Romeinse expert zou valse tekeningen, beelden en...
1
Door onze redacteur Pieter van Os Amsterdam. Hij is een van de be- kendste Modigliani-kenners. Maar sinds vorige maand zit Christian Pa- risot thuis in Rome vast met huisar- rest. Hij wordt verdacht van het ver- strekken van echtheidscertificaten voor vervalste werken van de Itali- aanse kunstenaar Amedeo Modiglia- ni (1884-1920). Ook een Romeinse kunsthandelaar, Matteo Vignapiano is in verband met deze zaak gearres- teerd. Tegen nog zeven andere ver- dachten loopt een onderzoek, aldus de Italiaanse pers. Volgens de Romeinse politie zijn ook 59 mogelijk vervalste werken van Modigliani in beslag genomen, meldt de Corriere della Sera: 41 teke- ningen, 13 grafiekbladen, 4 bronzen beelden en een olieverfschilderij. Ge- schatte waarde mochten ze echt blij- ken: ruim 6 miljoen euro. Tot voor kort gold deze Christian Parisot, kunsthistoricus en auteur van enkele Modigliani-oeuvrecatalo- gi, als een van de twee meest gezag- hebbende toeschrijvingdeskundi- gen. Hij werd geraadpleegd in de tal- loze disputen en zelfs rechtszaken over de authenticiteit van Modiglia- ni’s. In Frankrijk, het land waar de Ita- liaanse kunstenaar de meeste van zijn schilderijen vervaardigde, had Parisot zelfs lange tijd een streepje voor op zijn grootste rivaal, de Frans- man Marc Restinelli. Omdat Parisot beschikte over het zogenoemde ‘mo- rele recht’ op toeschrijvingen, wat in Frankrijk juridische status heeft. Jeanne Modigliani, de dochter, had dit morele recht aan Parisot ge- geven. Ze konden goed met elkaar overweg en richtten zelfs samen het instituut op dat het archief van Mo- digliani beheert. Parisot is voorzit- ter. Jeanne overleed een jaar na de op- richting, nu dertig jaar geleden. Ze viel van de trap in haar eigen huis. Parisot en Restellini betwistten voortdurend elkaars authenticiteit- claims. Onlangs nog, voorjaar 2012, toen een koper 950.000 euro betaalde voor het schilderij Jonge vrouw met zwart haar. Het Londense veilinghuis Bon- hams had de toezegging van Restelli- ni gekregen dat hij het schilderij zou opnemen in de oeuvrecatalogus waar hij al meer dan tien jaar aan werkt, onder de vleugels van het Wilden- stein Instituut in Parijs. Parisot zei dat het om een vervalsing gaat. Voor sommige insiders leek het een vergeldingsactie voor een oudere zaak, waarin een koper tevergeefs een rechtszaak aanspande tegen het Wildenstein Instituut omdat Restel- lini een schilderij als vals bestempel- de waarvan Parisot volhield dat het echt was. Insiders stelden toen al vragen bij de reputatie van Parisot. In Spanje had hij in 2002 een tentoonstelling georganiseerd met tekeningen van Jeanne Hébuterne. Deze Francaise was de minnares van Modigliani ge- weest; op de dag na de zelfmoord van de kunstenaar, in 1920, had ze zelf een einde aan haar leven gemaakt. Alle tekeningen bleken vervalsin- gen, vermoedelijk zelfs vervaardigd door Parisot. De Spaanse rechter achtte dat voldoende bewezen. Acht jaar later organiseerde Pari- sot een tentoonstelling in Palestrina, even buiten Rome. Daar nam de Itali- aanse politie 22 valse Modigliani’s in beslag en startte het onderzoek dat leidde tot de huidige arrestatie. Waarom trekt juist Modigliani nu zoveel vervalsers aan? Jan Teeuwisse, hoogleraar aan de universiteit van Leiden: „Om allerlei redenen, maar zeker ook vanwege de aantrekkelijk- heid van zijn werk voor een miljoe- nenpubliek. Het is moderne kunst, maar toch prettig voor het oog.” Een soort instapmodernisme. De prijzen zijn er naar. Onbetwiste Modigliani’s gaan voor meer dan twintig miljoen euro van de hand. Zo verwacht Christie’s dat een portret van Jeanne Hébuterne uit 1919 op een komende veiling van 6 februari in Londen 26 miljoen euro zal op- brengen. En het voorlopige record staat sinds twee jaar op 44 miljoen euro, voor het schilderij Nu assis sur un divan (La Belle Romaine). Er is nog iets behalve de hoge prij- zen dat vervalsers trekt, zegt schilde- rijrestaurator Milko den Leeuw. Hij werkt bij het Haagse bureau ARRS dat ook technisch echtheidsonder- zoek verricht. „Door de eenvoud van stijl en herkenbaarheid lijkt Modig- liani makkelijk te vervalsen. Maar dat is een vergissing. De valse Modig- liani’s die ik voor ogen kreeg, waren eenvoudig te ontmaskeren. Zo heb- ben ze onder de strakke heldere figu- ren zelden de voorschetsen die echte Modigliani’s hebben. Hij werkte heel vrij in de ondertekening tot hij zijn figuren definitief neerzette.” En de waarde van valse Modiglia- ni’s? Als geen kenner in de echtheid gelooft, zijn ze voor zo’n 500 euro via allerlei websites te koop. Het verschil tussen echt en vals is gigantisch. Restellini, die voorlopig geen commentaar wil geven, is zich be- wust van zijn macht. Dat hebben ei- genaren van schilderijen die hij niet in zijn oeuvrecatalogus wil opne- men, hem wel ingepeperd. Die zijn niet blij. Boos is een beter woord, aldus Re- stellini in de ArtNewspaper. Hij is met de dood bedreigd. Maar zijn oeuvre- catalogus gaat gewoon uitkomen, verzekert Restellini. Parisot meent dat er meer Modigliani-schilderijen bestaan dan Restellini beweert. Maar wie wil Parisot nu nog geloven? Het antwoord is simpel: zij die een schil- derij bezitten waarin Parisot de hand van de meester ziet. Dat zijn niet ge- noeg mensen om Parisot nog enig ge- zag te verschaffen. De hoop van tallo- ze eigenaren van een kunstwerk met Modigliani-kenmerken is nu op Res- tellini gevestigd. Zijn oordeel maakt het verschil tussen arm en rijk. Romeinse expert zou valse tekeningen, beelden en schilderijen als echt bestempelen Modigliani-kenner fraudeverdachte Werken van de Italiaanse schilder Modigliani leveren vele miljoenen op. Een van de kenners van zijn werk is opnieuw verdacht van fraude. Modigliani, Jonge vrouw met zwart haar. Vals volgens Parisot, echt volgens zijn rivaal-expert. Foto Bonhams Kunsthistoricus uit Rome, voor- zitter van het Modigliani-in- stituut dat de erfenis beheert. Kende dochter Jeanne Modig- liani goed. Eer- der al voor fraude veroordeeld. Christian Parisot
Transcript of Romeinse expert zou valse tekeningen, beelden en...
Door onze redacteurPieter van OsAmsterdam. Hij is een van de be-kendste Modigliani-kenners. Maarsinds vorige maand zit Christian Pa-risot thuis in Rome vast met huisar-rest. Hij wordt verdacht van het ver-strekken van echtheidscertificatenvoor vervalste werken van de Itali-aanse kunstenaar Amedeo Modiglia-ni (1884-1920). Ook een Romeinsekunsthandelaar, Matteo Vignapianois in verband met deze zaak gearres-teerd. Tegen nog zeven andere ver-dachten loopt een onderzoek, aldusde Italiaanse pers.
Volgens de Romeinse politie zijnook 59 mogelijk vervalste werkenvan Modigliani in beslag genomen,meldt de Corriere della Sera: 41 teke-ningen, 13 grafiekbladen, 4 bronzenbeelden en een olieverfschilderij. Ge-schatte waarde mochten ze echt blij-ken: ruim 6 miljoen euro.
Tot voor kort gold deze ChristianParisot, kunsthistoricus en auteurvan enkele Modigliani-oeuvrecatalo-gi, als een van de twee meest gezag-hebbende toeschrijvingdeskundi-gen. Hij werd geraadpleegd in de tal-loze disputen en zelfs rechtszakenover de authenticiteit van Modiglia-ni’s.
In Frankrijk, het land waar de Ita-liaanse kunstenaar de meeste vanzijn schilderijen vervaardigde, hadParisot zelfs lange tijd een streepjevoor op zijn grootste rivaal, de Frans-man Marc Restinelli. Omdat Parisotbeschikte over het zogenoemde ‘mo-rele recht’ op toeschrijvingen, wat inFrankrijk juridische status heeft.
Jeanne Modigliani, de dochter,had dit morele recht aan Parisot ge-geven. Ze konden goed met elkaaroverweg en richtten zelfs samen hetinstituut op dat het archief van Mo-digliani beheert. Parisot is voorzit-ter. Jeanne overleed een jaar na de op-richting, nu dertig jaar geleden. Zeviel van de trap in haar eigen huis.
Parisot en Restellini betwisttenvoortdurend elkaars authenticiteit-claims. Onlangs nog, voorjaar 2012,toen een koper 950.000 euro betaaldevoor het schilderij Jonge vrouw metzwart haar.
Het Londense veilinghuis Bon-hams had de toezegging van Restelli-ni gekregen dat hij het schilderij zouopnemen in de oeuvrecatalogus waarhij al meer dan tien jaar aan werkt,onder de vleugels van het Wilden-stein Instituut in Parijs. Parisot zeidat het om een vervalsing gaat.
Voor sommige insiders leek heteen vergeldingsactie voor een ouderezaak, waarin een koper tevergeefseen rechtszaak aanspande tegen hetWildenstein Instituut omdat Restel-lini een schilderij als vals bestempel-de waarvan Parisot volhield dat hetecht was.
Insiders stelden toen al vragen bijde reputatie van Parisot. In Spanjehad hij in 2002 een tentoonstelling
georganiseerd met tekeningen vanJeanne Hébuterne. Deze Francaisewas de minnares van Modigliani ge-weest; op de dag na de zelfmoord vande kunstenaar, in 1920, had ze zelfeen einde aan haar leven gemaakt.Alle tekeningen bleken vervalsin-gen, vermoedelijk zelfs vervaardigddoor Parisot. De Spaanse rechterachtte dat voldoende bewezen.
Acht jaar later organiseerde Pari-
sot een tentoonstelling in Palestrina,even buiten Rome. Daar nam de Itali-aanse politie 22 valse Modigliani’s inbeslag en startte het onderzoek datleidde tot de huidige arrestatie.
Waarom trekt juist Modigliani nuzoveel vervalsers aan? Jan Teeuwisse,hoogleraar aan de universiteit vanLeiden: „Om allerlei redenen, maarzeker ook vanwege de aantrekkelijk-heid van zijn werk voor een miljoe-
nenpubliek. Het is moderne kunst,maar toch prettig voor het oog.” Eensoort instapmodernisme.
De prijzen zijn er naar. OnbetwisteModigliani’s gaan voor meer dantwintig miljoen euro van de hand. Zoverwacht Christie’s dat een portretvan Jeanne Hébuterne uit 1919 opeen komende veiling van 6 februariin Londen 26 miljoen euro zal op-brengen. En het voorlopige recordstaat sinds twee jaar op 44 miljoeneuro, voor het schilderij Nu assis surun divan (La Belle Romaine).
Er is nog iets behalve de hoge prij-zen dat vervalsers trekt, zegt schilde-rijrestaurator Milko den Leeuw. Hijwerkt bij het Haagse bureau ARRSdat ook technisch echtheidsonder-zoek verricht. „Door de eenvoud vanstijl en herkenbaarheid lijkt Modig-liani makkelijk te vervalsen. Maardat is een vergissing. De valse Modig-liani’s die ik voor ogen kreeg, wareneenvoudig te ontmaskeren. Zo heb-ben ze onder de strakke heldere figu-ren zelden de voorschetsen die echteModigliani’s hebben. Hij werkte heelvrij in de ondertekening tot hij zijnfiguren definitief neerzette.”
En de waarde van valse Modiglia-ni’s? Als geen kenner in de echtheidgelooft, zijn ze voor zo’n 500 euro viaallerlei websites te koop. Het verschiltussen echt en vals is gigantisch.
Restellini, die voorlopig geencommentaar wil geven, is zich be-wust van zijn macht. Dat hebben ei-genaren van schilderijen die hij nietin zijn oeuvrecatalogus wil opne-men, hem wel ingepeperd. Die zijnniet blij.
Boos is een beter woord, aldus Re-stellini in de ArtNewspaper. Hij is metde dood bedreigd. Maar zijn oeuvre-catalogus gaat gewoon uitkomen,verzekert Restellini. Parisot meentdat er meer Modigliani-schilderijenbestaan dan Restellini beweert. Maarwie wil Parisot nu nog geloven? Hetantwoord is simpel: zij die een schil-derij bezitten waarin Parisot de handvan de meester ziet. Dat zijn niet ge-noeg mensen om Parisot nog enig ge-zag te verschaffen. De hoop van tallo-ze eigenaren van een kunstwerk metModigliani-kenmerken is nu op Res-tellini gevestigd. Zijn oordeel maakthet verschil tussen arm en rijk.
Romeinse expert zou valse tekeningen, beelden en schilderijen als echt bestempelen
Modigliani-kenner fraudeverdachteWerken van de Italiaanseschilder Modiglianileveren vele miljoenen op.Een van de kenners vanzijn werk is opnieuwverdacht van fraude.
Modigliani, Jonge vrouw met zwart haar. Vals volgens Parisot, echt volgens zijn rivaal-expert. Foto Bonhams
Kunsthistoricusuit Rome, voor-zitter van hetModigliani-in-stituut dat deerfenis beheert.Kende dochterJeanne Modig-liani goed. Eer-der al voor fraude veroordeeld.
Christian Parisot
![· Albert VERSTRAETE: rots in de branding en kenner van Landegem by night Jo VERSTRAETE: de meester-tacticus ... ˛ QVc\eYdY^Wc]QdUbYQQ\ ˛ deY^WUbUUTcSXQ ...](https://static.fdocuments.nl/doc/165x107/5c644afe09d3f2f91b8c8e51/-albert-verstraete-rots-in-de-branding-en-kenner-van-landegem-by-night-jo-verstraete.jpg)
