 33.315 aandelen

(2007: 33.315 aandelen) door de heer J.B. Steinemann en

25.665 aandelen (2007: 25.665 aandelen) door de heer C.J.M.

van Rijn. Het dividend op deze aandelen is vrij beschikbaar.

De Raad van Bestuur hield daarenboven 43.069 aandelen uit

hoofde van het meerjarige stimuleringsplan 2006, waarvoor

een vijfjarige lock-uprestrictie geldt. Van die aandelen zijn er

20.166 aandelen gehouden door de heer

W. Dekker, 13.568 aandelen door de heer J.B. Steinemann

en 9.335 aandelen door de heer C.J.M. van Rijn.

De heer C.J.M. van Rijn hield daarnaast 129 aandelen uit

hoofde van het personeelsparticipatieplan.

Aan de leden van de Raad van Bestuur zijn uit hoofde van

het meerjarige stimuleringsplan 2007 en 2008 ook 97.633

prestatiegebonden aandelen voorwaardelijk toegekend,

waarvan 40.643 prestatiegebonden aandelen door de heer

W. Dekker, 28.495 prestatiegebonden aandelen door de heer

J.B. Steinemann en 28.495 prestatiegebonden aandelen door

de heer C.J.M. van Rijn zijn gehouden.

Eén lid van de Raad van Commissarissen, de heer

Y. Barbieux, bezat 466 gewone aandelen (2007: 466 aandelen).

42

Beheersaspecten: risicoprofiel |

Het management van Nutreco onderkent dat risicobeheersing

een essentieel onderdeel van het ondernemerschap vormt.

Acceptatie van een zekere mate van risico is zelfs een

noodzakelijke voorwaarde voor realisering van de financiële

en strategische doelstellingen van de Vennootschap.

Over het algemeen stelt Nutreco zich voorzichtig op met

betrekking tot het aangaan van grote zakelijke risico’s.

De grootte van risico’s wordt bepaald door de mate van

waarschijnlijkheid dat zich een risico zal voordoen en de

mogelijke impact daarvan op deze financiële en strategische

doelstellingen.

Als gevolg van de huidige financiële crisis heeft het

risicoprofiel van Nutreco in 2008 een wijziging ondergaan,

waarbij met name specifieke risico’s meer aandacht vragen.

In de ogen van het management zijn de kredietrisico’s

verbonden aan leveringen aan klanten in belang toegenomen.

Voorts heeft de grote volatiliteit van de grondstofmarkten in

2008 de aandacht van het management geïntensiveerd op de

operationele en financiële risico’s die uit deze situatie kunnen

voortvloeien.

Ten slotte zijn een aantal landen waarin Nutreco heeft

geïnvesteerd of voornemens is te investeren, blootgesteld aan

de huidige financiële crisis. Dit vraagt van het management

een zorgvuldige evaluatie van de samenstelling van de

portfolio en van de selectie van acquisitiedoelstellingen.

Zie voor nadere informatie blz. 55-66 van het Nutreco Annual

Report 2008.

Beheersaspecten Risicoprofiel

43

44 | Verklaring inzake interne beheersing en risicomanagement

Voorts verklaren wij, op basis van Artikel 5.25c van de Wet

op het financieel toezicht (Wft), dat naar ons beste weten en

in overeenstemming met de geldende grondslagen voor de

verslaggeving:

• degeconsolideerdejaarrekening2008eengetrouwbeeld

geeft van de activa, passiva, financiële positie en winsten en

verliezen van Nutreco en de geconsolideerde activiteiten; en

• inhetverslagvandeRaadvanBestuureengetrouw

onderzoek is opgenomen van de positie per 31 december

2008 en van de ontwikkeling en prestaties gedurende 2008

van Nutreco en de verbonden deelnemingen waarvan de

gegevens zijn opgenomen in de jaarrekening, samen met

een beschrijving van de relevante risico’s waarmee de

Nutreco-groep wordt geconfronteerd.

Amersfoort, 19 maart 2009

W. Dekker, CEO

C.J.M. van Rijn, CFO

J.B. Steinemann, COO

Als Raad van Bestuur dragen wij de verantwoordelijkheid voor

ons beleid, ook wat betreft het risicoprofiel en het nemen

van passende maatregelen voor de opzet en werking van de

interne beheersings- en risicomanagementsystemen in lijn

met de bedrijfsactiviteiten van Nutreco. Deze systemen zijn

opgezet om tijdig kansen en risico’s te signaleren, belangrijke

risico’s te beheersen, de realisering van onze strategische,

operationele en financiële doelstellingen te ondersteunen,

de betrouwbaarheid van onze financiële verslaggeving te

waarborgen en om te voldoen aan de geldende weten

regelgeving.

Om aan onze verantwoordelijkheden te voldoen, hebben wij in

2008 de interne beheersings- en risicomanagementprocessen

van de Vennootschap met betrekking tot onze strategische,

operationele, financiële (verslaggeving) en compliancerisico’s

nader onderzocht en waar nodig aangescherpt. De resultaten

van deze onderzoeken, alsmede de wijzigingen en geplande

verbeteringen, zijn besproken met het Audit Committee en de

Raad van Commissarissen.

Op basis van ons onderzoek zijn wij van mening dat de interne

beheersings- en risicomanagementsystemen met betrekking

tot de financiële verslaggevingsrisico’s gedurende het jaar 2008

adequaat hebben gefunctioneerd en een redelijke mate van

zekerheid hebben verschaft dat de financiële verslaggeving van

Nutreco geen onnauwkeurigheden van enig wezenlijk belang

bevat. Op basis van het bovenstaande zijn wij van mening dat

wij voldoen aan bestpracticebepaling II.1.4 van de Nederlandse

Corporate Governance Code alsmede de aanbevelingen van de

Monitoring Commissie Corporate Governance Code, waaronder

begrepen de herziene Code, die op 10 december 2008 is

gepubliceerd.

Verklaring inzake interne beheersing en risicomanagement

Bericht van de Raad van Commissarissen | 45

Audit Committee en het Remuneration Committee voor

het jaarverslag 2007, de beslissing ten aanzien van de

prestatiebeoordelling van de Raad van Bestuur over het jaar

2007, de goedkeuring van de publicatie van het persbericht

over de jaarresultaten en de jaarrekening 2007, en de

besloten vergadering van de Raad van Commissarissen met

KPMG Accountants N.V.

Telefoonconferentie maart

Goedkeuring van de jaarrekening 2007.

Vergadering april

Voorbereiding van de Algemene Vergadering van

Aandeelhouders van de Vennootschap.

Vergadering juni

Het verslag van de voorzitter van het Audit Committee, het

voorstel tot inkoop van eigen cumulatief preferente aandelen

A en de beoordeling van de beschermingsconstructie tegen

overname (Stichting Continuïteit Nutreco)

Vergadering september

Het verslag van de voorzitter van het Audit Committee,

het commentaar van de Raad van Bestuur over de

persconferentie en analistenvergadering betreffende de

publicatie van de halfjaarresultaten van de Vennootschap en

de daaropvolgende roadshow, en een voortgangsrapportage

over het Sourcing and Procurement Initiative van de

Vennootschap.

Vergadering November

Een tweedaags bezoek aan mengvoerbedrijf Hendrix en

het R&D-centrum, en presentaties door het Feed Business

managementteam van Hendrix. De voornaamste punten van

de vennootschappelijke begroting 2009 en een presentatie

door de manager fiscale zaken over de belastingpositie van de

Vennootschap.

Activiteiten van de Raad van Commissarissen

Tijdens de verslagperiode heeft de Raad van Commissarissen

zevenmaal met de Raad van Bestuur vergaderd volgens

een in 2007 vastgelegd rooster. Daarenboven werd één

telefoonconferentie gehouden en was er informeel overleg

met de Raad van Bestuur.

Overeenkomstig het reglement van de Raad van

Commissarissen, dat op de website van de Vennootschap

(www.nutreco.com) is geplaatst, bevat de agenda van de

gezamenlijke vergaderingen een aantal vaste onderwerpen,

met name een verslag van de Chief Executive Officer, een

toelichting door de Chief Financial Officer van de sedert

de laatste vergadering behaalde bedrijfsresultaten en de

vooruitzichten, alsmede een verslag van de Chief Operating

Officer over de stand van zaken van de vennootschappelijke

activiteiten. Naast deze vaste onderwerpen werd een aantal

specifieke onderwerpen besproken.

Na elke vergadering van het Audit Committee en van het

Remuneration Committee heeft de voorzitter van het

Committee verslag gedaan van de onderwerpen die op deze

vergaderingen aan de orde zijn gekomen, de maatregelen

die op grond hiervan zijn getroffen en de opvolging van de

maatregelen.

De voornaamste extra onderwerpen van het jaar 2008 waren:

Vergadering januari

De definitieve goedkeuring van de begroting 2008 en de

bespreking van het prestatiecontract 2008 van de Raad van

Bestuur en de ondertekening daarvan.

Vergadering februari

Het verslag van de voorzitter van het Audit Committee en

van het Remuneration Committee, de goedkeuring van de

conceptverslagen van de Raad van Commissarissen, het

Bericht van de Raad van Commissarissen

| Bericht van de Raad van Commissarissen46

Onafhankelijkheid

De Raad van Commissarissen bevestigt dat al zijn leden

onafhankelijk zijn in de zin van de bestpracticebepalingen van

de Nederlandse Corporate Governance Code en dat er geen

sprake is geweest van (mogelijk) tegenstrijdige belangen.

Corporate governance

Een speciaal hoofdstuk over corporate governance is

opgenomen op blz. 43 van het jaarverslag. Dit hoofdstuk

bevat informatie over de relatie tussen de Vennootschap

en haar aandeelhouders en de Algemene Vergadering van

Aandeelhouders.

Commissies van de Raad van Commissarissen

Sinds 2002 beschikt Nutreco over een Audit Committee

en begin 2004 is overgegaan tot de installatie van een

Remuneration Committee. De Raad van Commissarissen

treedt ook op als Selectie- en Benoemingscommissie. Voor

verdere informatie wordt verwezen naar de aparte verslagen

van deze commissies op blz. 69 en 91 van het ‘Annual Report

2008’.

Het Audit Committee, het Remuneration Committee en de

Selectie- en Benoemingscommissie hebben als voornaamste

taak een gerichte analyse en voorbereiding te leveren van de

onderwerpen die binnen hun respectieve gespecialiseerde

kennisgebieden vallen, alsmede verslag en aanbevelingen te

doen aan de Raad van Commissarissen, wat de effectiviteit

van de toezichthoudende en adviserende taken van de Raad

van Commissarissen vergroot.

Selectie- en Benoemingscommissie

De voorzitter van de Raad van Commissarissen treedt op

als voorzitter van de Selectie- en Benoemingscommissie.

De Commissie komt op ad-hocbasis bijeen en heeft in het

verslagjaar overleg gepleegd over het aftreden van drie van

haar leden na hun laatste zittingstermijn, namelijk de heer

L.J.A.M Ligthart op de AVA van 2009, de heer Y. Barbieux op de

AVA 2010 en de heer R. Zwartendijk op de AVA 2011. Op grond

van het in het reglement van de Raad van Commissarissen

vermelde profiel werd besloten dat de opvolger van de heer

L.J.A.M. Ligthart gekwalificeerd dient te zijn als financieel

specialist en de rol van voorzitter van het Audit Committee op

zich moet nemen.

De Selectie- en Benoemingscommissie heeft de Raad van

Commissarissen aanbevolen op de AVA een kandidaat voor te

stellen als opvolger van de heer L.J.A.M. Ligthart.

Vergadering december

Een tweedaagse vergadering, beginnend met een grondige

evaluatie van het door de Vennootschap gevoerde beleid

en een bespreking van de strategische richting van de

Vennootschap gedurende de periode 2009 tot 2012. De

presentatie en daaropvolgende goedkeuring van de

vennootschappelijke begroting 2009 en de actieagenda 2009

van de Raad van Bestuur. De voorlopige conclusies van de

evaluatie van Nutreco’s beschermingsconstructie tegen

overname.

Bij de uitvoering van zijn taken is de Raad van

Commissarissen zich volledig bewust van de belangen van alle

stakeholders van de Vennootschap.

Gegevens over de leden van de Raad van Commissarissen

De persoonsgegevens van elk lid van de Raad van

Commissarissen staan vermeld op blz. 53.

Prestatiebeoordeling

In een besloten vergadering stond de Raad van

Commissarissen stil bij het eigen functioneren en bij het

functioneren van elk van zijn leden. In deze vergadering werd

voorts het functioneren van de Raad van Bestuur als geheel

en van zijn leden afzonderlijk beoordeeld. Rekening houdend

met de aanbevelingen van het Remuneration Committee, is

het functioneren van de Raad van Bestuur afgemeten tegen

de in het schriftelijke prestatiecontract 2008 van de Raad van

Bestuur vastgelegde doelstellingen en de externe accountant

van de Vennootschap, KPMG Accountants N.V. voerde

afgesproken procedures uit.

Strategie

Zoals hierboven vermeld, werd de strategie van de

Vennootschap in detail besproken tijdens de vergadering in

december.

Risicomanagement

Het Audit Committee heeft een grondige evaluatie uitgevoerd

van de opzet en effectiviteit van de interne risicomanagement-

en beheersingssystemen. Na het verslag door de voorzitter

van het Audit Committee aan de Raad van Commissarissen

over de vergaderingen van het Audit Committee besprak

de Raad van Commissarissen de belangrijkste risico’s

van de bedrijven van de Vennootschap en de beoordeling

door de Raad van Bestuur van de opzet en effectiviteit van

de externe controle en de interne risicomanagement- en

beheersingssystemen.

Bericht van de Raad van Commissarissen | 47

Op de AVA 2010 bereikt de heer Y. Barbieux het eind van

zijn derde en laatste vierjarige mandaat als lid van de Raad

van Commissarissen en komt hij niet meer in aanmerking

voor herkiezing. Op voorstel van de CEO heeft de Selectie-

en Benoemingscommissie de Raad van Commissarissen

aanbevolen op de AVA een kandidaat als zesde lid van de Raad

van Commissarissen voor te stellen ter vervanging van de

heer Y. Barbieux wanneer hij op de AVA 2010 aftreedt.

Samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen

Gedurende het verslagjaar waren er geen wijzigingen in

de samenstelling van de Raad van Commissarissen en de

Raad van Bestuur. Geen der leden trad af in verband met de

maximale zittingstermijn en er waren geen herbenoemingen.

Jaarrekening en dividend

De jaarrekening voor het jaar 2008 is gecontroleerd

door KPMG Accountants N.V. KPMG Accountants N.V.

heeft bij de volledige jaarrekening een goedkeurende

accountantsverklaringzonderverplichteen/ofonverplichte

toelichtende paragraaf afgegeven. De Raad van Bestuur

en de Raad van Commissarissen hebben de jaarrekening

goedgekeurd en de Raad van Commissarissen beveelt

aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aan

de jaarrekening en het over 2008 vastgestelde dividend

overeenkomstig Artikel 28.1 van de Statuten goed te keuren

en met de overige aan de Algemene Vergadering van

Aandeelhouders voorgestelde besluiten in te stemmen.

De Raad van Commissarissen wenst verder de Raad

van Bestuur en alle medewerkers te bedanken voor de

succesvolle integratie van de in 2007 en 2008 overgenomen

bedrijven en voor de schitterende resultaten die de

Vennootschap in 2008 heeft behaald.

Amersfoort, 19 maart 2009

De Raad van Commissarissen

R. Zwartendijk (voorzitter)

l.J.A.M. ligthart (vicevoorzitter)

Y. Barbieux

J.M. de Jong

J.A.J. Vink

| Geconsolideerde winsten verliesrekening

Geconsolideerde winsten verliesrekening(EUR x miljoen) 2008 2007

Omzet 4.943,1 4.021,1

Verbruikte grond- en hulpstoffen -3.983,5 -3.174,1

Reëlewaardeverandering van biologische activa -0,5 1,3

Wijzigingen in voorraden gereed product en onderhanden werk 7,6 19,2

Brutowinst 966,7 867,5

Overige bedrijfsopbrengsten 29,9 16,3

Personeelskosten -427,5 -368,3

Afschrijvings- en amortisatiekosten -61,4 -48,1

Bijzondere waardevermindering van vaste activa -0,1 -1,2

Overige bedrijfskosten -335,5 -317,2

Bedrijfsresultaat uit ‘continuing operations’ 172,1 149,0

Financiële baten 6,3 12,2

Financiële lasten -38,1 -21,9

Valutakoersresultaat 0,6 -0,4

Nettofinancieringslasten/-baten -31,2 -10,1

Aandeel in resultaten van geassocieerde deelnemingen 2,1 0,8

Winst voor belastingen uit ‘continuing operations’ 143,0 139,7

Winstbelastingen -37,2 -26,4

Winst na belastingen uit ‘continuing operations’ 105,8 113,3

Winst na belastingen uit ‘discontinued operations’ 11,1 3,8

Boekwinst op verkoop van ‘discontinued operations’, na belasting - 3,6

Winst na belastingen uit ‘discontinued operations’ 11,1 7,4

Winst over het boekjaar 116,9 120,7

Toe te rekenen aan:

Aandeelhouders van Nutreco 114,8 118,6

Minderheidsbelang 2,1 2,1


Kerngegevens per aandeel voor ‘continuing operations’

Gewone winst per aandeel voor ‘continuing operations’ (EUR) 3,02 3,24

Verwaterde winst per aandeel voor ‘continuing operations’ (EUR) 3,02 3,24

Gewone winst per aandeel voor ‘continuing operations’ voor bijzondere waardevermindering van goodwill (EUR) 3,02 3,24

Winst per aandeel voor dividendberekening (EUR) 3,18 3,65

Gewogen gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen gedurende het jaar (x 1.000) 34.358 34.317

Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen voor verwaterde winst per aandeel (x 1.000) 34.365 34.331

Aantal uitstaande aandelen per 31 december (x 1.000) 34.279 34.256

Kerngegevens per aandeel (EUR)

Gewone winst per aandeel 3,34 3,46

Verwaterde winst per aandeel 3,34 3,46

Gewone winst per aandeel voor bijzondere waardevermindering van goodwill 3,34 3,46

Kerngegevens bedrijfsresultaat voor ‘continuing operations’

Winst voor rente, belasting en amortisatie (EBITA) 182,9 155,2

Winst voor rente, belasting, afschrijving en amortisatie (EBITDA) 233,5 197,1

48

Geconsolideerde balans |

Geconsolideerde balans(EUR x miljoen) 31 december 2008 31 december 2007

Activa

Materiële vaste activa 478,1 428,9

Immateriële activa 286,2 318,5

Investeringen in geassocieerde deelnemingen 14,4 16,9

Overige investeringen 35,8 43,1

Uitgestelde belastingvorderingen 26,5 35,3

Totaal vaste activa 841,0 842,7

Voorraden 281,7 266,7

Biologische activa 102,6 75,0

Belastingvorderingen 12,4 15,4

Handels- en overige vorderingen 721,8 585,0

Geldmiddelen en kasequivalenten 228,3 207,7

Totaal vlottende activa 1.346,8 1.149,8

Totaal activa 2.187,8 1.992,5

Eigen vermogen

Geplaatst en volgestort aandelenkapitaal 8,4 8,4

Agio 159,5 159,5

Ingekochte eigen aandelen -28,0 -31,7

Afdekkingsreserve -14,1 -4,0

Ingehouden winsten 444,1 388,5

Onverdeelde winst 114,8 118,6

Reserveomrekeningsverschillen -29,7 4,1

Eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van Nutreco 655,0 643,4

Minderheidsbelang 10,5 7,8

Totaal eigen vermogen 665,5 651,2

Verplichtingen

Rentedragende leningen 467,0 410,3

Personeelsbeloningen 9,0 9,1

Voorzieningen 4,7 15,7

Uitgestelde belastingverplichtingen 11,9 18,4

Totaal langlopende verplichtingen 492,6 453,5

Rentedragende leningen 128,4 87,3

Personeelsbeloningen 29,6 26,3

Voorzieningen 7,5 18,8

Belastingverplichtingen 11,9 5,3

Handelsschulden en overige te betalen posten 852,3 750,1

Totaal kortlopende verplichtingen 1.029,7 887,8

Totaal verplichtingen 1.522,3 1.341,3

Totaal eigen vermogen en verplichtingen 2.187,8 1.992,5

49

| Mutatieoverzicht van eigen vermogen

Mutatieoverzicht van eigen vermogen

(EUR x miljoen) Geplaatsten vol-

gestortaan-

delen-kapitaal

Agio Inge-kochte

eigenaandelen

Afdek-kings-

reserve

Inge-houdenwinsten

Onver-deeldewinst

Reserve-omreke-

ningsver-schillen

Totaaltoe te

rekenenaan

aandeel-houders

Minder-heids-

belang

Totaaleigen

ver-mogen

Stand per 1 januari 2007 8,4 330,7 -45,8 -3,3 -72,6 519,5 7,2 744,1 5,5 749,6

Transacties met aandeelhouders

Onverdeelde winst 519,5 -519,5

Dividend op gewone aandelen -32,6 -32,6 -0,5 -33,1

Stockdividend 27,0 -27,0

Gebruik eigen aandelen 2,2 2,2 2,2

Terugbetaling aandelenkapitaal -171,2 -171,2 -171,2

Op aandelen gebaseerde betalingen 2,9 2,9 2,9

Uitgeoefende opties 2,1 2,1 2,1

Terugkoop eigen aandelen -17,2 -17,2 -17,2

Totaal transacties met aandeelhouders -171,2 14,1 462,8 -519,5 -213,8 -0,5 -214,3

Geboekte baten en lasten over het boekjaar

Winst over het boekjaar 118,6 118,6 2,1 120,7

Belastingeffecten op rechtstreeks in eigen vermogen verwerkte posten

-1,7 -1,7 -1,7

(De)consolidaties 0,8 0,8

Valutaomrekeningsverschillen -3,1 -3,1 -0,1 -3,2

Wijzigingen in afdekkingen van valutaom-rekeningstransacties

-0,6 -0,6 -0,6

Wijzigingen in kasstroomafdekkingen -0,1 -0,1 -0,1

Totaal geboekte baten en lasten over het boekjaar

-0,7 -1,7 118,6 -3,1 113,1 2,8 115,9

Stand per 31 december 2007 8,4 159,5 -31,7 -4,0 388,5 118,6 4,1 643,4 7,8 651,2

Transacties met aandeelhouders

Onverdeelde winst 118,6 -118,6

Dividend op gewone aandelen -32,0 -32,0 -0,5 -32,5

Stockdividend 28,2 -28,2

Gebruik eigen aandelen 8,4 -7,0 1,4 1,4

Op aandelen gebaseerde betalingen - 3,1 3,1 3,1

Uitgeoefende opties 0,2 -0,1 0,1 0,1

Inkoop eigen aandelen -33,1 -33,1 -33,1

Totaal transacties met aandeelhouders 3,7 54,4 -118,6 -60,5 -0,5 -61,0

Geboekte baten en lasten over het boekjaar

Winst over het boekjaar 114,8 114,8 2,1 116,9

Belastingeffecten op rechtstreeks in eigen vermogen verwerkte posten

1,3 1,3 1,3

(De)consolidaties 1,5 1,5

Valutaomrekeningsverschillen -33,9 -33,9 -0,4 -34,3

Wijzigingen in afdekkingen van valutaom-rekeningstransacties

-1,4 -1,4 -1,4

Wijzigingen in kasstroomafdekkingen -8,7 -8,7 -8,7

Totaal geboekte baten en lasten over het boekjaar

-10,1 1,3 114,8 -33,9 72,1 3,2 75,3

Stand per 31 december 2008 8,4 159,5 -28,0 -14,1 444,2 114,8 -29,8 655,0 10,5 665,5

50

Geconsolideerd kasstroomoverzicht |

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

(EUR x miljoen) 2008 2007


Nettofinancieringslasten – ‘continuing operations’ 31,2 10,1 Aandeel in resultaten geassocieerde deelnemingen -2,1 -0,6 Winstbelastingen – ‘continuing operations’ 37,2 26,4 Winstbelastingen – ‘discontinued operations’ -0,2 0,9Bijzondere waardeverminderingsverliezen op vaste activa 0,1 1,2 Bijzondere waardeverminderingsverliezen overige investeringen 2,2 -Afschrijving ‘continuing operations’ 50,6 41,9 Afschrijving ‘discontinued operations’ - 0,9 Amortisatie ‘continuing operations’ 10,8 6,2 Amortisatie ‘discontinued operations’ - 0,1 Negatieve goodwill -10,2 -5,6 Lasten in verband met in eigenvermogensinstrumenten afgewikkelde, op aandelen gebaseerde betalingen 3,1 2,9Reëlewaardeverandering van overige investeringen 0,3 2,3 Reëlewaardeverandering van biologische activa 0,5 -1,3Reëlewaardeverandering van valutatermijncontracten -1,8 0,1 Reëlewaardeverandering van grondstoffencontracten -1,9 0,8Verlies/winstopverkoopvanmateriëlevasteactiva 0,9 -0,9 Verlies/winstopverkoopvan‘discontinuedoperations’,nabelastingen - -3,6 Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten voor mutaties in werkkapitaal en voorzieningen 237,6 202,5

Afname in werkkapitaal -51,7 -46,6 Toename/afnameinpersoneelsbeloningen 4,1 -11,1 Afname/toenameinvoorzieningen -22,7 6,1 Kasstroom uit operationele activiteiten 167,3 150,9

Ontvangen rente 6,5 12,5 Betaalde rente -39,3 -22,2 Betaalde winstbelasting -38,0 -23,8 Ontvangen dividenden 1,5 22,5 Nettokasstroom uit bedrijfsactiviteiten 98,0 139,9

Verwerving van materiële vaste activa -86,2 -77,0 Verwerving van immateriële activa -4,0 -3,2 Verwerving van dochterondernemingen na aftrek van de geldmiddelen van het verworven belang -66,0 -391,7 Verwerving van minderheidsbelang - -8,8 Verwerving van geassocieerde deelnemingen -0,1 -1,7 Verwerving van overige investeringen -0,4 -1,0 Ontvangsten uit de verkoop van materiële vaste activa 3,8 2,2 Ontvangsten uit de verkoop van immateriële activa - 0,1 Afstoting van geassocieerde deelnemingen, aangehouden voor verkoop in het vorige jaar - 3,7 Afstoting van dochterondernemingen na aftrek van de geldmiddelen van het afgestoten belang - 17,6 Ontvangsten uit de verkoop van het aandeel in geassocieerde deelnemingen 2,0 0,2 Ontvangsten van verstrekte leningen 3,6 14,2 Betalingen van transactiekosten -0,9 -11,7 Nettokasstroom in investeringsactiviteiten -148,2 -457,1

Gebruik eigen aandelen 1,4 4,3 Terugbetaling van aandelenkapitaal - -171,2 Inkoop eigen aandelen -33,1 -17,2 Dividenden betaald aan aandeelhouders van Nutreco -32,0 -32,6 Dividenden betaald aan minderheidsaandeelhouders -0,5 -0,5 Aflossing van leningen -158,9 -29,7 Opname van leningen 291,6 205,8 Nettokasstroom uit/in financieringsactiviteiten 68,5 -41,1

Toename/afnamevangeldmiddelenenkasequivalenten 18,3 -358,3 Geldmiddelen en kasequivalenten per 1 januari 135,4 495,9 Valutaomrekeningsverschillen op geldmiddelen -1,9 -2,2 Geldmiddelen en kasequivalenten per 31 december 151,8 135,4

Geldmiddelen en kasequivalenten per 31 december 228,3 207,7 Rekening-courantkredieten bij banken per 31 december -76,5 -72,3 Geldmiddelen en kasequivalenten voor het kasstroomoverzicht per 31 december 151,8 135,4

51

52 | Samenstelling Raad van Bestuur

De heer J.B. Steinemann studeerde economie en

bedrijfskunde aan de European Business School in Wiesbaden,

Londen en Parijs.

De heer J.B. Steinemann is lid van de Raad van

Commissarissen van Dörken AG (Duitsland) en Plukon Royale

B.V., en lid van het Bestuur van de Nederlands-Duitse Kamer

van Koophandel.

C.J.M. van Rijn (1947)

Nederlander

Lid van de Raad van Bestuur en Chief Financial Officer

Benoemd: 16 november 2001

De heer C.J.M. van Rijn begon in 1974 bij Nutricia (thans

onderdeel van de Danone Groep), waar hij verschillende

financiële en marketingfuncties bekleedde. In 1985 trad hij

toe tot Verto als Financieel Directeur van de staalkabeldivisie.

In 1991 stapte hij over naar de McCain Group als CFO van

McCain Foods Northern Europe. Van 1997 tot 2001 was hij

CFO van Sara Lee Meats Europe, een divisie van de Sara Lee

Corporation. Op 16 november 2001 werd hij tot Chief Financial

Officer benoemd.

De heer C.J.M. van Rijn studeerde economie en Nederlands

recht aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam.

De heer C.J.M. van Rijn is lid van de Raad van Commissarissen

van Farm Frites Beheer B.V. en van de Raad van Toezicht

en het Audit Committee van het Leids Universitair Medisch

Centrum (LUMC).

W. Dekker (1956)

Nederlander

Voorzitter van de Raad van Bestuur en Chief Executive Officer

Benoemd: 1 juli 2000

De heer W. Dekker begon zijn loopbaan in de Groep in 1983

als Research and Development Manager van de visactiviteiten

van Trouw International. Van 1988 tot 1991 gaf hij leiding aan

de Chileense activiteiten. Na zijn terugkeer naar Nederland

bekleedde hij de functie van Managing Director Europa en

Zuid-Amerika van de aquacultuuractiviteiten, waarna hij in

1993 werd benoemd tot Managing Director van BP Nutrition

Aquaculture. Op 1 januari 1996 trad hij toe tot de Raad van

Bestuur van Nutreco. Op 1 januari 1999 werd hij benoemd tot

Chief Operating Officer en op 1 juli 2000 tot Chief Executive

Officer.

De heer W. Dekker voltooide een masteropleiding in

zoötechnologie aan de Landbouwuniversiteit Wageningen.

De heer W. Dekker is lid van de Raad van Commissarissen

en het Audit Committee van Macintosh Retail Group N.V. De

heer W. Dekker is lid van de Raad van Advies van Uitgevende

Instellingen Euronext Amsterdam..

J.B. Steinemann (1958)

Duitser

Lid van de Raad van Bestuur en Chief Operating Officer

Benoemd: 16 november 2001

De heer J.B. Steinemann deed zijn ervaring op in verkoop,

marketing, planning en strategie en algemeen management

bij Fuchs Spices in Duitsland, Eridania Beghin-Say (1990-1998)

in Duitsland en Frankrijk, en Unilever (1999-2001) in Duitsland

en het Verenigd Koninkrijk. Voor zijn toetreding tot Nutreco

was hij voorzitter en CEO van Loders Crocklaan en van VOC,

een onderdeel van de Unilever Groep.

Samenstelling Raad van Bestuur1

1 Situatie per 31 december 2008

53Samenstelling Raad van Commissarissen |

1 Situatie per 31 december 2008

De heer Y. Barbieux studeerde af als ingenieur aan de Ecole

Centrale des Arts et Manufactures in Parijs en behaalde

een MBA aan de Harvard Business School. Hij heeft diverse

managementfuncties bekleed bij Nestlé.

J.M. de Jong (1945)

Nederlander

Benoemd: 28 augustus 2003

Herbenoemd op de AVA van 26 april 2007 voor een tweede

termijn van vier jaar, die afloopt op de AVA van 2011

Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Onderlinge

Levensverz-Mij. ‘s-Gravenhage U.A., vicevoorzitter van de Raad

van Commissarissen van Heineken N.V., lid van de Raad van

Commissarissen van Dura Vermeer Groep N.V. (tot 1 mei 2008),

Aon Groep Nederland B.V. en Theodoor Gilissen Bankiers N.V.

(sinds 13 maart 2008), bestuurslid van Cement Roadstone

Holdings plc (Ierland), Kredietbank S.A. Luxembourgeoise

(Luxemburg) en (tot 1 juli 2008) Banca Antonveneta SpA

(Italië), bestuurslid van Stichting Preferente Aandelen ASML,

lid van de Raad van Toezicht van het Frans Hals Museum

(Haarlem), lid van het Strategy and Governance Forum van

PricewaterhouseCoopers

De heer J.M. de Jong studeerde economie aan de

Gemeentelijke Universiteit Amsterdam en behaalde een MBA-

diploma aan INSEAD. In 1987 volgde hij het International Senior

Management Program aan de Harvard Business School. Hij

begon zijn carrière bij de Algemene Bank Nederland N.V., waar

hij diverse managementfuncties vervulde en vanaf 1989 tot

eind 2001 lid was van de Raad van Bestuur van ABN Bank N.V.,

later ABN Amro Bank N.V.

J.A.J. Vink (1947)

Nederlander

Benoemd: 19 mei 2005

Benoemd op de AVA van 19 mei 2005 voor een termijn van vier

jaar, die afloopt op de AVA van 2009

Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Samas N.V.

(tot 31 december 2008) en Aegon Nederland N.V., vicevoorzitter

van de Raad van Commissarissen van Vion N.V., lid van de

Raad van Commissarissen van Cargill B.V. en Wageningen

Universiteit en Researchcentrum

De heer J.A.J. Vink studeerde organische scheikunde aan

de Universiteit van Leiden en behaalde een PhD-diploma in

wiskunde en natuurwetenschappen. In 1974 trad hij in dienst

bij voedingsonderneming Wessanen en in 1983 stapte hij over

naar CSM. Op 1 mei 2005, na een carrière van 22 jaar bij CSM,

vertrok hij bij deze voedingsonderneming, waar hij van 1997

tot 2005 voorzitter van de Raad van Bestuur was.

Samenstelling Raad van Commissarissen1

R. Zwartendijk (1939)

Nederlander

Voorzitter

Benoemd: 29 januari 1999

Herbenoemd op de AVA van 26 april 2007 voor een derde en

laatste termijn van vier jaar, die afloopt op de AVA van 2011

Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Blokker

Holding B.V., lid van de Raad van Commissarissen van

Randstad Holding N.V., bestuursvoorzitter van de Stichting

Beheer SNS REAAL

De heer R. Zwartendijk studeerde economie in het Verenigd

Koninkrijk. Van 1977 tot eind 1998 was hij lid van de Raad van

Bestuur van Koninklijke Ahold N.V. Hij begon zijn carrière in

1968 als managementstagiair bij Unilever. Van 1968 tot 1970

was hij Sales Manager bij Polaroid. Van 1970 tot 1977 vervulde

hij verschillende managementfuncties bij Mölnlyke, waar hij

de functie vervulde van Marketing Director, General Manager

Frankrijk en uiteindelijk General Manager Nederland.

l.J.A.M. ligthart (1938)

Nederlander

Vicevoorzitter

Benoemd: 1 juli 1997

Herbenoemd op de AVA van 19 mei 2005 voor een derde en


Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Nutreco

Nederland B.V., vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen

van SBM Offshore N.V. en de Mijnraad

De heer L.J.A.M. Ligthart voltooide een masteropleiding aan

de Universiteit van Tilburg, studeerde af in economie aan het

Europa College en volgde het Stanford Executive Program. Hij

heeft verschillende managementfuncties vervuld bij DSM, waar

hij vanaf 1988 tot zijn terugtreden in 2001 lid was van de Raad

van Bestuur, meest recentelijk als vicevoorzitter.

Y. Barbieux (1938)

Fransman

Benoemd: 24 juni 1998

Herbenoemd op de AVA van 18 mei 2006 voor een derde en


Voorzitter van de Raad van Bestuur van Elsa Consultants S.A.

(Zwitserland), bestuurslid van Micro Consulting (Zwitserland),

ARC International (Frankrijk), Claranor (Frankrijk), Poweo S.A.

(Frankrijk) en Voluntis S.A. (Frankrijk)

54 | Informatie over het Nutreco-aandeel

Meldingen WMZ

In het kader van de Nederlandse Wet Melding Zeggenschap

Aandeelhouders heeft de Vennootschap drie meldingen

ontvangen. Deze meldingen zijn afkomstig van:

ING Groep N.V. 9,55%

Fortis Verzekeringen Nederland N.V. 6,56%

MaesInvest B.V. 6,26%

Tijdens het verslagjaar heeft Nutreco 1.248.300 cumulatief

preferente aandelen A van MaesInvest B.V. ingekocht. Deze

aandelen zijn vervolgens afgelost, zodat het totaal van

de 6.241.500 cumulatief preferente aandelen A die per 1

januari 2008 waren uitgegeven, verminderde tot 4.993.200

cumulatief preferente aandelen A. Deze cumulatief preferente

aandelen A zijn niet aan de beurs genoteerd. Deze aandelen

bestonden al voor de beursgang in 1997. MaesInvest B.V.

heeft thans 2.496.600 cumulatief preferente aandelen A en

door aandeelhouders van Fortis Verzekeringen Nederland N.V.

worden 2.496.600 cumulatief preferente aandelen A gehouden.

In het verslagjaar zijn geen nieuwe cumulatief preferente

aandelen A uitgegeven.

Beursnotering

Nutreco staat sinds 3 juni 1997 genoteerd aan de Euronext

N.V. Amsterdam. Nutreco maakt deel uit van de Amsterdam

Midkap Index (AMX). De marktkapitalisatie van Nutreco

per 31 december 2008 bedroeg circa EUR 806 miljoen. Op

het eind van het jaar 2008 waren er in totaal 34.868.682

gewone aandelen uitgegeven. Daarvan worden 589.624

aandelen door Nutreco in depot gehouden. In 2008 heeft

Nutreco 699.374 aandelen ingekocht, voornamelijk ter

dekking van de aandelen- en optieplannen van werknemers

en het stockdividend. Uit depot zijn in 2008 99.015 aandelen

uitgegeven door uitoefening van aandelen- en optieplannen

door werknemers van Nutreco, 563.534 aandelen ten

behoeve van het stockdividend en 17.218 aandelen voor het

personeelsparticipatieplan.

Spreiding aandelenbezit

Indicatie van spreiding aandelen in %:

Nederland 35

Verenigd Koninkrijk 25

Verenigde Staten & Canada 15

Noorwegen 5

Duitsland 5

Frankrijk 5

Overige Europese landen 9

Overige landen 1

100

Institutioneel 90

Particulier 10

100

Informatie over het Nutreco-aandeel

55Informatie over het Nutreco-aandeel |

Kengetallen per aandeel

(EUR) 2008 2007 2006 2005 2004 2004 2003 2002 2001

IFRS

Winst over het boekjaar 3,34 3,46 15,19 3,90 2,29 2,13 -4,25 1,91 2,67

Winst over het boekjaar uit‘continuing operations’1

3,02 3,24 3,05 2,63 2,29 2,23 1,91 2,32 3,06

Dividend 1,43 1,64 1,60 1,52 0,53 0,53 0,53 0,67 0,82

Payout2 45% 45% 45% 35% 35% 35% 35% 35% 31%

Hoogste koers 51,10 56,98 54,75 38,35 30,80 30,80 24,40 39,83 56,60

Laagste koers 21,40 37,87 36,35 20,30 17,60 17,60 11,65 11,54 31,70

Slotkoers 23,52 39,56 49,39 37,31 20,23 20,23 21,78 17,79 35,90

Gemiddeld aantal uitstaande aandelen (x duizend)

34.358 34.317 34.209 34.498 34.056 34.056 33.342 33.271 32.589

Aantal uitstaande aandelen (x duizend) 34.279 34.256 33.906 34.528 34.081 34.081 33.518 33.285 32.660

Beurswaarde tegen slotkoers3

(EUR x duizend)806.242 1.355.114 1.674.617 1.288.240 689.459 689.459 730.022 592.140 1.172.494

1 Voor 1999 tot en met 2004 is de winst over het boekjaar voor goodwillafschrijving en impairment.

2 De pay-outratio wordt berekend over de winst over het boekjaar toekomend aan aandeelhouders van Nutreco exclusief boekwinst en impairment.

3 De beurswaarde wordt berekend over uitstaande aandelen exclusief aandelen in depot.

Koers aandeel Nutreco vs. AEX

Het gemiddelde dagelijkse handelsvolume op Euronext

Amsterdam bedroeg 310.371 aandelen, vergeleken met

276.050 aandelen per dag in 2007.

Aandelenkoers en volumeontwikkeling

In 2008 was de openingskoers van het aandeel EUR 39,70,

terwijl de slotkoers aan het eind van het jaar EUR 23,52

bedroeg, een daling van 40,8%. Over dezelfde periode daalde

de AEX met 51,8% en de AMX met 52,4%.

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

1100

1200

500

600

700

800

200

300

400

AEX (EUR)

06-’97 01-’98 01-’09

Aandeel Nutreco (EUR)

01-’99 01-’00 01-’01 01-’02 01-’03 01-’04 01-’05 01-’06 01-’07 01-’08

AEX

AANDEEL NUTRECO

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

AEX-AE

NUO-AE

Nutreco Holding N.V.

Prins Frederiklaan 4

Postbus 299

3800 AG Amersfoort

Nederland

tel. (31) 33 422 6100

fax (31) 33 422 6101

www.nutreco.com

Samenvatting jaarverslag

Documents

Transcript of Samenvatting jaarverslag