64 SALT mrT. ApriL 2014 SALT mrT. ApriL 2014 65rEiSrEpOrTAGE rEiSrEpOrTAGE

JerSey SHoreSCHATeiLANd VooR AVoNTuuRLijke GRAAieRS

Het regent pijpenstelen als ik op Schiphol sta te wachten op

mijn vlucht naar Jersey. Hoopvol kijk ik naar het toestel waar

met grote letters het paradijselijk klinkende ‘Blue Islands’

op geplakt staat. Het is voor het eerst dat ik naar Jersey

reis. Niet uit onwetendheid. Het enthousiasme van mijn moeder, die

er jaren geleden met mijn twee zussen was, ben ik nooit vergeten;

maar het zette de Kanaaleilanden niet op mijn bucket list. Totdat een

vriendin me afgelopen september een mailtje stuurde waarin ze me

vertelde dat ze net terug was uit Jersey en dat ze het écht een Salt-

eiland vond. Dat was voldoende trigger en dus bedacht ik me geen

moment. Dan moést het nu gewoon zo zijn. Jersey, here I come.

Het is slechts twee uurtjes vliegen, maar het is helaas niet voldoende

om het weerbeeld van Amsterdam van me af te schudden. Met mijn

capuchon tot ver over mijn hoofd getrokken, ren ik naar de aan-

komsthal. Autootje ophalen, aan de verkeerde kant instappen, want

het stuur zit rechts en hopla de weg op. Oeps, gelijk een rotonde die

voor een mind fuck zorgt, niet veel later gevolgd door een kruising

zonder... euh… voorrangsregels? Zonder benul van hoe het hier werkt,

gooi ik de auto uiteindelijk maar gewoon de kruising op, op hoop van

zegen. Het gaat gelukkig goed. Later ontdek ik dat kruisingen zelfre-

gulerend zijn en dat mensen volgens het principe ‘wie het eerst komt,

het eerst maalt’ om de beurt mogen rijden. Best logisch eigenlijk.

Vijftien minuten later draai ik de weg op die me langs St’ Aubins Bay

voert: volgens de boekjes een van de mooiste baaien van het eiland.

De aanhoudende regen en de invallende duisternis houden die

schoonheid voor mij echter nog even onder de hoed. Bovendien eisen

links rijden en mijn hotel zoeken al mijn aandacht op. Als ik me later

door de kruip-door-sluip-door-gangetjes naar mijn kamer heb weten

te wurmen en op bed plof, kan ik eindelijk pas goed om me heen

kijken. Het beeld dat ik had van de Engelse wansmaak wordt direct

bevestigd. Behalve dat de meubels veel te groot zijn voor de ruimte, is

er werkelijk niets dat bij elkaar past. Hoe krijg je het bij elkaar verzon-

nen?, vraag ik me af. Maar over smaak valt niet te twisten en er zijn

bosjes mensen die de Engelse stijl lovely vinden.

Ik verlaat de kamer en ga op zoek naar een pub om mijn aankomst op

Jersey met een echte Ale te vieren. Op de tap staat de Liberation Ale,

hét nationale biertje dat herinnert aan de bevrijding van de Kanaal-

eilanden op 9 mei 1945, vier dagen later dan in Nederland. Terwijl ie-

dereen in Europa massaal de bevrijding vierde, wachtten de eilanders

vol twijfel hun moment af. Totdat Churchill op 8 mei in zijn beroemde

speech eindelijk de verlossende woorden uitspreekt: “….. and our dear Channel Islands are also to be freed today”. Het zal dan echter nog

een dag duren eer de vlag uit kan. Met een flinke slok proost ik op dit

stukje eilandgeschiedenis.

Met een banktegoed van meer dan 140 miljard euro op slechts 100.000 inwoners lijkt Jersey vooral een hideaway voor belastingvluchtelingen. Maar wie liever wandel- en fietskilometers of surf- en kajakspots telt, sluit zich op dit Kanaaleilandje – vlak onder de Frans Normandische kust – moeiteloos bij de rijken der aarde aan.

Tekst Natasha bloemhard Foto’s jersey.com en Natasha bloemhard

SALT mrT. ApriL 2014 6766 SALT mrT. - ApriL 2014 rEiSrEpOrTAGErEiSrEpOrTAGE

12 meter getijdenverschilDe volgende dag schijnt de zon en spoed ik me eerst naar een terrasje

in de sfeervolle haven van St. Aubin voor een koffietje. Daar waar gis-

teravond het water nog tot aan de rand reikte, liggen nu alle bootjes

zo’n tien meter lager als dode vissen, spartelend op hun zij in het slik

van de zeebodem. Alsof iemand de dop uit de havenbodem heeft ge-

trokken en al het zeewater zo in het putje is verdwenen. Het verschil

tussen eb en vloed is in Jersey zo groot – met springtij zelfs tot twaalf

meter – dat het tot een van de grootste getijdenverschillen op aarde

behoort. (alleen de Fundybaai in Canada steekt met een verschil

van 16 meter met kop en schouders boven de rest uit). Deze enorme

verschillen tussen eb en vloed bepalen het ritme van de dag van vele

eilandbewoners, inclusief de dieren. Later die week zal ik de spanning

die dat met zich meebrengt aan den lijve ondervinden tijdens de ‘Two

Towers Walk’

Maar eerst cappuccino en een blik op de landkaart die Arthur – The blue badge guide – Lamy voor me op tafel uitvouwt. De man, een

wandelende encyclopedie, is in zijn leven amper een dag van ‘zijn’

eiland af geweest en heeft Jersey, maar ook omringende Kanaal-

eilanden, voor een groot deel voor wandelaars en fietsers in kaart

gebracht. Ik hou van kaarten. Hoe meer ze gevouwen zijn – het liefst

in alle richtingen – en hoe meer er op gekrast is, des te meer eigen de

plek voor me wordt. Op mijn vraag naar de mogelijkheden voor de

actieve reiziger op zoek naar avontuur en een gezond portie adrena-

line, begint Arthur niet alleen onophoudelijk te kletsen, maar ook te

schrijven, pijlen te trekken en plekken te omcirkelen. Maar eerst krijg

ik een klein geschiedenislesje.

Pensionada’s en rijke stinkerdsJersey is met 15 bij 8 kilometer (een tikkie kleiner dan Texel) de groot-

ste van de Kanaaleilanden, waaronder ook Guernsey, Sark, Alderney,

Herm en nog een zwik kleintjes vallen. Alle eilanden zijn autonoom

bezit van de Britse kroon. Door zijn ligging is Jersey eeuwenlang de

speelbal geweest van Engelse en Franse koningen en de sporen van

deze periode zijn zichtbaar langs de hele kust, waar vele verdedi-

gingswerken – forten en dertig ronde torens – zijn gebouwd. Daar-

naast heeft het geharrewar en het komen en gaan van bevolkings-

groepen een vreemde mix van stijlen opgeleverd, plus een eigen taal

– het Jerriasis – waar voor een gewone sterveling geen touw aan vast

te knopen is. Voldoende over het verleden, vindt Arthur; en ik eigen-

lijk ook. Terug naar de tegenwoordige tijd, en als er iets goed in het

thema van deze Salt-editie past, is het Jersey wel. Het kleintje blijkt

namelijk een enorm fijntje te zijn met heel veel contrasten en secret spots als traktatie voor wie zijn best doet ze te vinden. En zo moet je

bij alles in Jersey verder kijken dan je neus lang is. Ik kamp nog een

beetje met het vooroordeel dat het eiland vooral een plek is voor pen-

sionada’s en rijke stinkerds. Gezien het aantal grijze kuiven, Rolls Roy-

cen en Jag’s, die ik in de korte tijd dat ik er ben al heb gezien, valt hun

aanwezigheid ook niet te ontkennen. “Zie het vooral positief, lacht

Arthur. “De pensionada’s genieten van het uitzicht op de bankjes bij

de parkeerplaats, van de high tea’s in de restaurants of struinen door

het oorlogsverleden; en de rijke gasten vertoeven hoofdzakelijk in

een van de vele bankgebouwen in de hoofdstad St. Helier. The rest is all yours”, vat hij samen. Tijd om op pad te gaan.

green lanesIn de week die volgt, schud ik de vooroordelen van me af, wordt de En-

gelse wansmaak charme, lijkt links rijden vanzelfsprekend en wordt

mijn lijstje met favoriete plekjes met de dag langer. Het leukste van

Jersey is de diversiteit in de kustlijn. Zo vind je een ruige rafelrand

met hoge steile kliffen en diepe baaien aan de noordkant, bomvol

wandel trails. Aan de zuidkant lonkt de paradijselijke St. Brelade’s

Bay waar kajakkers, wakeboarders, windsurfers en stand-up paddle

boarders zich aan de luwte laven. De westkust kenmerkt zich door de

langgerekte St. Ouens Bay, die de toegangspoort is voor de geweldige

cleane surfgolven, afkomstig van de Atlantische Oceaan. En aan de

rocky oostkust zie je het landschap bij eb veranderen in een bizar

maanlandschap tot zover het oog reikt. Daartussen ligt een country-side van vlak hoogland met velden, weilanden en akkers en heel veel

zogenaamde Green Lanes die alle windstreken als in een web met el-

kaar verbinden. Dit netwerk bestaat uit ruim 80 kilometer aan smalle,

kronkelende weggetjes waar fietsers en voetgangers het voor het

zeggen hebben. Voor alle andere weggebruikers geldt een snelheidsli-

miet van 25 km per uur.

Jersey essentialsIk heb maar een week en dus besluit ik een lijstje van Jersey Essentials samen te stellen en af te vinken. Zo wandel ik aan de

noordkust een traject van de in totaal 80 kilometer lange ‘Around the

Island Walk’, lunch ik bij het Piemont Bay Café vanwaar je een waan-

zinnig uitzicht hebt over de baai en de oceaan, fiets ik dwars door het

kalme ‘binnenland’ en stil ik mijn honger bij The Hungry Man: een ki-

osk waar ze sinds 1947 de beste hamburgers in alle soorten en maten

bakken. Weer een andere dag staat in het teken van een kajaktocht

langs de oostkust waar ik voor het eerst zelf direct te maken krijg

met de enorme getijdenstromingen. “Doorpeddelen”, anders liggen

we hier straks droog”, hoor ik gids Derek achter me roepen. Later die

dag sluit ik aan bij de drie uur durende ‘Two Towers Walk’, een unieke

wandeling over de rotsige zeebodem die bij La Rocque in het zuidoos-

ten begint. Vanaf hier loop je naar de twee torens: de Icho Tower en

de Seymour Tower (1781) die zo’n 2,5 kilometer uit de kust liggen. Het

is een fascinerende wandeling over een rotsig maanlandschap, langs

oesterbanken, laagwatervissers, zeewierbedden én Jersey geschiede-

nis. Bovenop de Seymour Tower ontwaar ik op 22 kilometer afstand

de Normandische kust. Met het opkomende tij op de hielen, is het

overigens wel stevig doorstappen en ergens lang stil staan is er niet

68 SALT mrT. ApriL 2014 SALT mrT. ApriL 2014 69rEiSrEpOrTAGErEiSrEpOrTAGE

“Daar waar gisteravond het water nog tot aan de rand reikte, liggen nu alle bootjes zo’n tien meter lager als dode vissen, spartelend op hun zij in het slik van de zeebodem”

De two towers Walk en Moon Walk (’s nachts

bij volle maan over de zeebodem) boek je via

jerseywalkadventures.co.uk. Voor een kajak-

avontuur ga je naar jerseykayakadventures.

co.uk. Gids Arthur lamy is te boeken via

arthurthebluebadgeguide,com. Voor mensen met

grote wandeltrek is er de Around the island Walk

(80 km) of the Channel island Way die de eilanden

Jersey (77 km), Guernsey (61 km), Alderney (22

km), Sark (15 km) en Herm (10 km) in één (kust)

wandelroute aan elkaar lust. Een boek over deze

route is verkrijgbaar via jersey.com. Zij versprei-

den ook gratis de brochure Walk Jersey. Fietsers

kunnen zich kapot bijten op bijna 600 fietskilome-

ters die in de Cycle Network Map zijn vastgelegd.

Deze kaart kun je als pdf downloaden op jersey.

com. Meer honger, meer tijd? Check Cycle West

waarmee je in ruim 1000 kilometer Zuid-Engeland,

Jersey en Normandië in een grote ronde aan

elkaar trapt. Nog niet te stuiten? Rek dit rondje

dan op tot bijna 2000 kilometer. Cycle-west.com.

Bierliefhebbers hebben uiteraard de Ale trails-

brochure strak in de kontzak die je in zes routes,

verspreid over het eiland, langs de beste pubs laat

zwalken. Koffie addicts halen bij het toeristen-

bureau op Liberation Place in St. Helier de gratis

‘Appetite’ op waarin de 15 beste koffiespots van

St. Helier zijn opgenomen. Vraag dan gelijk om

het magazine Pure Jersey voor leuk algemeen

nieuws over het eiland. Surfers kunnen terecht bij

de Jersey Surf School, jerseysurfschool.co.uk en

suppers checken absolutejersey.co.uk. De gratis

kaart Coastal Cafés verklapt de leukste strand-

tentjes langs de vier kusten. Geen auto? Geen

nood. Op Jersey zorgt een uitstekend busnetwerk

dat je overal komt. Check libertybus.je.

vliegtickets boek je bij blueislands.com.

DIY

bij. Eenmaal terug op de veilige kade, tipt onze gids The Seymour Inn

als de hemel voor oesterfans waar de voorraad dagelijks, direct vanaf

de oesterbank aan de overkant, wordt aangevuld. Een betere afslui-

ting van deze dag kan ik me niet wensen.

De volgende dag begint met een lang ontbijt bij Tamara’s Little (Not-

so-little) Beach Café: een secret spot tussen St Aubin’s Bay en St. Bre-

lade’s Bay – waar ik echt mijn best voor moet doen om het te vinden.

Op mijn zwerftocht van die dag stuit ik op het Mexicaanse restaurant

El Tico waar ik vanaf het terras van een geweldige zonsondergang

en van een levendige surfscene geniet. Een essential die je absoluut

niet mag missen, is het slobberen aan een Real Jersey Dairy Icecream,

waarvoor de Jerseykoe – een zuiver melkras en dé eilandtrots – haar

melk heeft afgestaan. Geen enkele andere koe ter wereld levert melk

met zo’n hoog vet- (6%) en eiwitgehalte (4,2%). Wie op Jersey rondtrekt

hoeft niet bang te zijn de delicatesse te missen; overal duikt de her-

kenbare ijskiosk op. Van de havenstadjes belanden Gorey en St Aubin

op mijn hitlist. De laatste avond schaar ik me voor één keer onder de

eilandelite en laat ik mijn creditcard smelten in de Oyster Box, een

essential voor wie van seafood houdt.

Na een week heb ik met de vele fiets-, wandel- en kajakkilometers aar-

dig wat ‘duiten’ op zak. Op de bank hebben die geen enkele waarde,

maar als herinnering heb ik weer een goede belegging gedaan. Voor

meer rendement zal ik echter terug moeten komen, maar moeilijk zal

dat niet zijn. Het eiland heeft me meer gegrepen dan ik had verwacht

en met alleen een ‘check’ achter Jersey op de wereldkaart laat het

eiland zich terecht niet afschepen.