Planetenjacht

JongerenwerkingDe Kometen

Explaneten ?

1698 : Ch. Huyghens- « ...als er exoplaneten bestaan zullen die nooit waarneembaar zijn. Ze zijn te ver en te klein... »

Tot 1995 bestond er een vermoeden dat exoplaneten wel bestaan moesten, maar hun bestaan is nooti wetenschappelijk bewezen.

De zoektocht...

1543 : Copernicus- revolutionibus orbium coelestium

1609 : Kepler- astronomia nova

1610 : Galileo- ontdekking joviaanse planeten

1718 : Halley- eigen beweging van de sterren

1842 : Doppler- verschuiving golflengte bij beweging

1796 : Laplace- planeten ontstaan uit een gasnevelring van de ster

1963 : Theorie van de bruine dwergen.

1995 : Mayor en Queloz- ontdekking exoplaneet bij 51 Pegasi

De « ontdekkingen » :

1897 : Thomas See- ontdekt verschillende planeten. Nooit bevestigd.

1939 : Holmberg- planeet rond Prokyon. Nooit bevestigd.

1963 : Van Kamp : Nieuwe planeet rond ster van Barnard. Metingsfout..

…..

Methoden

- Meting van de radiale snelheid

- Astrometrie

-Verandering van de helderheid (transit)

- gravitatinele microlensen

Astrometrie

Transit

Even herinneren...

Hoe ontstaan planeten ?

2 theorieën :

- Laplace : planeten ontstaan samen met hun ster uit een hete gasnevelring die zich rond de ster vormt.

- 1905 :Planeten ontstaan door bijna botsing van 2 sterren waarbij de sterren elkaar materie ontnemen. Later ontstaan uit deze materie planeten.

Bijna botsing ??

Twee okkernoten : Parijs en Keulen.

Botsing is zeer onwaarschijnlijk !

Radiale snelheid

Scan p35

Mayor, Queloz

6 Oktober 1995 : We hebben een exoplaneet gevonden...

Observatoie Haute Provence

193cm telescoop

Radiale snelheid

51 Pegasi

Sept.1994 : 33251,9m/s (100x snelheid v/h geluid)

Jan 1995 : 

1e meting : 33327,4 m/s ( 75m/s sneller...meetfout?)

2e meting48u later : 110m/s trager

Besluit :

Pegasi pulseert of roteert

Wat is pulsatie ?

Vb :Chi cygni :

51 Pegasi : 110m/s in 48u is te veel voor pulsatie..

Dus : het gemeten verschil komt door rotatie.

Waarom rotatie ?

Als een ster om zijn eigen as roteert worden bij spectrosopie verschillende radiale snelheden gemeten :

- één helft van de ster draait naar de waarnemer toe :=>Deze helf verschuift naar blauw

- de andere helft draait weg van de waarnemer :=>Deze helft verschuift naar rood

Rotatie bij 51 Peg ?

Reeds voor 1995 waargenomen veranderingen in de radiale snelheid bij  Gamma Cephei. Men dacht toen dat het om rotatie ging...

Later bleken die snelheden overeen te komen met de snelheid van de rotatie om de eigen as !

De veranderingen bij Gamma Cephei waren geen rotatie maar door zonnevlekken veroorzaakt !!!

... 51 Pegasi

Roteert 51 Pegasi of gaat het om zonnevlekken ?

Mayor :

Het magneetveld van een ster is de oorzaak van de vlekken. 

51 Pegasi roteert zo snel det enkel een zeer grote zonnevlek de oorzaak kan zijn. Maar 51 Pegasi heeft bij spectroscopisch onderzoek geen zonnevlekken (geen Ca-lijnen aanwezig)

51 Peg pulseert niet, roteert niet en heeft geen zonnevlekken!

Het kan enkel nog een planeet zijn !

Radiale snelheid

Scan p42

Radiale snelheid 51 Peg

Wereldnieuws...

Transit