Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten...

43
Relaties tussen Relaties tussen organismen organismen

Transcript of Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten...

Page 1: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Relaties tussen organismen Relaties tussen organismen

Page 2: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Soortgenoten beïnvloeden elkaar:Soortgenoten beïnvloeden elkaar:

• competitie / concurrentiecompetitie / concurrentie

• coöperatie / samenwerkingcoöperatie / samenwerking

Page 3: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

• competitie: competitie: zelden dodelijke afloopzelden dodelijke afloop

territorium door gezangterritorium door gezang maaltijdvoorrang door hiërarchie maaltijdvoorrang door hiërarchie

Page 4: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

• competitiecompetitie

lange, hoge stam, kleine kruinlange, hoge stam, kleine kruin korte stam, grote kruinkorte stam, grote kruin

Page 5: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

competitie/concurrentie:competitie/concurrentie:

De individuen van een populate bestrijden elkaar: De individuen van een populate bestrijden elkaar:

• om een plaatsje te bekomen (competitie voor om een plaatsje te bekomen (competitie voor territoriumterritorium););

• om aan voedsel te komen (competitie voor om aan voedsel te komen (competitie voor voedselvoedsel).).

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

Page 6: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• coöperatie: coöperatie: noodzakelijk om te overlevennoodzakelijk om te overleven

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

Page 7: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

coöperatie: voorplanting

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20030611_adeliepnguin03

Page 8: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

concurrentie: voorplanting

Page 9: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

concurrentie: territorium

Page 10: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

concurrentie: territorium

Page 11: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soort: dezelfde soort: soortgenoten beïnvloeden elkaarsoortgenoten beïnvloeden elkaar

coöperatie: voedsel

Page 12: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• solidaire dieren: dieren die alleen levensolidaire dieren: dieren die alleen leven

• groepsdierengroepsdieren

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 13: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

In groep of solitair ?

Page 14: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

In groep of solitair ?

Page 15: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

In groep of solitair ?

Page 16: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie
Page 17: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie
Page 18: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

groepsdieren solitaire dieren

Wolven Uilen

Olifanten Katten

Gnoes Eekhoorns

Zebras Otters

Ganzen Snoeken

Haringen

spreeuwen

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 19: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• permanente groeppermanente groep

• tijdelijke groeptijdelijke groep

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 20: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Tijdelijk of permanent in groep?

Page 21: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Tijdelijk of permanent in groep?

Page 22: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Tijdelijk of permanent in groep?

Page 23: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Tijdelijk of permanent in groep?

Page 24: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Tijdelijk of permanent in groep?

Page 25: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

groepsvorming tijdelijk permanent

Kleine groep (< 10) luipaarden, eenden, padden

ganzen, walvissen, giraffen

Middelgrote groep (< 100)

zwaluwen, herten

wolven, konijnen, olifanten

Grote groep (> 100) spreeuwen, sprinkhanen

haringen, bijen, mieren, bizons

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20070209_spreeuwen01

Page 26: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• tijdelijke groepsvormingtijdelijke groepsvorming

• bepaald door biotische en abiotische bepaald door biotische en abiotische factorenfactoren

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 27: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 28: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• blijvende groepsvormingblijvende groepsvorming• kudde: hiërarchiekudde: hiërarchie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 29: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• blijvende groepsvormingblijvende groepsvorming• andere blijvende samenlevingsvormen: andere blijvende samenlevingsvormen:

geen hiërarchiegeen hiërarchie

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 30: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• blijvende groepsvormingblijvende groepsvorming• sociale statensociale staten

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20050224_bij01http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20030611_wesp01

Page 31: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie
Page 32: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie
Page 33: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie
Page 34: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• Voor- en nadelen van groepsvormingVoor- en nadelen van groepsvorming

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 35: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

jager (wolf): nadeel: moeilijker jachtProoi (kalveren): voordeel: bescherming

Page 36: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

zwakste welpen: nadeel: voedsel-concurrentie

Page 37: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

sardientjes: voordeel: bescherming

Page 38: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

jonge goudvissen: nadeel: territoriumconcurrentie

Page 39: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

hyena’s: voordeel: samenwerking bij jacht op voedsel

Page 40: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

kippen: nadeel: gevaar voor ziektes

Page 41: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

jongen: nadeel; groep: voordeel: voedselconcurrentie wordt vermeden

Page 42: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• Voordelen van groepsvorming:Voordelen van groepsvorming:

• bescherming en verdedigingbescherming en verdediging• succes bij voortplantingsucces bij voortplanting• voedsel verzamelenvoedsel verzamelen• oriëntatie bij de trekoriëntatie bij de trek

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort

Page 43: Relaties tussen organismen. Samenleving tussen organismen van dezelfde soort Soortgenoten beïnvloeden elkaar: •competitie / concurrentie •coöperatie

• Nadelen van groepsvorming:Nadelen van groepsvorming:

• meer competitie voor voedsel, water en meer competitie voor voedsel, water en nestnest

• kans op doden van nakomelingenkans op doden van nakomelingen• verspreiding ziektes en parasietenverspreiding ziektes en parasieten

Samenleving tussen organismen van Samenleving tussen organismen van dezelfde soortdezelfde soort