Samen werken aan ziekteverzuimbegeleiding. Welke rol is er weggelegd

voor de JGZ en de jeugdarts?

Yvonne VannesteArts M&G, jeugdarts

September 2012

1

Wie…• werkt er in de 0-4 en 4-19 jarigen

zorg?• is bekend met

ziekteverzuimbegeleiding?• kent de landelijke handreiking ‘Snel

terug naar school is veel beter’?• heeft hem gelezen?• voert hem uit?• is ouder van een puber?

2

Kennismaking

Thuiszitters in de GGZ ‘Back to school’

Thuiszittersonderzoek Ingrado ‘Oost West, thuis is ook niet

alles!’

Ombudsman

3

Waarom aandacht voor ziekteverzuim?

De school: slagen!

Signalerende functie dreigendeuitval

Ouderparticipatie

Passend onderwijs

4

Waarom aandacht voor ziekteverzuim?

De gemeente: participatie

Kosten

Iedereen doet mee

5

Waarom aandacht voor ziekteverzuim?

De JGZ: Het verkleinen van desociaal economischegezondheidsverschillen (SEGV)

Onderwijs geeft toegang totgezondheid

Gezondheid beïnvloedtonderwijskansen

Preventie van ziekte

6

Waarom aandacht voor ziekteverzuim?

Prevalentiestudies

Effectstudie M@ZL

Problematiek achter ziekmelding: • Aandoening, ziek (astma, migraine, schoolfobie,

depressie, darmziekten, griep, verkoudheden)• Problemen thuis (scheiding, etc.)• Doorverwezen naar de huisarts vanwege

onbegrepen klachten; adolescenten gaan niet naar de huisarts

• Lage verzuimdrempel (‘spijbelen’)• Leefstijlproblematiek• Problemen op school

7

Waarom aandacht voor ziekteverzuim?

De huidige Wet- en regelgeving Ouders:

– doen beroep op vrijstelling schoolbezoek wegens ziekte bij de schooldirecteur (LPW artikel 12).

– ouders doen beroep op vrijstelling leerplicht bij langdurige ziekte bij de leerplichtambtenaar

School:– meldt bij twijfel ( ‘mogelijk ongeoorloofd

ziekteverzuim’) bij leerplichtambtenaar.– houdt een verzuimregistratie bij– regelt onderwijs aan zieke leerling– heeft een ziekteverzuimbeleid– kan consult aanvragen bij

jeugdgezondheidszorg

8

En dan wordt een leerling ziek gemeld…

9

En dan wordt een leerling ziek gemeld…

School: (ziekte)verzuimbeleid

Jeugdgezondheidszorg: expertise

Leerplicht:wettelijke grondslag,

handhaven

Intersectorale samenwerking: velestakeholders, gemeenschappelijke visie enbeleid nodig

Geen verplichting voor school; missie en visievan de school?

(Nog) niet in BTP

(Nog) geen wetenschappelijke basis

(Nog) geen MKBA (= Maatschappelijke KostenBaten Analyse)

10

Knelpunten

VerzuimregistratieGesprek met ouders: aanval i.p.v.

aandacht

Gebrek aan medische expertise

11

Knelpunten school

• Bij verwijzing naar de jeugdarts is bereik onvoldoende

• Rol jeugdarts onduidelijk voorschool en ouders

• Communicatie school en jeugdarts niet vastgelegd

• Sluitende afspraken ontbreken• Vaak is het probleem al te groot

– vaak pas opvallend als leerprestaties kelderen,

– soms is zieke leerling pas weer in beeld als hij een keer naar school komt.

12

Knelpunten

Hoe dan?• We zijn allemaal wel eens ziek.

– Vroeger was alles overzichtelijker. Koorts, huisarts, briefje.

– Ziekte overkomt je, ziekmelding is een keuze.

– Praten mag, naar school gaan moet.

• Geoorloofd verzuim school is aan zet

13

Structurele aanpak

De scholen voert zelf verzuimgesprekkenen maakt intern afspraken over: • wie dat gesprek gaat voeren • wanneer (met advies criteria te

hanteren) • consult bij de jeugdarts: kan naar

aanleiding van dit verzuimgesprek aangevraagd worden.

14

Structurele aanpak

De rol van de jeugdarts:

Consulten uitvoeren

Het individuele ‘vervolgtraject‘coördineren (‘ketensmid’) - ZAT

Scholen ondersteunen:• training van de medewerkers

op school• samen beleid maken - ZAT

15

Structurele aanpak

Toename ouderparticipatie Geen rolconflict met ouders Minder frustratie (door meer inzicht en begrip,

en minder ziekteverzuim) Betere resultaten Minder willekeur / subjectiviteit Minder ziekteverzuim en meer tijd voor

lesgeven Minder vsv School profileert zich als school die zorg heeft

en grenzen stelt Groter bereik en betere begeleiding van

(potentiële) risicoleerlingen Sneller zicht op type verzuim Hulp en advies bij begeleiding en verwijzing

16

Wat levert het op voor de school?

VertrouwelijkLeerling en ouders uitnodigenLichamelijk onderzoek en anamnese:

Lichamelijke klachten duiden eventuele relatie met psychosociale problemen

Overleg eerste en tweede lijn optimaliseren behandeling

Verwijzen huisarts bij onbegrepen klachten

De jeugdarts controleert niet, maar adviseert!• Bespreken verzuimdrempel• Vroegsignalering, bemiddelen, geruststellen,

voorlichting geven • Samen met school en ouders / leerling re-

integratieadvies maken, kijken naar mogelijkheden

• Bij niet verschijnen lpa; dossiervorming, gebruik maken van leerlingvolgsysteem!

17

Het consult

First seek to understand, then to be understood

Balans model

Ontwikkeling van deNSPOH leergang

“jeugdarts sleutelrolbij ziekteverzuim op

school”

Jaarcongres JGZ 13 december 2012

18

Het consult

Effectstudie: Welke outcomematen?

19

Onderzoek

20