PR024V4 Voorbeeldrapport website versie - cckl.nl · Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport...
Transcript of PR024V4 Voorbeeldrapport website versie - cckl.nl · Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport...
Raad voor Accreditatie/CCKL Herbeoordelingsrapport
Afdeling Medische Laboratoria Voorbeeld Ziekenhuis Plaats
Voorbeeldrapport PR024.V4
Teamleider : dr. A. Bbbb
Registratienr. : R000
Auditdatum : 1 september 2012
Status & datum : voorlopig rapport 14 sept. 2012
: definitief rapport volgt
Vrijgave: naam PM
projectmanager accreditaties
14 september 2012
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 2 van 36
INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding ............................................................................................................................ 3
2. Samenvatting en conclusie van het auditteam .............................................................. 5
2.1 Resultaten van de beoordeling............................................................................................. 5
2.2 Resultaten van de vervolgbeoordeling ................................................................................ 7
3. Kwaliteitshandboek ......................................................................................................... 9
4. Bevindingen betreffende het kwaliteitssysteem .......................................................... 10
4.1 Algemeen........................................................................................................................... 10
4.2 Kwaliteitsdoelstellingen en beleid ..................................................................................... 10
4.3 Werkterrein van het laboratorium ..................................................................................... 10
4.4 Personeel en organisatie .................................................................................................... 11
4.5 Voorzieningen ................................................................................................................... 13
4.6 Goederen ........................................................................................................................... 13
4.7 Validatie ............................................................................................................................ 14
4.8 Procedures en werkvoorschriften ...................................................................................... 14
4.9 Aanvraag en afname van lichaamsmateriaal ..................................................................... 14
4.10 Behandeling en analyse van lichaamsmateriaal ............................................................ 15
4.11 Vastlegging van onderzoeksgegevens ........................................................................... 15
4.12 Rapportage..................................................................................................................... 15
4.13 Beheer documentatie ..................................................................................................... 15
4.14 Klachten en afwijkingen ................................................................................................ 15
4.15 Beoordeling van het kwaliteitssysteem ......................................................................... 15
5. Bevindingen betreffende analyses ................................................................................ 19
5.1 Bevindingen vakdeskundige: Dr. D. Eeee, DEF ............................................................... 19
5.2 Bevindingen vakdeskundige: mevr. G. Hhhh, GHI........................................................... 23
5.3 Bevindingen vakdeskundige: J. Kkkk, JKL ...................................................................... 29
6. Bevindingen betreffende intercollegiale toetsing ........................................................ 32
7. Toelichting ...................................................................................................................... 33
7.1 Toelichting scores .............................................................................................................. 33
7.2 Toelichting voorlopig rapport, verbetermaatregelen (CoM en PvA) ............................... 33
7.3 Toelichting definitief rapport en voordracht accreditatie .................................................. 34
Annex 1 Opgevraagde documenten ...................................................................................... 35
Annex 2 Programma van de auditdag .................................................................................. 36
Bijlage 1 Beoordeelde Corrigerende Maatregelen scores 3 n.a.v. audit
(toegevoegd aan definitieve versie)
Bijlage 2 Beoordeelde Plan van Aanpak scores 2 n.a.v. audit
(toegevoegd aan definitieve versie)
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 3 van 36
1. Inleiding
Op 1 september 2012 heeft een audit plaatsgevonden door de RvA/CCKL bij Afdeling
Medische Laboratoria (AML) van het Voorbeeld Ziekenhuis te Plaats.
Het AML is één van de centrale laboratoria van het Voorbeeld Ziekenhuis en heeft een
drievoudige taakstelling: patiëntenzorg, onderwijs en opleiding en wetenschappelijk
onderzoek. Binnen de patiëntenzorg worden diagnostische bepalingen uitgevoerd en wordt
bloed- en beenmergmateriaal bewerkt voor therapeutische doeleinden.
Het AML maakte tot voor kort onderdeel uit van het Cluster Ondersteunende Diensten (COS).
Binnen het Voorbeeld Ziekenhuis is tijdens een reorganisatie deze clusterstructuur per
01-01-2011 opgeheven. Op de klinische afdelingen is dit proces voltooid, zij worden nu
aangestuurd door een afdelingshoofd met daarnaast een bedrijfsleider. Op de laboratoria is dit
echter nog niet geregeld. Dit betekent dat zij nog werken zoals voorheen, terwijl de
clusterstructuur formeel is opgeheven. De plannen gaan in de richting van de vorming van een
algemeen laboratorium met daaromheen gespecialiseerde laboratoria. Deze laboratoria zullen
dan worden aangestuurd door een afdelingshoofd met een bedrijfsleider (conform de klinische
afdelingen), elk deellaboratorium vervolgens weer door een eigen laboratoriumhoofd.
Tegelijkertijd zal een verbouwing plaatsvinden. Hier zijn al voorbereidingen voor getroffen,
maar de voltooiing zal niet eerder plaatsvinden dan na formele toestemming van de Raad van
Bestuur. Het geheel bevindt zich nu nog in het stadium "voorgenomen besluit".
Sommige units zijn op dit moment zeer klein behuisd, er wordt reikhalzend uitgekeken naar
de verbouwing.
Binnen het AML zijn 74 medewerkers werkzaam, overeenkomend met 55,5 fte. De productie
voor de eigen organisatie en voor derden bedraagt ca. 2.100.000 verrichtingen per jaar.
Het AML is verdeeld in 4 units, elk met een eigen leidinggevende structuur bestaande uit het
wetenschappelijk personeel en een hoofdanalist. Elke unit is vervolgens weer opgedeeld in
"expertisegroepen", waarin (senior) analisten, (senior) research analisten, junior onderzoekers
en postdoc onderzoekers werkzaam zijn.
Doel van de audit is het op locatie vastleggen van waarnemingen betreffende het functioneren
van het aanwezige kwaliteitssysteem, teneinde te bepalen of de kwaliteitsactiviteiten en de
resultaten hiervan overeenkomen met vastgestelde regelingen en of deze laatste doeltreffend
ten uitvoer worden gebracht, alsmede geschikt zijn voor het bereiken van de doelstellingen.
Een dergelijk kwaliteitssysteem berust op de volgende drie vereiste pijlers:
1. De systeemkwaliteit (het bedrijfsvoeringsysteem); de organisatie als functioneel geheel.
2. De productkwaliteit (de laboratoriumverrichtingen); de technisch/analytische aspecten.
3. De professionele kwaliteit (de beroepsinhoudelijke kennis en kunde); de competentie van
de beroepsbeoefenaren.
De beoordeling is uitgevoerd aan de hand van de:
- CCKL Praktijkrichtlijn 4e druk 2005, gebaseerd op de ISO 15189:2003;
- Landelijk protocol laboratorium-fase intra uteriene inseminatie versie 3.0 augustus 2010;
en de verdere vigerende veldnormen, richtlijnen en wetgeving.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 4 van 36
Samenstelling auditteam
naam functie medewerkerscode
Dr. A. Bbbb
Dr. D. Eeee
Mevr. Dr. G. Hhhh
J. Kkkk
Mevr. M. Nnnn
teamleider
vakdeskundige
vakdeskundige
vakdeskundige
ambtelijk secretaris
ABC
DEF
GHI
JKL
MNO
Globaal auditprogramma (zie voor details annex 2)
• Tijdens het openingsgesprek is een globaal beeld geschetst van het verloop van de audit.
• Bespreking kwaliteitshandboek: doornemen van het kwaliteitshandboek en het hierin
geformuleerde kwaliteitsbeleid.
• Gesprekken met laboratoriumhoofd, kwaliteitsfunctionaris en diverse medewerkers.
• Inspectie van het laboratorium.
• Tijdens de slotbijeenkomst is een samenvatting gegeven van de belangrijkste bevindingen.
Documentatie
Van tevoren zijn toegestuurd het kwaliteitshandboek, documenten betreffende het
kwaliteitssysteem en diverse voorschriften betreffende het werkgebied.
Een opsomming van de door het auditteam extra opgevraagde documenten staat in annex 1.
Tijdens het onderzoek zijn aanvullende documenten en rapporten ingezien.
Openingsgesprek en de slotbijeenkomst Bij het openingsgesprek en de slotbijeenkomst waren van de zijde van het laboratorium/de
trombosedienst de volgende personen aanwezig:
Naam functie
Naam
Naam
afdelingsmanager
klinisch chemicus/medisch manager
Naam klinisch chemicus
Naam klinisch chemicus
Naam vakspecialist administratie
Naam kwaliteitsfunctionaris
Naam teamleider immunochemie
Naam systeembeheerder
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 5 van 36
2. Samenvatting en conclusie van het auditteam
2.1 Resultaten van de beoordeling
Het onderzoek heeft plaatsgevonden in een prettige, open en constructieve sfeer.
De instelling heeft de beschikking over goede faciliteiten, die voorzien zijn van voldoende
apparatuur om de analyses, die voortvloeien uit het takenpakket, te kunnen uitvoeren.
De personele capaciteit is in overeenstemming met het werkpakket. Het laboratorium heeft
een adequate vakinhoudelijke competentie. Het documentatiesysteem geeft een beschrijving
van het managementsysteem.
Tijdens deze beoordeling zijn in totaal 42 afwijkingen geconstateerd. Hiervan hebben er x
betrekking op het managementsysteem en xx op de technische competentie.
In het slotgesprek zijn de afwijkingen toegelicht en heeft het management van het
laboratorium ingestemd met de geformuleerde waarnemingen.
Het oordeel van het beoordelingsteam is gebaseerd op een steekproef; dit betekent dat er
afwijkingen kunnen bestaan die bij het onderzoek niet als zodanig zijn vastgesteld.
Er is een aantal afwijkingen met score 2 en 3 gesignaleerd.
Daarnaast heeft het onderzoek niet geleid tot het vaststellen van ontoelaatbare tekortkomingen
(score 4).
Score 3 9
Verzamelscore 3 1
Score 2 32
Hieronder is in een tabel het overzicht gegeven van de beoordeelde normelementen en de
geconstateerde afwijkingen.
Er dient opgemerkt te worden dat alhoewel er tijdens de audit gewerkt is volgens een
systematiek die streeft naar volledigheid, er altijd per definitie slechts sprake kan zijn van een
momentopname en een steekproef.
Schematisch overzicht van de scores t.o.v. de normelementen
CCKL-PRL Score 1
/nb/nvt Score 2 Score 3
Verz.
Score 3 Score 4
1 ALGEMEEN
1.1 Toepassingsgebied 1
1.2 Inleiding 1
1.3 Definities Nb
1.4 Lijst van afkortingen Nb
2 KWALITEITSDOELSTELLINGEN
EN BELEID
2.1 Kwaliteitsbeleid 1
2.2 Kwaliteitshandboek (KHB) 1
2.3 Arbo- en milieubeleid 1
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 6 van 36
CCKL-PRL Score 1
/nb/nvt Score 2 Score 3
Verz.
Score 3 Score 4
3 WERKTERREIN VAN HET
LABORATORIUM
3.1 Algemene gegevens van het laboratorium 2-ABC
3.2 Methode, techniek en aanvragers 3-ABC 30-GHI
3.3 Wetenschappelijk onderzoek Nvt
3.4 Doelmatigheid van zorg 1
3.5 Uitbesteding van onderzoek 1
3.6 Contractafspraken 1
4 PERSONEEL EN ORGANISATIE
4.1 Eindverantwoordelijkheid 1-ABC
22-DEF
4.2 Bereikbaarheid laboratoriumleiding Nb
4.3 Verantwoordelijke kwaliteits-, arbo- en
milieusysteem 1
4.4 Opleiding en kwalificatie personeel
4-ABC
6-ABC
8-ABC
41-JKL
5-ABC
7-ABC
4.5 Vrijwaring van druk 1
5 VOORZIENINGEN
5.1 Inrichting en constructie 9-ABC
5.2 Ruimten en faciliteiten 1
5.3 Veiligheid 1
6 GOEDEREN
6.1 Aanschaf van goederen 30-GHI
6.2 Ontvangst, controle en vrijgave van
goederen 1
6.3 Beheer, gebruik en onderhoud van goederen 1
6.4 Afvoer van goederen Nb
7 VALIDATIE
7.1 Validatie van apparatuur 1
7.2 Validatie van methoden
28-GHI
31-GHI
32-GHI
21-DEF
24-DEF
7.3 Validatie processen 11-ABC
7.4 Validatie van het
laboratoriuminformatiesysteem 1
8 WERKVOORSCHRIFTEN EN
PROTOCOLLEN
8.1 Opstellen van werkvoorschriften 27-GHI
33-JKL
8.2 Opstellen van protocollen 1
9 AANVRAAG EN AFNAME VAN
LICHAAMSMATERIAAL
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 7 van 36
CCKL-PRL Score 1
/nb/nvt Score 2 Score 3
Verz.
Score 3 Score 4
9.1 Aanvraag van onderzoek 1
9.2 Privacy van de patiënt 1
9.3 Afname, opslag en vrijgave van
lichaamsmateriaal
25-GHI
34-JKL
35-JKL
37-JKL
40-JKL
9.4 Transport van lichaamsmateriaal 38-JKL
9.5 Experimenteel onderzoek 42-JKL
10 BEHANDELING EN ANALYSE VAN
LICHAAMSMATERIAAL
10.1 Ontvangst van lichaamsmateriaal 1
10.2 Identificatie van deelmonsters Nb
10.3 Bewaarcondities 1
10.4 Onderzoek en analyse (vakdeskundige
beoordeling) 1
10.5 Afvoer van lichaamsmateriaal Nb
10.6 Nader gebruik van lichaamsmateriaal 39-JKL
10.7 Vrijgave van lichaamsmateriaal voor in
vivo gebruik 1
11 VASTLEGGING VAN
ONDERZOEKSGEGEVENS
18-DEF
36-JKL
10-ABC
23-DEF
12 RAPPORTAGE VAN
ONDERZOEKSGEGEVENS 26-GHI 19-DEF
13 BEHEER DOCUMENTEN
13.1 Beheer documentatie kwaliteitssysteem 1
13.2 Evaluatie en bijstelling van
werkvoorschriften 1
14 KLACHTEN, AFWIJKINGEN EN
VERBETERPUNTEN 1
15 BEOORDELING VAN HET
KWALITEITSSYSTEEM
12-ABC
13-ABC
14-ABC
15-ABC
17-ABC
20-DEF
29-GHI
16-ABC
2.2 Resultaten van de vervolgbeoordeling
Het AML heeft binnen de gestelde termijn corrigerende maatregelen getroffen en de
documentatie ter zake overgelegd aan RvA/CCKL. Deze maatregelen zijn in september en
oktober 2012 door het RvA/CCKL beoordelingsteam beoordeeld op basis van documenten.
Het RvA/CCKL beoordelingsteam heeft daarbij geconcludeerd dat ongeveer 2/3 van alle
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 8 van 36
afwijkingen direct konden worden opgeheven. Ten aanzien van de niet opgeheven
afwijkingen ontbrak veelal bewijsmateriaal, waarmee de (volledige) operationaliteit van de
voorgestelde maatregelen wordt aangetoond.
In een 2e termijn heeft AML aanvullende corrigerende maatregelen getroffen en aanvullende
documentatie overlegd. Deze zijn door het RvA/CCKL beoordelingsteam beoordeeld op
documentenbasis. Het RvA/CCKL beoordelingsteam heeft geconstateerd dat de nog
openstaande afwijkingen alsnog konden worden opgeheven.
Ten aanzien van afwijking x-ABC is opgemerkt dat de validatie van het laboratorium
administratiesysteem (LAS) niet kon worden aangetoond, omdat ten tijde van het
vervolgonderzoek de implementatie van een nieuw LAS gaande was. Deze afwijking is
daarom opgeheven onder de conditie dat tijdens het eerste controlebezoek de validatie wordt
aangetoond.
De geconstateerde afwijkingen met score 3 zijn aantoonbaar opgeheven en het plan van
aanpak voor de score 2 afwijkingen is in orde bevonden.
Het laboratorium zal daarom worden voorgedragen aan de Commissie Accreditaties voor
advies over toekenning van de verlenging van de accreditatie.
Daarna vindt besluitvorming plaats door de directeur van de RvA.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 9 van 36
3. Kwaliteitshandboek
Het kwaliteitssysteem van het AML is beschreven in een kwaliteitshandboek (KHB), dat de
indeling volgt van de CCKL Praktijkrichtlijn, en in een groot aantal onderliggende
documenten (procedures, SOP’s, formulieren, e.d.).
Van het KHB zijn alleen hardcopy exemplaren beschikbaar. Onderliggende documenten zijn
zowel in hardcopy als elektronisch beschikbaar.
In het KHB hoofdstuk 1 is een door de afdelingsmanager, medisch manager en algemeen
directeur van het ziekenhuis getekende verklaring van uitgifte opgenomen.
Het vooraf toegestuurde KHB maakt een verzorgde indruk en is makkelijk leesbaar. Het KHB
(versie 3) is opgesteld door de KAM-functionaris en is erg dicht bij het voorbeeld
kwaliteitshandboek van de NVKC gebleven.
Het KHB is via het intranet toegankelijk voor alle medewerkers.
De verklaring van uitgifte is getekend op 1 januari 2008 door de voorzitter van het
clusterbestuur van het Cluster Ondersteunende Diensten (COS), prof. dr. Naam. Deze
verklaring is tijdens de audit gezien.
De structuur zoals deze in het KHB wordt beschreven bestaat sinds 01-01-2011 formeel niet
meer. Omdat de geplande veranderingen, i.t.t. de klinische afdelingen, op de laboratoria nog
niet zijn doorgevoerd, wordt nog volgens de oude structuur gewerkt. De wijzigingen die
zullen plaatsvinden betreffen overigens alleen de structuur boven het laboratorium, de
"paraplu' waaronder het AML valt, de interne structuur zal niet wijzigen.
Het KHB zal gereviseerd worden wanneer de reorganisatie voltooid is.
Afw 1-ABC/4.1/score 2
De "interne" structuur van het AML is in het KHB niet duidelijk beschreven.
De kwaliteitsdoelstellingen van de instelling zijn via een hyperlink in het KHB in te zien. Dit
is tijdens de audit gecontroleerd.
Het kwaliteitssysteem is van toepassing op de patiëntenzorg (diagnostiek) en niet op de
researchafdeling. In de dagelijkse praktijk zijn deze afdelingen voor de medewerkers
(analisten en wetenschappelijk personeel) echter niet strikt gescheiden. De onderlinge
uitwisseling geeft naar beide zijden een meerwaarde.
De medewerkers zijn op een speelse manier vertrouwd gemaakt met het handboek via de
"Vragenlijst ter voorbereiding op de externe CCKL audit".
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 10 van 36
4. Bevindingen betreffende het kwaliteitssysteem
4.1 Algemeen
Tijdens deze audit heeft het auditteam geconstateerd dat het kwaliteitssysteem breed wordt
gedragen door de medewerkers en de leiding van het laboratorium.
4.2 Kwaliteitsdoelstellingen en beleid
Kwaliteitsbeleid, missie, visie en strategische doelstellingen van het AML zijn verwoord in
het Jaarplan 2008 en in hoofdstuk 2 van het KHB.
Het beleid wordt opgesteld door een duaal management, dat wordt gevormd door de
afdelingsmanager en de klinisch chemicus/medisch manager. Aan het beleid ligt ten
grondslag de jaarlijkse kaderbrief van de Raad van Bestuur en het AML.
Op het gebied van POCT (Point Of Care Testing) heeft het AML een separaat beleidsplan
opgesteld.
Het arbo- en milieuzorgsysteem van het laboratorium sluit aan bij het beleid van het
ziekenhuis. Dit beleid is geïntegreerd in het kwaliteitssysteem.
Terzake de borging van het kwaliteitssysteem middels de Deming cyclus (Plan-Do-Check-
Act) is een afwijking geconstateerd (zie afw 15).
In de directe nabijheid van het ziekenhuis wordt momenteel een nieuw ziekenhuis gebouwd.
Eind 2012/begin 2013 zal daarin een fysieke integratie plaatsvinden van de
ziekenhuislocaties. Het AML zal in de nieuwbouw een centrale plaats krijgen.
4.3 Werkterrein van het laboratorium
De algemene gegevens van het AML, de plaats in de ziekenhuisorganisatie, de dienst-
verlening, aanvragers voor wie onderzoek verricht wordt en de gehanteerde methoden en
technieken zijn helder beschreven. Hierbij zij opgemerkt dat de recente naamsverandering van
het ziekenhuis van ‘Oude Naam’ tot ziekenhuis ‘Nieuwe Naam’ nog niet in de documentatie
van het AML is doorgevoerd.
Overzichten van ruimtes en laboratoria zijn in het KHB opgenomen als bijlagen.
Het werkterrein van het KCL omvat klinische chemie, hematologie, immunochemie,
bloedafname en POCT.
Afw 2-ABC/3.1/score 2 De POCT (Point Of Care Testing) is niet als apart werkterrein beschreven.
NB. Op het gebied van POCT is een aparte ISO norm gepubliceerd (ISO 22870). Verder wordt
verwezen naar de rapportage van vakdeskundige Naam § 5.2.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 11 van 36
Voor het overgrote deel verricht het KCL onderzoek in lichaamsmateriaal op aanvraag van
clinici uit de eigen ziekenhuisorganisatie. Andere aanvragers zijn huisartsen uit de directe
omgeving, verpleegartsen, keuringsartsen, verloskundigen en andere laboratoria.
Per jaar worden ruim 2 miljoen analyses uitgevoerd. Er wordt ook onderzoek uitbesteed,
hiervoor is een aparte SOP opgesteld. Lijsten van uitbestede onderzoeken en van externe
goedgekeurde laboratoria worden bijgehouden.
Terzake de bijdrage aan de patiëntenzorg nemen de klinisch chemici deel aan de reguliere
patiëntenbesprekingen. Zij geven aanvragers gevraagd en ongevraagd advies over keuzes van
laboratoriumonderzoek en over het gebruik van de services van het laboratorium. De klinisch
chemici zijn, per oproep, 24 uur per dag beschikbaar. De aanvragers vanuit het ziekenhuis zijn
zeer te spreken over de dienstverlening van het AML (zie hoofdstuk 6 van dit rapport).
Een gangbare kwaliteitsindicator betreffende de bijdrage aan de patiëntenzorg is de monitoring
van doorlooptijden.
Afw 3-ABC/3.2/score 2 Monitoring van doorlooptijden vindt nog niet plaats, m.u.v. wachttijden van patiënten
bij afname lichaamsmateriaal.
4.4 Personeel en organisatie
De professionele eindverantwoordelijkheid ligt bij de klinisch chemicus/medisch manager.
Samen met de afdelingsmanager is hij verantwoordelijk voor het functioneren van het AML.
Een helder organogram is opgenomen in een bijlage van het KHB. Uit de positie van de
kwaliteitsfunctionaris blijkt dat deze geen lijnverantwoordelijkheid heeft en rechtstreeks
toegang heeft tot de directie.
Het AML telt ongeveer 80 medewerkers. Hiervan is een compleet overzicht beschikbaar als
bijlage in het KHB. Een overzicht van plaatsvervangers is tevens als bijlage opgenomen in het
KHB.
Door de centrale afdeling P&O van het ziekenhuis worden de personeelsdossiers bijgehouden.
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in functietyperingen. De
functietyperingen van een teamleider, vakspecialist en analist zijn ingezien en in orde
bevonden.
Afw 4-ABC/4.4/score 2
Niet voor alle functies is een (actuele) functietypering aantoonbaar. De functietypering
van de klinisch chemicus/medisch manager ontbreekt, de functietypering van de
afdelingsmanager is niet actueel.
De bevoegdheid van analisten tot het zelfstandig mogen uitvoeren van een verrichting wordt
geautoriseerd door de teamleider en door hem vastgelegd in een bevoegdhedenmatrix
(Excelbestand).
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 12 van 36
Op het routinelab locatie Naam is geconstateerd dat de bevoegdhedenmatrix ook door de
vakspecialist kan worden gemuteerd, alsmede dat bij mutaties de voorgaande versie telkens
wordt overschreven. Omdat kwalificaties ook (tijdelijk) moeten kunnen worden ingetrokken
is niet zeker gesteld dat het laboratorium retrospectief te allen tijde kan aantonen dat een
analist bevoegd was tot het zelfstandig mogen uitvoeren van een verrichting.
Afw 5-ABC/4.4/score 3
Op het routinelab locatie Naam kan niet te allen tijde retrospectief aangetoond worden
welke analist bevoegd is tot het zelfstandig mogen uitvoeren van een verrichting.
In de praktijk komt het voor dat medewerkers (bijvoorbeeld bij zwangerschap) bepaalde
verrichtingen tijdelijk niet mogen uitvoeren.
Afw 6-ABC/4.4/score 2
Een procedure m.b.t. het herkwalificeren van medewerkers ontbreekt.
Van twee medewerkers die in 2008 nieuw in dienst zijn getreden is het inwerkprogramma
doorgenomen en zijn de onderliggende documenten ingezien.
Afw 7-ABC/4.4/score 3
De procedure voor het inwerken van nieuwe medewerkers voorziet niet in het kennis
moeten nemen van het kwaliteitssysteem. De inwerkprogramma’s van twee
medewerkers die in 2008 in dienst zijn getreden betreffen slechts het inwerken op het
niveau van verrichtingen (SOP’s).
Door het AML wordt een centraal overzicht bijgehouden van namen en bijbehorende parafen
van alle medewerkers. Dit overzicht is ingezien. Het blijkt dat de traceerbaarheid van parafen
niet te allen tijde is geborgd.
Afw 8-ABC/4.4/score 2
De parafen op de inwerkprogramma’s van 2 medewerkers en die van de inwerker zijn
niet traceerbaar in het centrale overzicht van parafen. Voorts ontbreekt regelmatig de
achternaam van de medewerker of inwerker op het inwerkformulier.
Binnen het AML bestaan diverse vormen van regulier overleg. Ingezien zijn recente notulen van
teamleideroverleg en vakinhoudelijk overleg kwaliteit. Hieruit blijkt voldoende aandacht voor
kwaliteit. Er wordt gebruik gemaakt van actielijsten, waarbij het benoemen van deadlines echter
ontbreekt en de voortgangsbewaking daardoor stagneert (zie afw 15).
Het vigerende opleidingsplan van het AML is ingezien en in orde bevonden.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 13 van 36
4.5 Voorzieningen
Het AML is qua apparatuur een goed geoutilleerd laboratorium. De ruimtes en voorzieningen
zijn verouderd, maar er is niet geconstateerd dat dit een negatief effect heeft op de kwaliteit
van de dienstverlening. Eind 2012/begin 2013 zal het AML worden ondergebracht in een
nieuw ziekenhuis. Het AML heeft nog geen follow-up gegeven aan de Risico Inventarisatie &
Evaluatie (RI&E) uit 2009. Gelet op de nieuwbouw en het feit dat het AML is aangesloten bij
de ziekenhuisbrede aanpak is hiervoor geen afwijking geconstateerd.
De afgelopen jaren is een temperatuurbewakingssysteem voor de koelkasten en vriezers in
gebruik genomen. Op basis van de monitoring van alarmen heeft het AML een aantal
koelkasten/vriezers inmiddels vervangen. Er wordt nog niet gereageerd op elk individueel alarm.
Hieraan wordt echter wel gewerkt. Voorts is het aantal alarmen gereduceerd door de
thermokoppels in een passend volume glycerol te plaatsen. Van de diverse thermokoppels is de
onderliggende documentatie van de leverancier ingezien (waaronder kalibratie rapport A06647,
mei 2007). De volgende samengestelde afwijking is geconstateerd.
Afw 9-ABC/5.1/score 2
- Met betrekking tot de temperatuurbewaking van koelkasten en vriezers is geen
termijn vastgesteld waarbinnen de thermokoppels moeten worden geherkalibreerd.
- De koelkasten en vriezers zijn niet voorzien van een kalibratiesticker o.i.d. waaruit
blijkt dat zij binnen de kalibratietermijn vallen.
Verder wordt verwezen naar de rapportages van de vakdeskundigen.
4.6 Goederen
Apparatuur is voorzien van een unieke identificatie. Deze correspondeert met de logboeken
waarin de gegevens m.b.t. onderhoud, kalibratie, storingen, e.d. worden bijgehouden. Op het
routinelab locatie Naam zijn enkele apparatuur logboeken ingezien. Deze worden over het
algemeen goed bijgehouden. Indien afwijkende resultaten worden verkregen, zijn de
vervolgacties gedocumenteerd.
Afw 10-ABC/11/score 3
Onderzoeksgegevens worden niet te allen tijde vastgelegd gedurende de daarvoor
geldende termijn. Op het routinelab locatie Naam is geconstateerd dat bij afwijkende
resultaten van controles (Apparaat 002, d.d. 24/2/2008 en Apparaat 705, d.d.
26/10/2007) de onderliggende ruwe data niet meer beschikbaar zijn. De CCKL
Praktijkrichtlijn verlangt een minimale bewaartermijn van één jaar voor dit soort
gegevens.
Vastgesteld is dat het voorraadbeheer terzake testkits, chemicaliën en verbruiksartikelen op
adequate wijze geschiedt. Enkele recente inkoopdocumenten zijn ingezien op het routinelab
locatie Naam. Bij binnenkomst van goederen wordt een ingangscontrole uitgevoerd en
afgetekend. Ofschoon er geen directe registratie van lotnummers van testkits plaatsvindt, zijn
lotnummers wel traceerbaar.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 14 van 36
4.7 Validatie
Het AML werkt thans aan de upgrading van het laboratorium informatiesysteem (LIS).
Hiervoor is een speciaal project ‘Project’ gestart. Ingezien is het implementatieplan versie 0.5.
Hierin zijn de doelstellingen ‘SMART’ geformuleerd. Er heeft daarnaast een uitgebreide
‘workflow analyse’ plaatsgevonden waarmee de werkprocessen van het AML in kaart zijn
gebracht. Een aantal hiervan is ingezien en in orde bevonden.
De te volgen werkwijze bij procesvalidatie is duidelijk beschreven in procedure XXX, maar
in de praktijk zijn de kritische processen nog niet benoemd en in kaart gebracht. Ook de
zwakke punten, inclusief de borgingspunten, zijn niet geanalyseerd.
Afw 11-ABC/7.3/score 3
Procesvalidatie heeft nog niet aantoonbaar plaats gevonden.
4.8 Procedures en werkvoorschriften
Het kwaliteitssysteem van het AML is goed gedocumenteerd. Tot het gedocumenteerde
kwaliteitssysteem van het AML behoort een groot aantal (in totaal circa 1200) procedures en
werkvoorschriften (SOP’s). De vraag die een dergelijk aantal oproept is of er geen sprake is
van een ‘overkill’. Het beoordelingsteam heeft immers geconstateerd dat op grond van het
beperkte aantal geraadpleegde documenten (zie bijlage 1) hier en daar reeds
consolidatie/vermindering mogelijk is.
SOP’s zijn ingedeeld conform de daartoe geldende procedure: titel, doel, toepassingsgebied
(methode, met o.a. referentiewaarden, aantoonbaarheidsgrens, signaleringslimieten), materiaal
(met afnamecondities, materiaalbehandeling, bewaarcondities, storende invloeden),
opleidingsniveau, laboratoriumruimte, afkortingen/termen/definities, principe,
veiligheid/milieu, reagentia/standaarden en controles, apparatuur, werkwijze (met o.a.
kwaliteitscontroles), resultaatverwerking (met o.a. registraties, berekeningen,
bewaartermijnen), rapportage, juistheid en precisie (validatie), bijbehorende documenten en
formulieren, opmerkingen, literatuur, bijlagen.
Het opstellen en autoriseren van documenten betreffen gescheiden processen. Wijzigingen
t.o.v. een voorgaande versie zijn vastgelegd.
Het documentbeheerssysteem is duidelijk en conform de richtlijnen ingericht. Het in eigen
beheer ontwikkelde systeem is alleen toegankelijk voor de kwaliteitsfunctionarissen zelf.
Historie is geborgd in een database.
4.9 Aanvraag en afname van lichaamsmateriaal
Voor aanvragen van laboratoriumonderzoek beschikt het AML over aanvraagformulieren. Bij
binnenkomst wordt het aangevraagde onderzoek ingevoerd in het LIS. Ten behoeve van
spoedaanvragen beschikt het AML over een citoregeling zodat aanvragen met een
spoedeisend karakter voorrang krijgen.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 15 van 36
4.10 Behandeling en analyse van lichaamsmateriaal
Ontvangst van lichaamsmateriaal, identificatie van (deel)monsters en bewaarcondities zijn
beschreven. Het nader gebruik van lichaamsmateriaal is tevens beschreven.
Verder wordt verwezen naar de rapportages van de vakdeskundigen.
4.11 Vastlegging van onderzoeksgegevens
Voor het vastleggen van onderzoeksgegevens wordt gebruik gemaakt van het LIS.
Verder wordt verwezen naar de rapportages van de vakdeskundigen.
4.12 Rapportage
Het AML rapporteert laboratoriumresultaten elektronisch en/of (op verzoek) ook op papier
aan de aanvrager.
Terzake de vrijgave van onderzoeksgegevens vinden autorisaties op twee niveaus plaats. De
analist is verantwoordelijk voor de eerste autorisatie en rapporteert, conform de doorbellijst,
afwijkende resultaten direct aan de op de lijst vermelde arts (of afdeling behandelend arts).
Daarnaast zijn in het LIS autorisatiegrenzen ingesteld. Indien analyseresultaten buiten deze
grenzen vallen, is een tweede autorisatie door de klinisch chemicus vereist.
Verder wordt verwezen naar de rapportages van de vakdeskundigen.
4.13 Beheer documentatie
De kwaliteitsfunctionaris beheert de documenten met een eigen ontwikkeld database
programma. Ten tijde van de audit was meer dan 94% van de documenten binnen de gestelde
revisie termijn van 2 jaar operationeel.
Controle op terugontvangen van oude verlopen documenten is geborgd.
Wel dient de opmerking geplaatst te worden dat in het KHB gesteld wordt dat documenten na
2 jaar dienen te worden gereviseerd, dit moet zijn binnen 2 jaar.
4.14 Klachten en afwijkingen
De kwaliteitsfunctionaris beheert de klachten met behulp van een eigen ontwikkelde database
programma. Beheer en up to date houden van het klachtensysteem is goed geregeld.
Terzake de follow-up van klachten, zie § 4.15.
4.15 Beoordeling van het kwaliteitssysteem
4.15.1 Interne audits De interne audit planningen 2011, 2012 en 2013 zijn ingezien. Hieruit blijkt dat het
laboratorium alle onderdelen van het kwaliteitssysteem jaarlijks wil beoordelen, met inbegrip
van alle werkplekken (systeem audits, vertical audits). De volgende afwijking is
geconstateerd:
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 16 van 36
Afw 12-ABC/15/score 2 Het interne auditprogramma 2011 is niet conform de initiële planning uitgevoerd. Een
aantal interne audits is uitgesteld. De justificatie hiervoor is niet gedocumenteerd en
formeel geautoriseerd door de afdelingsmanager.
Het laboratorium heeft de kwalificatie eisen voor interne auditors vastgelegd en inmiddels een
aantal medewerkers als intern auditor gekwalificeerd. Positief is dat hiermee de betrokkenheid
van de medewerkers en het draagvlak voor het kwaliteitssysteem zijn vergroot.
De volgende interne auditverslagen (jaar 2012) zijn ingezien:
- HTRA0911
- MAUTO415
- COVEO708
Uit deze verslagen blijkt dat er aandacht is geschonken aan relevante aspecten. Bevindingen
worden geclassificeerd naar analogie van de werkwijze van de CCKL, RvA Unit Zorg. Er
worden bevindingen gerapporteerd in alle 4 categorieën. Hieruit blijkt dat het laboratorium
middels de uitvoering van de interne audits een adequaat instrument heeft in de initiatiefase
(Plan-Do) in het proces van continue verbetering. Opgemerkt zij dat de inhoud van de interne
audit verslagen kan worden verbeterd door meer specifiek vast te leggen welke steekproeven
zijn genomen. Deze constatering is niet van dien aard dat hiervoor een afwijking is
geschreven.
Terzake de opvolging van de geconstateerde afwijkingen wordt door de kwaliteitsfunctionaris
een overzicht bijgehouden. Het actuele overzicht is ingezien. Dit bestaat uit de geconstateerde
afwijking en de status van de actie (wel/niet afgerond). De geformuleerde corrigerende
maatregel(en) worden geformuleerd tijdens reguliere overleggen en zijn aldus fragmentarisch
gedocumenteerd. Voorts ontbreken de realisatietermijnen en de gedocumenteerde analyses
van oorzaken van afwijkingen. Niet duidelijk is op grond waarvan de kwaliteitsfunctionaris
besluit dat een actie als afgerond mag worden beschouwd (zie afw 15).
Overigens zij vermeld dat het laboratorium zich in het afgelopen jaar vele inspanningen heeft
getroost om verbeteracties door te voeren en dat uit het overzicht van de kwaliteitsfunctionaris
blijkt dat veel acties binnen een korte termijn zijn afgerond. Er is dus wel degelijk sprake van
een verbeterproces.
Afw 13-ABC/15/score 3
Er is nog geen interne audit uitgevoerd op het werkterrein POCT (Point Of Care
Testing), terwijl POCT wel onderdeel vormt van het werkterrein van het laboratorium
waarvoor accreditatie is aangevraagd.
4.15.2 Managementreview
De managementreview over 2011 is uitgevoerd op 15 januari 2012 en geautoriseerd op 6
maart 2012. Het verslag, het bijbehorende actieplan en het Jaarplan 2012, zijn ingezien en
besproken met de afdelingsmanager en medisch manager. Hieruit bleek een grote
betrokkenheid van het topmanagement terzake het willen leveren van een kwalitatief en
kwantitatief goede dienstverlening. Het KCL stelt zich proactief op t.a.v. het verbeteren van
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 17 van 36
de zorg voor patiënten (bijvoorbeeld POCT, thuisprikken van oncologie en reumapatiënten).
De volgende onderwerpen zijn tijdens de managementreview aan de orde gesteld:
- Doel
- Vervolg op managementreview 2011
- Doelstellingen Jaarplan 2012
- Overzicht acties Jaarplan 2012
- Patiëntgebonden activiteiten
- Opleidingen en nascholingen
- Personeel en organisatie
- Instrumentarium
- Leveranciers
- Kwaliteitsindicatoren (documenten totaal overzicht, turnaround-time, procesprestaties en
productconformiteit, klachtenoverzicht en afhandeling, interne audits, externe audits en
beoordelingen, kwaliteitsimago onderzoek, externe kwaliteitscontroles)
- Financiële overzichten
- Actieplan invoering voorgenomen beleid uit managementreview d.d. 15 januari 2012.
Afw 14-ABC/15/score 3 In het verslag van de managementreview 2011 (uitgevoerd in januari 2012) is een
aantal onderwerpen niet aantoonbaar aan de orde gesteld, te weten:
- Corrigerende en preventieve maatregelen, het functioneren van de PDCA cyclus (zie
tevens afw 15).
- Resultaten van externe kwaliteitscontroles (ringonderzoeken); een beschouwing over
hoe het laboratorium generiek presteert, trends, afwijkende resultaten en follow-up,
ontbreekt.
- Voorts ontbreekt een overall conclusie van het topmanagement over de
doeltreffendheid van het managementsysteem.
Gelet op bovenstaande bevindingen terzake de borging van het managementsysteem is
geconstateerd dat het proces van corrigerende maatregelen m.b.t. het analyseren van de
oorza(a)k(en) van afwijkingen (n.a.v. interne en externe audits) en klachten; het vaststellen
van passende corrigerende maatregelen gericht op correctie én voorkomen van herhaling; de
implementatie van corrigerende maatregelen en de verificatie van de doeltreffendheid van de
corrigerende maatregelen, niet is beschreven en ook niet volledig is geïmplementeerd.
Niet alle acties die voortvloeien uit de managementreview 2011 zijn één op één vertaald in
SMART acties in het Jaarplan 2012. In het Jaarplan 2012 ontbreken voorts hier en daar de
realisatietermijn en/of de namen van de verantwoordelijke medewerkers.
Voor bevindingen vanuit de interne audits (categorie 2, 3 en 4) zijn procedureel geen
termijnen vastgelegd, waarbinnen corrigerende maatregelen moeten zijn getroffen.
In actielijsten, die onderdeel vormen van notulen van diverse vormen van werkoverleg,
ontbreken de realisatietermijnen.
Afw 15-ABC/15/score 3
De PDCA (Plan-Do-check-Act) cyclus is niet operationeel.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 18 van 36
4.15.3 Kwaliteit bewakingsprogramma (ringonderzoeken)
Interne kwaliteitscontrole.
De vakdeskundigen hebben op meerdere werkplekken geconstateerd dat resultaten van de
interne kwaliteitscontrole van de verschillende systemen onderling niet worden vergeleken en
dat het beleid en een procedure hiervoor ontbreekt.
Afw 16-ABC/15/verzamelscore 3 Er zijn diverse afwijkingen met score 2 geconstateerd op het gebied van de interne
kwaliteitscontrole welke tot een verzamelscore 3 hebben geleid. In de lopende tekst
worden de afwijkingen onder 16a t/m 16d vermeld.
Externe kwaliteitscontrole
Vastgesteld is dat de participatie van het AML in externe kwaliteit bewakingsprogramma’s,
zowel qua omvang als frequentie, representatief is voor de activiteiten. De behaalde scores
zijn over het algemeen (zeer) goed. Resultaten worden na ontvangst geëvalueerd.
In de evaluatie van resultaten van externe kwaliteitscontroles tekent de klinisch
chemicus/medisch manager als laatste voor akkoord.
Afw 17-ABC/15/score 3
Bij afwijkende scores ontbreekt in enkele gevallen een justificatie van de klinisch
chemicus waarom hij akkoord gaat met de constatering van de teamleider dat geen
(verdere) acties nodig zijn (met inbegrip van een beschouwing over reeds
gerapporteerde uitslagen).
Verder wordt verwezen naar de rapportages van de vakdeskundigen.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 19 van 36
5. Bevindingen betreffende analyses
5.1 Bevindingen vakdeskundige: Dr. D. Eeee, DEF
Locatie Naam 1: sectie Hematologie (hemocytometrie en hemostase)
Gesproken met Naam, analist.
Het beheer van de apparatuur en de reagentia ziet er verzorgd uit. De procedures op beide
locaties zijn gelijk getrokken. Het onderhoud van de systemen wordt goed bijgehouden, maar
de onderhoudslogboeken worden na drie maanden weggegooid. Dit algemene beleid is niet
conform de CCKL Praktijkrichtlijn.
Afw 18-DEF/11/score 2
De bewaartermijn voor onderhoudslogboeken van 3 maanden is niet conform de
CCKL-PRL.
De storingslogboeken, die alleen worden ingevuld wanneer een storing niet zondermeer kan
worden verholpen door de vakspecialist, worden daarentegen enkele jaren bewaard.
Afwijkende resultaten worden doorgebeld conform de vigerende doorbellijst. Wanneer met de
Advia 120 afwijkingen worden waargenomen bij een nieuwe patiënt, welke duiden op een
ernstige hematologische pathologie, dan wordt door de analist of vakdeskundige zelf contact
opgenomen met de aanvrager. De verantwoordelijke klinisch chemicus is hier niet direct bij
betrokken.
Afw 19-DEF/12/score 3 Ernstige hematologische pathologie wordt door de analist of vakdeskundige zonder
overleg met de verantwoordelijke klinisch chemicus doorgegeven aan de aanvrager.
Op grond van criteria (die niet herleidbaar zijn, zie verder) worden uitstrijkjes gemaakt van
monsters met een mogelijke hematologische pathologie. Deze uitstrijkjes worden
microscopisch beoordeeld door analisten van de sectie beenmerg.
De interne kwaliteitscontroleprocedures van de systemen, die in de SOP’s zijn vastgelegd,
zijn onvolledig in de praktijk ingevoerd of worden onvoldoende nageleefd. De systemen
worden vrijgegeven wanneer de resultaten binnen 2 SD vallen, zonder dat een eenduidige
trendanalyse wordt toegepast. Dit gebeurt op een intuïtieve wijze door de vakdeskundige. Ook
worden de corrigerende maatregelen onvoldoende gedocumenteerd. De genomen acties als
gevolg van de externe vergelijking van nieuwe controle-lots voor de Advia 120 systemen zijn
onvoldoende traceerbaar. Deze tekortkomingen worden ook binnen de andere secties van de
afdeling waargenomen. De procedures voor de interne kwaliteitscontrole en de naleving ervan
moeten worden verbeterd.
Afw 20-DEF/15/score 3
Het beoordelen van interne kwaliteitscontroles en het documenteren bij afwijkingen
worden niet volgens de procedures uitgevoerd.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 20 van 36
De bronnen voor de gehanteerde referentiewaarden en de criteria om een preparaat
microscopisch te beoordelen zijn onvoldoende herleidbaar. Op grond van navraag bij de
kwaliteitsfunctionarissen en een verantwoordelijk klinisch chemicus blijkt dat dit voor wat
betreft de referentiewaarden in het algemeen kan worden geconcludeerd.
Afw 21-DEF/7.2/score 3 De bronnen van de gehanteerde referentiewaarden zijn niet herleidbaar.
De validatierapporten van de apparaten die in de sectie hematologie worden gebruikt zien er
compleet en verzorgd uit. In de analyse-SOP van de Advia 120 worden afkortingen toegepast
die niet in deze SOP zijn verklaard.
Locatie Naam 2: Hematologie Gesproken met Naam, teamleider hematologie.
De resultaten van de interne kwaliteitscontrole van de verschillende systemen worden
onderling niet vergeleken, waardoor onbedoeld beduidende discrepanties kunnen ontstaan
tussen de gerapporteerde patiëntenresultaten.
Afw 16a-DEF/15/score 2 Een procedure voor het vergelijken van de interne kwaliteitscontrole van de
verschillende systemen ontbreekt.
Locatie Naam 1: sectie beenmerg
Gesproken met Naam, analist.
Er zijn twee monsterstromen binnen deze sectie, namelijk beenmergmateriaal afkomstig van
de afdeling hemato-oncologie en afwijkende monsters van de Advia 120. Doordat een
gespecialiseerd team werkzaam is op de verpleegafdeling verloopt de logistiek van de
beenmergpreparaten normaliter zeer goed. De beenmergpreparaten worden wekelijks in
aanwezigheid van de vakdeskundige beoordeeld door de hemato-oncologen. De
verantwoordelijke klinisch chemicus beoordeelt eveneens zoveel mogelijk de preparaten.
Alle vakdeskundigen van de sectie hebben een beenmergcursus gedaan aan de HLO van
Rotterdam.
Locatie Naam 2: sectie bloedtransfusie
Gesproken met Naam, hemovigilantiefunctionaris en Naam, functie.
De sectie ziet er verzorgd uit en de vakspecialisten komen betrokken over. De afdeling werkt
volgens de type en screen methode, waarbij voor uitgifte nog op een ABO-antagonisme wordt
gecontroleerd.
Tijdens kantooruren worden de typering van irregulaire antistoffen geautoriseerd door de
vakspecialisten of teamleider. Buiten kantooruren wordt dit onderzoek uitbesteed aan
Sanquin.
Voor zover kon worden nagegaan worden de richtlijnen van CBO-consensus goed nageleefd.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 21 van 36
Het percentage geretourneerde begeleidingsformulieren ligt ruim boven 95 %, maar wordt
negatief beïnvloed door de OK, waar hier slordiger mee omgegaan wordt.
Een punt van aandacht is dat in de procedure voor het uitgeven van ongekruist bloed niet is
vastgelegd en niet geregistreerd wordt dat de aanvrager de verantwoordelijkheid neemt voor
het toedienen van ongekruist donorbloed.
Afw 22-DEF/4.1/score 2 In de procedure voor het uitgeven van ongekruist bloed is niet vastgelegd dat
geregistreerd wordt dat de aanvrager de verantwoordelijkheid neemt voor het
toedienen van ongekruist donorbloed.
Er wordt actief een papieren archief bijgehouden dat als back-up fungeert bij computeruitval.
Mw. Naam is sinds een jaar eveneens hemovigilantiefunctionaris. Er is recent een begin
gemaakt met het trainen van verpleegkundigen, maar er zijn nog onvoldoende resultaten.
Er is een actieve transfusiecommissie, waarin de verantwoordelijk klinisch chemicus en de
hemovigilantiefunctionaris zitting hebben.
Locatie Naam 2: sectie semenanalyse/IUI
Gesproken met Naam, analist.
Het opwerken van semen vindt plaats in een aparte ruimte. Er wordt één opwerking per keer
gedaan. De wijze waarop de risicoanalyse voor het IUI-laboratorium is uitgevoerd verdient
een compliment. De afdeling werkt conform de richtlijn IUI. De registratie en archivering van
de benodigde informatie (zoals vrijgiftecertificaten van de opwerkmedia) is op orde, behalve
dan dat de archivering van deze documenten niet langer dan een jaar geborgd is.
Afw 23-DEF/11+IUI 6.2/score 3 De archivering van de benodigde informatie (zoals vrijgiftecertificaten van de
opwerkmedia) is niet langer dan een jaar geborgd. Dit is niet conform de betreffende
IUI richtlijn.
De groep analisten die bij de semenanalyse en opwerking betrokken zijn, hebben allen een
nascholingscursus gedaan (ESHRE).
Bij de uitvoering van de semenanalyse wordt echter geen gebruik gemaakt van de
kwaliteitscriteria van de WHO. Dit kan, in combinatie met het ontbreken van een interne
kwaliteitscontrole, de geleverde kwaliteit nadelig beïnvloeden. De resultaten van de externe
SKML-kwaliteitscontrole zijn evenwel goed. In de praktijk vindt de uitvoering van de
semenanalyses veelal conform de WHO-criteria plaats.
In de SOP worden referentiewaarden voor de motiliteit gehanteerd die gelden voor 37oC , in
plaats van kamertemperatuur, waarbij de analyse wordt uitgevoerd.
Afw 24-DEF/7.2/score 3 De gehanteerde referentiewaarden voor motiliteit in serum behoort bij 37
oC en niet bij
kamertemperatuur waarbij de analyse wordt uitgevoerd.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 22 van 36
Locatie Naam 1: sectie Immunochemie
Gesproken met Naam en Naam, vakspecialisten.
De aanwezige vakspecialisten gaven blijk van kennis van zaken.
Afw 16b-DEF/15/score 2
Bij de sectie Immunochemie is de wijze waarop de kwaliteitscontrole wordt
uitgevoerd en is ingepast in de beleidscyclus niet aantoonbaar operationeel.
De werkprocedures die worden gehanteerd zien er goed uit. Zo zijn er eenduidige afspraken
met de kinderartsen over de wijze waarop de allergietesten voor kinderen worden uitgevoerd.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 23 van 36
5.2 Bevindingen vakdeskundige: mevr. G. Hhhh, GHI
5.2.1 Algemeen
De audit verliep in een open en plezierige sfeer. De verschillende werkplekken van de
laboratoria zijn functioneel ingericht. De medewerkers met wie werd gesproken maakten allen
een uitermate ter zake kundige indruk, hadden affiniteit met het werk en kwamen collegiaal
en open over. Men is trots op het laboratorium. Het kwaliteitssysteem “leeft” onder de
medewerkers, getuige de betrokkenheid van de medewerkers waarmee gesproken werd.
5.2.2 Chemie
5.2.2.1 Apparatuur
Op locatie Naam 1 gesproken met Naam, vakspecialist chemie, Naam, analist en Naam,
vakspecialist. Op locatie Naam 2 gesproken met Naam, analist.
Kalibratie en onderhoud worden conform de voorschriften uitgevoerd. Lijsten worden
adequaat ingevuld en bijgehouden. Het document additioneel onderzoek (KHBH09-
BY/ADONDERZ) kon door één analist niet gelokaliseerd worden op de werkplek: de
betreffende persoon was echter bekend met de inhoud. Overigens blijken niet alle analisten
zich exact aan het betreffende document te houden: incidenteel veroorlooft men zich een
zekere vrijheid. Voorbeeld is het nabepalen van een kalium na 4,5 en 5 uur na afname, dat
sommige analisten wel bereid zijn te doen, hoewel sommigen daar voorwaarden aan
verbinden, zoals een moeilijk te prikken patiënt.
Afw 25-GHI/9.3/score 2 De procedure terzake additioneel onderzoek (KHBH09-BY/ADONDERZ) wordt niet
eenduidig door alle analisten nageleefd.
Behoudens de opmerking dat sommige formuleringen in de SOP’s concreter zouden kunnen
zijn (zie hiervoor ook het commentaar onder POCT) geeft de algemene opzet van de SOP’s
geen aanleiding tot wezenlijke opmerkingen.
De volgende kanttekeningen worden gemaakt:
Er wordt een onduidelijkheid gesignaleerd in de chemie-SOP’s (voorbeeld: calcium, kalium
in plasma 3.1.3, 10.1) omtrent het doorgeven van waarden: bij de signaleringslimieten wordt
vermeld, dat waarden conform de doorbellijst moeten worden doorgebeld, anderzijds mogen
resultaten niet worden doorgegeven als zij voorzien zijn van fout- of alarmcodes. Aan de hand
van een casus (hemolytische kalium van 6.2) werd bij de analisten gevraagd hoe zij
handelden. De antwoorden varieerden van “niet doorgeven”, tot “overleggen met de afdeling
en vragen om nieuw materiaal”. Het verdient aanbeveling om in toekomstige versies van de
SOP’s met dit soort problemen c.q. onduidelijkheden rekening te houden.
Afw 26-GHI/12/score 2 Het doorgeven van waarden bij signaleringslimieten vindt niet op eenduidige wijze
plaats.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 24 van 36
Het doorbellen van resultaten wordt overigens adequaat vastgelegd.
Ten aanzien van de traceerbaarheid van de referentiewaarden kon het “Regiobesluit Naam”
niet ter plaatse achterhaald worden. Hier is de auditor niet verder op in gegaan.
De analisten konden niet aangeven waarom een calcium van 1.4 mmol/l wél direct moet
worden doorgegeven (§3.1.3), terwijl een kalium van 2.2 mmol/l éérst moet worden over
gemeten in combinatie met een controlemonster. Eén analist vermoedde, dat dit met de
elektrodetechniek van de Dimension te maken had. De signaleringslimieten van de kalium
SOP verschilde van die van de bloedgassen, maar ter plaatse bleek de door de auditor
opgevraagde bloedgas SOP al vervangen door een nieuwe.
De SOP “Kreatinine in plasma” vermeldt onder type materiaal ook CAPD vloeistof, terwijl
dat toch een geheel verschillend materiaal is. Onder materiaalbehandeling staat vermeld dat
het materiaal in primaire buizen wordt aangeboden en géén voorbewerking ondergaat,
hetgeen niet opgaat voor CAPD vloeistof. De opmerking ADH onder afkortingen lijkt in deze
SOP niet geheel juist geplaatst en kan in een volgende versie verdwijnen. Het is gebruikelijk
om een aparte SOP (bijv. Kreatinine in overige vochten) te maken.
Afw 27-GHI/8.1/score 2 De SOP “Kreatinine in plasma” beschrijft ook de Kreatinine in CAPD vloeistof. DE
titel dekt niet de lading van de SOP.
Afw 28-GHI/7.2/score 2 Een validatiedocument voor de Kreatinine in CAPD kon niet overlegd worden.
De externe QC (Combi enquête algemene chemie) wordt adequaat afgehandeld en besproken.
Waar nodig wordt deze door de betrokkenen geagendeerd voor het vakinhoudelijk overleg.
Hiervan is een verslaglegging aanwezig.
De drie onderstaande zaken verdienen echter meer nadrukkelijk aandacht:
5.2.2.2 Interne QC De auditor kon in het KHB (m.n. hoofdstuk 15) niets terugvinden over de interne
kwaliteitscontrole.
Afw 29-GHI/15/score 3 KHB hoofdstuk 15 bevat geen informatie inzake interne kwaliteitscontroles.
In alle SOP’s (bijvoorbeeld Kalium in plasma §9.3.1) staat beschreven dat er “in overige
gevallen” (bij waarden tussen 2-3 SD) een notitie gemaakt moet worden (in het
computersysteem) en de uitvoerend vakinhoudelijk verantwoordelijke moet worden
gewaarschuwd. Er werden echter meerdere gele balken gezien, die aan dit criterium voldeden
en waar desondanks geen notitie gemaakt was. Dit werd ook op andere werkplekken (zie
onder, ook bij hematologie en bindingsanalyse) waargenomen en is dus een structureel
fenomeen. Waarschuwingen zijn in het geheel niet vastgelegd en controleerbaar.
Traceerbaarheid van acties is feitelijk niet mogelijk. Hetzelfde geldt voor de rode balken
buiten 3SD. Daarnaast wordt in SOP’s gesproken over “een evenwichtige verdeling van de
resultaten rond de ± 2SD grenzen”: dit is niet SMART genoeg geformuleerd. Beide zaken
dienen te worden opgepakt.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 25 van 36
Afw 16c-GHI/15/score 2
Ook bij de chemie is geconstateerd dat het beoordelen van interne kwaliteitscontroles
en het documenteren bij afwijkingen niet volgens de procedures worden uitgevoerd.
In de praktijk schenken de analisten hier nauwelijks aandacht aan. Een bijkomend probleem is
dat i.v.m. de afstemming tussen locaties de gehanteerde SD’s berekend zijn uit de vier
apparaten op twee locaties (zie onder). Hierdoor zijn de SD’s groter dan wanneer er per
apparaat gekeken wordt. Een 2SD afwijking zou op apparaatniveau een 3SD afwijking
kunnen zijn.
5.2.2.3 Afstemming tussen locaties
Voor de afstemming van de chemie resultaten tussen de beide Naam 1 en Naam 2 wordt
gebruik gemaakt van de interne kwaliteitscontrole. Op zich kan dat adequaat zijn. Nochtans
worden er een aantal onvolkomenheden geconstateerd die dringend verbetering behoeven.
Enerzijds wordt er door analisten al tamelijk vrijblijvend omgesprongen met de interne QC
(zie hierboven), anderzijds zijn de resultaten van de ene locatie niet in te zien door de andere
locatie. In principe worden de resultaten één keer per week visueel vergeleken door de
teamleiders en de vakspecialisten. Er zijn echter géén documenten waaruit blijkt dat dit één
keer per week gebeurd en waar het resultaat van deze vergelijkingen is vastgelegd, inclusief
acties. Er is géén beheerd document overlegbaar waarin de procedure éénduidig is vastgelegd.
Er bestaat slechts een historisch A4tje bij de KF, waarin de procedure kort benoemd wordt.
Afw 16d-GHI/15/score 2
Een procedure voor het vergelijken van de interne kwaliteitscontrole van de
verschillende systemen ontbreekt.
5.2.2.4 Interne audits - PDCA
De interne audits van de chemie in 2011 (nog voor de afzonderlijke locaties) en 2012 (voor de
gezamenlijke locaties) zijn doorgenomen. De conclusies zijn niet SMART geformuleerd,
terwijl er wel beoordelingen 3 en 4 gegeven zijn. Van een PDCA cyclus is geen sprake.
(Voorbeelden: In 2011 krijgt het apparaatlogboek van de Sigma een 3 op locatie Naam 2, is
dit niet bekeken op locatie Naam 1, en in 2012 (beide locaties) is dit niet (weer) bekeken.
Het documentenbeheer checklist bijlage krijgt in 2011 op beide locaties een 2 resp. 3 als
oordeel, en in 2012 (beide locaties) een 3. Het is volstrekt niet duidelijk of er in de
tussenliggende periode daadwerkelijk actie ondernomen is).
De conclusies van de interne auditoren worden op het niveau van de KF vertaald in acties.
Deze zijn gemeld in de lijst “actie en verbeterpunten 2011”, resp. “2012”. Deze lijsten zijn
geïntroduceerd t.b.v. de voorbereidingen op de aanstaande CCKL audit. Nochtans bestaat de
lijst uit een opsomming van uit te voeren activiteiten, zonder dat benoemd is wie de
activiteiten uitvoert en wat het tijdspad van de verbeteracties is. De traceerbaarheid van de
acties blijft dus feitelijk niet mogelijk. Door de ingewikkelde structuur is de betrokkenheid
van de analisten bij dit onderwerp beperkt.
Daarnaast zijn er weinig interne auditoren. Hier wordt inmiddels al een bescheiden
verbeterslag gemaakt door analisten (intern) te scholen.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 26 van 36
5.2.3 Decentrale apparatuur
Voor de bloedgassen werd op locatie Naam 1 gesproken met Naam, IC verpleegkundige; op
locatie Naam 2 werd kort gesproken met twee aanwezige IC verpleegkundigen. Vanuit het
laboratorium was Naam, vakspecialist, gesprekspartner. Voor de bloedsuikermeters werd
gesproken met Naam en verpleegkundigen van de afdeling Interne.
De POCT apparatuur in het Naam ziekenhuis is op te splitsen in twee technieken: de bloedgas
apparatuur op de beide ICU’s en de bloedsuikermeters op diverse afdelingen. De bloedgas
apparatuur werd getoetst op beide locaties; de bloedsuikermeters op de afdeling Interne van
locatie Naam 1.
Het valt op dat in het KHB het onderwerp POCT slechts marginaal wordt benoemd in
hoofdstuk 3.2 (methoden, technieken en aanvragers). In de hoofdstukken 6.3 (beheer, gebruik
en onderhoud van goederen), 10 (behandeling en analyse van lichaamsmateriaal) en 11
(vastlegging van onderzoekgegevens) wordt de POCT in het geheel niet genoemd. In de
vragenlijst is vraag 6.3b betreffende bevoegdheid tot gebruik en beheer van POCT apparatuur
met ja beantwoord, waarbij verwezen wordt naar het (niet nader gespecificeerde)
projectenoverzicht (zie afw 2). In het document “Overzicht projecten m.b.t. aanvraag
accreditatie” (KHB-BY/OV-PRO-ACC) kon auditor geen verwijzing terugvinden.
Tijdens de (uitgebreide) inspectie van de POCT werkplekken en apparatuur werden de
volgende constateringen c.q. waarnemingen gedaan:
- Er is geen overkoepelende procedure SOP voor POCT waarin procedures, taken,
bevoegdheden en verantwoordelijkheden éénduidig zijn vastgelegd. Er is weliswaar een
SOP “procedure uitvoering decentrale bloedglucosemeting”, maar daar staat onder §6.2
(bevoegdheden) vermeld dat in voorkomende gevallen “functionaris” (en dus niet
gedefinieerd naar functies die vermeld zijn in de SOP) bevoegd is af te wijken van de
beschreven procedure. Daardoor wordt de zeggingskracht van de hele procedure SOP
inherent onderuit gehaald.
- Handelingen in de procedure SOP’s (en overigens ook in andere SOP’s, zie de opmerking
onder chemie) zijn daarnaast niet altijd even concreet c.q. SMART beschreven. Zo staat in
de bloedgas SOP: “Meng de spuit zeer grondig”, terwijl de mondelinge instructie is dat de
spuit tussen de handen heen en weer gerold wordt. Andere voorbeelden van
onduidelijkheden zijn: “zo snel als mogelijk” en “aanwezigheid van onaanvaardbare
viezigheid”.
- Resultaten van glucosemetingen worden niet ingevoerd in het LIS.
- Op het laboratorium is geen overzichtslijst van meters op de afdelingen.
- Volgens het laboratorium worden medewerkers van afdelingen wél getraind dan wel
ingewerkt, maar niet periodiek getoetst. Nascholing wordt door het laboratorium niet
structureel aangeboden. Bij navraag bij drie verpleegkundigen in de koffiekamer van de
verpleegafdeling A7 bleek dat geen van de drie aanwezigen instructies hebben gehad,
maar aan “zelfeducatie” hebben gedaan. Zij gebruikten de meter vaak en zij wisten precies
hoe te handelen (“eerst 6 cijfertjes ingeven, doet er niet toe welke, en dan acht….. en dan
kun je meten”). Een broeder die recent afkomstig was uit het ziekenhuis kende de meter
vanuit die locatie en verbaasde zich over het feit dat er geen nascholing gegeven werd.
Ook hij was niet ingewerkt, maar beschikte nog over de kennis vanuit de vorige werkplek.
- Het onderhoud van de bloedgas apparatuur op de afdeling wordt adequaat uitgevoerd door
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 27 van 36
het laboratorium. Onderhoudslijsten en voorraad waren in orde.
- Meldingen van de ICU’s aan het laboratorium (bijvoorbeeld van storingen) worden
nergens geregistreerd door het lab maar “pragmatisch direct opgelost”.
- Er is géén actuele lijst van gebruikers van de apparatuur. Weliswaar is er een lijst van
personen, die ooit inwerkinstructies ontvangen hebben, maar deze wordt niet geschoond.
Medewerkers kúnnen bijvoorbeeld het ziekenhuis al verlaten hebben.
- De bloedgas apparatuur is i.t.t. de glucosemeters (in principe) afgeschermd middels
usernummers: er zouden alleen bevoegde personen op mogen werken. Toch blijkt niet
ingewerkt verplegend personeel de apparatuur te bedienen: de verpleegkundige meldde
onder een ander usernummer te werken. Zij wist niet van de mogelijkheid tot inwerken,
omdat zij slechts zéér incidenteel op de betreffende locatie werkzaam was.
- Oudere generaties lotnummers van strips en de periodes waarin deze gebruikt zijn, zijn
niet te traceren.
In essentie is er thans sprake van “puntoplossingen”, vanuit een (terechte) laboratoriumvisie
dat de behoefte aan POCT bij de klant gehonoreerd dient te worden. Procedures, taken,
bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn niet altijd even duidelijk: het laboratorium
controleert bijvoorbeeld wél de glucosemeters, maar níet de gebruikers. Geconstateerd wordt
dat de POCT activiteiten niet state of the art zijn en (nog) niet conform het niveau van het lab.
Afw 30-GHI/3.2+6.1/score 3 POCT activiteiten zijn niet aantoonbaar in het kwaliteitssysteem geborgd.
De auditor twijfelt op geen enkele wijze aan de vakkennis, de inzet en de betrokkenheid van
het POCT team. Het laboratorium is zich bewust van de beperkingen van de huidige situatie
rond de POCT. Uit overleg met collega Naam werd duidelijk, dat het laboratorium de
problematiek volledig onderkent en middels een door de RvB geaccordeerd bedrijfsplan op
zeer korte termijn acties zal ondernemen waarin de voortrekkersrol van het laboratorium op
duidelijke wijze naar voren komt. Een POCT netwerk met monitoring op afstand is absoluut
noodzakelijk om in deze setting state of the art POCT te kunnen uitvoeren.
5.2.4 Rialab
De werkplek is visueel beoordeeld in aanwezigheid van Naam. De werkplek wordt nog
slechts beperkt gebruikt en maakt een nette indruk. De veegproeven zijn vervangen door een
directe meting op locatie. De locaties zijn benoemd in een invulformulier. De metingen
worden consequent uitgevoerd en adequaat gelogd. Eventuele afwijkingen worden nader
bestudeerd en adequaat afgehandeld. Er werden geen wezenlijke afwijkingen geconstateerd.
Documenten zijn niet nader bestudeerd.
5.2.5 Algemene en overige zaken
De overige chromatografie is door tijdgebrek niet bezocht.
Ten aanzien van de jaargesprekken gaven alle medewerkers, aan wie de vraag gesteld werd,
aan tenminste eenmaal per jaar een functioneringsgesprek te krijgen met de leidinggevende.
Opvallend was, dat iedereen positief oordeelde over de gesprekken: men vond dat men daar
zijn wensen voldoende duidelijk kon aangeven.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 28 van 36
Ten aanzien van de validatierapporten dient een algemene kritische opmerking gemaakt te
worden: de indruk bestaat dat er ten tijde van de fusie nog niet eenduidig met een vast format
voor validatie gewerkt werd; ook is het niet geheel duidelijk of validatiecriteria door de
laboratoriumleiding voldoende eenduidig gehanteerd werden c.q. worden. Zeer recente
validatierapporten (bijv. Fe bepaling) zijn aanzienlijk beter van kwaliteit, in tegenstelling tot
bijvoorbeeld de validatieprocedure voor de overgang van glazen afnamebuizen naar plastic
afnamebuizen voor de chemie: hier is (in december 2006) slechts een door de klinisch
chemicus doorgestuurde mail zonder enig commentaar of schriftelijke goedkeuring bekend bij
de KF. De mail is afkomstig van een hoofdanalist uit een ander ziekenhuis, waar met totaal
verschillende apparatuur (en dus monsterhandling) werd gewerkt.
Afw 31-GHI/7.2/score 2 De validatie voor de overgang van glazen afnamebuizen naar plastic afnamebuizen is
niet aantoonbaar geborgd voor de eigen situatie.
Afw 32-GHI/7.2/score 2 Een eenduidige procedure voor het opstellen van validatierapporten ontbreekt.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 29 van 36
5.3 Bevindingen vakdeskundige: J. Kkkk, JKL
De medewerkers benaderen de patiënten vriendelijk en voeren de handelingen correct uit. Er
wordt niet ontsmet met alcohol behalve als men te maken heeft met oncologiepatiënten. Dit
weet men echter niet altijd. De medewerkers werken locatieoverstijgend en dit is ook te zien
in de identieke methodiek van werken op beide locaties.
In enkele documenten zijn wijzigingen aangebracht die niet voorzien zijn van een datum en
paraaf en er zitten documenten in de Verzendmap origineel die dateren uit 2006 en geen
functie meer hebben (FAPP 05-12-06 en turflijst ENA/ANA 12-06-06).
Afw 33-JKL/8.1/score 2 Er is documentatie aangetroffen met wijzigingen zonder autorisatiekenmerken.
5.3.1 Prikpoli Naam 1
Gesproken met mevr. Naam.
De prikpoli is ordelijk en praktisch is ingericht, waarbij de materialen in orde zijn bevonden.
Bij de balie wordt vanaf april bijgehouden d.m.v. een turflijst hoeveel patiënten tussen 7.30 en
12.00 uur de prikpoli bezoeken. Het doel zou zijn om een beeld te krijgen hoe en of er
efficiënter gewerkt kon worden. Geen van de medewerkers kon aangeven wat er mee was
gebeurd en hoe lang deze gegevens nog bijgehouden moeten worden en werd verwezen naar
de op vakantie zijnde teamleider.
Mw. Naam is sinds 1 jaar werkzaam op de prikpoli en was naar haar zeggen goed en secuur
ingewerkt, waarbij ze 1 week intensief begeleid was. Er is een inwerkmap voor nieuwe
medewerkers, maar deze is alleen via de teamleider in te zien. De technische afnamen werden
correct uitgevoerd. Er is getoond in DKS wat de afspraken zijn betreffende de
afnamevolgorde van een PFA. Hierin is ze, op aangeven van een ervaren medewerker, van het
voorschrift afgeweken en heeft eerst een gele buis afgenomen i.p.v. een rode buis.
Afw 34-JKL/9.3/score 2
Bij de bloedafname voor een PFA is de afnamevolgorde niet volgens de procedure
PFA uitgevoerd.
Kort op de verpleegafdeling meegekeken naar de afnamen, hier zijn geen opmerkingen over.
5.3.2 Ontvangst lab
Gesproken met Naam, functie en Naam, functie.
Bij de werkplek ontvangst staan een aantal centrifuges die allen precies hetzelfde zijn
ingesteld. Zowel de chemie als de stollingsbuizen worden 10 minuten met dezelfde snelheid
afgedraaid. Voor de stollingsonderzoeken dient men echter 15 minuten te centrifugeren bij
minimaal 2.500xg, ongeremd en bij kamertemperatuur.
Afw 35-JKL/9.3/score 2
Voor de stollingsonderzoeken worden de afnamebuizen niet conform de iegen
procedure gecentrifugeerd.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 30 van 36
Er is een cito centrifuge in gebruik welke een foutieve instelling heeft. Ter plekke is de
centrifuge bijgesteld van 1800RCF naar 2300RCF.
De resultaten van derden worden in het LIS ingevoerd door een vakspecialist. Dit gebeurt als
laatste stap in het proces nadat een autorisatie van de klinisch chemicus heeft plaats gevonden.
Door deze volgorde zit echter geen controle op de handmatige invoer van de resultaten.
Afw 36-JKL/11/score 2
Bij het handmatig invoeren van reeds door de klinisch chemicus geautoriseerde
resultaten van derden ontbreekt een tweede controle.
Bij de administratie worden de prikroutes voor de volgende dag klaar gemaakt en wordt er
een lijst uitgeprint met tevens de indicatieve tijdstippen waarop een medewerker bij een
patiënt aan huis komt. Dit is zeer klantvriendelijk. Ook het faxen van onvolledige uitslagen
(indien er nog testen openstaan die op een andere dag gemeten worden) naar de huisartsen is
erg service gericht.
De patiënten die thuis geprikt worden zijn veelal oncologie patiënten. Er is geen beleid hoe
om te gaan met materiaal van een cytostaticapatiënt.
Afw 37-JKL/9.3/score 2 Er is geen beleid inzake omgang met materiaal van cytostaticapatiënten.
5.3.3 Locatie Naam 2
Bij de verzending van materialen van locatie Naam 2 naar locatie Naam 1 is niet duidelijk hoe
lang materiaal onderweg is. Er ligt een keurige lijst waarop afgetekend wordt wanneer men
vertrekt, maar op welk tijdstip de materialen aankomen wordt nergens genoteerd. De afstand
is niet groot, maar er kan altijd een calamiteit plaatsvinden onderweg.
Afw 38-JKL/9.4/score 2
Adequate verzendregistratie van patiëntenmateriaal tussen beide locaties is niet
geborgd.
5.3.4 Prikpoli Naam 2
De prikpoli Naam 2 biedt weinig privacy voor de patiënten. Gelet op de ontwikkelingen i.v.m.
de nieuwbouw wordt er verder geen aparte afwijking aan toebedeeld, maar het vereist wel
aandacht bij de nieuwbouw.
De patiënten worden noch mondeling, noch schriftelijk gewezen op mogelijk nader gebruik
van het afgenomen lichaamsmateriaal.
Afw 39-JKL/10.6/score 3
Er is geen voorlichting aan patiënten op nader gebruik van het afgenomen
lichaamsmateriaal.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 31 van 36
5.3.5 Prikaccidenten
De medewerkers wisten te vertellen dat men zich na een prikaccident diende te melden bij de
SEH. Om na te gaan hoe dit in het systeem is opgenomen is gevraagd om in DKS het
prikaccidenten protocol op te zoeken. Dit ging erg moeizaam wat mede te maken met het feit
dat in DKS alleen het protocol als titel staat en er via een hyperlink verwezen wordt naar het
document. Deze hyperlinks werken echter niet. Via het intranet is het protocol prikaccidenten
opgezocht en is uitgekomen bij een protocol dat zo uitgebreid is, dat het geruime tijd in beslag
neemt voordat men weet wat te doen bij een prikaccident.
Afw 40-JKL/9.3/score 2
De functionaliteit van de procedure prikaccident is voldoet niet voor medewerkers.
5.3.6 Inwerken nieuwe medewerkers
Zowel op de locatie Naam 1 als de locatie Naam 2 werden nieuwe medewerkers ingewerkt.
Het protocol inwerken was niet aanwezig, dat was bij de teamleider en deze was 5 weken op
vakantie. Voor de medewerkers betekende dit dat zij alleen maar onder begeleiding bloed
mochten afnemen en andere werkzaamheden uitvoeren. Eén van de medewerkers had in haar
vorige baan ook al bloed afgenomen. Het overdragen van verantwoordelijkheden ofwel
vervanging van functie was hier noodzakelijk geweest.
Afw 41-JKL/4.4/score 2
De procedure inwerken was niet voorhanden tijdens de inwerkperiode van nieuwe
collegae.
5.3.7 Decentrale aanvragen
De aanvragen worden decentraal gedaan en hierdoor loopt men het risico dat materiaal niet
geleverd wordt. Het ontbreken van materiaal wordt op een later tijdstip gesignaleerd in LIS en
als rapportage wordt dan hetzij de code MV (monster vervallen) ofwel niet ontvangen
ingevoerd. Hier zijn geen eenduidige afspraken over gemaakt.
5.3.8 Trials
Er zijn 25 actieve trials en de vakspecialist chemie is verantwoordelijk voor het opstellen van
de protocollen en tevens het verwerken en verzenden van de materialen. De diepvries waarin
het trialmateriaal wordt opgeslagen heeft buiten de reguliere registratie van het
temperatuurbewakingssysteem een akoestisch alarm en tevens bestaat de mogelijkheid om
gebruik te maken van een andere diepvries. De afspraak is dat de vakspecialist 1 dag per week
ingepland wordt voor werkzaamheden i.v.m. trials, echter vanwege andere drukke
werkzaamheden is deze planningsruimte er niet frequent.
Afw 42-JKL/9.5/score 2
Interne afspraken inzake planning werkzaamheden trials worden niet nagekomen.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 32 van 36
6. Bevindingen betreffende intercollegiale toetsing
Gesproken met Naam, functie en Naam, functie.
De heer Naam onderschrijft duidelijk het belang van de accreditatie van de Afdeling
Medische Laboratoria (AML). Het jaarplan 2012 van het AML, gebaseerd op het
meerjarenplan van het ziekenhuis, is afgestemd met en geaccordeerd door de
ziekenhuisdirectie. Expliciet worden in het kader van de zorg voor patiënten genoemd het
door de directie onderschreven en gewaardeerde POCT beleidsplan van de afdeling KC en de
initiatieven terzake het thuisprikken van oncologie en reumatologie patiënten. In de
nieuwbouw, die zal leiden tot de fysieke integratie van de ziekenhuizen locaties Naam 1 en
Naam 2, zal de afdeling KC een centrale plaats krijgen. Dit zal mede bijdragen aan de
verhoging van de doelmatigheid van de laboratoriumprocessen en de samenwerking met de
andere laboratoria.
Vanuit de positie van de aanvragers wijst de heer Naam als voorzitter van de medische staf op
de prettige en constructieve samenwerking met de afdeling KC. De heer Naam, medisch
manager van de afdeling KC, participeert regelmatig in patiëntbesprekingen.
Het doorbellen van afwijkende uitslagen is adequaat. De afdelingsleiding van het AML heeft
regelmatig overleg met de clinici en neemt daarin geen defensieve maar juist een proactieve
houding aan: inspirerend en meedenkend. Als kenmerkend voorbeeld wordt genoemd het
invoeren van de avondpoli na één gesprek hierover.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 33 van 36
7. Toelichting
7.1 Toelichting scores
Score 1 geen afwijkingen geconstateerd. Deze score wordt niet in het rapport
vermeld, maar alleen in de overzichttabel.
Score 2 afwijking die op lange termijn negatief effect heeft op functioneren
van het kwaliteitssysteem.
Score 3 afwijking die negatief effect heeft op de vakbekwaamheid en/of het
kwaliteitssysteem.
Verzamelscore 3 afwijking die bestaat uit meerdere vergelijkbare afwijkingen die
individueel een score 2 hebben, maar gezamenlijk als een score 3
wordt beoordeeld.
Score 4 afwijking die onmiddellijk en kritiek effect heeft op de
vakbekwaamheid en/of het kwaliteitssysteem.
De gevonden afwijkingen zijn in de lopende tekst van het rapport opgenomen en worden
doorgenummerd. De vermelding is als volgt:
Afw 25-ABC/9.1/score 2
Afwijkingnummer 25 is geconstateerd door auditor ABC,
heeft betrekking op norm 9.1 uit de CCKL Praktijkrichtlijn
en heeft een score 2.
7.2 Toelichting voorlopig rapport, verbetermaatregelen (CoM en PvA)
Het laboratorium dient aantoonbare corrigerende maatregelen (CoM) te nemen voor alle
geconstateerde afwijkingen met (verzamel)scores 3 conform de 4-O systematiek. De 4-O’s
staan voor: Oorzaak, Omvang, Oplossing en Operationaliteit. Deze systematiek geldt voor
het aantoonbaar sluiten van de afwijkingen en dient gelegitimeerd te worden met
onderbouwende documentatie. Voor de verzamelscore 3 dient hiernaast een aantal scores 2
aantoonbaar te zijn opgelost (met onderbouwende documentatie). De overige scores 2 van de
verzamelscore dienen in zijn geheel binnen een termijn van een jaar te zijn afgerond.
Daarnaast dient een Plan van Aanpak (PvA) opgesteld te worden voor geconstateerde
afwijkingen met scores 2.
De termijn voor het inleveren van de CoM met onderbouwende documentatie en het PvA is
twee maanden bij een herbeoordeling na ontvangst van dit rapport. Bij een score 4 kan een
afwijkende termijn gelden. Deze wordt door de teamleider vastgesteld.
RvA/CCKL levert per e-mail een CoM sjabloon voor de scores 3 en een PvA sjabloon voor
de scores 2 aan, welke gebruikt dienen te worden.
Het auditteam beoordeelt de CoM en het PvA in samenwerking met RvA/CCKL. Indien de
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 34 van 36
teamleider en RvA/CCKL niet akkoord gaan met de wijze waarop invulling is gegeven aan
afwijkingen kan er om aanvullende maatregelen, informatie en documentatie worden
gevraagd.
Het beoordeelde laboratorium kan eventueel reageren op redactionele onjuistheden in de
voorlopige versie van het rapport.
Deze reactie dient opgenomen te worden in een begeleidende brief bij het CoM en PvA.
Over de afwijkingen vindt uitdrukkelijk geen discussie plaats; deze zijn definitief.
RvA/CCKL beslist uiteindelijk over de acceptatie van de eventuele redactionele wijzigingen
en maakt het definitieve rapport.
7.3 Toelichting definitief rapport en voordracht accreditatie
Als de teamleider en RvA/CCKL van mening zijn dat de CoM voor de afwijkingen met
(verzamel)score 3 en score 4 zijn opgeheven en het PvA voor de scores 2 als voldoende is
beoordeeld, draagt RvA/CCKL het laboratorium voor aan de Commissie Accreditaties voor
advies over toekenning van de verlenging van de accreditatie. Daarna vindt besluitvorming
plaats door de directeur van de RvA.
De goedgekeurde CoM en het goedgekeurde PvA worden als bijlagen bij het definitieve
rapport gevoegd.
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 35 van 36
Annex 1 Opgevraagde documenten
Dr. A. Bbbb, teamleider
Doc. Nr. Titel
P-007
D006
D003
Scholing medewerkers
procedure privacyregeling
Jaargesprek
Dr. D. Eeee, vakdeskundige
Doc. Nr. Titel
A-1001
A-1002
A-4003
A-4004
P-005
P-007
P-008
P-001
T-007
T-002
PR02
Kleihauertest
Lupus anticoagulans
Antistofidentificatie liss-coombs 37C
Lymfocyten subsets (BAL)
Autorisatieniveaus
Labonderzoek bij verdenking bloedingsneiging
Scholing van medewerkers
Facs Canto
PFA-100
Anemie protocol
Afwijkingen bij bloedgroepen
Dr. G. Hhhh, vakdeskundige
Doc. Nr. Titel
P-010
P-011
P-012
Bepaling van x
Bepaling van Y
Bepaling van Z
Mevr. J. Kkkk, vakdeskundige
Doc. Nr. Titel
P-010
P-011
P-012
Bepaling van x
Bepaling van Y
Bepaling van Z
Rapport : R000, 2012 B02 HER voorbeeldrapport Paraaf :
Datum : november 2012 Pagina : 36 van 36
Annex 2 Programma van de auditdag
Tijd Auditoren Lab/TD Onderwerp Norm
08.30-09.00 TL,VK,AS Hoofd(en)
KF
GHn
Openingsgesprek
Aansluitende een korte rondleiding over het laboratorium
09.00-12.00 TL, AS Hoofd, P&O,
TD, ICT
Beleid, Managementreview
Werkterrein, uitbesteding, wetenschappelijk onderzoek
Personeel en Organisatie, opleidingskwalificaties
Voorzieningen, veiligheid
Goederen en apparatuur
Validatie, automatisering
1, 2, 15
3
4
5
6
7
09.00-12.00 VK Analisten Analysegang, rapportage
Rondzendingen
Validatie
9, 10, 11,12
15
7
09.00-12.00 VK FNT Doseeradviseur
Trainer
Zelfmanagement
Bezoek prikpost
Gegevens verzamelen
Werkwijze trombosedienst
Zelfmanagement
16, 17,
18
09.00-12.00 VK Analisten Bezoek prikposten, monsterverwerking, verdeelruimte 9 en 10
12.00-13.00 TL,VK,AS Teamoverleg + Lunch
13.00-13.30 TL,AS RvB
Aanvrager(s)
Samenwerking met andere disciplines e.a. zaken 3 en 15
13.30-15.30 TL,AS KF Opstellen voorschriften/archivering
Klachtenafhandeling
Interne audits
8 en 13
14
15
13.00-15.30 VK Analisten Analysegang, rapportage
Rondzendingen
Validatie
9, 10, 11,12
15
7
13.00-15.30 VK FNT Doseeradviseur
Doseerarts
Medisch leider
doseren
Werkwijze trombosedienst
16, 17
16,17,18,19
15.30-16.30 TL,VK,AS Voorbereiding eindgesprek
16.30-17.00 TL,VK,AS Hoofd(en)
KF
GHn
Eindgesprek
GHn Groepshoofden
KF Kwaliteitsfunctionaris