Presentatie VNConstructeurs, 23 april 2014, Pieter Lanser

Stufib-Stutech Studiecel 61

State-of-the-art:

Duurzaamheid als ontwerpcriterium

voor beton

- toegespitst op de CO2 -

Stufib-Stutech studiecel 61

Pieter Lanser

Cement&BetonCentrum, Den Bosch


1. Aanleiding

2. Doelstelling

3. Werkwijze

4. Samenstelling

5. Verwachtingen

6. Resultaten

Stufib-Stutech studiecel 61 - deelnemers

Achternaam Voornaam initialen rol Bedrijf

1 Albers Rene R. lid Orcem

2 Arkel Tom van lid Royal HaskoningDHV

3 Bijl Mark lid Kijlstra

4 Dekker Leo lid Mebin B.V.

5 Dijkhuis Leendert lid ABT

6 Dingenouts Marno lid BASF

7 Dorrenboom Govert G.J. lid ABT

8 Fütterer Michael M.P. lid Heijmans Integrale Projecten

9 Gabriëls Frans lid Struyk Verwo Infra

10 Heusden, van Job J. lid Volker InfraDesign BV

11 Hol Gerard G.J. lid Bartels ingenieursburo

12 Lanser Pieter P.A. voorzitter Cement&Betoncentrum

13 Moel Maarten de M.R. lid BAM Infra

14 Mulders Sigrid S.G.C. lid Bartels ingenieursburo

15 Pero Dirk H.M.A. lid BAS Research & Technology

16 Pluis Math M.P.J. lid Spanbeton B.V.

17 Poel v/d Marie lid VOBN

18 Reen Rogier van lid Pieters Bouwtechniek Haarlem B.V.

19 Robbemont Arnold A.J. lid Zonneveld ingenieurs

20 Saraber Angelo A.J. secretaris Vliegasunie

21 Schoenmakers Dennis .C.M. lid Wagemaker

22 Schoutens Pieter P. lid Witteveen+Bos

23 Schuur Henk H.M.L. lid BFBN

24 Sloten Johan van lid Royal HaskoningDHV

25 Swinkels Maarten lid SGS Intron

26 Vergoossen Rob lid Royal HaskoningDHV

27 Vermeulen Edwin E.M.M. lid Van Nieuwpoort

28 Wijnen, van Paul lid Wagemaker ingenieursbureau

29 Wolf van der Mark M.R. mentor Stutech Ballast Nedam

30 Frenay Jeroen J.W. mentor Stufib ENCI Heidelberg


Opzet en beperkingen

CO2 numeriek beton (producten)

competenties actueel potentieel

Stutech/Stufib-leden toepasbaar toepasbaar

Life Cycle Approach


Numerieke benadering

materiaal beton betonproducten bouwmaterialen gebouwen

SC61

fase 1

SC61

fase 2

MRPI &

BREEAM

materialen

tool

BREEAM

e.a.

Nationale Milieudatabase


Studie

onderwerp uitvoerder

Duurzaamheid als ontwerpcriterium

voor beton, toegespitst op CO2

STUTECH/STUFIB

Green Deal Verduurzaming

Betonketen

MVO-NL

cement- en betonsector


Ontwikkeling


rekenregels en normen NEN, CEN, ISO

software INTRON, W/E, DGBC

database SBK, MRPI, bedrijven


Opleiding


Leergang “Rekenen aan

Duurzaamheid van beton”

Betonvereniging

Duurzaamheidsmodules

in cursussen betontechnologie

–constructies en –onderhoud

Betonvereniging

Getting started with CUR-tool VOBN+BFBN

Avondcursus VNConstructeurs

De CUR-tool


opdrachtgever SBRCURnet - Rotterdam

begeleiding Commissie B88

software SGS-INTRON

programmatuur Excel

informatie en registratie Hans van Hulst

[email protected]

Studiecel 61 vs Green Deal

onderwerp studiecel 61 Green Deal

tijdshorizon 2013 2020

maatregelen cases/varianten

(verbeteropties)

handelingsperspectieven

criteria CO2 en MKI CO2 en MKI

CO2-efficiency

CO2-potentieel

haalbaarheid

deelnemers betontechnologen

betonconstructeurs

hele keten

resultaat rapport afspraken

Resultaten Green Deal


werkwijze

definitie verbeteropties

definitie cases

dataverzameling

referentie-ontwerp

match cases – VO’s

berekening


infra

basisoptie/case

bejaarde

ntehuis woning kelder

parkeer

garage viaduct

straatstene

n

1 Verlengen gebruiksduur met behoud van functie.

2 Verlengen gebruiksduur met andere functie.

3 Ter plaatse gestort vervangen door prefab of vice versa.

4 Slankere kolommen toepassen (reductie hoeveelheid materiaal).

5 Toepassen slimme configuratie balken en platen (reductie materiaalhoeveelheid).

6 Reduceren van de lengte van de overspanning (reductie materiaalhoeveelheid).

7 Vervangen gewapend door voorgespannen beton of vice versa.

8 Verhogen betonsterkte.

9 Aanpassen samenstelling van het bindmiddel.

10 Verlagen van het bindmiddelgehalte.

11 Vervanging primair door secundair toeslagmateriaal.

12 Optimaliseren nabehandeling.

13 Verlengen ontkistingstijden.

14 Toepassen rekenwaarde sterkte na 56-91 dagen.

15 Toepassen betonkernactivering.

16 Verbeteren hergebruik na ontmanteling/sloop.

woningbouw utiliteitsbouw


casus projectleider

bejaardenhuis Gerard Hol

woning Leo Dekker

kelder Leendert Dijkhuis

parkeergarage Maarten Swinkels

viaduct Pieter Schoutens

betonstraatsteen Sigrid Mulders

kanaalplaatvloer VBI-IMd

Woningbouw

Betonmortel

- Koude en warme gietbouw

- Toepassing betongranulaat

- Attestbeton

Koude gietbouw

Mengsel WG1614 KG1614 WG4014 KG4014 WG4010 KG4010

CEM III 280 250 240 180 280

CEM I 80 400 160 80

Vliegas 50 120

Zand 775 770 810 750 772 775

Grind 1075 1040 1080 1030 1049 1080

Water 180 160 190 160 167 160

Hulpstof 2,5 2,5 2,5

Koude gietbouw

Granulaatbeton

Parkeergarage

Varianten

Overspanning: 17 meter

A1a Kanaalplaat met gewapende druklaag.

A1b Als A1a, maar met HSB-kolommen.

A2 TT-platen met prefab kolommen.

Overspanning: 8,5 meter

B1 Breedplaat met verdikte balkstrook en in-situ

kolommen.

B2a Vlakke plaatvloer met VZA en in-situ kolommen.

B2b Als B2a, maar met 91 dagen ipv 28 dagen beton

Parkeergarage

Parkeergarage

Conclusies

Prefab vs ter plaatse gestort:

• Geen algemene conclusie mogelijk

• Fabrikagesnelheid gaat ten koste van het milieu, maar

kan worden gecompenseerd door uitgekiender ontwerp

Slankere (HSB-)kolommen:

• Leiden (hier) niet tot minder CO2

• Minder materiaal vs méér cement

Parkeergarage

Conclusies

Voorgespannen ipv gewapend beton:

• Geen algemene conclusie mogelijk

• De beste en de slechtste variant zijn voorgespannen

• Bij vergelijkbare constructies kan voorspanning beter

zijn

Verhoging betonsterkte:

• Leidt (hier) niet tot minder CO2.

• Minder materiaal vs méér cement

Parkeergarage

Conclusies

Rekenwaarde betondruksterkte op 56/91 dagen:

• Levert zinvolle milieuwinst op

Verbeteren hergebruik na ontmanteling/sloop:

• Hergebruik van prefab elementen leidt tot minder CO2

• Kwantificering is moeilijk

Halvering van de grootte van de overspanning

• De uitkomsten zijn veeleer afhankelijk van de bouwwijze


Nabeschouwing

• Handelingsperspectief is vandaag al aanwezig.

• Er kan goed aan worden gerekend.

• Gebruik en interpretatie vergen enige oefening.


Vooruitblik

Rekentools behoeven (altijd) verbetering.

Sustainability moet een vaste plaats krijgen

in:

- het reguliere, technische betononderwijs

- het opleidings- en cursusprogramma (van de BV).


In breder perspectief

1. Kwantificering is niet het eerste en laatste woord,

wel een goede basis voor analyse en discussie

2. Ook handelingsperspectieven kunnen worden

doorgerekend.

3. De betonsector is goed op streek en is al verder op weg

dan menige andere sector.

Presentatie VNConstructeurs, 23 april 2014, Pieter Lanser

Environment

Transcript of Presentatie VNConstructeurs, 23 april 2014, Pieter Lanser