PP4 - 17 september: Kerk en leger
99
Kerk en leger in Latijns-Amerika Augusto Pinochet Fidel Castro Miguel Obando Bravo Oscar Romero Columbus, 1492
-
Upload
leiden-university -
Category
Education
-
view
45 -
download
3
description
Inleiding moderne geschiedenis 1
Transcript of PP4 - 17 september: Kerk en leger
Kerk en leger in Latijns-Amerika
Augusto Pinochet Fidel Castro
Miguel Obando Bravo Oscar Romero Columbus, 1492
Ontdekking van Amerika: 12 oktober 1492. Aanvang van een religieuze-militaire koloniale onderneming op de Nieuwe Wereld
Kerk en koloniale orde
Bekering Indianen
Bescherming van de Indianen
Bartolomé de las Casas
Cooperatie militairen-kerk
Argentijnse junta, 1976
Optie voor de mensenrechten
Cardinaal Raúl Silva Henríquez, Chili
Van gewapende Caudillo militias tot de oprichting van Professionele legers in 1de
laat-19e eeuws Latijns-Amerika
19e eeuws militair Caudillismo
Rafael Carrera. Hij leidde
Guatemala in de periode
1844-1865.
Juan José de Rosas. Hij
leidde Argentina in de
periode 1829-1852.
Mariano Melgarejo. Hij
leidde Bolivia in de
periode 1864-1871.
Venezollanze Caudillos, 1830-1870
José Tomás Boves José Antonio Páez
José Tadeo Monagas Ezequiel Zamora Joaquín Crespo
Buitenlandse militaire Missies en het ‘oud professionalisme’: de
Duitse en Franse invloeden
Emil Körner en de ‘Pruisen-isering’ van het Chileens leger
De Franse militaire missie in Peru
De Koude Oorlog en het ‘Nieuwe Professionalisme’
De strijdkrachten als ‘Supra-Nationale’ entiteit
Na de tweede wereldoorlog werden diverse militaire doctrines uit de Verenigde Staten (explicit anticommunisme en de principes van de koude oorlog) door de Latijns-Amerikaanse legers aangenomen.
Deels uit opportunistische overwegingen: de Latijns-Amerikaanse legers ontvingen veel militair materiaal vanuit de Verenigde Staten (dat niet meer nodig was na het einde van de Tweede Wereld oorlog).
Professionalisering van de Militaire Academiën: de militaire leiders leerden ‘maatschappelijke rol’ te vervullen.
Terwijl het ‘oude professionalisme’ riep de militairen ver van de politiek te blijven, het ‘Nieuwe Professionalisme’ presenteerde de strijdkrachten als de ‘Beschermers’ van de natie.
De totstandkoming van militaire regeringen werd niet langer gezien als een ‘aberratie’, maar soms als een noodzaak om de koers van de nationale ontwikkeling te corrigeren.
De Strijdkrachten aan de macht: jaren 1960s en 1970s
Na de Cubaanse revolutie (1959), vele Latijns-Amerikaanse legers vingen de strijd aan tegen Linkse guerrilla-groeperingen.
De militairen raaakten op deze manier steeds meer betrokken met de nationale politieke processen.
Gedurend de jaren 1960s en 1970s waren de meeste Latijns-Amerikaanse landen (met de uitzondering van Mexico, Costa Rica, Colombia en Venezuela) geregeerd door militaire regimes.
De ‘Doctrine van de Nationale Veiligheid’: doel de ‘interne vijand’ te elimineren (linkse activisten, vakbondsleiders, politici, intellectuelen, studenten e.d.).
Grove schending van de mensenrechten; poging tot legitimatie: ‘noodzakelijk om de natie te redden’.
La Escuela de las Américas, Panama Canal Zone
Fort Gulick, Panama Canal Zone
La Escuela de las Américas, Panama Canal Zone
Latin Amerikaanse officiers volgen cursussen in
de Escuela de las Américas, Panama Canal Zone
Operación Condor
Operación Condor
Het ‘Linkse’ leger: de Progresista and Desarrollista
traditie
‘La izquierda militar’ in Latijns-Amerika
• Er is een lange traditie van progressieve politieke betrokkenheid
afkomstig van een deel van het leger.
• De zogenaamde 'sector progresistas'. Hun ideologische
oriëntatie is niet altijd duidelijk.
• Soms, populistisch, soms nationalistisch, soms gewoon
desarrollista (ze willen 'ontwikkeling' bereiken in hun land).
• Soms, zijn ze echt socialistisch georiënteerd (of een combinatie
van al die stromingen).
• ‘La izquierda militar’ vertegenwoordigt meestal een kleine sector
binnen de strijdkrachten.
Links en de strijdkrachten
Kolonel Jacobo Arbenz, Minister van Defensie (1944-1951); President of
Guatemala (1951-1955).
‘De Peruviaanse Revolutie, 1968-1975
GENERAAL JUAN VELASCO ALVARADO
Ecuadoriaanse Militaire regering: Generaal Guillermo Rodríguez Lara
(1972-1976)
Koronel Lucio Gutiérrez, Ecuador
Civiele-Militaire Junta, januari 2000 januari 2003 - April 2005
Hugo Chávez en het Venezolaans Leger
Nicolás Maduro: heeft hij het leger onder controle?
Extreem Rechts en het leger: de Para-Militaire doodeskaders
Het leger en de Para-Militaire Eskaders
Roberto D’Aubuisson, ‘Escuadrones de la Muerte’.
Burgeroorlog in El Salvador, 1978-1992.
Para-Militarisme in Colombia
Leden van de Para-Militaire groep ‘Auto Defensas Unidas de
Colombia’. Ze voeren een ‘vuile oorlog’ tegen de Guerrilla-
bewegingen.
Leven zonder leger:
De Costa-Ricanen
Costa Rica en de afschaffing van het leger
President José Figueres slaat een muur van een kazerne kapot, 1 december 1948,
De Contra-oorlog en de toenemende militarisering van Costa Rica
Contra-oorlog tegen de Sandinista regering in Nicaragua, gelanceerd vanuit
Hondurees en Costa-Ricaans grondgebied.
Toenemende spanningen met Nicaragua
Grensconflicten rondom de San Juan-rivier
Re-militarisering van Costa Rica?
De nieuwe taken van het Leger
na het democratisch herstel
Het leger sinds de democratisering
Graduele aanname van meer democratisch georiënteerde doctrines (met inbegrip van eerbiediging van de mensenrechten).
Wat te doen met de strijdkrachten?
Van de strijd tegen drugs tot internationale vredesmissies.
De 'witte boeken' van defensie: opbouw van een nationale ‘Security Community’.
Het Braziliaans leger en de ‘Pacificatie’
van de Favelas
Het Braziliaans leger en de ‘Pacificatie’
van de Favelas
Het Braziliaans leger en de ‘Pacificatie’
van de Favelas
Het Braziliaans leger en de ‘Pacificatie’
van de Favelas
Het Mexicaans leger vs de Drugskartels
Mexicaanse marine vs de Drugskartels
‘The most wanted man’ van Mexico, ‘Chapo’ Guzmán, leider van de ‘Sinaloa kartel’,
gearresteerd door de Mexicaanse marine op 22 Februari 2014.
Mexicaanse marine vs de Drugskartels
De ‘Witte Boeken’ van defensie:
Civiele-Militaire samenwerking
Civiele-Militaire samenwerking: De Witte Boeken van Defensie
De ‘Militaire Diplomatie’
Chileens humanitaire Missie in Haiti
De Rooms-Katholieke kerk
in Latijns-Amerika
De impact van de benoeming van Paus Franciscus in Latijns-Amerika
Rome, 13 Maart 2013
De kerk als pilaar van de Latijns-Amerikaanse samenleving
Mexico-stad
Kerk en de Spaanse cultuur
Iglesia de la Merced, Granada (Nicaragua)
Kerk en de Spaanse cultuur
Iglesia de San Francisco, Quito (Ecuador)
Religieuze kunst
Cuzco school, Peru
De bouw van kerken op pre-Spaanse tempels
Iglesia de Santiago de Tatlelolco, Mexico
Universidad de San Marcos (Lima)
Opgericht in 1551
Onderwijs en Religie
Real en Pontificia universiteiten
Theologie als basisdiscipline
Vorming kerkelijke en bestuurlijk kader
Tegenwoordig: Universidades Católicas top-universiteiten
De orde der Jezuïeten staat binnen de staat?
1767 : Jezuieten uit Latijns-Amerika verdreven
Kerk en ‘Nation-Building’
gedurende de 19de eeuw
De uitroeping van de onafhankelijkheid van Peru
28 juli 1821
Conservatieven versus Liberalen: De rol van de kerk in de samenleving
Conservatieven :
• Vertegenwoordigers van de Criollo elite met sterke banden met het oude
koloniale regime.
• Bescherming van de Spaanse culturele en juridische erfenis.
• Bescherming van de positie/rol van de katholieke kerk (voor religieuze
onderwijs als monopolie van kerk).
Liberalen:
• Voor scheiding tussen staat en kerk.
• Anti-clericaal. Reductie rol van de kerk in onderwijs. Oprichten van
publieke scholen en universiteiten.
• Voor civiele huwelijken, civiele registers, tegen religieuze kerkhoven.
Maagden als moeders van de naties
Virgen del Carmen, Patrona van Chile Virgen de Luján, Patrona van Argentinië
LA VIRGEN DE GUADALUPE
De Katholieke Kerk in
Revolutionair Mexico (1910 - )
De Katholieke kerk in Revolutionair Mexico
De Mexicaanse revolutie (1910) was openlijk anti-clericaal.
De grondwet van 1917 elimineerde de meeste rechten van de Katholieke kerk.
Artikel 24 verbod publieke kerkelijke activiteiten buiten de kerkelijke gebouwen.
In 1926 President Calles voerde nieuwe wetten in die de invloed van de kerk nog verder beperkte.
Muurschilderij van Diego de Rivera
De Cristero oorlog in Mexico, 1926-1929
In 1926 Katholieke groeperingen
organiseerden een gewapende
opstand tegen de regering,
nadat President Calles nieuwe
restricties voor de Katholieke
kerk had ingevoerd.
Ze noemen zichzelf ‘Cristeros’,
en vochten in de naam van
‘Cristo Rey’.
De opstand is door het
regeringsleger neergeslagen.
Executie van een Katholieke priester tijdens de Cristero oorlog
De Cristero oorlog in Mexico, 1926-1929
De Bevrijdingstheologie en de
radicalisering van de
Katholieke kerk (1968- )
De radicalisering van de kerk
Camilo Torres
Latijns-Amerikaanse Bischoppelijke Conferentie, Medellín 1968
Paus Paulus de Zesde met afgevaardigden van de Inheemse
bevolking, Medellín, 23 augustus 1968.
Theologen van de Bevrijdingstheologie
Leonardo Boff
(Brazilië)
Gustavo Gutiérrez
(Peru)
Hélder Camara
(Brazilië)
Latijns-Amerikaanse Bisschoppelijke Conferentie, Puebla 1979
• De bisschoppelijke Conferentie van
1979 in Puebla (Mexico) vormde
een keerpunt in de politieke
orientatie van de Latijns-
Amerikaanse kerk.
• Paus Johannes Paulus II bezocht de
conferentie en eiste een einde aan
de politieke betrokkenheid van de
Latijns-Amerikaanse kerk. Begin
van de conservatieve restauratie.
• Veel progressieve priesters worden
bestraft door het Vaticaan.
Katholieke Priesters als Ministers van de Sandinista regering, Nicaragua
(1979-1989)
Ernesto Cardenal,
Minister van Cultuur Miguel D’Escoto
Minister van
Buitenlandse Zaken
Fernando Cardenal,
Minister van onderwijs
Edgard Parrales
Minister van
Sociale
ontwikkeling
Conservatieve restauratie
Managua, Nicaragua, 1983 Paus Johannes Paulus II leest Ernesto Cardenal de les
De twee Kerken: de Conservatieve en de Progressieve stromingen
Kardinaal Miguel Obando y Bravo Bisschop Oscar Romero
Religieuze syncretisme
De Afro-invloeden
Religieus syncretisme
Candomblé
Santería Cuba
De opmars van het
protestantisme
Protestantse opmars
Pentecostales beweging (Pinkstergemeenschappen)
Protestantse opmars
Volksreligiositeit and verering:
Che Guevara en Hugo Chávez
Van Revolutionaire Icoon tot Religieuze Cult?
Ernesto “Che”Guevara, 1928-1967
La Higuera, Bolivia een verering-plek
Boliviaanse militairen tonen het lijk van Guevara aan de pers
Hugo Chávez en katholicisme
Hugo Chávez Vive
Hugo Chávez Vive
Hugo Chávez Vive
