progressiematrix - Helen Keller3 progressiematrix Uitdagende Scoutingtechnieken toelicHtiNg Omgaan...

1

progressiematrixTotaaloverzichtVersie juli 2015

2

iNHoUDsopgaVeProgressiematrixTotaaloverzicht

Uitdagende scoutingtechnieken 3Snijden / hakken / zagen 3Stoken 4Primitief koken 5 Kaart en kompas 6Routetechnieken 7Schiemannen 8 Pionieren 9Kamp / bivak 10 Seinen 11Zeilen / varen 12Kanoën / kayakken 13Roeien / wrikken 14Luchtvaart: technieken en lijnbestuurd vliegen 15Spelen met lucht en modelbouw 16

expressie 17Dansen 17Filmen 18Fotograferen 19Grafische technieken 20Handvaardigheid 21Textiele werkvormen 22Toneelspelen 23Muziek maken 24Schriftelijke expressie 25

sport & spel 26Sporten 26Spel (postenspel) 27Spel (ren-spel) 28Spel (binnenspel) 29Spel (teamspel) 30

Buitenleven 31Buitensport 31Milieu 32Natuurbeheer 33Weer 34Sterrenkunde 35Natuureducatie 36

identiteit 37Zelfbeeld 37Groep 38Levensovertuiging 39

samenleving 40Je eigen omgeving 40Cultureel erfgoed 41Maatschappij 42

internationaal 43Scouting wereldwijd 43Internationale uitwisselingen 44Culturen 45

Veilig & gezond 46Koken en voeding 46Hygiëne 47Veiligheid 48EHBO 49Middelengebruik 50Omgaan met elkaar 51

3

progressiematrixUitdagende Scoutingtechnieken

toelicHtiNg Omgaan met een mes / zaag / bijl. Bevers en welpen maken kennis met deze hulpmiddelen en worden zich bewust van de gevaren. Oudere jeugdleden zijn motorisch verder ontwikkeld en oefenen verschillende technieken. Ze leren dat om materiaal goed te kunnen blijven gebruiken, je het ook moet onder-houden. Daarnaast kunnen ze een zaag / bijl op grotere objecten toepassen.

BeVersDe fijne motoriek van bevers is nog niet goed ontwikkeld. Zij leren wat een bijl en een zaag is en dat het gebruik hiervan gevaarlijk kan zijn. Onder begeleiding kunnen bevers een eenvoudig mes gebruiken.

welpeN De fijne motoriek van welpen is al aardig ontwikkeld. Zij leren zelfstandig een keukenmes te gebruiken. Ze maken onder begeleiding kennis met de techniek van zagen (figuurzagen, spanzaag) en passen deze toe (bijvoorbeeld met de Natuurwerkdag). De oudste welpen oefenen met het vasthouden van een bijl: hoe kun je er veilig mee lopen en aan iemand anders geven (=niet echt gebruiken!) en leren waar deze voor dient. Daarnaast maken ze kennis met basisregels wat betreft het gebruik van een zakmes (zittend snijden, van je af snijden, etc).

scoUts Scouts hebben ervaring in het gebruiken van een eenvoudig mes. Ze oefenen de verschillende grepen van een zakmes. Zelfstandig maken scouts gebruik van verschillende soorten zagen, zoals beugelzaag, klapzaag, spanzaag. Ze kunnen een zaagblad vervangen en brandhout zagen. Daarnaast leren scouts om een handbijl en driekwart bijl te gebruiken (afhankelijk van hoe groot de scout is). Tot slot weten scouts dat je zorgvuldig met materiaal om moet gaan, zodat je het kunt blijven gebruiken. Ze ruimen materiaal op en kunnen dit controleren en onderhouden.

explorers Door hun ervaring met het gebruik van verschillende messen leren explorers om hier wat fijnere dingen mee te snijden (hout bewerken). Explorers krijgen inzicht in wanneer een bijl geslepen moet worden en hoe de tanden van een zaag gezet moeten worden. Ook het onderhoud van een bijl kunnen explorers doen zoals de steel vervangen en de bijl slijpen. Explorers oefenen in het gebruik van andere bijlen: een hele aks en kloofbijl.

roVerscoUts Roverscouts hebben het gebruik van materialen als mes, zaag, bijl in de vingers en ontwikkelen hun techniek om grotere objecten om te zagen of om te hakken (bijvoorbeeld een boom). Ze leren gebruik te maken van een motorzaag. Roverscouts kunnen hier een diploma voor halen.

Snijden / hakken / zagen

4


toelicHtiNg Op een veilige manier een vuur / kampvuur aanmaken, brandend houden en doven. In de jongste speltakken worden de jeugdleden zich ervan bewust datvuur ook gevaarlijk kan zijn en hoe ze daar op een veilige manier bij kunt zitten. Stap voor stap leren de jeugdleden hoe je een vuur aan kunt maken, welkeverschillende technieken hiervoor zijn, hoe je het vuur brandend kunt houden en tot slot kunt doven.

BeVersBevers leren wat een vuur is,dat je daar niet te dichtbij magkomen en hoe je wegloopt bijeen kampvuur. Ze weten waareen vuur van gemaakt wordt enkunnen helpen bij het zoekenvan hout. Ze oefenen met hetaansteken van een kaarsje.

welpeN Welpen leren wat je nodighebt om een vuur te maken(branddriehoek) en hoe je hetweer uit kunt maken. Ze zijnzich bewust van het gevaarvan vuur en weten waaromje water / zand klaar moetzetten. Ze weten dat kledingbrandbaar kan zijn en je daaropmoet letten. Onder begeleidingoefenen welpen het makenvan een vuur, bijvoorbeeld eenklein vuurtje onder een blik ompannenkoeken te bakken. Ookkunnen ze een houtvoorraadaanleggen.

scoUts Scouts weten hoe je eenkampvuur moet stoken en doendit zelfstandig. Ze leren dat erverschillende soorten vuur zijn(pyramide, pagode, stervuur,etc) en waar die voor dienen.Scouts gaan letten op deveiligheid in de kampvuurplaats:ligt er geen rommel waar jeover kan struikelen? Ze makenkennis met andere techniekenom vuur te maken, zoals tondelen firesteel. Scouts zijn in staatom op een goede manier eenvuur te doven. Ze weten opwelke ondergronden je wel enniet kunt stoken.

explorers Explorers hebben ervaring methet maken van vuur. Ze passenandere technieken toe om eenvuur te maken (bijvoorbeeldvuursteen, vuurboog, tondel)en oefenen zelfstandig met detechnieken die ze al kennen.Daarnaast zijn explorers instaat de grootte van hetvuur te varieren. Explorerszijn zich bewust van deeffecten van brand en nemenveiligheidseisen in acht.

roVerscoUts Roverscouts beheersen detechniek om vuur te maken;een nieuw te ontwikkelentechniek is het Zweedsekampvuur. Zij bekwamen zichin het gebruik van bijzonderemanieren om vuur aan temaken, zoals een electronischeontsteking. Roverscouts kunnenveiligheidseisen rondom vuuroverbrengen op anderen.

Stoken

5


toelicHtiNg Koken op houtvuur, zelfgemaakte ovens of alternatieve bronnen (bijvoorbeeld solar-cooking). Bevers en welpen hebben weinig inzicht in wat koken is. Zijmaken kennis met de basisvaardigheden als iets simpels warm maken, bakken of koken. Hoe ouder de jeugdleden worden, hoe moeilijker de techniek enhoe uitgebreider de gerechten die ze koken.

BeVersBevers maken kennis metprimitief koken door onderbegeleiding simpel eten klaar temaken op een vuurtje of boveneen kaars, zoals pannenkoekenof een broodje. Ook kunnen zemarshmelllows roosteren. Zeleren dat door de warmte vanhet vuur het gerecht gaar wordt.

welpeN Welpen oefenen met moeilijkeregerechten die ook meer tijdnodig hebben om gaar teworden, zoals aardappels poffenen soep maken. Ook kunnen zeonder begeleiding brood bakken.Welpen leren aandachtspuntendie belangrijk kunnen zijn bijprimitief koken, zoals een paninsmeren met groene zeep.

scoUts Scouts kunnen een maaltijdkoken en oefenen dit nu op eenprimitieve manier. Dit doen zezelfstandig. Ze maken hierbijgebruik van houtvuur, tafelvuur,een simpele oven (bijvoorbeeldgrondoven) of blikbrander.

explorers Explorers kunnen een houtvuurlanger laten branden en zijndaardoor in staat uitgebreide enmoeilijkere gerechten te koken.Voorbeelden zijn appeltaart,pizza, vis of gevogelte bereidenof een maaltijd voor de helegroep maken op open vuur. Zemaken daarnaast gebruik vanuitgebreidere vuurtechnieken.Tot slot kunnen explorers etenuit de natuur klaarmaken.

roVerscoUts Roverscouts beheersen detechnieken om op verschillendealternatieve warmtebronnen(zoals onder de motorkap vaneen auto) eten klaar te maken.

Primitief koken

6


toelicHtiNg Technische kennis over en het gebruik van een (water)kaart, navigeren door middel van kompas en GPS. Voordat jeugdleden kaart en kompas kunnen toe-passen, moet hun oriëntatie ontwikkeld zijn. Door het gebruik van deze technieken ontwikkelen de jeugdleden ook de vaardigheid om zelf een route uit tezetten; dit geldt voor zowel land als water.

BeVersBevers zijn nog veel bezig metzichzelf en wat er direct omhen heen gebeurd. Zij oefenenom zich te oriënteren in hunomgeving door bijvoorbeeldeen plattegrond te maken vanhet gebouw of hun eigen huis.Ze maken hierbij gebruik vanconcrete, herkenbare punten.Daarnaast leren bevers wat linksen rechts is en maken ze kennismet de 4 windstreken.

welpeN Welpen zijn zich bewust vanhun eigen omgeving en lerendat deze afgebeeld kan wordenop een kaart. Ze leren water op een kaart staat, wat decoördinaten betekenen en wateen legenda is. Daarnaastkunnen welpen een bekenderoute naar een kaart projecterenen intekenen, bijvoorbeeld dienaar hun eigen huis. Onderbegeleiding oefenen welpen metlopen op kaart. Tot slot begrijpenwelpen dat je een instrument(kompas) kunt gebruiken omte bepalen waar je heen moet.Ze leren de acht windstrekendie erop staan herkennen enoefenen het gebruik van dezeacht windstreken.

scoUts Scouts zijn zich bewust van hun omgeving en kunnen die vertalen naar een abstracte uitwerking op een (water/vlieg)kaart. Zij kunnen niet alleen bekende plaatsen herkennen, maar ook een onbekende plaats waar ze zich op dat moment bevinden op de kaart opzoeken. Ze hebben kennis van de schaal van een kaart, kunnen met verschillende schalen werken en hun richting bepalen aan de hand van de kaart. Ze weten hoe een kompas werkt, kunnen met behulp van het kompas 16 windstreken bepalen en de 4 kompashandgrepen toepassenen zo een langere kompasroutelopen. Doordat ze zich ook buiten hun eigen omgeving kunnen oriënteren, kunnen ze navigeren over grotere afstanden .

explorers Door het veelvuldige gebruikvan de kaart zijn explorers instaat om zelf een route uit tezetten op een (water)kaart ofmet behulp van kompas. Zekunnen afstanden inschatten enbepalen welke wegen meer ofminder geschikt zijn. Daarnaastleren ze wat kaartprojectieszijn en waarop kaart / kompasgebaseerd zijn (verschil tussenhet kaartnoorden, werkelijknoorden en het magnetischenoorden, declinatie, inclinatie,kaartsystemen, etc). Explorersleren de 5e kompashandgreep.Ze leren zelfstandig met GPSom te gaan, onder andere doorte gaan geocachen en zelfcoördinaten in te voeren in deGPS. Explorers kunnen zelfeen kaart maken en een routeuitzetten voor een zeiltocht.

roVerscoUts Roverscouts kunnen zichoriënteren met behulp van kaarten kompas. Ze verdiepen hunvaardigheid wat betreft hetgebruik van GPS en zetten zelfeen geocache uit. Roverscoutszijn zich bewust van de standvan de aarde en kunnen zichzonder verdere hulpmiddelenorienteren op zon en sterren.Ook kunnen ze bepalen waarze zijn adhv waarneming in denatuur. Roverscouts breidenhun vaardigheden wat betreftkaartlezen uit - ze kunnen ineen heel ander soort omgevingen met andere soorten kaartenoverweg (bv buitenlandsekaarten, in de bergen oriënteren,verminkte kaarten).

Kaart en kompas

7


toelicHtiNg Verschillende manieren om een route uit te zetten, zonder gebruik te maken van kaart / kompas. Bevers en jongere welpen worden niet alleen op pad gestuurd en kunnen nog niet bepalen waar ze zijn of welke kant ze op moeten. Hoe ouder de jeugdleden worden, hoe meer richtings- en oriëntatiegevoel zekrijgen. De technieken (soort en moeilijkheidsgraad) en lengte van de tocht worden hierop aangepast.

BeVersBevers ontdekken met behulpvan speelse en beeldendetechnieken dat je door middelvan aanwijzingen van de eneplek naar de andere plekkunt gaan. Bijvoorbeeld eenspeurtocht, route met lintjes,pijlen, punaiseplankje, kralen,oogjes, foto’s, zilverfolie. Beversleren dat je ook in het donkerje weg kunt vinden (oefenengebruik zaklamp).

welpeN Welpen leren op een meerabstracte wijze een route tevolgen (kruispuntenroute /bolletje-pijltje). Ook oefenenze met andere aanwijzingen,zoals geluiden / reuk, natuurlijkesporen. Ze zijn zich bewust vanhun omgeving en weten hoe jevan de ene naar de andere plekkunt komen. Hierdoor kunnenwelpen in spelvorm oefenenhoe je een simpele route ofspeurtocht uit zet, bijvoorbeeldeen lintjesroute.

scoUts Scouts leren zelfstandig eenkorte route of een deel daarvanuit te zetten zonder fouten,bijvoorbeeld een fototocht.Daarnaast ontwikkelen ze detechniek om een route te volgendie met behulp van moeilijkereen abstracte technieken isuitgezet, zoals strippenkaart,oleaat etc.Scouts kunnengebruikmaken van meernatuurlijke sporen. Daarnaastkunnen ze in een verslag latenzien welke route ze afgelegdhebben, met behulp van diverseschetstechnieken.

explorers Door het ruimtelijk inzicht vanexplorers, hun kennis vanafstanden, ervaring en inzichtin de moeilijkheidsgraad vaneen tocht, kunnen ze eencomplete (vaar)route uitzetten(controleren) voor anderen. Zezijn zich hierbij bewust van delengte en moeilijkheidsgraaden stemmen deze af op dedoelgroep. Explorers lopengraag nog een tocht metroutetechnieken, het liefst metverminkte kaarten, routepuzzelsetc.

roVerscoUts Roverscouts ontwikkelen hunvaardigheden wat betreft hetuitzetten van een route dooreen grote hike uit te zetten(bijvoorbeeld HIT) waar meeraspecten bij komen kijken(overnachting, thema enposten). Daarnaast oefenenroverscouts met het gebruikvan routetechnieken die jein de auto nodig hebt, zoalsTomTom en autokaarten lezen.Ze leren hun route te bepalen opinternationale wegen.

Routetechnieken

8


toelicHtiNg Het maken van verschillende knopen met behulp van touw. Hoe meer ervaring de jeugdleden hebben, hoe moeilijker de knopen worden.

BeVersBevers ervaren, eventueel inspelvorm, hoe je touw kuntgebruiken, bijvoorbeeld door hetweven van of vlechten met touw.Bevers leren simpele knopen,zoals ‘oud wijf’ en platte knoopen ze leren veters strikken. Opdie manier oefenen ze ook hunmotoriek.

welpeN Welpen zijn al meer ervaren inhet gebruik van touw en kunneningewikkeldere knopen nadoen,bijvoorbeeld bij het optuigenvan een lelievlet, het makenvan vriendschapsbandjes ofscoobydoo-en. Welpen lereneen aantal knopen (halvesteek, slipsteek, schootsteek,timmersteek, platte knoop,mastworp, achtknoop,paalsteek, kikkerbeleg) enkunnen hier onder begeleidingeen knopenplankje van makenmaken.

scoUts Scouts hebben debasisknopen onder de knieen kunnen zelfstandig eensleutelhanger, een fluitenkoordof dasring maken. Daarnaastworden knopen gebruikt inpionierobjecten, bij het makenvan een hangmat en tijdenshet varen. Scouts leren deveel voorkomende knopenzoals kruis-, steiger-, endiagonaalsjorring, trompetsteek,contrictorknoop, 8-vormigeknoop en werpankersteek.Scouts maken zelfstandig eenknopenbord en weten waarde verschillende knopen voorgebruikt worden. Verschillendesoorten touw en de voor- ennadelen hiervan zijn bij scoutsbekend.

explorers Explorers zijn in staat om metbehulp van touw knopen temaken die steviger moeten zijnen meer gewicht kunnen dragen.Explorers leren meer zeldzameknopen en sierknopen.Explorers herkennenverschillende soorten touw enkunnen stootwillen maken.

roVerscoUts Roverscouts slaan zelf het touwen kunnen met behulp van touwgrote en ingewikkelde objectenmaken.

Schiemannen

9


toelicHtiNg Objecten maken door op verschillende manieren hout aan elkaar te verbinden met behulp van knopen. Hoe ouder en meer ervaren de jeugdleden, hoegroter en moeilijker de objecten worden.

BeVersBevers worden voorbereid oppionieren door het zelf makenvan hutten en ze leren eenpionierobject te herkennen.Bevers pionieren met dunnestokjes en maken deze vast metspekjes of klei.

welpeN Onder begeleiding kunnenwelpen twee driepoten metelkaar verbinden en vervolgensmet dwarsbalken vastzetten.Ook kunnen ze een simpeleladder maken. Welpen leren hoeje touw op moet schieten. Metsateprikkers / touw of bamboe/ postelastieken kunnen zemini-pionieren, waarbij ze nietper se officiële knopen hoevente maken maar wel kunnenoefenen met het verbinden vanhout en touw.

scoUts Scouts gaan zelfstandigpionieren. Ze kunnen kleineobjecten bouwen als eenkeuken, vlot of catapult.Daarnaast leren ze hoeje touw moet spannen enonderhouden. Scouts houdentijdens het pionieren rekeningmet de omgeving, bijvoorbeeldom schade aan de natuur tevoorkomen.

explorers Explorers hebben deverschillende sjorringen onderde knie en leren specifiek welkesjorringen voor grotere objectengebruikt worden. Ze kunnen alexperimenterend zelf grotereobjecten gaan maken, zoals eentrappersbaan. Explorers makengebruik van katrollen.

roVerscoUts Roverscouts leren vooraf eengoede bouwtekening te makenvan een pionierwerk en daarbijook aspecten van veiligheidin acht te nemen, bijvoorbeeldbij een JOTA-toren oftoegangspoort. Daarnaast lerenze pionierhout te maken.

Pionieren

10


toelicHtiNg Overnachten in een gebouw of tent. De bevers en welpen wennen aan het slapen in een andere omgeving dan thuis, vervolgens maken ze de stap vanovernachten in een gebouw naar kamperen. Oudere jeugdleden kunnen een tent op te zetten en gaan kamperen op een terrein verder weg van huis. Hetmaken van natuurlijke schuilhutten.

BeVersBevers zijn gewend om thuiste slapen. Om te wennen aanslapen in een andere omgevingen niet in hun eigen bed maar ineen slaapzak en op een matje,oefenen ze met het slapen inde eigen blokhut of een blokhutdichtbij huis (1 of 2 nachten).Met hulp van de leiding bouwenbevers hutten en slapen ze ineen eigen gemaakte tent in deblokhut.

welpeN Welpen zijn al meer gewendom buitensthuis te slapen enkunnen al meerdere nachtenin een onbekende omgeving(andere blokhut) overnachten.De welpen leren dat je ookbuiten een gebouw veilig kuntslapen en de oudsten ervaren(mits het niet te slecht weeris) wat het is om een nachtjein een tent te slapen. Welpenleren onder begeleiding een tentop te zetten. Welpen bouwenzelfstandig hun eigen hutten.

scoUts Scouts hebben al watkampeerervaring achter de rugen gaan het kampterrein voorhun eigen ploeg inrichten. Zijleren zelfstandig een tent op tezetten en daarbij ook rekeningte houden met ondergrond,omgeving, ed. Ze weten dat jezorgvuldig met het materiaalvan de tent om moet gaan,hoe bijvoorbeeld lekkageontstaat en hoe je de tent moetonderhouden. Scouts gaan watverder weg kamperen/op bivak.Daarnaast oefenen scouts hetprimitief kamperen: kamperenmet weinig materiaal / makenvan een hut (bijvoorbeeldfrietzak). Overnachten in eenboot en op kamp gaan met devlet hoort bij deze leeftijdsgroep.

explorers Explorers gaan echt primitiefkamperen (survival) en zettenhun tentje (lichtgewicht) ookop in het buitenland. Explorerskunnen een waterdichtenatuurlijke schuilhut bouwen enovernachten hier ook in.

roVerscoUts Roverscouts zijn ervarengenoeg om in te kunnenschatten waar je buiten debestaande kampeerplekkenveilig kunt overnachten. Zij gaanwildkamperen of slapen in eenaanhanger, iglo e.d.

Kamp / bivak

11


toelicHtiNg Overbrengen van een boodschap zonder te praten of schrijven. Bevers ontdekken dat voor communicatie een boodschap, zender en ontvanger nodig zijn.Ze leren verschillende manieren om een boodschap over te brengen. Hoe ouder de jeugdleden worden, hoe complexer de techniek is die gebruikt kanworden en hoe moeilijker de boodschap.

BeVersBevers maken op eensimpele manier kennis metcommunicatie. Ze leren metbehulp van bijvoorbeeld eenblikjestelefoon hoe je netjes eenboodschap over kunt brengennaar iemand die ver weg is.

welpeN Welpen weten dat je eenboodschap over kunt brengennaar iemand anders die jezelf niet hoeft te zien en dat jedaarbij gebruik kunt maken vanandere technieken dan praten.Ze oefenen met het gebruikvan simpele technieken zoalsalfabet, fluitsignalen, geheimtaal,geheimschrift, code. Daarnaastleren ze in spelvorm techniekenwaarbij grote afstandenoverbrugd kunnen worden,zoals vlaggen, geluid en licht.Ook maken welpen kennismet elektronische vormen vancommunicatie zoals e-mailen enchatten. Tot slot kunnen welpenbegeleid gebruikmaken vanzendapparatuur (JOTA).

scoUts Scouts beheersen de simpeletechnieken om een boodschapover te brengen en oefenenin het gebruik van meercomplexe technieken als morse,braille, semaphore seinenen gebarentaal. Waterscoutsleren bootvlaggen te gebruikenen wedstrijdvlaggen, evenalsseintekens op het water.Daarnaast oefenen scoutszenden met JOTA. Ze wetenwaarvoor de techniekenbruikbaar zijn.

explorers Explorers bekwamen zich verderin de geleerde technieken engaan zelf morse zenden enHF tijdens JOTA. Ze kunnenbeargumenteren wanneer je eenbepaalde techniek wel of nietinzet.

roVerscoUts Roverscouts weten hoe jeeen bepaalde techniek kuntgebruiken en wanneer. Zekunnen een licentie halenvoor radiozendamateur. Enspecialiseren zich in eenbepaalde techniek in relatietot bijvoorbeeld internet,programmeren etc.

Seinen

12


toelicHtiNg Zeilen is op het water door de wind voortbewogen worden. Bij Scouting gebruiken we hiervoor lelievletten. Bevers en ook welpen leren wat drijven met jelichaam doet. Vanaf de welpenleeftijd weten jeugdleden wat je aan boord zoal moet doen en scouts kunnen dit zelf en anderen aansturen hierin. Explorersen roverscouts kunnen met onbekende boten op onbekend water zeilen. Deze ontwikkeling is vergelijkbaar met het varen met een motorboot. De preciezeeisen rondom varen en veiligheid komen terug in het CWO-examen. Jeugdleden leren hun boot te onderhouden.

BeVersVoor je met bevers het waterop gaat is het belangrijk stil testaan bij de eventuele risico’s.Wanneer bevers niet kunnenzwemmen bijvoorbeeld wordtzeilen afgeraden. Beverskunnen alleen zeilen wanneerze met oudere speltakkenmee gaan, onder één op éénbegeleiding. Ze leren de basisveiligheidsregels zoals handenbinnenboord, reddingsvest aan,handen nooit op de rand leggen,laag blijven en altijd luisterennaar de boots aan boord. Beversmaken kennis met verschillendetypen boten en kunnen dezeherkennen (zeilboot, roeiboot,kano, motorboot, vrachtschip).Bevers weten dat je materiaalschoon moet houden.

welpeN Welpen gaan begeleid het waterop en kunnen commando’sopvolgen voor roer houden,schoten aantrekken en vieren.Ze zijn op de hoogte van deverschillende bootonderdelen:roer, voordek, mast, zeil.Welpen kennen de belangrijkstebootonderdelen en veiligheidsenvaarregels (BPR) op hetwater. Welpen kunnen beginnenaan het behalen van kielbootCWO-1. Welpen weten datmateriaal bijgehouden moetworden en dat alles een nieuweverflaag nodig heeft na eenvaarseizoen. Welpen kunnenmeehelpen met schuren.

scoUts Scouts gaan zelfstandighet water op onder normaleomstandigheden, mits ervoldoende zeilervaring/ zeilkwaliteit aan boordis. Ze passen vaar- enveiligheidsregels (BPR voorA - wateren) toe en kunneneen sleep aanleggen, opdraaiende wind aanmeren enboot verhalen. Scouts kunnende volgende diploma’s behalen:kielboot CWO 1, 2 en 3 (MBL).Scouts helpen mee met hetonderhoud van hun boot: zeweten hoe ze moeten schuren.Scouts kunnen anderenaansturen en hen vertellen water nog gedaan moet worden.

explorers Explorers gaan zelfstandighet water op onder alleomstandigheden. Ze kennen deverschillende bootonderdelen,veiligheids- en vaarregels (BPRvoor B- en X wateren). Explorersorganiseren eendaagse /meerdaagse zwerftochten envoeren deze ook uit. Vanaf 16jaar kunnen ze varen met eenbuitenboordmotor en ook metgrotere boten en het examenCWO Bb3 (M1) halen. Explorersweten hoe te handelen bijstromingen, sluizen en bruggen.Explorers trekken er ook ‘snachts op uit om te gaan zeilen.Explorers onderhouden zelf hunboot. Explorers kunnen MBLmotoren halen.

roVerscoUts Roverscouts zeilen in anderezeiltypes, zoals bijvoorbeeld delelieschouw, catamaran, skutsje.Ze kunnen eventueel eenopleiding doen tot zeilinstructeur(CWO Kb4/5). Roverscoutsvaren op onbekend water enop zee. Over diverse soortenwateren zetten ze een zeilkampop. Ze leren zelfstandigvaren met een schip metbinnenboordmotor. Roverscoutsdoen examen in CWO mb3 (M2)en kunnen een klein vaarbewijs/ marifoonbewijs halen. Zekunnen gebruikmaken vangeavanceerde navigatie en ookinstructies geven. Roverscoutsmaken een plan voor hetonderhouden van hun boot.Voor roverscouts is het mogelijkhet examen MBL M2 halen.

Zeilen / varen

13


toelicHtiNg Kanoën / kayakken is in een (open)smalle boot varen, door middel van het gebruik van een enkele of dubbele peddel. Varen in een kayak is iets voor oudere jeugdleden. De jongsten varen mee met de leiding of met volwassenen in een canadees. Later leren ze zelf peddelen (voorin de canadees) of zelf-standig een kayak te besturen. De oudste jeugdleden kunnen zelf een canadees varen en zijn behendig met het varen in een kayak. Jeugdleden leren hun boot te onderhouden.

BeVersWanneer bevers niet kunnenzwemmen raden we het afmet hen te gaan kanoënof kayakken. Bevers gaankayakken met ouderespeltakken op basis van 1 op1 begeleiding. Ze moeten altijdeen reddingsvest dragen enoefenen deze aan / uit te doen.Bevers leren dat ze in een bootstil moeten zitten. Bevers wetendat je materiaal schoon moethouden.

welpeN Welpen gaan samen metleiding kanoën. Ze oefenen depeddelbeweging. De ouderewelpen mogen voorin een groteboot ‘meepeddelen’. Welpenhebben kennis van vaar- enveiligheidsregels en weten watte doen als de boot om slaat.Welpen voeren korte tochten uiten doen mee met spelen op hetwater. Welpen kunnen de kano /kayak vaarklaar maken. Welpenweten dat materiaal bijgehoudenmoet worden en dat alles eennieuwe verflaag nodig heeft naeen vaarseizoen.

scoUts Scouts gaan, onder normaleomstandigheden, zelfstandigvaren met de kano . Ze lerensturen in een canadees.Scouts kennen de vaar- enveiligheidsregels. Ze voerendagtochten uit en tillen de kayakzelfstandig of met lichte hulpuit het water. Scouts helpenmee met het onderhoud vanhun kano / kayak: : ze wetenhoe ze moeten schuren en zekunnen anderen aansturen enhen vertellen wat er nog gedaanmoet worden.

explorers Explorers kunnenzelfstandig varen onder alleomstandigheden. Ze zijn opde hoogte van vaarregels enveiligheid. Explorers kunnen deleiding nemen over een groepkano’s. Ze gaan wildwatervarenonder professionele begeleidingof nemen deel aan / organisereneen vlottenrace van 3 dagen.In de kayak oefenen explorersde behendigheid van sturen enleren ze eskimoteren. Explorerskunnen zelf hun kano / kayakonderhouden.

roVerscoUts Roverscouts doen eenmeerdaagse trektocht in kajak/ kano. Ze weten hoe hun zespullen waterdicht kunnenverpakken en hoe het gewichtte verdelen is in de boot.Daarnaast zijn ze bekend metde voorzorgsmaatregelenbij het varen in het donker.Roverscouts maken eenonderhoudsplan voor hun kano/ kayak.

Kanoën / kayakken

14


toelicHtiNg Door gebruik te maken van spierkracht een boot voortbewegen. Bij Scouting wordt gebruik gemaakt van de lelievlet. Wrikken is mogelijk vanaf eind welpen/begin scouts. Jeugdleden leren ook hun boot te onderhouden.

BeVersDoor te peddelen kunnen beverseen opblaasboot vooruit krijgenen sturen. Ze dragen altijd eenreddingsvest. Bevers kunnennog niet in een lelievlet roeien.Bevers weten dat je materiaalschoon moet houden.

welpeN Welpen gaan onderbegeleiding roeien,ontwikkelen hun basiskennisover roeicommando’s enroeitechnieken. Ze zijn opde hoogte van vaarregels,veiligheid op het water. Welpenvoere korte tochten uit ennemen deel aan spelen op hetwater. Ze begrijpen de werkingvan riemen. Welpen weten datmateriaal bijgehouden moetworden en dat alles een nieuweverflaag nodig heeft na eenvaarseizoen. Welpen kunnenmeehelpen met schuren.

scoUts Onder normale omstandighedengaan scouts zelfstandig roeien.Ze zijn op de hoogte vanvaarregels en veiligheid op hetwater. Ze voeren dagtochten uiten kunnen het dipoma roeienCWO 1, 2 en 3 behalen. Scoutskunnen zelfstandig wrikken entijdens het roeien op elkaarinspelen. Scouts nemen deelaan races of wedstrijden.

explorers Explorers roeien zelfstandigonder normale omstandigheden.Ze organiseren meerdaagsezwerftochten / voeren deze uit.

roVerscoUts Roverscouts oefenen metaangeleerde vaardighedenen kunnen aangeleerdevaardigheden overbrengen opjongere jeugdleden.

Roeien / wrikken

15


toelicHtiNg Leden van Scouting maken kennis met de praktijk van de luchtvaart. Hoe ouder de jeugleden, hoe uitdagender en ingewikkelder de kennismaking. Lijnbestuurd vliegen is een activiteit die voornamelijk binnen luchtscouting beoefend wordt. Er zijn instructeurs voor opgeleid, de gouden wing is als vaardig-heidsinsigne te behalen. In alle gevallen is veiligheid een belangrijk aspect.

BeVersBij de bevers komt een pilootlangs die vertelt over zijn vak.Bevers zien het veschil tusseneen helikopter en een vliegtuig.

welpeN Welpen bezoeken een echtvliegveld en doen daar eenspeurtocht met vliegtuigvragen. Welpen leren dat eenvleugelprofiel omhoog wil(‘lift’). Ze leren over snelheid,zwaartekracht en dat luchtgewicht heeft. Welpen leren debasis over g-krachten, zoals heteffect van een lift en springen.Welpen kennen de basis vanhoe vliegtuigen er uit zienen hoe ze bestuurd worden.Welpen krijgen uitleg hoe hetvliegen werkt en mogen samenmet een instructeur zelf eenrondje proberen. Ze leren deveiligheidsregels.

scoUts Scouts gaan op kamp eenkeertje (zweef) vliegen. Zeleren over lift en gaan dieperin op de verschillende andereluchtvaarttechnieken. Scoutskennen de 6 basisinstrumentenvoor vliegen/navigatie enweten wat je er mee kunt. Zespelen in de flightsimulator enkunnen verschillende soortenvliegtuigen herkennen. Scoutsleren zelfstandig vliegen en zijnbezig met de veiligheid zodatze hun LB insigne de goudenwing kunnen halen. Ze lerende veiligheidsregels zelf toe tepassen tijdens het vliegen.

explorers Explorers regelen een proeflesin een sportvliegtuig, gaan eenkeer parapenten of helpen meeop een vliegshow. Explorerswerken in een kleine windtunnelaan diverse ontwerpen metluchtvaart. Explorers doen meeaan (internationale) wedstrijden.Ze leren de situatie in teschatten en ook op de veiligheidvan de omstanders te letten.

roVerscoUts Roverscouts kunnen eenbrevet halen of organiserenvliegwedstrijden voor jongereonderdelen. Ze kunnen lidworden van de LandelijkeLuchtvaart Stam (LLS).Roverscouts geven les in hetlijnbestuurd vliegen of doen deopleiding tot LB instructeur enzijn zich volledig bewust vanalle regels. Roverscouts gaanparachutespringen.

Luchtvaart: technieken en lijnbestuurd vliegen

16


toelicHtiNg Maken van modelvliegtuigen en spelenderwijs leren wat lucht doet met voorwerpen, jezelf etc. Luchtscouts zijn bezig met het maken van modelvliegtuigen.Aan de hand van verschillende proeven ervaren jeugdleden de werking van lucht die opstijgt als gevolg van warmte. De modellen en proefjes worden ingewikkelder naarmate de jeugdleden ouder worden.

BeVersBevers doen simpele proefjes,bijvoorbeeld met een ballongevuld met helium, een papiertjeboven een föhn houden,het knutselen van simpelewindmolentjes en ervaren hoegroot een parachute is. Beversmaken met papier hun eerstekleine vliegtuigje en proberen ofdeze kan vliegen.

welpeN Welpen maken een simpeleluchtballon die met behulp vande warmte uit bijvoorbeeld eenföhn opstijgt. Ze ervaren dat eenparachute van licht en stevigmateriaal is gemaakt. Welpenzijn bezig met het maken vanhun eerste houten vliegtuigje enkrijgen daarbij uitleg over hoeeen vliegtuig vliegt. Ze makeneen eenvoudige vlieger en gaandaarmee vliegeren.

scoUts Scouts maken zelf eenluchtballon en doen hier simpelewedstrijden mee: wie komt hetverst? Ze maken vliegtuigjesvan diverse materialen.

explorers Explorers ontwikkelen nieuwevormen van ballonnen enexperimenteren hierbij methoogten en soorten papier.Explorers maken hun eerstemodel carrier en stuntvliegtuig.Ook zijn ze bezig met het makenvan grotere zwevers en eisendie horen bij het halen van degouden wing insigne.

roVerscoUts Roverscouts bedenken enmaken hun eigen modellen entesten deze in zelf ontworpenwindtunnels.

Spelen met lucht en modelbouw

17

progressiematrixExpressie

toelicHtiNg Dansen kan in veel verschillende vormen, vaak in combinatie met muziek. Bevers en welpen leren gecontroleerd bepaalde bewegingen te maken. Tienersen jongeren begrijpen hoe je door middel van dans iets kunt uitbeelden.

BeVersBevers leren op een eenvoudigemanier dat je aan de hand vanmuziek met je lichaam bepaaldebewegingen kunt maken. Zeleren de bewegingen vaniemand anders na te doen endoen eenvoudige dansspelletjes.Bevers dansen alleen maarweten dat je ook in paren ofgroepen kunt dansen.

welpeN Welpen kunnen gecontroleerdbewegingen nadoen en leren dat je door middel van verschillendebewegingen andere dingenuit kunt beelden. Ze zijnlenig en beweeglijk. Welpendansen alleen of in groepen,bijvoorbeeld met streetdance.

scoUts Scouts weten dat erverschillende vormen vandans zijn en dat de manier vandansen ook te maken heeft meteen bepaalde (sub)cultuur. Zeweten op welke manier muziekinvloed heeft op een dans.Scouts oefenen met dansenals breakdance, volksdansen,linedance. Scouts dansen inparen en leren om tijdens hetdansen rekening te houden metelkaar.

explorers Explorers zijn in staat om zelf tebedenken welke dans ze kunnengebruiken om iets te vertellenof uit te beelden. Explorersleren over de oorsprong vanstijldansen, salsa en capoeiraen oefenen de bijbehorendedanspassen.

roVerscoUts Roverscouts kunnen zelf eendansvoorstelling maken enhiervoor de choreografie enmuziek uitwerken.

Dansen

18


toelicHtiNg Het maken van filmopnames. Bevers en welpen zijn nog niet bekend met de werkwijze en leren deze stap voor stap te beheersen. Ze ontdekken dat je eenverhaal uit kunt beelden en welke perspectieven je kunt gebruiken om te filmen. Oudere jeugdleden leren hoe een verhaal te laten zien en welke techniekener bij het film maken aan bod komen.

BeVersBevers ontdekken dat als jeiets filmt, je dit later terug kuntzien (bijvoorbeeld een activiteitdoen, de leiding filmt dit, laterterugkijken). Bevers kunnenonder begeleiding zelf eenfilmpje maken waarbij ze lerendat ze de camera stil en rechtmoeten houden.

welpeNWelpen leren dat je door tefilmen een verhaal kunt latenzien. Met behulp van de leidingkunnen ze hier een verhaallijn inaanbrengen. Welpen weten dater verschillende soorten filmszijn en dat de lengte varieert(videoclips, filmjes, tv, echt ofgeacteerd). Welpen herkennenof iets van dichtbij of ver weg isgefilmd, van onder- of bovenaf.

scoUts Scouts weten niet alleen hoeje een verhaal kunt verzinnenen dit vervolgens kunt filmen,ze kunnen ook inschatten opwelke manier ze een bepaaldverhaal kunnen vertellen aande hand van dingen die ze zienof gebeuren (bijvoorbeeld, hetmaken van een filmverslagvan een kamp / activiteit).Onder begeleiding kunnen zezelf filmen. Scouts weten welkperspectief ze in kunnen zetten.

explorers Explorers maken zelfstandig eenfilm of videoclip. Ze zijn in staatom rekening te houden met alleaspecten die daarbij komenkijken - draaiboek, aftiteling,muziek, decor, acteurs, etc. Zekunnen rekening houden methet soort film dat gemaakt moetworden (kort / lang, fictie/nonfictieetc).

roVerscoUts Roverscouts zijn zich bewustvan de dingen die om hen heengebeuren. Ze weten hoe je doormiddel van film een verhaal kuntvertellen en welke techniekenje daarbij kunt inzetten. Zemaken verschillende opnames,en monteren deze zodat eenfilm ontstaat. Deze kennisen vaardigheden kunnenze inzetten om serieuzeonderwerpen uitgebreid aande orde stellen, bijvoorbeelddoor het maken van eendocumentaire.

Filmen

19


toelicHtiNg Vastleggen van een moment, met (digitale) fotocamera en deze beelden afdrukken of laten afdrukken. Naarmate de jeugdleden ouder worden, nemen hunvaardigheden toe en nemen de mogelijkheden waarvoor ze fotografie kunnen gebruiken toe. Bevers en welpen maken kennis met fotografie en leren debasisbeginselen. Oudere jeugdleden kunnen fotografie doelgerichter inzetten en leren ook meer over de werking van een camera en het ontwikkelen vanfoto’s.

BeVersBevers oefenen met het gebruikvan een (wegwerp-)fototoestelen leren gericht foto’s te maken.

welpeN Welpen zijn al wat vaardiger inhet gebruik van een fototoestel.Welpen maken foto’s van deomgeving en kunnen eenfotoverhaal of collage makenover een bepaald onderwerp.

scoUts Scouts kunnen goed omgaanmet een fototoestel. Ze makeneen fototocht en een uitgebreidfotoverhaal, inclusief foto’svan omgeving / planten /dieren. Scouts zetten foto’s opinternet. Scouts kunnen onderbegeleiding foto’s ontwikkelen ineen DoKa.

explorers Explorers verzorgen eenfotopresentatie en lerenseriematig werken. Ze kennende basiswerking van eencamera en flitsen. Explorersmaken hun eigen DoKa enontwikkelen zelf foto’s van eenanaloge camera.

roVerscoUts Roverscouts maken goedefoto’s voor persverslagen ende website van de groep/stam.Ze leren van een fotograaf wateen goede / foute foto is enmaken onder begeleiding van defotograaf een aantal foto’s.

Fotograferen

20


toelicHtiNg Verschillende technieken om drukwerk te vervaardigen, bijvoorbeeld tekenen, zeefdruk (2D). Hoe ouder de jeugdleden, hoe fijner hun motoriek en hoe moeilijker de technieken die ze toe passen. Oudere jeugdleden kunnen meerdere technieken en materialen door elkaar gebruiken. Welpen werken gestructureerd waar bevers vrij werken, scouts leren nieuwe technieken en explorers / roverscouts gaan meer experimenteren en doelgerichter werken.

BeVersBevers kunnen onderbegeleiding eenvoudigegrafische technieken toepassen,met behulp van verschillendematerialen (piepschuimafdrukmaken, wascotekening metzwarte verf, kaarsvet-ecolinetekening, spatten, afdrukken vanboomschors of geld, potloden,stiften). Bevers gebruikenmeerdere kleuren en werkenvooral groot, het liefst metwaskrijt en vingerverf. Bevershebben nog moeite precies af tebeelden wat ze zien.

welpeN Bij welpen is de fijne motoriekbeter ontwikkeld. Jonge welpenverliezen hun interesse intekenen, gestructureerdetekenopdrachten en schilderenzijn dan goede alternatieven.Oudere welpen willen tekenenzoals het hoort (dieren, auto’s,mensen, perspectief). Welpenkunnen een opdracht uitvoerenen hierbij zelf kiezen welketechniek ze gebruiken. Welpenzijn in staat om zelf materiaalte maken, bijvoorbeeld eenaardappelstempel en gaanonder begeleiding batikken.Andere mogelijkheden zijnmandala’s en geometrischefiguren maken, striptekenen,meten met behulp van eenlineaal.

scoUts Scouts zijn toe aan het gebruikvan meer complexe techniekenen ander materiaal. Ouderescouts kunnen een logoontwerpen (al dan niet op decomputer) en dit vervolgens opeen T-shirt zeefdrukken. Zwart/wit, maskers, gekke figuren,‘heftiger’ striptekenen spreektaan. Andere voorbeeldenzijn schatkaarten tekenen,plattegrond van een fantasieeiland,vlaggen ontwerpen,fantasievoertuigen bedenken.Scouts worden erg kritisch overhun eigen werk.

explorers Explorers kunnen zelf dematerialen maken om eenbepaalde techniek toe tepassen, bijvoorbeeld een zeefom te zeefdrukken. Ze zijn instaat om grote afbeeldingen temaken en passen hun materiaalaan de ondergrond aan(bijvoorbeeld muurschildering inhet lokaal). Andere techniekendie Explorers gebruiken zijnschmincken, decors schilderen,photoshop, fantasy, reclame,posters maken, escherachtigetekeningen. Explorers tekenenontwerpen van gebouwen,stoffen, kleding, etc.

roVerscoUts Roverscouts gaan aande slag met verschillendedruktechnieken. Ze maken zelfverfstoffen met natuurmateriaalof pigmenten, olie, ei-tempera.Roverscouts maken eentekenfilm of werken gezamenlijkaan een groot object. Anderevoorbeelden zijn kunst, etsen,meerkleurendruk.

Grafische technieken

21


toelicHtiNg Kleien, knutselen - 3D technieken. Gaandeweg leren de jeugdleden om moeilijkere materialen toe te passen, groter te gaan werken en ook meer details inte vullen. De variatie aan gebruikte technieken neemt toe.

BeVersBevers leren onder begeleidingte knutselen. Ze leren hoeje iets af of uit kunt beelden.Ze maken hierbij gebruik vaneenvoudige technieken enmaterialen (kleien, plakken,knippen, gipsen, papiermache,zandkasteel).

welpeN Welpen kunnen al zelfstandigeen opdracht uitvoeren endaarbij eenvoudige techniekenen materialen gebruiken. Zekunnen uit een beperkte keuzeinschatten welk materiaal ze hetbeste kunnen toepassen en opwelke volgorde ze iets kunnenmaken. Ze zijn erg creatief enfantasierijk.

scoUts Scouts kunnen meerderematerialen en techniekengebruiken om iets te maken.Voorafgaand kunnen ze eenontwerp tekenen en vervolgensstap voor stap aan de slaggaan. Scouts kunnen eentekening of afbeelding op eentotempaal maken. Tegelijkertijdkunnen ze fijnere en complexeretechnieken toepassen,bijvoorbeeld bij het makenvan een vlieger (luchtmatras).Scouts kunnen hun eigenploeghoek inrichten.

explorers Explorers kunnen grotere dingenmaken, die kunnen bewegenof vervoerd moeten worden. Zekunnen hierin mechanismentoepassen. Bijvoorbeeld bijeen carnavalswagen, zeepkist,radiografisch bestuurbare boot,schip of vliegtuig. Explorerskunnen ook inschatten hoegroot iets kan worden endit vervolgens uitvoeren,bijvoorbeeld een zandkasteel.Ook minder gangbare vormenals henna schilderen kunnendoor de explorers wordentoegepast.

roVerscoUts Roverscouts weten welkematerialen en technieken jetoe kunt passen om bijzonderevoorwerpen te beschilderen(bijvoorbeeld een auto). Zemaken een hele totempaal.

Handvaardigheid

22


toelicHtiNg Knutselen met behulp van stof, lapjes, e.d. Jonge jeugdleden zullen enkel knutselen om iets leuks of moois te maken, waarbij hun eigen fantasie een groterol speelt. Oudere jeugdleden kunnen doelgericht werken en het geleerde functioneel inzetten.

BeVersBevers oefenen onderbegeleiding met eenvoudigetechnieken en materialen.Hun fantasie speelt een groterol. Bijvoorbeeld knutselenmet lapjes, nieuwe kledingvoor een themafiguur maken,lappenpopjes, slingers maken.

welpeN Welpen kunnen zelfstandigwerken, deels naar voorbeeld,deels naar eigen creativiteit.Bijvoorbeeld werken met wol,naald en draad, vilt, makenvan een kampvlag. Ze zijn ergcreatief en fantasierijk.

scoUts Scouts kunnen gebruik makenvan verschillende technieken. Ze gaan doelgericht aan de slag, bijvoorbeeld voor themakleding,handpoppen, ploeg- kampvlagmaken, spandoek, insigne op deScoutFit naaien.

explorers Explorers beheersen meerderetechnieken en kunnen diedoelgericht inzetten. Ze kunnengrotere projecten bedenken,uitwerken en uitvoeren, metmeerdere fasen (planning,materiaal, uitvoering):zeefdrukken, decorbouw, maakje eigen kleding. Explorers lerenook gebruik te maken van denaaimachine.

roVerscoUts Roverscouts gebruiken hunkennis en vaardigheden voorfunctionele en doelgerichteactiviteiten. Ze maken een eigentent, slaapzak, spinnaker etc.

Textiele werkvormen

23


toelicHtiNg Voorbereiden, oefenen, opvoeren van een toneelstuk. Bevers spelen naar instructies van de leiding toneel; ze leren zich in te leven in een bepaalde rol enwaar ze bij het spelen op moeten letten. Oudere jeugdleden werken zelfstandig, ze kunnen zich ook beter inleven in een bepaalde rol. Er wordt toegewerktnaar het volledig bedenken, voorbereiden en uitvoeren van een toneelstuk.

BeVersBevers maken kennis mettoneel: ze leren dat je daarmeeeen bepaalde rol in kunt nemen.Ze kunnen zelf een beperktaantal bekende types spelen,bijvoorbeeld in een rollenspel ofde leiding leest een verhaal vooren de bevers moeten doen water vertelt wordt. Bevers lerendat er verschillende vormenvan optreden en uitvoeringzijn, zoals kampvuursketch,pantomime, poppenkast,schimmelspel. De beverskunnen hier onder begeleidingaan mee doen. Ze kunnenzelfstandig een mop vertellen ofliedje zingen voor een groep(je).

welpeN Welpen oefenen onderbegeleiding toneelstukjes ensketches. Met een beetje hulpbedenken ze ook zelf hun eigentoneelstukjes. Ze maken kennismet de uitgangspunten vantoneel en kunnen hier rekeningmee houden (bijvoorbeeld jekleden naar je rol, niet metje rug naar het publiek gaanstaan). Welpen oefenen intoneelspelen, bijvoorbeeld doorin spelvorm theatersport toe tepassen. Ze kunnen zich inlevenin hun rol.

scoUts Scouts weten wat eentoneelstuk inhoudt en watdaarbij komt kijken. Ze kunnenzelf een simpel toneelstukmaken, oefenen en opvoeren ophet podium of bij het kampvuur.Scouts verdiepen hunvaardigheden in theatersport(improviseren). Bij het kampvuurkunnen ze een simpel verhaalvertellen.

explorers Explorers zijn in staat eencompleet toneelstuk te schrijven,oefenen en uit te voeren en alleswat daarbij komt kijken mee tenemen, zoals decor, schmink,kleding, etc. Ze kunnendaarnaast andere vormenals zang, dans en circusactsintegreren met het toneelspel.Ook andere vormen van theaterals comedy en cabaret zijnonderdeel van het programma.

roVerscoUts Roverscouts zijn ervaren mettoneel en met het organiserenvan programma’s of actviteiten.Ze kunnen de organisatie vaneen toneelstuk op zich nemen.Ze weten hoe ze anderenaanwijzingen kunnen geven inhun toneelspel en kunnen zoeen toneelstuk regisseren.

Toneelspelen

24


toelicHtiNg Maken van muziek en instrumenten en hiermee optreden. Waar bevers en jongere welpen vooral muziek kunnen maken door een voorbeeld te volgen, kunnen oudere jeugdleden zelf spelen. Jongere jeugdleden treden op in een beschermde omgeving, waar oudere jeugdleden ook in het openbaar een uitvoering doen. Naarmate kinderen ouder worden, veranderen het gebruik en de toepassing van muziek.

BeVersBevers kunnen onderbegeleiding muziek maken enzingen. Ze leren naar muziekte luisteren en verschillendeinstrumenten te herkennen.Met behulp van simpelematerialen kunnen ze eenmuziekinstrument, of een anderinstrument dat geluid maakt,maken (bijvoorbeeld pannen,pak rijst). Met de groep kunnenze een yell doen.

welpeN Welpen kunnen zelfstandig eeneenvoudig muziekinstrumentmaken en met hun nest eenyell bedenken en ten gehorebrengen. Onder begeleidingkunnen welpen een liedjeschrijven en hier muziek bijmaken. Bij het kampvuur kunnenze (kinder)liedjes meezingen.

scoUts Scouts kunnen solo eenoptreden doen met eenmuziekinstrument. Daarnaastkunnen ze hun muziekafstemmen op de omgeving,bijvoorbeeld wanneer ze alleenof in een groepje muzikaleondersteuning bieden bijeen kampvuur of musical. Zekunnen kampvuurliedjes actiefmeezingen met hun groep.Daarnaast kunnen ze muziekop een andere manier inzetten,bijvoorbeeld bij een powerpointof diapresentatie. Scouts kunnenverschillende soorten muziekonderscheiden en kunnen eentop-10 samenstellen van hunploeg.

explorers De muzieksmaak op dezeleeftijd kan veranderen,explorers gaan bijvoorbeeldin een bandje optreden of eenoptreden bijwonen. Ze willenlaten zien wat ze kunnendoor middel van openbareoptredens. Explorers kunnende muziekkeuze van andereninschatten, en dit bijvoorbeeldtoepassen bij het samenstellenvan een zangbundel.

roVerscoUts Roverscouts kunnen zelfeen optreden voorbereiden,organiseren en uitvoeren.Aspecten als promotie enuitbrengen van muziek zijn hieronderdeel van.

Muziek maken

25


toelicHtiNg Je schriftelijk uitdrukken, en daarbij gebruik maken van verschillende media, van logboek tot website. Naarmate jeugdleden ouder worden nemen hun vaardigheden om zich schritelijk uit te drukken toe. Jeugdleden leren zich te richten op de doelgroep en ook voor een breder publiek te schrijven.

BeVersDe jongste bevers kunnenhun eigen naam schrijven, deoudsten kunnen vaak al lezenen schrijven. Bevers kunnen deverschillende manieren waaropje kunt schrijven herkennen:mail, handgeschreven, boek,krant.

welpeNWelpen schrijven in eenlogboek op wat ze meegemaakthebben en lezen dit latervoor. Welpen kunnen eenverhaaltje verzinnen. Ze kennenverschillende media, zoalsclubblad, tijdschrift, krant,weblog.

scoUts Scouts kunnen de tekst die zeschrijven aanpassen aan dedoelgroep en de soort tekst.Ze bouwen een tekst goedop (inleiding, middenstuk,slot). Scouts kunnen een tekstredigeren en een hikeverslagmaken.

explorers Explorers kunnen een tekstfunctioneel inzetten enaanpassen aan het betreffendemedium. Explorers kunnen eentekst redigeren en de andervan tips voorzien om de tekst teverbeteren. Ze maken zelf eenclubblad, waarbij ze de inhoudvaststellen, afstemmen wiewat gaat schrijven en hoe hetblad ingedeeld moet worden.Explorers schrijven zelfstandigeen expeditie-verslag.

roVerscoUts Roverscouts kunnen specifieketeksten schrijven, gericht opeen bepaalde doelgroep enmet verschillen doelen zoals;werving, promotie enzovoorts.

Schriftelijke expressie

26

progressiematrixSport & Spel

toelicHtiNg Sporten, inclusief zwemmen, wandelen / lopen, doen we ook binnen het Scoutingprogramma, al nemen we niet deel aan sportwedstrijden. Fysiek kunnende jeugdleden als ze ouder worden meer aan - er wordt dan ook verwacht dat ze verder kunnen springen, lopen, etc. Oudere jeugdleden zijn beter in staatteamsporten te spelen dan jongere jeugdleden, doordat ze meer op de ander gericht zijn en ook kunnen samenwerken.

BeVersBevers zijn vooral op zichzelfgericht en hebben nog moeitemet samenwerken. Ze kunnenhier wel een begin mee makendoor in twee teams een estafettete doen, bijvoorbeeld rennenof zaklopen. Sporten zijnindividueel: “sterkste bever”,hardlopen, touwtrekken,touwtje springen. Bevers zijnfysiek nog niet in staat om verte lopen: ze kunnen onderbegeleiding maximaal 5 kmlopen, bijvoorbeeld met deavondvierdaagse of Scoutmars.Bevers leren buiten Scoutingzwemmen (diploma A en of B)en zwemmen op Scouting onderbegeleiding.

welpeN Welpen zijn leniger, behendigeren sterker dan bevers. Zebewegen veel. De meestewelpen zijn in het bezit / bezigmet het behalen van hunzwemdiploma A / B. Ze kunnenzelfstandig zwemmen, mitsbegeleiding in de buurt is. Deoudste welpen kunnen 10 kmlopen. Ze oefenen het samenspelen in een team, bijvoorbeeldmet voetbal, trefbal.

scoUts Scouts kunnen zelf teamsvormen en in een team sporten,bijvoorbeeld bij volleybal,voetbal. Naast een grotereafstand lopen (25 km) hikenze ook met bepakking (15 km).Scouts gaan sporten doen dieandere technieken vragen, zoalsklimmen en zeilen.

explorers Explorers kunnen veelsporten die een bepaaldetechniek vragen zelfstandigbeoefenen (klimmen, abseilen).Nieuwe technieken leren zeonder begeleiding: duiken,zweefvliegen, speleo. Daarnaastzijn explorers fysiek in staatgrotere afstanden af te leggen(40 km zonder, 25 km metrugzak) Tot slot hebbenexplorers door hun ervaringkennis van kleding, schoeiselen materiaal en zijn ze op dehoogte van de effecten diebepaalde materiaalkeuzeshebben.

roVerscoUts Roverscouts willen nieuweuitdagingen aangaan en hungrenzen verleggen in uitdagendesporten, zoals parachutespringen, bungeejumpen,vliegen. Ze zijn op de hoogtevan de risico’s die hier bij horen.Roverscouts zijn in staat omtochten te lopen die variëren inzwaarte en moeilijkheidsgraad:meerdere dagen achter elkaarlopen, een lange afstand, ‘snachts of in de winter lopen,deelname aan evenementen(de Nijmeegse vierdaagse enKennedymars).

Sporten

27


toelicHtiNg Spelen van een postenspel. Naarmate jeugdleden ouder worden, zijn de spellen niet meer alleen gericht op fysieke inspanning (rennen) maar zijn ook tactiek en strategie belangrijk. Bevers / welpen kunnen het verloop van een spel nog niet goed inschatten; de spelen zijn hier eenvoudig en fantasierijk. Oudere jeugdleden kunnen spellen spelen waarin verschillende posten voorkomen en ook inschatten hoe de spelers het beste verdeeld kunnen worden. Het aantal locaties in het spel neemt toe. Daarnaast kunnen oudere jeugdleden zelf een spel bedenken, organiseren en uitvoeren.

BeVersBevers kunnen onderbegeleiding, in kleine groepjes,een eenvoudig postenspelspelen. De opdrachten dieze hierbij krijgen zijn helderen eenduidig. Ook kunnen zelevend ganzenbord spelen ofonder begeleiding meedoen aaneen vossenjacht.

welpeN Welpen kunnen postenspellenspelen waarin meerdere nestenhet tegen elkaar opnemen.Ieder nest kan hierin een andererol / taak hebben, de welpenkunnen zich hierin inleven enweten hoe ze daarop moetenreageren. Ze spelen in eenbekende omgeving. Binnen hunnest kunnen welpen afsprekenwie wat doet. Het spel isgebaseerd op regels en vaakbeeldend / fantasierijk. Jongenszijn competitiever ingesteld danmeisjes. Houd rekening metde verschillen tussen jonge/ oudere welpen wat betrefttactiek / samenwerken.

scoUts Scouts zijn in staat om een spelte spelen waarbij meerderespeltakken meedoen en iedereen eigen positie in neemt.Scouts willen een spel spelenmet strategie: ze schatten in watde gevolgen van een bepaaldetactiek zijn en bedenken opwelke manier ze kunnen winnen.Spelregels worden niet altijdserieus genomen. Scoutsspelen het spel zelfstandig. Hetis mogelijk dat ze zich moetenverplaatsen naar een anderelocatie.

explorers Explorers kunnen zelf simpelespelen bedenken voorbijvoorbeeld de welpen in degroep, of een meer ingewikkeldspel voor scouts. Explorerskunnen de rol van post op zichnemen tijdens een spel, enbijvoorbeeld vos zijn tijdenseen vossenjacht. Het spel datze zelf spelen kan bestaan uitmeerdere locaties.

roVerscoUts Roverscouts kunneningewikkelde postenspelen metmeerdere dimensies bedenken,spelen en uitvoeren, geschiktvoor explorers of roverscouts (inde regio).

Spel (postenspel)

28


toelicHtiNg Spelen van een ren-spel. Naarmate jeugdleden ouder worden kunnen ze fysiek meer aan. Daarnaast ontwikkelen ze inzicht in hoe het spel het bestegespeeld kan worden en leren ze tijdens een spel overzicht te houden.

BeVersBevers doen met de helegroep renspelen waarbij eeneenvoudige opdracht gegevenwordt, bijvoorbeeld eentikspelletje of een estafettespelwaarbij het resultaat belangrijkeris dan de competitie.

welpeN Welpen (met name de ouderewelpen) zijn al in staat om ingroepjes samen te werken. Zenemen het tegen elkaar op innesten (competitie), bijvoorbeeldmet een estafette. Daarnaastkunnen welpen in een speleen bepaalde rol aannemen,bijvoorbeeld aan de hand vaneen verhaal een tikspel doen(ratten, raven). Spelregels,enhet eerlijk naleven hiervan, isvoor welpen erg belangrijk.

scoUts Meer dan welpen zijn scoutsgericht op competitie. Zeontwikkelen zich fysiek sterk.Een renspel geschikt voorscouts is bijvoorbeeld HollandseLeeuw. Regels worden nog aleens aan de laars gelapt.

explorers Explorers zijn behalve hetfysieke aspect en competitieook gericht op uitdaging.Bijvoorbeeld kwalleballen,brandspuit voetbal.

roVerscoUts Roverscouts zijn, net alsexplorers, gericht op uirdaging.Ze zoeken nieuwe uitdagingenin uitdagende/ingewikkeldespellen en verleggen huneigen grenzen en die vananderen. Daarnaast begeleidenze renspelen voor jongerejeugdleden.

Spel (ren-spel)

29


toelicHtiNg Onder binnenspelen vallen bijvoorbeeld gezelschapsspellen maar ook een quiz, uitbeelden van woorden en woordspelletjes. Bevers zijn nog te veel methun eigen opdracht en positie bezig om een spel goed te kunnen overzien. Ze hebben nog niet geleerd om vooruit te denken en zo te bepalen hoe je kuntwinnen. Oudere jeugdleden kunnen strategisch denken en ook meer opdrachten / rollen tegelijk overzien. Ze kunnen een en ander met elkaar verbinden.

BeVersBevers zijn niet gewend omtegen of met elkaar te spelen.Ze kunnen hier kennis meemaken door het spelen vanvarianten van memory, kwartetof kim (proef-, hoor-, voel- enruik), waarbij ze het ook tegenelkaar opnemen.

welpeN Vanwege hun talenkenniskunnen welpen simpelewoordspelletjes doen als Pim-Pam-Pet en galgje. Daarnaastzijn spelen gericht op motoriekgeschikt: Mikado, Twister, dr.Bibber, Toren van Pisa. Regelszijn belangrijk. Welpen zijn erop gericht dat opgestelde regelsworden nageleefd.

scoUts Scouts kunnen het verloopvan een spel inschatten enbedenken wat het effectvan bepaalde handelingenop het spelverloop is. Zekunnen posities bepalen enrollen innemen. Strategischespellen als Risk, (luchtvaart)Stratego, Monopoly en eenwereldhandelsspel zijn voor hengeschikt. Regels zijn onderwerpvan discussie.

explorers Explorers zijn met hun ervaringin het spelen van spellen instaat om een levend bordspel temaken of meerdere bordspelenmet elkaar te combineren. Zekunnen complexere bordspelendoen als Kolonisten van Catan,Axis en Allies, Carcasonne,1870.

roVerscoUts Roverscouts organiserenspelavonden om in eencompetitieladder ingewikkeldebordspelen te spelen. Zecombineren ook spellen, passenregels aan en kunnen spellenduidelijk uitleggen aan anderen.

Spel (binnenspel)

30


toelicHtiNg Het spelen van een teamspel (eventueel sport). Bevers en welpen moeten nog leren echt in een team samen te spelen en samen te werken. Scouts en explorers weten hoe je teamleden op de juiste manier in kunt zetten en hoe samenwerking onderling verbetert. Roverscouts zijn in staat om zelf een teamspel te organiseren.

BeVersBevers spelen vooral naast enniet met elkaar. Door middelvan voorbereidende teamspelenwordt de basis gelegd voor hetsamenspelen: vlag veroveren ofpaaltjesvoetbal.

welpeN Welpen werken samen (jongerewelpen onder begeleiding).Ze kunnen spellen nog niet inabstracte vorm spelen, maarwel wanneer eenvoudige enbeeldende vormen wordengebruikt, zoals smurfen Strategoof levend kwartet, smokkelspel.In team doen ze sportenals trefbal, slagbal, voetbal.Om welpen te laten ervarendat je elkaar allemaal nodighebt om samen te werken,spelen welpen eenvoudigesamenwerkingsspelen als rivieroversteken, vliegend tapijt.Voor welpen is het belangrijkdat gestelde regels wordennageleefd.

scoUts Scouts spelen complexerebosspelen als kolonisten,waarbij ze het spelverloopkunnen sturen. Scouts zettenzich af tegen regels en al teveel fantasie en zijn gerichtop competitie. Scouts lerenelkaar te vertrouwen ensamen te werken, bijvoorbeeldin samenwerkings- envertrouwensspelen als elkaaropvangen / helpen en A-framelopen.

explorers Explorers weten dat onderlingesamenwerking niet altijd goedloopt, en dat dit te makenkan hebben met onderlingvertrouwen, grote onderlingeverschillen, persoonlijkeomstandigheden, etc. Ze wetenwanneer de samenwerkingin een team of groep nietgoed loopt en kunnenteambuildingsactiviteiten doenom hierin verbetering in aante brengen. Deelname aantoernooien van bijvoorbeeldvoetbal, volleybal.

roVerscoUts Roverscouts hebben ervaringmet het doen van teamspelenen kunnen inschatten welk spelvoor wie geschikt is. Ze kunnenvoor een groep of speltak eenpassend teamspel organiserenen uitvoeren. Ook de organisatievan een toernooi kun je aanhen overlaten. Daarnaast doenroverscouts spelen waarbijzowel de individuele leden alshet team uitgedaagd worden,bijvoorbeeld LARP (Live ActingRole Play).

Spel (teamspel)

31

progressiematrixBuitenleven

toelicHtiNg Buitensport staat ongeveer gelijk aan survivalactiviteiten. Bevers en welpen zijn fysiek nog niet in staat zelfstandig te survivallen, bij hen draait het om kennismaking met en eenvoudige activiteiten doen onder begeleiding. Naarmate jeugdleden ouder worden, zijn de survival activiteiten groter, hoger en uitdagender.

BeVersBevers doen onder begeleidingeen eenvoudige trappersbaan.Ze maken op deze manierkennis met survival, maar fysiekzijn ze nog niet in staat ditzelfstandig te doen.

welpeN Welpen zijn fysiek sterkerdan bevers en hebben ookeen beter evenwichtsgevoelen coördinatievermogen.Ze kunnen daarom eentrappersbaan doen ofapenkooien. Wel is hierbijbegeleiding nodig, omdatsommige onderdelen nog engkunnen zijn.

scoUts Scouts zijn zich bewust vande risico’s van survivallen enkunnen inschatten waar zeop moeten letten. Ook fysiekkunnen ze hogere/ moeilijkere/ zwaardere activiteiten aan.Bijvoorbeeld trappersbaan,buikschuif, primitief overnachten(frietzak).

explorers Explorers nemen deel aansurvivalactiviteiten als abseilenen klimmen en weten ook hoe jeeen eenvoudige trappersbaanvoor je eigen speltak maakt.Daarnaast kunnen ze oponbekend terrein snel desituatie inschatten, ook zonderelektronica, en op die manierdeelnemen aan uitdagendesurvivalactiviteiten.

roVerscoUts Roverscouts nemen deel aanmeerdaagse survivaltochten,ook in het buitenland(bijvoorbeeld Ardennen,Schotland). Verder kunnenroverscouts instructies gevenover veiligheid en anderenbegeleiden in het deelnemenaan een survivalactiviteit.

Buitensport

32


toelicHtiNg Kennis over recycling, klimaat en energiebesparing. Waar bevers en welpen simpele regels leren over zaken als klimaat en recycling, hebben oudere jeugdleden inzicht in de achterliggende oorzaken, samenhang en mogelijke oplossingen.

BeVersBevers leren simpele regelswat betreft afval scheiden enhet opruimen van hun directeomgeving. Ook kunnen ze hetonderscheid tussen schoon envies water maken. Door middelvan filteren ontdekken ze datvies water wel schoner wordtmaar dat je het nog steeds nietzo maar kan drinken.

welpeN Welpen kunnen uit zichzelfeen aantal regels / afsprakenopnoemen wat betreft milieu enklimaat en deze ook toepassen.Ze weten dat vervuiling effectheeft op het milieu en datje zorgvuldig met de natuurmoet omgaan. Welpen kennensimpele regels als geen afvalachterlaten in de natuur of opkamp, lampen uitdoen, nietsvernielen (geen levende takkenvan de bomen trekken, geenjonge boompjes uittrekken, nietsstuk maken).

scoUts Scouts hebben inzicht in deachtergronden van milieu enklimaat. Ze passen hun kennishierover toe en bedenken ookzelf op welke manier ze bijkunnen dragen aan een betereomgeving. Bijvoorbeeld, afvalscheiden op kamp, water/lucht/bodem verontreiniging, oefenenmet het zuiveren van water,windgenerator knutselen opkamp, zonnekoeling bouwen opkamp. Bij het onderhouden vande vlet houden scouts rekeningmet milieu-eisen.

explorers Explorers zijn zich bewust vanhun eigen invloed en die vanhun omgeving en land op hetklimaat / milieu (ecologischevoetstap). Ze organiserenactiviteiten / ondernemen actiesom deze te verminderen, zoalsmaak je gebouw CO2-neutraal,compenseren, milieuplanopstellen, zonneboiler bouwenvoor op zomerkamp. Explorerszijn op de hoogte van voor hetmilieu schadelijke verfsoorten /onderhoudsmiddelen van boten.

roVerscoUts Roverscouts kunnen hunkennis over klimaat en milieuoverbrengen op anderen en henbewust maken van de effecten.Roverscouts hebben eenkritische instelling ten opzichtevan milieu en maatschappij.

Milieu

33


toelicHtiNg Verantwoord omgaan met de natuur tijdens activiteiten en natuurgerichte activiteiten. Bevers en welpen nemen deel aan eenvoudige activiteiten. Ouderejeugdleden hebben zelf inzicht in hoe ze op een goede manier met de natuur om kunnen gaan en passen deze kennis ook toe. Voor meer informatie kun jecontact opnemen met het Centrum Natuur Milieu Educatie of het IVN.

BeVersBevers nemen deel aan eeneenvoudige activiteit als deboomplantdag.

welpeN Welpen worden zich bewust vanhet belang verantwoord om tegaan met de natuur. Ze oefenenmet het onderhouden van eeneigen tuintje of helpen mee bijhet snoeien van struiken rondhet gebouw. Natuurwerkdag:wilgentenen zagen en zwerfafvalrapen.

scoUts Scouts weten op welkemanier je een stukje natuurkunt onderhouden en kunnendit zelf uitvoeren. Tijdens denatuurwerkdag gaan ze jongeboompjes omhakken en bomensnoeien.

explorers Explorers maken op eenverantwoorde manier gebruikvan een terrein, zoals eenkampeerterrein. Ook zijnze in staat een eigen stukjenatuurgebied in te richten enbij te houden, bijvoorbeeldrondom het clubhuis. Tijdens denatuurwerkdag vellen ze grotebomen.

roVerscoUts Naast kennis over natuurbeheerhebben roverscouts ook weetvan wat er bij het beheer vaneen terrein / kampterrein komtkijken en zij nemen hierinhun verantwoording. Tijdensde natuurwerkdag kunnen zijomgaan met ingewikkeld engevaarlijker materiaal zoals eenkettingzaag, kloofmachine etc.

Natuurbeheer

34


toelicHtiNg Kennis van weer en seizoenen. Bevers en welpen maken kennis met de basisprincipes van weer en seizoenen. Naarmate de jeugdleden ouder worden zijnze in staat meer achtergronden hiervan te begrijpen en hier ook op in te spelen.

BeVersBevers maken kennis met debasisbeginselen van weeren seizoenen: jaargetijdenherkennen en benoemen, watkun je wel en niet doen in eenbepaald jaargetijde, welkefeestdagen vallen in welkjaargetijde, soorten neerslagen kijken of en wanneer waterbuiten wil bevriezen.

welpeN Welpen leren hun kennis overhet weer en weertypen toe tepassen, bijvoorbeeld welkekleding draag je wanneer?Activiteiten zijn windmolens,windvaan, simpeleneerslagmeter en zonnewijzermaken en gebruiken. Welpenkunnen de eigenschappen vanjaargetijden benoemen.

scoUts Scouts kennen deachtergronden van het weeren zijn zich ook bewust van deverschillen hierin tussen landenen werelddelen. Bijvoorbeeld(regen)wolken/lucht herkennen,wat te doen bij onweer op kamp/ op het water. Scouts kunnende windrichting en windkrachtbepalen.

explorers Explorers verdiepen zichverder in het weer en doen ookeenvoudige voorspellingenomtrent het weer. Explorersbeschrijven soorten wolken,herkennen slecht weer, wetende werking van hoge en lagedruk, termiek. Ze weten of hetverstandig is het water op tegaan, afhankelijk van het weer.Explorers zijn op de hoogtevan wat een hoge / lage drukbetekent en bouwen eenweerstation.

roVerscoUts Roverscouts breiden hunkennis uit naar weer in anderelandschappen (bijvoorbeeldbergen). Ze kunnen hunkennis inzetten om zelfmeetgegevens te verzamelenen te interpreteren en eeneigen verwachtingssysteem tebouwen.

Weer

35


toelicHtiNg Oriënteren op sterren, kennis van sterren en planeten. Naarmate jeugdleden ouder worden neemt hun kennis over sterrenkunde toe. Na het herkennen vansterren / planeten leren jeugdleden om zich te oriënteren en vervolgens hier ook instrumenten voor te maken.

BeVersBevers leren zon / maan teherkennen en leren over hetfenomeen ‘ster’. Ze weten dat jeniet in de zon moet kijken.

welpeN Welpen zijn zich meer bewustvan wat er om hen heengebeurd, zij leren de poolsterte herkennen evenals deverschillende maanstanden (EK,LK, VM, NM). Ook weten ze hetverschil tussen zonsopgang enzonsondergang.

scoUts Scouts hebben kennis overons zonnestelsel en de plaatsvan de aarde hierin. Ze kunnensterren herkennen die moeilijkerzichtbaar zijn en sterrengebruiken om zich te oriënteren.Bijvoorbeeld aan de hand vande sterren het noorden kunnenvinden, basis sterrenbeelden enmelkweg herkennen, bezoekenvan een observatorium, kijkenals het ISS overkomt, tochtlopen / varen op de sterren,verschil weten tussen sterren enplaneten.

explorers Explorers breiden hun kennisen ervaring uit. Activiteiten zijnsterren kijken, sterrenwachtbezoeken, sterrenbeeld makenop plafond, eigen planetariummaken.

roVerscoUts Roverscouts passen hun kennisover sterrenkunde toe enontwikkelen zelf instrumentenom gegevens te verzamelen/ meten. Ze zijn zich bewustvan de positie van onze aarde,onder andere de effecten vanhet draaien van de aarde.Voorbeeld van activiteiten zijn:een maankompas bouwen ofsterrennavigatie materiaal alssextant gebruiken.

Sterrenkunde

36


toelicHtiNg Naarmate jeugdleden ouder worden, wordt hun omgeving groter. Daarnaast neemt hun kennis over planten en dieren toe en kunnen zedeze geleidelijk aan ook toe gaan passen. Voor meer informatie kun je contact opnemen met bijvoorbeeld het Centrum Natuur Milieu Educatie.

BeVersBevers gaan onder begeleidingin hun eigen omgeving oponderzoek uit. Ze gaan op zoek naar dieren, pootafdrukken, geluiden of vraatsporen. Zorgen voor huisdieren, dieren helpen in de winter of op bezoek bij de kinderboerderij zijn passende activiteiten. Ook leren bevers veilig om te gaan met dieren. Bevers herkennen alledaagse planten uit de omgeving, kweken/verzorgen planten, onderzoeken welke planten/vruchten je wel en niet kunt eten. Ze hebben interesse in het aanleggen van een moestuintje, maken een herfst- of kerststukje , knutselen met natuurlijk materiaal, maken jam. Ze weten dat je geen water uit de sloot mag drinken en niet te dicht bij de waterkant mag komen.

welpeN Welpen hebben meer kennisover de natuur en zijn ook meergericht op hun omgeving danbevers. Ze doen eenvoudigeactiviteiten rondom het themanatuur. Ze ondernemenactiviteiten als: de dierentuinbezoeken, maken van eenvetbol, herkennen vanverschillende soorten bladerenen vruchten, gipsafdrukmaken van dierensporen,dierengeluidenspel, ‘Samoerai’.Welpen worden zich ookbewust van eventuele gevaren.Welpen maken gebruik van dezoekkaarten van de IVN.

scoUts Scouts breiden hun kennisover de natuur verder uit.Voorbeelden van activiteitenzijn het gebruik van IVNzoekkaarten,eetbareplanten zoeken (altijdonder begeleiding), eennatuurwandeling maken meteen boswachter (diersporenzoeken), een uilenbal uitpluizen,werken met een flora, ontdekkenwat er in de sloot leeft (Watchdoe boek). Scouts hebbenkennis over soortendiversiteit enleren welke boomsoorten minderof juist beter geschikt zijn omvuur mee te stoken.

explorers Explorers passen hun kennis toedie zij hebben over de natuuren de mogelijke gevaren dieer in de natuur zijn. Ze zijn opde hoogte van de verschillendesoorten eetbare planten,gaan verven met natuurlijkematerialen, breiden hun kennisvan hout uit (waarvoor gebruikje wat voor hout) en houden eenvleermuizentocht.

roVerscoUts Roverscouts zijn in staat dekennis die zij hebben overte brengen op anderen. Zeverzorgen bijvoorbeeld deinstructies van het verzorgenvan natuur voor jongerejeugdleden.

Natuureducatie

37

progressiematrixIdentiteit

toelicHtiNg Wie ben ik? Zelfbeeld en zelfreflectie. Wie ben ik in vergelijking met de rest? Bevers zijn nog heel erg op zichzelf gericht. Naarmate jeugdleden ouderworden neemt hun bewustzijn toe. Waar sta ik in mijn omgeving? En waar staan anderen?

BeVersBevers zijn erg gericht opzichzelf. Ze kunnen eenvoudigekenmerken over zichzelfvertellen, zoals naam, gezin,familie, wat vind ik lekker,lievelingskleur etc.

welpeN Welpen worden zich bewust vanhun omgeving en kunnen hunpositie in een groep aangeven,ook wat dat dan betekent.Bijvoorbeeld jonger / ouder,nieuw / langer lid, gids / helper.Ze kunnen zich nog moeilijk ineen ander verplaatsen.

scoUts Scouts zijn gevoelig voor hunleeftijdsgenoten en hun positiein de groep - sociale afkeuring/ instemming is belangrijk(peer - pressure). Ook anderemodellen, bijvoorbeeld idolen,hebben grote invloed. Delichamelijke ontwikkeling gaatsnel, ze worden zich bewustvan hun eigen seksualiteit.Daarnaast krijgen ze inzicht inwaar ze wel of niet goed in zijn.

explorers Voor explorers is dit eenbelangrijk thema.Explorersworden voor een school-,beroeps- of studiekeuze gesteld.Explorers kunnen onderscheidmaken in hoe ze zichzelf zienen hoe anderen tegen hen aankijken.

roVerscoUtsRoverscouts hebben inzicht inhun eigen talenten en kwaliteitenen kunnen formuleren waarze zichzelf verder in zoudenwillen ontwikkelen en gaan hiervervolgens ook gericht aanwerken.

Zelfbeeld

38


toelicHtiNg Specifieke groeps- en speltak eigen dingen, thema, eigen stijl, tradities. Waar jongere jeugdleden vooral meedoen met deze tradities zijn oudere jeugdledenzich bewust van de achtergronden en kunnen ze deze tradities ook zelf invullen / vormgeven.

BeVersBevers kunnen zich goedinleven in een fantasiewerelden spelen in thema. Hierkomen eigen rituelen, liedjesen spelletjes in terug. Ze doenop hun eigen wijze mee aangroepsactiviteiten en leren zoop een speelse wijze de anderespeltakken kennen. Rituelenrondom verjaardagen zijnbekend.

welpeN Welpen zijn erg fantasierijk enkunnen zich goed inleven inhet thema. Ze doen mee aangroepsactiviteiten en zijn zichdan bewust van hun eigenpositie.

scoUts Scouts geven hun eigenidentiteit vorm aan de hand vansubgroepnamen, een eigen vlag,yell of lied. Hechtere socialegroepen, bijvoorbeeld eensubgroep, zijn heel belangrijk.Scouts herkennen de verschillentussen hun eigen groep enandere (Scouting)groepen enhandelen hier ook naar.

explorers Explorers herkennengroepskenmerken. Ze kunnenhun eigen stijl vormgeven enpromoten. Explorers zijn zichbewust van kenmerken en degeschiedenis van hun afdelingof vloot. Ze helpen mee methet organiseren van eengroepsactiviteit.

roVerscoUtsRoverscouts geven zelf deidentiteit van hun stam vorm.Ze zijn zich bewust van waarde groep behoefte aan heeften kunnen hier met eengroepsactiviteit / actie opinspelen. Daarnaast beheren zehun eigen lokaal / keet en gevenzelf vorm aan welke kleding zijdragen.

Groep

39


toelicHtiNg Zingeving en geloof. Waar jongere jeugdleden meedoen met wat hen wordt voorgedaan, worden oudere jeugdleden zich bewust van verschillen in opvattingen omtrent zingeving / geloof. Ze leren hierin hun eigen keuzes en afwegingen te maken.

BeVersBevers maken kennis meteenvoudige kenmerken van hetgeloof en religie, zoals wetenwat een kerk of moskee is envieren van kerstmis, suikerfeest.Bevers leren tijdens een maaltijdstil te zijn als er iemand wilbidden voor het eten.

welpeN Welpen weten welke signatuurhun eigen groep heeft en waarje dat aan kunt herkennen. Zeoefenen met een moment stilzijn. Welpen maken onbewustkennis met de code (normen enwaarden) van Scouting. Welpenweten dat mensen anderskunnen denken of geloven danzij doen.

scoUts Scouts worden zich bewust vanhet feit dat mensen verschillendmet zingeving / geloof omgaan.Ze leren elkaar hierin terespecteren en ook rekening tehouden met elkaar. Daarnaastkunnen scouts aspecten vanlevensbeschouwing koppelenaan de normen en waarden /code van Scouting. Ze zijn opde hoogte van het belang vankampregels. Scouts zijn zichbewust van de achtergrondenwat betreft verschillen in watmensen denken of geloven.

explorers Explorers weten de achtergrondvan kampregels en voorschriftenbinnen geloof / religie. Ze zijnin staat persoonlijke keuzes temaken op dit gebied. Daarnaastkennen ze de achtergrondenvan normen en waarden enbereiden ze rondom dit themaonder begeleiding een viering ofopkomst voor.

roVerscoUtsRoverscouts maken hun eigenkeuzes wat betreft zingeving enreligie. Ze kunnen hun visie opeen respectvolle manier delenmet anderen en dit verwerkenin een programma. Daarnaastmaken ze door hun activiteiten(bijvoorbeeld reizen) kennis metandere geloven en culturen.Roverscouts respecteren dekeuzes van anderen en pratenhier met elkaar over.

Levensovertuiging

40

progressiematrixSamenleving

toelicHtiNg Leefwereld, hoe ziet de omgeving eruit. Bevers en welpen leren hun eigen omgeving kennen en hun plaats daarin bepalen. Scouts en explorers kunnen inhun eigen omgeving de weg vinden en leren dit ook in een nieuwe omgeving te doen.

BeVersVoor bevers is alles dichtbij ofheel ver. Ze kunnen binnen hunomgeving bepaalde plaatsenherkennen, zonder zich bewustte zijn van de afstanden totelkaar. Onder andere waar jewoont (stad, dorp + naam),huis of flat, straatnaam, metwie woon je daar. Ze kunnendaarnaast verschillende soortenomgevingen herkennen (bos,strand, heide,…).

welpeN Het zwaartepunt van de eigen omgeving ligt bij de welpen. Ze oriënteren zich binnen de eigen omgeving al een beetje en weten de weg: waar ze zelf wonen en waar een andere welp woont, onder begeleiding ergens naartoe fietsen of lopen (zelf de weg weten). Weten waar huisarts, apotheek en ziekenhuis zijn. Tijdens een spel in de stad kunnen ze in een afgebakend stuk zelfstandig op pad en de weg weer terug vinden. Welpen weten waar ze wel en niet mogen komen in en rondom het gebouw, een kampterrein e.d.

scoUts Scouts zijn gewend aan deeigen omgeving. Ze gaan zichmeer richten op dorp / stad / regio / gemeenschap. Zekunnen zelfstandig gebruikmaken van verschillendevervoersmiddelen en de wegvinden (lopend, fietsend,openbaar vervoer). Opkamp oefenen scouts onderbegeleiding met het vindenvan de weg,de omgevingverkennen, mensen ontmoeten,weten waar de bakker ensupermarkt zit, etc.

explorers Explorers kunnen in een nieuweomgeving (bijvoorbeeld opkamp) zelfstandig de omgevingverkennen en de weg vinden. Zeweten in deze nieuwe omgevingwaar huisarts, apotheek enziekenhuis zijn. Explorersgaan zich richten op de helesamenleving.

roVerscoUts Roverscouts zijn bovenlokaal,landelijk, internationaalgeoriënteerd. Roverscoutszijn nieuwsgierig en leergierigen ondernemen zelf actie ommeer van de wereld te zien.Daarnaast zijn zij zich bewustvan actief burgerschap en vanhun rechten/plichten tegenoverde maatschappij en de groep.

Je eigen omgeving

41


toelicHtiNg Markante plaatsen, beschermde dorpsgezichten, monumenten. Bevers en welpen leren om bijzondere plaatsen en monumenten te herkennen, terwijloudere jeugdleden ook op de hoogte zijn van de achtergronden (geschiedenis), het belang en de waarde ervan.

BeVersBevers herkennen hetverschil tussen iets dat oud(monumentaal) of nieuw is.

welpeN Welpen weten hoe hun stadof dorp heet en waar dezeligt. Ze zijn zich bewust of zein een nieuwe stad wonen ofjuist een oude(re) en kunnenmonumenten herkennen. Zeweten dat je dorpen / stedenkunt herkenen aan markanteplaatsen. Ze zien het verschiltussen iets wat natuurlijkgevormd is of wat door mensenis gemaakt.

scoUts Scouts zijn zich bewust vanhun stad / omgeving en dehistorische waarde daarvan. Zeweten wat de toeristische enculturele waarde is van een dorp/ stad en in hoeverre dat op hundorp / stad van toepassing is.Ze kunnen markante plaatsen inhun woonplaats aanwijzen.

explorers Explorers brengen detoeristische en culturele waardevan hun omgeving over opanderen (al dan niet afkomstiguit het buitenland). Ze kunnende achtergrond hiervantoelichten.

roVerscoUts Roverscouts zijn zich bewustvan de culturele en toeristischewaarde van Nederland en delendeze kennis met anderen.

Cultureel erfgoed

42


toelicHtiNg Bijdrage aan ceremonieën zoals 4 mei; maatschappelijke betrokkenheid en rechten van het kind. Hoe ouder jeugdleden zijn, hoe meer ze zich bewust zijnvan hun positie in de maatschappij. Ze ontdekken dan ook welke bijdrage ze zelf aan de maatschappij kunnen leveren. Jeugdleden leren iets voor een ander te doen.

BeVersBevers zijn nog veel met zichzelfen hun eigen ontwikkelingbezig. Ze kunnen wel ietsmét iemand anders doen,bijvoorbeeld een activiteit metbejaarden of gehandicapten ofeen schoenendoos vullen metspulletjes voor kinderen in eenontwikkelingsland.

welpeN Welpen zijn zich ervan bewustdat sommige mensen ofkinderen het moeilijker hebbendan zijzelf, en dat je iemandanders kunt helpen. Zij doeniets vóór iemand anders(bijvoorbeeld kerststukjesmaken, heitje voor eenkarweitje, geld inzamelen vooreen goed doel). Welpen wetendat kinderen in andere landeneen heel ander leven hebbenen leren een aantal rechten diekinderen wereldwijd hebben.Welpen weten waar 4 / 5 meivoor staat.

scoUts Scouts weten dat ze eenbijdrage kunnen leveren aan demaatschappij, en doen dit doorbijvoorbeeld een monumentte adopteren en dit netjes tehouden. Scouts weten datsommige groepen het in demaatschappij moeilijk hebben;door te ervaren wat het isom bijvoorbeeld blind te zijnworden ze zich hier nog meervan bewust. Ze kennen deachtergrond en het belang vanhet verdrag voor de rechten vanhet kind. Scouts nemen deel aanmaatschappelijke activiteiten alsstraatspeeldag en 4 mei.

explorers Explorers zijn zich bewustvan de positie van kinderen /jongeren in de maatschappij.Ze bedenken zelf activiteitenwaarmee ze bepaaldegroepen in de samenlevingkunnen bereiken en kunnendit beargumenteren,bijvoorbeeld bejaardenleren internetten, activiteitenvoor asielzoekerskinderenvoorbereiden, etc.

roVerscoUts Roverscouts leren op tekomen voor hun eigen belangen dat van andere jongeren.Ze kunnen deelnemen aangrotere acties / activiteiten tenbehoeve van bepaalde groepenof organisaties, en deze ookzelf organiseren. Roverscoutsparticiperen in de maatschappij,bijvoorbeeld door gebruik temaken van hun stemrecht.

Maatschappij

43

progressiematrixInternationaal

toelicHtiNg Scouting is een internationale, wereldwijde organisatie. Oudere jeugdleden doen verschillende activiteiten ‘thuis’ die gericht zijn op Scouting wereldwijd; zijzijn zich ervan bewust dat ze een onderdeel zijn van een wereldwijde organisatie. Bevers en welpen zijn meer op hun eigen omgeving / nationaal gericht, zijmaken kennis met hun omgeving.

BeVersBevers zijn gericht op huneigen omgeving en de eigenspeltak. Ze leren dat er ookandere scoutinggroepen zijn metbevers (BeverDoeDag) en dateen groep meerdere speltakkenheeft.

welpeN Welpen weten welke positie zein een Scoutinggroep innemen.Ze kunnen andere groepen /speltakken herkennen. Welpengaan zich oriënteren op dewereld en leren dat Scouting inheel veel landen zit. Ze nemendeel aan de Denkdag en JOTA - JOTI.

scoUts Scouts weten dat Scouting tweewereldorganisaties heeft endat er internationale activiteitengeorganiseerd worden. Zeronden een internationaalinsigne af en nemen deelaan internationale kampen inNederland (Nationale Jamboree,Jamborette, Intercamp). TijdensJOTA -JOTI communicerenze met buitenlandse scouts.Ze zijn op de hoogte van deachtergrond van Denkdag enparticiperen hierin.

explorers Explorers nemen deel aaninternationale kampen inNederland en in het buiteland(bijvoorbeeld Wereld Jamboree).Ze zijn zich bewust vanverschillen en overeenkomstenmet scouts in andere landen.

roVerscoUts Roverscouts doen mee aanen organiseren internationalejongerenprojecten en-uitwisselingen. Ze organiserenhet verblijf en weten wat zeaan cultuur van Nederland meekunnen geven / laten zien.

Scouting wereldwijd

44


toelicHtiNg Uitwisselen met andere scouts over de wereld, contact met ons partnershipland; actief naar buiten bezig zijn (postbox, internationale kampen, uitwisselingen etc). Oudere jeugdleden zijn zich bewust dat ze lid zijn van een wereldwijde organisatie. Bevers en welpen zijn vooral nog op hun eigen omgeving / nationaal gericht.

BeVersBevers weten dat er kinderenin andere landen zijn. Bevershelpen graag mee om eenschoenendoos te vullen vooreen kind in een arm land. Alsde groep een partnership heeftdan maken de bevers graagtekeningen voor de buitenlandsegasten.

welpeN Welpen weten dat scoutingin heel veel landen zit. Onderbegeleiding kunnen ze contacthebben met welpen in anderelanden, bijvoorbeeld via eenpostbox.

scoUts Scouts weten dat Scoutingtwee wereldorganisatieskent en dat er internationaleactiviteiten georganiseerdworden. Ze nemen deel aaneen uitwisselings / partnershipproject. Per ploeg of individueelhebben ze contact met scouts inandere landen (postbox). Scoutsnemen deel aan internationalekampen in Nederland. Vanaf 14jaar kunnen scouts deelnemenaan de Wereld Jamboree.

explorers Explorers nemen deelinternationale kampenin Europa, waarbij ze deorganisatie van deelname,reis en verblijf deels zelf opzich nemen. Voorbeeldenhiervan zijn kamperen in hetbuitenland (onder andere bij eeninternationaal scoutscentrum),Wereld Jamboree, partnershipuitwisseling etc.

roVerscoUts Roverscouts zijn zichervan bewust dat ze vanScoutingleden uit anderelanden veel kunnen leren enervaringen uit kunnen wisselen.Als jeugddeelnemer / vrijwilligerdoen ze mee aan internationaleuitwisselingen en projecten.

Internationale uitwisselingen

45


toelicHtiNg Kennismaken met verschillende culturen. Bij de jongere speltakken draait het om het besef dat er onderlinge verschillen zijn tussen culturen. Jeugdledenleren culturen herkennen aan de hand van simpele, herkenbare punten. Oudere jeugdleden beseffen dat cultuur veel dieper gaat en zij kunnen culturennaast elkaar zetten.

BeVersBevers richten zich vooral ophun eigen omgeving en wat zedaar zien. Ze worden zich ervanbewust dat er in Nederlandmensen wonen afkomstig uitverschillende culturen. Zeleren duidelijk herkenbareculturen (Chinezen, Indianen,Afrikanen)herkennen aan dehand van simpele dingen alseetgewoonten, kleding enhuizen.

welpeN Welpen kennen de ‘plaats’ vanhun eigen land in de wereld - zezijn zich ervan bewust dat erverschillen zijn in armoede /rijkdom en dat er verschillendewerelddelen zijn. Welpenbeseffen dat ieder land eeneigen cultuur heeft. Ze lerendat een cultuur meerdereaspecten kent, zoals vlaggen,taal, kleding, eten. Tijdenseen bezoek aan het Afrikamuseum of het museum voorVolkenkunde maken ze verderkennis met andere culturen.

scoUts Scouts kunnen zich inlevenin een bepaalde cultuur(thema) en daar omheen eenprogramma doen. BijvoorbeeldItalië, Caribian night etc. Zezoeken zelf op welke cultureleaspecten er bij een bepaaldecultuur horen.

explorers Explorers zijn in staat om ookbredere en diepere aspectenvan een bepaalde cultuur teherkennen. Ze zijn zich bewustvan de positie en onderlingeverhoudingen van allochtonenen autochtonen in onzemaatschappij en onderlingeovereenkomsten / verschillen.

roVerscoUts Roverscouts zijn zich bewustvan de bijdrage die ze kunnenleveren aan de ontwikkelingvan een ander land enonze samenleving. Ze gaanbijvoorbeeld vrijwilligerswerkdoen in het buitenland.Daarnaast beseffen roverscoutsdat deelname aan bepaaldegebruiken / gewoonten je meerbewust maakt van de anderecultuur (bijvoorbeeld Suikerfeest,Pasar Malam).

Culturen

46

progressiematrixVeilig & Gezond

toelicHtiNg Weekmenu, verantwoord koken en eten en omgaan met afval. Naarmate jeugdleden ouder worden neemt de begeleiding af en zijn ze ook in staat om moeilijkere/ meer uitgebreide gerechten en maaltijden klaar te maken, ook voor meer grote(re) aantallen.

BeVersBevers leren de basisbeginselenvan koken en kunnen onderbegeleiding eenvoudigedingen klaarmaken: salades,hamburger omdraaien, taartversieren, brood beleggen,broodjes bakken. Aan bodkomen ook afwassen, afvalweggooien en de veiligheid bijhet gasfornuis. Bevers leren datte veel eten en snoepen nietgoed voor je is.

welpeN Welpen bereiden onderbegeleiding met / voor hunnest een hele maaltijd /tussendoortje (beleggen vaneen pizza, pannenkoeken,popcorn, koekjes, taart, soep,onderdelen van of completemaaltijden). Ook het makenvan een boodschappenlijst enopruimen / afwassen horen hierbij, onder begeleiding. Welpenkunnen voor basisprodukten alsfruit, groenten en zoet aangevenof het wel of niet gezond is.

scoUts Scouts doen zelfstandigboodschappen en bereiden zelfeen maaltijd voor (voor de heleploeg). Scouts weten hoe je eengezonde maaltijd samen kuntstellen en zijn op de hoogte vande gevolgen van ongezond eten.

explorers Explorers kunnen zelfstandigeen uitgebreid menusamenstellen en voorbereiden.Ze zijn op de hoogte vandiëten / allergieën en houdenhier rekening mee. Explorerskoken voor de hele speltak. Zemaken zelf de keuze wel of nietverantwoord te eten.

roVerscoUts Roverscouts zijn zich bewustvan de culturele verschillenwat betreft eten en maaltijden,en kunnen hierop inspelen(plaatselijke en westersegerechten, kosher, halal,multiculturele wereldkeuken).Ze koken voor de heleScoutinggroep.

Koken en voeding

47


toelicHtiNg Persoonlijke zorg en zorg voor een schone leefomgeving. Jeugdleden worden steeds zelfstandiger in hun persoonlijke verzorging en leren hier ook in hunomgeving rekening mee te houden (voedsel, gebouw, etc).

BeVersBevers leren eenvoudige regelsvoor hun persoonlijke verzorgingen deze (onder begeleiding)toepassen: Handen wassenna het plassen, voor het etenof koken; neus uitsnuiten. Opkamp tanden poetsen en schoneonderbroek aan doen.

welpeN Welpen kunnen eenvoudigeregels voor persoonlijkeverzorging zelf toepassen,bijvoorbeeld (handen) wassen,tanden poetsen, schone kledingop kamp aan doen, zorgdragenvoor eigen bagage op kamp.Meehelpen bij het schoonmakenvan het lokaal.

scoUts Scouts zijn zich bewust vanhygiëne en letten op zaken alsvoedselhygiëne en een schoneomgeving op kamp. Ze zijn zichbewust van de achterliggenderedenen. Scouts houden heteigen lokaal schoon evenalstoilet en keukenruimten.

explorers Explorers zijn zich bewust vannormen en waarden rondomhygiëne, kruisbesmetting,voedselhygiëne. Ze zijn op dehoogte van methodes voor hetschoonhouden van lokalen engebouw.

roVerscoUts Roverscouts brengen regels envoorschriften wat betreft hygiëneover op anderen. De uitvoeringhiervan maken ze mogelijken deze toetsen ze aan dewerkelijkheid.

Hygiëne

48


toelicHtiNg Veiligheid is een aspect waar je bij iedere activiteit rekening mee moet houden. Jongere jeugdleden volgen vooral de regels op omtrent veiligheid, terwijloudere jeugdleden de achtergronden van bepaalde regels kennen en hier ook op in kunnen spelen. Ook de manier waarop je je gedraagt komt aan bod. Deomgeving waarop dit betrekking heeft breidt zich uit naarmate jeugdleden ouder worden.

BeVersBevers maken kennis metherkenbare aspecten vanveiligheid: brandweer, politie,ziekenhuis - wie moet jewaarvoor bellen? Ze oefenenverkeersregels (lopend). Bevershouden zich aan opgelegdeafspraken, bijvoorbeeld waarze mogen spelen, alleen wegals je opgehaald wordt, nietmet anderen mee gaan. Zenemen deel aan de jaarlijkseontruimingsoefening.

welpeN Al spelenderwijs leren welpenmeer over veiligheid. Ze gaanop excursie naar de brandweer/ (water) politie en doen eenkwartetspel rondom veiligheid.Ze oefenen verkeersregels(fietsend) en kennen vaarregels.Daarnaast leren ze hoe je jegedraagt in het verkeer of opeen boot. Ze begrijpen waar eenontruimingsoefening voor is.

scoUts Scouts leren zorg te dragenvoor hun eigen veiligheid,bijvoorbeeld rondom vuur,pionierobject, hakken /zagen of een avondtocht(reflecterend hesje). Bij eenbrandweeroefening ontdekkenze: wat moet je doen en waarmoet je op letten? Ze makengebruik van gereedschappenbij het onderhoud van hun vlet.Rondom het water weten ze:waar mag ik zwemmen en watis de invloed van het weer opde veiligheid? Scouts werkenvolgens het samen uit-samenthuis principe.

explorers Explorers zijn in staatprocedures rondom veiligheidniet alleen op hun zelf toete passen, maar ook op deomgeving om hen heen.Bijvoorbeeld door eenonderzoek te doen naar: Hoeveilig is het clubhuis (denk aanbrandblussers, vluchtwegen,brandalarm, locatie)? Regelsvoor veiligheid bij vletonderhoudzijn bekend en wordenzelstandig nageleefd/toegepast.

roVerscoUts Bij Roverscouts breidt hetgebied rondom veiligheid zichverder uit. Dit heeft bijvoorbeeldbetrekking op: waar moet je opletten als je op reis gaat (in eenander land): Visa, inentingen,vervoer, slaaplocatie,bereikbaarheid, etc. Ze stelleneen ontruimingsplan voor hetkampterrein / gebouw op enorganiseren een oefening.Roverscouts dragen / voelende verantwoordelijkheid voorandere speltakken.

Veiligheid

49


toelicHtiNg Kennis en toepassing van EHBO. Naarmate jeugdleden ouder worden, kunnen zij meer handelingen van EHBO toepassen. Vanaf het moment dat eenjeugdlid een telefoon kunnen gebruiken, kunnen ze 112 bellen. Ze leren wanneer ze moeten bellen en dat dit geen spelletje is. Hoe ouder ze worden, hoevollediger een jeugdlid een melding doet.

BeVersBij bevers gaat het omeen eerste eenvoudigekennismaking met EHBO. Zeherkennen wanneer iemandgewond is en weten wat jemoet doen en wie je roept.Ook oefenen ze eenvoudigebeginselen zoals pleisterplakken en handen wassen.Bevers weten dat je moet koelenmet water als je je verbrandhebt.

welpeN Welpen leren verschillendewonden herkennen (brandwond,snijwond, schaafwond). Zeoefenen met het aanleggenvan een verband en mitella. Zeleren de 5 belangrijke puntenvan EHBO toe te passenen nemen een kijkje in eenambulance. Welpen kennenhet alarmnummer en wetenwanneer je dat moet bellen endat dit geen spelletje is.

scoUts Scouts kunnen (als ze dit nogniet op school hebben gehad)een jeugd- EHBO diploma A(en B) halen. Ze weten waarin hun omgeving belangrijkeveiligheidspunten zijn (politie,brandweer, ziekenhuis, enz).Scouts passen simpele EHBOtoe, bijvoorbeeld bij veelvoorkomende zaken als prikkendoor een brandnetel, insektenentekenbeten en schaaf- ensnijwonden. Ze kunnen eenmelding doen bij 112.

explorers Explorers zijn in staat inelke omgeving belangrijkeveiligheidspunten snel telokaliseren / vinden (brandweer,politie, ziekenhuis) Explorersweten hoe ze om moeten gaanmet brandwonden en spelenvoor slachtoffer of laten eenofficiele LOTUS langskomen.

roVerscoUts Roverscouts kunnen eenvolledig eerste hulp diplomahalen, inclusief reanimatie metAED. Roverscouts weten water in een EHBO tas / koffer ziten wat ze waarvoor moetengebruiken. Ze kunnen de tascompleet maken en houden.

EHBO

50


toelicHtiNg Gebruik van alcohol en drugs. Bevers en welpen leren dat ze geen alcohol of drugs mogen gebruiken, terwijl oudere jeugdleden zich bewust worden van deeffecten / gevaren en weten hoe hiermee om te gaan. Tijdens het Scoutingspel besteed je bij bevers / welpen geen aandacht aan het gebruik van middelen,bij de oudere speltakken doe je dat wel.

BeVersBevers leren dat je van alcohol /drugs af moet blijven.

welpeN Welpen leren dat het gebruikvan rookwaar, alcohol en drugsschadelijk is.

scoUts Scouts leren onderscheidmaken in verschillende soortendrugs / alcohol en kennende effecten van het gebruikervan. Tijdens een (kamp-)aandacht kan aandachtgeschonken worden aan hetonderwerp middelengebruik enmeeloopgedrag.

explorers Explorers willen roken,drugs/ alcohol uitproberen en lerenhier bewust mee om te gaan.Binnen hun groep maken zeafspraken over roken, drugs enalcohol. Voor explorers wordt ditonderwerp bespreekbaar aande hand van het bordspel ‘Deverleiding’.

roVerscoUts Roverscouts gaan bewust ommet zaken als roken,alcohol endrugs en hebben kennis van deeffecten op zichzelf en de groep.Roverscouts maken hun eigen‘gedragsregels’ hierover enletten ook op de naleving ervan.

Middelengebruik

51


toelicHtiNg Intimiteit; hoe ga je om met anderen? Wat is je eigen rol hierin en hoe wil je dat anderen met jou omgaan? Normen en waarden. Bevers zijn nog vooral metzichzelf bezig, terwijl oudere jeugdleden zich meer bewust zijn van hun positie in een groep. Ze kunnen zich steeds meer inleven in anderen en leren welkeffect hun gedrag op anderen kan hebben. Dit is bijvoorbeeld het geval bij pesten.

BeVersBevers weten dat ze onderdeelzijn van een groep, maar spelenveelal naast elkaar. Ze wetendat je een ander geen pijn magdoen en dat je naar de leidingmoet luisteren. Bevers leren eenonderscheid te maken tussengoed en kwaad. Bevers zijnzich er nog niet van bewust datze iemand kunnen pesten metwoorden. Ze leren dat ondanksdat niet iedereen hetzelfde is, jetoch samen kunt spelen. Beverskunnen alsjeblieft / dankjewelzeggen.

welpeN Welpen werken in groepjes entweetallen samen. Ze kennende basisomgangsregels(bijvoorbeeld uit de welpenwet)en zijn erop gericht straf tevermijden / een beloning tekrijgen. Zo leren ze dat jebepaalde regels moet volgen.Gidsen en helpers leren in hunnest op te letten dat iedereenhet naar de zin heeft. Jongerewelpen weten dat ze naar hungids / helper moeten luisteren.Welpen weten dat niet iedereenhetzelfde is, maar je toch netjesmet elkaar om gaat. Welpen zijnverbaal in staat om iemand tepesten, weten wat pesten is enleren dat je dat niet mag doen.Ze kennen het verschil tussenpesten en plagen, maar wetenniet altijd goed de grens hiertussen te bewaken.

scoUts Scouts kunnen zich al goedverplaatsen in een ander. Zeweten welk effect bepaaldgedrag op de ander kan hebbenen kennen de correcte socialeomgangsvormen. Scouts wetendat je respect voor jezelf enelkaar hebt. In de ploeg lerenze in overleg tot een besluit tekomen. De ploegleider kan ditbesluit uitleggen aan anderen.Scouts bevinden zich in depuberteit, wat ook op het gebiedvan seksualiteit veranderingenmet zich meebrengt. Ze zijn zichbewust van de manier waaropje hier (met elkaar) mee omgaaten van de gevolgen / effectendie pesten op iemand kunnenhebben. Ze herkennen eensituatie waarin iemand gepestwordt.

explorers Explorers zijn in staat om metanderen samen te werken,ook als je onderling verschilt.Ze weten in een groep dekwaliteiten van elkaar tebenutten. Binnen de afdelingweten ze wanneer er nietrespectvol met elkaar omgegaanwordt en ze kunnen dit op eengoede manier aankaarten enoplossen. Explorers komenin de groep gezamenlijk toteen besluit en weten wat denadelen zijn wanneer dit nietgebeurd. Explorers stellen onderbegeleiding in de groep pestenaan de orde en bespreken hoedit te voorkomen / ermee om tegaan.

roVerscoUts Roverscouts brengen normenen waarden op anderen over.Ze zijn bekend met het protocol“intimiteit”. Roverscouts kunneneen gesprek over pesten in eengroep aangaan en begeleiden.

Omgaan met elkaar

progressiematrix - Helen Keller3 progressiematrix Uitdagende Scoutingtechnieken toelicHtiNg Omgaan...

Documents

Transcript of progressiematrix - Helen Keller3 progressiematrix Uitdagende Scoutingtechnieken toelicHtiNg Omgaan...