PowerPoint-presentatie - Vlaamse Onderwijsraad...Land Gem St fout Interval Singapore 556 1,2 553 -...

59

Transcript of PowerPoint-presentatie - Vlaamse Onderwijsraad...Land Gem St fout Interval Singapore 556 1,2 553 -...

PISA 2015OVERZICHT VAN DE EERSTE VLAAMSE RESULTATEN

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – Brussel, 3 februari 2017

VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE

ONDERZOEKSGROEP PISA

INLEIDING

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Een driejaarlijkse internationale studie die de leesvaardigheid en

de wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid test van 15-

jarigen in de geïndustrialiseerde landen

In 2015 namen ongeveer 540.000 leerlingen deel uit 72

verschillende landen. In de meeste landen werd het onderzoek

op computer afgenomen; 15 landen testten op papier

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

PISA: PROGRAMME FOR INTERNATIONAL STUDENT ASSESSMENT

In Vlaanderen werden 5.675 leerlingen uit 175 scholen bevraagd. In

de steekproef zaten ook DBSO- en BuSO-scholen zodat deze

representatief is voor de 15-jarigen in het Vlaamse onderwijs.

Naast de cognitieve test vullen alle leerlingen (en hun ouders)

ook een achtergrondvragenlijst in en wordt per school één

schoolvragenlijst afgenomen

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

PISA: PROGRAMME FOR INTERNATIONAL STUDENT ASSESSMENT

Vlaamse steekproef: representatief voor populatie 15-jarigen in het Vlaamse onderwijs

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: DEFINITIE

“Het beheersen van vaardigheden om als kritische burger om

te gaan met wetenschappelijke onderwerpen en ideeën.”

Een wetenschappelijk geletterd persoon is bereid om een zinvolle discussie over

wetenschap en technologie aan te gaan waarbij het nodig is om:

• fenomenen wetenschappelijk te verklaren;

• wetenschappelijk onderzoek te ontwerpen en te evalueren; en

• gegevens en bewijzen wetenschappelijk te interpreteren.

Bevraagd door middel van 184 speciaal voor

PISA ontwikkelde vragen

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari

2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: DEFINITIE

Kenmerk PISA-

raamwerk

Vraag 3/3 unit

“METEORIETEN EN

KRATERS”

Vaardigheid Gegevens en bewijzen

wetenschappelijk

interpreteren

Inhoudelijk

domein

Aarde en het heelal

Moeilijkheids-

graad

a/ score:299 Niveau 1b

b/ score:438 Niveau 2

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

Rapportering in het Vlaamse rapport:

• Vanuit Vlaams perspectief- Landen die significant hoger presteren

- Landen die niet significant verschillend presteren

- Landen die significant lager presteren

• Alle landen die een hogere gemiddelde score behalen

voor wetenschappen dan het laagst presterende

OESO-land (Mexico) – 57 landen (waaronder België) +

de Belgische Gemeenschappen + het OESO-

gemiddelde

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

Land Gem St fout Interval

Singapore 556 1,2 553 - 558

Japan 538 3 533 - 544

Estland 534 2,1 530 - 538

Taipei China 532 2,7 527 - 538

Finland 531 2,4 526 - 535

Macao-China 529 1,1 526 - 531

Canada 528 2,1 524 - 532

Vietnam 525 3,9 517 - 532

Hongkong-China 523 2,5 518 - 528

B-S-J-G (China) 518 4,6 509 - 527

Korea 516 3,1 510 - 522

Vlaanderen 515 2,6 510 - 521

Nieuw-Zeeland 513 2,4 509 - 518

Slovenië 513 1,3 510 - 515

Australië 510 1,5 507 - 513

Verenigd Koninkrijk 509 2,6 504 - 514

Duitsland 509 2,7 504 - 514

Nederland 509 2,3 504 - 513

Zwitserland 506 2,9 500 - 511

Duitstalige Gem. 505 4,8 496 - 515

Ierland 503 2,4 498 - 507

België 502 2,3 498 - 506

Denemarken 502 2,4 497 - 507

Polen 501 2,5 497 - 506

Portugal 501 2,4 496 - 506

Noorwegen 498 2,3 494 - 503

Verenigde Staten 496 3,2 490 - 502

Oostenrijk 495 2,4 490 - 500

Frankrijk 495 2,1 491 - 499

Zweden 493 3,6 486 - 500

OESO Gem. 493 0,4 492 - 494

Vlaanderen bekleedt tussen de 10-de en de 18-de plaats

in de rangschikking volgens gemiddelde prestatie voor

wetenschappelijke geletterdheid

Een groep van 9 landen presteert significant beter dan

Vlaanderen. Tot deze groep behoren 6 Aziatische landen,

2 Europese (Estland en Finland) en Canada.

Absolute koploper in 2015 is Singapore, met een

gemiddelde score van 556 punten.

7 landen, alsook de Duitstalige Gemeenschap, presteren

op hetzelfde niveau als Vlaanderen; alle andere

deelnemende landen en regio’s presteren significant lager.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

• PISA-test: 184 items met een verschillende moeilijkheidsgraad.

• Op basis van de vragen die een leerling correct beantwoordde, kan hij/zij

toegewezen worden aan een bepaald vaardigheidsniveau dat beschrijft over welke

wetenschappelijke vaardigheden hij/zij beschikt.

• Er zijn 7 vaardigheidsniveaus voor wetenschappelijke geletterdheid bij PISA2015. Dit

is één meer dan in 2006: niveau 1 wordt nu opgedeeld in niveaus 1a en 1b zodat de

vaardigheden van leerlingen die op het laagste niveau presteren, gedifferentieerder

kunnen beschreven worden.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

6 Meer dan 708

5 633 - 708

4 559 - 633

3 484 – 559

2 410 - 484

1a 335 - 410

1b 261 - 335

<1b Minder dan 261

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

6 Meer dan 708 1,1% 1,4%

5 633 - 708 6,7% 10,6%

4 559 - 633 19,0% 25,3%

3 484 – 559 27,2% 26,0%

2 410 - 484 24,8% 19,6%

1a 335 - 410 15,7% 12,6%

1b 261 - 335 4,9% 4,2%

<1b Minder dan 261 0,6% 0,4%

Toppresteerders (niveau 5 en 6):

• OESO: 7,7 %

• Vlaanderen: 12,0% (bijna 1 op 8)

(9de positie)

Niveau 2: basisniveau

(volwaardige participatie aan

de maatschappij)

OESO: 21,1% onder niveau 2

Vlaanderen 17,1% onder

niveau 2

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

6 7 8 8 7 8 9 9 9 12 11 12 12 13 12 13 13 13 15 14 14 13 13 15 14 14 14 14 14 15 16 16 16 15 15 17 17 19 19 19 19 18 20 20 1822 25 23

28 28 3026 27 28 32

2836 34 35 33

281 1

2 2 2 2 2 33 3 3 3 3 4 3 4 4 3 3 3 4 4 3 4 4 4 4 5 4 4 5 5 6 6 6 5 5 5 6 6 7

9 9 119

9 129 11 10

13 13 1212

15

10 12 12 1418

1 1 11 1 1 1 1

2 2 4 1 13 1 1 2 3 2 2

13 1 1 1 2 4

2521 20 20

15 18 20 19 1826

22 23 26 2621

2723 20

3025 23 22 22

3127

23 22 25 2225 26 24 25 24 22 25 27 29 30 29

25 25 28 24 2328 31

25

3530

3527 29 31 31

2735 32 35

3125

37

3431

36

23

2830 29

27

31

29 2931 31

26

30

2826

32

2928 26 27

31

31

26 2629

2727 28

28 27 2726

2829

28 26 27

2527 25

2322

2524

23

20

2019

1920

20 19

18

1516

1516

16

24

28

27

27

28

2926

2627

22

24 2220 20

24

20

2225

17

2122

22 22

1619

23 2220

22 19 18 19 19 19 2119

17 14 15 15

1717

1315

15

12 9

116

7 4

9 86 5

73 5 2

48

78

127

19

13 10 12 136

9 96 6

116

9 11

37

9 10 94 5

9 9 7 8 7 6 7 7 7 7 5 4 4 4 36 4

35

62 1

3 11

3 1 11

2

11 2

62 2 2 3

1 2 1 1 2 1 2 1 1 2 3 2 1 2 11 1 1 1 1 1 1

1

1 2

--60%

--40%

--20%

-0%

-20%

-40%

-60%

-80%

-100%

Vie

tna

m

Ma

ca

o-C

hin

a

Es

tla

nd

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Sin

ga

po

re

Ja

pa

n

Ca

na

da

Fin

lan

d

Ta

ipe

i C

hin

a

Du

its

talig

e G

em

.

Ko

rea

Slo

ve

nië

Ierl

an

d

De

ne

ma

rke

n

B-S

-J-G

(C

hin

a)

Po

len

Du

its

lan

d

Vla

an

dere

n

Le

tla

nd

Po

rtu

ga

l

Ve

ren

igd

Ko

nin

kri

jk

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Au

str

alië

Ru

ss

isch

e F

ed

era

tie

Sp

an

je

Zw

its

erl

an

d

Ne

de

rla

nd

No

orw

eg

en

Be

lgië

Ve

ren

igd

e S

tate

n

Tsje

ch

isch

e R

ep

ub

liek

Oo

ste

nri

jk

OE

SO

ge

m.

Zw

ed

en

Fra

nk

rijk

Fra

ns

e G

em

.

Ita

lië

Kro

ati

ë

Lit

ou

we

n

IJs

lan

d

Lu

xe

mb

urg

Ho

ng

ari

je

Slo

wa

ak

se

Re

pu

blie

k

Isra

ël

Ma

lta

Gri

ek

en

lan

d

Ch

ili

Bu

lga

rije

Ro

em

en

Uru

gu

ay

Alb

an

Ve

ren

igd

e A

rab

isch

e E

mir

ate

n

Cy

pru

s

Mo

lda

vië

Tu

rkije

Tri

nid

ad

en

To

ba

go

Co

sta

Ric

a

Th

aila

nd

Me

xic

o

Co

lom

bia

Qa

tar

Niveau 1a Niveau 1b Onder niveau 1b Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5 Niveau 6

In Vlaanderen presteert 17,1% van de

leerlingen onder niveau 2 (18e plaats in de

ranking)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VERSCHILLEN TUSSEN JONGENS EN MEISJES19

18 17

1514

12 12 11 11 10 10 10 9 9 9 8 8 7 7 6 6 6 6 6 5 4 4 4 4 4 3 3 3 2 2 21 1

1 1 3 35

6 6 6 7 7 89 9 10

11 11

1517

1920

2324

26

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25O

os

ten

rijk

Co

sta

Ric

a

Ita

lië

Ch

ili

Jap

an

Vla

an

dere

n

Belg

Fra

nse

Gem

.

Ierl

an

d

Du

its

lan

d

Po

rtu

ga

l

Co

lom

bia

B-S

-J-G

(C

hin

a)

Ts

jec

his

ch

e R

ep

ub

lie

k

Uru

gu

ay

Me

xic

o

Lu

xem

bu

rg

Vere

nig

de

Sta

ten

Sp

an

je

Sin

gap

ore

Po

len

Zw

its

erl

an

d

Den

em

ark

en

Kro

ati

ë

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Ta

ipei

Ch

ina

Ru

ss

isc

he F

ed

era

tie

Isra

ël

Ned

erl

an

d

OE

SO

ge

m.

Estl

an

d

Ho

ng

ari

je

No

orw

eg

en

Au

str

alië

Du

its

tali

ge G

em

.

Fra

nkri

jk

Can

ad

a

Vere

nig

d K

on

inkri

jk

Slo

wa

aks

e R

ep

ub

lie

k

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Vie

tnam

IJs

lan

d

Zw

ed

en

Slo

ve

nië

Ro

em

en

Tu

rkije

Mo

lda

vië

Lit

ou

we

n

Ma

cao

-Ch

ina

Gri

ek

en

lan

d

Th

aila

nd

Ko

rea

Le

tlan

d

Ma

lta

Bu

lga

rije

Cyp

rus

Fin

lan

d

Tri

nid

ad

en

To

bag

o

Qata

r

Alb

an

Vere

nig

de

Ara

bis

ch

e E

mir

ate

n

Verschillen tussen jongens en meisjes voor wetenschappen

Jongens

presteren beter

Meisjes

presteren beter

Significant verschil Niet-significant verschil Overheen de OESO-

landen presteren

jongens voor

wetenschappen

gemiddeld 4 punten

hoger dan meisjes

Ook in Vlaanderen halen

jongens een hogere

gemiddelde

wetenschapsscore dan

meisjes (12 pt)

ATTITUDES

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

ATTITUDES TEGENOVER WETENSCHAPPEN

Categorieën Leerlingkenmerken (PISA-index) Voorbeeldstelling Antwoordcat. (#)

Engagement

tegenover

wetenschappen

Deelname aan wetenschappelijke

activiteiten

Hoe vaak doe je deze dingen:

• Tv-programma's over wetenschappelijke onderwerpen

bekijken.

• Wetenschappelijke tijdschriften of artikels over de

wetenschap in kranten lezen.

‘Heel vaak’

tot ‘Nooit of bijna nooit’ (4)

Motivatie om

wetenschappen te

leren

Plezier in wetenschappen

Interesse in brede

wetenschappelijke onderwerpen

Instrumentele motivatie bij het

leren van wetenschappen

In welke mate ga je akkoord met de onderstaande

uitspraken over jezelf:

• Ik lees graag over wetenschap.

• In het algemeen beleef ik plezier aan het leren van

wetenschappelijke onderwerpen.

In welke mate ben je geïnteresseerd in de volgende

wetenschappelijke onderwerpen:

• De biosfeer (bijv. ecosystemen, duurzaamheid).

• Het universum en de geschiedenis ervan.

In welke mate ga je akkoord met de volgende uitspraken:

• Wat ik in mijn lessen wetenschappen leer, is belangrijk

voor mij, omdat ik het nodig heb voor wat ik later wil

doen.

‘Helemaal akkoord’

tot ‘Helemaal niet akkoord’

(4)

‘Veel interesse’ tot ‘geen

interesse’ (4)

‘Helemaal akkoord’

tot ‘Helemaal niet akkoord’

(4)

Zelfvertrouwen in

wetenschappen

Perceptie van eigen

wetenschappelijke bekwaamheid

(science self-efficacy )

Hoe gemakkelijk zou het voor jou zijn om de volgende taken

alleen uit te voeren?

• De rol van antibiotica beschrijven in de behandeling van

een ziekte.

• Uit twee verklaringen over het ontstaan van zure regen de beste aanduiden.

‘Ik zou dit gemakkelijk

kunnen doen’ tot ‘Ik zou dit

niet kunnen doen’ (4)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

ATTITUDES TEGENOVER WETENSCHAPPEN

PISA-indexen bij ‘Motivatie om wetenschappen te leren’ Vlaanderen Jongens Meisjes

Plezier in wetenschappen -0,15 -0,04 -0.25

Interesse in brede wetenschappelijke onderwerpen 0,12 0,22 0,02

Instrumentele motivatie bij het leren van wetenschappen -0,05 -0,02 -0,09

Vlaamse jongeren laten zich het meest positief uit op het vlak van interesse in brede wetenschappelijke onderwerpen

(gemiddelde index-score van 0,12).

Op alle 3 de indexen bij “motivatie om wetenschappen te leren” laten de Vlaamse jongens zich significant positiever uit

dan de meisjes.

Alle drie de indexen vertonen, zowel overheen de OESO-landen als in Vlaanderen, een significant verband met de

wetenschappenprestatie. Dit verband is in Vlaanderen het grootst voor ‘interesse in wetenschappen’ en ‘plezier in

wetenschappen’. Voor ‘interesse in wetenschappen’ komt een verschil van 1 indexpunt in Vlaanderen overeen met een

scoreverschil van 35 punten op de wetenschappenschaal; voor ‘plezier in wetenschappen’ is dit 31 punten. De

samenhang is kleiner voor de index ‘instrumentele motivatie’ : 1 indexpunt = een scoreverschil van 9 punten.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

ATTITUDES TEGENOVER WETENSCHAPPEN

PISA-index bij ‘Engagement tegenover wetenschappen’ Vlaanderen Jongens Meisjes

Deelname aan wetenschappelijke activiteiten -0,17 0,11 -0.45

Het Vlaamse genderverschil bij ‘deelname aan wetenschappelijke activiteiten’ is het op één na grootste van alle

landen. Enkel in Nederland laten jongens zich nog positiever uit op deze index dan de meisjes (verschil van 0,62

indexpunten).

Ook voor deze beide indexen is er een significante samenhang met de prestatie voor wetenschappen. Voor de index

‘deelname aan wetenschappelijke activiteiten’ is deze in Vlaanderen niet zo sterk: een verschil van 1 indexpunt komt

overeen met een scoreverschil van 10 punten. Voor de index ‘perceptie van de eigen wetenschappelijke

bekwaamheid’ is de samenhang groter : 1 indexpunt = een scoreverschil van 21 punten.

PISA-index bij ‘Zelfvertrouwen in wetenschappen’ Vlaanderen Jongens Meisjes

Perceptie van eigen wetenschappelijke bekwaamheid

(science self-efficacy )-0,04 0,09 -0.18

VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

STERKE VERSUS ZWAKKE LEERLINGEN

De spreiding in de scores toont het verschil tussen de prestatie van de 5% sterkste

leerlingen en de 5% zwakste leerlingen.

Overheen de OESO-landen behaalt de 5% laagst presterende leerlingen een

gemiddelde score van 336 punten; de groep hoogst presterende leerlingen één van

645 punten. Dit levert een verschil op van 309 punten.

In Vlaanderen is de spreiding groter. De 5% laagst presterende Vlaamse leerlingen

heeft een gemiddelde score van 338 punten; de groep hoogst presterende leerlingen

één van 668 punten. Goed voor een verschil van 330 punten.

Voor de andere domeinen is de Vlaamse spreiding gelijklopend: 324 punten voor

wiskundige geletterdheid en eveneens 330 punten voor leesvaardigheid.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

STERKE VERSUS ZWAKKE LEERLINGEN

261

336

410

484

559

633

708

Mexic

oC

olo

mb

iaQ

ata

rC

osta

Ric

aT

hailan

dT

rin

idad

a e

n t

ob

ag

oT

urk

ije

Alb

an

iëM

old

aviê

Cyp

rus

Ro

em

en

iëU

rug

uay

Ver.

Ara

bis

ch

e E

m.

Bu

lgari

jeC

hili

Gri

ek

en

lan

dS

low

aa

kse r

ep

ub

liek

Malt

aIs

raël

IJs

lan

dK

roati

ëL

ito

uw

en

Ho

ng

ari

jeIt

alië

Lu

xem

bu

rgF

ran

se

Gem

.R

ussis

ch

e f

ed

era

tie

Letl

an

dS

pan

jeT

sje

ch

isc

he

Rep

ub

lie

kO

ES

O-g

em

.Z

we

de

nF

ran

kri

jkO

oste

nri

jkV

ere

nin

gd

e S

tate

nN

oo

rweg

en

Po

rtu

gal

Po

len

De

nem

ark

en

Belg

iëIe

rla

nd

Du

itsta

lig

e G

em

.Z

wit

serl

an

dN

ed

erl

an

dD

uit

sla

nd

Vere

nig

d K

on

ink

rijk

Au

str

alië

Slo

ven

iëN

ieu

w-Z

eela

nd

VL

AA

ND

ER

EN

Ko

rea

B-S

-J-G

(C

hin

a)

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Vie

tnam

Can

ad

aM

acao

-Ch

ina

Fin

lan

dT

aip

ei C

hin

aE

stl

an

dJap

an

Sin

gap

ore

Spreiding in de wetenschappenscores - verschil ts de 5% laagst- en hoogstpresteerders

GFEDA B C

A = Verschil tussen percentiel 5 en 10

B = Verschil tussen percentiel 10 en 25

C = Verschil tussen percentiel 25 en gemiddelde

D = Gemiddelde + 95% betrouwbaarheidsinterval

E = Verschil tussen gemiddelde en percentiel 75

F = Verschil tussen percentiel 75 en 90

G = Verschil tussen percentiel 90 en 95

5p 10p 25p Gem+interval 75p 90p 95p

Percentielen

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

STERKE VERSUS ZWAKKE LEERLINGEN

0

50

100

150

200

250

300

350

400

Ma

lta

Isra

ël

Nie

uw

-Zeela

nd

Sin

gap

ore

B-S

-J-G

(C

hin

a)

Zw

ed

en

Au

str

alië

Fra

nkri

jkV

LA

AN

DE

RE

NB

ulg

ari

jeN

ed

erl

an

dT

aip

ei C

hin

aD

uit

sla

nd

Lu

xem

bu

rgV

ere

nig

d K

on

ink

rijk

Slo

waa

kse r

ep

ub

liek

Belg

iëV

er.

Ara

bis

ch

e E

m.

Zw

itserl

an

dV

ere

nin

gd

e S

tate

nQ

ata

rO

oste

nri

jkN

oo

rweg

en

Fin

lan

dK

ore

aS

loven

iëH

on

gari

jeT

sje

ch

isc

he

Re

pu

blie

kF

ran

se

Gem

.O

ES

O-g

em

.Jap

an

Tri

nid

ad

a e

n t

ob

ag

oC

an

ad

aC

yp

rus

Gri

ek

en

lan

dP

ort

ug

al

Italië

IJs

lan

dL

ito

uw

en

De

nem

ark

en

Po

len

Estl

an

dK

roa

tië

Ierl

an

dS

pan

jeU

rug

uay

Ch

ili

Mo

ldaviê

Du

itsta

lig

e G

em

.R

uss

isc

he f

ed

era

tie

Letl

an

dM

acao

-Ch

ina

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Co

lom

bia

Ro

em

en

iëT

hailan

dT

urk

ije

Alb

an

iëV

ietn

am

Mexic

oC

os

ta R

ica

Puntenverschil tussen de 5% laagst en hoogst presteerders voor wetenschappelijke gel.

GFEDA B C

A = Verschil tussen percentiel 5 en 10

B = Verschil tussen percentiel 10 en 25

C = Verschil tussen percentiel 25 en gemiddelde

D = Gemiddelde + 95% betrouwbaarheidsinterval

E = Verschil tussen gemiddelde en percentiel 75

F = Verschil tussen percentiel 75 en 90

G = Verschil tussen percentiel 90 en 95

5p 10p 25p Gem+interval 75p 90p 95p

Percentielen

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN SES

Sociaal-economische thuissituatie: voorgesteld aan de hand van een

index (de PISA ESCS-index) die wordt samengesteld op basis van:

* het beroep van beide ouders

* het onderwijsniveau van beide ouders (i.h.b. het aantal jaar onderwijs dat ze genoten)

* de materiële, educatieve en culturele middelen thuis

* het aantal boeken thuis

Hoe groter het percentage van de variantie in de leerlingprestaties dat

verklaard wordt door SES, hoe groter de ongelijkheid in het onderwijs.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN SES

Singapore

B-S-J-G China

Duitsland

ZwitserlandBelgië

OostenrijkFrankrijk

Tsjech. Rep.

LuxemburgHongarije

Franse Gem.

Slow. Rep.

ChiliBulgarije

Uruguay

VLAANDEREN

Taipei China

Vietnam

Nieuw-ZeelandAustralië

NederlandIerland

Polen

PortugalVer. Staten

Zweden

Litouwen

KroatiëIsrael

Malta

Griekenland

Roemenië Moldavië

ThailandCosta Rica

Colombia Mexico

JapanEstland

Finland Macao-China

Canada HongkongKorea

Ver. Koninkr.Denemarken

Noorwegen

LetlandRuss. Fed.

Italië

IJsland

Ver. Arabische Em.Turkije

Trinidad

Qatar

Duitst. Gem.

375

425

475

525

575

0510152025

Ge

mid

de

lde

pre

stat

ievo

or

wet

en

sch

app

en

Percentage van de variantie in de wetenschappenprestaties dat verklaard wordt door SES

De impact van socio-economische achtergrond op prestatie is groter dan gemiddeld

De impact van socio-economische achtergrond op prestatie verschilt niet significant van de gemiddelde impact

De impact van socio-economische achtergrond op prestatie is kleiner dan gemiddeld

OE

SO

ge

m.

OESO gem.

Prestatie voor wetenschappen hoger dan gemiddeldGelijkheid in het onderwijs kleiner dan gemiddeld

Prestatie voor wetenschappen hoger dan gemiddeldGelijkheid in het onderwijs groter dan gemiddeld

Prestatie voor wetenschappen lager dan gemiddeldGelijkheid in het onderwijs kleiner dan gemiddeld

Prestatie voor wetenschappen lager dan gemiddeldGelijkheid in het onderwijs groter dan gemiddeld

Grotere

kwaliteit

Grotere

gelijkheid

Kwaliteit versus

gelijkheid:

Overheen de OESO-landen

wordt 12,9% van de variatie

in de wetenschappenprestatie

verklaard door SES.

In Vlaanderen is dit 17,6%.

Tot de landen die een hoge

kwaliteit combineren met een

hoge mate van gelijkheid

behoort naast bijv. Estland,

Hongkong-China en Macao-

China ook onze Duitstalige

Gemeenschap (4,8%).

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN MIGRATIESTATUS

PISA operationaliseert de herkomst van leerlingen op basis van hun

geboorteland en dat van hun beide ouders (werden de leerlingen of één van hun

ouders geboren in een ander land?)

Autochtone leerlingenLeerlingen geboren in het land van de testafname en minstens één

van hun beide ouders ook.

Tweede-generatieleerlingenLeerlingen geboren in het land van de testafname, maar waarvan

beide ouders in een ander land zijn geboren.

Eerste-generatieleerlingenLeerlingen niet geboren in het land van de testafname, waarvan

beide ouders ook in een ander land zijn geboren.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN MIGRATIESTATUS

350

400

450

500

550

600

650

Qa

tar

Ve

r. A

rab

isc

he

Em

.

Co

sta

Ric

a

Cy

pru

s

Gri

ek

en

lan

d

Isra

el

Kro

ati

ë

Ita

lië

Ru

ss

issc

he F

ed

.

Fra

ns

e G

em

.

Sp

an

je

OE

SO

-ge

m.

Po

rtu

gal

Ierl

an

d

Lu

xe

mb

urg

Fra

nk

rijk

Ve

r. S

tate

n

No

orw

eg

en

Zw

ed

en

Oo

ste

nri

jk

De

ne

ma

rke

n

Du

its

t. G

em

.

Au

str

alië

Be

lgië

Ve

r. K

on

ink

rijk

Ne

de

rla

nd

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Ma

ca

o-C

hin

a

Slo

ve

nië

Du

its

lan

d

Zw

its

erl

an

d

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

VL

AA

ND

ER

EN

Ca

na

da

Es

tla

nd

Sin

ga

po

re

Autochtone leerlingen Tweede-generatieleerlingen Eerste-generatieleerlingenGem.

Overheen de OESO-landen:

12,5% leerlingen met een buitenlandse

herkomst:

• 7,1% tweede-generatie

• 5,4% eerste-generatie

Score autochtone leerlingen: 500 punten

Tweede-generatieleerlingen: 469 punten

Eerste-generatieleerlingen: 447 punten

Vlaamse steekproef:14% leerlingen met een buitenlandse

herkomst:

• 7,2% tweede-generatie

• 6,8% eerste-generatie

Score autochtone leerlingen: 529 punten

Tweede-generatieleerlingen: 448 punten

Eerste-generatieleerlingen: 446 punten

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN MIGRATIESTATUS

81 79 22

13 15 16 18 19 23 26 28 28 31 31 32 33 35 41 43 45 46 49 50 51 57

8280

17

28

1316

20

32

41

26

16

23

33

45 4642

32

43

62 60

52

6366

71 70 70 7269

82

-100

-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100

Qa

tar

Ve

r. A

rab

isc

he

Em

.

Ma

ca

o-C

hin

a

Sin

ga

po

re

Au

str

alië

Cy

pru

s

Ca

na

da

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Isra

el

Zw

ed

en

Ve

r. S

tate

n

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Ru

ss

issc

he F

ed

.

Ierl

an

d

Lu

xe

mb

urg

Kro

ati

ë

Po

rtu

gal

Ve

r. K

on

ink

rijk

Ita

lië

Gri

eken

lan

d

Fra

ns

e G

em

.

Du

its

. G

em

.

Sp

an

je

Es

tla

nd

OE

SO

-ge

m.

Fra

nk

rijk

Ne

de

rla

nd

No

orw

eg

en

Zw

its

erl

an

d

Be

lgië

Slo

ve

nië

Oo

ste

nri

jk

Zw

ed

en

Du

its

lan

d

De

ne

ma

rke

n

VL

AA

ND

ER

EN

Na controle voor SES Voor controle voor SESPuntenverschil

Na controle voor SES verkleint

het prestatieverschil tussen

autochtone leerlingen en

leerlingen met een buitenlandse

herkomst in de meeste landen,

maar het blijft meestal wel nog

significant.

In Vlaanderen verkleint het

prestatieverschil met ongeveer

30% (van 82 punten naar 57),

maar het verschil is nog steeds

het grootst van alle

deelnemende landen.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN THUISTAAL

Vlaamse PISA2015-steekproef: 67% van de leerlingen spreekt thuis de instructietaal

(Nederlands) en nog eens 18% spreekt een Vlaams dialect

Van zodra leerlingen thuis een andere taal spreken dan Nederlands (of een Vlaams dialect),

heeft dit een invloed op hun gemiddelde score voor wetenschappelijke geletterdheid en op hun

score op de SES-index (significante verschillen t.o.v. Nederlands thuis staan in het geel)

N % van steekproef Wetenschappelijke geletterdheid Index voor SES

Nederlands 3775 67% 528,4 (2,7) 0,35 (0,02)

Frans 257 5% 494,8 (15,9) 0,38 (0,12)

Een Vlaams dialect 1013 18% 526,1 (3,9) 0,11 (0,03)

Een Europese taal 158 3% 452,0 (13,7) -0,01 (0,11)

Arabisch 111 2% 427,1 (12,3) -0,33 (0,10)

Turks 118 2% 399,5 (10,2) -0,71 (0,07)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

VERSCHILLEN OP BASIS VAN THUISTAAL

Thuistaal heeft zowel voor autochtone als voor leerlingen van buitenlandse herkomst een effect

op hun PISA-prestaties.

Leerlingen die thuis Nederlands of

een Vlaams dialect spreken

Leerlingen die thuis een

andere taal spreken

Autochtone leerlingen 532,44 (2,4) 483,24 (12,7)

Leerlingen met een buitenlandse

herkomst478,24 (8,5) 426,4 (6,8)

LEESVAARDIGHEID

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

LEESVAARDIGHEID: DEFINITIE

“Het begrijpen en gebruiken van geschreven teksten,

reflecteren over geschreven teksten en zich inlaten met

geschreven teksten zodat doelen bereikt worden, kennis en

capaciteiten ontwikkeld worden en er adequaat kan

geparticipeerd worden aan de maatschappij.”

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

LEESVAARDIGHEID: VOORBEELDVRAAG

Vraag 3: LUCHTBALLON

Vijaypat Singhania gebruikte

technieken die komen uit twee

andere soorten transport. Welke

soorten transport zijn dat? 1. …………………………………………

2. …………………………………………

Kenmerken Vraag 3 bij de unit

“LUCHTBALLON”

Vaardigheid Lokaliseren van

informatie

Subschaal Niet-doorlopende tekst

Context Educatief

Moeilijkheids-

graad

score:595 Niveau 4

(partiële score: 449 –

niveau2)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

LEESVAARDIGHEID: RESULTATEN

Vlaanderen bekleedt tussen de 7-de en de 15-de plaats

in de rangschikking volgens gemiddelde prestatie voor

leesvaardigheid

6 landen presteren significant beter dan Vlaanderen:

Singapore, Hongkong-China, Canada, Finland, Ierland en

Estland.

Absolute koploper is, net als bij wetenschappelijke

geletterdheid, Singapore - met een gemiddelde score

van 535 punten.

Een groep van 8 landen presteert op hetzelfde niveau als

Vlaanderen; alle andere deelnemende landen en regio’s

presteren significant lager.

Land Gem St fout Interval

Singapore 535 1,6 532 - 538

Hongkong-China 527 2,7 521 - 532

Canada 527 2,3 522 - 531

Finland 526 2,5 521 - 531

Ierland 521 2,5 516 - 526

Estland 519 2,2 515 - 523

Korea 517 3,5 511 - 524

Japan 516 3,2 510 - 522

Noorwegen 513 2,5 508 - 518

Vlaanderen 511 2,8 505 - 516

Nieuw-Zeeland 509 2,4 505 - 514

Duitsland 509 3 503 - 515

Macao-China 509 1,3 506 - 511

Polen 506 2,5 501 - 511

Slovenië 505 1,5 502 - 508

Nederland 503 2,4 498 - 508

Australië 503 1,7 500 - 506

Duitstalige Gemeenschap 501 4,2 493 - 509

Zweden 500 3,5 493 - 507

Denemarken 500 2,5 495 - 505

Frankrijk 499 2,5 494 - 504

België 499 2,4 494 - 503

Portugal 498 2,7 493 - 503

Verenigd Koninkrijk 498 2,8 493 - 503

Taipei China 497 2,5 492 - 502

Verenigde Staten 497 3,4 490 - 504

Spanje 496 2,4 491 - 500

Russische Federatie 495 3,1 489 - 501

B-S-J-G China 494 5,1 484 - 504

OESO-gemiddelde 493 0,5 492 - 591

Zwitserland 492 3 486 - 498

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

LEESVAARDIGHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

6 Meer dan 698

5 626 - 698

4 553 - 626

3 480 – 553

2 407 - 480

1a 335 - 407

1b 262 - 335

<1 Minder dan 262

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

LEESVAARDIGHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

6 Meer dan 698 1,1% 1,4%

5 626 - 698 7,2% 10,7%

4 553 - 626 20,5% 25,5%

3 480 – 553 27,9% 26,3%

2 407 - 480 23,2% 19,0%

1a 335 - 407 13,6% 11,7%

1b 262 - 335 5,2% 4,7%

<1 Minder dan 262 1,3% 0,7%

Toppresteerders bij PISA

(niveau 5 en 6):

• OESO: 8,3%

• Vlaanderen: 12,1% (8st positie)

Niveau 2: basisniveau

(volwaardige participatie aan

de maatschappij)

OESO: 20,1% onder niveau 2

Vlaanderen 17,1% onder

niveau 2

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

LEESVAARDIGHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

7 8 8 8 8 8 9 9 10 12 10 11 11 11 11 11 12 13 12 12 13 11 13 13 13 12 12 13 13 15 14 14 15 13 14 15 14 14 15 17 16 15 17 18 20 18 1723 24 27 28

22 20

2822

26 2532

2723

2 2 2 2 3 2 2 3 3 2 4 3 4 3 3 4 3 3 5 4 4 5 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 6 6 6 6 7 67 8 8

8 8 7 9 11

12 1211 10

1314

11

1414 15

15

1618

11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 2 1 2 2 1

1 2 3 2 1 1 47

4 3

2 2

5 8

2

6 3 6

37 11

18 21 22 19 18 1723 20 19

32

23 22 2024 23 21 24 27

19 22 23 2127 24 22 21 22 23 21

27 23 23 2519 21 23 26 23 24 27

22 2225 24

3026 22

30 2833 35

25 22

3426

29 28 3127

23

3232 31

30 3026

34

30 29

35

3331

29

3230

28

3231

26

31 30

26

32

2827 28 27 28

27

2928 28

29

2425

2827

27 2727

25 24

27 27

27

25

22

21 21

21 19

2121

20

2020

19 1516

17

29 26 2527 28

27

24

2625

16

2423

24

2223

24

22 19

26

22 22

22

19

2023 22 22 21 23

1921 20

19

2321

1918

20 20 17

19 19

16 1712

14

148 9

6 5

1112

4

97

74 5

7

10 9 1012 12

15

610

11

35

710

6 810

5 611

6 711

48 9 9 8 8 8 5 7 7 5

10 97 6 6 6 4

7 84 4 2

3

5 2 2 1 1 3 3 2 11

1 1 1 2 24

1 2 1 2 1 1 2 1 1 1 1

31 1 2 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1

11

1

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Ierl

an

d

Es

tla

nd

Ca

na

da

Fin

lan

d

Sin

ga

po

re

Ma

ca

o-C

hin

a

Ja

pa

n

Ko

rea

Vie

tna

m

Du

its

talig

e G

em

ee

ns

ch

ap

Po

len

No

orw

eg

en

De

ne

ma

rke

n

Slo

ve

nië

Du

its

lan

d

Sp

an

je

Ru

ss

isch

e F

ed

era

tie

Vla

an

dere

n

Ta

ipe

i C

hin

a

Po

rtu

ga

l

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Le

tla

nd

Ve

ren

igd

Ko

nin

kri

jk

Ne

de

rla

nd

Au

str

alië

Zw

ed

en

Ve

ren

igd

e S

tate

n

Be

lgië

Kro

ati

ë

Zw

its

erl

an

d

OE

SO

-ge

mid

de

lde

Ita

lië

Fra

nk

rijk

B-S

-J-G

Ch

ina

Ts

jec

his

ch

e R

ep

ub

lie

k

IJs

lan

d

Oo

ste

nri

jk

Fra

ns

e G

em

ee

ns

ch

ap

Lit

ou

we

n

Lu

xe

mb

urg

Isra

el

Gri

ek

en

lan

d

Ho

ng

ari

je

Ch

ili

Slo

wa

ak

se

Re

pu

blie

k

Ma

lta

Ro

em

en

Uru

gu

ay

Tu

rkije

Co

sta

Ric

a

Ve

ren

igd

e A

rab

isch

e E

mir

ate

n

Bu

lga

rije

Me

xic

o

Tri

nid

ad

en

To

ba

go

Co

lom

bia

Mo

lda

vië

Th

aila

nd

Alb

an

Qa

tar

Niveau 1a Niveau 1b Onder niveau 1b Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5 Niveau 6

In Vlaanderen presteert 17% van de leerlingen

onder niveau 2 (19e plaats in de ranking)

WISKUNDIGE GELETTERDHEID

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WISKUNDIGE GELETTERDHEID: DEFINITIE

“Het vermogen van een individu om wiskunde in verschillende

contexten te gebruiken, te formuleren en te interpreteren. Dit

omvat wiskundig redeneren en het gebruik van wiskundige

begrippen, werkwijzen, feiten en hulpmiddelen om fenomenen

te beschrijven, te verklaren en te voorspellen. Wiskundige

geletterdheid helpt mensen om de rol van wiskunde in het

dagelijkse leven in te schatten en om gefundeerde oordelen te

maken en gefundeerde beslissingen te nemen als

constructieve, betrokken en reflectieve burgers.”

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WISKUNDIGE GELETTERDHEID: VOORBEELDVRAAGAPPARTEMENT KOPEN

Dit is de plattegrond van het appartement dat de ouders van Gerard via een makelaarskantoor willen kopen.

Woonkamer

Terras

Slaap-kamer

Badkamer Keuken

Schaal:

1 cm stelt 1 m voor

Met een efficiënte methode kan je de totale

vloeroppervlakte schatten door slechts vier

lengtes te meten. Duid op bovenstaande

plattegrond de vier lengtes aan die nodig

zijn om de totale vloeroppervlakte van het

appartement te kunnen schatten.

Kenmerken Vraag “APPARTEMENT

KOPEN”

Vaardigheid Formuleren

SubschaalVorm en ruimte

(~meetkunde)

Context Persoonlijk

Moeilijkheids-

graadscore:576 Niveau 4

WISKUNDIGE GELETTERDHEID: RESULTATEN

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Vlaanderen bekleedt tussen de 6-de en de 11-de plaats

in de rangschikking volgens gemiddelde prestatie voor

wiskundige geletterdheid

Een groep van 5 (Aziatische) landen presteert significant

beter dan Vlaanderen.

Ook voor dit domein is de absolute koploper Singapore,

met een gemiddelde score van 564 punten.

Net als in vorige cycli behoort Vlaanderen nog steeds tot

de toplanden voor wiskundige geletterdheid, maar het

aantal landen dat het Vlaamse niveau haalt, stijgt elke

cyclus.

Land Gem St fout Interval

Singapore 564 1,5 561-567

Hongkong-China 548 3,0 542-554

Macao-China 544 1,1 542-546

Taipei China 542 3,0 536-548

Japan 532 3,0 527-538

B-S-J-G China 531 4,9 522-541

Korea 524 3,7 517-531

Vlaanderen 521 2,5 517-526

Zwitserland 521 2,9 516-527

Estland 520 2,0 516-524

Canada 516 2,3 511-520

Nederland 512 2,2 508-517

Denemarken 511 2,2 507-515

Finland 511 2,3 507-516

Slovenië 510 1,3 507-512

België 507 2,4 502-512

Duitsland 506 2,9 500-512

Polen 504 2,4 500-509

Ierland 504 2,1 500-508

Duitstalige Gemeenschap 502 5,1 492-512

Noorwegen 502 2,2 497-506

Oostenrijk 497 2,9 491-502

Nieuw-Zeeland 495 2,3 491-500

Vietnam 495 4,5 486-503

Russische Federatie 494 3,1 488-500

Zweden 494 3,2 488-500

Australië 494 1,6 491-497

Frankrijk 493 2,1 489-497

Verenigd Koninkrijk 492 2,5 488-497

Tsjechische Republiek 492 2,4 488-497

Portugal 492 2,5 487-497

OESO-gemiddelde 490 0,4 489-491

Italië 490 2,8 484-495

Franse Gemeenschap 489 4,4 481-498

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WISKUNDIGE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

6 Meer dan 669

5 607 - 669

4 545 - 607

3 482 – 545

2 420 - 482

1 358 - 420

<1 Minder dan 358

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WISKUNDIGE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

6 Meer dan 669 2,3% 5,5%

5 607 - 669 8,4% 15,2%

4 545 - 607 18,6% 23,4%

3 482 – 545 24,8% 22,5%

2 420 - 482 22,5% 16,6%

1 358 - 420 14,9% 10,8%

<1 Minder dan 358 8,5% 6,2%

Toppresteerders (niveau 5 en 6):

• OESO: 10,7%

• Vlaanderen: 20,7% (6de positie)

Niveau 2: basisniveau

(volwaardige participatie aan

de maatschappij)

OESO: 23,4% onder niveau 2

Vlaanderen 17% onder

niveau 2

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

WISKUNDIGE GELETTERDHEID: RESULTATEN

VAARDIGHEIDSNIVEAUS

5 6 6 8 9 8 10 10 11 11 10 11 10 12 12 11 12 13 12 13 14 15 13 14 16 15 14 14 14 14 15 15 15 15 15 15 15 17 17 16 17 1419 21 17 21 24 21 22 24 26 25 28

24 27 27 30 3124

3531

1 2 3 3 2 4 4 3 4 4 5 5 6 4 5 6 5 4 5 4 5 5 7 7 6 7 7 8 8 8 7 8 8 9 8 9 9 8 9 12 11 1511

12 1515

16 21 2024 23 25

23 28 25 26 2426

35

27 35

15 12 14 1721

1522 22 20 24

17 18 1621 20 17

24 22 22 23 26 2619

2328

23 23 21 23 23 25 23 23 21 24 22 2226 23 24 23 20

26 2621

26 27 24 26 23 25 25 25 22 24 25 26 2720

2622

27

2023

26

29

21

29 2927

30

24 2421

2725

23

28 29 27 2727 27

23

26

29

25 2625

26 2528

25 2524

2524 24

2524 24 24

22

24 23

22

22 2019 19

1617 16 16

1615 15 14 13

139

10

29

25

27

26

24

23

24 2323

21

23 23

22

2223

23

21 2321 21

19 18

22

19

16

19 1820

19 1918

18 19 2118

19 2016

18 17 16

17

15 1316

129

11 9

86 7 6

8 6 5 5 3

6 22

17

22

1915

11

18

9 1011

8

14 14

17

10 1215

9 810 9 7 7

128

59 8 10 8 9

68 8 10 8 9 9 6

8 7 79

55

7 33

4 3

3 1 2 1 2 2 1 1

2

513 8 5 3

10

2 2

42

7 5 93 3 5

2 1

3 3 2 2

4 21

3 2 3 2 31

2 2 2 2 31 1 2 1 1

31

1 2

1

1

-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100M

ac

ao

-Ch

ina

Sin

ga

po

re

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina

Ja

pa

n

Es

tla

nd

Ta

ipe

i C

hin

a

Fin

lan

d

De

ne

ma

rke

n

Ca

na

da

Ierl

an

d

Ko

rea

Zw

its

erl

an

d

B-S

-J-G

Ch

ina

Slo

ve

nië

Ne

de

rla

nd

Vla

an

dere

n

No

orw

eg

en

Du

its

talig

e G

em

ee

ns

ch

ap

Du

its

lan

d

Po

len

Ru

ss

isch

e F

ed

era

tie

Vie

tna

m

Belg

Zw

ed

en

Le

tla

nd

Nie

uw

-Zeela

nd

Ts

jec

his

ch

e R

ep

ub

lie

k

Oo

ste

nri

jk

Vere

nig

d K

on

inkri

jk

Au

str

alië

Sp

an

je

Italië

OE

SO

-ge

mid

de

lde

Fra

nk

rijk

IJs

lan

d

Po

rtu

ga

l

Fra

ns

e G

em

ee

ns

ch

ap

Lit

ou

we

n

Lu

xe

mb

urg

Slo

wa

ak

se

Re

pu

blie

k

Ho

ng

ari

je

Ma

lta

Ve

ren

igd

e S

tate

n

Kro

ati

ë

Isra

el

Gri

ek

en

lan

d

Ro

em

en

Bu

lga

rije

Cy

pru

s

Ve

ren

igd

e A

rab

isch

e E

mir

ate

n

Ch

ili

Mo

lda

vië

Tu

rkije

Tri

nid

ad

To

ba

go

Uru

gu

ay

Alb

an

Th

aila

nd

Me

xic

o

Qa

tar

Co

sta

Ric

a

Co

lom

bia

Niveau 1 Onder niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5 Niveau 6

In Vlaanderen presteert 17% van de leerlingen

onder niveau 2 (16e plaats in de ranking)

TRENDS

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

“If you want to measure

change don’t change

the measure.”

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN PISA

Naam schaal 2000 2003 2006 2009 2012 2015

Leesvaardigheid 2000

2009

Wiskundige

geletterdheid

2003

2012

Wetenschappelijke

geletterdheid

2006

2015

Trends kunnen voor de

periode 2000-2015

gerapporteerd worden

Trends kunnen voor de

periode 2003-2015

gerapporteerd worden

Trends kunnen voor de

periode 2006-2015

gerapporteerd worden

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

Overheen de OESO-landen veranderde de gemiddelde wetenschappenscore niet tussen 2006

en 2015, maar in 21 landen/regio’s is er wel een significante verandering. In 15 van die landen

(waaronder Vlaanderen) is de trend negatief.

325

375

425

475

525

575

Jap

an

Estl

an

d

Ta

ipei C

hin

a

Fin

lan

d -

33

Maca

o-C

hin

a 1

8

Can

ad

a

Ho

ng

ko

ng

-Ch

ina -

19

Ko

rea

Vla

an

dere

n -

14

Nie

uw

-Zeela

nd

-1

7

Slo

ven

Au

str

alië

-17

Vere

nig

d K

on

inkri

jk

Du

itsla

nd

Ned

erl

an

d -

16

Zw

itserl

an

d

Du

itsta

lig

e G

em

. -

11

Ierl

an

d

Belg

Den

em

ark

en

Po

len

Po

rtu

gal 27

No

orw

eg

en

12

Vere

nig

de S

tate

n

Oo

ste

nri

jk -

16

Fra

nkri

jk

Zw

ed

en

OE

SO

gem

2006

Ts

jech

isch

e R

ep

ub

lie

k -

20

Sp

an

je

Le

tlan

d

Ru

ssis

ch

e F

ed

era

tie

Fra

nse G

em

.

Lu

xem

bu

rg

Ita

lië

Ho

ng

ari

je -

27

Lit

ou

wen

-13

Kro

ati

ë -

18

IJsla

nd

-18

Isra

ël

Slo

waak

se R

ep

ub

liek -

28

Gri

eke

nla

nd

-19

Ch

ili

Bu

lgari

je

Uru

gu

ay

Ro

em

en

ië 1

6

Tu

rkij

e

Th

ailan

d

Qata

r 6

8

Co

lom

bia

28

Mexic

o

2006

█ 2015

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

Nieuwe manier om trends in PISA te rapporteren: 3-jaarlijkse trend

= een indicatie van de gemiddelde snelheid waarmee de prestaties van een land veranderen over de periode van

drie jaar (~ het interval tussen 2 PISA cycli)

= een meer robuuste maat voor trends omdat het alle gegevens van de verschillende PISA-cycli waaraan een land

deelnam, in rekening brengt en zo minder gevoelig is voor statistische schommelingen

Op basis van de 3-jaarlijkse trend zijn er in 24 landen/regio’s significante veranderingen in de

wetenschappenprestatie. Vlaanderen behoort opnieuw tot deze groep: de prestatie van Vlaamse

15-jarigen daalde per PISA-cyclus met 5 scorepunten.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

Nieuwe manier om trends in PISA te rapporteren: 3-jaarlijkse trend

= een indicatie van de gemiddelde snelheid waarmee de prestaties van een land veranderen over de periode van

drie jaar (~ het interval tussen 2 PISA cycli)

= een meer robuuste maat voor trends omdat het alle gegevens van de verschillende PISA-cycli waaraan een land

deelnam, in rekening brengt en zo minder gevoelig is voor statistische schommelingen

Op basis van de 3-jaarlijkse trend zijn er in 24 landen/regio’s significante veranderingen in de

wetenschappenprestatie. Vlaanderen behoort opnieuw tot deze groep: de prestatie van Vlaamse

15-jarigen daalde per PISA-cyclus met 5 scorepunten.

Mexico

Thailand

TurkijeUruguay

Bulgarije

ChiliItalië

Russische Fed.

Luxemburg

Noorwegen

Slowaakse Rep.

Letland

IJsland

Denemarken

Polen

Zweden

België

ZwitserlandVer. Koninkrijk

Slovenië

Nederland

Australië

Taipei China

Canada

Hongkong-China

Finland

Qatar

Colombia

RoemeniëIsraël

Griekenland

Portugal

Litouwen

Spanje

Ver. Staten

Kroatië

Frankrijk

OESO gem.

Hongarije

Ierland

Oostenrijk

Franse Gem.

Macao-China

Tsjech.Rep.

Korea

Vlaanderen

Nieuw-Zeeland

Japan

Estland

Duitstalige Gem.

-11

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575

Ge

mid

de

lde

3-j

aarl

ijks

e t

ren

d in

pre

stat

ie v

oo

r w

ete

nsc

hap

pe

n

Gemiddelde prestatie voor wetenschappen in 2006

Ge

mid

de

lde

pre

statie daalt

Ge

mid

de

lde

pre

statie stijgt

Prestatie in 2006 BOVEN het OESO gemiddeldePrestatie in 2006 ONDER het OESO gemiddelde

Ge

mid

de

lde

pre

statied

aaltG

em

idd

eld

ep

restatie

stijgt

Prestatie in 2006 BOVEN het OESO gemiddeldePrestatie in 2006 ONDER het OESO gemiddelde

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

Zowel in het TSO als in het BSO daalden

de gemiddelde wetenschappenscores

significant tussen 2006 en 2015.

Ook in het ASO en in het KSO ligt de

gemiddelde prestatie lager in 2015 dan in

2006, maar hier is de daling niet

significant.

Verschillen in de scores volgens onderwijsvorm

PISA 2006 PISA 2015

ASO 593,0(2,3)

582,3(3,1)

TSO 525,2(2,7)

508,2(3,8)

KSO 544,5(12,9)

523,1(11,4)

BSO 433,2(3,0)

402,3(3,8)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

In Vlaanderen daalden de prestaties van de groepen laagpresteerders significant tussen 2006

en 2015.

Verschillen in de scores van laag- en hoogpresteerders

PISA 2006 PISA 2015

Perc. 10 Perc. 25 Perc. 75 Perc. 90 Perc. 10 Perc. 25 Perc. 75 Perc. 90

OESO 373,5(0,8)

432,5(0,7)

565,4(0,6)

619,8(0,7)

367,7(0,6)

426,1(0,6)

561,0(0,5)

614,8(0,5)

Vlaanderen 400,2(6,7)

468,1(4,5)

597,7(2,6)

641,7(2,7)

372,0(5,0)

442,7(4,1)

591,8(2,8)

641,6(2,7)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

In vergelijking met 2006 is er in Vlaanderen een significante stijging van het aantal leerlingen dat

het benchmarkniveau 2 voor wetenschappelijke geletterdheid niet haalt.

PISA 2006 PISA 2015 VERSCHIL 2015 -2006

< niv. 2 Niv. 5 of hoger < niv. 2 Niv. 5 of hoger < niv. 2 Niv. 5 of hoger

OESO 19,8% 8,7% 21,2% 7,7% 1,5 (1,8) -1,0 (0,6)

Vlaanderen 11,6% 12,3% 17,1% 12,0% 5,5 (1,7) -0,3 (0,6)

Verschillen in het percentage laag- en hoogpresteerders

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

Trends in de laag- en hoogpresteerders van “toplanden” uit PISA2006

0

5

10

15

20

25

30

Leerlingen op of boven niveau 5

%

0

5

10

15

20

25

30

Ta

ipe

i C

hin

a

Ja

pa

n

Fin

lan

d

Es

tla

nd

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Ca

na

da

Vla

an

de

ren

Au

str

alië

Ne

de

rlan

d

Ve

ren

igd

Ko

nin

kri

jk

Ko

rea

Slo

ve

nië

Du

its

lan

d

Zw

its

erl

an

d

Macao

-Ch

ina

Be

lgië

Ve

ren

igd

e S

tate

n

Zw

ed

en

Fra

nk

rijk

No

orw

eg

en

OE

SO

ge

mid

de

lde

Leerlingen onder niveau 2%

2006 █ █ 2015

Van de 20 ‘trend’landen die in

PISA2006 boven het OESO-

gemiddelde scoorden, zijn er

drie waarbij zowel het

percentage hoogpresteerders

significant afneemt als het

percentage laagpresteerders

significant toeneemt (Finland,

Nieuw-Zeeland en Australië).

Vlaanderen behoort samen

met Nederland en Zweden tot

de landen waarbij enkel de

toename van het percentage

laagpresteerders significant is.

Van de ‘toplanden’ uit

PISA2006 heeft enkel Macao-

China in 2015 significante

positieve trends (én meer

hoogpresteerders én minder

laagpresteerders)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN LEESVAARDIGHEID

Overheen de OESO-landen veranderde de gemiddelde leesscore niet significant tussen

PISA2009 en 2015, maar in 27 landen/regio’s is er wel een significante verandering. In 17 van

die landen stijgt de leesprestatie significant; in de 10 overige is er een significante daling.

Ook in Vlaanderen daalde de gemiddelde score voor leesvaardigheid, maar het verschil van 8

punten is niet significant.

Net als bij wetenschappen steeg in Vlaanderen het aandeel laagpresteerders voor

leesvaardigheid significant (van 13,4% in 2009 naar 17,1% in 2015) terwijl het percentage

hoogpresteerders in die periode gelijk bleef (12%)

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WISKUNDIGE GELETTERDHEID

Overheen de OESO-landen veranderde de gemiddelde score voor wiskunde niet significant –

zowel niet tussen 2003 en 2015 als in vergelijking met 2012. Daarentegen daalt het percentage

hoogpresteerders bij dit domein overheen de OESO-landen wel telkens significant (met 1,8%

tussen 2012 en 2015 en met 3,6% tussen 2003 en 2015).

In 19 landen/regio’s is er een significante verandering tussen PISA2003 en 2015. In de

meerderheid hiervan (15 landen/regio’s, waaronder Vlaanderen) is de trend negatief. Van deze

landen heeft Vlaanderen samen met Finland en Australië de grootste daling in de

wiskundeprestatie (meer dan 30 scorepunten).

In tegenstelling tot bij wetenschappen en leesvaardigheid is er in Vlaanderen bij wiskundige

geletterdheid zowel bij de hoog- als bij de laagpresteerders een significante trend tussen 2003

en 2015. Het percentage leerlingen dat onder niveau 2 presteert voor wiskunde stijgt in die

periode met 5,5% terwijl het percentage leerlingen dat op of boven niveau 5 presteert met 13,7%

daalt.

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – VLOR – Brussel, 3 februari 2017

TRENDS IN WISKUNDIGE GELETTERDHEID

Buurlanden Nederland, Frankrijk hebben net als Vlaanderen een negatieve trend in hun

wiskundeprestatie, maar enkel Vlaanderen en Nederland hebben een systematische daling

overheen elke cyclus.

PISA2003 PISA2006 PISA2009 PISA2012 PISA2015

VLAANDEREN 553 (2,1) 543 (3,7) 537 (3,1) 531 (3,3) 521 (2,5)

Nederland 538 (3,1) 531 (2,6) 526 (4,7) 523 (3,5) 512 (2,2)

Duitsland 503 (3,3) 504 (3,9) 513 (2,9) 514 (2,9) 506 (5,4)

Frankrijk 511 (2,5) 496 (3,2) 497 (3,1) 495 (2,5) 493 (4,8)

Luxemburg 493 (1,0) 490 (1,1) 489 (1,2) 490 (1,1) 486 (1,3)

Finland 544 (1,9) 548 (2,3) 541 (2,2) 519 (1,9) 511 (2,3)

Denemarken 514 (2,7) 513 (2,6) 503 (2,6) 500 (2,3) 511 (2,2

Ghent University

@ugent

Ghent University

Inge De Meyer / Nele Warlop / Sigrid Van CampPISA-team UGent

Martin Valcke / Bram De Wever / Johan van Braak / Hilde Van Keer Promotor en copromotoren

VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE

E [email protected]

T +32 9 264 86 66

www.pisa.ugent.be

www.ugent.be

PISA 2015OVERZICHT VAN DE EERSTE VLAAMSE RESULTATEN

Toelichting PISA2015-resultaten op de commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – Brussel, 3 februari 2017

VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE

ONDERZOEKSGROEP PISA