in Koudum, welkom in de regio Zuidwest Friesland,

een uniek gebied in Nederland. Zoals de titel op de

voorpagina het al zegt “Fryslân do libbest!” (Friesland

je leeft!). Via deze Toeristische informatiekrant willen wij

u kennis laten maken met het bruisende leven van de regio

Zuidwest Friesland. Uniek omdat landschappelijk gezien, dit

gebied één van de merkwaardigste gedeelten van Friesland,

ja, zelfs van heel Nederland is. Want waar vindt men op zo’n klein

oppervlak meren, bossen en vele historische herinneringen?

Welkom

Toeristische InformatiekrantZuidwest Friesland 2015

Fryslân, do libbest!

Meer info: www.kuilart.nl - www.groepsevenementen.comof bel voor de brochure (+31) (0) 514 52 22 21

De Kuilart 1, 8723 CG, KOUDUM - info@kuilart.nl

Camping

Accommodatie

Jachthaven

Bootverhuur

Horeca

Zwembad

Supermarkt

Activiteiten

Het dorp Koudum wordt ook wel “het warme hart van Zuidwest Friesland” genoemd. Met zijn centrale ligging in het Zuidwesten van Friesland aan de me-ren de Morra en de Fluessen, is Koudum een zeer aantrekkelijk woon- en vakantiedorp.Vanaf het vroege voorjaar tot de late herfst wordt Koudum bezocht door vele duizenden toeristen. Deze toeristen komen voor de rust, de prachtige omgeving, de vele sportieve mogelijkheden (waar-van de watersport er één is) en voor de uitstekende accommodaties. De gastvrije vriendelijkheid van de Koudumers doet vele toeristen jaarlijks terugkeren.Koudum is een zeer actief dorp. Vele vrijwilligers organiseren jaarlijks veel drukbezochte activiteiten. Het verenigingsleven staat in Koudum op een hoog niveau. Ook het winkelaanbod mag er zijn. Het is mede dankzij het toerisme uitgebreider dan je van een plaats met ruim 2.700 inwoners mag verwach-ten. Naast de dagelijkse boodschappen kan men er terecht bij diverse andere leuke winkels. Koudum: “Het warme hart van Zuidwest Friesland”, niet alleen vanwege de prachtige omgeving en de zalige rust, maar juist ook vanwege de mensen die er wonen en werken.

Koudum: “Het warme hart van de regio Zuidwest Friesland!”

Openbaar vervoer• Spoorlijn Station Koudum/MolkwerumSpoorverbinding tussen Stavoren en Leeuwarden.

• Buslijn 44 Vanaf de GalamaDammen. Verbinding tussen Bolsward en Spannenburg.Openbaar vervoerreisinformatie: Tel: 0900-9292

KerkenVoor dienstroosters van diverse kerken verwijzen wij u naar de recepties van De Kuilart en de Galamadammen.

AutogarageGarage Kemker Nieuweweg 10, KoudumTel: 0514-521436

BakkerBakkerij de Vries Hoofdstraat 5, KoudumTel: 0514-521279

BakkerswinkelBakkerswinkelHellingstrjitte 3, MolkwerumTel: 0514-681972

BeeldhouwcentrumBeeldhouwcentrum KoudumHoofdstraat 4, KoudumTel: 0514-522676

BezoekerscentrumMar en KlifDe Brink 4, OudemirdumTel: 0514-571777

Boek- en fotohandelBoekhandel Muizelaar Hoofdstraat 10, KoudumTel: 0514-521294

CaravancentrumCaravancentrum MakkumMunniksplaat 2, MakkumTel: 0515-231550

Fietsverhuur/reparatieMous Tweewielers Van Swinderenstraat 45, Balk Tel: 0514-602284

Van der Bij FietsenHoofdstraat 11A, KoudumTel: 0514-594721

GolfclubGolfclub GaasterlandSminkewei 10, OudemirdumTel: 0514-604236

GroenteboerWim’s Groenten en FruitHoofdstraat 13, KoudumTel: 0514-522444

HengelsportzaakFaunaland GaasterlandMeerweg 14, BalkTel: 0514-602841

HouthandelHouthandel de PoelTjalke vd Walstraat 42a, KoudumTel: 0514-681142 IJsboerderijIJsboerderij de BûterkampDe Bûterkamp 1, OudemirdumTel: 0514-571798

JachthavenJachthaven de PuntIndustrieweg 19, LemmerTel: 06-29331804

JachtwerfJachtwerf BusmanOoste 49, KoudumTel: 0514-522004

KapsalonLe Cheveux Hoofdstraat 39, KoudumTel: 0514-521361

KartbaanPulsar Kartbaan Celsiusweg 28a-30, LeeuwardenTel: 058-2134722

ManegeManege JansenStationswei 18, Molkwerum Tel: 0514-681991

MuseumMuseum HindeloopenDijkweg 1, Hindeloopen Tel: 0514-521420

SchaatsmuseumKleine-Weide 1-3, HindeloopenTel: 0514-521683

Fries ScheepvaartmuseumKleinzand 16, SneekTel: 0515-414057

Jopie Huisman museumNoard 6, WorkumTel: 0515-543131

Museum Kerkelijke kunstNoard 173, WorkumTel: 0515-543159

PensionPension Perruque Ds.L.Tinholtstr. 2, KoudumTel: 0514-523337

Pitch & Putt golfPitch & Putt Golf Nieuweweg 42, KoudumTel: 0514-522246

RestaurantGalamadammenGalamadammen 1-4, KoudumTel: 0514-521346

Chinees Restaurant GoudmeerHoofdstraat 12, KoudumTel: 0514-523723

Restaurant De Hinde’t Oost 4, HindeloopenTel: 0514-523868

Eetcafé de Brabander en Hotel de StadsboerderijNieuwe weide 7, HindeloopenTel: 0514-521278

HCR TeernstraVan Swinderenstraat 69, BalkTel: 0514-601013

D’Ald HerberchMunkedyk 46, GaastmeerTel: 0515-469656

Diverse Adressen

Koudum: Praktische Informatie

AlarmnummerTel: 112 (voor dringende hulp)

Politie Bureau KoudumTjalke van der Walstraat 32,KoudumTel: 0900-8844

Waterpolitie Noord (KLPD) Hendrik Bulthuisweg 1, SneekTel: 0515-429099

ArtsenHuisartsenpraktijk KoudumTúnkersstrjitte 47, KoudumDokter H.T. Bakker enDokter M.V. Sijtema-v.d. KooijTel: 0514-522100

Praktijktijden:op werkdagen 8.00-17.30 uurop dinsdag 19.30 - 21.30 uurop vrijdag 17.00 - 19.00 uur (volgens afspraak)

Telefonisch terugbel-spreekuur. Bel voor 9.30 uur, dan wordt u terugge-beld (op werkdagen)

Medicijnlijn: 0514-523585Dienstdoende huisarts wordt genoemd op het antwoordapparaat van de praktijk.

ApotheekBij Huisartsenpraktijk KoudumTunkersstrjitte 47, KoudumTel: 0514-522100Openingstijden: 8.00-17.00 uur

Belangrijke Adressen

TandartsenTandartspraktijk KoudumBovenweg 2a, KoudumTel: 0514- 522424

ZiekenhuisAntonius ZiekenhuisBolwarderbaan 1, SneekTel: 0515-488888

DierenartsenDierenartsenpraktijk van Waard tot Klif Dammenseweg 18 c, KoudumTel: 0514-521888Spreekuurtijden: ma., wo., vr. 19.00 t/m 19.30 uurdi. en do. 14.00 t/m 14.30 uur

De Toeristische Informatiekrant is een initiatief van:• Vakantiepark De Kuilart• Hotel GalamaDammen

REDACTIEVakantiepark De Kuilart

REDACTIE-ADRESDe Kuilart 18723 CG Koudumtel: 0514 52 22 21info@kuilart.nl

FOTOGRAFIEDiverse bronnen

VORMGEVINGDecorboo Reclame

DRUKFlevo Druk Harlingen

ADVERTENTIE AQUISITIEVakantiepark en Partycentrum De Kuilart

OPLAGE10.000 stuks

VERSPREIDINGDe Toeristische Informatiekrant is o.a. verkrijgbaar bij de recepties van Vakantiepark De Kuilart en Hotel GalamaDammen.

COLOFON

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

It SkippershûsDe Kuilart 1, KoudumTel: 0514-522221

RederijRederij DoeksenWaddenpromenade 5, HarlingenTel: 0900-3635736

RondvaartSimmermoarnBreefenne 35, StavorenTel: 06-42901130

SlagerSlagerij de BoerHoofdstraat 14-16, KoudumTel: 0514-521329

SpeelparkSybrandy’s Jan Schotanuswei 71, Oudemirdum Tel: 0514-571224

SolexverhuurOp PaedMientwei 4b, RijsTel: 06-40413830

StreekproductenSalt & ZuccheroDoerebout 5, KoudumTel: 06-51343550

Sonnema BerenburgStoombootkade 12, BolswardTel: 0515-577449

SupermarktPoiesz supermarkt Hoofdstraat 6, KoudumTel: 0514-521297

SurfshopWindgearDe Tolve 5, HindeloopenTel: 0514-524040

Vishandel Vishandel Doede Bleeker Smidstraat 21, StavorenTel: 0514-681803

WinkelsSteegengaVan Swinderenstraat 2, BalkTel: 0514-602093

Website Voor meer informatie over Koudum of Friesland kunt u de volgende website raadplegen:www.koudum.nlwww.frieseijsselmeersteden.nlwww.beleeffriesland.nl

Zeilklipper verhuur ‘Ortolan’FrieseVlootPostbus 24, StavorenTel: 0514-681161

3

Koudum is van oorsprong een zee-vaardersdorp. Het ligt op een hoge zandrug waaraan vermoedelijk haar naam is ontleend. Al in de 9e eeuw komt men in de geschiedschrijving de naam Colwidum tegen. De naam Colwidum staat voor hoogte (col) bos (widum) of te wel “bos op hoogte”. Maar uit die tijd zijn in Koudum geen aanwijsbare sporen meer. Het oudste bezit bevindt zich in de 19e eeuwse Hervormde kerk, midden in het dorp. Die heeft een van de fraaiste prote-stantse kerkinterieurs van Friesland: het vroeg barokke meubilair dateert uit het midden van de 17e eeuw.In Koudum hebben vroeger meer-dere stinsen en states gestaan zoals

van Galama’s, Epema’s en Donia’s. De familie Galama was in het bezit van de tolhuizen. Deze stonden op stra-tegische plaatsen van waaruit zij zo-wel het verkeer op en over het water als over land konden controleren. De geschiedenis van Koudum gaat nog veel verder terug, in de tijd dat deze omgeving bestond uit bossen, moerassen en meren. Door de voor-laatste ijstijd is hier een stuwwal ont-staan bestaande uit mooi geel zand. In dit zand zijn al sporen van een ne-derzetting gevonden van voor het jaar 1000 van onze jaartelling. De bodem vertelt ons ook dat Koudum roerige tijden heeft meegemaakt. Sporen van branden en oorlogshan-delingen liggen nog sluimerend in deze bodem. Letterlijk hoeft men slechts een schop in de grond te ste-

ken om haar geschiedenis maar bo-ven te halen. Nu is Koudum een heel gezellig dorp, gelegen in een schitterend land-schap tussen de Fluessen, de Morra, het IJsselmeer en de Gaasterlandse bossen. Dankzij deze gunstige lig-ging brengen veel toeristen, en dan met name watersporters, een be-zoek aan het knusse centrum van het dorp. Koudum heeft een ruim winke-laanbod, accommodatievormen die variëren van een gezellig hotel, pen-sion of camping tot goed gelegen vakantiehuisjes en een aantal gezel-lige horecagelegenheden. En wanneer u een bezoek brengt aan Koudum, vergeet dan niet wat over-heerlijke boontjes mee te nemen, want daar is Koudum bekend om ge-worden!

Koudum

Koudum is bekend om de heerlijke Koudumer beantsjes en ook om de Koudumer bloemkool. Koudumers worden dan ook vaak “beantsjes” genoemd. Het geheim van deze lekkere groente zit waarschijnlijk in de zeer geschikte Koudumer grond, waarop de boontjes uitstekend groeien. En dit is altijd al zo geweest, want vroeger telde Koudum tientallen kwekers. Tegenwoordig kweken alleen locale tuinders op handmatige wijze vele overheerlijke groenten in en buiten hun kassen. Al in de wintermaanden worden de eerste groenten gezaaid en onder glas gekweekt. Na een aantal maanden hard werken kunnen de eerste groenten worden geoogst. Naast boontjes en bloemkool komen ook snijboontjes, komkommers, spitskool, spinazie en aardappelen uit de Koudumer kassen. Deze groente kunt u ongeveer vanaf maart kopen bij Wim’s Groente & Fruit (Hoofdstraat 13, Koudum).

Koudumer Beantsjes

Aan de Molenbuurt te Koudum staat “De Vlijt”, een korenmolen van het type “spinnekop op stelling”. Voorheen stond op deze plek een soortgelijke molen die in 1938 werd gesloopt. Tussen 1986 en 1995 is de molen herbouwd met onderdelen van een spinnekopmolen uit Oppenhuizen, een poldermolen die daar tot 1947 de 130 ha. grote Oppenhuister polder bemaalde.

De nieuwe “De Vlijt” werd uitgerust met een koppel maalstenen voor het malen van graan en wordt nu regelmatig, meestal op zaterdagen, bediend door de vrijwillige molenaars van de Molenstichting Súdwest-Fryslân, eigenaar en beheerder van de molen. Als de molen draait staat deze open voor bezichtiging en uitleg door de molenaar.

Korenmolen De Vlijt

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland 4

HUNIA’S DRUKKERIJ |0515-541466

KO

UD

UM

1VV

V ag

ents

chap

Hoo

fdst

raat

10,

872

3 BH

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1294

, fax

051

4-52

3008

E-m

ail:

info

@bo

ekha

ndel

mui

zela

ar.n

l2

Stok

er A

dvie

sVe

rleng

de H

oofd

stra

at 1

5, 8

723

AS K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5234

353

Wel

koop

Ond

erw

eg 1

, 872

3 AX

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2700

4Be

eldh

ouw

cent

rum

Kou

dum

Hoo

fdst

raat

4, 8

723

BH K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5226

765

Atel

ier

Wig

le E

ngel

sma

Ds.

L. T

inho

ltstra

at 3

6, 8

723

CX K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

6816

286

Hor

eca

Man

agem

ent B

as O

oste

rbaa

nD

oere

bout

5, 8

723

HD

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1763

7Ba

kker

ij U

.B. d

e Vr

ies

Hoo

fdst

raat

5, 8

723

BE K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5212

798 9

Blom

& B

led

Verle

ngde

Hoo

fdst

raat

10,

872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2335

10

Boek

hand

el M

uize

laar

Hoo

fdst

raat

10,

872

3 BH

Kou

udum

tele

foon

051

4-52

1294

11 12

Frie

slan

d Bo

atin

gde

Till

e 5,

872

3 ER

Kou

dum

, te

l. 05

14-5

2260

7

13

Café

Tar

ante

llaH

oofd

stra

at 2

5, 8

723

BE K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5216

86

14

Cens

us V

erz.

& F

inan

c. D

iens

ten

Post

bus

123,

860

0 AC

Sne

ekte

lefo

on 0

515-

2389

77

15

Chin

ees

Rest

aura

nt G

oudm

eer

Hoo

fdst

raat

12,

872

3 BH

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

3723

16

Vaka

ntie

park

De

Kuila

rtD

e Ku

ilart

1, 8

723

CG K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5222

21

17

De

Boer

Sch

oene

n/Sp

ort

Hoo

fdst

raat

19,

872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1356

18

De

Jage

r Sc

hild

ersb

edrij

fD

s. L.

Tin

holts

traat

30,

872

3 CX

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2030

19

De

Wes

ter

Esch

Dam

men

sew

eg 3

, 872

3 CL

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

3484

20

Dec

orbo

o Re

clam

eD

s. L.

Tin

holts

traat

42,

872

3 CX

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2516

Bagg

erbe

drijf

Ippe

l Dre

dgin

gBo

venb

uren

4, 8

723

ED K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5233

50

21 22

Rabo

bank

Zui

dwes

t Frie

slan

dH

oofd

stra

at 1

, 872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-43

7000

23

Gal

erie

Ate

lier

Sing

el 1

9Ve

rleng

de H

oofd

stra

at 1

7, 8

723

AS K

oudu

mte

lefo

on 0

6-51

6192

60

24

Gar

age

Kem

ker

Nie

uwew

eg 1

0, 8

723

EA K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5214

36

25

Atel

ier

13 M

anen

Hoo

fdst

raat

37,

872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-60

4065

26

GG

S (G

aast

Gra

fisch

Spe

cial

ist)

It H

eech

hout

12,

872

3 ES

Kou

dum

tele

foon

06-

1106

7256

27

HCR

Gal

amad

amm

enG

alam

adam

men

1/4

, 872

3 CE

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1346

28

Mak

elaa

rs e

n Ta

xate

urs

Hoe

kem

aN

ieuw

eweg

6, 8

723

EA K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5225

52

29

Hov

enie

r Fe

stin

a Le

nte

Klok

slac

h 23

, 872

3 G

A Ko

udum

tele

foon

051

4-52

2947

30

Inst

alla

tiebe

drijf

H.J.

de

Vrie

sD

e Ti

lle 9

, 872

3 ER

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2147

31

Inst

alla

tiebe

drijf

Hie

mst

raH

oofd

stra

at 1

8, 8

723

BH K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5212

32

32

Jach

twer

f Bus

man

Oos

te 4

9, 8

723

EH K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5220

04

33

Kaps

alon

’Les

Che

veux

’H

oofd

stra

at 3

9, 8

723

BG K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5213

61

34

Kaps

alon

Bon

bini

Hoo

gstra

at 8

, 872

3 AT

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1771

35 36

Kuns

tcaf

é H

et W

apen

van

Frie

slan

dH

oogs

traat

1, 8

723

AT K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5237

47

37

Land

b. m

ech.

J. P

ries

& Zn

.Sm

idsw

eg 2

1, 8

723

BD K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5212

02

38

Cafe

taria

De

King

Hoo

gstra

at 1

0, 8

723

AT K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5217

81Ly

an M

ode

Hoo

fdst

raat

17,

872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2300

39

Trijn

tje C

hart

erSm

idsw

eg 1

1, 8

723

BD K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5215

42

40

Min

i Cam

ping

Ven

ema

Dam

men

sew

eg 5

1, 8

723

CM K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5213

54

41

Mun

niks

ma

Han

dels

onde

rnem

ing

Slap

erdi

jk 2

, 872

3 CD

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1363

42

Non

onon

oW

este

weg

28,

872

3 BZ

Kou

dum

tele

foon

06-

2747

7235

43

Pens

ion

Perr

uque

Ds.

L. T

inho

ltstra

at 2

, 872

3 CX

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

3337

44

Tand

arts

en p

rakt

ijk K

oudu

mBo

venw

eg 2

a, 8

723

AR K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5224

24

45 46

Rond

vaar

tbed

rijf D

e O

orde

nPo

stbu

s 40

11, 8

600

GA

Snee

kte

lefo

on 0

515-

5210

82

47

Rure

stH

oofd

stra

at 2

2, 8

723

BH K

oudu

mte

lefo

on 0

6-52

3772

37

48

Schi

lder

sbed

rijf H

oeke

ma

Ds.

L. T

inho

ltstra

at 3

4, 8

723

CX K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5213

69

49

Seys

ener

Rec

reat

iete

chni

ekD

s. L.

Tin

holts

traat

43,

872

3 CW

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

3456

50

Slag

erij

de B

oer

Hoo

fdst

raat

14,

872

3 BH

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

1329

51

Stud

io K

osm

ein

Klok

slac

h 1,

872

3 G

A Ko

udum

tele

foon

051

4-52

3886

52 53

Huys

Kwek

erij W

elge

lege

nTj

. van

der

Wal

stra

at 2

1a, 8

723

CB K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5946

94

54

Win

terb

ergi

ng F

riesl

and

Spoa

rlean

e 4,

872

3 EV

Kou

dum

tele

foon

06-

5112

6369

55

Van

der B

ij Fi

etse

nH

oofd

sraa

t 11a

, 872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-59

4721

Bouw

bedr

ijf E

ekm

aTj

. van

der

Wal

stra

at 3

8, 8

723

CB K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

6815

04W

alte

r va

n Be

rkum

Klip

perv

erhu

urSt

atio

nsw

eg 8

, 872

3 BK

Kou

dum

tele

foon

06-

5587

2039

Wim

’s G

roen

ten

& Fr

uit

Hoo

fdst

raat

13,

872

3 BE

Kou

dum

tele

foon

051

4-52

2444

Win

terb

ergi

ng D

e Jo

ngH

aven

kade

2, 8

723

AZ K

oudu

mte

lefo

on 0

514-

5231

76

4

8

11

14

15

17

19

2221

22

25

26

293435

36

37

42

44

30

28 1055

24

353

48

50

6

3151

23

40

49

39

52

2718

545

1646

4154720

32

2

33

19

1347

38

PLA

TTEG

RON

D

KO

UD

UM

APr

otes

tant

se k

erk

BD

oops

gezi

nde

kerk

CH

uisa

rtse

npra

ktijk

en

apot

heek

Kou

dum

tel

. 051

4-52

2100

DD

iere

nart

senp

rakt

ijk v

an W

aard

tot

Klif

tel

. 051

4-52

1888

ETa

ndar

ts t

el. 0

514-

5224

24

FSc

hole

ngem

eens

chap

cent

rum

en

bibl

ioth

eek

de S

wel

tel

. 051

4-52

1474

GPo

litie

tel

. 090

0-88

44, B

rand

wee

r te

l. 05

14-5

2365

5 en

am

bula

nce

tel.

112

HSp

orth

al d

e Sâ

ndob

be t

el. 0

514-

5226

62

IG

emee

nte

Nije

furd

tel

. 051

4-52

1888

JG

emee

nsch

apsc

entr

um d

e K

link

tel.

0514

-521

638

KK

oren

mol

en D

e Vl

ijt

LM

aneg

e

Taxi

Kou

dum

605

000

ALG

EMEE

N:

A

B

E

G

I

H

F

C

D

J

K

L

Útde Fryske Bakkerij

Bakkerij Uilke en Janet de Vries

Hoofdstraat 5 - Koudum - Tel. 0514-521 279

C.R. D’ALD HERBERCH YN’E “IEL-AEK”

MUNKEDYK 46 8611 JH GAASTMEER TEL. 0515-469656

E-MAIL: info@aldherberch.nl WEBSITE: WWW.ALDHERBERCH.NL

TERRAS AAN HET WATER

VAN 1 APRIL TOT 1 OKTOBER ALLE DAGEN GEOPEND, IN

OKTOBER DE WEEKENDEN EN IN DE WINTERMAANDEN OP

RESERVERING.

Onbetwist, Uw Barbecue specialist!!Slagerij M. de Boer - Hoofdstraat 14-16 - 8723 BH KoudumTel.: 0514-521329 / 0651642928 - www.slagerijmdeboer.nl

Eetcafé de Brabander en Hotel de StadsboerderijNieuwe Weide 7 - 8713 JD Hindeloopen

Tel. 0514-521278www.skutsjearrangementen.nl info@skutsjearrangementen.nl

Beleef Hindeloopen!www.destadsboerderij.nl

Het grootste assortiment kampeer-accessoires en caravanonderdelen

in deze regio!

Dagelijks geopend van: 09.00-18.00 uur (zat. tot 17.00 uur)

Caravancentrum “Makkum” v.o.f.Munniksplaat 2 - 8754 HG Makkum - tel: 0515-231550

Museum kerkelijke kunst WorkumHet museum bevat een niet-alledaagse collectie kerkelijke kunst, schilderijen van pastoor Janning en de Bulthuiscollectie (houten beelden). De Workumer Kamer heeft fraaie tegeltableau’s. Een zijkapel van de naastgelegen St.Werenfriduskerk herbergt een 18 m. lange gebeeldhouwde lambrisering.Voor de kinderen is er een groot miniatuur poppenhuis.

Bezoekadres:Noard 173, Workum Inlichtingen :Tel. 0515-542105

Verken de Friese meren! Huur een boot bij De Kuilartwww.bootverhuur-kuilart.nl

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Omgeving Koudum

Koudum ligt in een toeristisch gebied, een ideaal vakantiegebied in de regio Zuidwest Friesland. Deze regio biedt volop vakantieplezier voor iedereen. Op een relatief kleine oppervlakte treft men een zeer gevarieerd landschap aan, met de bossen van Gaasterland, de bekende Friese Meren (Heegermeer en de Fluessen) en groene weilanden met de zwart-wit bonte koeien. In dit landschap liggen prachtige historische steden en dorpen, met op redelijke afstand negen van de 11 Friese steden. Dankzij de rijke historie zijn er vele bezienswaardigheden in dit gebied. Hier volgt een beschrijving van de gebieden, steden en dorpen rondom Koudum. Leuke achtergrondinformatie en wetenswaardigheden.

Ten oosten van Koudum

GaasterlandGaasterland is een opmerkelijk stukje Friesland. Zeker voor diegene die voor het eerst kennis maakt met de provincie en niet meer verwacht dan meren, slootjes en uitgestrekte weilanden met hier en daar een boerderij en in de verte een torenspits. Dat beeld van Friesland mag dan gelden voor de Greidhoek, het Bildt, de kleistreken en het merengebied; het gaat niet op voor de Zuidwesthoek van de provincie. Gaasterland heeft een geheel eigen karakter vanwege de on-Friese hoogteverschillen en de bijzondere ontstaanswijze. Zo’n 200.000 jaar geleden, gedurende de derde IJstijd, werd dit gebied opgestuwd door vanuit het noorden komende ijslobben. Er ontstonden opgestuwde hoogten (stuwwallen) en door het ijs werd een roodkleurige, lemige grondsoort met veel zwerfkeien achtergelaten; het keileem. In Gaasterland ligt deze keileem aan de oppervlakte. Overal, vooral op de kliffen, kan men zwerfstenen en fossielen van die tijd opgraven. Pas later zijn er dorpen gebouwd en bossen aangelegd. Het valt op dat de Gaasterlandse dorpen hoger gelegen zijn en soms prachtige uitzichten bieden. Het best is dat te zien bij Hemelum en rond Sondel. Ook in het Rijsterbos zijn oorspron-kelijke hoogteverschillen goed te zien. Ware archiefstukken van de IJstijden zijn de kliffen, van Oudemirdum tot Stavoren. Opgebouwd uit keileem zijn ze kant en klaar onder de weggesmolten poolkap tevoorschijn gekomen. Het “steil” oprijzende profiel is gevormd door eeuwen-lange erosie door de Zuiderzee. De afsluiting van het IJsselmeer heeft helaas afbreuk gedaan aan het unieke karakter van de kliffen. De vroegere open keileemwanden zijn nu nauwelijks meer te onderscheiden van de door de mens opgewor-pen dijken, begroeid als ze zijn met grassen en ander zoete flora.

Oudemirdum Vlak voor Oudemirdum ligt de mooi gelegen Rinia-state. Dit landhuis werd in 1843 in neo-classicistische stijl gebouwd. Oudemirdum ligt aan de rand van de uit-gestrekte Gaasterlandse bossen en is een centrum van verblijfsrecreatie geworden. Het dorpsplein doet denken aan een brink. Het ademt een rustieke sfeer uit door de geveltjes en de Lindebomen. In 1329 was Oudemirdum een aanzienlijk dorp en een vette prooi in de ogen van de Westfriezen, afkomstig uit het huidige Noord-Holland. Een landing op de kust bood geen enkel probleem, aangezien er geen zeedijken waren opgeworpen, omdat de gaasten voldoende bescherming boden tegen het zeewater. Oudemirdum en haar bewoners waren door de plundertocht volledig verrast en de Westfriezen bliezen de aftocht met een rijke buit. Er werd om wraak geroepen en er volgde een plundertocht in omgekeerde richting. De strijd zette zich voort op zee en daarbij werden de overwonnenen steeds de “voeten gespoeld”, dat wil zeggen, overboord geworpen. Uiteindelijk moest de abt van het St. Odulphusklooster uit Stavoren tussenbeide komen om vrede te stichten. Toen de rookwolken boven Oudemirdum waren opgetrokken was er weinig meer over van het eerst zo aanzienlijke dorp.

BalkDe hoofdplaats van de gemeente Gaasterlân/Sleat is Balk. Dit dorp ligt aan de zuidzijde van het Slotermeer. Balk is ontstaan door streekbebouwing aan weerszijden van het water de Luts. Waarschijnlijk heeft het dorp zijn naam te danken aan de brug over de Luts, want een “balk” is een eenvoudige oeverver-binding. De Luts wordt omzoomd door linden en oude geveltjes. De versierde trap- en halsgevels herinneren aan de bloeitijd van Balk in de 18e eeuw. Door de handel en verkeer, met name in boter, was er in Balk een goede welstand. Dankzij deze welvaart bezit het dorp een prachtig Raadhuis (1615) met hoog bordes en wapendragende leeuwen. Het karakteristieke dorp kreeg bekend-heid in de letterkunde omdat Herman Gorter hier zijn beroemde gedicht “Mei” schreef.

LemmerVoor Lemmer heeft het water altijd al een belangrijke rol gespeeld. In de middel-eeuwen waren er in Lemmer regelmatig veldslagen; men probeerde via de haven van Lemmer Friesland binnen te komen. In de 17e en 18e eeuw werd Lemmer een havenplaats voor de Oostzeevaart. Een eeuw later was het alleen nog een vissers-haven. Tegenwoordig speelt het water nog steeds een grote rol voor Lemmer. Veel vracht-verkeer en pleziervaart passeren de Prinses Margrietsluis, de poort tussen het IJs-selmeer en de Friese Meren. Het voormalige vissersdorp is de afgelopen decennia uitgegroeid tot een vakantieoord met allure. Vanuit Lemmer wordt ook het Friese boezemwater op peil gehouden. Even buiten het dorp staat het Ir. D. F. Woudagemaal. Dit is het grootste nog in werking zijnde stoomgemaal van Europa.

7

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

RijsterbosHet eerste aanzicht van het bos heeft iets majestueus. De forse, 250 jaar oude beuken, zijn gezichtsbepalend voor het Rijsterbos. De lange rechte en soms brede lanen roepen een wat eentonig beeld op, maar de afwisseling in dichte en open begroeiing heft dat gevoel weer op. Het Rijsterbos werd reeds in de 17e eeuw aangelegd als onderdeel van een landgoed en de bomen werden geplant in barokstijl. Dat wil zeggen, het werd onderverdeeld in moten door lange rechte lanen en dwarspaden. In de loop der eeuwen groeide het uit tot wat het nu is. Een landgoed met eindeloos lijkende statige lanen op een heerlijk gol-vend terrein. Waar kanjers van beuken en zomereiken de wandelaar imponeren. Van oorsprong bestond dit deel van Gaasterland uit heide. Nu is de beplanting gevarieerd: er is loof- en naaldhout en eikenhakhout. De bossen zijn door de mens op heuvelachtige heide aangelegd. In de tweede helft van de 17e eeuw kocht Hiob de Wildt grond in de omgeving van Rijs. Hij liet er een buitenplaats bouwen en zijn nakomelingen lieten de gekochte grond ontginnen, deels tot bossen, deels tot korenvelden. De bossen zijn aangelegd als eikenhakhout; dat werd om de 10 à 12 jaar geveld. Het hakhoutbedrijf bestaat nu niet meer. Sinds 1930 zijn de meeste bossen dan ook omge-vormd tot opgaand bos waarin loof- en naaldhout elkaar afwisselen.

GalamaDammenDeze naam heeft niets met “madammen” te maken, zoals vreemdelingen wel eens denken. Voor 1835 werden de oevers van het water tussen de Morra en de Fluessen met dammen aan elkaar verbonden. Het waren de dammen van de familie Galama, een adelijk geslacht uit Koudum, die vooral in de late Middeleeuwen een belangrijke rol speelde. Vandaar die naam dus. In 1835 kwam er een draaibrug. Ook was er lange tijd een keersluis ter plaatse in de Koudumer Slaperdijk. De oude brug werd onder-tussen vervangen door een moderne ophaalbrug en op dit moment bestaat de ver-binding tussen de Morra en de Fluessen uit een aquaduct. Er is nog meer veranderd op de GalamaDammen. Op de plaats van de huidige uitspanning stond eens een grote karakteristieke herberg annex boerderij. Deze is helaas in de nacht van 14 op 15 april 1945 door brand verwoest. Verder wordt nog verteld over de GalamaDam-men dat de klokken van het St. Odulphusklooster vlakbij in het meer liggen en deze zouden soms op de “Dammen” te horen zijn.

Roode Klif Aan de kust vindt men kenmerkende kliffen, dat zijn hoogten van keileem. Een bijzondere klif is het Roode Klif bij Warns. Hier vindt men een een grote zwerfkei.Nog elk jaar wordt bij deze zwerfkei/gedenksteen in september de Slag bij Warns herdacht. In 1345 voer graaf Willem IV met zijn Hollandse manschappen van-uit Enkhuizen naar Friesland. Bij Warns kwamen de graaf en de ridders in een gevecht met de Friezen om het leven. Omdat de graaf geen kinderen had, kwam zo een einde aan de grafelijke aanspraken op Fries-land. De Friezen hadden voor hun vrijheid gevochten. De gedenksteen bij het Roode Klif herinnert nog aan die strijd van de Friezen tegen de Hollanders met het opschrift “Leaver dea as slaef” (Liever dood dan slaaf ). In de vorige eeuw had het ongeveer negen meter hoge klif een steile wand van roodachtig keileem. Die kleur gaf het klif zijn naam. Tussen 1893 en 1896 is die wand, helaas, glooiend gemaakt en van graszoden voorzien. Zo is het Roode Klif nu al jarenlang groen.

LaaksumTussen de kliffen langs de IJsselmeerkust ligt plotseling een klein pittoresk vissershaventje. Vóór de afsluiting van de Zuiderzee ken-de Laaksum een rijke periode. Tientallen visserschepen hadden er hun thuishaven. In de 16e eeuw voeren de Laaksumer vissers op bot naar Vrouwenzand. Nu wordt het haventje van Laaksum de kleinste haven van Europa genoemd.

BakhuizenBakhuizen is vanouds één van de weinige rooms-katholieke cen-tra in Friesland; de kerk in Bakhuizen is gewijd aan Sint Odulphus die in deze streken het evangelie predikte. Het dorp is gelegen op één van de “gaasten” (hoogtes) die het gebied rijk is. Het Bakhuis-ter Heech is bekend om het prachtige uitzicht over het groene weidelandschap en het IJsselmeer. Voor de kust ligt het natuurge-bied de Mokkebank. Vanuit de op palen geplaatste kijkhut heeft men een prachtig uitzicht.

De MorraMeren en plassen zijn veelal te vinden in gebieden waar gletsjers werkzaam zijn ge-weest. Een voorbeeld hiervan is de Morra, dat gelegen is in een oud gletsjerdal. Naar men aanneemt is de Morra het oudste Friese meer. Het natuurgebied de Vogel-hoek wordt van de Morra gescheiden door een dam. Het terrein bestaat voornamelijk uit water, moeras en rietland.

HemelumDe grond waarop het dorpje Hemelum ligt is al eeuwenoud. Het is een zandrug van 6 meter boven NAP, ontstaan in de IJstijd als uitloper van de Morrawal die door het pakijs uit Noord-Europa tot in Friesland vooruit geschoven werd. Toen rond 1500 het water van de Zuiderzee steeds dreigender rond Stavoren woelde, trok-ken de monniken van het St. Odulphusklooster naar Hemelum.

MolkwerumMolkwerum is een voorbeeld van een dorp dat zijn betekenis en rijk-dom heeft verloren, maar niet zijn lieflijkheid. Het was vroeger een dorp van zeevaarders en beschikte zelfs over een eigen vloot. In het dorpje woonden een aantal schip-pers van de grote vaart. Door de vele handel met andere landen had Molkwerum, net als Hindeloopen, een eigen taal, klederdracht en schilderkunst. Het zeevaarders-dorp was samengesteld uit tal van eilandjes en smalle grachtjes, waarover vele bruggetjes lagen. Molkwerum was in de 17e en 18e eeuw bekend als het Friese Dool-hof of ook wel als het Venetië van het Noorden.

Ten zuiden van Koudum

8

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Ten noorden van Koudum

Ten noordwesten van Koudum

WaardenHet gebied boven Koudum, langs de IJsselmeerkust richting Makkum, heeft een geheel eigen karakter. Buitendijks ligt een aaneenschakeling van “waarden”. De waarden zijn ontstaan na aanleg van de Afsluitdijk. Door het wegvallen van eb en vloed werd de zoute zee geleidelijk aan een zoet meer en de waterstand zakte. Dat had tot gevolg dat de zandplaten voor de kust vrijwel droog kwamen te liggen. Een gedeelte ontwikkelde zich tot natuurgebied en een ander deel werd als cultuurland ingericht. Nu is het een zeer gevarieerd gebied met graslanden, rietvelden, moerassen, schelpenbaken en dichte be-groeiing. Omdat het gebied zulke grote natuurwaarden herbergt, werd het in 1991 als natuurmonument aangewezen. Het natuurmonument is vooral voor tal van vogelsoorten erg belangrijk. Duizenden vo-gels ruien, rusten, broeden en eten in dit uitgestrekte natuurgebied. Het gebied heeft zo’n grote aantrekkingskracht op vogels omdat er voldoende voedsel is, weinig versto-ring en omdat er vele ondiepten en zandbanken zijn.

It HeidenskipOndanks de verspreide bebouwing, is het een hechte gemeen-schap met veel verenigingen op velerlei gebied. Rust, ruimte en natuur zijn de smaakmakers van it Heidenskip. De kern van it Hei-denskip wordt Brânburren genoemd. Jaarlijks worden hier kam-pioenswedstrijden van het fierljeppen gehouden en opvallend zijn de fierljepschansen.

Dorpen van de Aldfaers Erf Route:Ferwoude, Exmorra, Allingawier en Piaam“Aldfaers Erf” is fries voor het erfgoed van onze voorvaderen. U kunt het zien en beleven in de vier dorpen – Exmorra, Allingawier, Ferwoude en Piaam – die samen de unieke museumroute “Aldfaers Erf” vormen. De route geeft een beeld van het leven en werken van het Friese boe-rengezin uit de 19e eeuw. In Exmorra staat een ouderwets kruidenierswinkeltje met blikken, trommels en voorraadpotten. Achter het winkeltje staat een dorpsschooltje (1885). De mu-seumboerderij “De Izeren Kou” in Allingawier is geheel in stijl ingericht. Het voorhuis met de opkamer, de melkkamer, de kaasmakerij en de stallen. De timmermanswerkplaats in Ferwoude dateert uit 1845. Enkele boerderijen, een 13e eeuws kerkje en een museum groeperen zich in Piaam. Het Fûgelhûs is een natuurhistorisch museum, dat een beeld geeft van het leven van vogels die o.a. op de buitenwaarden vlakbij Makkum voorkomen.

MakkumMakkum zou zonder twijfel de 12e stad kunnen zijn in de provin-cie Friesland. Makkum heeft een stedelijke structuur uit de eerste helft van de 17e eeuw met statige koopmanshuizen en rijk ver-sierde woningen. Door haar ligging aan de kust was Makkum van oudsher een haven- en vissersplaats en het centrum van de aar-dewerkindustrie. Er waren o.a. steenfabrieken, panwerken, hout-, olie-, papier- en pelmolens, scheepswerven en meer dan 100 kalkovens. De grote scheepvaartactiviteiten zijn door de verzan-ding van de Zuiderzee verdwenen, maar scheepsbouw en pro-ductie van aardewerk en tegels vormen nog steeds de belangrijk-ste plaatselijke industrieën. Nog altijd is Makkum beroemd om het drie eeuwen oude aardewerk van de familie Tichelaar (een “tichelaer” was een tegelschilder).

HeegIn het oude centrum getuigen vele historische panden en gevels aan het interna-tionale handelsverleden van dit dorp. Heeg kreeg na 1660 bekendheid door zijn palinghandel op Londen. Volgens een oud recht konden palingschepen uit Heeg tussen Tower en Billings Gate aanmeren. Sommige oude gevels roepen nog herin-neringen op aan deze oude tijd en de roemruchte historie van deze nering komt opnieuw tot leven in het plaatselijk bezoekerscentrum “De Helling”. Het tegen-woordige Heeg, gelegen tussen de prachtige poelen en plassen, is als watersport-gebied met recht uniek te noemen. Door haar ideale ligging (aan het Heegermeer en centraal in het Friese Merengebied) is Heeg uitgegroeid tot één van de grotere watersportplaatsen van Friesland. In de zomermaanden biedt de winkelstraat een promenade-achtige aanblik met veel flanerende watersporters gehuld in kleurige zeiljacks.

Elahuizen-Oudega-KolderwoldeWatersportdorp Elahuizen vormt met de nog kleinere dorpen Oudega en Kolder-wolde een lint van woningen en bedrijven aan de oostoever van de Fluessen. Mensen uit Elahuizen voeren vroeger op koopvaardijschepen van het welvarende Hindeloopen. Andere welgestelde dorpelingen hadden aandelen in de schapen. Op de plaatselijke school, nu dorpshuis, herinnert het dorpswapen, afkomstig uit de 15e eeuw, aan de periode van de zeevaart.

GaastmeerTegenwoordig is Gaastmeer vooral bekend door de watersport, maar tot 1933 leefden de bewoners van Gaastmeer voor een groot deel van de palinghandel. Van hieruit voe-ren, net als vanuit Heeg, de palingaken op Londen. Wanneer u een wandeling door het dorp maakt, vindt u nog enkele huisjes uit dit roemrijke palingverleden. Gaastmeer biedt vooral de rustzoekende vakantieganger vele mogelijkheden. Het leent zich uitstekend voor het maken van kano- of sloepentochten over de vele poe-len en plassen rond Gaastmeer zoals het Gaastmeer, de Ringwiel, het Zandmeer en de Idzegaaster Poelen. Al varende ontdekt u de schoonheid van de omliggende natuur.

WoudsendDankzij de gunstige ligging van Wouds-end tussen het Slotermeer en de Fluessen en op betrekkelijke korte afstand van de Gaasterlandse bossen, wordt door het dorp aantrekkingskracht uitgeoefend op water-sporters. In de zomermaanden heerst er in Woudsend een gezellige drukte als gevolg van het toerisme. De veelal smalle straat-jes, met alleraardigste doorkijkjes, vormen een fraai decor. Een dorpswandeling door het historische Woudsend kan van harte aanbevolen worden, waarbij de houtzaag-molen “De Jager” en de korenmolen “Het Lam” zeker een bezoekje waard zijn.

9

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Oud

ega

Oud

ega

(W)

Oud

emird

um

Bak

huiz

en

Gaa

stm

eer

Hom

mer

ts

Dijk

en

Don

ia

Elah

uize

n

Folle

ga

Har

ich

Hem

elum

Hin

delo

open

Idze

ga

It H

eide

nski

p

Idsk

enhu

izen Eest

erga

Jutr

ijp

Kold

erw

olde

Kouf

urde

rrig

eLa

ngw

eer

Lege

mee

r

Mol

kwer

um

Mirn

s

Nije

mird

um

Nijh

uizu

m

Rijs

Ruig

ahui

zen

Sand

firde

n

Smal

lebr

ugge

Sond

el

Stav

oren

Tero

ele

Tjer

kgaa

st

Wou

dsen

d

War

ns

Wijc

kel

Indi

jk

Ypec

olsg

a

Ald

egea

Ald

egea

(W

)

Ald

emar

dum

Bak

huze

n

De

Gaa

stm

ar

De

Hom

mer

ts

Dik

en

Dun

e g

Eala

huze

n

Folle

gea

Him

mel

um

Hyl

pen

Idze

gea

Jiske

nhuz

en Jiste

rgea

Jutr

yp

Kold

erw

âlde

Lang

war

Lege

mar

Mol

kwar

Mur

ns

Nije

mar

dum

Nijh

uzum

Riis

Rûge

huze

n

Sânf

urd

Smel

brêg

e

Star

um

Tsje

rkga

ast

Twel

linge

a

Wâl

dsei

n

Wik

el

Yndy

k

Ypek

olsg

ea

Wor

kum

War

kum

Hee

gH

eech

Bal

k

Lem

mer

Slot

en

De

Lem

mer

Slea

t

Koud

um

Wei

slea

t

Idze

geas

ter

Poel

Skût

elpo

el

Pals

epoe

l

Anj

ewie

l

Ald

hôf

Jent

sje

Bra

ndem

ar

Aan

tLi

uwes

poel

De

Bre

kken

De

Gea

u

Hof

mar

Jiske

nhús

ter

Mar

Noa

rder

ie

Rint

sjep

oel

Sond

eler

Leie

n

Urs

ulap

oel

It S

win

Wyl

de-

mer

k

Tsje

rkeh

op

Flak

keB

rekk

en

De Grûns

Ring

wie

l

De

Hop

Sânm

ar

It Piel

Swar

teW

âlde

De

Oar

den

Ald

karr

e

Kuila

rt

-

It S

ân

Fûge

lhoe

ke

De

Hol

ken

WarkumerTrWide Wimerts

De Ie

Jelte

slea

t

De

Wel

le

Joha

n Fr

isok

anaa

l

It So

al

Prinses Margrietkanaal

Wijde Wijmerts

Wel

lesl

oot

Jelte

sloo

t

WorkumerTre

Het Z

ool

De Ee

De Luts

joo

De Grons

Weg

sloo

t

Idze

gaas

terp

oel

Schu

ttel

poel

Koev

orde

rm

eer

Lang

wee

rder

-w

iele

n

Ane

wie

l

Oud

hof

Jent

jem

Gro

ote

Brek

ken

Bran

dem

eer

De

Gee

uw

Hof

mee

r

Idsk

enhu

iste

rm

eer

Noo

rder

Ee

Slot

erm

eer

Het

Zw

in

Kerk

ehop

Oud

egaa

ster

brek

ken

Zand

mee

r

Gro

ote

Gaa

stm

eer Fl

uess

en

Hee

germ

eer

Zwar

teW

oude

Oor

den

Oud

-Kar

re

‘t Z

and

Voge

lhoe

k

De

Kûfu

rd

Lang

war

der

Wie

l

De

Mor

ra

Slea

ttem

er M

ar

Ald

egea

ster

Bre

kken

De

Flue

zen

Heg

emer

Mar

Gru

tte

Gaa

stm

ar

Gru

tte

Bre

kken

8840

0022

Kaa

rt 0

7 A

3 ui

tsne

de.in

dd

118

-04-

2007

16

:27:

19

Plattegrond Omgeving KoudumBron: www.routezuidwestfriesland.nl

10

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Fietsroutes Het gebied rondom Koudum is een aaneenschakeling van weidse landschappen om de talloze meren, vaarten en sloten, een prachtig bosgebied, inge-sloten door de IJsselmeerdijk en gestoffeerd met tientallen kleine en iets grotere, vaak pittoreske dorpen en steden. Je kunt er eindeloos fietsen, want de regio Zuidwest-Friesland heeft het langste fietspadennet per vierkante kilometer van Nederland en diverse pontjes zetten u over wanneer het water een blokkade vormt op uw tocht. Op de recepties van de Kuilart Recreatie en Hotel Galamadammen vindt u diverse fietsroutes. Hier volgen er een paar:

1. Vertrek vanaf knooppunt 10 en ga naar knooppunt 11 gedurende 0.6 km.2. Ga naar knooppunt 94 (Onderweg, Koudum) gedurende 2.3 km.3. Ga naar knooppunt 95 (Zijl, Koudum) gedurende 1.2 km.4. Ga naar knooppunt 96 (Madenlaan, Hindeloopen) gedurende 4.7 km.5. Ga naar knooppunt 19 (Lange Leane, Workum) gedurende 1.2 km.6. Ga naar knooppunt 20 (Aldedyk, Workum) gedurende 3.0 km.7. Ga naar knooppunt 22 (Suderséleane, Workum) gedurende 0.2 km.8. Ga naar knooppunt 17 (Merk, Workum) gedurende 0.9 km.9. Ga naar knooppunt 4 (Prystershoek, Workum) gedurende 1.0 km.10. Ga naar knooppunt 6 (Nijhuzumerdyk, Workum) gedurende 1.5 km.11. Ga naar knooppunt 9 (Horstweg, Parrega) gedurende 4.0 km.12. Ga naar knooppunt 10 (Horstweg, Parrega) gedurende 0.4 km.13. Ga naar knooppunt 11 (Himdyk, Tjerkwerd) gedurende 2.5 km.14. Ga naar knooppunt 5 (Harlingerstraat, Bolsward) gedurende 4.1 km.15. Ga naar knooppunt 6 (Dijkstraat, Bolsward) gedurende 0.2 km.16. Ga naar knooppunt 5 (Harlingerstraat, Bolsward) gedurende 0.2 km.17. Ga naar knooppunt 1 (Oude Rijksweg, Bolsward) gedurende 0.6 km.18. Ga naar knooppunt 3 (Vierhuizen, Allingawier) gedurende 5.2 km.19. Ga naar knooppunt 7 gedurende 3.5 km.20. Ga naar knooppunt 2 (Aaltjemeerweg, Ferwoude) gedurende 2.7 km.21. Ga naar knooppunt 1 (Buren, Ferwoude) gedurende 1.5 km.22. Ga naar knooppunt 22 (Suderséleane, Workum) gedurende 4.4 km.23. Ga naar knooppunt 20 (Aldedyk, Workum) gedurende 0.2 km.24. Ga naar knooppunt 19 (Lange Leane, Workum) gedurende 3.0 km.25. Ga naar knooppunt 96 (Madenlaan, Hindeloopen) gedurende 1.2 km.26. Ga naar knooppunt 95 (Zijl, Koudum) gedurende 4.7 km.27. Ga naar knooppunt 94 (Onderweg, Koudum) gedurende 1.2 km.28. Ga naar knooppunt 11 gedurende 2.3 km.29. Ga naar knooppunt 10 gedurende 0.6 km.30. u bent nu op uw eindpunt bij knooppunt 10

Tip: Breng ook een bezoek aan het Jopie Huisman Museum, Noard 6, Workum

1. Vertrek vanaf knooppunt 10 en ga naar knooppunt 9 (Flinkeboskje, Hemelum) gedurende 1.7 km.2. Ga naar knooppunt 35 (Harichsterdyk, Harich) gedurende 5.7 km.3. Ga naar knooppunt 34 (Harichsterdyk, Harich) gedurende 0.8 km.4. Ga naar knooppunt 33 (Stinsenwei, Harich) gedurende 1.9 km.5. Ga naar knooppunt 29 (Wilhelminastraat, Balk) gedurende 1.2 km.6. Ga naar knooppunt 28 (Houtdyk, Harich) gedurende 1.7 km.7. Ga naar knooppunt 27 (De Bremer Wyldernis, Ruigahuizen) gedurende 2.5 km.8. Ga naar knooppunt 21 (Sminkewei, Oudemirdum) gedurende 3.6 km.9. Ga naar knooppunt 20 gedurende 0.0 km.10. Ga naar knooppunt 22 (De Alde Buorren, Oudemirdum) gedurende 2.2 km.11. Ga naar knooppunt 23 (Jan Schotanuswei, Oudemirdum) gedurende 0.2 km.12. Ga naar knooppunt 16 gedurende 0.7 km.13. Ga naar knooppunt 17 (Marderleane, Rijs) gedurende 2.2 km.14. Ga naar knooppunt 14 (Mientwei, Rijs) gedurende 0.5 km.15. Ga naar knooppunt 13 (Wite Burch, Hemelum) gedurende 1.0 km.16. Ga naar knooppunt 9 (Flinkeboskje, Hemelum) gedurende 1.4 km.17. Ga naar knooppunt 10 gedurende 1.7 km.18. U bent nu bij bestemming 10.

Tip: Kopje koffie? Kijk eens bij HCR Teernstra in Balk, Van Swinderenstraat 69

Knooppunt fietsroute van “Vakantiepark De Kuilart naar Workum” (ca. 60 km)

Knooppunt fietsroute van “Vakantiepark De Kuilart naar Balk” (ca. 29 km)

Fietsroutenetwerk“Fietsen van knooppunt tot knoopunt!”

Nieuw op De Kuilart: verhuur van E-Bikes om zorgeloos het Friese Merengebied te verkennen!

11

10

10

11

94

9

95

35

96

34

19

33

20

29

22

17

28

4

27

6

21

9

20

10

22

11

23

5

16

6

17

5

14

1

13

3

9

7

10

2

1

22

20

19

96

95

94

11

10

Voor mooie fietstochten is er een fietsroutenetwerk opgezet. Het fietsroute-netwerk is een eenvoudig systeem waarmee u zelf eindeloos routes kunt maken. Via genummerde borden fietst u van knooppunt naar knooppunt waarbij u zelf de lengte en route kunt bepalen. Bij ieder knooppunt staat een informatiebord met de overzichtskaart voorzien van toeristische informatie.Hoe werkt het?• De fietsroute kaart met de knooppunten is verkrijgbaar bij de receptie

van Vakantiepark De Kuilart.• Op de fietsroutekaart ziet u verschillende nummers. Dit zijn de zoge- naamde knooppunten.• De afstand tussen de knooppunten is op de fietsroutekaart

aangegeven.• Onderweg volgt u de genummerde borden waarmee u van knooppunt

naar knooppunt kunt fietsen.• Bij elk knooppunt kunt u kiezen in welke richting u uw route wenst te

vervolgen.• U bepaalt zelf de route en het aantal kilometers dat u wilt fietsen.Krijgt u onderweg de smaak van het fietsen in Zuidwest Friesland te pakken en wilt u de tocht uitbreiden? Pak dan even de kaart of kijk op het overzichtsbord, en voeg enige knooppunten aan uw route toe. Net zo eenvoudig kunt u tijdens de fietstocht uw routeplan inkorten, zodat u bijvoorbeeld meer tijd heeft voor een kopje koffie met zelfgemaakt appelgebak op dat gezellige terrasje aan het water.

Meer dan 20 verhuurpunten, verspreid over de regio, verhuren E-bike

Fryslân electrische fietsen. Moeiteloos genieten van de weidsheid van het

Fries Merengebied. Trappen langs meren, vaarten, bossen en kliffen.

Rusten en opladen op een van de talloze mooie plekken in het gebied.

U huurt al een e-bike voor € 20,00 per dag en een hele week voor € 100,00.

De e-bikes zijn te reserveren via de receptie van

De Kuilart. Telefonisch bereikbaar via 0514-522221.

Meer informatie vindt u op: www.e-bikefryslan.nl

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Fiets- en wandelroutes Wandel- of fietsroute De Wyldemerk - Oudemirdum - 20 km

12

Ronde van Bakhuizen - Rijs - 22 km

Rijs - Hemelum - Scharl - Laaxum - Mirns - RijsDe omgeving van Bakhuizen staat in deze route centraal. Het dorp ligt op een keileemheuvel die is ontstaan tijdens de Riss-ijstijd en wordt al in 1412 ge-noemd. Tijdens deze route komt u ook onder meer door het dorpje Hemelum. Hemelum is een klein en dynamisch dorp, gelegen aan het Morra-meer in het glooiende Gaasterlandse landschap.

Routebeschrijving1. Start bij “de Freule van Swinderenlaan” in Rijs.

Rijs bezit 170 ha. bos. In dit Rijsterbos staat het Vredestempeltje, ter nagedach-tenis aan de verbanning van Napoleon naar Elba en Nederland bevrijd van de Franse heersers. Het enige hunebed, een zogenaamde steenkist, van Friesland staat eveneens in het Rijsterbos.

3. De “Freule van Swinderenlaan” gaat over in de “Mientwei”. 4. Ga op de T-splitsing rechtsaf, en volg het “Flinkeboskje”.5. Sla linksaf het bospad in. 6. Blijf het bospad volgen tot aan het “Morrapaed”

In Hemelum staat De Stekkenplek, koffie, thee en kadotuin van de familie de Boer en familie van der Wal. In deze mooie tuin, kunt u lekker uitrusten onder het genot van een kop koffie, thee of een ijsje op één van de fraai aangelegde terrassen. Voor een souvenier kunt u terrecht in de kadowinkel, waarin de families verschillende ambachtelijke producten verkopen.

8. Het “Morrapaed” gaat over in de “Buorren”. 9. Ga op de kruising rechtsaf, en volg de “De Soal”. 10. De “Soal” gaat over in de “Himmelumerdyk”.

Dichtbij Warns, op het Rode Klif, vindt ieder jaar in september de herdenking plaats aan “de slag om Warns”. Nu ligt er ter nagedachtenis aan deze slag, op het Rode Klif een zwerfkei met daarop de tekst: “Leaver dea as sleaf” (liever dood dan slaaf).

12. Ga op de T-splitsing linksaf, en volg de “Buorren”. 13. Sla rechtsaf de “Skarlerdyk” op. 14. Blijf de “Skarlerdyk” volgen.

Scharl telt slechts een paar boerderijen en huizen, gebouwd rond het kerkhof. In plaats van een kerk heeft dit dorp een klokkenstoel. De klok stamt uit 1597.

16. Ga op de T-splitsing linksaf, en volg de “Laaksum”.

Laaksum is een klein dorp, bestaande uit 11 huizen en 1 boerderij. Al eeuwen-lang wordt er vanuit het kleine vissersdorpje op bot gevist. Sinds 2009 is ‘de Laaksumer bot, een officeel erkend streekproduct.

18. De “Laaksum” gaat over in de “Wieldyk”. 19. Sla rechtsaf de “Mumserdyk” op. 20. Sla linksaf de “Murnserleane” in.

Het Mirnserklif biedt uitzicht over de vroegere Zuiderzee. En als het helder weer is, kunt u vanaf het Mirnserklif Enkhuizen zien liggen. Begin achttiende eeuw had het dorp nog een eigen kerk. Rond de 50er jaren van de achttiende eeuw is deze kerk afgebroken en vervangen door een klokkenstoel. Deze klokkenstoel is in de Tweede Wereldoorlog door een bommenwerper verwoest. De huidige klokkenstoel dateert dan ook van na de Tweede Wereldoorlog.

22. Blijf de “Murnserleane” volgen tot aan het kruispunt. (eindpunt)

Deze wandel- of fietsroute is ongeveer 20 kilometer lang. U start bij Vakantie-park De Kuilart in Koudum, en vervolgt uw weg naar het dorpje Oudemirdum en ziet onderweg een deel van het meertje de Wyldemerk. Het Informatiecen-trum Mar en Klif in Oudemirdum ligt vlak aan de route en is zeker een bezichti-ging waard.

Routebeschrijving1 Start bij De Kuilart.2 Sla linksaf de “Galamadammen” in.3 Na, ca. 300 meter sla rechtsaf naar de “Poelspaed”. U fietst onder een fietstunnel door. 4 Na ca. 100 meter sla linksaf richting “Morrapaed/Vangdijk”.5 Na ca. 550 meter weer links aanhouden naar de “Morrapaed/Vangdijk”.6 Na ca. 280 meter (u ziet een rotonde) rechtdoor op “Flinkeboskje”.7 Na 1,5 km sla rechtsaf op de “Flinkeboskje”8 Na 260 meter sla linksaf op de “Mientwei”.9 Weg vervolgen naar “Freule van Swinderenlaan”.10 Weg vervolgen naar “Marderleane”.11 Weg vervolgen naar “Jan Schotanuswei”.12 Sla linksaf naar de “Alde Buorren”.13 U bent aangekomen op de “Brink”, waar de VVV van Oudemirdum zich bevindt.

Oudemirdum heeft vanaf het jaar 850 verschillende namen gekend. In 850 heette het dorp Meretha, daarna Merthen, Maerdum, Merthum, Mirdum en sinds 1329 Oudemirdum. De oude dorpskern, uit de Late Middeleeuwen, werd gevormd door de Brink, de Alde Buorren en de Kerk. De straatnamen zult u nog herkennen, wanneer u door Oudemirdum komt. De bossen rondom Oudemir-dum staan niet alleen bekend om de mooie wandelpaden, maar ook om de aanwezigheid van de das. In de bossen van Gaasterland zijn 20 dassenburch-ten.

15 Vervolg uw weg vanaf de VVV en ga op de kruising rechtsaf en volg de “Kerkstraat”.16 Sla linksaf het “Wyldpaed op.17 Het “Wyldpaed” gaat over in het “schelpenpad”.18 Blijf het pad volgen tot aan de blauwe paaltjes route.19 Blijf de blauwe paaltjes route volgen.20 Volg de “Kooilaan”.21 Ga op de kruising rechtdoor.22 Steek de brug over.23 Ga op de kruising linksaf, en volg de “Wyldemerkwei”.24 Blijf de “Wyldemerkwei” volgen tot aan het informatiebord De Wyldemerk.

De Wyldemerk is een uniek en gevarieerd natuurgebied. Door de zandwinning uit het natuurgebied, voor de weg tussen Balk en Koudum, zijn er vele plassen ontstaan. In het natuurgebied huizen op dit moment 34 verschillende libellen-soorten. Zij kunnen op de Wyldemerk overleven doordat het gebied een grote variatie aan watersoorten heeft. Het natuurgebied de Wyldemerk had tussen 1954 en 1969 een totaal andere functie. Het terrein diende als opvangkamp voor honderden Molukkers. De Molukkers hadden gediend in het Nederlands Indisch Leger, maar na de onafhankelijkheid van Indonesië konden of moch-ten zij niet in Indonesië blijven.

25 Sla linksaf het fietspad op.26 Ga op de kruising rechtdoor, en volg de “Oude balksterweg” 27 Ga op de kruising rechtdoor, en volg het zandpad. 28 Ga op de kruising linksaf, en volg de witte paaltjes. 29 Ga op de kruising rechtsaf, en volg de “Kooilaan”. 30 Ga op de T-splitsing linksaf, en volg de “Fonteinwei”.31 Blijf de “Fonteinwei” volgen. 32 U bent weer terug op de “Brink” u kunt dezelfde route als de heenreis weer terug fietsen om weer op De Kuilart uit te komen.

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland 13

Wandel-, auto- en vaarroutes

Auto Route “de Hanze route“ (30 km)

Wandelroute “Paddestoelenpad” 1 km

1. Start bij VVV in “Bolsward”. 2. Blijf de “Dijkstraat” volgen tot aan de N359.3. Ga op de kruising linksaf, en volg de N359.4. Blijf de “Sudergoawei” volgen tot aan “Workum”. 5. Ga op de kruising rechtsaf, en volg de “Trekwei”. 6. De “Trekwei” gaat over in de “Prystershoek”. 7. De “Prystershoek” gaat over in het “Noard”. 8. Het “Noard” gaat over in de “Merk”. 9. De “Merk” gaat over in het “Sud”.10. Sla linksaf de “Lynbaen” in.11. Sla rechtsaf de “Snakkerburren” in. 12. Ga op de kruising rechtsaf, en volg de “Lynbaen”.13. Ga op de kruising rechtsaf, en volg de “Hearewei”. 14. Ga op de kruising rechtdoor, en volg de “Hylperdijk”. 15. De “Hylperdijk” gaat over in de “Lange Leane”. 16. Ga op de kuising rechtsaf, en volg de “Oosterdijk”. 17. De “Oosterdijk” gaat over in het “Oost”. 18. Het “Oost” gaat over in de “Dijkweg”. 19. De “Dijkweg” gaat over in de “Westerdijk”. 20. De “Westerdijk” gaat over in de “Sedyk”. 21. Ga op de kruising linksaf, en volg het “Seleantsje”. 22. Sla rechtsaf de “Westerich” in. 23. Ga op de T-splitsing linksaf, en volg de “Nei de Knekkeren”. 24. Sla vervolgens rechtsaf en volg de “Wymerts”. 25. De “Wymerts” gaat over in de “Noardermar”, dat is rechtdoor bij de eerste

T-splitsing. 26. Pas bij “Warns” gaat u rechts de “Noardermar” op bij de tweede T-Splitsing.27. De “Noardermar” gaat over in de “Koeweg”. 28. De “Koeweg” gaat over in de “Kooijweg”. 29. Ga over het spoor en ga met de bocht mee naar links.30. Sla linksaf de “Kooijweg” in. 31. U komt uit achter het station van Stavoren, dit is uw eindbestemming.

Het paddenstoelenpad ligt in het Rijsterbos. De bedoeling hiervan is om kin-deren op een speelse manier wegwijs in de natuur te maken. Het pad bestaat uit een aantal gekleurde paddenstoelen. Aan elke paddenstoel is een opdracht verbonden. De duur van het paddenstoelenpad is ongeveer 30 tot 45 minuten. Doordat het pad rondloopt, hoeft u geen broodkruimeltjes te strooien: u komt altijd weer bij dezelfde paddenstoel terecht.

Start bij het bedrijfsgebouw van It Fryske Gea in “Rijs”, vlakbij het parkeerterrein aan de Marderleane.

Vaarroute “Fluessen – Luts“ (33 km)

1. Begin bij Vakantiepark De Kuilart.2. Vaar de haven uit en ga linksaf de “Oorden” op.3. Vaar rechtdoor richting het dorp “Elahuizen” en vaar de “Fluessen” op. 4. “Elahuizen” is een samenstelling van het voormalig zelfstandige dorp

“Nijega” en “Elahuizen”. Beide dorpen waren een dun bevolkte streek, met zeer verspreide bebouwing. Midden tussen de beide dorpen stond een zuivelfabriek. Tegenwoordig heeft men op de plaats van de fabriek het grootste deel van de waterrecreatie voorzieningen geconcentreerd. In 1825 heeft het water veel van de oude huizen en boerderijen vernield.

5. Vaar door richting “Heegermeer”.6. Vaar rechtsaf de “Woudsender Rakken” op.7. “Woudsend” is een modern watersportdorp, met vele terrasjes aan het

water en aanlegplaatsen midden in het dorp. In het centrum van het dorp vindt u de oude charme van het zeedorp nog aan. De steegjes, doorkijk-jes, monumentale panden en twee ambachtelijke molens, waarvan Molen het Lam nog steeds uw meel maalt, beïnvloeden de charme positief.

8. Ga rechtsaf onder de brug door en vaar richting het “Slotermeer”.9. Ga rechtsaf richting “Balk”.10. Van de 15e tot de 18 eeuw is “Balk” enorm gegroeid dankzij de zuivel en

dan met name de boter handel. “Balk” was in die tijd, samen met “Sloten” het handelscentrum. Het historische centrum van het dorp heeft een beschermd dorpsgezicht. Op de hoek van de Dubbelstraat staat het raad-huis. Het raadhuis heeft een hoog bordes met schildhoudende leeuwen. Op de gevel van het gebouw staat de stichtingsdatum 1615 in de meest fraaie ankers met krullen. Zo fraai en sierlijk dat het jaartal bijna niet meer te lezen is.

11. Vaar richting “Balk” over de “Luts”. 12. Vaar richting “Ruigahuizen” over de “Luts”. 13. Achter de Coenederssingel wacht u een verrassing. De lange oprijlaan

brengt u naar De Mottenkamp. Een oorspronkelijk jachthuis, met een witte buitenkant die een stijl heeft waarbij het neoclassicisme overheerst. De Mottenkamp heeft in het vooraanzicht twee vleugels met in het midden een hoger middengebouw. De drie gebouwen zijn voorzien van fraaie artdeco.

14. Vaar richting “Van Swinderenvaart” over de “Luts”. 15. Blijf de “Luts” volgen.16. Steek de “Van Swinderenvaart” over en vaar richting de “Spookhoekstervaart”.17. Vaar rechtsaf de “Spookhoekstervaart” op.18. Blijf de “Spookhoekstervaart” volgen. 19. Ga rechtsaf de “Rijstervaart” op en volg deze tot de “Oud Karre”. 20. Houd vervolgens links aan tot u weer bij het beginpunt bent.

In 2014 is besloten om de KunstRoute eenmaal in de 2 jaar te organiseren. De reden hiervoor is om de amateurbeeldhouwers voldoende tijd te bieden een of meerdere beelden van hoge kwaliteit beschikbaar te stellen. Voor 2015 heeft de commissie KunstRoute Koudum weer gezocht naar een route door een mooi stukje van Koudum, waardoor de bezoekers een nieuwe indruk kunnen krijgen van ons mooie dorp. Bij het uitkomen van deze toeristische informatiekrant is de route nog niet helemaal bekend. De routebeschrijving is te verkrijgen in het Beeldhouwcentrum, Hoofdstraat 2 in Koudum vanaf de opening van de KunstRoute op zaterdag 27 juni.Zie ook onze de website : www.kunstroutekoudum.nl of www.koudum.nl.We zijn tegenwoordig ook te volgen op facebook.De KunstRoute kan tot 1 september worden gelopen of gefietst en is gratis.

Wandelroute “Kunst in Koudum”

Wandelroute: “Kabouterpad - Oudemirdum” (3 km)

OudemirdumDit kabouterpad is een korte wandeling die speciaal bedoeld is voor kinde-ren. Bij infocentrum ‘Mar en Klif’ zijn kleine opdrachtenboekjes te koop die de route nog leuker maken voor uw kleintjes. U kunt het eerste stuk vanaf het informatiecentrum met de auto rijden, tot de slagboom. Als u vanaf het informatiecentrum naar het kabouterpad wandelt, neemt u dan de met rood aangegeven variant. U slaat dan net voor het tenniscomplex rechtsaf het paadje in. Bij het kabouterpad wijzen de kabouters de richting waar u heen moet. Het kabouterpad loopt rond, zodat u altijd weer bij de eerste kabouter uitkomt.

Routebeschrijving1. Sla linksaf de “Brink” op .2. Blijf de “Fonteinwei” volgen tot aan de “Kooilaan”. 3. Ga linksaf het “Kabouterpad” (bij het meer) op. 4. Blijf het “Kabouterpad” volgen tot aan de “Fonteinwei”. 5. Blijf de “Fonteinwei” volgen tot aan de “Alde Buorren”. 6. Ga op de T-splitsing rechtsaf, en volg de “Brink”. 7. U bent nu aangekomen op uw beginpunt, dit is tevens het eindpunt.

120 soorten bier

It Bakkerswinkeltsje Molkwerum

Museumwinkel Oudheidskamer

Koffie- en theeschenkerij Terras aan het

water Voor- en naseizoen: di, wo, za 14.00-16.30

Hoogseizoen: di, wo, do, za 13.00-16.30

Hellingstrjitte 3, Molkwerum 0514-681972

www.hetbakkerswinkeltje.nl

Hindelooper kostuums en interieurs beschilderde meubelen

scheepvaart en stadshistorie

Openingstijden 1 april – 1 november maandag t/m vrijdag 11.00 – 17.00 uur zaterdag, zondag en feestdagen 13.30 – 17.00 uur Buiten het seizoen op afspraak Hindeloopen Een bezoek aan het voormalige Zuiderzeestadje Hindeloopen is een unieke ervaring. De smalle straatjes, hoge bruggetjes, oude panden en kleine grachten herinneren aan de rijke historie van de stad. Museum Hindeloopen is een goed vertrekpunt voor deze ervaring. Voor groepen organiseren we ook een stadswandeling met gids of een uitleg over het Hindelooper kostuum.

HFK VERHUUR Alles voor een geslaagd feest

Het adres in zuid west Friesland

Wij verhuren o.a. Partytenten,Statafels, Stoelen ,Tafels,Bierbanksets,Heaters,

Marktkramen,Koelkasten en nog veel meer.

Tevens hebben wij speciale weekprijzen voor koelkasten voor als u te weinig koelruimte heeft bij u caravan of tent.

Voor vragen of boekingen mail naar

info@hfkverhuur.nl of bel 0641489084

Kijk ook eens op onze website

WWW.HFKVERHUUR.NL

Een compleet dagje weg is zo geregeld bij Rederij Doeksen. Boek een zomerdagarrangement:• Bootretour• Comfortabele huurfi ets of busdagkaart• Attentie van de VVV• 10% korting op de horeca aan boord

Boek via www.rederij-doeksen.nl of bel 088 - 9000 888 (lokaal tarief)

Kom genieten op Terschelling of Vlieland!

29

Noard 6 Workum www.jopiehuismanmuseum.nl

informatie/reserveringen:

www.simmermoarn.nl

info@simmermoarn.nl

Schipper: Wiepke

telefoon: 06 42 90 11 30

:

Rondvaarten vanuit Stavoren

zie website

Simmermoarn Simmermoarn

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Negen van de 11 Friese steden op kleine afstand...

HindeloopenDe houten bruggen over de smalle grachtjes geven de stad Hindeloopen een bijzondere sfeer. In deze Friese stad doet nog veel herinneren aan de glorie-tijd die Hindeloopen beleefde in de 17e en 18e eeuw. Er werd toen een levendi-ge handel gedreven met Noorwegen, de Oostzeelanden en Rusland. Veel van de verdiensten werden in Amsterdam, waar Hindeloopen een goede relatie mee had, uitgegeven aan kostbare stoffen en voorwerpen die door de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) werden aangevoerd. Hierdoor groeide Hinde-loopen uit tot een centrum van interi-eur- en schilderkunst. Door hun rijkdom hadden de Hindeloopers ook hun eigen kleurrijke klederdracht en door de vele contacten met de noordelijke landen ontstond een eigen taal die ook nu nog

Workum

Workum is één van de mooiste Friese stadjes. Er is nog veel goed bewaard cul-tuurschoon. Langs de gedempte Wijmerts staan prachtige geveltjes en monumentale gebouwen, zoals de St. Gertrudiskerk, de Waag en het stadhuis. Workum is ontstaan langs de Wijmerts. Al in de 14e eeuw verlie-ten vele schepen Workum via de Wijmerts naar de Zuiderzee en ver daar buiten. Wor-kum had daarnaast een vissersvloot en ver-wierf met de palingvisserij rechten aan de Theems in London. Naast de maritieme ac-tiviteiten, zorgde de opbloei van veeteelt en nijverheid ook voor welvaart. Er waren industriële bedrijven zoals scheepswerven, zeilmakerijen, weverijen en spinnerijen. Er ontstond een bloeiende laken- en linnen-industrie, waarbij in 1504 de Workumer El (71 cm) als maatgevend voor heel Friesland werd gesteld. Door de aanwezigheid van geschikte klei waren er veel pottenbakke-rijtjes. Wanneer u door het stadje wandelt vertellen vele geveltjes de prachtige verha-len van destijds.

SlotenHet kleinste stadje van Friesland was in de 16e eeuw een echte vestigingstad. Sloten was onneembaar. De stad had een om-walling, vijf bastions, twee landpoorten en twee waterpoorten. Sloten is ontstaan op een kruispunt van belangrijke land- en waterwegen. Door deze ligging beleefde Sloten in de 17e en 18e eeuw zijn grootste bloei. Alle schepen die de stad passeerden moesten tol betalen. De vele fraaie top-hals- en trapgevels langs de gracht “Het Diep” zijn dan ook in deze rijke periode ge-bouwd. Tussen de woonhuizen staat het oude stadhuis (1759) en de Ned. Hervorm-de kerk (1647). Nu wordt Sloten alleen nog bewaakt door de twee waterpoorten. Aan de zuidzijde de Lemsterpoort (1821) en aan de noordzijde van de stad de Sne-ker- of Woudsenderpoort (1768). Op het bolwerk van de zuidzijde staat een koren-molen. Hier wordt nog steeds op ambach-telijke wijze meel gemaakt. Een wande-ling over de bolwerken en langs de gracht loont de moeite.

StavorenStavoren is de oudste van alle Friese ste-den. Wat nu een leuk en gezellig water-sportstadje is, was vroeger een drukke en actieve handelsstad. Er werd handel gedreven via de Oostzee en de Rijn. Om-streeks 1385 werd Stavoren een Hanze-stad. Maar het rijke Zuiderzeestadje heeft ook veel tegenspoed gehad; verdwijning van de haringvangst, verovering door de Vetkopers en grote branden. De grootste tegenslag is verwoord in de legende van het Vrouwtje van Stavoren. Volgens de le-gende gaf een rijke redersvrouw één van haar kapiteins opdracht om uit te varen en het kostbaarste ter wereld mee naar huis te nemen. De kapitein kwam terug en nam een ruim vol granen mee. Het vrouwtje liet in haar woede de lading graan over-boord gooien in de haven. Als straf voor haar hoogmoed verzandde de haven van

SneekVanwege de mooie versierde Water-poort uit 1613 wordt Sneek ook wel de Waterpoortstad genoemd. Sneek geniet internationale bekendheid als het water-sportparadijs van Nederland. Zelfs niet-watersporters weten daarover mee te pra-ten! De “Sneekweek” is een begrip en het starteiland op het Sneekermeer trekt tallo-ze vakantiegangers. In deze week worden naast de start met een vlootschouw en de internationale zeilwedstrijden op het Snekermeer, ook veel activiteiten georga-niseerd zoals muziekoptredens, markten, kermis en terrasjes met veel live-muziek. Daarnaast is Sneek ook een geliefd win-kel- en uitgaanscentrum. Wanneer u een stadswandeling gaat maken, mag u het Fries Scheepvaartmuseum niet overslaan. Hier wordt de ontwikkeling en historie van de Friese scheepvaart, watersport en scheepsbouw en de regionale woon- en leefcultuur van koop- en schipperslieden uit vroegere eeuwen uitgebreid verbeeld.

BolswardDe stad Bolsward is ontstaan uit twee terpvestigingen aan de Middelzee. Door deze gunstige ligging werd Bolsward een handelsstad en havenstad. In 1455 kreeg Bolsward stadsrechten en sloot zich aan bij het Hanzeverbond. Na de dichtslibbing en inpoldering ontwikkelde Bolsward zich tot een belangrijk machtcentrum voor de hele Greid-hoek. Door de handel in boter en kaas beleefde Bolsward in de 17e en 18e eeuw een grote welvaart. Uit deze tijd is nog veel bewaard gebleven, zoals het stadhuis in renais-sancestijl, de Martinikerk en fraaie gevels. Bolsward is de geboorteplaats van Gijsbert Japicx, de grondlegger van de Friese literatuur. Zijn standbeeld staat aan de noord-kant van de Martinikerk. Bolsward is tevens start- en eind-punt van de Elfstedentocht op de fiets, die jaarlijks op 2e Pinksterdag wordt gereden.

IJlstIJlst is één van de kleinere Friese elf ste-den met een zeer fraai historisch centrum (beschermd stadsgezicht). Karakteristiek zijn de lindebomen, die als zonwering dienst doen en de zgn. overtuinen. Niet voor niets is deze plaats het voornaamste decor voor de in 2003 verschenen film “De schippers van de Kameleon”. Vroeger was IJlst belangrijk voor de scheepvaart; in meer recente tijden vooral vermaard door haar schaatsindustrie. De ook nu nog in vol bedrijf zijnde houtzaagmolen “de Rat” is ook een bezoek waard.

Harlingen

Harlingen is een historische zeestad en nog altijd sterk verbonden met zee en de scheepvaart. In de Noorder- en Zuiderha-ven, midden in de stad, heerst eb en vloed. Vrachtschepen uit Rusland, Scandinavië of Engeland, veerboten naar Terschel-ling en Vlieland, viskotters, talloze tjalken, klippers en jachten dragen bij tot bedrij-vigheid in de havens. Het eeuwenoude centrum kent vele monumenten zoals patriciërshuizen, pakhuizen, het stadhuis, torens en kerken, grachten en bruggen. In totaal heeft Harlingen meer dan 500 mo-numentale panden met prachtige gevels die doen denken aan de bloeitijd van de handel en de scheepvaart (walvisvaart). Twee van de zeven bolwerken, die een onderdeel vormen van de stadsverde-diging aan landszijde, zijn nog intact en omgeven door singels. Het oude patroon van straten en stegen bepaalt het karakter van de knusse binnenstad. Restaurants, cafés en ’s zomers de terrasjes op de Noor-derhaven, de Waddenpromenade en de Voorstraat, zorgen voor gezellige drukte. In de haven ligt de grootste bruine vloot van Nederland. Talloze tjalken en klippers hebben Harlingen als thuishaven.

FranekerOok Franeker kent een rijke historie. Tussen de 11e en 16e eeuw ontwikkelde Franeker zich tot een economisch, cultureel en bestuurlijk centrum. Bolwerken, poorten, dwingers, sta-tige stinsen en een grote kerk zijn bewijzen van deze ontwikkelingen. De stad werd be-stuurd door adellijke families, die in de Stin-sen woonden. Hertog Albrecht van Saksen vestigde zich in de 15e eeuw in Franeker en even leek het erop dat Franeker de hoofd-stad van Friesland zou worden. Toen de keus op Leeuwarden viel, kreeg Franeker als belo-ning in 1558 een eigen universiteit. Tijdens het bestaan genoot de universiteit grote be-kendheid, vooral op theologisch en juridisch gebied. In de Franse tijd (1811) moest zij de deuren sluiten. De bloei van Franeker duur-de tot in de 18e eeuw. Tegenwoordig wordt Franeker ook wel de kaatsstad genoemd. Elk jaar wordt hier de beroemde PC-kaatswed-strijd gehouden, die duizenden bezoekers trekt. De stad heeft er een speciaal terrein voor naast “de Bogt fan Guné”, de oudste stu-dentenherberg van ons land. Waar Franeker ook nog steeds bekendheid om geniet, is zonder twijfel het Eise Eisinga Planetarium tegenover het prachtige Renaissance-stad-huis. Het oudste nog werkende planetarium ter wereld is gebouwd door Eise Eisinga in de periode tussen 1774 en 1781. Ruim 200 jaar later kunt u nog steeds de actuele stand van de planeten aflezen.

wordt gesproken. In de smalle straatjes staan nog steeds enkele kapiteinshuizen met kleine ankers op de gevel, als teken dat de schipper nog vracht kon aanne-men. In de zomer woonden de zeemans-vrouwen met hun kinderen in de kleine huisjes achter de grote woningen, dit zijn de “likhûzen”. In het vroegere stadhuis is het museum “Hidde Nijland Stichting” gevestigd, waar u kennis kunt maken met de typische Hindelooper cultuur.

Stavoren. Nu hebben de handelschepen plaats gemaakt voor de plezierschepen. In het seizoen passeren vele schepen de sluizen, om van de Friese meren naar het IJsselmeer te varen of andersom.

15

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Watersport: Alle trossen los!

Bootverhuur Zeillessen

Vanaf hotel de Galamamdammen verzorgt Rondvaartbedrijf De Oorden in juni, juli en au-gustus op de meeste woensdagen en zondagen zomerrondvaarten op rondvaartboot “De Klifrak” over de Fluessen. Tijdens de SKS-skûtsjewedstrijden kunt u ook met hen meevaren en de skûtsjewedstrijden bij Langweer, Elahuizen en Lemmer van nabij ervaren. De Oorden, Postbus 4011, Sneek, tel: 0515-521082

U kunt ook een rondvaart maken in de regio Zuidwest Friesland met een open praam. Praam “de Simmermoarn” kan via vaarten en kanalen praktisch in elk dorp afmeren. Vanaf 24 juli t/m 21 augustus 2014 vaart de Simmermoarn alle donderdagen de Gaasterland Simmertoer, een beurtveer van Stavoren naar de Gaasterlandse bossen en terug. U kunt op diverse plaatsen opstappen. Leuke bijkomstigheid: de enthousiaste schipper kan op zijn accordeon spelen en zorgt voor een goede sfeer aan boord. Simmermoarn, Breefenne 35, Stavoren, tel: 06-42901130

Rondvaarten

De watersportbedrijven hebben verschillende soorten boten voor u klaar lig-gen, zeil- en motorboten, groot en klein. U kunt met de valken op de Fluessen de strijd aangaan met uw familie of vrienden. Maar u kunt ook rustig rondvaren met een motorbootje.

Voor iedere watersport is de regio Zuidwest Friesland een ideaal gebied, het is een heus watersportparadijs. Daarom moet de echte watersportliefhebber in zijn leven minstens één keer hier een vakantie hebben doorgebracht. Want nergens anders dan op het Friese water vind je alle elementen die een vakantie doen slagen. Aan de kilometerslange kust zijn ideale stranden bij Lemmer, Oudemirdum, Makkum en Workum om te surfen, te zonnen en te zwemmen. Het IJsselmeer en de Friese Meren zijn natuurlijk uitermate geschikt om schitterende zeiltochten te maken. Maar wat dacht u van een unieke kanotocht door de vele vaarten en sloten. De Friese wate-ren zijn natuurlijk ook geschikt om te vissen. Bij de vele watersportbedrijven kunt u terecht voor kleinere zeilboten, zeiljachten, motorboten en zelfs voor traditionele charterschepen.

Friesland Boating De Tille 5, KoudumTel: 0514-522607Verhuur van:• Diverse types motorkruisers• Diverse types motorboten• Morrasloepen

Hotel/Restaurant/Jachthaven De Galamadammen Galamadammen 1/4, Koudum,Tel: 0514-521346Verhuur van:• Motorsloepen• Toerboten

Vakantiepark De KuilartDe Kuilart 1, KoudumTel: 0514-522221Verhuur van:• Kano’s• Laser Pico’s• Maril- en Waterspoorsloepen• Optimisten• Skûtsjes• Toerboten• Valken• Visboten

Vakantiepark De KuilartDe Kuilart 1, Koudum, tel: 0514-522221Tijdens de schoolvakanties, Hemelvaart, Pinksteren en bij voldoende deelname ook in het voor- en naseizoen, worden op De Kuilart zeillessen gegeven. In de school-vakantie in juli en augustus worden ook surflessen gegeven door gediplomeerde instructeurs.

ValklesDe cursus wordt in principe gegeven in drie dagen en dan 4 uur per dag. De beman-ning van een lesboot bestaat uit minimaal twee en maximaal vijf leden, uiteraard aangevuld met een instructeur. De samenstelling van de bemanning vindt plaats in overleg met de instructeur en wel zo, dat kennis en ervaring per bemanning zo dicht mogelijk bij elkaar liggen.Als lesboot wordt gebruik gemaakt van Poly-Valken. Deze zijn gaffelgetuigd en hebben een zeiloppervlak van 17,5 m2. De valk heeft een lengte van 665 cm, een breedte van 200 cm en een diepgang van 85 cm. Het zijn boten met zeer goede zeileigenschappen, veel opbergruimte, een ruime kuip en...de valk kan niet zinken.Aan het einde van de cursus wordt u een vorderingsstaat uitgereikt. Daarop zijn die onderdelen afgetekend welke door u beheerst worden.

Opfriscursus / Privé lesEr is een speciale zeilcursus voor iedereen die vroeger opgedane kennis weer wat wil oppoetsen. Het lesprogramma wordt aan uw wensen en vaardigheden aange-past.

OptimistencursusVoor de jonge kinderen is er een aangepaste instructie in een optimist (minimum leeftijd 8 jaar en in het bezit van een zwemdiploma). Extra aandacht wordt besteed aan het leren van de basisbeginselen zoals sturen, bootbehandeling etc. Op het water van Vakantiepark De Kuilart kan onder toezicht volop geoefend worden. De cursus bestaat uit drie dagen les, 2 uur ochtends en twee uur middags.En desgewenst kunt u in groepsverband praktijklessen krijgen van de professionele instructeurs van Vakantiepark De Kuilart.

Voor zeillessen kunt u terecht bij Vakantiepark De Kuilart.

16

bezoekerscentrum

Dagarrangement IJsselmeerstedenEen unieke manier om in één dag met de locale express trein twee Friese IJsselmeer steden te bezoeken. U kunt zowel van Hindeloopen naar Workum als van Workum naar Hindeloopen.

Kosten van dit arrangement zijn € 10,50 exclusief lunch, inclusief lunch € 17,50 (kaarten verkrijgbaar bij de Toeristen Informatie kantoren van beide steden). Bij gebruikmaking van dit het arrangement heeft u tevens recht op bezoek van diverse musea in beide steden. Dit bezoek kan voor of na de rit. Reserveringen iedere woensdag van 1 april tot 1 oktober 2015 bij toeristenkantoren Workum 0515-541045 of Hindeloopen 0514-851223.

Rechtopstaand peddelen op een surfplank. Vanuit Hawaï is het SUPPEN de afgelopen jaren overgewaaid naar Europa. Misschien heeft

u het al eens gezien, mensen die rechtopstaand op een surfplank staan te peddelen door een gracht of op zee. Het lijkt zo gemakkelijk,

maar er zit wel degelijk uitdaging in. Na de eerste keer zult u zeker spierpijn hebben. Waar? Overal! Het is een sport waarbij je vanaf de

eerste seconde dat je op het board staat jezelf in balans moet houden. Dus je bent dan direct al aan het ‘werk’. De sport is toegankelijk

voor iedereen, de boards zijn groot en breed en het is dus een hele leuke manier om de omgeving te verkennen vanaf het water. Lijkt

het u leuk om eens op een mooie zomerdag door de sloten in de Zuid-West hoek van Friesland te peddelen, kom dan langs bij ons in

GearFreak.nl Boardshop Hindeloopen. Vanuit de winkel stappen we zo het water op en kunnen we tochtjes naar Workum en Stavoren

maken. Wie weet vindt u het zo leuk en hebt u er een nieuwe hobby bij! Tot op het water!

Trein Dagtocht

SUP (Stand Up Paddle)

De Tolve 5 / Hindeloopen / Tel.0514-524040

WinDsurfKiTesurfsuPfasHionKite- sup- en WindsurfscHool

ma t/m vr 10 -18 uur / za 10 - 16 uurzo 12-16 uur (juni / juli / aug)

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Surfen

SurflessenDe Friese windsurfspecialist GearFreak.nl Surfshop verzorgt in Hindeloopen, aan de bij windsurfers favoriete IJsselmeerkust, diverse windsurfopleidingen voor begin-ners en gevorderden. Een instap-cursus duurt twee uur en kan meermaals herhaald worden, daarnaast zijn ook privé lessen per uur mogelijk waar dan maatwerk wordt geleverd. GearFreak.nl Surfshop Hindeloopen, tel 0514-524040.

Wilt u liever op de Fluessen surfen dan kunt u terecht op Vakantiepark De Kuilart.De Kuilart biedt een surfcursus in de maanden juli en augustus. Deze bestaat uit drie lesdagen van 3 uur per dag. Deze wordt gegeven op het water van De Kuilart. Plan-ken, pakken en een surfsimulator zijn aanwezig. De groepen bestaan uit maximaal zes personen. Minimale leeftijd 12 jaar.Vakantiepark De Kuilart, De Kuilart 1, Koudum, tel: 0514-522221

Watersport-app

Jachthavens De Kuilart en GalamaDammen

Jachtwerf en Winterberging

JachtwerfJachtwerf Busman is al meer dan 35 jaar een veelzijdig maar vooral technisch boten-bedrijf met een ruim gesorteerde watersportwinkel. U kunt er terecht voor reparatie van zowel binnen- als buitenboordmotoren en verkoop van alle merken inboard en Yamaha outboard motoren. Tevens inbouw van boegschroeven, elektrische installa-ties en apparatuur, schilderwerk en erkend gasinstallateur voor pleziervaartuigen etc. De botenlift kan tot 32 ton kranen. Ook op locatie in jachthavens kan motorenservice en reparaties uitgevoerd worden m.b.v. een goed ingerichte service bus. Jachtwerf Busman, Ooste 49, Koudum, tel: 0514-522004 of 06-53892846www.jachtwerfbusman.nl - info@jachtwerfbusman.nl

WinterbergingWilt u uw boot ’s winters op de wal bergen, dan kunt u terecht bij:

Vakantiepark De Kuilart, De Kuilart 1, Koudum, tel: 0514-522221. Tevens overdekte winterstalling.Jachtwerf Busman, Ooste 49, Koudum, tel: 0514-522004

De jachthavens van Vakantiepark De Kuilart en Hotel GalamaDammen vormen een prima uitvalsbasis voor uw zeil- of vaartochten. Deze liggen direct aan het Friese merengebied, maar ook het IJsselmeer is via het Johan Friso kanaal, het Galama-dammen-aquaduct en de sluis bij Stavoren maar 4 kilometer verwijderd.

Jachthaven van Vakantiepark De Kuilart De jachthaven van Vakantiepark De Kuilart is door de ANWB gekwalificeerd met 5 sterren en is met ruim 600 ligplaatsen de grootste in deze regio. De kwalificatie be-treft niet alleen de brede comfortabele steigers en de uitstekende vaarmogelijkheden maar ook voorzieningen als de botenkraan, de trailerhelling, de watersportwinkel, de brandstofpompen, de afvalwaterinname, de toiletvoorzieningen, de elektra- en wateraansluitingen op de steiger. Ook de prima horeca- en overige voorzieningen in “it Skippershûs” zijn een genoegen voor onze gasten. Tevens heeft Vakantiepark De Kuilart ruim plaats voor passanten: 700 meter steiger zijn direct beschikbaar voor het aanmeren van uw boot. Vakantiepark De Kuilart, De Kuilart 1, Koudum, tel: 0514-522221

Jachthaven van Hotel GalamaDammenDe jachthaven van GalamaDammen heeft in totaal 250 ligplaatsen voor boten vanaf 6 tot 17 meter. De haven heeft een ideale ligging tussen de meren de Morra en de Fluessen en nabij het IJsselmeer. Het heeft een trailerhelling en sanitaire voorzienin-gen bestaande uit douches, toiletten, een wasautomaat en wasdroger. Aangrenzend aan de haven vindt u een restaurant en café met terrassen met uitzicht over de Morra.Hotel GalamaDammen, Galamadammen 1-4, Koudum, tel: 0514-521346

Eén van de meest spectaculaire water-sporten is windsurfen. Dankzij nieuwe technologieën is de beoefening van het plankzeilen binnen het bereik van bijna iedere waterrecreant gekomen. Board, zeilen, kleding en accessoires zijn nu ve-derlichte hightechproducten. Ze maken de sport bloedsnel en vier seizoenen be-oefenbaar. Als er maar wind staat, véél wind! De IJsselmeerkust is een favoriet gebied voor ervaren surfers. Maar ook op de Fluessen kan men goed uit de voeten.

Als individuele “opstapper”

Het hele seizoen kunt u een tocht maken met een skûtsje over de Fluessen.

Vanaf april t/m oktober zijn er iedere zondag om 10.00 uur, 12.00 uur, 14.00 uur

en/of 16.00 uur afvaarten, vanaf de kade bij het restaurant.

Het skûtsje vaart alleen bij voldoende deelname, informeer daarom eerst voor

de tijden bij de receptie. Reserveren kan via 0514-522221.

Voor groepen

U kunt een skûtsje ook als groep huren. Vakantiepark De Kuilart biedt u diverse

dagarrangementen met skûtsjesilen voor uw personeels- of familiefeest.

Heerlijk een dagje zeilen in combinatie met een barbecue of buffet. Graag

geven wij u de gewenste informatie. U kunt daarvoor kijken op

www.groepsevenementen.com of ons bellen: 0514-522221

Speciaal voor watersporters in Friesland is de Watersport-app ontwikkeld. Zo

kan de watersport(toerist) eenvoudig het laatste nieuws en tips qua watersport

bekijken.

Nieuw in de app is dat er een kaart in staan met de brugbedieningstijden. Per

brug zijn de bedieningstijden (inclusief uitzonderingen), de doorvaarthoogte

en het ANWB-nummer te zien. Daarnaast geeft de app ook informatie over

de belangrijkste vaarregels, verkeersborden, zwemplekken, brugseinen,

geluidsseinen en tips voor afmeren.

De app is te downloaden via: http://apps.appmachine.com/watersport

19

Meevaren op een skûtsje

Fietsen in Zuidwest Friesland

gebied tussen de Friese meren.

Fietsverhuur prijslijst ’15

per dag per week

Fiets met remnaaf € 5,50 € 27,50

Fiets met versnelling € 6,50 € 32,50

€ 5,50 € 27,50

Mountainbike

Kinderfiets

€ 8,00 € 40,00

Tandem € 13,25 € 66,25

€ 13,25 € 66,25

€ 19,50 € 97,50

extra

€ 5,50 € 27,50

Kidkar € 8,00 € 40,00

Kinderzitje € 1,50 € 7,50

Elke huurder dient te voldoen aan de algemene voor-

v. Swinderenstr. 45 8561 AR Balk

T 0514 - 602 284 | F 0514 - 602 531

E info@moustweewielers .nl

www.moust weewielers.nl

Fryslân: do libbest!

Voor de (sport)visliefhebber is Fryslân een prachtig waterrijk gebied met veel vismog-lijkheden. Jaarlijks trekt dit veel mensen uit binnen,- en buitenland aan. Een hengeltje uitgooien kan op diverse plekken in Friesland wanneer je in bezit bent van een geldige Vispas. Voor de Kleine Vispas geldt dat vissen met één hengel en aangewezen aassoor-ten in een beperkt aantal wateren is toegestaan. Met de Vispas mag men vrijwel overal in Friesland vissen en er kan met twee hengels gevist worden uitgezonderd enkele wateren welke door een bepalde hengelsportvereniging worden gehuurd. Voor de vakantieganger is er de mogelijkheid om met een Weekvergunning te vissen. Deze vergunning geeft dezelfde rechten en plichten als de Vispas. Vrijwel alle wateren in de provincie Friesland zijn ondergebracht in de landelijke lijst Viswateren. In Gaasterland zijn diverse mooie visstekken en vissteigers voor (sport)visliefhebbers. Er wordt veel op witvis e.d. gevist in de Sondeler leien, de Wyldemerk en de Alde Karre met vaste stok/werphengel. Daarnaast wordt in de grotere kanalen en de meren meer op roofvis (werphengel) gevist. Visvergunningen zijn verkrijgbaar bij de receptie van Vakantie-park De Kuilart. Naast specifieke websites over vissen in Fryslân, geeft het boekje van de Vispas aanvullende informatie. www.sportvisserijnederland.nl, www.visplanner.nl, www.visseninfriesland.nl.

Hengelsport in frieslandIn het uiterste zuidwesten van Fryslân liggen de heuvels die meer dan honderddui-zend jaar geleden door het landijs vanuit Scandinavië zijn opgestuwd. Toen het ijs was gesmolten, ontstond een bosrijk landschap dat was doorsneden met water en veengebieden. In latere eeuwen vormden de heuvels veilige woonplaatsen voor de mensen die zich hier vestigden en een natuurlijke bescherming tegen het oprukken-de zoute water van de Zuiderzee. Op veel van die heuvels ontstonden geïsoleerd lig-gende nederzettingen, ieder met een eigen verhaal en bestaansrecht. Een stelsel van waterwegen kwam er om de plaatsen te verbinden, pas veel later werd zuidwest Frys-lân door wegen ontsloten. Hier woonden boeren, tuinders, bosbouwers, turfgravers, vissers, aardewerkmakers, ambachtslieden en niet te vergeten de zeevaarders en han-delaren van de kustplaatsen, die alle wereldzeeën als hun werkterrein beschouwden.

Al heel lang wordt Zuid-West Fryslân gewaardeerd om zijn mooie en gevarieerde landschap, niet in de laatste plaats door de inwoners zelf. Zij zijn trots op de weidse landerijen en meren die plotseling overgaan in de beslotenheid van de Gaasterlandse bossen. Aan de kust zijn de keileemruggen door de Zuiderzee tot hoge kliffen ge-vormd. Door de eeuwen heen was het gebied voor velen een geliefd oord om tot rust te komen en te genieten van wat de natuur en de inwoners te bieden hadden. En zo is het nog steeds. Ook de overheid onderkende de unieke kwaliteiten, tegenwoordig is Zuid-West Fryslân een Nationaal Landschap.

Naast een gevarieerd landschap biedt Zuid-West Fryslân ook een gevarieerd scala van streekeigen producten, ook dat is al jaren, zo niet eeuwen het geval. Bijna iedere plaats heeft zijn eigen specialiteit. In Molkwerum is dat bijvoorbeeld koek en in Bols-ward wordt het ús Heit bier gebrouwen. Workum en Makkum staan al eeuwen bekend om hun aardewerk. Er zijn palingrokers en worstmakers, een beerenburgbereider en een whiskystoker en zelfs is er een boerderij waar men wijn maakt van de zelf geteelde druiven. Uiteraard maakt men hier ambachtelijke kaas en andere heerlijke zuivelpro-ducten van de melk van koeien, geiten en schapen. In de kustplaatsen wordt vis aan land gebracht. In Laaxum, dat wel het kleinste vissersplaatsje van Europa wordt ge-noemd, vissen de gebroeders De Vries in zomer en herfst op Laaxumer bot. Zij staan in een traditie die al minstens vier eeuwen meegaat. Bot is een Noordzeevis die in het voorjaar het brakke en zoete water opzoekt. De botten die de zanderige bodem van het Vrouwenzand voor Laaxum uitkiezen voor hun verblijf, smaken het best. Ook dat weet men hier al eeuwen, sinds kort is Laaxumer bot een erkend streekproduct.

Súdwest smaakt best

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland 20

Tussen de Luts (11 stedenroute) en de heuvels van Gaasterland ligt een pareltje van een golfbaan.

GG, Golfclub Gaasterland, staat voor Gastvrijheid en Gezelligheid. Het is de enige natuurgolfbaan met Geo-certificaat in Nederland en je kan er gewoon op spelen!

Een professionele golfbaan geleid door vriendelijke vrijwilligers, kortom, een golfclub waar u als gast altijd welkom bent.In het nieuwe clubhuis vindt u enthousiaste medewerkers(leden) die u verder helpen met uw wensen. U kunt met uw handicap54bewijs de grote baan in, maar er zijn ook 3 par 3 holes en uitgebreide oefenmogelijkheden.GG biedt u een 9 holes golfbaan waar u voor een aantrekkelijk tarief kunt spelen.De golfclub organiseert geregeld wedstrijden waar ook gasten aan mee kunnen doen.

Voor meer informatie: www.golfclub gaasterland.nl of via telnr: 0515 604238

Golfclub Gaasterland Beeldhouwcentrum Koudum

Kijk op: www.golfclubgaasterland.nlvoor de allermooiste baan van Friesland

en de aantrekkelijke tarieven.

KiKiKiKijkjkjkjk ooooppppKiKiKiKijkjkjkjk ooooppppwww.golfclubgaasterland.nlwww.golfclubgaasterland.nlvoor devoor de allermooiste baanallermooiste baan van Frieslandvan Friesland

en deen de aantrekkelijke tarieven.aantrekkelijke tarieven.

p:p:p:p: p:p:p:p:l d ll d l

Gesprek tussen de vormen is inhoudKunst beïnvloedt ieder mens, iedere samenleving. Het Beeldhouwcentrum wil deze invloed graag zichtbaar maken door niet alleen kunst in de gemeenschap te plaatsen door exposities en de kunstroutes, maar ook de mens direct kennis te laten maken met beeldhouwen en de mogelijkheid te bieden zich daarin te ontwikkelen. Dit doet zij door middel van het werken met o.a. thema workshops, cursussen, beeldhouw-opleiding, het organiseren van exposities en verkopen van kunstwerken. In ons Kunstcafé kunnen we elkaar ontmoeten, kijken en praten over kunst.

Zomerprogramma ateliers Beeldhouwcentrum:- Beeldhouwvakantie- Beeldhouwmiddag voor gasten van Friesland- Open atelier

Galerieprogramma Beeldhouwcentrum:- Solo-expositie Ko van de Ree: beelden, tekeningen en schilderijen- Kunstroute- Expositie Friese paarden (najaar)

RESTAURANTDE HINDE

De Hinde is gelegen op de mooiste plek van Hindeloopen, aan de oude haven met

uitzicht op het IJsselmeer

Geopend vanaf 11.00 uurbehalve op woensdag

Lunch: 12.00-16.00 uurDiner: vanaf 18.00 uur

Harmen & Bea Ligthart

‘t Oost 4 8713 JP Hindeloopen

Tel: 0514 523868Email: info@dehinde.nl

WWW.DEHINDE.NL

Het adres voor:

- Huurfietsen - Reparatie - Onderhoud - Verkoop nieuwe fietsen

Hoofdstraat 11A 8723 BE Koudum 0514-594721

Hoofdstraat 13 KoudumTel. 0514 522444

Voor al uw verse groente en fruit...

UNIEKE COMBINATIE IN HET

PITTORESKE STADJE HINDELOOPEN

SCHAATSMUSEUM• Unieke collectie sleeën

• Prachtige oude werkplaatsjes

• Grootste schaatsverzameling ter wereld

• Complete Elfstedentocht geschiedenis

• Ambachtelijk handwerk

• Grote winkel met toonzalen

• Leuke souvenirs uit Friesland

• Keuze uit meer dan 50 soorten pannenkoeken

• Diverse wafels en gebak

• Terras aan het water

• Authentieke inrichting met antieke tegelwanden

OPENINGSTIJDEN:Dagelijks van 10.00 - 18.00 uurZondags van 13.00 - 17.00 uur(pannenkoekhuis in zomerseizoen tot 20.00 uur geopend)

G. BootsmaSchaatsmuseumKleine weide 1-38713 KZ HindeloopenTel: 0514-521683www.schaatsmuseum.nl

Het gehele jaar geopend:

HINDELOOPERSCHILDERKUNST

PANNENKOEKHUIS

Industrieterrein De Poel Tjalke van der Walstraat 40 8723 CA KoudumTel 06 2077 56 92 Fax 06 2077 56 92info@houthandeldepoel.nl www.houthandeldepoel.nl

Industrieterrein De Poel Tjalke van der Walstraat 40 8723 CA KoudumTel 06 2077 56 92 Fax 06 2077 56 92info@houthandeldepoel.nl www.houthandeldepoel.nlIndustrieterrein De Poel Tjalke van der Walstraat 42 A 8723 CA Koudum

Tel 0514 68 1 142 Fax 0514 68 1 143 info@houthandeldepoel.nl www.houthandeldepoel.nl

Voor al uw • Hout • Tuinhout • Plaatmateriaal

Toeleverancier voor de • Bouw • Jachtbouw • Particulier

Alle kamers incl. eigen douche/toilet/tv

Prijzen v.a. € 35,- p.p.p.n.

inclusief ontbijt

Ds. L. Tinholtstraat 2

8723 CX Koudum

0031 514 52 33 37

06 42 86 19 53T.

M.

Ga naar www.perruque.nl en ontdek de gastvrijheid van B&B/pension Perruque

B&B/pension Perruque

Gastvrij met een grote G

HET VOORDEEL VAN

Puur voordeel. Puur www.poiesz-supermarkten.nl

Tijdens de zomervakantie ook op zondag geopend.

Hoofdstraat 6 8723 BH Koudum t. 0514-521297

Uw bedrijfsleider in KoudumAndries Cuperus

• Vriendelijke prijzen

• De beste service

• Compleet assortiment

• Ambachtelijke versafdelingen

• Vakkundige en vriendelijke medewerkers• Sparen met Poiesz zegels voor gratis cadeaus

• Originele (win)acties

Like ons opfacebook.com/poieszsupermarkten

Openingstijden Poiesz Koudummaandag: 8:00 - 20:00 uur dinsdag: 8:00 - 20:00 uur woensdag: 8:00 - 20:00 uur donderdag: 8:00 - 21:00 uur vrijdag: 8:00 - 21:00 uur zaterdag: 8:00 - 18:00 uur zondag: gesloten

Hoofdstraat 6

Spaar voor gratis cadeaus! Haal de cadeau catalogus in uw

Poiesz supermarkt in Koudum!

Jachtwerf Busman• Scheepsmotoren

• Buitenboordmotoren

• Reparaties

• Winterberging

• Jachthaven

• Watersportwinkel

• Jachtlakken

Verkoop van o.a. Yamaha buitenboordmotorenOoste 49 - 8723 EH Koudum - Tel. (0514) 52 20 04 / (06) 53 89 28 46

Fax (0514) 52 17 85 - info@jachtwerfbusman.nl - www.jachtwerfbusman.nl

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Er op uit! - musea

Antiek en Elvis MuseumNoardermar 16, MolkwerumTel: 0514-681321Openingstijden:ma. 10.00-18.00 uur, dinsdag: gesloten, wo. t/m vrij. 10.00-18.00 uur, za. 10.00-17.00 uur, zo. 13.00-17.00 uur

Groot Diving DuikmuseumKadijk 15, LemmerTel: 0514-560001Openingstijden: Za.10.00-17.00 uurOverige dagen alleen na telefonische afspraak

Indian motorcycles museumKadijk 23, LemmerTel: 0514-563244Openingstijden:za. 13.00-17.00 uur (bellen van tevoren)of op afspraak

KaatsmuseumVoorstraat 2, FranekerTel: 058-2572590Openingstijden: mei t/m september:di. t/m za. 13.00-17.00 uurzon- en feestdagen gesloten, wel opafspraak mogelijk.

Museum JoureGeelgietersstraat 1-11, JoureTel: 0513-412283Openingstijden :di. t/m vr. 10.00-17.00 uur, za. t/m ma. 14.00-17.00 uur2e Paasdag, Koninginnedag, Hemel-vaartsdag, Bevrijdingsdag, 2e Pinkster-dag, 2e Kerstdag: 14.00-17.00 uur

Museum MartenaVoorstraat 35, FranekerTel: 0517-392192Openingstijden:di. t/m zo. 11.00-17.00 uur,

Oudheidkamer BolswardJongemastraat 2, BolswardTel: 0515-578700

Planetarium Eise EisingaEise Eisingastraat 3, FranekerTel: 0517-393070Openingstijden:Di. t/m za. 10.00-17.00 uur, zo. 13.00-17.00 uurApril t/m oktober ook op ma. 13.00-17.00 uur1e Kerstdag en nieuwjaarstdag gesloten

ScheermuseumT. de Boerstraat 15, BakhuizenTel: 0514-581524Openingstijden: Mei t/m sept.:za. en zo. 10.00-17.00 uur

Streekmuseum Lemster FiifgeaNieuweburen 1, LemmerTel: 0514-567595Openingstijden:di. t/m vr. 10.00-17.00 uurGroepen op afspraak, andere openingstijden mogelijk.

Titus Brandsma MuseumGrote Dijlakker 11, BolswardTel: 0515-581799Openingstijden:di. t/m za. 13.00-17.00 uur, 7 april tot novembergehele jaar voor groepen op afspraak geopend (behalve 1e Kerstdag)

ZuiderzeemuseumWierdijk 12-22, EnkhuizenTel: 0228-351111Openingstijden:Dagelijks van 10.00-17.00 uur.Buitenmuseum Vanaf 28 maart

KazemattenmuseumAfsluitdijk 5, KornwerderzandTel: 0517-579453Openingstijden: vanaf 3 Mei t/m oktober, wo. en za. 10.00-17.00 uurIn juli en augustus ook op zo. van 13.00-17.00 uur juni t/m september op afspraak

KoeienmuseumHoitebourren 6, NijemirdumTel: 0514-571390Openingstijden: Juli en augustus,di. t/m za. 13.30-17.00 uur

ModelspoormuseumKerkgracht 12a, SneekTel: 0515-430021Openingstijden:di. t/m vr. 13.00-17.00 uur, za. 10.00-17.00 uurzo. 13.00-17.00 uur

Museum it Gysbert JapicxhûsWipstrjitte 6, BolswardTel: 0515-573990Openingstijden: april t/m septemberma. 13.30-17.00 uur, di. t/m vr. 09.00-12.30 & 13.30-17.00 uurza. 12.00 - 16.00 uur

25

Aldfaers Erf RouteMeerweg 4, AllingawierTel: 0515-231631Openingstijden:Van 1 april t.m 31 oktoberBeide paas- en pinksterdagen geopend!dinsdag t/m zondag van 10.00-17.00 uur(maandag gesloten)

Aldfaers Erf is Fries voor het erfgoed van onze voorvaderen. U kunt het zien en beleven in de 4 dorpen Exmorra, Allingawier, Ferwoude en Piaam. Een in de hele wereld unieke museumroute. 25 Km. cultuur-historie in de vorm van fraai gerestaureerde en oorspronkelijk ingerichte historische panden, ambachten, gereedschappen en gebruiksvoorwerpen. Dit alles achtergelaten door de 18e en 19e eeuwse Friese plattelandsbevolking.

Eerste Friese SchaatsmuseumKleine Weide 1-3, HindeloopenTel: 0514-521683Openingstijden:Ma. t/m za. 10.00-18.00 uur, zo. 13.00-17.00 uur

In een karakteristiek pand in het pittoreske Hindeloopen is het Eerste Friese Schaatsmuseum gevestigd. U treft hier ondermeer de grootste schaatscollectie ter wereld aan. Met originele werkplaatsjes zoals: smederij, lakkerij en houtbewerking, en een unieke verzameling sleden en tegels. Tevens is dit pand ook de winkel en werkplaats van Gauke Bootsma, lid van het Hindelooper Schildersgilde. Men vindt er een ruime keus aan beschilderde voorwerpen, zowel meubels als een grote collectie kleingoed. Alle voorwerpen worden ambachtelijk met de hand beschilderd.

Fries Scheepvaart MuseumKleinzand 16 SneekTel: 0515–414057 I. www.friesscheepvaartmuseum.nl

Openingstijden: Maandag t/m zaterdag 10.00 – 17.00 uur. Zondag 12.00 – 17.00 uur. Feestdagen gesloten.

2e Kerstdag geopend34 expositieruimten, 5 sfeervolle grachtenhuizen, galerijen en binnentuinenDankzij moderne voorzieningen zeer toegankelijk

Het Fries Scheepvaart Museum is een veelzijdig museum over de historie van de Friese scheepvaart van de 17de tot de 20ste eeuw. De vaarwegen die nu vooral door watersporters worden gebruikt, waren vroeger de snelwegen van Friesland. Friezen voeren niet alleen op de binnenwateren, ze waren ook actief in de kustvaart. Friesland had zelfs een eigen zeemacht. In het Fries Scheepvaart Museum wordt dit verhaal verteld aan de hand van scheepsmodellen, schilderijen, zeemanssouvenirs, scheepsinterieurs, instrumenten, gereedschappen en curiosa. Van de 17e-eeuwse zeevaart tot het skûtsjesilen en de hedendaagse zeilsport. De geschiedenis van de scheepvaart is nauw verweven met de geschiedenis van de stad Sneek en de Friese Zuidwesthoek. Daarom is er in het museum ook aandacht voor de lokale historie. In de IJszaal proeft u de sfeer van de Elfstedentocht. Onlangs is het museum ingrijpend verbouwd. Met twee liften zijn nu alle museumgebouwen goed toegankelijk. Er is een gezellige koffiehoek en een museumwinkel. Voor kinderen is er een speciale afdeling: het Kindermuseum.

KindermuseumIn het Kindermuseum kunnen kinderen op actieve wijze aan de slag met het thema scheepvaart in Friesland. Via touchscreens met informatie, animaties en games komen ze van alles te weten. Bijvoorbeeld over hoe het is om te leven op een skûtsje, te wonen en werken in een vissersdorp, te varen op een binnenvaartschip of om het kind te zijn van een zeekapitein. Kinderen kunnen zelf ervaren hoe het is om een skûtsje te trekken en kunnen op een echte zeilschouw de fok hijsen en het zwaard laten zakken. En er is nog veel meer!

Jopie Huisman MuseumNoard 6, WorkumTel: 0515-543131

aan Hindeloopen zonder een ontmoeting met het roemrijke verleden, zoals in het museum gepresenteerd, is een gemiste kans.

Museum Kerkelijke kunstNoard 173, 8711 AE Workum

Geopend vanaf 28 april tot half september maandags t/m zaterdags 11.00-17.00 uur.Groepen kunnen het hele jaar door na afspraak het geheel bezichtigenInlichtingen: Tel. 0515-542105

Je hoeft zeker niet gelovig te zijn of kennis van geloven te hebben voor een bezoek aan dit niet alledaagse museum. Voor een ieder – groot en klein – biedt het in 2004 verbouwde en nieuw ingerichte museum wel iets bezienswaardigs.Is het niet de collectie liturgische kleding, kerkelijk zilver, beelden en andere kunstschatten dan is het misschien wel de door Nanning Hendrik Bulthuis (1885 – 1977) vervaardigde collectie houten beelden die een weergave zijn van een kleine eeuw sociaal-culturele geschiedenis. Bezienswaardig is ook de ruim twee meter hoge en achttien meter lange houten lambrisering, afkomstig uit een kerk in het voormalige Oost-Duitsland. Opvallend in deze lambrisering zijn, naast de rijke decoratie, de in hout gesneden weergaven van schilderijen van Rafaël en de gebroeders van Eijk Dit opzienbarende kunstwerk is uniek voor Fryslân, ja voor heel Nederland. Een waardevol stuk oud-Workum is de Workumer Kamer, in de laatste jaren van de 18e eeuw ingericht in een huis aan het Súd in Workum en sinds 1998 ondergebracht in dit museum. De wanden van deze kamer zijn voorzien van tegeltableaus met voorstellingen van de vier jaargetijden. Het geheel omvat ongeveer 1500 tegels. Ook het neo-gotische uit 1877 daterende kerkgebouw is te bezichtigen. Dit gebouw is een typisch werkstuk van de bekende bouwmeester A.Tepe. De rijke versierselen in de vorm van beschilderingen, beeldhouwwerken en gebrandschilderde ramen scheppen een feestelijke sfeer.Al met al is het museum zeker de moeite waard voor een bezoek. Zie ook : www.kerkelijkekunst.workum.nl.

Openingstijden:Van 4 april t/m 31 oktober:Ma. t/m za. van 10.00-17.00 u.Op zon- en feestdagen 13.00-17.00 u.Van 1 nov. t/m 30 dec. Van 13.00-17.00 u.Oudejaarsdag, nieuwjaarsdag en 1e kerstdag gesloten. Voor groepten(>10) gelden er eventueelandere openingstijden

Het Jopie Huisman Museum verzamelt, bewaart en exposeert tekeningen en schilderijen van de kunstschilder en oud ijzer- en lompenkoopman Jopie Huisman. Jopie Huisman weet als schilder de bezoekers ademloos te betrekken in zijn realistisch geschilderde, bijna volmaakte wereld van onvolmaakte en weggegooide materialen.

Museum HindeloopenDijkweg 1, Hindeloopen, Tel: 0514-521420

Openingstijden1 april tot 1 novembermaandag t/m vrijdag:11.00 uur - 17.00 uurzaterdag, zon- en feestdagen: 13.30 uur - 17.00 uurBuiten het seizoen voor groepen open op afspraak.

Drie eeuwen geleden groeide Hindeloopen uit tot een belangrijke handelsstad. De stad had een grote vloot van ruim 100 schepen die de wereldzeeën bevoeren. Nog steeds is Hindeloopen een aantrekkelijke stad om te bezoeken. Vele oude karakteristieke woningen zijn bewaard gebleven. Ook de haven en de structuur van de stad met zijn smalle straatjes zijn een bezienswaardigheid. In Museum Hindeloopen zijn de sporen uit het rijke verleden van het voormalige Zuiderzeestadje op een smaakvolle wijze tentoongesteld. In meerdere vertrekken maakt de bezoeker kennis met de Hindelooper klederdracht, het Hindelooper schilderwerk en de interieurs. Ook aan de visserij, de koopvaardij en de toenmalige haven wordt in het museum uitgebreid aandacht besteed. Een bezoek

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Er op uit!

Sonnema BerenburgStoombootkade 12, BolswardTel.: 0515-572949Openingstijden:Op afspraak geopend.

Ús Heit Friese bierbrouwerijSnekerstraat 43, BolswardTel.: 0515-577449Openingstijden brouwerij:Do. En vr. 15.00-18.00 uur, rondleiding om 16.00 uur. Za. 10.00-18.00 uur, excursies door-lopend. Ma, di, wo, en zondag gesloten. Voor groepen is op afspraak ook bezoek buiten re-guliere openingstijden mogelijk.Openingstijden slijterij:Do., vr. en za. 10.00-18.00 uur.

In het pittoreske Bolsward, één van de Friese Elfsteden, staat een bijzonder brouwhuis: De Friese Bierbrouwerij. Hier, in de kleinste brou-werij van Nederland, worden acht verschillen-den soorten Ús Heit speciaalbier op traditone-le, ambachtelijke wijze gebrouwen. Voor het brouwen van Ús Heit-speciaalbieren wordt uitsluitend gebruik gemaakt van natuurlijke ingrediënten: geslecteerde granen als gerst en tarwe, hop voor een kruidige aroma, zuiver water en biergist. De gekozen brouwmethode resulteert in karaktervol bier met een stoer uiterlijk, een aangename natuurlijke geur en een krachtige onderscheidende smaak. Wie Ús Heit bier drinkt, proeft Friesland.

Glasblazerij ’t QuakeltjeDorpstraat 53, Exmorra Tel.: 0515-573331Openingstijden:Hele jaar elke donderdag, vrijdag en zaterdag open van 10.00 tot 17.00 uur.

Kwarkmakerij de BûterblomWonnebuursterweg 10, FerwoudeTel.: 0515-542199Openingstijden:Op afspraak

Houtbouwmuseum de HellingIt Eilân 6a, HeegTel.: 06-24114327Openingstijden:Voor groepen het hele jaar op afspraak, vooraf reserveren.

In vroegere tijden zijn in Friesland talloze scheepstypes ontwikkeld ten behoeve van visserij, vrachtvaart, handel en ook personen-vervoer. Er was geen uitgebreid wegennet zoals tegenwoordig. Het vervoer ging dus het beste over water, dat vaak maar enige decime-ters diep was. In Heeg werd o.a. de palingaak gebouwd, waarmee de palinghandelaren hun levende waar naar Londen brachten. Eeuwen-lang is Heeg en omgeving het centrum van de palinghandel geweest. Houtbouwmuseum De Helling geeft een beeld van de traditionele Friese houten scheepstypes, de geschiedenis van de palinghandel èn is sinds kort bezig met de bouw van een nieuwe palingaak.

Chocolaterie De TheebonbonnerieNieuwstad 21, HindeloopenTel.: 0514-522644Openingstijden: do. 13.00-17.00 uur, vr. en za. 11.00-17.00 uur

De Theebonbonnerie is gevestigd in een authentiek pand met antiek interieur. Wij verkopen allerlei producten van chocolade.

Deze chocoladeproducten worden allemaal op ambachtelijke manier gemaakt door Paul Koldewijn. Naast onze chocoladeproducten hebben we een ruim assortiment thee en theeproducten. U vindt bij ons alles op het gebied van thee. Voor een leuk presentje bent u bij ons ook aan het goede adres. Diverse cadeauartikelen, snoeppakketten, theeboeketten en Elfstedenbonbons, wij zijn van alle markten thuis. In de winkel, die authentiek is ingericht lijkt het of u een mu-seum binnenloopt. De toegang is gratis.

Kaasboerderij De MarC. Fellingerweg 3, IdsegahuizumTel.: 0515-231227Openingstijden:Ma. t/m za. 09.00-19.00 uurZo. 11.00-17.00 uur

Ir. D.F. Wouda stoomgemaalGemaalweg 1, LemmerTel.: 0514-561814Openingstijden:Geopend in feb. t/m dec. + kerstvakantie:dinsdag t/m zaterdag 10:00 - 17:00zon- en feestdagen 13:00 - 17:00

Het Ir. D.F. Woudagemaal, zoals de kathedraal officieel heet, is het enige stoomgemaal ter wereld dat nog steeds zijn oorspronkelijke functie heeft behouden. Gebouwd in het begin van de vorige eeuw, staat het in-drukwekkende, monumentale gemaal nog altijd zijn mannetje als er overtollig water moet worden afgevoerd. Deze slapende reus wordt dan voor enkele dagen gewekt, om zijn noodzakelijke arbeid te verrichten. Het gemaal is gebouwd toen de techniek van de zuigerstoommachines het hoogte-punt van zijn ontwikkeling had bereikt. De majestueuze machinehal wordt beheerst door een serie van vier tandem comppund-stoommachines met daaraan gekoppeld vier machtige vliegwielen. De vier gitzwarte stoommachines en vliegwielen drijven acht centrifugaal-pompen aan, die per dag onge-veer 6 miljoen m3 water kan verplaatsen van de Friese boezem naar het IJsselmeer.

It BakkerswinkeltsjeHellingstrjitte 3, Molkwerum0514-681972Openingstijden:april, mei, juni en septemberdi., wo. en za. 14.00-16.30 uurjuli en augustusdi., wo., do. en za 13.00-16.30 uur

Wijnhandel Gerard TijsmaRaadhuisstraat 24, BalkTel.: 0514-604112Openingstijden winkel:vr. 09.30-12.30, 13.30-18.00 en 19.00-21.00 uur

In het leuke, knusse winkeltje van Gerard Tijsma kunt u te kust en te keur voor aller-lei soorten wijn. Tevens kunt u er in vele va-rianten en iedere prijsklasse geschenken vinden. Zo kunnen er “kant en klare” ge-schenken geleverd worden, maar ook ge-schenken “op maat”. Hierbij kunt u denken aan een fles met eigen etiket; doosje met 1, 2 of 3 flessen wijn naar keuze; wijnkist met 2 of 3 flessen wijn naar keuze. Loop de winkel binnen en laat u verrassen.

Varkensvermeerderingsbedrijf KnorhofIge Galemawei 19, Oudega GSTel.: 0514-603825

Openingstijden :zomertijd: 10.00 - 20.00 uurwintertijd: 10.00 - 17.00 uur

In zichtstal Knorhof kunt u alles te weten komen over varkens. Boven de varkens-stal is een skybox gebouwd zodat u de varkens heel goed kunt zien. Bij zichtstal Knorhof worden de zeugen niet opgeslo-ten in boxen, maar kunnen ze vrij rondlo-pen in een groot deel van de stal. Om het welzijn van de zeugen extra te verbeteren is er een stal gebouwd waarin de zeugen in het stro kunnen liggen. Varkens zijn van huis uit zindelijke dieren. Ze mesten in principe niet in hun slaapplaats, dat doen ze op de mestgang. Deze mestgang wordt dagelijks schoongemaakt en de stromest wordt achter de stal overdekt opgeslagen zodat er geen meststoffen naar de bodem verdwijnen.

Tusken Bosk en Mar SchapenmelkerijIge Galamawei 23, OudegaTel.: 0514-605356

Aan de rand van het dorp Oudega (Gaas-terland) staat Schapenkaasboerderij “Tus-ken Bosk en Mar”. Dit bedrijf heeft zo’n 140 Friese melkschapen waarvan er ongeveer 80 tot 90 twee keer per dag machinaal wor-den gemolken. Dit gebeurd in de periode februari tot en met eind september. Van die schapenmelk wordt op ambachtelijke wijze verse en gerijpte schapenkaas gemaakt. Vanaf eind april grazen de schapen elke dag in de wei. Dat verse gras bevordert de melk-productie en ook de smaak van de kaas. Het bedrijf ligt in een mooie omgeving tussen de Gaasterlandse bossen en de Friese Me-ren in, vandaar de naam “Tusken Bosk en Mar” (tussen bos en meer). Verse schapen-kaas is een typisch Fries product en dus een echt streekproduct. Het is een romige, zachte kaas waar verder geen chemische stoffen aan zijn toegevoegd. Alleen een beetje zout voor de smaak. De gerijpte kaas heeft in tegenstelling tot de verse kaas een geheel eigen pittige smaak. Schapenkaas is een zeer geschikt product voor mensen met koemelk allergie en bevat diverse vitamines die goed zijn voor de darmflora en boven-dien bevat het geen cholesterol. De kaas wordt in diverse winkels in de omgeving verkocht maar ook in het eigen boerderij- winkeltje, waar naast de schapenkaas ook nog andere streekproducten zoals schar-releieren, jam, mosterd, schapenmelkbad-schuim, handcrème, leuke souvenirs etc. worden verkocht. Het bedrijf ligt aan een mooie route voor zowel auto of op de fiets. Dus kom gerust een keertje langs en proef het Gaasterlandse schapenkaasje.

IJsboerderij de BûterkampDe Bûterkamp 1, OudemirdumTel.: 0514-571798Openingstijden:Hoogseizoen dagelijks open van 13.00-17.00 uurVoor- en najaar: vrijdag 13.00 - 17.00 uur

Midden in het mooie Gaasterland, vlakbij de IJsselmeerkust, ligt IJsboerderij de Bûter-kamp. Op het erf van de boerderij genietend van zelfgemaakt boerenroomijs, heb je een prachtig uitzicht op het Jolderenbosch, de omliggende weilanden en in de verte het IJsselmeer en het Rysterbos. IJsboerderij de Bûterkamp bied echter meer dan heerlijk ambachtelijk roomijs. Wat dacht u van een spelletje klompengolf met collega’s vrien-den of familie, excursie kan op aanvraag.

Bedrijven te bezichtigen:Informatiecentrum Mar en KlifDe Brink 4, OudemirdumTel.: 0514-571777Openingstijden:

openingstijden april t/m oktober di t/m za: 10.00 - 17.00 zo / feestdagen: 13.00 - 17.00 ma: 13.00 - 17.00 (alleen in juni, juli, augus-tus) november t/m maart za: 11.00 - 16.00 zo: 13.00 - 16.00 kerst- en voorjaarsvakantie di t/m za: 11.00 - 16.00 zo: 13.00 - 16.00 25, 26, 31 dec. en 1 jan. gesloten

Waar beter dan in het Informatiecentrum Mar en Klif te Oudemirdum kunnen we u informeren over de natuur, cultuur en het landschap van Gaasterland? In de vaste ex-positie is er aandacht voor de landschaps- elementen: bos, water, weide en de verbin-dende factor tussen dit alles: de das. Het spoor van dit dier loopt letterlijk door de tentoonstelling. Informatiecentrum ‘Mar en Klif’: vaste exposities, wisselexposities, diavoorstelling Zuidwest-Friesland, vide-ovoorstellingen: de das in Gaasterland, heemtuin, dassenburcht en educatieve programma’s.

Stedhûs SleatHeerenwal 48, SlotenTel.: 0514-531541Openingstijden:Apr. t/m okt., di. t/m vr. 11.00-17.00 uur.Za. en zo. 13.00-17.00 uurin juli en aug. ook op maandag geopend1 nov. t/m 31 maart geopend op afspraak.

Haga’s Boterdrabbelkoekenfabriek1e Oosterkade 22, SneekTel.: 0515-412295Openingstijden:Ma. t/m vr. 09.00-18.00 uurZa. 09.00-17.00 uur

Weduwe Joustra distilleerderijKleinzand 32, SneekTel.: 0515-412912Openingstijden:Slijterij/Wijnhandel: ma. t/m vr. 09.00-18.00 uurdo. avond 19.00-21.00, za. 09.00-17.00 uurDistilleerderij: ma. t/m vr. 08.00-17.00 uur

Scheepsantiek & Curiosa ’t HanzehuisNoord 2, Stavoren Tel.: 0514-681453

Pottenbakkerij de SwanneblomNoard 125, WorkumTel.: 0515-541926Openingstijden:di. t/m vr. 09.00 -18.00za. 09.00-17.00 uur.

Pottenbakkerij Kunst en Zn.Begine 9-11, WorkumTel.: 0515-541926Openingstijden:ma. t/m vr. 08.30-18.00 uur, za. 09.00-17.00 uur

26

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Er op uit!Het Kunstcafé heeft een open verbinding met het Beeldhouwcentrum, met de ate-liers, de winkel en de galerie. Als onze gast ben je vrij om overal te kijken of zelf deel te nemen.

Speciaal voor de gasten van Friesland bieden wij in de zomer 3 middagen in de week korte workshops aan voor volwasse-nen en kinderen. Het gaat bij deze work-shop om een korte directe kennismaking met beeldhouwen, met steen, met ge-reedschap. Maar bovenal gaat het om ont-spanning en plezier.

Ook bieden wij beeldhouwvakanties aan. Je kunt zelf bepalen hoe lang jouw beeld-houwvakantie duurt. In 5 dagen kan ie-dereen met onze goede begeleiding een (tuin)beeld maken.In de winkel kunnen onze medewerkers al-les vertellen over de vele soorten steen en gereedschappen die wij verkopen.

In juli, augustus en september is in ons dorp de Kunstroute. In tuinen door het hele dorp kunt u beelden van de cursisten van het Beeldhouwcentrum bezichtigen.In deze zelfde maanden zijn er op het Frieslandplein, in de Galerie van het Beeld-houwcentrum en in BeiMei eindexamen beelden van de studenten van de beeld-houwopleiding te zien.Een centrum vol beelden, waar iedereen zelf beelden kan maken,of kan kijken hoe beelden gemaakt worden. Actuele openingstijden vindt u op:www.beeldhouwcentrumkoudum.nlwww.beimei.nl

Galerie ArtisjokKerkstraat 19, TjerkwerdTel.: 0515-579193Openingstijden:do. t/m za. 13.00-17.00 uur

Galerie Artisjok is de thuishaven van beel-dend kunstenaar Ada Stel. Elk jaar (april tot oktober) wordt er een thema-expositie in-gericht met wisselende kunstenaars. Gale-rie Artisjok beschikt over ca. 200 m2 expo-sitieruimte verdeeld over 3 verdiepingen. Op de begane grond vindt u voornamelijk figuratief werk in keramiek en brons. Op de eerste verdieping wordt jaarlijks een nieuwe thematentoonstelling ingericht. Op de tweede verdieping vindt u ook beelden. Vrouwenbeelden als eerbetoon aan deze stille kracht in de geschiedenis. In de zomer wordt ook van de tuin gebruik gemaakt. U vindt daar beelden in brons en de eigenzinnige botaniek.

Atelier Wigle EngelsmaDs. L. Tinholstraat 36, KoudumTel.: 0514-681628Bij het tekenen en schilderen gaat de voor-keur van Wigle Engelsma uit naar het weerge-ven van schepen, havens, wad- en zeegezich-ten. Dat is niet verwonderlijk als u bedenkt dat Wigle werd geboren als schipperskind en daardoor opgroeide met het water. Ook het werken op verschillende scheepswerven heeft bij hem de liefde en kennis van en voor schepen vergroot. Inspiratie doet Wigle op tijdens zijn reizen met zijn zeilschip over de Nederlandse, Duitse wadden en Deense wa-

Ballorig SneekAlexanderstraat 10a, Sneekma. - vr. 09.00 - 18.00 uurza. - zo. 10.00 - 19.00 uur

Sybrandy’s SpeelparkJan Schotanuswei 71, OudermirdumTel: 0514-571224Openingstijden:5 april t/m 27 sept. van 10.00-17.45 uurVoor actuele tijden kijk op www.sybrandysspeelpark.nl

Recreatiestrand De Hege GerzenLiemerige Wei 4, OudemirdumTel.: 0514-571214Openingstijden:1 mei tot eind oktober dagelijks geopend van 10.00-20.00 uur.

Kinderboerderij SneekHarste 11b, SneekTel.: 0515-430299Openingstijden:4 april t/m 4 okt.di. t/m zo. 10.00-17.00 uur,

KameleondorpBuorren 43, TerherneTel.: 0566-689832Openingstijden:zie www.kameleonterherne.nl

In het dorp Terherne is het Kameleondorp nagebouwd. De echte bewoners van Terher-ne vinden dit een grote eer. Daarom heb-ben zij de sfeer van vroeger teruggebracht in hun geliefde plaats. De lantaarnpalen, de straten en het dorpsplein van Terherne zijn weer in oude stijl gebracht zoals het 50 jaar geleden was. Terherne wordt op deze ma-nier Kameleondorp Lenten. Dit is het avon-tuurlijkste dorp van Nederland. Hier maak je de belevenissen mee van Hielke en Sietse, de tweeling van de dorpssmid Klinkhamer. Er is van alles aan de hand. In de boerderij, in het dorp, op de boot en op het eiland en je komt alle figuren uit het boek tegen zo-als Gerben Zonderland, Kees Dijkstra, Sjoerd Bonnema, Veldwachter Zwart en Boer Jel-lema. Je bezoek wordt een echt avontuur!

Amusementspark SanjesfertierBovenweg 14, ZwaagwesteindeTel.: 0511-477390Openingstijden:Wo. En vr. 12.30-18.00 uurZa. 10.00-18.00 uurZo. 11.00-18.00 uur

Speelpark Sanjesfertier is sinds 1998 de grootste - elk weer - voorziening voor kin-deren tussen 2 en 12 jaar in Fryslân. Talloze indoor en outdoor speelattributen zorgen ervoor dat er ongeacht het weertype altijd iets te beleven valt. Het speelpark, met een overdekte oppervlakte van ruim 2000 m2, is ingericht met vele kleurrijke, kindvriende-lijke en vooral veilige atracties.In de schoolvakanties ma. t/m za. 10.00-18.00 uur en zo. 12.30-18.00 uur

teren, waar hij ‘s zomers ook exposities heeft. De indrukken tijdens deze reizen worden in snelle schetsen vastgelegd. Thuis in het atelier vormen deze schetsen de basis voor nieuwe tekeningen en schilderijen vervaar-digd in acrylverf, pastel op doek, zeekaar-ten, oud zeildoek e.d. Soms met een enkel detail, geeft Wigle de ruimte van water en lucht weer. Schepen in rust of wachtend op gunstig tij. Het werk neemt je mee naar de wereld van de vissers en wadgezichten bijna, van abstracte vormgeving. De werkelijkheid is hierbij van ondergeschikt belang, de sfeer en expressie moeten het beeld bepalen.

Galerie-Atelier De SouverijneHoofdstraat 26-288723 BH KoudumTel.: 06-10374486Openingstijden:do. t/m za. 13.00-16.00 uurTijdens zomermarkten ookdi 10.00-16.00 uur Galerie De Souverijne exposeert werk van hedendaagse kunstenaars, maar wil ook ruimte geven aan kunstenaars, die op be-scheidener wijze bezig zijn met hun passie.Er worden 3 exposities per jaar ingericht en is er permanent werk in stock, zoals beel-den in brons, steen, glas en schilderijen.Daarnaast verkoopt Galerie De Souverijne schildermaterialen zoals, schilderdoeken, acrylverf, kwasten en penselen.

Aeolus DoecentrumHearewei 24a, SexbierumTel.: 0517-591144Openingstijden:Woensdag t/m zondag 10.00-19.00 uur.

Aqua ZooDe Groene Ster 2, LeeuwardenTel.: 0511-431214Openingstijden:Mei t/m september 9.30-18.00 uur.Oktober t/m april 10.00-17.00 uur.

Speelbos JoureMarconiweg 20b, JoureTel.: 0513-419505Openingstijden:Wo t/m vr. 09.00-18.00 uurZa. en zo. 10.00-18.00 uurVakanties: ma. t/m zo. 10.00-18.00 uur

Sam’s PannenkoekenMjûmsterwei 16c, BakkeveenTel.: 0516-542328Openingstijden:Actuele openingstijden vindt u op:www.doolhofpark.nl

Sprookjeswonderland EnkhuizenKooizandweg 9, EnkhuizenTel.: 0228-317853Openingstijden:Van 3 april t/m 25 okt. Dagelijks geopend 10.00-17.30 uur

Ballorig HeerenveenPim Mulierlaan 51, Heerenveen Tel.: 0513-682431Openingstijden:elke schooldag open van 9.00 tot 19.00 uur. Weekend, vakanties en feestdagen open van 10.00 tot 19.00 uur. 1e kerstdag en nieuw-jaarsdag gesloten.

Recreatie-, en attractieparken:

27

Handweverij It SkilSkil 11, WorkumTel.: 0515-543000

Ruim 20 jaar worden in Handweverij It Skil kleurrijke stoffen geweven op ambachte-lijke wijze. Van deze stoffen worden jasjes, cape’s en sjaals in hedendaagse en tijdloze modellen gemaakt. De stoffen worden met de hand geweven van natuurlijke materialen in heel veel kleuren en kleur-combinaties. De materialen die gebruikt worden zijn wol, katoen, katoenen chenille en viscose chenille garen. Er wordt prettig draagbare kleding in allerlei kleuren en kleurcombinaties van gemaakt. De model-len passen in het modebeeld van dit mo-ment, dus nu wat kortere getailleerde jas-jes, maar toch net even aparter. De kleding kan helemaal geweven zijn , maar ook combinaties van geweven stof met een andere stof zijn mogelijk. Bezoek handwe-verij It Skil in de mooie stad Workum, aan het IJsselmeer in Friesland. In het centrum van Workum staat een grote oude kerk met een losse toren, om deze kerk loopt een smal straatje dat het Skil heet. Daar vind u handweverij It Skil in een ruim 250 jaar oud huisje.

Galerie Singel 19Verlengde Hoofdstraat 19, KoudumWebsite: www.singel19.nlTel: 0514-521222Openingstijden (mei t/m oktober)vrij. 13.30-17.00 uurzat. 13.30-16.00 uur en tijdens de zomer-marktdagen

Singel 19 is een sfeervolle galerie met 70 m2 aan expositieruimte in het kunstdorp Koudum. Kunstschilder en eigenaar Jentsje Fekkes exposeert er zijn werk met voorna-melijk olieverfschilderijen. Zijn werk kan getypeerd worden als figuratief/realistisch en Jentsje vindt zijn onderwerpen in stille-vens en de natuur, zoals de prachtige land-schappen die deze omgeving rijk is. Naast schilderkunst zijn er voor de liefhebber ook allerhande curiosa, brocante, kunstkaarten en gerestylde meubels te krijgen. Als Atelier biedt het markante gebouw ook de moge-lijkheid om er schilderworkshops en -cur-sussen te organiseren . Kortom Singel 19 is zeker het bezoeken waard.

Galerie 13 manen Hoofdstraat 37, KoudumTel.: 0514-850693

Beeldhouwcentrum Koudum / Kunst-café Bei MeiHoofdstraat 4, Koudum8723 BH Koudum Tel: 0514-522676Wilt u een middag beeldhouwen, een mooie expositie bekijken of alleen gezellig op ons mooie terras in het hart van Kou-dum zitten; u bent altijd van harte welkom in Beeldhouwcentrum Koudum.De laatste jaren is het Beeldhouwcentrum uitgebreid met het Kunstcafé BeiMei en een Bed&Breakfast. Een gezellig kunstcafe met een mooi terras waar je heerlijk kunt ontbijten, lunchen en dineren.

Galerieën en Ateliers:

KBL_adv_A5_v2.indd 1 27-02-14 15:30

Gaasterland is veelzijdig. Door de afwisseling van water, bos en strand, kun je er zwemmen, fietsen, zeilen, varen, paardrijden, wandelen, rennen en ra-votten. Ga op pad met de kinderen voor een stoere ontdekkingstocht door het bos. Ontdek het Geheim van Elfbergen* en neem de rugzak mee voor een leerzame ontdek route* op zoek naar de dassen, paddestoelen en kabou-ters*. Ervaar het bos en het vele water dat Gaasterland rijk is. Doe een spor-tieve zeilvakantie of laat je varen in een sloep en ontdek de mystiek van het bos! Vergeet vooral niet de pittoreske strandjes van het Sloter- en IJsselmeer. Door de beperkte diepgang is het prettig spelen en zwemmen en kun je een oogje in het zeil houden. Uiteraard met frietjes en een lekker glas fris voor de kids, terwijl u een verse kop koffie drinkt. Kinderen de baas! Geniet van de Friese buitenlucht, een bezoek aan een heus speelpark of picknick op de zachte glooiingen van Gaasterland en dan ’s avonds lekker je nest (of tent!) in. En voor het slechte weer…..dan duik je het zwembad in, doe je een in-door speurtocht, ga je naar een museum of ga je gewoon met laarzen het bos in. Lekker vooruitzicht toch!? * Verkrijgbaar in Bezoekerscentrum Mar en Kif

Tips voor Kids

Juist voor kids die de kabouters zijn ontstegen heeft Gaasterland wel wat in petto! Door de veelzijdigheid van bos en water (sport) en strand is het the place to be! What is (not)done. Wat te denken van een actieve zeilvakantie in één van de watersportplekken rond het Slotermeer. Vanaf hier is de helft van de provincie Fryslân in een dagtocht te bezeilen! De zeilscholen hebben spetterende en creatieve programma’s die aansluiten bij teens en kids of voor de hele familie! Ook windsurfen is weer helemaal hot. Ga eens een dagje naar het Mirnserklif. Je kunt er heerlijk zwemmen en de spectaculaire capriolen van de Kite surfers bewonderen. Of huur eens een kano en ontdek de mooiste plekjes! Zwemkleding neem je natuurlijk mee. Wil je een toffe fietstocht met wat meer avontuur dan huur je de stoere ATB. Het is geweldig om de heuvels in de bossen te trotseren. Ook vanaf de rug van een paard is dit zeker aan te bevelen. Kijk dan ’s avonds je ouders lief aan en laat je naar de disco van de Kuilart rijden. Teens vanaf 12 jaar mogen er in. Check vooraf om teleurstellin-gen te voorkomen. Dus teens, genoeg te doen. Trotseer die heuvels, bossen en het Friese water. Gaasterland is fun!

Tips voor Teens

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Openingstijden:ma. di. do. en vr. vanaf 16.00 uurwo. za. zo. en tijdens schoolvakanties vanaf 14.00 uur Karten is niet alleen een sport die men fana-tiek kan beoefenen, maar ook een vrijetijdsbe-steding die zowel eenlingen als groepjes veel plezier bezorgt. Ook kunt u voor een middag of een avond het echte Formule 1 gevoel over u krijgen. Twee centimeter boven het asfalt rijdend, voelt u zich als Verstappen en Schu-macher. Karten is de laatste jaren van een on-beduidende buitensport uitgegroeid tot een indoorsport met meer dan honderdduizend regelmatige deelnemers. Ondanks dat het een gemotoriseerde sport betreft levert de rijder een grote lichamelijke inspanning. Bovendien traint men in het bijzonder op concentratie-vermogen en reactiesnelheid. De leiding van de indoorbaan in Leeuwarden heeft jarenlang rally- en race-ervaring en kan u, indien ge-wenst, helpen bij het aanleren van een goede rijtechniek en het vinden van de ideale lijn.

WaterskiënVakantiepark De Kuilart biedt u de mogelijk-heid om te leren waterskiën. Informeer naar de mogelijkheden,De Kuilart 1, Koudum Tel: 0514-522221

Diverse activiteiten

Meezeilen op een skûtsjeVanaf april t/m oktober zijn er iedere zondag om 10.00 uur, 12.00 uur, 14.00 uur en 16.00 uur afvaarten vanaf de kade bij het restaurant van Vakantiepark De Kuilart. In juli en augus-tus ook op dinsdag en donderdag om 10.00, 12.00, 14.00 en 16.00 uur. Voor reserveren of informatie over de afvaartijden:De Kuilart 1, KoudumTel: 0514-522221

RondvaarttochtIn de zomermaanden organiseert De Oorden Rondvaarten & Partycruises rondvaarten voor individuele opstappers en kleine gezelschap-pen. Deze  rondvaarten worden gehouden vanaf de Galamadammen bij Koudum en voe-ren u en uw gezelschap over de meren van Zuid-West Friesland. Informeer naar de exacte data of kijk regelmatig op deze site.www.deoorden.nl Tel. 0515-521082

Beurtveer op een praamVanaf 23 juli t/m 20 augustus 2015 vaart de Simmermoarn alle donderdagen de Gaaster-land Simmertoer. Gasten van De Kuilart kun-nen opstappen bij de Galamadammen, fietsen kunnen mee aan boord.Tel: 06-42901130

BowlenVoor ouderwetse gezelligheid doet bow-len het altijd goed. Bij Vakantiepark De Kuilart kunt u bowlingbanen huren. Tel: 0514-522221

Huifkartochten PosthumusOudemirdumTel: 0514-571671U kunt een prachtige huifkartocht maken door de Gaasterlandse bossen.

Overdekte Zwembaden

Vakantiepark De KuilartDe Kuilart 1, KoudumTel: 0514-52221

Er op uit! Fietsverhuur

Mous Tweewielers Van Swinderenstraat 45, Balk Tel: 0514-602284

Van der Bij FietsenHoofdstraat 11a, KoudumTel: 0514-594721

Maneges

Manege JanssenStationswei 18, MolkwerumTel: 0514-681991

Manege Janssen is gelegen in het Friese Molkwerum vlak aan het IJsselmeer. De manege beschikt over een ruime binnen-bak en een gedraineerde buitenbak. De omgeving is uitermate geschikt voor bui-tenritten die in de zomer dan ook volop georganiseerd worden. Op je paard genie-ten van de ondergaande zon is iets waar je geen genoeg van kunt krijgen. Bij ma-nege Janssen kan iedereen paardrijles krij-gen, zowel de beginnende als gevorderde ruiters/amazones. De lessen worden ver-zorgd door gediplomeerde instructeurs.

Morrarûters KoudumTjalke van Walstraat 29, KoudumTel: 0514-522438

Anders actief

Op Paed solex verhuurMientwei 4b, RijsTel: 0514-581753

Golfclub GaasterlandSminkewei 10, OudemirdumTel: 0514-604236

Pitch & Putt Golf KoudumNieuweweg 42, KoudumTel: 0514-522246

HandboogschietenVakantiepark De Kuilart organiseert in samenwerking met Handboog Schutte-rij “ODULPHUS” Stavoren het handboog-schieten. Wilt u een clinic volgen, dan kunt u voor meer informatie contact opnemen met De Kuilart: De Kuilart 1, KoudumTel: 0514-522221

St. WadloopcentrumHoofdstraat 105, PieterburenTel: 0595-528300

Direct achter de dijk een gebied met slik. Na een uur ploeteren begint het eigenlijke wad, met prielen en geulen en uiteindelijk de har-de zandplaten. Het lopen varieert van strand-wandeling tot waden tot borsthoogte. Zware voeten, natte kleding, kille wind. Daar tegen-over staan adembenemende wolkenluchten, leerzame natuurlessen en een onvergetelijke, indrukwekkende, gezamenlijke belevenis. Dat is wadlopen! Sinds 1963 lopen de gidsen over het wad, dus zij kunnen het weten: het is een belevenis! Een tocht naar Simonszand, zwerven langs het Robbengat of naar Ame-land of Schiermonnikoog. Al naar gelang de wensen en conditie bepaalt u wat u wil bele-ven. Iedere tocht bezit unieke schoonheden.

Kartbaan LeeuwardenCelciusweg 28-30, LeeuwardenTel: 058-2134722

De RolpealWeverswei 2, Workum Tel: 0515-541964

SwimfunZuiderveldstraat 4 , JoureTel: 0513-417648

De Blauwe GolfJelsumerstraat 12, LeeuwardenTel: 058-2131001

Zwembad Ny SuderséIndustrieweg 2a, LemmerTel: 0514-762727

Sauna/Stoombad/Solarium

Vakantiepark De KuilartDe Kuilart 1, Koudum Tel: 0514-522221

Hotel GalamaDammen Galamadammen 1, Koudum Tel: 0514-521346

Veerdiensten

Rederij Doeksen(veerdienst naar Vlieland en Terschelling)Harlingen. Tel: 0900-3635736

Rederij Wagenborg(veerdienst naar Ameland en Schiermon-nikoog) Nes Tel: 0900-9238

Rederij V&O(veerdienst van Stavoren naar Enkhuizen) Tel: 0228-326667

Theater

Theater SneekWestersingel 28, SneekTel: 0515-430580

Bioscoop

Cine SneekLeeuwenburg 12, SneekTel: 0515-412341

Bioscoop HeerenveenBurgem. Kuperusplein 52, Heerenveen Tel: 0513-654051

Koopavonden

Harlingen, Sneek, HeerenveenDonderdagavond tot 21:00 uur

Balk, Bolsward, Makkum en LemmerVrijdag 19:00-21:00 uur

Franeker, Koudum en WorkumVrijdag tot 21:00 uur

StavorenIn het seizoen op vrijdag tot 21:00 uur

Koopzondagen

Harlingen12 april 12.00-17.00 uur10 mei 12.00-17.00 uur14 juni 12.00-17.00 uur21 juni 12.00-17.00 uur12 juli 12.00-17.00 uur9 augustus 12.00-17.00 uur30 augustus 12.00-17.00 uur13 september 12.00-17.00 uur

Leeuwarden12, 19, 26 27 april 12.00-17.00 uur3, 10, 14, 17, 31 mei 12.00-17.00 uur7, 14, 21, 28 juni 12.00-17.00 uur5, 12, 19, 26 juli 12.00-17.00 uur2, 9, 16, 23, 30 augustus 12.00-17.00 uur6, 13, 20, 27 september 12.00-17.00 uur4, 11, 18, 25 oktober 12.00-17.00 uur1, 8, 15, 22, 29 november 12.00-17.00 uur6, 13, 20, 27 december 12.00-17.00 uur

Sneekiedere 1e zondag van de maand koopzondag

Restaurants

Balk:

Pizzeria l’ArcobalenoGaaikemastraat 1-2 Tel: 0514-605119

Badmeester KeimpeTsjamkedykje 10Tel: 0514-601418

HCR TeernstraVan Swinderenstraat 69, Tel.: 0514-601013

Gaastmeer:

D’Ald HerberchMunkedijk 46 Tel: 0515-469656

Hindeloopen:

De BrabanderNieuwe Weide 7-9 Tel: 0514-521278

De Drie HarinkjesBuren 37-39Tel: 0514-522222

De Hinde’t Oost 4 Tel: 0514-523868

Koudum:

Restaurant It Skippershûs(Vakantiepark De Kuilart), De Kuilart 1Tel: 0514-522221

Chinees Restaurant Goud MeerHoofdstraat 12 Tel: 0514-523723

Restaurant GalamadammenGalamadammen 1 /4 Tel: 0514-521346

Café restaurant SpoorzichtHoofdstraat 69, KoudumTel: 0514-522031

Molkwerum:

’t Statjons KofjehúsStationswei 22aTel: 0514-681157

Rijs:

De Vier HeemskinderenMientwei 9 Tel: 0514-582000

Stavoren:

Strandpaviljoen De PotvisSuderstrand 32 Tel: 0514-682297

29

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

p

APRIL

Zaterdag 4 april Paasworkshop bloemschikken, LuttelgeestOm 14.00 uur: voor € 35,00 per persoon kunt u onder begeleiding van onze deskundige bindsters, een prachtig bloemstuk maken. De workshop duurt ongeveer 1,5 uur. De prijs is inclusief materialen en een kop koffie/thee met iets lekkers. Aanmelden kan telefonisch 0527-20 28 75 of stuur een mailtje naar info@orchi-deeenhoeve.nl, onder vermelding van naam, adres, telefoonnummer en het aantal personen.Kijk voor meer informatie op www.orchideeenhoeve.n

Zaterdag 4 aprilVoorjaarsmarkt, Leeuwarden10.00-17.00 uur: voorjaarsmarkt in de wijk Camminghaburen in Leeuwarden.

Zaterdag 4 aprilOpening watersportseizoen, WoudsendFeestelijke opening van het watersportsei-zoen met een grote en gezellige braderie door de straten van Woudsend.

Zaterdag 4 aprilBraderie, Woudsend13:00-17.00 uur centrum/haven Woudsend

Maandag 6 aprilSTOOMLAB in het WoudagemaalPlaats: Ir. D.F. Woudagemaal, LemmerTijd: 13.00-17.00. Een leuke invulling voor de tweede Paasdag! Doe, kijk en ontdek met de hele familie tijdens het STOOMLAB in het Woudagemaal. Zelf ontdekken wat je met stoom kunt doen. Het STOOMLAB wordt georganiseerd in samenwerking met het Stoommachinemuseum.

Maandag 6 april2de paasdag 2015 Rondvaart met MS WaterpoortEerste vaartocht in 2015 van twee uur over Friese Meren, vanuit centrum Lemmer. Op-stapplaats aan Kortestreek, bij de Visserman voor de N.H.-kerk Lemmer. Kosten: € 13,- p.p., kinderen t/m 12 jaar € 6,-. www.rondvaart-vandijk.nl Kaartverkoop ook bij het STIP-kantoor, Nieuwburen 1, (0514) 53 45 50, www.touristinfolemmer.nl

Maandag 6 aprilVlooienmarkt, Sneek10.00-16.00 uur: vlooienmarkt in de Veemarkthal in Sneek.

Maandag 6 aprilJaarmarkt, Terherne13:00-17.00 uur centrum Terherne

Maandag 6 aprilAaipop, Nijland28e Aaipop, het grootste Friestalig festival wordt ieder jaar gehouden op paasmaan-dag in Nijland. Kijk voor meer informatie op www.aaipop.nl

Maandag 6 aprilMini Paasconcert, Oudega11.00 uur: Paasconcert in It Joo in Oudega.

Maandag 6 april Supervlooi, Leeuwarden9.30-16.30 uur: in WTC Expo Leeuwarden

Evenementenkalender is de grootste overdekte vlooienmarkt van Noord-Nederland! Supervlooi is dé plek om even heerlijk te sneupen en net datgene te vinden waar u misschien al tijden naar op zoek bent. De Supervlooi biedt een gezellig dagje uit voor het hele gezin met diverse leuke kinderattracties. Kijk voor meer informatie op www.wtcexpo.nl/supervlooi

Maandag 6 aprilPaasmarkt, Oudemirdum11.00-18.00 uur: gezellige paasmarkt in het centrum van Oudemirdum.

Donderdag 9 aprilWijnproeverij, Sneek20.00-22.00 uur: de proeverij wordt gehou-den in het proeflokaal van The Wineclub aan de Westersingel 48 in Sneek. Kosten voor deelname is € 25,- per persoon.Kijk voor meer informatie op www.thewineclub.nl

Zaterdag 11 aprilKampioenschap sloeproeien, Harlingen6e Harlinger Kampioenschap Sloeproeien. De wedstrijd start in de Zuiderhaven van Harlingen, om vervolgens direct de Wadden-zee op te gaan; een ideale voorbereiding op de komende HT Race. De finish is bij de SAS Brug in Harlingen. Het parcours is ongeveer 15 km. Kijk voor meer informatie op www.sloeproeien.info

Zaterdag 11 aprilVlootdag, Harlingen11.00-17.00 uur: De Vlootdag is bij uitstek een ontzettend gezellig familie evenement! Er kan volop worden genoten van de Nauti-sche sfeer in en om Harlingen. Bezoekers krij-gen een indruk van haar activiteiten op het Wad, live muziek, heerlijk eten, de Nautische markt & braderie, een Shantykoor, bezichti-gen van oude ambachten, diverse workshops en kinderen kunnen zich vermaken in/op de aanwezige attracties. Aan beide kanten van de Zuiderhaven komen klippers, schoeners en tjalken te liggen. Er is de mogelijkheid de schepen te bezichtigen, te genieten van de nautische sfeer en als klap op de vuurpijl kunt u een stukje meevaren met een van de schepen op het Wad!Kijk voor meer informatie op www.vlootdag.nl of www.harlingenboeit.nl

Woensdag 15 april Stinsenwandeling door het Wyckelerbos in Wyckel door It Fryske GeaOp woensdag 15 april organiseert It Fryske Gea een stinsenwandeling door het Wyc-kelerbos in Wyckel. De start is om 14:00 uur bij de hoofdingang van het bos, de gids is Wouter Schothorst. Kijk voor meer informatie en opgave op www.itfryskegea.nl.

Donderdag 16 t/m zondag 19 aprilBoekenfestijn, LeeuwardenHet Boekenfestijn is dé gratis consumen-tenbeurs met meer dan een miljoen nieuwe boeken, multimedia en hobby-artikelen. Stelt u zich voor, een hal zo groot als een voetbalveld met lange rijen tafels waarop alle artikelen liggen uitgestald. De variëteit is groot. Het aanbod is overzichtelijk ingedeeld in categorieën. U kunt alle artikelen op uw gemak bekijken en in eigen tempo met de boekentrolley over de beursvloer rondwan-

30

delen. Kijk voor de openingstijden op www.boekenfestijn.com/agenda

Donderdag 16 april t/m 5 meiTulpenroute in de NoordoostpolderDeze voert langs de uitgestrekte, bloeiende tulpenvelden in de polder. Het is één van ’s werelds mooiste autoroutes vond National Geographic in 2009. Deze raakt de zuidgrens van Lemmer. Van 9.00-18.00 uur. Start vanaf de Bumasluis.

Zaterdag 18 aprilPopavond, Koudum21.00 uur: Popavond in de Klink te Koudum, met de band ‘Vangrail’.

Zaterdag 18 april en zondag 19 aprilSkûtsjesilen, Langweer7e Skûtsjesilen Langweer. Tevens is de ope-ningswedstrijd van het Skûtsje seizoen de opening van het watersportseizoen Fryslân. Wederom is er dit jaar een grote braderie en een kermis, daarnaast zullen er tijdens de diverse wedstrijden heteluchtballonnen opstijgen. Meer informatie op www.skutsjesilenlangwar.nl

Zaterdag 18 april tot en met vrijdag 24 aprilMuseumweekNa 33 edities van Museumweekend is het in 2015 tijd voor Museumweek met het thema: doe een museum!. Je kunt de musea die deelnemen vaak met korting bezoeken, soms kost het je zelfs helemaal niets. Maar pas op, de regels zijn iets veranderd, musea zijn per 2014 niet meer verplicht korting te geven! Tijdens de Museumweek worden er allerlei activiteiten georganiseerd zoals Museumkids en Museumburen.

Donderdag 23 april Braderie, SneekVan 9.00-17.00 uur in het centrum

Zaterdag 25 aprilOpen dag KM Yachtbuilders Makkum10:00 uur: zaterdag 25 april 2015 organiseert KM Yachtbuilders wederom een open dag in Makkum. KM Yachtbuilders opent zijn deuren voor bootliefhebbers van 10:00 tot 16:00 uur om kennis te maken met de werf en haar activiteiten.

Zaterdag 25 aprilDisco zwemmen, Sneek18.00-22.00 uur: vanaf 18.00 uur is iedereen welkom voor een patatje en een snackje en vanaf 19.00 uur is er disco zwemmen in zwembad It Rak in Sneek. Thema: Koning / Koninginnen.

Zaterdag 25, 26 en 27 aprilWorkum BruistVolop activiteiten rondom Koningsdag voor jong en oud. Van ei gooien, tot feestavonden met optredens van bandjes, een optocht, maar ook een vrijmarkt.Kijk voor meer informatie op www.workumbruist.nl

Zondag 26 aprilKoningsnacht concert, Sneek20.00-24.00 uur: het traditionele Koningen-acht Concert in de Stadhuistuin te Sneek. uur. Na afloop muziek in diverse bars en cafés.

Zondag 26 april Live muziek aan het Slotermeer, BalkVanaf 15.00 uur: bij paviljoen-restaurant Badmeester Keimpe, Tsjamkedykje 10 te Balk. Iedere laatste zondag van de maand klinken en smaken de “muzikale” nootjes aan de oever van het Slotermeer nog lekkerder dan normaal bij restaurant Badmeester Keimpe. Entree gratis/ met amusebar.

Maandag 27 aprilKoningsdag, Sneek Op Koningsdag Sneek wordt een uitgebreid feestelijk programma georganiseerd met o.a. een kindermarkt, een braderie, veel live muziek en diverse andere activiteiten.

Maandag 27 aprilKoningsdagHeeg, Joure, Leeuwarden, Lemmer.

MEI

Zaterdag 2 meiKNRM Reddingbootdag, HindeloopenEen keer per jaar organiseert de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) haar landelijke open dag. Dé dag om actief kennis te maken met het werk, de profes-sionele vrijwilligers en het materieel van de KNRM. Kijk voor meer informatie op www.knrm.nl/waar-wij-zijn/reddingbootdag/

Zaterdag 2 mei KNRM Reddingbootdag, Harlingen 10.00-16.00 uur: de open dag in Harlingen wordt georganiseerd door de KNRM. Tijdens deze open dag zijn alle reddingsstations van de KNRM opengesteld voor het publiek. Men kan meevaren op een reddingsboot en er zijn verschillende demonstraties.

Zaterdag 2 meiWijnproeverij, Sneek16.00-18.00 uur: de proeverij wordt gehou-den in het proeflokaal van The Wineclub aan de Westersingel 48 in Sneek. Kosten voor deelname is € 25,- per persoon.Kijk voor meer informatie op www.thewineclub.nl

Zaterdag 2 en zondag 3 meiLifestyle Fair van Het Gewei, Rotsterhaule11.00-17.00 uur: op de sfeervolle locatie van Brocanterie Het Gewei organiseren wij we-derom de “Lifestyle Fair van Het Gewei”. Pure inspiratie op de ‘Lifestyle Fair van het Gewei’ met Brocante sfeerdecoraties voor in en om het huis, landelijke producten, proeverijen, creatieve workshops en demonstraties, live muziek, de nieuwste trends en volop genie-ten van het buitenleven! Toegangsprijs € 3,50.Kijk voor meer informatie op www.hetgewei.nl

Zondag 3 meiVroege vogelwandeling met het IVN Súd-westhoeke en Natuurmonumenten door het LyklamabosOp zondag 3 mei organiseren het IVN Súdwesthoeke en Natuurmonumenten een vroege vogelwandeling door het Lyklamabos. De start is om 09:00 uur bij de kruising Hege Bouwen/Griene Singel in het Lyklamabos in Nijemirdum. De gids is Ronald Schouten.

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Woensdag 6 meiHippe heksen spelletjesochtend voor kleutersOp woensdag 6 mei organiseert Bezoekers-centrum Mar en Klif weer een vrolijke heksen en tovenaars ochtend voor kleuters. Samen met heksje Andreja en tovenaar Wiebren gaan we allerlei leuke spelletjes en opdrachtjes doen langs de vrolijke paddenstoelenroute in het Rijsterbos. We gaan heksensoep drinken, liedjes zingen, vliegen op een heksenbezem, zoeken naar puzzelstukjes en heerlijke snoep-wormen eten. Wil je meedoen? Geef je dan snel op via de site www.marenklif.nl. De kosten zijn € 5,= per kind en de ochtend duurt van 10:30-12:00 uur en is bedoeld voor kleuters en kids van 4-7 jaar. Waar? We starten bij de grote parkeerplaats van het Rijsterbos in Rijs, richting de werk-schuur van It Fryske Gea. Het Hippe Heksen en Paddenstoelenpad is een initiatief van It Fryske Gea en Bezoekerscentrum Mar en Klif. In het Rijsterbos heeft de boswachter prachtige pad-denstoelen gezaagd en beschilderd. Mocht je vandaag niet mee kunnen? Bij Mar en Klif kun je een routeboekje kopen met allerlei leuke spelletjes en opdrachtjes bij de genummerde paddenstoelen. Het boekje is bedoeld voor peuters en kleuters.

Donderdag 7 meiBraderie in Sneek9.00-17.00 uur, in het centrum

Vrijdag 8 meiVoorjaarsmarkt, Franeker13:00 - 21:00 uur in het centrum (Voorstraat/Dijkstraat) van Franeker, thema bloemen en tuinmarkt.

Zaterdag 9 mei Moederdagworkshop bloemschikken, LuttelgeestOm 14.00 uur: Voor € 35,00 per persoon kunt u onder begeleiding van onze deskundige bindsters, een prachtig bloemstuk maken. De workshop duurt ongeveer 1,5 uur. De prijs is inclusief materialen en een kop koffie/thee met iets lekkers. Aanmelden kan telefonisch 0527-20 28 75 of stuur een mailtje naar info@orchideeenhoeve.nl, onder vermelding van naam, adres, telefoonnummer en het aantal personen. Kijk voor meer informatie op www.orchideeenhoeve.nl

Zaterdag 9 mei Nationale MolendagDe nationale molendag is hét jaarlijkse molen-evenement en wordt dit jaar voor de 40e keer georganiseerd. Het is een dag waarop zoveel mogelijk molens draaien. Naast het draaien en malen met molens worden op een groot aan-tal molens allerlei activiteiten georganiseerd, van pannenkoeken bakken tot muziekfeesten. Kijk voor meer informatie op www.nationalemolendag.nl

Zaterdag 9 mei 47e ElfmerentochtTussen 07.00-12.00 uur wordt er gestart in Sneek, hier wordt later op de dag ook gefi-nisht. De jaarlijkse Elfmeren fiets en steptocht kan op drie afstanden gefietst worden 50, 100 of 150 km. Kijk voor meer informatie op www.rtcrally.nl/elfmerenfietstocht

Zondag 10 meiVroege vogelexcursieOp zondag 10 mei organiseert het IVN Súd-westhoeke om 06:00 uur een vroege vogel-excursie door natuurgebied ‘t Swin. De gids is Sytse Bouwhuis.

Zondag 10 meiMade By – Ambachten Markt, Harlingen12.00-17.00 uur: makers van creatieve-, unie-ke-, eigentijdse-, duurzame-, ambachtelijke-, hippe-, originele-, kunstige-, vintage-, design artikelen en (streek)lekkernijen krijgen de ge-legenheid om hun producten aan het publiek te tonen. Dit alles aangevuld met wisselend een interessante workshop, attractie, muziek/theater act en een gemoedelijke sfeer.Kijk voor meer informatie op www.bengevenementen.nl

Zondag 10 mei De 4 Mijl, SneekVoor de derde keer wordt het loopsport-eve-nement “De 4 mijl van Sneek” gehouden. De 4 mijl van Sneek is een prachtig hardloopevene-ment dwars door het centrum van Sneek, met als een van de hoogtepunten de passage van De Waterpoort.

Zondag 10 meiHealth & Beauty Event, Leeuwarden11.00-17.00 uur: er even tussenuit op Moeder-dag? Alles op het gebied van beauty, wellness, mode en lifestyle voor de moderne vrouw is te vinden op het Health & Beauty Event in Stadsschouwburg de Harmonie. Het is de gelegenheid om je te laten inspireren door alle trends van nu en te genieten van alle luxe. Lek-ker laten verwennen en trakteren en met een goed gevoel en gevulde goodiebag naar huis gaan. Kijk voor meer informatie op www.ladiesenevent.nl

Dinsdag 12 t/m zaterdag 16 mei69e Wandel ElfstedentochtDe etappes zijn: - Dag 1 Leeuwarden - Sloten 49,84 km- Dag 2 Sloten - Workum 44,91 km- Dag 3 Workum - Franeker 42,37 km- Dag 4 Franeker - Dokkum 43,33 km- Dag 5 Dokkum - Leeuwarden 28,57 kmKijk voor meer informatie op www.elfstedenwandeltocht.nl

Woensdag 13 meiVoorjaarsmarkt, Workum14:00 - 21:00 uur op de Merk in Workum.

Donderdag 14 mei t/m zaterdag 16 meiLemmer AhoyHet zeilseizoen start jaarlijks in het Hemel-vaartweekend met de Lemmer Ahoy. Dit is een zeilwedstrijd voor alle typen ronde en platbo-demschepen op het IJsselmeer bij Lemmer.

Donderdag 14 meiBloemetjesmark, LeeuwardenElk jaar op Hemelvaartsdag vindt traditiege-trouw de Bloemetjesmarkt plaats in Leeuwar-den. Het is de langste markt van het land en toont een zee van bloemen zover als u kunt kijken, dwars door het centrum van Leeuwar-den. De markt is van ‘s ochtends vroeg tot laat in de middag en trekt duizenden mensen, die met tassen, kisten en soms bolderkarren vol planten en bloemen naar huis gaan. Kijk voor meer informatie op www.holland.com/be_nl/toerisme/article/bloemetjesmarkt-leeuwarden.htm

Donderdag 14 mei t/m zondag 17 mei 45e kleine sneekweek45e Kleine Sneekweek, zeilwedstrijden in alle erkende klassen op het Sneekermeer en de Poelen. Kijk voor meer informatie op www.sneekweek.nl

Donderdag 14 meiHeechspanning, Heeg13.00 uur: straatfestival in het centrum van Heeg. Tijdens het straatfestival is er ruimte voor theater in de breedste zin van het woord. Er is muziek, toneel, variété etc. Kijk voor meer informatie op www.heechspanning.com

Vrijdag 15 mei Kleintje Sneekweek21.30 uur: overal door het centrum van Sneek live muziek en vrije entree. Kijk voor meer informatie op www.horecasneek.nl.

Vrijdag 15 mei Jaarmarkt Woudsend15.00-21.00 uur in het centrum

Vrijdag 15 en zaterdag 16 meiRoei-ElfstedentochtStart en finish is in Leeuwarden. Vanaf vrijdag-avond t/m zaterdagmiddag wordt de roei-Elfstedentocht georganiseerd. Er wordt niet gestopt en men roeit dus ‘s nachts door!

Zaterdag 16 meiElf Steden Oldtimer Rally30ste Elf Steden Oldtimer Rally. Een uniek rijdend oldtimermuseum. De start vindt plaats vanaf camping ‘t Hop te Wijckel. Sinds 1984 is de Rally uitgegroeid tot het grootste eendaag-se oldtimerevenement van Europa De route voert vervolgens naar IJlst, Sneek, Leeuwar-den, Dokkum, Franeker, Harlingen, Bolsward, Workum, Hindeloopen, Stavoren en terug naar Sloten. De lengte varieert tussen de 225 en 235 kilometer afhankelijk van de route. Kijk voor meer informatie op www.elfstedenoldtimerrally.nl

Zondag 17 meiJaarmarkt, Woudsend12:00 - 17:00 uur in het Waechwal Woudsend

Dinsdag 19 meiJaarmarkt, Sneek9.00-16.00 uur: op het Grootzand, het Schaap-marktplein, op het Leeuwenburg, de Markt-straat en het Oud Kerkhof staan gezellige kraampjes.

Donderdag 21 meiWijnproeverij, Sneek20.00-22.00 uur: de proeverij wordt gehouden in het proeflokaal van The Wineclub aan de Westersingel 48 in Sneek. Kosten voor deel-name is € 25,- per persoon.Kijk voor meer informatie op www.thewineclub.nl

Donderdag 21 meiVoorjaarsmarkt, Sneek13:00 - 21:00 uur in het centrum van Sneek, thema bloemen en tuinmarkt.

Zaterdag 23 mei Skousteroldtimerdei, OsingahuizenEen leuk trekker oldtimer evenement. Leuk voor jong en oud. Er is van alles te zien en te doen. Je kan vanaf 13.00 uur meerijden met de rondrit door Heeg. Er is een behendigheidsspel op de trekker en een kleppendekselrace. Hier kan iedereen aan mee doen. Kijk voor meer informatie op www.skousteroldtimerdei.nl Zaterdag 23 mei Kunstmarkt, Balk10.00-17.00 uur: de jaarlijkse kunstmarkt vindt plaats in het centrum van Balk langs het nos-talgische vaarwater “De Luts”. Dit jaar zal het

themaplein het thema HOUT dragen. Kijk voor meer informatie op www.kunstkringgaasterland.nl

Zaterdag 23 mei43e mini fiets-ElfstedentochtEen fietstocht van 40 km. Langs 11 dorpen in de omgeving van Bolsward. Een fietstocht voor groot en klein, voor jong en oud, voor het hele gezin. Start: tussen 9.00 en 10.00 uur op het marktplein in Bolsward. Deelnemers op een fiets met trapondersteuning zijn in deze tocht van harte welkom! Kijk voor meer informatie op www.11steden.nl

Zaterdag 23 mei Pinkstermarkt, Woudsend 11.00-17.00 uur: gezellige pinkstermarkt in het centrum van Woudsend.

Zondag 24 meiStep Elfstedentocht30e Step Elfstedentocht. In de nacht van zaterdag op Pinksterzondag om exact 00.00 uur wordt de stepploeg onder luid gejuich van duizenden toeschouwers in Bolsward, door een bekende Nederlander gestart. De tocht is 240 km en de finish is ook weer in Bolsward. Kijk voor meer informatie op www.stepelfsteden.nl

Maandag 25 meiFiets ElfstedentochtDe 103de fiets-Elfstedentocht is een toerfiets-tocht van 240 kilometer langs de elf Friese steden. De tocht wordt jaarlijks op Pinkster-maandag georganiseerd. De start en finish is in Bolsward. Kijk voor meer informatie op www.fietselfstedentocht.nl

Donderdag 28 en vrijdag 29 mei 40e Harlingen-Terschelling (HT) Sloepen-raceDe HT is de Koninginnentocht onder de sloep-roeiraces. De ca. 34 km lange oversteek over de Waddenzee is een van de zwaarste roei-tochten in ons land. Als het weer niet optimaal is wordt de strijd aangegaan met golven, wind en getijdestroom. Er zijn dan ook regelmatig uitvallers in deze race. Kijk voor meer informatie op www.sloeproeien.info

Donderdag 28 meiVoorjaarsmarkt, Sneek13:00 - 21:00 uur in het centrum van Sneek op het Grootzand en plein, thema brocante en streekproducten

Vrijdag 29 t/m zondag 31 meiLeeuwarder straatfestivalHet Fries straatfestival is een groot festival met meer dan 300 optredens op meer dan 45 loca-ties door de hele binnenstad van Leeuwarden. Kijk voor meer informatie op www.fries-straatfestival.nl

Zaterdag 30 meiDisco zwemmen, Sneek18.00-22.00 uur: vanaf 18.00 uur is iedereen welkom voor een patatje en een snackje en vanaf 19.00 uur is er disco zwemmen in zwem-bad It Rak in Sneek.

Zaterdag 30 meiDobbefestival, Koudum13.00 uur: het 15e Dobbefestival zal plaats vinden op het evenemententerrein achter de Klink in Koudum. Kijk voor meer informatie op www.dobbefestival.nl

31

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Zondag 31 meiLive muziek aan het Slotermeer, Balk15.00-19.00 uur: bij paviljoen-restaurant Badmeester Keimpe, Tsjamkedykje 10 te Balk. Iedere laatste zondag van de maand klinken en smaken de “muzikale” nootjes aan de oever van het Slotermeer nog lekkerder dan normaal bij restaurant Badmeester Keimpe. Entree gratis/ met amusebar.

JUNI

Donderdag 4 juniVoorjaarsmarkt, Sneek13:00 - 21:00 uur in het centrum van Sneek op het Grootzand en plein, thema braderie en vlooienmarkt.

Zaterdag 6 juniOvertuinenfair, IJlst10.00-17.00 uur: deze unieke overtuinenfair en een gezellige familiedag wordt gehouden langs de gracht in IJlst en is vrij toegankelijk. IJlst, één der 11 Friese steden, heeft een centrum dat uniek is in Nederland vanwege haar overtuinen. Deze tuinen grenzen niet direct aan de huizen maar aan de centrale gracht. De straten lopen tussen de huizen en de tuinen door. Tijdens de fair zal een tuin in oorspronkelijke stijl zijn ingericht. Kijk voor meer informatie op www.overtuinenfair.nl

Zaterdag 6 juni Cultureel festival Ut, Sneek12.00-18.00 uur: Sneek is een stad met een veel-heid aan cultuur. Het cultureel festival Ut Sneek brengt alles wat de waterpoortstad te bieden heeft op cultureel gebied samen. Strategisch verspreid in het hart van Sneek staan podia opgesteld waar een keur van artiesten Sneek tot een cultureel hoogtepunt zullen brengen.

Zaterdag 6 juni Live4Life, HarlingenHet Benefietspektakel Live4life op het Haven-plein in Harlingen met diverse aansprekende live optredens vóór het leven en tegen kanker. Live4Life staat voor spektakel en bovenal ple-zier! Tropische sferen, hapjes en drankjes zullen je laten vergeten dat Harlingen in Nederland ligt! De organisatie gaat voor een zwoele zomeravond vol vrolijk, feestelijk uitgedoste mensen en swingende muziek!! Zowel de opbrengst van de catering als alle giften die gedaan worden zullen in zijn geheel naar KWF Kankerbestrijding gaan!Kijk voor meer informatie op www.facebook.com/Live4LifeHarlingen

Zondag 7 juniJaarmarkt, Wommels11.00-18.00 uur: braderie en rommelmarkt in het centrum van Wommels.

Woensdag 10 t/m zondag 14 juniConcours Hippique, Sneek26e Concours Hippique Sneek, vier dagen lang, komen meer dan 1.800 ruiters en amazones aan de start in een van de vele disciplines. Meer dan 4000 starts, een record voor de organisatie. Locatie: Klaesterwei 3 in Ysbrechtum, nabij de rondweg te Sneek. Kijk voor meer informatie op www.paardenevenementen.nl/ch-sneek

Donderdag 11 juniBraderie, Sneek13:00 - 21:00 uur in het centrum Sneek Groot-zand en plein.

Vrijdag 12 t/m zondag 21 juniOerol, TerschellingTerschellings Oerol festival staat bekend als één van de leukste en meest bijzondere thea-

terfestivals in Europa. Ieder jaar is het Wad-deneiland tien dagen lang het podium voor theater, dans, straattheater, beeldende kunst en muziek. De voorstellingen worden speciaal voor de bijzondere locaties gemaakt, of daarop aangepast. Van grote spektakelstukken tot mime, van intiem muziektheater tot hilarische circusvoorstellingen, van westerns tot interac-tieve installaties: je treft het aan in de duinen, op het strand, in bossen, op dijken, in schuren en gewoon op straat. Kijk voor meer informatie op www.oerol.nl

Zaterdag 13 juniSlootjesdag van het IVNOp zaterdag 13 juni organiseert het IVN haar jaarlijkse ‘Slootjesdag’. Schepnetjes in de aan-slag…!Wil je weten hoe een kokerjuffer overleeft in een sloot vol vijanden? En hoe een bootsman-netje aan zijn voedsel komt? Tijdens de Sloot-jesdagen organiseren IVN-afdelingen in het hele land activiteiten in en om slootjes. Bezoek samen met je (klein)kinderen de IVN Slootjes-dagen 2015 en ontdek zelf wat er allemaal in een doodgewone sloot gebeurt. Bouw een vlot, schep een bootsmannetje uit het water (kijk uit want hij kan bijten!) of bestudeer een schrijvertje door een microscoop. Bestel gratis de zoekkaart waterdiertjes. Alvast zelf op on-derzoek uit? Bestel dan via de website van het IVN de gratis Scharrelkids zoekkaart waterdier-tjes ter waarde van € 2,95. Daar staan meer dan 35 waterdiertjes op, die je zelf in de sloot kunt zoeken. Leuk om te weten: de zoekkaart kan tegen water! Je (klein)kinderen kunnen ermee in de regen lopen en er zelfs mee zwemmen!

Zaterdag 13 juniWijnproeverij, Sneek16.00-18.00 uur: de proeverij wordt gehouden in het proeflokaal van The Wineclub aan de Westersingel 48 in Sneek. Kosten voor deel-name is € 25,- per persoon.Kijk voor meer informatie op www.thewineclub.nl

Woensdag 17 juniExcursie door Natuurmonumenten naar het Oudemirdumer KlifOp woensdag 17 juni organiseert Natuurmo-numenten een excursie naar het Oudemirdu-mer Klif. Het thema is ‘Ontdek het Klif’. De start is om 14:00 uur bij het begin van het pad naar het Klif, bij de parkeerplaats aan de Dollen in Oudemirdum. Opgave kan bij Mar en Klif aan de balie of via 0514-571777.

Donderdag 18 juniVoorjaarsmarkt, Sneek13:00 - 21:00 uur in het centrum van Sneek op het Grootzand en plein.

Zaterdag 20 juni Harlinger Parkontbijt 9.00-11.30 uur: in de Engelse Tuin is voor de 5e maal het Harlinger Parkontbijt. Niets is feeste-lijker dan de dag te beginnen met een heerlijk ontbijt omlijst met culturele activiteiten! http://www.harlingenboeit.nl/agenda/agenda-items/harlinger-parkontbijt

Zaterdag 20 juni 24e straatfestival, Harlingen13.00-17.00 uur: 23e Straatfestival in het cen-trum van Harlingen.Kijk voor meer informatie op www.straatfestivalharlingen.nl

Zaterdag 20 juni Pareltsjebrij, Workum 10e editie van Pareltsjebrij in Workum. Het be-looft weer een weekend te worden met volop

activiteiten in en rond Workum. Kijk voor meer informatie op www.pareltsjebrij.nl

Zaterdag 20 juni Midzomeravond concert, Langweer20.00 uur: op deze zomeravond zal er een optreden verzorgd worden in de Buorren te Langweer. Van lichte jazz tot bigbandmuziek. Kom kijken en luisteren op straat of van het terras.

Zaterdag 20 juniAmsterdamse Dag, Langweer10.00-17.00: op de derde zaterdag van juni wordt in het centrum van Langweer de Amster-damse Dag gehouden. Inmiddels is deze markt uitgegroeid tot een grote jaarmarkt. Een begrip voor Langweer en omgeving. Op deze dag zijn er diverse kramen te bezichtigen met diverse koopwaar. Daarnaast zijn er straatmuzikanten, artiesten en zullen er nog andere activiteiten plaats vinden. Ook kunnen kinderen gratis met hun koopwaar op een toegewezen plaats staan.

Zaterdag 20 en zondag 21 juniTuinfeest, BlauwhuisDit jaar wordt het feest voor de 53e keer ge-houden in de pastorietuin in de schaduw van de prachtige St. Vituskerk. De unieke locatie, de feestelijk verlichte tuin en de gemoedelijke sfeer maken het feest elk jaar weer tot een groot succes.Kijk voor meer informatie op www.tunfeestblauhus.nl

Zondag 21 juniMade By – Ambachten Markt, Harlingen12.00-17.00 uur: makers van creatieve-, unieke-, eigentijdse-, duurzame-, ambachtelijke-, hippe-, originele-, kunstige-, vintage-, design artikelen en (streek)lekkernijen krijgen de gelegenheid om hun producten aan het publiek te tonen. Dit alles aangevuld met wisselend een interessante workshop, attractie, muziek/theater act en een gemoedelijke sfeer.Kijk voor meer informatie op www.bengevenementen.nl

Woensdag 24 t/m zaterdag 27 juni62e Heamieldagen (oogstfeest), BolswardVroeger, wanneer al het hooi door de boeren en hun knechten was binnengehaald, werd het harde werken afgesloten met een hooimaal-tijd, het Heamiel. De Heamieldagen zijn een begrip voor Bolswarders. De oorspronkelijke hooimaaltijd is langzamerhand uitgegroeid tot een feest van vier dagen met activiteiten voor jong en oud. Ook nu nog wordt deze maaltijd op donderdag als één van de hoogtepunten tijdens het Heamielfeest beschouwd. De maal-tijd bestaat uit rijst met rozijnen, brandewijn en boerenjongens. Tijdens de Heamieldagen is het in Bolsward één en al feest, er worden activiteiten georganiseerd voor jong en oud. De belangrijkste activiteiten naast het traditionele heamiel zijn: De intocht van de Heakeninginne (hooikoningin) op woensdag, jaarmarkt op donderdag, het Promconcert ‘Night of the Heamiel’ op vrijdagavond en het straatfestival op zaterdag.Kijk voor meer informatie op www.heamiel.nl

Donderdag 25 juniZomermarkt, Sneek13:00 - 21:00 uur in het centrum van Sneek op het Grootzand en plein.

Zaterdag 27 juniZuiderkademarkt, Emmeloord10.00-17.00 uur: braderie en rommelmarkt op de Zuiderkademarkt in Emmeloord.

Zaterdag 27 juniStraatfestival Bolstjurrich, BolswardOp de afsluitende dag van het Heamielfeest in Bolsward vindt het straatfestival BOLStjurrich plaats. Theater, dans en muziek-acts uit binnen en buitenland in combinatie met voorstel-lingen uit de regio beloven een spannend programma voor jong en oud. Het Straatfes-tival BOLStjurrich is een jaarlijks terugkerend locatietheater en muziekfestival in de monu-mentale binnenstad van Bolsward.Kijk voor meer informatie op www.bolstjurrich.nl

Zaterdag 27 juniSipelsneon (jaarmarkt), Sloten10.00-17.00 uur: op de laatste zaterdag in juni wordt in Sloten jaarlijks de traditionele Sipel-sneon gehouden. Dit is een jaarmarkt in het centrum en rondom de stadsgracht van Sloten. Sloten wordt ook wel Sipelstêd (uienstad) genoemd. Dit stadje is in vestingtermen de ideale stad, omdat haar vorm veel weg heeft van een ui.

Zondag 28 juniZondagmiddag Matinee, Sneek15.00-18.00 uur: matinee op de Markstraat in Sneek.

JULI

Zomerrondvaarten met de praamIn de zomermaanden kunt u dagelijks (behalve op maandag en donderdag i.v.m. de Sim-mertour) meevaren met een praam. De praam vertrekt vanuit Stavoren bij het NS Station. Aanvang 14.30 uur. U maakt een mooie tocht over een deel van de Elfstedenroute. Voor actuele informatie en vaartijden kunt u kijken op www.simmermoarn.nl

Vrijdag 3 juliBraderie, Sneek10.00-17.00 uur: gezellige braderie in het cen-trum van Sneek.

Zaterdag 4 juliExcursie naar het Oudemirdumer Klif o.l.v. een gids van NatuurmonumentenOp zaterdag 4 juli organiseert Natuurmonu-menten een excursie naar het Oudemirdumer Klif. Het thema is ‘Flora van de Kliffenkust’. De start is om 10:00 uur bij het begin van het pad naar het Klif, bij de parkeerplaats aan de Dollen in Oudemirdum. Opgave kan bij Mar en Klif aan de balie of via 0514-571777

Zaterdag 4 juliOldtimershow, St. Nicolaasga10.00-16.30: gezellige oldtimershow met auto’s, tractoren, stationaire motoren, brom- en motorfietsen en vrachtauto’s e.d. op de Heemstrastraat en de Omloop.Kijk voor meer informatie op www.st-nicolaasga.nl/oldtimershow

Zaterdag 4 juliJaarmarkt, St. Nicolaasga9.00-16.00: in het centrum.

Zaterdag 4 juliLekker Sneek13.00 uur-19.00 uur: Lekker Sneek is het succesvolle culinaire evenement rondom de Martinikerk. Onder het genot van een drankje en muziek optredens proeft u hier lekkere hap-jes van diverse horecaondernemers. Kinderen kunnen zich lekker uitleven op het springkus-sen van de Vereniging Sneeker Zakenlieden. Locatie: Oud Kerkhof in Sneek.

32

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland 33

Zaterdag 4 juliOpen NK Eiwerpen, BolswardOpen Nederlandse Kampioenschappen Eiwerpen vanaf dit jaar op de Bargefenne in Bolsward. Eerdere edities trokken honderden deelnemers en meer dan duizend belangstel-lende toeschouwers. Het programma omvatte toen naast het traditionele verwerpen, de Eistafette, het Russisch Ei Roulette en de trebuchet, waarbij gebruik wordt gemaakt van inventieve katapulten. Kijk voor meer informatie op www.eiwerpen.nl

Zondag 5 juliZondagmiddag matinee, Sneek15.00-18.00 uur: matinee op de Markstraat in Sneek.

Dinsdag 7 juliZomermarkt, Koudum10.00-17.00 uur: in de zomer wordt er in Kou-dum een gezellige markt met vele kramen, oude ambachten en attracties georganiseerd. De traditionele zomermarkten in Koudum vinden dit jaar plaats in de Hoofdstraat in Koudum.

Woensdag 8 juliToeristische markten, Workum10.00-17.00 uur: toeristische markten in het centrum van Workum en aan het Súd.

Donderdag 9 juliZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeeha-venstad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Vrijdag 10 juliSwipe dei, Joure 13.30-18.30 uur: harddraverijen met de strijd om de ‘Gouden Swipe’ op de Jouster Nuts-baan in Joure. Naast de elf draverijen is er in het show gedeelte een koers met Friese paarden voor ouderwetse sulky’ s. Joure biedt deze vrijdag weer volop pure drafsport en vergeet de folklore niet. Kijk voor meer infor-matie op www.drafbaanjoure.nl

Vrijdag 10 juliBraderie, Sneek10.00-17.00 uur: gezellige braderie in het centrum van Sneek.

Zaterdag 11 juliHeechsimmerfestival, Heeg19.30 uur: het festival wordt voor de 12e keer georganiseerd op het strand van Heeg. Een vijftal bands zullen optreden op een drijvend podium.

Zaterdag 11 juliMarathon voor paarden en pony’s, St. Nicolaasga13.00-21.00 uur: rondom de manege “De Oorsprong” is er een marathon voor aanspan-ningen (enkelspan, dubbelspan, vierspan of tandem) met o.a. de volgende onderdelen: vaardigheid, hindernistraject, spectaculaire waterhindernissen en zadelrubriek. Er is een draaimolen en springkussen voor de kinderen!

Zaterdag 11 juliVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Zondag 12 juliZondagmiddag matinee15.00-18.00 uur: matinee op de Markstraat in Sneek.

Dinsdag 14 juliZomermarkt, Koudum10.00-17.00 uur: in de zomer wordt er in Koudum een gezellige markt met vele kramen, oude ambachten en attracties georganiseerd. De traditionele zomermarkten in Koudum vin-den dit jaar plaats in de Hoofdstraat in Koudum.

Woensdag 15 juliToeristische markten, Workum10.00-17.00 uur: toeristische markten in het centrum van Workum en aan het Súd. Met kindervrijmarkt.

Donderdag 16 juliZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeehaven-stad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Vrijdag 17 juli 2015 Makkumer MerkeDe Makkummer Merke is van 17 juli t/m 21 juli 2015. Op vrijdagavond wordt er gestart met de feestquiz. Op de super zaterdag wordt er gekaatst door de Heren en Dames Hoofdklasse. Op zondag is de Zilveren Zwaanpartij waarin de jongens afdelingen strijden om de gouden horloges. Op maandag komen de Heren 1e klas op bezoek. Op dinsdag is de grootste ledenpar-tij van Friesland. De winnaars van de kransen op deze ledenpartij zullen in koetsen getrok-ken door Friesche paarden een rijtoer maken door het centrum van het mooie Makkum.

Vrijdag 17 juliBraderie, Sneek10.00-17.00 uur: gezellige braderie in het centrum van Sneek.

Zaterdag 18 juliVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke Vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Zaterdag 18 juli t/m vrijdag 31 juliSKS skûtsjesilenWedstrijdschema:- Zaterdag 18 juli in Grou, bij de Tijnje. - Maandag 20 juli in De Veenhoop, bij lesicht.- Dinsdag 21 juli in Earnewâld, bij het Zandmeer.- Woensdag 22 juli in Terherne, vanaf de pier.- Donderdag 23 juli in Langweer, vanaf het strand van het dorp.- Vrijdag 24 juli in Elahuizen, langs de oever voor het dorp.- Zaterdag 25 juli in Stavoren, vanaf de IJsselmeerdijk.- Maandag 27 juli in Woudsend, vanaf de Indijk.- Woensdag 29 juli in Lemmer I, vanaf de pier bij het strand.- Donderdag 30 juli in Lemmer II, vanaf de pier bij het strand.- Vrijdag 31 juli in Sneek, Sneekermeer (finale).Kijk voor meer informatie op www.sks.nl

Zondag 19 juliZondagmiddag matinee, Sneek15.00-18.00 uur: matinee op de Markstraat in Sneek.

Maandag 20 juliZomermarkt, Langweer14.00-21.00 uur: op deze gezellige zomer-avond zal er een zomeravondmarkt plaats-

vinden op de Buorren. Voor iedereen wat wils en gezelligheid. Even over de markt lopen en vervolgens op een terras een drankje.

Dinsdag 21 juliZomermarkt, Koudum10.00-17.00 uur: in de zomer wordt er in Koudum een gezellige markt met vele kramen, oude ambachten en attracties georganiseerd. De traditionele zomermarkten in Koudum vinden dit jaar plaats in de Hoofdstraat in Koudum.

Woensdag 22 juli61e Zomerse traditionele Boerenbruiloft, JoureTussen 10.00–17.00 uur: is iedereen welkom bij dit folkloristische evenement waar vele gasten verkleed zijn in de mode van 1850. Het evenement vindt plaats in de Midstraat en Park Heremastate. Het programma is als volgt:10.30 uur Bruidsstoet11.00 uur Trouwerij12.00 uur Bruiloftsmaal13.30 uur Unieke harddraverij15.00 uur Grote ringrijderij16.00 uur PrijsuitreikingKijk voor meer informatie op www.boerebrulloft.nl

Woensdag 22 juliToeristische markten, Workum10.00-17.00 uur: toeristische markten in het centrum van Workum en aan het Súd.

Woensdag 22 t/m zondag 26 juliDe 30e editie van Nederlands grootste ballonevenement, Joure. Iedere avond stijgen er zo’n 35 heteluchtbal-lonnen uit binnen- en buitenland op. Onder de deelnemers zijn ook ballonnen met zeer spe-ciale vormen, zoals tijdens eerdere edities o.a. een kip, ooievaar, brandweerauto, madelief, clown en engel. Verder is er dagelijks een groot aantal randactiviteiten. Het totaalprogramma zorgt ervoor dat jong en oud zich prima zal vermaken. Kijk voor meer informatie op www.ballonfeesten.nl

Donderdag 23 juliDe Gaasterland SimmertoerU kunt in Stavoren, bij De Kuilart Koudum, Kippenburg of Hotel Jans op- en afstappen en een mooie tocht maken met de praam. Fietsen kunnen eventueel mee. Reserveren is gewenst, dus belt u alstublieft de schipper 0514-682424. Kijk voor meer informatie op www.simmermoarn.nl

Donderdag 23 juliZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeehaven-stad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Vrijdag 24 juliBraderie, Sneek10.00-17.00 uur: gezellige braderie in het cen-trum van Sneek.

Vrijdag 24 juliRingrijden voor aangespannen paarden, LangweerVan 19.30-21.30 uur is er op de Buorren ringrijden met aangespannen paarden voor authentieke koetsen.

Zaterdag 25 juliVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke Vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Zaterdag 25 juliJaarmarkt, Stavoren10.00-17.00 uur: leuke braderie en rommel-markt op de rustdag van het Skûtsjesilen in het centrum van Stavoren.

Zaterdag 25 juliVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Woensdag 22 t/m 26 juli Ballonfeesten in Joure12.00-17.30 uur: een leuke braderie en rom-melmarkt tijdens de ballonfeesten op De Nutsbaan in Joure. www.ballonfeesten.nl

Zondag 26 juliZondagmiddag matinee, Sneek15.00-18.00 uur: matinee op de Markstraat in Sneek.

Maandag 27 juliZomermarkt, Langweer14.00-22.00 uur: op deze gezellige zomer-avond zal er een zomeravondmarkt plaats-vinden op de Buorren. Voor iedereen wat wils en gezelligheid. Even over de markt lopen en vervolgens op een terras een drankje.

Dinsdag 28 juliZomermarkt, Koudum10.00-17.00 uur: in de zomer wordt er in Koudum een gezellige markt met vele kramen, oude ambachten en attracties georganiseerd. De traditionele zomermarkten in Koudum vinden dit jaar plaats in de Hoofdstraat in Koudum.

Woensdag 29 juliPc, FranekerDé hoogtijdag van de kaatssport, maar ook de oudste jaarlijkse sportklassieker van Nederland en de grootste kaatspartij ter wereld. Uit de entourage en rituelen die tot de PC-dag beho-ren valt op te maken dat de PC een evenement is dat geworteld is in een andere tijdgeest, met gebruiken van weleer. De PC-dag begint precies om 8.00 uur, wanneer de voorzitter van de Permanente Commissie begint met zijn redevoering (voertaal Fries), die bijna 3 kwar-tier duurt. Rond 9.00 uur vindt de rijtoer plaats naar het toernooiveld en om 9.30 uur begint de wedstrijd. Kijk voor meer informatie op www.pc-franeker.nl

Woensdag 29 juliMarkt zo lang als, Workum10.00-17.00 uur: toeristische markten in het centrum van Workum en aan het Súd.

Donderdag 30 juliDe Gaasterland SimmertoerU kunt in Stavoren, bij De Kuilart Koudum, Kippenburg of Hotel Jans op- en afstappen en een mooie tocht maken met de praam, fietsen kunnen eventueel mee. Reserveren is gewenst, dus belt u alstublieft de schipper 0514-682424.Kijk voor meer informatie op www.simmermoarn.nl

Donderdag 30 juliStraattheaterdag, Sneek13:00-18:00 uur: het centrum van Sneek als één groot podium. Diverse straattheaterarties-ten zullen op diverse plaatsen in het centrum het publiek vermaken met hun act.

Donderdag 30 juliKunst en Boekenmarkt, Sneek11:00-17:30: kunst en Boekenmarkt op het Grootzand in Sneek.

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland 34

Donderdag 30 juliZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeehaven-stad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Vrijdag 31 juli t/m donderdag 9 augustus79e sneekweek, Sneek79e Sneekweek, waarbij er zeilwedstrijden in alle erkende klassen op het Sneekermeer plaatsvinden. In het centrum vele activiteiten zoals muziek optredens, markten en terrassen. Kijk voor meer informatie op www.sneekismeer.nl

AUGUSTUS

Zomerrondvaarten met de praamIn de zomermaanden kunt u dagelijks (behalve op maandag en donderdag i.v.m. de Sim-mertour) meevaren met een praam. De praam vertrek vanuit Stavoren bij het NS Station. Aanvang 14.30 uur. U maakt een mooie tocht over een deel van de Elfstedenroute. Voor actuele informatie en vaartijden kunt u kijken op www.simmermoarn.nl

Zaterdag 1 augustus Jaarmarkt, Hindeloopen10.00-18.00 uur: een leuke braderie met boe-ken- en rommelmarkt tijdens het Skûtsjesilen in het centrum van Hindeloopen.

Zaterdag 1 augustusVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke Vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Zaterdag 1 t/m zaterdag 8 augustusIFKS skûtsjesilenOpen kampioenschappen zeilen in de authen-tieke skûtsjes. Het wedstrijd programma is als volgt:

- Zaterdag 1 augustus in Hindeloopen (opening)

- Maandag 3 augustus in Stavoren

- Dinsdag 4 augustus in Heeg

- Woensdag 5 augustus in Sloten

- Donderdag 6 augustus in Echtenerbrug

- Vrijdag 7 augustus in Lemmer

- Zaterdag 8 augustus in Lemmer (finale)

Kijk voor meer informatie op www.ifks.nl

Zaterdag 1 augustus 70e Concours Hippique Rijs, Harich/OudemirdumOp het terrein van Manege Gaasterland aan de Wyldemerkwei, worden diverse Friese en Nederlandse kampioenschappen verreden met paard en sjees.

Maandag 3 augustusZomermarkt, Langweer14.00-22.00 uur: op deze gezellige zomer-avond zal er een zomeravondmarkt plaats-vinden op de Buorren. Voor iedereen wat wils en gezelligheid. Even over de markt lopen en vervolgens op een terras een drankje.

Dinsdag 4 augustusZomermarkt, Koudum10.00-17.00 uur: in de zomer wordt er in Koudum een gezellige markt met vele kramen, oude ambachten en attracties georganiseerd. De traditionele zomermarkten in Koudum vinden dit jaar plaats in de Hoofdstraat in Koudum.

Woensdag 5 augustusExcursie van Natuurmonumenten naar het Oudemirdumer KlifOp woensdag 5 augustus organiseert Natuur-monumenten een excursie naar het Oudemir-dumer Klif. Het thema is ‘Planten en dieren van het Klif’. De start is om 14:00 uur bij het begin van het pad naar het Klif, bij de parkeerplaats aan de Dollen in Oudemirdum. Opgave kan bij Mar en Klif aan de balie of via 0514-571777.

Donderdag 6 augustusDe Gaasterland SimmertoerU kunt in Stavoren, bij De Kuilart Koudum, Kippenburg of Hotel Jans op- en afstappen en een mooie tocht maken met de praam, fietsen kunnen eventueel mee. Reserveren is gewenst, dus belt u alstublieft de schipper 0514-682424. Kijk voor meer informatie op www.simmermoarn.nl

Donderdag 6 augustusZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeehaven-stad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Vrijdag 7 augustusSpeciale toeristische markt, Workum14.00-21.00 uur: toeristische markt in het cen-trum van Workum en aan het Súd.

Zaterdag 8 augustusVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke Vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Zondag 9 augustusZomer zondag markt, Woudsend 11.00-18.00 uur: gezellige zondag zomermarkt in het centrum van Woudsend.

Maandag 10 augustusZomermarkt, Langweer14.00-22.00 uur: op deze gezellige zomer-avond zal er een zomeravondmarkt plaats-vinden op de Buorren. Voor iedereen wat wils en gezelligheid. Even over de markt lopen en vervolgens op een terras een drankje.

Dinsdag 11 augustusZomermarkt, Koudum10.00-17.00 uur: in de zomer wordt er in Koudum een gezellige markt met vele kramen, oude ambachten en attracties georganiseerd. De traditionele zomermarkten in Koudum vinden dit jaar plaats in de Hoofdstraat in Koudum.

Woensdag 12 augustusToeristische markt, Workum10.00-17.00 uur: toeristische markt in het cen-trum van Workum en aan het Súd.

Donderdag 13 augustusDe Gaasterland SimmertoerU kunt in Stavoren, bij De Kuilart Koudum, Kippenburg of Hotel Jans op- en afstappen en een mooie tocht maken met de praam, fietsen kunnen eventueel mee. Reserveren is gewenst, dus belt u alstublieft de schipper 0514-682424.Kijk voor meer informatie op www.simmermoarn.nl

Donderdag 13 augustusZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeehaven-stad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Vrijdag 14 augustusRomantische markt, Joure 10.00-21.00 uur: Joure zal zich voor een dag omdopen tot een echte Mont Martre Markt. Ruim 250 kramen zullen de Midstraat omto-veren tot een prachtige en bovenal gezellige Romantische Markt. De kunst- en verzamel-markt biedt tal van nostalgische producten uit (groot)moeders tijd. De markt kent al een lange traditie in Friesland en is in meer dan vijftig jaar uitgegroeid tot een echt Fries evenement. Kijk voor meer informatie op www.romantischemarkt.nl

Zaterdag 15 augustusRingrijden, Sneek19.30-21.30 uur: traditiegetrouw vindt het ringrijden in oude Friese sjezen voor de 36e keer plaats in Sneek, op de Marktstraat. Veel oude sjezen zijn door de tand destijds verdwe-nen, maar gelukkig niet allemaal. Het is net of de tijd even stil heeft gestaan, want wanneer je je ogen sluit en je hoort paardenhoeven en wagenwielen op de stenen klinken, dan leef je 100 jaar terug...

Zaterdag 15 augustusVakantiebraderie, Oudemirdum11.00-18.00 uur: een leuke vakantiebraderie in het centrum van Oudemirdum.

Vrijdag 21 augustus Makkumer Visserijdagen10:00 uur: Visserijdagen Makkum 2015 op vrijdag 21 en zaterdag 22 augustus! Het thema van 2015 van de Visserijdagen in Makkum is “Ken uw klassiekers”. Meer informatie:www.visserijdagen-makkum.nl

Zaterdag 22 augustus Brij Blues Night, WorkumStichting Brij Blues Workum organiseert dit jaar de 24e Brij Blues Night waarbij heel Workum wordt omgebouwd tot een groot podium voor artiesten uit binnen en buitenland. Er spelen dan in alle horecagelegenheden, kroegen en in het centrum verschillende bands met eigen muziek of coversKijk voor meer informatie op www.brijbluesworkum.nl

Donderdag 20 augustusDe Gaasterland SimmertoerU kunt in Stavoren, bij De Kuilart Koudum, Kippenburg of Hotel Jans op- en afstappen en een mooie tocht maken met de praam, fietsen kunnen eventueel mee. Reserveren is gewenst, dus belt u alstublieft de schipper 0514-682424. Kijk voor meer informatie op www.simmermoarn.nl

Donderdag 20 augustusZomermarkt, Harlingen14.00-21.00 uur: gezellige en gevarieerde markt in hartje Harlingen, dé enige zeehaven-stad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Zaterdag 22 augustusKunst-nautisch-brocante markt, Makkum10.00-17.00 uur, rond de haven van Makkum

Zaterdag 22 t/m zondag 30 augustusFeestweek BalkDe gehele week worden er diverse activiteiten georganiseerd en is er Kermis. Op donder-dagavond wordt er een gondelvaart georga-niseerd die jaarlijks door duizenden mensen wordt bezocht. Sfeervol verlichte gondels met het thema ‘door de jaren heen’ zullen weer

door het riviertje De Luts door het centrum van Balk varen. Kijk voor meer informatie op www.feestweekbalk.nl

Zaterdag 22 en zondag 23 augustusBeachvolleybal, BalkHet jaarlijks terugkerende beachvolleybal toer-nooi in Balk is een van de grootste tweedaagse toernooien van het Noorden. BeachEvent Balk beschikt over een unieke locatie middenin het centrum van het dorp. Dit toernooi is ook meteen het startsein van de feestweek Balk.

Woensdag 26 t/m zondag 29 augustus55e Harlinger visserijdagenHet festival aan de Waddenzee biedt de tienduizenden bezoekers een gevarieerd programma voor jong en oud. Vier dagen lang staat Friesland´s enige zeehavenstad weer bol van de muziek, zang, dans, sportieve evene-menten, kunst, folklore en veel, veel meer. Dit alles tegen een decor van ruim vijfhonderd monumenten en een moderne visserij- en handelshaven.Kijk voor meer informatie op www.visserijdagenharlingen.nl

Donderdag 27 augustusZomermarkt, Harlingen12.00-17.00 uur: gezellige en gevarieerde markt tijdens de Visserijdagen in hartje Harlin-gen, dé enige zeehavenstad van Friesland. De markt wordt omlijst met evt. een workshop, live muziek en/of een leuke attractie. Kortom er is voor elk wat wils.

Zaterdag 29 augustusSwinging SneekTer afsluiting van het zomerseizoen, swingt Sneek er weer op los tijdens Swinging Sneek! Vanaf 13.00 uur begint het middagprogramma in de Marktstraat. Het avondprogramma start om 21.00 uur met live muziek op diverse mu-ziekterrassen op de Marktstraat, Wijde Noorder-horne en Vismarktplein. Vanaf 21.00 uur zal ook in alle cafés in de binnenstad live muziek ten gehore worden gebracht. Overal is vrij entree! Kijk voor meer informatie op www.uitinsneek.nl.

Zaterdag 29 augustus17e Shantystraatfestival, Joure14.30-17.30 uur: 16e Shantystraatfestival in Joure. Kijk voor meer informatie op www.shanty-warringers-joure.nl

SEPTEMBER

Zaterdag 5 september2015festival, IJlstHet 2015FESTIVAL is een uniek festival in het Friese Elfstedenstadje IJlst. Het staat bekend om de gemoedelijke sfeer en de gevarieerde programmering. Meer info: www.2015festival.nl

Zaterdag 5 t/m zondag 13 septemberFeestweek, KoudumKijk voor meer informatie op pagina 36 of op www.feestweekkoudum.nl

Zondag 6 septemberStreekmarkt Flinkefarm, HemelumGeniet van Friese kaas, honing, groente en fruit, wijn en nog veel meer op de Friese Streekmarkt bij Boerderij de Flinkefarm in He-melum! Aan lange tafels wordt koffie en thee met taart geserveerd. Van 10.00-17.00 uur. Flinkeboskje 1, Hemelum

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland 34

Vrijdag 11 september en zaterdag 12 septemberNazomeren in LemmerCultureel festival van 12.00-21.00 uur.Tijdens deze dagen staat Lemmer bol van de activiteiten, muziek en cultuur voor jong en oud. Centraal staat de aandacht voor monu-menten in Lemmer. De stichting Oud Lemmer zet zich hiervoor in en organiseert het twee-daags evenement. Er is op vrijdagmiddag een zeilwedstrijd met authentieke Lemster vissermansaken in de baai van Lemmer. De wedstrijd, met de start om 12:00 uur bij de sluis, is vanaf de wal goed te volgen en rond 16:00 uur worden de sche-pen met muziek binnengehaald en worden ze afgemeerd in de binnenhaven. Een prachtig schouwspel. In de avond muziek en aandacht voor cultuur in de Hervormde kerk.

Zaterdag 12 septemberHarlingen ongeschutVaarfestijn voor open boten door de Harlinger grachten. Speciaal voor dit vaarfestijn sluit het SAS, de toegangspoort naar de Waddenzee, gaan de binnensluizen open, zodat je een ge-weldig en uniek rondje Harlingen kan beleven. Er-vaar mee met Harlingen Ongeschut! ‘Har-lingen Ongeschut’ is lopend of op de fiets ook goed te doen. Tijdens de vaartocht wordt je verrast door verschillende muziek- en theatrale acts en beleef je de sprookjesachtige sfeer op het water. Een goede reden om ‘Harlingen Ongeschut’ te ervaren! Kijk voor meer informatie op www.bengevene-menten.nl/evenementen/harlingen-ongeschut

Zaterdag 12 septemberUITmarkt, Sneek11.00-22.00 uur: in de binnenstad van Sneek is een uitmarkt. Vertegenwoordigers van alle culturele ‘bloedgroepen’ geven in kraampjes en wellicht in het Theater en Kunstencentrum zelf, workshops, demonstraties, optredens, proeverijen, noem maar op. Een groot feest voor de hele zuidwesthoek van Friesland om te laten zien wat we allemaal in huis hebben aan cultuur.

Zaterdag 12 en zondag 13 septemberOpen monumentendag10.00-17.00 uur: Open monumentendag heeft als thema “op reis”. Met vele activiteiten in en rondom de vrij toegankelijke monumenten. Kijk voor meer informatie op www.openmonumentendag.nl

Vrijdag 18 en zaterdag 19 september Gondelvaart, Drogeham20.30 uur: start de gondelvaar op wielen en zal dit keer voor de 46e maal plaatsvinden. Dahlia’s voeren elk jaar de boventoon bij het evenement en daar het zich in de avonduren afspeelt, zijn de gondels fraai verlicht, dit zorgt ervoor dat het geheel een sprookjesachtige uitstraling krijgt.

Zaterdag 19 septemberSpringkussen Elfstedentocht, Sneek10.00-15.00 uur: in het centrum van Sneek vindt een Springkussen Elfstedentocht plaats voor kinderen tot en met 12 jaar. Deelname is gratis en de beloning bestaat uit een bijzon-dere medaille (een elfstedenkruisje) en een heerlijk ijsje. Kijk voor informatie op www.sneekismeer.nl

Zaterdag 19 septemberShantyfestival, Sneek13.00-18.00 uur: in het centrum van Sneek een Shantyfestival, zo’n 10 shantykoren zullen hun repertoire ten gehore brengen op diverse locaties door het centrum van Sneek.

Vrijdag 18 september en zaterdag 19 septemberSeptemberpop, WorkumVoor meer info: www.septemberpop.nl

Woensdag 23 septemberVeekeuringsdag, WorkumDe 115e Veekeuringsdag zal worden gehou-den in het centrum van Workum.

Donderdag 24 t/m maandag 28 septemberJouster Merke, Joure08.00-18.00 uur: Jaarmarkt + paardenmarkt in de Midstraat. Een traditionele jaarmarkt die haar marktrechten al kreeg in 1466. Deze markt trekt elk jaar weer veel publiek.

Vrijdag 25 september Historische Reddingsglorie Lemmer; aan-komst reddingsboten, LemmerTal van historische reddingsboten meren vanaf vrijdagmiddag 25 september af in het Dok, in het centrum van Lemmer. De boten zijn ’s avonds sfeervol verlicht. Zaterdagmiddag 26 september kunnen ze worden bezichtigd en is er te genieten van verschillende activiteiten en muziek.

Maandag 28 septemberKermiskoersen, Joure 13:00-18:30 uur: harddraverijen waarbij gestreden wordt om de bekende Jouster Stoeltjesklokken. Een traditionele reüniedag voor veel bezoekers. Op de Nutsbaan aan de Harddraversweg.

OKTOBER

Donderdag 1 oktoberBolletongersdei, Bolsward (jaarmarkt) 9.00-16.00 uur: Bolletongersdei, oftewel stie-rendonderdag, stamt uit de tijd dat boeren en burgers van het platteland voor hun inkopen naar de stad kwamen, voordat de winter inviel. Tegenwoordig is het een grote, feestelijke jaarmarkt. Met ver over de honderd kraampjes, waar van alles te koop is. Er is onder meer ook een grote ringrijderij om de gouden zweep. Op het standwerkerconcours zetten de uit heel Nederland afkomstige standwerkers hun beste beentje voor in hun verbale strijd om de hoogste eer.

Zaterdag 3 oktoberIVN Excursie door ‘t SwinOp zaterdag 3 oktober 2015 organiseert het IVN Súdwesthoeke een excursie door natuurgebied ‘t Swin o.l.v. gids Marten Wesselius. De start is om 10:00 uur bij de ingang van ‘t Swin.

Zaterdag 3 oktoberSneeker Dweildag, Sneek10.00–18.00 uur: in de binnenstad van Sneek wordt de eerste Sneeker Dweildag georgani-seerd. Een unieke muziekhappening voor Sneek en wijde omgeving, waarbij dweilkapellen uit heel Nederland in twee klassen (een wedstrijd-klasse en een leutklasse) strijden om de hoog-ste eer en mooie prijzen. Om 17.00 uur is er een gezamenlijk optreden van alle kapellen. Daarna vindt hier de prijsuitreiking plaats. Sneek zal een dag bol staan van de vrolijke muziek.

Vrijdag 16 oktoberHerfstmarkt, Franeker14.00-21.00 uur in het centrum

Woensdag 21 oktoberHerfstmarkt, Workum10.00-17.00 uur: gezellige najaarsmarkt in het centrum van Workum.

Vrijdag 16 t/m zondag 18 oktoberLiereliet concerten en klompzeilen, WorkumInternationaal Festival van Maritieme Muziek en op zaterdag klompzeilen voor de kinderen.Kijk voor meer informatie op www.liereliet.nl

Zaterdag 17 oktober Herfstworkshop bloemschikken, Luttel-geest14.00 uur: voor € 35,00 per persoon kunt u onder begeleiding van onze deskundige bindsters, een prachtig bloemstuk maken. De workshop duurt ongeveer 1,5 uur. De prijs is inclusief materialen en een kop koffie/thee met iets lekkers. Aanmelden kan telefonisch 0527-20 28 75 of stuur een mailtje naar info@orchideeenhoeve.nl, onder vermelding van naam, adres, telefoonnummer en het aantal personen. Kijk voor meer informatie op www.orchideeenhoeve.nl

Maandag 19 oktoberStart strontrace, WorkumOm 12.00 uur klinkt het eerste startschot voor De 41e Visserij. Aansluitend vertrekt de Stront-race, gevolgd door de Beurtveer. Kijk voor meer informatie op www.strontrace-workum.nl

Zaterdag 24 oktober Herfstworkshop bloemschikken, Luttel-geest14.00 uur: voor € 35,00 per persoon kunt u onder begeleiding van onze deskundige bindsters, een prachtig bloemstuk maken. De workshop duurt ongeveer 1,5 uur. De prijs is inclusief materialen en een kop koffie/thee met iets lekkers. Aanmelden kan telefonisch 0527-20 28 75 of stuur een mailtje naar info@orchideeenhoeve.nl, onder vermelding van naam, adres, telefoonnummer en het aantal personen. Kijk voor meer informatie op www.orchideeenhoeve.nl

Er op uit! Wekelijkse markten

KoudumWeekmarkt, verlengde HoofdstraatVrijdag 09.00-13.00 uur

BalkWeekmarkt, TreemterpleinVrijdag 13.00-17.00 uur

BolswardWeekmarkt, MarktpleinDonderdag 08.00-13.00 uur

LemmerAlgemene warenmarkt, de Korte StreekDonderdag 13.00-18.00 uur

FranekerWeekmarkt, BreedeplaatsZaterdag 10.00-17.00 uurWoensdag 13.00-17.00 uur

HarlingenWeekmarkt, Voorstraat Woensdag 8.00-12.00 uurZaterdag 9.00-18.00 uur

SneekWeekmarkt, Grootzand, Dinsdag 09.00-13.00 uurZaterdag 09.00-17.00 uur

Beleef Zuid-West Friesland tijdens de (lokale) markten en merken die zo kenmer-kend zijn voor de streek.

Tips voor op de ansichtkaart Tips foar op´e printkaartGroeten uit Friesland Groetnis út FryslânFriesland is schitterend Fryslân is bjusterbaarlikWij vermaken ons prima Wy hawwe wille genôchHet is hier mooi weer, de zon schijnt It is hjir einepikewaar, de sinne skyntHet is hier ongeveer 25 graden It is hjir sawat 25 gradenIk heb noch geen heimwee Ik bin noch net ûnwennichEen kus uit Friesland In tút út Fryslân

Terug naar huis Nei hûs weromgean We gaan terug naar huis We geane nei hûs weromTot volgend jaar! Oant takom Jier!

Eten, drinken en uitgaan Ite, drinke en fourtgean

Weet u ook een gezellig restaurant? Witte jo ek in smûk ythûske?

Ontbijt, lunch en diner Breaiten, middeisiten en jûnsiten

Ik heb het koud, geef mij maar een Ik bin kâld, jou my mar in

Berenburgje Bearenburchje

Daar nemen we een borrel op Dêr kin in slokje op stean

Eet smakelijk! Yt lekker!

Is er een skûtsjezeiltocht over Is der in skûtsjesiltocht oer de

de Friese Meren? Fryske Marren?

Frysk foar fakânsjegongersFries voor toeristen

Welkom in Friesland Wolkom in Fryslân

Goedemorgen Moarn

Mag ik u wat vragen? Mei ik jo wat freegje?

Hoe gaat het met u? Hoe is ’t mei jo?

Met mij gaat het goed Mei my giet it goed.

Tot morgen Oant moarn

Ik versta u niet Ik ferstean jo net

Wilt u wat langzamer spreken? Soene jo wat stadiger prate wolle

Dagelijkse zaken Deistige sakenWeet u ook hoe laat het is? Witte jo ek hoe let it is?Waar kan ik telefoneren? Wêr kin ik skilje?Waar is hier het toilet? Wêr is hjir it hûske?

Wat te weten Om te wittenMaandag Moandei Een Ien Twee Twa Dinsdag Tiisdei Drie Trye Vier Fjouwer Woensdag Woansdei Vijf Fiif Zes Seis Donderdag Tongersdei Zeven Sân Acht AchtVrijdag Freed Negen Njoggen Tien TsienZaterdag Sneon Zondag Snein

Typisch Friesland

Over de Friese vlag

Trots wappert de Friese vlag in

de dorpen en steden op de kerk-

toren. Deze karakteristieke vlag

bestaat uit zeven scheve witte

en blauwe banen waarin zeven

rode pompeblêden verspreid

zijn.

De pompeblêden, de bladeren

van de waterlelie, symboliseren de vrije Zeven Friese Zeelanden uit de Middeleeu-

wen. Dit waren zelfstandige landstreken die langs de kust van Alkmaar tot de Weser

in Duitsland lagen.

Hoe bekend het doek inmiddels ook is, de vlag werd pas in 1897 door de Friese Ge-

deputeerde Staten goedgekeurd en het duurde tot 1927 voor hij voor het eerst werd

gebruikt! Pas in 1957 is de vlag door de Staten van Fryslân vastgesteld en aan de Ko-

ningin ter bevestiging aangeboden! En nu is de vlag niet meer weg te denken, vooral

bij grote schaatswedstrijden en wedstrijden van SC Heerenveen.

De Friese taalIn Friesland spreekt men Fries. Althans 74% van de bevolking spreekt Fries en maar

liefst 94% verstaat Fries. Van de circa 625.000 inwoners zijn er 325.000 die dagelijks

Fries spreken. De taal is meer dan 1500 jaar oud en officieel erkend als tweede rijkstaal

van Nederland. Het Fries is net als het Nederlands, Duits en Engels een Germaanse

taal.

bron: www.beleeffriesland.nl

Fries volkslied Frysk bloed, tsjoch op!

Trots zingen alle Friezen uit volle borst het volkslied mee wanneer sporters worden

gehuldigd of bij plechtige gelegenheden.

Het volkslied bestaat uit meerdere coupletten, maar alleen het eerste couplet wordt

gezongen. Het Friese volkslied, ‘De âlde Friezen’ (De oude Friezen) is geschreven door

de Grouster dokter en schrijver dr. Eeltsje Halbertsma. De verkorte bewerking van

het volkslied, zoals we die nu kennen, is van Jacobus van Loon uit 1876. Pas na de

dood van Halberstma, in 1875, werd het lied door de bekende politicus Pieter Jelles

Troelstra aangemerkt als het Fries volkslied. Eeltje Halbertsma schreef samen met zijn

broers ook het boek ‘Rimen en Teltsjes’ wat een Friese klassieker is.

Eerste couplet en refrein:

Frysk bloed tsjoch op! Wol no ris brûze en siede,

En bûnzje troch ús ieren om!

Flean op! Wy sjonge it bêste lân fan d’ierde,

It Fryske lân fol eare en rom.

Refrein

Klink dan en daverje fier yn it rûn

Dyn âlde eare, o Fryske grûn!

Klink dan en daverje fier yn it rûn

Dyn âlde eare, o Fryske grûn!

Bekijk op de website van de Blokhuispoort de vertaling van het Friese volkslied. En

hier kun je het Friese volkslied beluisteren.

Toeristische Informatiekrant Zuidwest Friesland

Kaatsen, skûtsjesilen en fierljeppen zijn drie typisch Friese sporten. Van mei t/m september gonst het op de sportvelden van de activiteiten. Bezoek eens zo’n echt Fries sportief evenement!

Fierljeppen

SkûtsjesilenOok dit jaar is er weer skûtsjesilen in Friesland. Voor wie niet weet wat het skûtsjesilen nu precies is: dit is een jaarlijks terugkerend evenement waarin originele tjalken (skûtsjes) in een zeilwedstrijd tegen elkaar uitkomen op de diverse Friese meren. De skûtsjes zijn van origine oude zeil-vrachtschepen (30-40 tonners, beurtschepen) waarmee eeuwen geleden vracht werd vervoerd. Sinds halverwege de vorige eeuw werden er al hardzeilwedstrijden op de Friese meren georganiseerd, voornamelijk door cafés en zeilverenigingen. De cafés vanwege de omzet, de zeilverenigingen vanwege de sport. De wedstrijden duurden destijds één dag.

Wedstrijden in de omgeving:za. 16 mei Burgum 14:30 uur 2e klasseza. 16 mei Burgum 19:00 uur 1e klasseza. 23 mei Buitenpost 14:30 uur 2e klasseza. 23 mei Buitenpost 19:00 uur 1e klasseza. 30 mei It Heidenskip 14:30 uur 2e klasseza. 30 mei It Heidenskip 19:00 uur 1e klassedi. 2 juni Joure 19:00 uur 2e klassewo. 3 juni Joure 19:00 uur 1e klassevr. 5 juni Winsum 19:00 uur 2e klasseza. 6 juni Winsum 19:00 uur 1e klasse di. 16 juni Grijpskerk 19:00 uur 2e klassewo. 17 juni Grijpskerk 19:00 uur 1e klasseza. 20 juni IJlst 14:30 uur 2e klasseza. 20 juni IJlst 19:00 uur 1e klassedi. 23 juni It Heidenskip 19:00 uur 2e klassewo. 24 juni It Heidenskip 19:00 uur 1e klasseza. 27 juni Joure 14:30 uur 2e klasseza. 27 juni Joure 19:00 uur 1e klassedi. 30 juni Buitenpost 19:00 uur 2e klassewo. 1 juli Buitenpost 19:00 uur 1e klasseza. 4 juli Burgum 14:00 uur Tweekampdi. 7 juli Grijpskerk 19:00 uur 2e klassewo. 8 juli Grijpskerk 19:00 uur 1e klasse

37

Sportieve Folklore

do. 9 juli Winsum 19:00 uur 2e klasse vr. 10 juli Winsum 19:00 uur 1e klassedi. 14 juli IJlst 19:00 uur 2e klassewo. 15 juli IJlst 19:00 uur 1e klasseza. 18 juli Burgum 4:30 uur 2e klasse za. 18 juli Burgum 19:00 uur 1e klassedi. 21 juli Joure 19:00 uur 2e klasse wo. 22 juli Joure 19:00 uur 1e klasse za. 25 juli It Heidenskip 09:30 uur NFMdi. 28 juli Burgum 18:30 uur 2e klassewo. 29 juli Burgum 18:30 uur 1e klassedo. 30 juli Buitenpost 18:30 uur 2e klassevr. 31 juli Buitenpost 18:30 uur 1e klassedi. 4 aug. Winsum 18:30 uur 2e klassewo. 5 aug. IJlst 18:30 uur 1e klassedo. 6 aug. IJlst 18:30 uur 2e klasse za. 8 aug. Winsum (FK) 13:30 uur 1e klassedi. 11 aug. It Heidenskip 18:30 uur 2e klassewo. 12 aug. It Heidenskip 18:30 uur 1e klassevr. 14 aug. Grijpskerk 18:30 uur 2e klasse za. 15 aug. Grijpskerk 14:30 uur 1e klasse wo. 19 aug. IJlst 18:30 uur Fryslân Cup

Ondanks het feit dat het skûtsjesilen associaties oproept

als “nostalgie, folklore en traditie”, mag het zich verheugen

op grote belangstelling uit binnen- en buitenland. Zelfs uit

Japan komen cameraploegen om dit jaarlijkse evenement

op te nemen. Het gaat er bij de wedstrijden meestal nogal

heftig aan toe, getuige de vele scheldpartijen en ‘protesten’

over en weer (maar ach, ‘s avonds drinken ze allemaal weer

gezamenlijk een Beerenburgje).

Er zijn twee skûtsje-verenigingen die

de wedstrijden organiseren:

De SKS (Sintrale Kommisje Skûtsjesi-

len) en de IFKS (Iepen Fryske Kampi-

oenskippen Skûtsjesilen)

Deze twee verenigingen organiseren

onafhankelijk van elkaar de zeilwed-

strijden. De SKS is van oorsprong de

‘oudste’ vereniging en heeft in 1995

haar 50 jarig bestaan gevierd. De SKS

komt uit met het `magische’ aantal

van veertien schepen, en heeft een

twee weken durend kampioenschap.

De IFKS komt jaarlijks uit met onge-

veer 60 schepen, zeilend in vier klas-

sen. De IFKS heeft zeven wedstrijdda-

gen tot haar beschikking.

Wedstrijden SKS:Het wedstrijdschema ziet er als volgt uit

- Zaterdag 18 juli Grou- Maandag 20 juli De Veenhoop- Dinsdag 21 juli Earnewâld- Woensdag 22 juli Terherne- Donderdag 23 juli Langweer- Vrijdag 24 juli Elahuizen- Zaterdag 25 juli Stavoren- Maandag 27 juli Woudsend- Woensdag 29 juli Lemmer I- Donderdag 30 juli Lemmer II- Vrijdag 31juli Sneek

Aanvang alle wedstrijden: 14.00 uur tot ca. 16.30 uurKijk voor meer informatie op www.skutsjesilen.nl

Wedstrijden IFKS:Open kampioenschappen zeilen in de authentieke skûtsjes. Het wedstrijd programma is als volgt:

- Zaterdag 1 augustus Hindeloopen (opening)- Maandag 3 augustus Stavoren- Dinsdag 4 augustus Heeg- Woensdag 5 augustus Sloten- Donderdag 6 augustus Echtenerbrug- Vrijdag 7 augustus Lemmer- Zaterdag 8 augustus Lemmer (finale)

Alle wedstrijden worden gezeild: 10.00 uur tot 16.30 uur(diverse klassen)Kijk voor meer informatie op www.ifks.nl

Fierljeppen is een spectaculaire sport. De eerste fierljepwedstrijd werd in 1857 door de Bond van Friese Vo-gelwachten in Winsum georganiseerd. Deze wedstrijd groeide uit tot het Fries kampioenschap, dat nog steeds op de 2e zaterdag van augustus wordt gehouden. Bij fierljeppen proberen de sporters met behulp van een lange aluminium polsstok over een breed water te springen. In it Heidenskip, vlakbij Koudum, worden veel wedstrijden georganiseerd.

Kaatsen

Kaatsen, voor velen in Nederland nog onbekend, is in Friesland

volkssport nummer één. In Friesland worden jaarlijks tussen de

1500 en 2000 wedstrijden gespeeld. De belangrijkste is de PC

in Franeker. Deze is elk jaar op de 5e woensdag na 30 juni en

dat valt dit jaar op 1 augustus. Het winnen van de PC is voor een

kaatser het hoogst bereikbare. Uit het winnende partuur (team)

wordt de beste speler tot koning van de PC uitgeroepen, waarna

de voorzitter van de PC hem de oude koningsbal (sinds 1883)

omhangt. De belangrijkste wedstrijd voor de jeugd is de Freule

in Wommels. Deze wedstrijd is dit jaar op woensdag 8 augustus..

Wilt u wel eens een kaatswedstrijd meemaken? In heel Friesland

zijn, gedurende de zomerperiode, diverse kaatswedstrijden.

Hieronder vindt u het programma van de wedstrijden in diverse

categorieën.

Agenda ActiviteitenKoudum Zomer 2015

Feestweek Koudum5 t/m 13 september 2015

Zaterdag 5 september 10.15 uur 11e Nijefurdse Kanotocht Loods Tille12.45 uur Ballonnenwedstrijd De Finke13.30 uur kindermudrun De Finke21.00 uur Night Of The Beantsjes De Klink

Zondag 6 september13.00 uur Straatkaatsen de Haven

Maandag 7 september16.00 uur Kinderbingo De Klink18.30 uur Autopuzzeltocht De Klink

Dinsdag 8 september13.00 uur Fietstocht Frieslandplein19.00 uur Jeugdavond De Jeugdsoos20.00 uur Bingo De Klink Kermis Parkeerterrein Sandobbe

Woensdag 9 september14.00 uur Kindermiddag De Sandobbe19.00 uur Vrienden/buurten/bedrijfsvolleybal De Sandobbe

Donderdag 10 september13.00 uur 65+ middag De Finke19.30 uur Playbackshow De Klink

Vrijdag 11 september10.30 uur Optocht12.00 uur Matinee (met eten) De Klink18.00 uur After Matinee Tarantella

Zaterdag 12 september10.00 uur Molendag De Vlijt10.00 uur Jongdierendag Loods Tille10.00 uur Reünie Oud Koudumers De Klink14.30 uur Voetbal De Sandobbe21.00 uur Popavond De Klink21.00 uur Live muziek Kantine De Sandobbe

Zondag 13 september12.00 uur Zeilwedstrijd De Kuilart13.00 uur Motortoertocht Friesland Plein19.30 uur Opendeurdienst De Klink

30 mei 2015: DobbefestivalLocatie: sportveld Koudum. Aanvang: 13.00 uur. www.dobbefestival.nl

Zomermarkten in het centrum van KoudumDinsdag 7, 14, 21 en 28 juli 2015Dinsdag 4, 11 augustus 2015Tijdstip: 10.00-17.00 uur

5 t/m 13 september Feestweek Koudum

Juli en Augustus: Gedurende de maanden juli en augustus 2015 vele activiteiten op en rondom het Frieslandplein in het centrum van Koudum. Let op de aankondigingen op het mededelingenbord bij de plaatselijke supermarkt.

Voor de echte kaatsliefhebber hebben we de belangrijkste wedstrijddata op een rij gezet:ma 25-5-2015 09.00 uur Franeker Heren HK NK Afdzo 7-6-2015 11.00 uur Dronryp Heren HK VF (12 partuur)wo 15-7-2015 15.30 uur Minnertsga Heren HK VF (8 partuur)wo 15-7-2015 15.30 uur Minnertsga Dames HK VF (8 partuur)zo 26-7-2015 12.30 uur Arum Heren HK VF (8 partuur)zo 26-7-2015 12.30 uur Arum Dames HK VF (8 partuur)wo 29-7-2015 09.30 uur Franeker Heren HK VF (16 part) PCza 1-8-2015 10.00 uur Hitzum Meisjes Afd ( Ald Meiers Partij) wo 5-8-2015 09.00 uur Wommels Jongens Afd (Freule)wo 19-8-2015 11.00 uur Weidum Dames HK VF (12 part) PC

Pitch&Putt Golf Koudum Nieuweweg 42 • 8723 EB Koudum • T: 0514 - 522246 • E: koudum@pitch-putt.nl

Geef swing aan je uitje!Op zoek naar een leuke activiteit tijdens je vakantie of voor een bedrijfsuitje, familiedag of vrijgezellenfeest? Kom een balletje slaan bij Pitch&Putt Golf Koudum. Na afl oop kun je in ons nieuwe clubhuis gezellig naborrelen, overheerlijk lunchen of genieten van een uitgebreid diner.Kijk voor meer info en arrangementen op www.pitch-putt.nl/koudum

IJSBOERDERIJ DE BUTERKAMP

OUDEMIRDUM

HEERLIJK  BOERENROOMIJS,  EXCURIE  OP  AANVRAAG,  

KLOMPENGOLF,  KOEIEN  EN  KALFJES.  

DE  BUTERKAMP  1  OUDEMIRDUM  0514-­‐571798  

de.buterkamp@agroweb.nl  OPEN  VAN    APRIL  TOT  EN  MET  OKTOBER  

13.00-­‐17.00  UUR  

 

Sportief plezier bij Pitch&Putt Golf KoudumMet de komst van een 18-holes Pitch&Putt Golfbaan, is er in Koudum een nieuwe beleving gecre-eerd. Pitch&Putt Golf is een moderne activiteit die overal ter wereld wordt gespeeld. Pitch&Putt Golf is een activiteit voor jong en oud, mede omdat het betaalbaar, toegankelijk en open is voor iedereen die het wil spelen (geen GVB vereist). Het spel wordt gespeeld op een kleine 18-holes golfbaan. Van de afslag tot de vlag varieert de lengte van de holes tussen 30 en 70 meter. Door deze ‘kleine’ afstanden is het spel geschikt voor iedereen vanaf 8 jaar. De baan, met bijbehorende horecagelegenheid, is een belangrijke aanwinst voor de omgeving.

Een baan met uitdagingElke hole op de baan in Koudum is uniek. Met lengteverschillen en hindernissen zoals vijvers, bo-men en zandbunkers is elke hole een uitdaging om te spelen. Specifiek aan de baan in Koudum zijn de glooiing en waterpartijen. Door de reeds bestaande hoogteverschillen aan de rand van Koudum, past de golfbaan uitstekend in de omgeving. Pitch&Putt Golf liefhebbers uit binnen- en buitenland zullen hierdoor veel plezier beleven op deze uitdagende baan.

Van groepsuitje tot vergaderingNaast de Pitch&Putt Golfbaan staat “het clubhuis”. De gezellige horecagelegenheid is onderge-bracht in het achterste deel van een traditionele Friese kop-hals-romp boerderij. De boerderij is helemaal verbouwd en gemoderniseerd. Hiermee is Pitch&Putt Golf Koudum een locatie bij uitstek voor groepsuitjes. Naast een gezellig groepsuitje, kan men in “het clubhuis” tevens terecht voor vergaderingen, bijeenkomsten en feesten.

“Eine wunder schönen Kirche”, een van de reacties van een Duitse toerist is te lezen in het gastenboek van de Martinikerk in Koudum die in de zomer van 2012 door veel mensen is bezocht. Uit Duitsland, Polen, Belgie, Frankrijk, Zwitserland, Canada en overal uit Nederland. Naast de marktdagen op dinsdag is de kerk ook geopend op de zaterdagmiddagen in juli, augustus en gedeeltelijk september vanwege Tsjerkepaad in Fryslân. Werkelijk duizenden mensen hebben de Friese kerken in het kader van Tsjerkepaad vorig jaar bezocht. En dat allemaal opgevangen en begeleid door vrijwil-ligers. Zo ook in de Martinikerk van Koudum. De kerk zelf is nog niet oud (1857) maar het interieur is 17e eeuws en zeer waardevol. In 2008 heeft een renovatie plaatsge-vonden waar meer dan 100 vrijwilligers aan hebben meegewerkt. Ook deze zomer is de kerk van Koudum open op de al eerder genoemde marktdagen op dinsdag (7, 14, 21 en 28 juli, 4 en 11 augustus)

Naast de zomermarkten waarin wij van 11.00 –15.30 uur open zijn, is de kerk ook geopend op zaterdagen vanaf 11 juli t/m de laatste zaterdag op 15 augustus. Wij doen dan mee aan Tsjerkepaad. Ongeveer 250 kerken zijn dan op zaterdag geopend van 13.00- 17.00 uur. Veel kerken hebben elke jaar een thema. Op enkele zaterdagen worden er inloopconcerten gehouden. De toegang is vrij.

U bent van harte welkom.

Martinikerk Koudum open op marktdagen en Tsjerkepaad

Buitenritten! Strandritten!

Erkende instructeurs • Lessen voor beginners en gevorderden

Manege Janssen ***Jan Henk en Ingrid Janssen

MOLKWERUM Tel 06 51 51 91 80

lessen-vrijrijden buitenritten strandritten

binnenbak buitenbak

pensionstalling 3 paddocks

beginners en gevorderden

Manege Janssen ***Jan Henk en Ingrid Janssen

lessen-vrijrijden www.manegejanssen.eu

Faunaland GaasterlandMeerweg 14 • 8561 AV Balk

Tel.: 0514-602841

Faunaland Gaasterland UW DIEREN-

EN HENGELSPORT SPECIAALZAAK

een unieke locatie aan het Friese water

Koudum • Tel. (0514) 521346www.galamadammen.nl

Hotel-Restaurant Galamadammen

• sauna / stoombad / zwembad• (elektrische)fietsen• gratis WiFi• gratis parkeren• sloepverhuur• bosrijke omgeving• terras direct aan het water• eigen passantenhavens• uitgebreid ontbijtbuffet 7.00 - 10.00 uur• keuken geopend van 12.00 - 21.30 uur