Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer...

35
1 PassiefhuisS pecialist European certified passive house designer Clarence Rose Richard Fielt Oskar Oldeman Carl-Peter Goossen Ben Hartman Mark Kooijman Jelte Schuurmans Kim Tolboom Christiaan Gombert Nesrin Uzun Jorn de Gelder Ineke van der Maazen

Transcript of Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer...

Page 1: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

1

PassiefhuisS

pecialist

European certified

passive house designer

•Clarence Rose

•Richard Fielt

•Oskar Oldeman

•Carl-Peter Goossen

•Ben Hartman

•Mark Kooijman•Jelte Schuurmans•Kim Tolboom•Christiaan Gombert•Nesrin Uzun•Jorn de Gelder•Ineke van der Maazen

Page 2: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

2

Prestatiegarantie

Als we zorgplicht in de

bouw niet herzien,

dan kunnen we de

energietransitie niet

financieren.

Carl-peter Goossen

Bestuur KERN

21 maart 2109.

Page 3: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

3

Prestatiegarantie

Als we zorgplicht in de

bouw niet herzien,

dan kunnen we de

energietransitie niet

financieren.

Page 4: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie
Page 5: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

Manchester

4 master stalen bark

William Doxford & Sons

Sunderland, England in 1892

Page 6: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

DNA/KERN in de bouw EU projectenPassREg:Passive House Regions with Renewable EnergiesGrootschalige uitrol nZEBIn verschillende steden en regio’s mooie voorbeelden in hun land om de weg vrij te maken voor de NZEB-implementatie.

A-ZEB: Affordable ZeroEnergy BuildingsKosteneffectieve integratie van energieproductie elementen in NZEB op verschillende niveau’s huis, buurt en wijk

6

Page 7: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

BENG (NZEB) over de hele wereldAmerika

Canada

Mexico

Oekraïne

Griekenland

China

Zuid Korea

New Zeeland

Australië

7

Page 8: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

Presikhaaf Arnhem

Volkshuisvesting

Holistische Integrale aanpak

Page 9: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

Presikhaaf Arnhem

Volkshuisvesting

Page 10: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

Presikhaaf Arnhem

Volkshuisvesting

Airtight+Summer-nightair supply

Heatrecovery

Heat reduction 90%

Simple technique withprefabricated units

Heavy insulation inthe shell

Add new liveablebalconies

Page 11: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

11

Nieuwe Schil

Bestaand

Pointcloud

Page 12: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

12

IFC control

Page 13: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

13

Page 14: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

14

Page 15: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

8-4 6-4 4-4 2-4

8-3 6-3 4-3 2-3

8-2 6-2 4-2 2-2

8-1 6-1 4-1 2-1

Oud € 150,-Nieuw € 60,-

Oud € 120,-Nieuw € 50,-

Oud € 100,-Nieuw € 60,-

Oud € 110,-Nieuw € 80,-

Oud € 63,-Nieuw € 45,-

MaandelijkseEnergielasten per appartement

Klachten:• WTW maakt teveel lawaai• Na de renovatie kunnen we de buren beter horen

Oud € 160,-Nieuw € 70,-

Voordelen• Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad• Koel in de zomer

Tevreden score7,8

Prestatie garantie

PV panels

€0,0

Page 16: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

16

Schematiseren van energie stromen

Page 17: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

17

nZEB-tool samen met DesignPH

Page 18: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

18

De relevante warmtestromen voor ruimteverwarming uitgedrukt in (m

1 m3 aardgas = ca. 10,3 kWh.

3 aardgasequivalent (a.e.)).

Een indicatie van de energiestromen in de referentie tussenwoning in een Sankey-diagram.

-12000

-10000

-8000

-6000

-4000

-2000

0

2000

4000

6000

tussenwoning hoekwoning 2/1 kap galerij urban villa

verwarming: bijdrage gasketel

verwarming: bijdrage zon

verwarming: bijdrage interne bronnen

warmteverlies transmissie

warmteverlies ventilatie

rendementsverlies gaskachel

322283

395

-684

-316

-17

451408

-913

-283

-23

593

443482

-1.178

-31

207306

218

-11

299 344

-671

-295

-16

-559

-173

-340

338

[m

Agentschap referentiewoningen

met een EPC van 0,8

3 a.e. gekleurde cijfers]

323

riool

gas 875 m3 a.e.verwarming

brandstof

elektriciteitscentrale

1010 m3 a.e.

overschot zomer

overschot winter

jaar overschot

jaar overschot

transmissie winter

ventilatie winter

wtw ventilatie

rookgassen rookgassen

elektra overig

elektra gebouwgebonden

zon passief zomer

zon passief winter

warm water

koken

personen

kWh

Waar blijft al dieEnergie?

Page 19: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

Jan Feb Mar Apr Mei Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec

kWh

/ m

aan

d

Huishoudelijke energie

Hulpenergie overig

Ventilatie

Warm tapwater

Verwarming

Koeling (latent en voelbaar)

Energie-opwekking

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

Jan Feb Mar Apr Mei Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec

kWh

/ m

aan

d

Huishoudelijke energie

Hulpenergie overig

Ventilatie

Warm tapwater

Verwarming

Koeling (latent en voelbaar)

Energie-opwekking

• Dubbelglas Ug 1,1 W/(m2K)

• g-waarde= 0,6

• Houten kozijn Uw, ingebouwd = 1,65 W/(m2K)

• Rc conform bouwbesluit 2012

• Luchtdichtheidskl. 2: qv10= 0,4 l/(s*m2GO)

• Mechanische afzuiging, systeem C

• Ventilatievoud 1/h

• Warmtepomp met bron SPF 3,55

• Vloerverwarming

• 24 PV panelen 280 Wp

• Triple glas Ug 0,7 W/(m2K)

• g-waarde= 0,6

• Kunststof spacers

• Houten kozijn Uw, ingebouwd= 0,96

W/(m2K)

• Rc: vloer 6,5|gevel 7,0|dak 8,5 (m2K)/W

• Luchtdichtheidskl. 3: qv10= 0,15

l/(s*m2GO)

• Balansventilatie, systeem D

• Ventilatievoud 0,4/h

• Warmtepomp met bron SPF 3,22

• Verwarming via ventilatie voldoende

• 18 PV panelen, 280 Wp

2 x anders renoveren

Stookseizoen

Stookseizoen

70 kWh/(m2.a)

17 kWh/(m2.a)

Groot verwarmingsvermogen

Passiefhuis

Page 20: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

0,0

17,4

12,8

14,1

6,30,32,5

13,1

1,10,00,03,26,00,0

10,8

0,9

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Verliezen Winsten

0,0

69,7

22,0

32,5

58,2

0,43,0

27,3

2,10,00,08,1

10,20,0

20,1

8,6

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Verliezen Winsten

niet bruikbarewarmtewinstenBuitengevel bovenmaaiveld

Dak

Begane grondvloer /kelderdek

naar berging

RamenWarm

testr

om

en

[kW

h/(

m²a

)]Geheel andere energie stromen

Zonnewarmte door

ramen in een

geïsoleerde BENG-

woning levert een

significant deel van

de verwarming.

Gratis.

Bij de korte

stookperiode (hartje

winter) zijn netto

energieleverende

ramen de uitdaging.

70 kWh/m2y 17 kWh/m2y

32%

26%

Page 21: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

21

Prestatie garantie

Page 22: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

22

Prestatie garantie

Page 23: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

23

Bestaande flat Assen

Energie verbruik

1100 m3 gas/jaar

2200 kWh/jaar

Groot onderhoud in verschiet

Maandlasten energie en

service kosten

Circa € 290,-/ mnd

Prestatiegarantie

Page 24: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

24

Na Renovatie Assen

Energie verbruik met 95%

verlagen voor warmte

80% opwekking elektra

30 jaar geen groot

onderhoud

Staat gelijk aan

besparing van €140,-/mnd

30 jaar lang

Prestatiegarantie

Page 25: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

25

Prestatiegarantie

Page 26: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

31

Bestaande flat

Assen

Page 27: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

32

Supercomponenten

Ontwerp

Assen

Page 28: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

33

Supercomponenten

staan klaar voor

Assen

Page 29: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

34

Na Renovatie

Assen

Page 30: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

35

Na Renovatie

Assen

Page 31: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

36

Page 32: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

37

Page 33: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

38

Page 34: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

Andere kijk op 13 Miljard per jaar39

Verschillende manieren van bekostiging:

Energie prestatie vergoeding

Nul-op-de-meter

Asser Servicekosten model

Page 35: Richard Fielt - Kennisinstituut KERN · •Carl-Peter Goossen ... •Afgelopen winter maar 2 keer de verwarming aan gehad •Koel in de zomer Tevreden score 7,8 Prestatie garantie

40