Reader Werken Op en Met Touwen - buitensportinstructeur...Inleiding 3 1.1 Doel van de module 3 1.2...

Reader Werken Op en Met TouwenSport coördinator geüniformeerde beroepen (SCUB)

CIOS Arnhem, Goes-Breda, Heerenveen en Sittard

Reader WOMTsport coördinator geüniformeerde beroepen (SCUB) CIOS Nederland

2

Inhoud

1. Inleiding 31.1 Doel van de module 31.2 Richtlijnen en eindtermen 31.2.1 Eigen vaardigheid WOMT 31.2.2 Lesgeefvaardigheden 42. Plaats van WOMT binnen het geüniformeerde werkveld 52.1 Algemeen 52.2 Leren 52.3 Trainen 52.4 Vormen 53. WOMT 63.1 Inleiding 63.2 Geschiedenis 63.3 De vaste touwbaan 83.4 Alternatieve touwbanen 83.5 Touwhindernisbanen 84. Materialen 94.1 Inleiding 94.2 Touwen 94.2.1 Dragende lijnen 94.2.2 Niet dragende lijnen 94.2.3 Bindtouw 94.3 Bandschlinges / sangels 94.4 Wadra/tirfor opspanapparaat 104.5.1. Veiligheidsaspecten voor het gebruik 114.5.2. Afschieten van een touw 114.5.3. Opschieten van een touw 115. Knopen 125.1 Inleiding 125.1.1 Eigenschappen 125.1.2 Soorten knopen 12 5.1.2.1 Paalsteek 13 5.1.2.2 Mastworp 14 5.1.2.3 Ankersteek 15 5.1.2.4 Prusikknoop 16 5.1.2.5 Stoeltjesknoop 17 5.1.2.6 Vissersknoop 18 5.1.2.7 Trompetsteek spanknoop 196. Stappenplan opbouw horizontale touwbaan 206.1 Inleiding 206.1.1 Principes 206.1.2 Principes touwbanen 206.1.3 Principes wadra/tirfor opspan apparaat 206.2 Stappenplan touwbaan 206.3 Stappenplan spanknoop: 236.5 Stappenplan dwarssjorring: 278. Verschillende technieken 297. Verschillende touwbanen 31


3

1. Inleiding

1.1 Doel van de module

Het doel van deze module is het opleiden van cursisten tot instructeur WOMT. De cursist is na succesvol afsluiten van de module in staat om:

• Zelfstandigtouwbanenensurvivalhindernissentebouwentoteenhoogtevanmaximaal4meter• Zelfstandigtechnischeinstructieteverzorgenophetgebiedvantouwbanenensurvivalhindernissen• Zelfstandiggebruiktemakenvaneenwadra/triforopspanapparaatvolgensderichtlijnenvandeLo/sorganisatievandeKoninklijkeLandmacht

1.2 Richtlijnen en eindtermen

1.2.1 Eigen vaardigheid WOMTMateriaalkennis;Kennisvanhetgebruikvanmaterialen.Opbasisvandekennisvandevoor-ennadelenvanverschillendemate-rialenkeuzenkunnenmakenvoorhetgebruikvanverschillendematerialeninverschillendesituaties.

Aspecten:• Touwen• Bandschlingers/sangels• Karabiners/musquetons• Dringen• Overigmateriaal

Touwbanen/hindernissen;Technischgezienzijnverschillendehandelingenvoorwaardelijk.

Aspecten:• Technischeeigenvaardigheid; - Ophettouwkomen - Catrcrawl - Apenhang - Indianenbrug - Schippersslag

• Veiligenzelfstandigtouwbanen/hindernissenkunnenbouwenencontroleren; - Ankersteek


4

- Prussikknoop - Vissersknoop - Paalsteek - Mastworp - Stoelknoop - Dwarssjorring - Spanknoop - WadraTheoretischekennisDetheoretischekennisisnodigvoorhetverhogenvanhet(veiligheids)inzicht.

Aspecten: •Inzichtvergarenindetheorievandeveiligheidprincipesm.b.t.hetbouwenvan touwbanen/hindernissen. •Kennishebbenvanenhettoekunnenpassenvandealgeheelgeldendeethiekbijhetwerkeninen met de natuur.

1.2.2 Lesgeefvaardigheden TheoretischekennisDetheoretischekennist.b.v.achtergrondvooreenmethodischeopzetinhetlesgeven.

Aspecten;• Kennismethodischeopbouwenorganisatiebijtouwbaanlessen• Kennismethodischevolgordebijhetlesgeven

LesgeefvaardighedenDeinstructeurWOMTmoetzelfstandigkunnenwerkeneninstaatzijndeverantwoordelijkheidhiervoortekunnendragen.DeWOMTinstructeurismethodisch-didactischonderrichtenkaneenverantwoordlespro-grammaaanbiedenenleiden.

Aspecten;• Voorwaardenvooreenveiligecursussituatiescheppen• Groepenorganisatie• Doelgroepanalysemakenenlessen/cursushieropafstemmen• Verantwoordelijkheidvoordecursistkunnennemen• Methodisch-didactischverantwoordkunnenwerken• Inzichtindemethodischeopbouwhebben• Oefenvormenkunnentoepassenen/ofbedenken• Beslissingenm.b.t.hetmomentvanaanlerennieuwetechniekenkunnennemen• Inzichtindezelfstandigheidvandeindividuelecursisthebben


5

2. Plaats van WOMT binnen het geüniformeerde werkveld

2.1 Algemeen

Binnenhetgeüniformeerdewerkveldisopnagenoegiedereaccommodatievandedefensieonderdeleneenvastetouwbaaneneengeïmproviseerdesurvivalbaanaanwezig.WanneereeninstructeurWOMTgecertificeerdis,kanhij/zijhierzelfstandigeenlesverzorgen.Daarnaastmaghij/zijzelfstandigtouwbanenensurvivalhindernis-senbouwen.Ditheeftalsgrotevoordeeldaterbuitendeaccommodatieookmettouwbanenensurvivalbanengewektkunnenworden.Binnendepolitie,brandweerenjustitieonderdelenzijnoverhetalgemeenmindervaakvastetouwbanenenge-improviseerdesurvivalbanenaanwezig.Desondanksbevindenerzichonderhetpersoneelvandezeonderdelenvaakveelfanatiekedeelnemersvansurvivalruns.

2.2 Leren

Ophetgebiedvanlerenkunnendoelstellingenwordenbehaaldophettechnischjuistkunnennemenvantouw-banenenhindernissen.Daarnaastkunjedenkenaandoelstellingenm.b.t.materiaalkennis,knopenkennisentouwbaanprincipes.

2.3 Trainen

Ophetgebiedvantrainenkunnenerdoelstellingenwordenbehaaldopkrachtuithoudingsvermogen,snelkracht,ofmaximaalkracht.Daarnaastzoujenogaandeslagkunnenmetevenwicht/coördinatie.

2.4 Vormen

Ophetgebiedvanvormenkunnenerdiversedoelstellingenwordenbehaald.Jemoetdandenkenaan:• Zelfvertrouwen,vertrouweninelkaar,vertrouweninhetmateriaal,vertrouweninprocedures.• Moed,durf.• Doorzettingsvermogen.• Dewilomtewinnen.• Verantwoordelijkheidsgevoel.• Discipline.• Zinvoorveiligheid.Zoalsjezietzijntouwbanen/survivalbanenuitermategeschiktomdiversedoelstellingentebehalen.Dedomi-nantievaneentouwbaanleskandanookopzowelleren,trainenalsvormenkomenteliggen.


6

3. WOMT

3.1 Inleiding

WOMTiseenverzamelnaamvanactiviteitenwaarbijgebruikwordtgemaaktvantouwenenhindernissen.DebasisvanWOMTligtinhetkunnenbouwenvantouwbanenensurvivalhindernissen.DaarnaastkaneeninstructeurmetdeaantekeningWOMTinstructieverzorgenindebasistechniekenvanhetoverwinnenvantouwbanenensurvivalhindernissen.Touwbanenvormenvaakeenonderdeelvangeüniformeerdeopleidingenenoefeningen,maarookvan(civiele)survivalruns.Survivalruniseenvormvansport,waarbijmenrennendeenparcoursvanenkelekilometersmoetafleggen,terwijlonderwegvelehindernissengenomenmoetenworden.Dehindernissenvariërenvantouwbruggentothouthakken.Delengtevandeparcoursenisvaakzodanig,dateenparcoursin2uurtijdtevolbrengenis.Voorkinderengeldteenkorteretijd.

3.2 Geschiedenis

HistorievandeSurvivalsportSurvivaliseenAngelsaksischwoordvooroverleven.Hetisdenkbaardatonzeverrevoorouders,omteoverleven,zichmaximaalhebbenmoeteninspannenomvoedselteverzamelentijdensdejacht.Ookishetdenkbaardatzijdezemaximaleinspanninghebbenmoetenleverenomnietalsvoedseltedienen.Dezeinspanningkankortmaarookzeerlanghebbengeduurd.Ookishetmogelijkdatzichhierbijzeeruiteenlopendeomstandighedenvoordeden.Zeerwarmofzeerkoud,natofdroog,korteenlangeduur,dichtbijdegrondopvlakterreinofzeerhoogmetsteilehellingen.Maaraltijdgebruikmakendvande(on)mogelijkhedenwelkehetterreinhenbood.Hierbijwerdenzijgaandewegondersteundmetzelfontwikkeldehulpmiddelen.Ookwerdgaandeweggebruikgemaaktvandierenzowelbijdevluchtalsbijdejacht.

Ontstaan van de sportBijdejachtwerd,alwatrecenter,gebruikgemaaktvanpaardenomzichsnellerteverplaatsenenhondenomhetspoorvanhetprooidiertevolgen.Inweereenlateretijdwerdditnagebootstindevossenjacht.Zoookeindjaren80inhetAchterhoekseplaatsjeBeltrum.Enkelelokaleenthousiastelingen(StefBeunkenJanMaarse)trokkenvoordepaardrijdendekasteelheren,middelseeninvosse-urinegedrenktedoek,eenspoordoorhetlandschap.Hieropzochtdehondenmeutehetspoorenvolgdendeherentepaard.Ditdiendemetkennisvanzakentegeschieden.Depaarden,ofdeberijders,warennietzosnelalsdehonden.Dusmoesthetspooralslingerenddoorhetlandschapwordengetrokken.Dehondenvolgdengezamenlijkhetspoormaarsneden,doordegrotemeute,debochtenaf.Deruiterstepaardvolgdenineenvrijrechtelijnensprongenoverhindernissenalsslotenenhoutopstanden.Afhankelijkvanhetweerbleefeenspoorgoedgeconditioneerd.Bijregenspoeldehetwegenbijzon verdampte het met het vocht.


7

VakwerkHettrekkenvanhetspoorwasdusvakwerkeneenfikseduurloopvan25a30kmdoorweilanden,maïsvelden,bossenensloten.Nietsgingendeherenuitdewegomhetdehondenzomoeilijkmogelijktemaken.Hettempovandemannenwashoogwanthetwasbitterenoodzaakheteindpunttebereikenvoordatdehondenhenhad-deningehaaldenmogelijkde"vossedoek"verwisseldenmetdeeveneensmeurendemannen.Hetisooknogim-merdevraagwelkspoordehondenvolgen.Tijdenshetspoortrekkenrealiseerdendemannenzichdat.Ditmo-tiveerdehentotophetbot.Moemaarvoldaankwamenzijaanheteindvandedagthuis.Ookdepaardenenhetgrosderberijdersbeëindigdende"run"(zoalsdetochtwerdgenoemd)Tochontbrakernogiets.TegelijkertijdontwikkeldeAVRO’ssportpanoramaeenprogrammaomsporterstegenelkaartelatenstrijdenoverzelfontwik-keldehindernissen.Doelwaseenspectaculairtelevisieprogrammagetiteld"Survivalofthefittest".Hiervankre-genbeidegenoemdeherenluchtwaarnahetideewerdopgevatombeideactiviteitentecombinereninhetvrijeveld.Hetdoekjeomhetspoortetrekkenwerdgeschrapt.Deherenvolgdenhuneigeninstinct.Hindernissenopgebouwduitnetten,touwenenzoveelmogelijknatuurlijkeobstakelsalsheuvels,bomen,duikers,zelfsruigterreinwerdentoegevoegd.Vanwegehetzeermatigereukvermogenvandedeelnemerswerdenlintentoegepastomderouteinhetvrijeveldaantegeven.Perdefinitieleiddedatvanhindernisnaarhindernis.Deenekeerdichtopelkaardanweermetfikseloopstukkenertussen.Vooreeneigenritmeisnauwelijksruimte.VervolgenswerdeenorganisatiegevormdenjaarlijkswerdaldusinBeltrumeenwedstrijduitgezet.Aanvankelijkeenrunmeteentientalkunstmatigeofnatuurlijkehindernissen.Naverloopvanenigetijdwerdenditerenkeletientallen.Dehindernissenwordenkeuriggenummerdenofficieelinhetprogrammaboekjeaangekondigd.Omhetpubliekendejuryinzichttegevenwiedebesteisindewedstrijdwordtelkedeelnemervoorzienvaneenrodearmbandwelkeaangeeftdathijdegeheleroutevolgensdeinstructiesenbelintingheeftgelopenenallehindernissencorrectheeftgenomen.

OntwikkelingOokindeomgevingvanBeltrumbleefditnietonopgemerkt.Erwarendeelnemerstotindeverreomtrekdieietsdergelijks"thuis"ookwelwildenlatenzien.InZelhem,Gendringen,DinxperloenNeedewerdensoortge-lijkeverenigingenofstichtingenopgerichtenwedstrijdengeorganiseerd.TevenswerdereennationaleBondinhetlevengeroepen(SurvivalBondNederland)omdoeltreffendeenlandelijkecompetitieteorganiseren.(26april1991)AlrasontstondenookeldersinhetlandstichtingenwaarovernuookmetrespectenontzagwordtgesprokenzoalsUdenhout,Eindhoven,SteenbergenenLeeuwarden.BelgischeatletenorganiseerdenookinBelgiëenkelewedstrijdenenlopenaldoendemeemetdeNederlandseorganisaties.Dewedstrijdenkunnennuevenalsindetriatlonsportgelopenwordenineenhele,eenhalveeneenkwartuitvoering.DehelewedstrijdwordtalscompetitiegelopeninhetTopSurvivalCircuit(T.S.C.)enhetfinishenvaneenT.S.C.-runmetrodearmbandgeldtalshetultiemesurvivalgevoel.Dezeklasseisvoordeechteeliteendoorgewinterdetrainingsbeesten.DehalverunwordtgelopeninhetRunUpCircuit(R.U.C.)ontwikkeldvoor,maarnogimmerzeerge-schiktalsopstartvoor,deT.S.C.maarookvoorex-T.S.C.’ersmetmindertrainingstijd.Ookisdezekassetoegankelijkervooreenveelgroterpubliek


8

omdatdelenvanhetparcoursvoordeT.S.C.metdezwaarderehindernissengemedenkunnenworden.DeT.S.C.competitiewordtdoordeelnemersaandegroteinternationaleRaidsalsECOChallenge,RaidGauloisesofSouternTraversealseenuitstekendebasisbeschouwd.Detrainingvoordesurvivalsportisdermateveelzijdigenintensiefdatvrijwelallevoorkomendedisciplinesindezeevenementenwordenafgedekt.Detijdsdrukopdeuitvoeringisechterextremer.Elkecompetitiebeslaatca.6tot8wedstrijdenwaarvande4tot6besteuitslagenmeetellenvoordeS.B.N.titel.JaarlijkswordtinbeideklassementeneenNederlandskampioenschapgeorgani-seerd.Klassementenwordenbijgehoudenvoorjeugd,damesenherenendeveteranen.Desportisnietmeervanhetniveauvandebeginjaren.Zowelhetparcoursmetobstakelsalshetsportieveniveauvandedeelnemersisgegroeid.Hindernissenblijkendelaatstejarenteevoluerenvaneensimpeleswingover,soms4achterelkaaralséénhindernistotcomplexehindernissenvanmeerdanhonderdmeteraaneenstukopgebouwduitnetten,apehangen,swingoversetc.Waar"vroeger"overdenettenwerdgekropenishettegenwoordigeeneisomhan-gendaanarmenenbenenofalleenaandearmenonderlangstegaan.Ookwordenspectaculaireelementenalstokkelen,abseilen,brugsprong,boogschietenetc.toegevoegd.Deatletenzijnsteedsbeterspecifiekopdezesportgetraind.Behendigheid,volstrektbeheersenvantouwklimtechniek,kracht,duur-enloopvermogeninzwaarterreinzijndebelangrijksteeisenwelkewordengesteld.Hiernaastuiteraardookveeldoorzettingsvermogenenabsoluteongevoeligheidvoorenweerstandtegenalleweersomstandigheden.Extremevorst,ijzel,regen,wind,kouofwarmtenietsweerhoudtdehuidigesurvivalsporter.Ditsterktdegeesttegenonverwachtetegenvallersookinhetdagelijkseleven.

3.3 De vaste touwbaan

Devastetouwbaandiemetnameopdefensieonderdelentevindenzijn,ismetnameingerichtvoorlessenmetalsdominantieleren.Hierbijmoetjedenkenaanhetaanlerenvandecatcrawl,deapenhangenhetophettouwkomen.Daarnaastkanhetookeenprimaonderdeelzijnvaneenlesmetdedominantieoptrainen.Hierbijkunjedenkenaanhetvergrotenvanhetkrachtuithoudingsvermogen.Doordatdetouwbaanrelatieflaagisendeondergronddempendis(grindbak),kaneropeenveiligemaniergetraindworden.Hierbijkunnendedeelne-mersdusrelatiefveiligtothungrensgaan.Omdatdezetouwbanennietwordenafgebrokenaanheteindevandeles,zijnzeonderhevigaandenatuurlijkeelementen.Dezevastetouwbanenwordendanookperiodiekgecontro-leerddooreenerkendbedrijf. 3.4 Alternatieve touwbanen

Voordeafwisselingen/ofuitdagingkanerookgekozenwordenvoorhetgebruikvanalternatievetouwbanen.Afhankelijkvandebeginsituatievandedeelnemersenhetdoelvandeleskaneentouwbaanopmaatgemaaktworden.Vaakwordendezetouwbanenaanheteindevandelesoflessenreeksopgeruimdi.v.m.delevensduurvanhetgebruiktemateriaal.

3.5 Touwhindernisbanen

Opsommigedefensieonderdelenisookeenvastetouwhindernisbaanaanwezig.Integenstellingtotdevastetouwbanenzijnbepaaldeonderdelenvandevastetouwhindernisbaanrelatiefhoog.Ominstructietekun-nenverzorgenopeendergelijketouwhindernisbaan,dienjeeenanderemoduleondergaandanWOMT.HetisdaaromvooreenWOMTinstructeurzonderdezemoduleniettoegestaanominstructieteverzorgenopdezevastetouwhindernisbaan.


9

4. Materialen

4.1 InleidingHetmateriaaldatjegebruiktbijWOMTactiviteitenmoetvoldoenaanhogeeisen.Omdeveiligheidvoor100%tegaranderenmoetjeexactopdehoogtezijnvandetoepassingenenhetgebruik.

4.2 TouwenTouwenvormendebasisvoorhetmakenvanhindernissenentouwbanen.Touwenzijnervelesoortenenmatenenhebbenallenooknogeenshuneigenfunctie.DetouwenbestemdvoorWOMTactiviteitenzijnteonder-scheidenin3soorten:

4.2.1 Dragende lijnenOverspanningenmettouw,diedaadwerkelijkdelastvandedeelnemersdragen,zoalsdeonderlijnvaneenloop-brugeneencatcrawl.Dezetouwenzijndriestrengsgeslagenenhebbeneendiametervan24-36mm.Debreek-sterkteiserghoogenkansomsoplopentot22.000kg.

4.2.2 Niet dragende lijnenAlleanderetoepassingenmettouwintouwbanenwelkeeenveiligheidkarakterhebben,zoalsdebovenlijnvaneenloopbrug,in-enuitklimtouwen,sjorringen,etc..Dezetouwenzijnkunnenvariëreninopbouw,diameterenmateriaal.Derhalveisdebreeksterkteooknietgelijk.Uiteraarddienendezetouwenvoldoendebreeksterkteengeenbeschadigingentehebben.

4.2.3 BindtouwDetoepassingenmettouwintouwbanenwelkegeenveiligheidkarakterhebben,zoalseenlijndieeenklimnettegeneenboomaantrektofeenlijndieeenbeschermmatopdejuistehoogtehoudt.Dezekunneneveneensvari-ereninopbouw,diameterenmateriaal.Vaakwordenhiervoordeoranjepolypropeentouwtjesgebruikt.Daar-naastfunctioneertafgekeurdbergsporttouwookvaakprimaalsbindtouw.Nadeelvandezelaatstetouwsoortisweldathetdynamischis.Hierdoorishetsomslastigomdejuistehoogteoflengtetebepalenvanhetaanhech-tingspunt.

4.3 Bandschlinges / sangelsNaasttouwenwordterbijWOMTeenanderetouwsoortgebruikt,genaamdbandschlinges/sangels.Bandschlinges/sangelszijnplattestrokennylonzonderkern;hetgebruiktmateriaaliszelfsterkgenoegomallekrachtentekunnenweerstaan.Jekuntbandschlingeskopendiegestiktzijnofjekoopteenstukvaneenrol.Inhetlaatstegevalzuljehemzelfmoetenknopenmeteenteruggestokenzaksteek.Bandschlingeshebbendoor-gaanseenbreeksterktetussende1500kgen2200kg.


10

4.4 Wadra/tirfor opspanapparaatNaasthetopspannenvaneentouwbaanmeteenspanknoop,kaneentouwbaanookprimaopgespannenwordenmeteenopspanapparaat.Dewadraishiervooreenveelgebruiktapparaat.Eenstaalkabelwelkedoorhetappa-raatlooptwordtm.b.v.eenhefboomstrakgetrokken(ziehoofdstuk6).Inhetapparaatziteenbreekpenwelkebijeenbepaaldekrachtsuitoefeningzalbreken.Erzijndiverseuitvoeringenverkrijgbaar.Veelgebruikteuitvoe-ringenzijndievan1500kgen3000kgbreeksterkte.

4.5 Opslag en onderhoud

Opslagdientplaatstevindenineendaarvoorbestemderuimtedieaanonderstaandeeisenmoetvoldoen:• Koel• Donker• Droog• Goedgeventileerd• Overzichtelijkintedelen

Detouwendienenaandaarvoorbestemdearmenzodanigopgehangentewordendatze:• Vrijvandegrondhangen• Vrijvanelkaarhangen

Dezearmendienenafgerondtezijnzodatzedetouwennietkunnenbeschadigen.Onderhoudaantouwenbestaatuit:• Controleopdestaatvanhettouwvoorennagebruik• Opdejuistewijzeopschieten• Drogen(uithangen)vannattetouwen(kroonlosmaken)•Touwendiesterkvervuildzijndoorzandenmodderdienenschoongemaakttewordendoorzeuittespoelenofaftespuitenmetwater.Nattouwnooitdrogenbijeenwarmtebronofindezon.


11

4.5.1. Veiligheidsaspecten voor het gebruik• Gebruikhettouwalleenwaarhetvoorbestemdis• Gebruikalleentouwendieingoedestaatzijn• Chemicaliënbeschadigenhettouw(smerigelaadbakvaneenvoertuig)• UVlichtheefteennadeligeinvloedopdelevensduurvanhettouw• Scherperandenbeschadigenhettouw• Touwendieoverelkaarschuren,beschadigenelkaar(touwoptouw)• Controleerhettouwvoorennaelkgebruikopbeschadiging• Markeerbeschadigingeninhettouwmeteenknoopofversnijdbeschadigdetouwendirect• Slahettouwopindedaarvoorbestemderuimte• Bevrorentouwennietgebruiken

4.5.2. Afschieten van een touw1. Schiethettouwaltijdeerstafalvorenshettegebruiken;ditvoorkomtspaghettiengeeftjedemogelijkheidomhettouwtecontroleren.2. Haaldeverwurgingenlos.3. Leghettouwzoneer,dathetuiteinde“vanbovenaf ”komt,ofhou,bijlichtetouwenhettouwlosjesinjehandofopjearm.4. Leghetuiteindezoneer,datderestvanhettouwhiernietopvalt.5. Haaldetouwringeneenvooreenvandehoopencontroleerhettouwvisueelenmetdevingersopbeschadigingen.6. Leguiteindelijkhetandereuiteindeooknaastdetouwhoop7. Hettouwisgereedvoorgebruik

4.5.3. Opschieten van een touw1. Loophettouweerstuit.2. Controleertijdenshetopschietenhettouwvisueelenmetdehanden3. Hettouwdientnetjestewordenopgeschotenomhetbijvolgendgebruikgemakkelijktekunnenafschie-ten4. Inprincipewordentouwenopgeschoten“inkroon”;ditvergemakkelijkthetdragen.“Inkroon”minimaal4verwurgingenaanleggenenstrakaantrekken.5. Eentouwalleenintrosopschietenalserietsmeeaandehandis:-slechteplekinhettouw(markerenmetknoop)5. knopen


12

5. Knopen

5.1 InleidingKnopenzijneigenlijkniksandersdaneensamenstellingvanlussenenogen.

Devolledigebeheersingvanhetleggenenkunnen“lezen”vandeknopenisdeBASISvanWOMT.Dezebeheer-singverkrijgjealleendoorREGELMATIGteoefenenenditgoedteonderhouden.

5.1.1 EigenschappenEengoedeknoopis: -gemakkelijktemaken -gemakkelijkweerlostemakennabelasting -glijdtnietwanneerhijbelastwordt(veilig) -komtnietloswanneerdebelastingvermindert(veilig) -verzwakthettouwslechtseenminimum(veilig) -gemakkelijktecontroleren

5.1.2 Soorten knopenIedereknoopbehoorttoteenbepaaldesoort,enheeftzijnspecifiekegebruiksdoeleinden.WeonderscheidenbijWOMTdevolgendesoortenknopen:

• Aanhechtingsknopen(enkeleknoop,mastworp,paalsteek,ankersteek,prusikknoop,stoeltjesknoop)• Verbindingsknopen(vissersknoop)• Spanknopen(trompetsteek)• Sjorringen(dwarssjorring)

Naargelangdesoortknoop,zaldezeeenveiligheidsknoopvereisen.Eenveiligheidsknoopzalverkregenwordendoormetheteindevanhettouweenenkeleknooptemaken,rondhet“werkende”touwgedeeltevandeknoop.Hettouweindewelkeoverblijftnahetmakenvandeveiligheids-knoopnoemenwehetdodetouwuiteinde.

Letop:Jemagnooitverderwerkenmethetdodetouwuiteinde.

Opdevolgendepagina’strefjeknopenfichesaan.M.b.v.dezeficheskunjezelfstandighetleggenvandediverseknopenoefenen.


13

PaalsteekVerwezenlijking -Hettouwuiteinderondhetaanhechtingspuntleggen.

-Ophetwerktouweenoogleggenwaarbijhetwerkuiteindelangsonderligt.-Hettouwuiteindelangsonderdoorhetooghalenenrondenonderhetwerkuiteindegaan.-Hettouwuiteindeteruglangsbovendoorhetooghalen.

Toepassing -Aanleggenvanvastetouwen.Eigenschappen -Eenvoudiglostemaken,wanneerhijlangen/ofzwaarbelastgeweestis,doorhetwerkui

teindeterugdoordewurgingvandelusteduwen.-Eenvoudigomdikkeboomaanteleggen(integenstellingtoteenmastworp).

Opmerkingen -Veiligheidsknooprondtouwuiteindeachterdeknoop.-Bijhetaanspannenishetbelangrijkopditwerkuiteindeenhetdoodtouwuiteindetetrekken.-Hetistenstelligsteverbodenindelusvandepaalsteektewerkenomhetomslaanvanhetoogtevermijden,zodatdeknoopglijdt.-Hettouwuiteindekanzowellinksalsrechtsuithetoogkomen.

5.1.2.1 Paalsteek


14

MastworpVerwezenlijking -Rondhetvasthechtingspuntgaanenlangsonderhetwerktouwkruisen

(Touwblijftopgewenstehoogte).-Touwverderindezelfderichtingdraaienoverheteerstetouw.-Methettouwuiteindeonderdekruisingdoorgaan(Touwkomtnubovenheteerdergerondetouwuit).-Mastworpgoedwurgen.-Veiligheidsknoopmettouwuiteinderondwerkeinde.

Toepassing -Hettouwbevestigenopeenvasthechtingspunt,zodathettouwnietnaarbenedenkanglijden(=opgewenstehoogteplaatsenenbevestigen).-Hetvastmakenvaneentouwdatonderspanningstaat,ditzonderdatdespanningverzwakt.-Wordtveelvuldiggebruiktbijhetinstallerenhorizontaletouwbanen.

Eigenschappen -Moeilijklostemakenwanneerhijlangen/ofzwaarbelastgeweestis.-Despanningophettouwisgemakkelijkteregelenzonderdeknooplostemaken.

Opmerkingen -Veiligheidsknoopindienmastworpoptouwuiteinde.-Indienmetdubbeltouwwordtgewerkt,dientmenoveraldubbeltouwtehebben.-Deveiligheidsknoopwordtdanmethetuiteinde(lus)verwezenlijktophetdubbelewerktouw.

5.1.2.2 Mastworp


15

AnkersteekVerwezenlijking A. Gelegd

-Eenlusmaken.-Delusopdetweestrengenplooien.-Detweeverkregenogenoverhetvasthechtingspuntschuiven.B. Gestoken-Hettouwuiteinderondhetvasthechtingspuntleggen.-Kruisenoverhetwerkeindeenterugkerenrondhetvasthechtingspunt.-Hettouwuiteindeparallelaanhetwerkeindedoordelushalen.

Toepassing -Omdecordeletteofsangelvandeautobeveiligingophetklimharnastebevestigen.-Hetwevenvandetouwenbijnooddraagberrie.-Omeensangelofcordelettealsvasthechtingspunttemakenrondb.v.eenboom.

Eigenschappen -Touwopeenvasteplaatshoudenopeenvasthechtingspunt(nooddraagberrie).-Touwuiteindenzijngemakkelijkinlengtebijteregelendoorzedoordelusteschuiven.

Opmerkingen -Veiligheidsknoopverplichtindienoptouwuiteinde.

Ankersteek gelegd Gestoken ankersteek

5.1.2.3 Ankersteek


16

PrusikknoopVerwezenlijking A. Met gesloten touwring

-Decordelette2à3maalrondhetbeveiligingstouwwindenwaarbijdelangelusonderdekortedoorwordtgetrokken.-Destrengenvanbuitennaarbinnendoenaansluiten.B. Op touwuiteinde-Hettouwuiteinde2à3maalrondhetvasttouwwinden.-Dewikkelingennaarboventoeaansluiten.-Hettouwuiteindeoverhetlangsteeindleggenendewindingenvanondernaarbovenintegenovergestelderichtingwindenwaarbijdezesteedsonderdeluspasseert.-Detweestrengenlopenparallellangsdezelfdekantuitdelus.-Eenveiligheidsknoopvoorzienmethetkorteeindophetlange.

Toepassing -Eenregelbaarpuntcreërenopeentouw.(bv.autobandenofbalkjesaaneenbovenlijnbevestigen)

Eigenschappen -Blokkeertintweerichtingen,dusverschuiftnietsnel.-Omtelossen:delusdoen“spelen”.

Opmerkingen -Goedcontrolerendatdewindingennietkruisen.-Zorgendatdeverbindingsknoopvandecordelette/lijnzichnietindePrusikknoop nestelt of in de lus hindert.-Decordelette/lijndientsoepeltezijnteneindeeengoedewurgingteverzekeren.

Prusikknoop met gesloten touwring

5.1.2.4 Prusikknoop


17

Stoeltjesknoop Verwezenlijking -Balkenkruisen.

-Mastworpmetveiligheidsknoopleggenopdeboom.(gewenstehoogtebepalen)-Hettouwbeurtelingsonderenoverdebalkwikkelen,respectievelijkbinnen-enbuitenkant(minimum3toeren).-Sjorringwurgentussendebalkendeboom(minimum3toeren).-Afsluitenmetdriesteken(anderhalvemastworp)

Toepassing -Bevestigenvandwarsbalk(b.v.vooreenswingover)Eigenschappen -Moeilijklostemakenwanneerhijlangen/ofzwaarbelastgeweestis.

-Houdtdedwarsbalkopeenvasteplaats.Opmerkingen -Besteresultaatmetgebruikvannathenneptouwofeenandersoorttouwdatgoed

“wringt”.

5.1.2.5 Stoeltjesknoop


18

VissersknoopVerwezenlijking A. enkele

-Opbeidetouwuiteindeneenenkeleknoopleggenoverhetparallelletouw.-Beideknopentegenelkaarlatenglijden.-Bijhetleggenvandeknopen,eenknooptegenovergesteldvandeandereknoopleggen.B. dubbele-Zoalsdeenkelevissersknoopmaardantweetoerenmakenvanbuitennaarbinnen.-Hettouwuiteindeonderdedusdaniggevormdekruisinghalen.

Toepassing -Hetverbindenvantouwenvandezelfdeofbijnadezelfdediameter.-Hetvervaardigenvantouwringen.

Eigenschappen A. enkele-Stevigeverbindingsknoop.-Moeilijklostemakenwanneerhijlangen/ofzwaarbelastisgeweest.B. dubbele-Stevigeverbindingsknoop.-Deknoopisietsgemakkelijkerlostemakennaeenzwarebelastingdandeenkelevissersknoop.

Opmerkingen -Geenveiligheidsknoopnodig.-Deknoopmoetsymmetrischzijn,touweninhetverlengdevanelkaar.

Dubbele vissersknoop

5.1.2.6 Vissersknoop


19

Trompetsteek spanknoopVerwezenlijking -TouwvoorUplaatsenmethettemakenafsluitsysteemrechts.

-Linkseenoogmetkruisingbovenmaken,rechtseenlusmakenendezevanrechtsenvanondernaarbovendoorhetooghalen.-Dezeluswurgendoorhetoogaantespannen.-Hetdeelvanhetoog,waaropwerdgetrokken,dientalsligplaatsvoordemetalen druppel.-Hettouwophetmetalenoogaanspannendoornuopdelustetrekken.-EenstokofD-ringindelusplaatsenenhettouwaanspannen.

Toepassing -Opspangedeeltevaneenopspansysteem.Eigenschappen -Kangoedgebruiktwordenomeenhorizontaletouwbaanstraktetrekken.

-Isnaheelgrotespanninggemakkelijklostemaken.Opmerkingen -HetisverplichteenD-ringofmetalendruppelteplaatsenomwrijvingvantouwoptouw

tevermijden(=).

NB: de stok en de druppel vervangen we vaak door een D-ring

5.1.2.7 Trompetsteek spanknoop


20

6. Stappenplan opbouw horizontale touwbaan

6.1 InleidingOmtevoorkomendatjeonnodigehandelingenverrichttijdenshetbouwenvaneenhorizontaletouwbaan,be-schrijvenweindithoofdstukeenlogischevolgordevanopbouwenbeschreven.Dezevolgordeisnietverplicht,hetisechtereenadviserendevolgorde.Ditstappenplanvindjeonder6.3

6.1.1 PrincipesVoordatjebegintmethetstappenplanmoetje,inhetkadervanveiligheideenaantalprincipes(spelregels)inachtnemen.DezeprincipeszijnbedoeldomdeWOMTinstructeurmetzijn(beperkte)kennisenervaringtebeschermentegenhetnemenvanbeslissingenwaarvanhij/zijteweinigkennisheeft.Deze“spelregels”staanhieronderbeschreven.

6.1.2 Principes touwbanen1. aanhechtingspuntmoetsterkzijn→ boommoetlevendzijn→ doorsneeboommoetminimaal30cmzijn2. ermoetenminimaal3aanhechtingspuntenzijn3. degebruiktematerialen/touwenmogengeengebrekenvertonen4. alleendeknopendietijdensdeWOMTcursuszijnaangeleerdmogenwordengebruikt5. demaximalehoogtevooronbeveiligdetouwbanenis4meter6. degrondrondomdetouwbaanmoetvrijzijnvanobstakels→ takken→ stenen7. detouwbaanmoetvóórgebruikaltijduitgeprobeerdwordendoordebouwer(s)

6.1.3 Principes wadra/tirfor opspan apparaat 1. dewadra/tirforisgéénveiligsysteem2. naeenwadra/tirforiseraltijdeenbackup3. dewadra/tirforheefteenspankrachtvan1600kg

6.2 Stappenplan touwbaan1. Zoekeengeschiktelocatie. -Lethierbijopdeondergrond,bereikbaarheidenhoudtrekeningmetdedoelgroep.


21

2. Loophettouwhelemaaluitopdejuisteplaats -Alsjetouwtekort/veeltelangis,zaljeditvroegtijdigmerken.

3. Bevestigeenuiteindevanhettouwm.b.v.eenmastworp(ofpaalsteek)opde gewenstehoogteopeenboom. -Alsereendikkedwarstakopdeboomaanwezigisopdejuistehoogte,daniseen paalsteekdemeestgeschikteknoop.Hetkostnamelijkveelmindermoeiteomdezeknoopaan teleggenineendergelijkesituatie.

4. Bevestigopdegewenstehoogtehetomleidpuntm.b.v.eenmastworpenstoeltjesknoop. -Alsereendikkedwarstakopdeboomaanwezigisopdejuistehoogte,dankunjehettouw overdezetaklatenlopen.Ditkostmindermateriaalenisdaarombeter.


22

5. PlaatseenDringtussenhettouwendestoelknoop. -Alsjehettouwoverdedwarstakhebtlatenlopenkunjedezestapoverslaan.

6. Trekhettouwstrakmetdespanknoopofwadra. -Kijkbijhetopspannenaltijdgoednaarhetbevestiginspuntopdeeersteboomenhetomleidpunt.

7. Probeerdealtijdtouwbaanuit!!! -Houdhierbijrekeningmetdedoelgroep.Isdetouwbaanveiligengeschiktdoordezedoelgroep?

8. Ruimgebruiktmateriaalzoalstrappen,kruiwagen,extramateriaale.d.op. -Ditisveiligerenhetstaatprofessioneler.


23

6.3 Stappenplan spanknoop:1.Plaatshettouweindeendebeschermmatronddeboom. 2.Legeenoogophettouw.

3.Pakvanbovenafdoorhetooghettouwvast. 4.Trekeenlusdoorhetoog.

5.Trekhetoogstrakwaardooreentweedelusontstaat. 6.Verbindm.b.v.eenD-ring hettouwmetdelus.


24

7.Verbindm.b.v.eenD-ringhettouweindemetdetweedelus. 8.Trekmeteenaantalpersonenhettouwstrak.

9.Knijpdetouwenbijelkaar(zoblijfthettouwstrakstaan). 10.Leghettouweinderonddeboom(on-derlangs).

11.Leghettouweinderondhettouwentrekhetstrak. 12.Herhaalditviermaal.


25

13.Legeensteek. 14.Doeditdriemaal.

15.Trekhettouweindestrak. 16.Berghettouweindenetjesop (vandegrond).

6.4 Stappenplan wadra:

1.Legeenstoeltjesknoopinhettouwenplaatsde 2.Bevestigdewadraaaneenboom.Haakinhetoog(evt.m.b.v.eenD-ring).


26

3.Spanhettouwstrak(voorstehendel). 4.Bevestighettouweindem.b.v.een mastworpofpaalsteekaandeboom(deze boommoetminimaalnetzodikzijnalsde boomwaaraandewadraisbevestigd).

5.Voorhetontspannenvanhettouwgebruikjedeachterstehendel(vergeetnieteersthettouweindelostemaken).


27

4.Verwurgvervolgensdetouwenmethettouweinde.

5.Herhaalditdriemaal.

6.Leghettouweindedriemaalronddebalk.

6.5 Stappenplan dwarssjorring:

1.Legeenmastworpopdegewenstehoogte.

2.Slahettouwvanondernaarbovenomdebalk.

3.Slahettouwvanbovennaaronderomdebalk.Herhaaldezetweestappendriemaal.


28

7.Legeenhalvesteekaan. 8.Herhaaldezestapdriemaal


29

8. Verschillende technieken

Indithoofdstukbehandelenwekortdebasistouwbaantechnieken.Alslesgeverintouwbaantechniekenzaldelesgeverzelfeengoedetechniekmoetenbeheersen,omgoedefeed-backenvoorbeeldtekunnengeven.Basis-coördinatie,krachtenlenigheidzijnhiervanbelang.Aantelerentouwbaantechniekenzullenaltijdinpraktijkovergebrachtmoetenworden.Hetgrotesleutelwoordishier:ervaren.Ervarenkanalleendoordoenengoedefeed-backkrijgen.Behandeldetechniekeninhetlichtvankrachtbesparende,economischeentactischeoverwe-gingen.Geefindividuelefeed-back.Niemandzaldezelfdeprogressiedoormakenendifferentiatieisdusgewenst.Beginmeteenvoudigetechniekenzoalsdeapenhangenlaatvorderinginverderetechniekenafhangenvandeprogressievandedeelnemers.Vergeetvooralnietomplezierindeoefeningenentrainingentebrengen.Toetsingvanhetgeleerdeineensurvivalrunwektbijvoorbeeldvaakveelenthousiasmeop.

Gaonderhettouwhangen

Plaatsjelinkerokselenrechterknieholteophettouw

Strekjelichaamexplosiefuitwaardoorjeophettouwkomtteliggen


30

Plaatsjerechtervoetophettouw,laatjelinkervoethangen

Armenwijd,benenaaneengesloten

Armenaaneengesloten,benenwijd


31

7. Verschillende touwbanen

Enkelecatcrawl Enkeleonderlijnmetdubbelebovenlijn

Indianenbrug Dubbeleonderlijnmetenkelebovenlijn

Dubbelecatcrawl Postmanswalk


32

Dragendelijnmetdaaronderautobanden Dragendelijnmetdaaronderzwevendebalkjes

Dragendelijnmetbovenlijnmettouwtjes Dragendelijnmetdaarondertouwtjes


33

9. Literatuur en naslag

DezereaderissamengestelddoorGerwindeBoer(CIOSHeerenveen).Eengrootgedeeltevandereaderisover-genomenuitdereaderWOMTvandeLO/SorganisatievandeKLendeBelgischeRougeopleiding.Indezereaderzijnvoorbeeldenenillustratiesgebruiktterverduidelijkingvandebeschrevenstof.Degebruikteinformatieisterugtevindenbijdevolgendebronnen;

Literatuur• WOMTreaderlo/sorganisatieKL Sites• Historiesurvivalsportwww.survivalbond.nl

Reader Werken Op en Met Touwen - buitensportinstructeur...Inleiding 3 1.1 Doel van de module 3 1.2...

Documents

Transcript of Reader Werken Op en Met Touwen - buitensportinstructeur...Inleiding 3 1.1 Doel van de module 3 1.2...