De tien schadefactorenWaarop te letten tijdens het inventariseren van erfgoed?

Tine Hermans * 22.01.2019 * RoosdaalMet dank aan Wouter Lammens, Anne-Cathérine Olbrechts en Jürgen Vanhoutte

Copyright: Erfgoedcel Brugge

10 oorzaken van schade

Verkeerde temperatuur of RV

Te hoogTe laagTe veel schommelingen

Gevolg:krimpen (-) en zwellen (+)Schade:craquelures, barsten, vervorming

Gaat vaak samen met andere schadefactoren.

Copyright: Anne-Cathérine O

lbrechts, Canadian Conservation Institute

Licht en uv-straling

Daglicht (ook bewolkt)KunstlichtFlitslampen

Schade:VerblekingVerkleuringVerzwakking van vezels

Verontreinigingen

Stof en vuilVingerafdrukkenEten en drinkenResten van poetsmiddelLuchtverontreiniging

SchadeVlekkenDof of bros wordenPoederige corrosieAanslag op metaal

Copyright: Anne-Cathérine O

lbrechts, Canadian Conservation Institute

Ongedierte en schimmel

SchadeGaatjes of afgrazing in textiel en papierUitvliegopeningen, boormeel in houtWit, kleurig of zwart pluis (of verkleuring)Uitwerpselen en andere zijdelingse schade

Fysische krachten

DrukWrijvingZwaartekrachtSchokken en trillingen

Schade:Breuk (en verlies)ScheurenHarde vouwenDeuk, vervorming

Copyright: Anne-Cathérine O

lbrechts, Schadeatlas Archieven

Water

Schade:Uitlopen van kleuren en inktRisico op schimmelWatervlekken en vervorming na drogenVuil? Druk?

Copyright: Anne-Cathérine O

lbrechts, Jürgen Vanhoutte, PCCE

Brand

Schade:VerliesRoetWaterschade door blussenVerkleuring door hitte

Dieven en vandalen

Verlies(Ernstige) beschadiging

Informatieverlies

Verlies tussen voorwerp en informatie (inventaris), mogelijk waardeverlies

Verlies van voorwerp (misplaatsing, geen registratie standplaats)

Copyright: Jürgen Vanhoutte, Canadian M

useum of N

ature

Schade voorkomen

Niet te warme ruimteZachte en vrije ondergrondWees voorzichtigVermijd daglichtDraag handschoenenEet en drink eldersWerk met potloodSluit deuren en doof lichtVraag advies

Schade herkennen

Elke materiaalsoort vertoont specifieke schadebeeldenSporen van gebruik (slijtage) Voor voorbeelden en goede foto’s: zie brochures

Monumentenwacht, website Depotwijzer.beBeschrijven van schade tijdens de registratie:

Goed, redelijk, matig of slechtVolledig of niet?Beschrijf wat je ziet

Schade herkennen

Scheur, barst, breuk, harde vouwOpstuwing of schilfering van afwerklaagVerkleuring, verblekingVerlies van stevigheid, kleverig, vervormdKristallen of poedervormingPluisBoormeel en/of gaatjesStof, vuil en vlekken

Bescherm jezelf

Verdacht poeder, pluis of kristallen niet aanraken!(Nitril) handschoenen of stevige antisliphandschoen voor zware stukkenMondmasker FFP3

Hulp nodig?ErfgoedconsulentenDepartement Cultuur, Jeugd en Media & FARO. Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed

erfgoedconsulenten@vlaanderen.bewww.depotwijzer.be

Monumentenwachtwww.monumentenwacht.be

Copyright: Stadsarchief Sint-Truiden

Veel succes!