Ruimtelijk uitvoeringsplan eigen leefomgeving

Wat?Mijn leefomgeving situeert zich in Diest. Diest is gelegen in Vlaams-Brabant noordelijk tussen Leuven en Hasselt. Op dit moment is men al bezig met het uitvoeren van een 4 fase-plan dat door het ruimtelijk uitvoeringsplan van Vlaams-Brabant werd goedgekeurd. Ook worden deze werken ondersteund door Vlaams-Brabant.

Op dit moment is men bezig met het openleggen van de Demer. Niet alleen dit is het plan maar ook zijn oever worden vernieuwd. De Demer die van Hasselt kom stroomt door Diest richting Zichem, Aarschot, … tot ze de Dijle bereikt. De Demer is een regenrivier en maakt deel uit van het stroomgebied van de Schelde.

Waar?Deze heropening en vernieuwing van de Demer vindt plaats in het noordelijk en centraal deel van Diest. De werken worden in 4 fases volbracht.

De 4 fases zijn gesitueerd op volgende kaarten, deze kaarten stellen telkens het noordelijke en centrale deel van Diest voor.

De eerste fase vindt plaats van de Saspoort tot de Ezeldijkmolen.

1

De tweede fase omvat het gebied van de Schaffensestraat tot aan de Demerstraat. In deze Fase bevinden de werken zich nu.

In de derde fase gaat men van de Demerstraat tot de kaai bewerken. De Kaai ligt aan het stadhuis, dit is in het Centrum van Diest. Deze werken zullen dan ook voor de nodige hinder zorgen.

2

Demer

ezeldijkmolen

Saspoort

Schaffensestraat

Demertraat

De vierde fase omvat vooral het herinrichten van de Kaai. Men gaat ook de Demer openleggen vanaf de Zichemsepoort tot de kaai, dit is in omgekeerde richting dan als men in de vorige fases ging.

Waarom daar?

GeschiedenisVroeger in de 11e eeuw was de Demer open en bloot, zij had een belangrijke handelsfunctie. Diest lag op de belangrijke handelsroute tussen Bruggen en Keulen. Aan deze rivier begon zich een handelscentrum te ontwikkelen namelijk Diest. Deze stad kwam op zijn hoogtepunt in de 14e en 15e eeuw door zijn landbouwmarkt, de interregionale graan- en veemarkten, maar vooral door de lakennijverheid en –handel. Dit gebied werd aantrekkelijk voor andere landen om te veroveren. Diest is zo in handen geweest van Frankrijk, Spanje, Oostenrijk en Nederland.

Er kwam echter een drastisch einde aan de loop van de Demer door Diest. In de jaren 60 werd met het dichtgooien van de Demer ook in een keer de historische structuur van de stad mee weggevaagd. De Demer was zo goed als niet meer bevaarbaar en zorgde in de stad voor een immense geurhinder, afvoerwater werd allemaal in de Demer geloosd en aangezien de rivier niet sterk stroomde, bleef de

3

Demertraat

Kaai

Kaai

Zichemsepoort

stank in de stand hangen. De stroomsterkte verminderde dan ook nog door de steeds toenemende afval in de rivier.

Volgende foto’s weergeven een beeld van Diest vroeger.

Deze foto zie je de bierbrouwerij, deze is vlak naast de Demer gelegen wat handig was voor de aanvoer en afvoer van producten.

Deze foto stelt de Demer in Diest voor nog net buiten het centrum, bijna aan de ring rond Diest. Je ziet heir veel wandelende mensen op de dijk. De Demer had dus niet enkele een transportfunctie maar ook een ontspanning functie.

- Demerstraat nu: Demerstraat vroeger:

4

Hier enkele vergelijkingen van uitzichten in de stad Diest vroeger en nu:

- Kaai nu:

Kaai vroeger:

Wat wil Diest bereiken met het terug openleggen van de Demer en de vernieuwingen er rond?

Zoals al eerder vermeld zijn de plannen door het ruimtelijk structuurplan van Vlaams-Brabant goedgekeurd. Ook wordt het project ondersteund door de provincie. Andere steden ook aan de Demerloop hebben gelijkaardige projecten uitgevoerd. Vandaar nu Diest zijn ondernemingen. Met het terug openleggen van de Demer en de vernieuwingen wil men verschillende dingen bereiken.

1: Men wil de link met haar ontstaansgeschiedenis terug leggen. Diest is een historische stad en dit wil men terug benadrukken. Het historische is met jaren telkens meer meer verdwenen.

2: Diest wil ook een positieve invloed uitoefenen op de sfeer en het uitzicht. In steden als Aarschot (waar de Demer ook door loopt) werden al gelijkaardige projecten uitgevoerd. Diest wil hier niet bij achterop geraken en wil ook aan vernieuwingen gaan doen om de stad opnieuw aantrekkelijker te maken, zowel voor de bevolking als voor toeristen.

3: Men wil de levenskwaliteit verbeteren: dit geldt dan vooral voor de plaatselijke bevolking.

5

4: Natuurlijk wil de stad ook vooral aan vernieuwing doen, dit wordt niet expliciet vermeld maar uit de foto’s en plannen van het volgende project blijk ook wel dat er veel vernieuwende elementen aan te pas zullen komen.

Hoe wil men dit realiseren in functie van het RUP?1: ontstaansgeschiedenis

Door het terug openleggen van de Demer benadrukt men terug de Functie van de Demer vroeger namelijk zijn transportfunctie. Natuurlijk gaat men er deze keer op letten dat ee Demer niet zou zorgen voor overstromingen en geurhinder in de stad. De Vlaams emilieumaatschappij speelt hierin dan ook een belangrijke rol. Bij de bouw van de oevers houd men ook rekening zodat er verband zou worden gelegd met de bouwmaterialen van vroeger. De steunen en pilaren, … worden in een ijzerzandsteenkleur gebouwd. Dit benadrukt de gebouwde Kerken, huizen, … uit ijzerzandsteen van vroeger. Ook loopt de Demer terug langs oude sites van Vroeger zoals de bierbrouwerij, de ververgrachtsite, de oude brandweerkazerne, … Deze plaatsen zullen terug meer en meer bezocht worden door het voorzien van nieuwe wandel en fietswegen in deze buurten. Nu zijn de buurten zoals ‘de ververgracht’ en ‘de oude brandweerkazerne’ een verlaten buurt. Deze is eigenlijk in verval gekomen. Je kan zo nog een oude schoorsteen zien staan aan de ververgracht. Bij het vernieuwen van deze buurten wil men nog wel rekening houden met de oude functie van deze plaatsen. Zo is het nog niet helemaal duidelijk of men de schoorsteen aan de ververgracht gaat laten staan. Hieronder ziet u enkele foto’s van hoe deze plaatsten er in de toekomst er zouden uitzien.

Ververgracht nu Ververgracht in wording

2: positieve invloed en aantrekkingskracht.

De Demer door de stad is natuurlijk een grote aantrekkingsfactor. Plaatsen die nu zeer weinig bezocht worden, gaan terug in het daglicht geplaatst worden. Ze gaat ook verschillende rustige plaatsen in de stad bieden. Wandel en fietswegen langs de nieuwe Demer, bankjes, trappen tot aan het water, nieuwe woningen, … zelfs tot in het centrum van het stad. Dit zorgt er natuurlijk voor dat meer mensen terug naar de stad willen. Diest was de laatste jaren wat aan het uitblussen door verkrotte woningen, minder aantrekkelijke plaatsen in de stad, de werken, … Met deze nieuwe woningen trekt men ook meer mensen aan om in de stad te gaan wonen. Vooral de waterpartijen bieden een mooie aantrekkingsfactor hierbij. Door de nieuwe wandel en fietswegen zullen wandelaars en fietser door de stad geleid worden en zo krijgen ze de gelegenheid om de stad te

6

bezichtigen en eventueel iets te consumeren. Niet alleen het contact met het water is belangrijk maar ook de open ruimte en groen aanplanting is heel belangrijk voor het oog.

Demerstraat nu Demerstraat in wording

Geplande ontwikkeling:- nieuwe woningen grenzen aan de waterloop- wandel en fietswegen langs de Demer. Hierlangs kunnen zwakke weggebruikers veilig het centrum bereiken.- ruimte voor groen (parken) voor ontspanning en rust.

3: verbeteren levenskwaliteit

Nieuwe woningen zorgen voor nieuwe mensen in de stad of betere woningen voor de lokale mensen in de stad. Oude woningen zullen omgetoverd worden tot nieuwere woningen. Autoluwe wegen langs de Demer verbeteren eveneens de levenskwaliteit, ze zorgen voor een beter veiligheid voor de zwakke weggebruikers. Zo komt er een rechtstreekse verbinding van de ring tot in het centrum voor voetgangers en fietsers, niet voor auto’s. Ook wordt er een pendelweg voor voetgangers en fietsers naar de parking aangelegd. Er komt meer ruimte voor groen , wat ook een gezondere lucht in de stad geeft. De mensen in de stad kunnen dan meer en op een veiligere manier buiten in de stad op wandel gaan. Ik moet eerlijk toegeven dat Diest op dit moment niet 1 van de veiligste plaatsen is voor de zwakke weggebruikers. Vaak wordt er geen rekening gehouden met fietsers of voetgangers. Auto’s mogen dan ook nog steeds door het centrum van het stad rijden, wat al in vele steden verboden is geworden.

7

Flonderpaden worden aangemaakt (drijvende wandelpaden), dit maakt het heel aantrekkelijk voor wandelaars. Ook deze paden liggen op de weg naar het centrum waarlangs voetgangers rechtstreeks in het centrum geraken.

4: vernieuwing:

Zoals verwacht is dit project niet enkel voor het milieu, de zwakke weggebruikers, de geschiedenis van de stad Diest, … Maar ook zeker voor de moderniteit. Dit hoort dan ook voor een stuk bij de aantrekkelijkheid van deze stad. Aan vorige foto’s kon je al zien dat dit project niet op poten is gekomen zonder enige architectuur. Over alles wat men waar gaat bouwen is nagedacht: de kleuren, de wandelpaden, woningen, groen, parken, zitelementen. Men wil hierbij ook een vorm van prestige mee uitdrukken. Hieronder kan u nog enkele foto’s zien van de Demer en zijn vernieuwingen.

Diest kan niet genoeg krijgen van zijn verbouwingen want ongeveer vlak na de afronding van dit project gaat men over naar vernieuwen van de stationsomgeving. Dit heeft men ergens wel bewust gedaan aangezien deze 2 projecten bij mekaar aansluiten. De nieuwe woningen en wegen zijn ook al geplaatst in functie van het station. Ook ligt het station aan de Demer en is het vanzelfsprekend dat dit een opvolgend project wordt.

Woningen aan de weg naar het station. Ook bevatten deze gebouwen enkele winkelketens of supermarkten.

Nieuwe inrichting van de kaai (het centrum) Deze plaats wordt ook autoluw gemaakt. Voetgangers en fietsers komen hier ook weer centraal te staan.

8

Eigen visieMijn eigen visie op dit project was eerst niet heel hoopvol en positief. Ik had ten eerste niet echt het gevoel dat er op een plaats als Diest zo een grote veranderingen verwezenlijkt zouden kunnen worden. Men zou op sommige plaatsen gewoon te weinig plaats hebben om zoveel ruimte te kunnen maken als op de foto’s afgebeeld staat. Langs de andere kant weet ik dat foto’s een vorm van bedrog kunnen vormen op deze vlakken. Maar toch leek het me vrij onmogelijk.

Ook had ik er niet zo een positief beeld op. Het centrum, zoals ik al eerder vermeldde, is niet autoluw. Er zal dus veel verkeershinder zijn wat voor spanningen zal zorgen. Mijn laatste tegenargument was de reden waarom ze vroeg de Demer in het centrum dicht gelegd hadden. Dit was door zijn stank.

Mijn standpunt is echter wel veranderd. Bij nader inzien en bij het zien evolueren en verwezenlijken van het project, ben ik wel het positieve ervan in gaan zien. Veel meer ruimte voor fietsers en voetganger wat tot nu toe wel ontbreekt op sommige plaatsen. Meer autovrije delen in de stad, dit geeft een rustiger gevoel, zeker bij het winkelen of wanneer je je op de terrasjes bevind. Water in de stand geeft ook altijd iets positief en mooi mee van een stad.

Ik kijk nu wel uit naar het einde van het project, zodat we kunnen zien wat er van geworden is en de Demer terug te kunnen bezichtigen in de stad.

Vertaling naar 1e graad.Voor de leerlingen is dit een heel interessant onderwerp om te bespreken tijdens Bebouwing. De leerlingen zijn dan bezig over landschapselementen, satelliet beelden van hun leefomgeving en vooral de bebouwing in hun eigen leefomgeving. Aangezien dit project langs de school ‘de voorzienigheid’ loopt, is het bijna schandalig om dit onderwerp niet even aan te halen. Ook organiseert Diest infodagen met rondleidingen waarin de stappen met een uitgebreide uitleg gegeven wordt. Het is een heel interessante uitleg vooral omdat he de foto’s ziet van wat het zou gaan worden. Deze rondleiding zou je eventueel met je klas kunnen maken. De leerlingen die ook echt van Diest zijn (net als ik), hebben een beeld in hun hoofd van hoe Diest er uit ziet. Dit lijkt nu helemaal overhoop gegooid te worden.

Je kan ook heel mooie voorbeelden aanhalen van open ruimte aangezien deze opnieuw wordt aan gemaakt. Ook bebouwing is interessant om te bekijken, de nieuwe architecturen, soorten bebouwing. Je hebt nog steeds de oude geslote bebouwing maar met het nieuwe project zullen de leerlingen ook kennis maken met een ander soort van bebouwing in een stad.

Bronnen- http://www.vmm.be/water/projecten/heropening-van-de-demer-in-diest

-https://www.google.be/search?q=geschiedenis+diest&ie=utf-8&oe=utf-8&rls=org.mozilla:nl:official&client=firefox-a&gws_rd=cr&ei=0YBlUvrIL4SVtQarr4DYCw#psj=1&q=geschiedenis+demer+diest&rls=org.mozilla:nl%3Aofficial

9

- http://www.vmm.be/nieuwsmap/demer-weer-door-diest

-http://www.youtube.com/watch?v=PyuOPwr5QKk

-http://rsv.vlaanderen.be/RSV/RuimtelijkStructuurplanVlaanderen/Planningsprocessen

-http://www.diest.be/nl/45/content/23/demer-door-diest.html

http://www.google.be/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=5&ved=0CEoQFjAE&url=http%3A%2F%2Fwww.diest.be%2Fnl%2F614%2Fcontent%2F1685%2Feerste-fase-demer-door-diest-klaar.pdf&ei=vw5oUrG1EIPJtAb_uoDIBQ&usg=AFQjCNFQiAMjvYGJh3g5yinO4PMHy_6-_Q&bvm=bv.55123115,d.Yms

- http://nl.wikipedia.org/wiki/Demer_%28rivier%29

10