Academiejaar 2014-2015

Faculteit Natuur en TechniekValentin Vaerwyckweg 19000 Gent

Stedelijke ontwikkeling en woonbeleid

Groep D

Laurens Peeters

1ste jaar landmeten

OEFENING 02: Lichtplan Gent Op woensdag 18 maart hebben we met een klein groepje studiegenoten de wandeling van het lichtplan gedaan. De sfeer van de wandeling was gemoedelijk en het weer viel goed mee. Dit zorgde er voor dat we de wandeling vlot konden afwerken.

Wat me vooral opviel tijdens de wandeling is dat je meer stil staat bij kleine details waar je anders nooit aandacht aan besteed. Als je ‘s avonds door Gent wandelt, heb je een aangenaam gevoel van rust en gezelligheid. Je voelt je best wel veilig en dit komt allemaal door de vele verlichting. Je staat er op dat moment niet bij stil hoe dat veiligheidsgevoel er is of hoe die aangename avondsfeer wordt gecreëerd. Door de verlichting te analyseren en te bestuderen kan je dit wel verklaren.

Het verhoogde veiligheidsgevoel komt mede doordat de pleinen en grote straten goed zijn verlicht. De donkere, schuwe steegjes verdwijnen en veranderen in aangename straten met tal van gezellige horecazaken. Dat zie je als je door deze straten wandelt: alle cafeetjes en restaurants zitten goed gevuld. Het lichtplan heeft dus zeker een economisch voordeel teweeg gebracht voor de horeca. Er is om tien uur ’s avonds nog steeds heel wat passage op straat, dit zorgt op zijn beurt dan weer voor meer sociale veiligheid. (project lichtplan, 2015)

Het goed bewaarde historisch karakter van Gent komt nog meer naar boven door de verlichting. De sfeer, gebouwen en straten voelen allemaal nog veel authentieker aan dan overdag. De gebouwen worden zodanig belicht dat architecturale volumes meer diepte krijgen. Details die overdag niet zichtbaar zijn, worden door de goede belichting ‘s avonds wel zichtbaar. Mede door deze goede belichting is Gent al uitgeroepen tot gezelligste stad van Vlaanderen en pronkt het bovenaan in de lijst van must-see city’s. Als toerist in Gent kan je dus beter ’s avonds nog eens door Gent wandelen! (project lichtplan, 2015)

Wat me tijdens de wandeling ‘opviel’ was dat er twee gebouwen niet uitgelicht werden namelijk de Sint-Baafs kathedraal en het Gravensteen. Aan de Sint-Baafskathedraal is in 2013 de tweede fase van de restauratiewerken gestart. Hierdoor verdwijnt de kathedraal voor minstens vier jaar achter de steigers. Aangezien een gebouw dat achter steigers staat niet zo aantrekkelijk is, hebben ze dit proberen te maskeren door de verlichting aan te passen. In dit opzet zijn ze alleszins geslaagd, want het gebouw trekt ’s avonds of ’s nachts niet de aandacht die het overdag wel zou hebben. De Sint-Baafs kathedraal verdwijnt als het ware in het donker. Dit zie je ook bij het Gravensteen. Voor het Gravensteen stond er een kraan. Langs de zijde waar er werken bezig waren of waar de kraan stond, was de verlichting gedoofd. (Restauratiecampagne Sint-Baafskathedraal in Gent, sd)

In Knack las ik een artikel waarin Gent één van de best bewaarde geheimen van Europa wordt genoemd. Dit komt natuurlijk omdat de toeristen Gent (nog) niet platwalsen en tijdens de twee wereldoorlogen is Gent gespaard gebleven van bombardementen. Hierdoor heeft het zijn historische karakter behouden. Een groot verschil met andere grootsteden is dat Gent zijn monumentale gebouwen nog steeds gebruikt. Er wordt geleefd in deze gebouwen, zo is er bijvoorbeeld elke week een concert in de Sint-Baafskathedraal. Dit voel je ook als je door het centrum wandelt, het is een stad die zowel overdag als ’s nachts leeft. (Remmerie, 2015)

Vandaag (24/03/15) heeft Gent net beslist om de binnenstad volledig zone 30 te maken. Dit is nog maar eens een bewijs dat een autoluwe of autoloze stad de leefbaarheid verhoogt. Dit zie ik ook terug keren bij het aanpassen van de verlichting in een stad. De juiste verlichting op de juiste plaatsen verhoogt ook de leefbaarheid van een stad. Het grote verschil is wel dat verlichting in een stad de leefbaarheid vooral ’s avonds verhoogt wanneer het donker is. De autoloze straten, groene

zones en parken zorgen dag en nacht voor een verbeterde leefbaarheid. (zone 30 in hele Gentse binnenstad, 2015)

Na deze taak te maken heb ik wel de indruk dat Gent een echte voortrekkersrol neemt in het leefbaar maken van een stad. Dertig jaar geleden was Gent een grauwe, grijze industriestad, maar met de nodige aanpassingen zijn ze erin geslaagd om er een bruisende, jonge stad van te maken. (Remmerie, 2015) Denk maar aan de lichtfeesten en Gentse feesten die elk jaar duizenden bezoekers lokken naar Gent. Andere steden zien dit en passen dit toe. Zo zag ik dat Antwerpen nu (pas) is gestart met het vervangen van hun verlichting van de Grote Markt. Dit bewijst nog maar eens de vooruitstrevendheid van Gent, de inspanningen van de afgelopen jaren worden beloond en werpen zijn vruchten af. (FM, 2015)

De lampen op het eerste verdiep die naar boven schijnen zijn een voorbeeld van sfeerverlichting. Rechts op de afbeelding zie je nog eens functionele verlichting, de sterke lampen die naar beneden schijnen.

De gewone lantaarnpalen aan de Graslei zorgen voor de functionele verlichting, de grote spots op de grond zorgen dan weer voor accent verlichting.

De trapgevel en muren worden extra benadrukt door de accent verlichting deze schijnt vanachter de trapgevel en op de voorkant van de muren. Dit zorgt voor de mooie weerkaatsing op het water.

Het stadhuis duidelijk belicht met accentverlichting, het wordt extra in de verf gezet. Links op de afbeelding zie je ook de grote spot die het gebouw belicht.

Rechts op de afbeelding zie je nog functionele verlichting, deze zorgt ervoor dat het pad naast het water voldoende is belicht.

BibliografieFM. (2015, januari 26). Lichtplan grote markt bijna klaar. Opgehaald van HLN:

http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-antwerpen/lichtplan-grote-markt-bijna-klaar-a2194835/

project lichtplan. (2015, maart 23). Opgeroepen op maart 24, maart, van stad gent: zoveel stad: https://stad.gent/over-gent-en-het-stadsbestuur/over-gent/projecten-die-het-uitzicht-van-gent-bepalen/binnenstad/project-lichtplan

project lichtplan. (2015, maart 23). Opgeroepen op maart 24, 2015, van stad gent: zoveel stad: https://stad.gent/sites/default/files/page/documents/20141021_algfolder_NL_tot_klein__0.pdf

Remmerie, D. (2015, maart 18). Het best bewaarde geheim van Europa. Knack, p. 50.

Restauratiecampagne Sint-Baafskathedraal. (sd). Opgeroepen op maart 24, 2015, van onroerend erfgoed: https://www.onroerenderfgoed.be/nl/actueel/projecten/restauratiecampagne-sint-baafskathedraal-gent/

Zone 30 in hele Gentse binnenstad. (2015, maart 24). Opgehaald van De Morgen: http://www.demorgen.be/binnenland/zone-30-in-hele-gentse-binnenstad-a2262059/