Effectieve Communicatie

van informeren tot co-creëren

’Hoe communiceer ik in de ontwikkeling en uitvoering van beleid zo effectief mogelijk met

mijn burgers en andere belanghebbenden en welke communicatie-middelen en

methoden zet ik daarvoor in?’

Waarom

Wij hebben uit de krant moeten vernemen dat de gemeente door wil

gaan met het kappen terwijl in eerdere gesprekken met de

gemeente werd aangegeven dat de waarde van het groene karakter van

de wijk werd ingezien

Misschien waren er wel voorstanders aanwezig in de bomvolle zaal maar zij lieten zich niet horen. Applaus vulde keer op keer de ruimte zodra er weer een argument tegen de nieuwbouw

was opgesomd.

‘Dit is gebeurd zonder overleg en zonder de gevolgen voor de stad bij

de financiering in te calculeren’.

‘Er had toch ten minste met ons over gepraat moeten worden’, vindt

wethouder Marc Jan Ahne van de Gemeente Deventer. ‘Maar wij zitten

niet aan tafel

We willen in elk project

maximale participatie van

onze burgers

citaat college Hof van Twente

Waterschap 2.0

TwitterHyves

24/10/2008 - Redactie

Professionals aan de zijlijn bij nieuwbouw in Smallingerland Gemeente laat 'iedereen ter wereld' meepraten over jongste nieuwbouwlocatie via wiki website

De gemeente Smallingerland nodigt ‘iedereen ter wereld’ uit om mee te ontwerpen aan een nieuwe woonwijk. Daarvoor hoef je niet af te reizen naar Friesland, want je mag meedoen vanachter je computer. De vormgeving van een nieuwe wijk in het dorp Opeinde, even ten westen van Drachten, moet geheel totstandkomen via de interactieve site www.wijbouweneenwijk.nl. Wat drijft een gemeente om op deze wijze te experimenteren met bewonersparticipatie? We vroegen het aan wethouder Nieske Ketelaar (PvdA) en Jeltje van den Berg, projectcoördinator van deze zogenoemde ‘wiki-wijk’.

‘Verder luister ik niet naar RTV Gelderland en die krant van de provincie gaat altijd linea recta bij het oud papier.

Ik vind het arrogant van de overheid dat zij de media kiezen waar ik de informatie tot mij kan nemen. Dat is echt niet meer van deze tijd.

Kom naar de netwerken waarop ik sowieso al actief ben’

Citaat Menno Lanting

Vind de burger dat ze voldoende wordt

betrokken bij de plannen van de gemeente?

• 39,6 procent van de ondervraagden vindt dat ze als burger onvoldoende worden betrokken bij de plannen van de gemeente.

• Met name ondervraagden onder de 30 jaar is deze mening toegedaan – 46,1 % vindt dat ze als burger te weinig worden

betrokken• 23,2 procent vindt dat ze voldoende wordt

betrokken.Marktonderzoek van B&N in januari 2010

N=523

Een Goed begin, het halve werk

Het kiezen van een Rake communicatiestrategie

De stappen (de RAAK-methode)

1. Wat is de aanleiding en situatie?

2. Wat is de overall basisstrategie (mate van participatie) en de communicatiedoelstelling?

3. Wat zijn de communicatie-doelgroepen?

4. Wat is een passende communicatiestrategie per doelgroep?

5. Wat zijn de passende communicatiemethoden en instrumenten?

6. Wat is de planning en wie doet wat?

De stappen

1. Wat is de aanleiding en situatie?

Hoe beoordeelt het publiekresultaat (Wat krijg ik)

+

proces (Hoe krijg ik het)

+

emotie (Wat voel ik erbij)

prijs (Wat kost deze instantie)

+

moeite (Wat moet ik ervoor doen

De stappen

2. Wat is de overall basisstrategie en de communicatiedoelstelling?

Hoe kies je een passende communicatiestrategie?

Het model

Het model

- Veel betrokken spelers - Verschillende perspectieven/belangen.- ‘Next practice’- oplossingen zijn nodig.- Gevoelig onderwerp- Een lange voorgeschiedenis

Het model- Serieuze belangen (het is echt een issue). - Invloed op directe leefomgeving- Het belang is groot genoeg om er energie in willen steken- Het issue is voldoende concreet en op dit moment relevant- Er is gelooft dat de inbreng serieus wordt genomen- Gebruik van kennis van belanghebbenden maakt de oplossing beter

Het model

-Er is geen echte ruimte (meer)voor de inbreng en invloed-VB landelijk besluit (zonder veel vrijheidsgraden in zowel wat als hoe- Er is een politiek besluit noodzakelijk (Vb not in my backyard). - Coproductie of cocreatie passen niet in de politieke agenda- Er bestaat geen politiek committent voor zo’n proces?

Het model

- Het probleem is helder en de oplossing is duidelijk- De (beleids)keuzes is in feite al gemaakt, en het besluit is voorspelbaar- Er is geen tegenstand te verwachten op de oplossing- De betrokkenheid bij het issue is niet groot (te abstract, te ver van mijn bed).

Praktijkcases

Woonruimte voor GGZ-

cliënten in twee wijken

3-Wat zijn de communicatie-doelgroepen?

De stappen

4- Wat is een passende communicatiestrategie per doelgroep?

5- Wat zijn de passende communicatiemethoden en instrumenten?

6- Wat is de planning en wie doet wat?

5-Wat zijn de passende communicatie-methoden en instrumenten?

Wil “de burger” eigenlijk wel bijdragen?

• 69,6 procent van de ondervraagden zou graag meewerken als de gemeente 1 keer per maand de mening zou vragen over diverse projecten.

• Bij burgers onder de 30 jaar is het percentage het hoogst.

Wanneer wil “de burger” bijdragen?

• Het issue is belangrijk voor de betreffende burgers• Het issue is voldoende concreet en op dit moment

relevant• Er is gelooft dat de inbreng serieus wordt

genomen. • Ligt op hun kennisgebied.

‘En neem van mij aan.

Mensen die ergens verstand van hebben,

vinden het leuk om gevraagd te worden.’

Citaat Erwin Blom

Social Media: veel nieuwe mogelijkheden

Open• Transparant• Toegankelijk• Uitwisseling

De mens centraal• Empoweren• Maatwerk

• Verantwoordelijkheid

» (Bron: Ambtenaar 2.0)

Sociaal• Netwerken• Samenwerken• Verbinden

Het gebruik van Social Media

‘bukken en wachten tot het over waait, heeft geen zin’

Citaat Menno Lantink

Gemeente houdt de rol als hoeder van het algemeen belang.

Zij moet de belangen bewaken van degenen die niet aan het interactieve proces

deelnemen, maar bij de uitkomst ervan wel belang hebben

Vragen?

Participatie is een middel, geen doel!

Motieven voor participatie

• Versnellen besluitvorming• Vergroten kwaliteit van een plan• Vergroten betrokkenheid tussen

belanghebbenden• Vergroten begrip bij belanghebbenden voor

uiteindelijke plan• ………..

Mate van participatie

1. Informeren– Politiek bepaalt de agenda en houden de betrokkenen hiervan op de

hoogte.

2. Raadplegen– Politiek en bestuur bepalen in hoge mate zelf de agenda, maar

raadpleegt betrokkenen. – De politiek verbindt zich echter niet aan de resultaten

3. Adviseren– Politiek en bestuur stellen in beginsel de agenda samen, maar geven

betrokkenen de gelegenheid om problemen aan te dragen en oplossingen te formuleren.

– De politiek verbindt zich in principe aan de resultaten, maar kan hier bij de uiteindelijke besluitvorming (beargumenteerd) van afwijken.

Mate van participatie

4. Coproduceren– Politiek, bestuur en betrokkenen stellen gezamenlijk een

probleemagenda op, waarna ook gezamenlijk naar oplossingen wordt gezocht.

– De politiek verbindt zich met betrekking tot de uiteindelijke besluitvorming aan deze oplossingen, na toetsing aan vooraf gestelde randvoorwaarden.

 5. Meebeslissen– Politiek en bestuur leggen de ontwikkeling van en de besluitvorming over

het beleid bij de betrokkenen neer, waarbij het ambtelijk apparaat een adviserende rol vervult.

– De politiek neemt de resultaten over. Resultaten uit het proces hebben een spontaan bindende werking.

Coproduceren en meebeslissen vereist lef van

projectleider en de politiek

Durf jij je nek uit te steken?