Plan van Aanpak 2019 - 2021 Mei 2019€¦ · Onze aanpak van overgewicht is gericht op het behalen...

Plan van Aanpak 2019 - 2021

Mei 2019

Fabian Schurink JOGG-regisseur in gemeente Heerenveen

2

Voorwoord Een Gezonder Nederland, dát is wat we willen bereiken. Met kinderen die een goede start maken en daar hun leven lang profijt van hebben. Met het Nationaal Preventieakkoord kiezen we voor een Gezonde Generatie in 2040. We zetten dan meer in op preventie en minder op zorg. Zo zullen kinderen in 2040 meer bewegen in een gezonde omgeving: thuis, op de kinderopvang, op school, bij de sportvereniging, speelplekken en op hun werk, waar ze natuurlijk op de fiets naartoe gaan. De geur van tabaksrook herkennen ze niet meer en ze vinden het normaal om geen alcohol te drinken. Het plan van aanpak dat voor u ligt is kader stellend voor de uitvoering van het gezondheidsprogramma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG). We gaan in Heerenveen de tweede fase in van JOGG. Dit plan is het onderdeel ‘Gezond Gewicht’ van het overkoepelende plan ‘Gezonde Generatie in Heerenveen’ wat nog in ontwikkeling is en aansluit op de drie thema’s van het Nationaal Preventieakkoord. De drie thema’: overgewicht, roken en problematisch alcoholgebruik. Onze aanpak van overgewicht is gericht op het behalen van doelen, namelijk meer jongeren op gezond gewicht in een gezonde omgeving. Daarnaast is onze aanpak tijdelijk van aard en eindigt zodra deze doelen zijn behaald en de activiteiten zijn geborgd. We sturen op tempo, haalbaarheid, efficiëntie, flexibiliteit en doelgerichtheid. Het document voor u kan worden beschouwd als een ‘levend’ document. Het wordt in de loop der tijd aangepast en aangevuld naar gelang de toekomstige ontwikkelingen. Zo bouwen we een Plan-Do-Check-Act cyclus in. Ter illustratie, als een school een themacertificaat heeft gehaald op voeding of bewegen, dan moeten we opnieuw bekijken wat de volgende stap wordt, zodat we zo doelgericht en effectief mogelijk te werk gaan. Ook kunnen er maatschappelijke ontwikkelingen plaatsvinden waardoor nieuwe organisaties kunnen worden betrokken in de aanpak ofwel afhaken. Dit vereist een mate van flexibiliteit in de inspanningen en strategieën die we hanteren in onze aanpak, en ook dat we continu moeten reflecteren of onze doelen en baten haalbaar zijn. Het betekent ook dat we soms moeten afwisselen in tempo. Deze aanpak leent zich voor deze stuurelementen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat JOGG zichzelf overbodig maakt: de doelen, de strategieën en de bijbehorende werkzaamheden die aan de doelen ten dienste staan, worden in deze bestuursperiode zo goed en zo veel als mogelijk geborgd in, ofwel: teruggebracht onder de verantwoordelijkheid van, de afdelingen van de gemeente Heerenveen en in de organisaties van de maatschappelijke partners. Wanneer deze borging optimaal lijkt te zijn, wordt het betreffende onderdeel ook teruggebracht in de lijn of in de organisatie waar het eigenlijk bij hoort. Met als ultieme doel: de borging van gezond eten en bewegen in het dagelijkse leven van kinderen, ouders en professionals in onze gemeente (bewust én onbewust bekwaam). Leeswijzer Het plan van aanpak is als volgt opgebouwd. Allereerst beschrijven we waar we naartoe willen met JOGG. Hiervoor beschrijven we de context van Heerenveen, de aanleiding om JOGG op te willen pakken en de ambitie voor de komende JOGG-periode. Vervolgens geven we invulling op hoe we daar willen komen. In andere woorden, we maken in hoofdstuk twee een concretiseringsslag. In dit hoofdstuk beschrijven we onze doelen, strategie, randvoorwaarden en omgevingen. Daarna zoomen we direct in op wat niet binnen JOGG valt, ofwel de ongewenste effecten waarmee we rekening moeten houden als we JOGG uitvoeren en de afbakening. In hoofdstuk vier beschrijven we de organisatie van JOGG. We zoomen in op wie betrokken zijn of kunnen worden bij de uitvoering.

3

Samenvatting Overgewicht is één van de meest ernstige bedreigingen van onze volksgezondheid1. Gemiddeld één op de zeven Nederlandse kinderen heeft overgewicht. In sommige wijken zelfs één op de drie kinderen. Van de kinderen van 4 tot en met 17 jaar oud heeft 13,6% in 2016 overgewicht, waarvan 2,7% obesitas. Meisjes van 4 tot en met 11 jaar hebben vaker overgewicht en obesitas dan jongens. De maatschappelijke kosten bedragen 1,2 miljard euro direct en 2 miljard euro indirect. Dat moet veranderen. Onze jongeren zijn de toekomst van Nederland. Uitkomsten van de GGD Monitor laten zien dat het percentage (ernstig) overgewicht onder 4- tot 12-jarigen is gestegen in 2018. Percentueel gezien lijkt Heerenveen het goed te doen ten opzichte van het landelijke percentage (ernstig) overgewicht. Echter, het gaat nog steeds om zo’n 1.250 kinderen die te zwaar zijn, waarvan in vier jaar tijd zo’n 230 kinderen bij zijn gekomen. In de JOGG-periode 2015-2018 is het percentage overgewicht in de aandachtswijk de Greiden stabiel gebleven. Onze ambitie In Heerenveen vinden we dat elk kind in onze gemeente een gezonde jeugd en toekomst verdient, ongeacht zijn uitgangspositie. Daarom is de gemeente Heerenveen in 2015 gestart met JOGG. We streven samen met publieke en private partijen naar een samenleving waarin alle kinderen en jongeren wonen, leren, recreëren en werken in een gezonde omgeving met structureel aandacht voor een gezonde leefstijl in het algemeen en voor een gezond gewicht in het bijzonder. Een omgeving waarin de gezonde keuze weer de normaalste zaak van de wereld is. Onze ambitie is dat we voor een samenleving gaan waarin alle kinderen en jongeren wonen, leren, spelen, recreëren en werken in een omgeving waar gezond eten en bewegen de normaalste zaak van de wereld is. De hoofddoelstelling van JOGG-opdracht in Heerenveen is om meer kinderen op een gezond gewicht te krijgen in de aandachtswijken Greiden en Akkers Dit willen we realiseren door middel van een gezondere omgeving. Hiervoor zetten we in op een gezondere buurt-, school- en sportomgeving. En willen we randvoorwaarden (de vijf JOGG-pijlers) opzetten en/of borgen, zoals Verbinding tussen Preventie- en Zorgdomein, Publiek-Private Samenwerking, Politiek-Bestuurlijk Draagvlak, Gedeeld Eigenaarschap en Monitoring & Evaluatie. Voor het realiseren van onze doelstellingen hanteren we de volgende strategie:

Doeltreffendheid: aansluiten bij doelgroepen.

Creëren van een olievlek-effect van het JOGG-gedachtegoed. De komende periode

breiden we de doelgroep van JOGG Heerenveen uit van 4-12 jarige kinderen en hun

ouders naar -9 maanden tot 12 jarige kinderen en hun ouders. We breiden ook het

gebied uit van alleen de wijk Greiden naar zowel Greiden áls Akkers.

We werken gebiedsgericht, daar waar de urgentie zit. We richten ons op de wijken

waar het grootste gezondheidspotentieel zit; daar waar sociaaleconomische status

lager is, laag opleidingsniveau is en het aantal inwoners met niet-westerse

achtergrond groter is.

Bottom-up: enthousiasme leidend in de keuze van de JOGG-wijken.

JOGG bereikt de doelgroepen via inzet van, en aansluiting bij, professionals

Samenwerking en samenhang is leidend in onze werkwijze.

We borgen de JOGG-aanpak in de gemeente Heerenveen.

1 Finucane, et al. (2011). National, regional, and global trends in body mass index since 1980: Systematic analysis of health examination surveys and epidemiological studies with 960 country-years and 9.1 million participants. Lancet (377): 557-567.

4

Inhoud Voorwoord ................................................................................................................................. 2

Samenvatting ............................................................................................................................. 3

1. Waar gaan we naartoe met JOGG? ...................................................................................... 5

1.1 Aanleiding ........................................................................................................................ 5

1.2 Ambitie ............................................................................................................................. 6

1.3 Huidige situatie................................................................................................................. 7

1.4 Kansen en risico’s ............................................................................................................ 9

1.5 Uitbreiding van JOGG-doelgroep en aandachtsgebied ................................................... 9

2. Hoe gaan we onze ambitie realiseren? ............................................................................... 13

2.1 Omgevingen ................................................................................................................... 13

2.2 Randvoorwaarden voor een gezonde leefomgeving ..................................................... 14

2.3 Doelstellingen................................................................................................................. 17

2.4 Strategie ......................................................................................................................... 20

3. Wat doen we niet? ............................................................................................................... 22

3.1 Afbakening ..................................................................................................................... 22

3.2 Potentiële ongewenste effecten ..................................................................................... 22

4. Wie gaan het doen? ............................................................................................................ 23

4.1 Organogram van JOGG-Heerenveen ............................................................................ 23

4.2 Uitvoerenden en huidige samenwerkingspartners ......................................................... 23

4.3 Potentiële partners ......................................................................................................... 25

5. Planning ............................................................................................................................... 27

6. Financiën ............................................................................................................................. 28

Bijlagen .................................................................................................................................... 29

Bijlage 1 Factsheet: 3 jaar JOGG Heerenveen ................................................................... 29

Bijlage 2 Werving strategie bedrijfspartners JOGG Heerenveen 2016 - 2018 .................... 32

Bijlage 3 JOGG Competentieprofielen ................................................................................. 34

Bijlage 4 Issuedagen JOGG ................................................................................................ 37

5

1. Waar gaan we naartoe met JOGG?

1.1 Aanleiding Overgewicht is één van de meest ernstige bedreigingen van onze volksgezondheid2. Gemiddeld één op de zeven Nederlandse kinderen heeft overgewicht. In sommige wijken zelfs één op de drie kinderen. Van de kinderen van 4 tot en met 17 jaar oud heeft 13,6% in 2016 overgewicht, waarvan 2,7% obesitas. Meisjes van 4 tot en met 11 jaar hebben vaker overgewicht en obesitas dan jongens. De maatschappelijke kosten bedragen 1,2 miljard euro direct en 2 miljard euro indirect. Dat moet veranderen. Onze jongeren zijn de toekomst van Nederland. Tijdens hun jeugd leren kinderen wat leuk en wat normaal is. Dat geldt ook voor wat gezond eten en bewegen inhoudt. Onze jeugd groeit op in een zogenaamde obesogene samenleving; een omgeving die uitnodigt tot veel eten en weinig bewegen. Van de voorbeelden die ze vanuit thuis meekrijgen tot aan de hobby’s van leeftijdsgenoten. Van welke producten in het oog springen in de supermarkt tot aan het aanbod in de schoolkantine. Als kinderen opgroeien in een gezonde omgeving en met een gezonde leefstijl, wordt dit hun hele leven de normaalste zaak van de wereld. Een Fries gezegde luidt: ‘’Better de bûk te barsten, as it iten bedoarn.’’ In andere woorden: beter dat je buik barst, dan dat het eten bederft. Dit gezegde praat veel goed en stimuleert overgewicht. Vol is vol, zeker als het in onze gemeente alleen al om zo’n 1.250 kinderen met overgewicht gaat. Dit teveel aan kilo’s kan de ontwikkeling van kinderen remmen. Want wie als kind (veel) te zwaar is, heeft een verhoogd risico op problemen in zijn of haar ontwikkeling en loopt grote kans om levenslang gezondheidsproblemen te hebben345. Wie van jongs af aan overgewicht heeft, heeft zeer grote kans dat ook op volwassen leeftijd te hebben. Kinderen met (morbide) obesitas hebben een verhoogd risico op onder meer een hoge bloeddruk, diabetes type 2, kanker, leveraandoeningen en psychosociale problemen67. Dit heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit van leven, die voor een groot deel wordt bepaald door de feitelijke- en ervaren gezondheid. Van 2015 tot 2018 heeft onze gemeente JOGG geïmplementeerd en zijn we begonnen aan verandering. In drie jaar tijd hebben we in de wijk de Greiden diverse inspanningen geleverd en aan elkaar gekoppeld voor gezondheidswinst. Hoewel in bijna iedere woonservicezone in Heerenveen het overgewicht onder 4-12 jarigen is gestegen (2015-2018), zien we uit de GGD-gezondheidsmonitor 4-12 jaar dat in de wijk de Greiden – de JOGG aandachtswijk in deze periode – het (ernstig) overgewicht stabiel is gebleven op 7%. JOGG lijkt dus effect te hebben!

2 Finucane, et al. (2011). National, regional, and global trends in body mass index since 1980: Systematic analysis of health examination surveys and epidemiological studies with 960 country-years and 9.1 million participants. Lancet (377): 557-567. 3 Llewellyn, Simmonds, Owen & Woolacott. (2015). Childhood obesity as a predictor of morbidity in adulthood: a systematic review and meta-analyses. Pediatric Obesity/Adult Etiology. 4 Simmonds, Llewellyn, Owen, Woolacott. (2016). Predicting adult obesity from childhood obesity: a systematic review and meta-analyses. Obesity Reviews: 95-107. 5 YanGuo, et al. (2016), Overweight and Obesity in Young Adulthood and the Risk ofStroke: a Meta-analysis. Journalof Stroke and Cerebrovascular Diseases, (25). 6 Weng, et al. (2012). Systematic Review and meta-analyses of risk factors for childhood overweight identifiable during infancy. Arch Dis Child. 1-8. 7 Luppino, De Wit & Bouvy. (2010). Overweight, obesity and depression: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. Arch Gen Psychiatry (67:3): 220-229.

6

1.2 Ambitie In Heerenveen vinden we dat elk kind in onze gemeente een gezonde jeugd en toekomst verdiend, ongeacht zijn uitgangspositie. Daarom is de gemeente Heerenveen in 2015 gestart met JOGG. We streven samen met publieke- en private partijen naar een samenleving waarin alle kinderen en jongeren wonen, leren, recreëren en werken in een gezonde omgeving met structureel aandacht voor een gezonde leefstijl in het algemeen en voor een gezond gewicht in het bijzonder. Een omgeving waarin de gezonde keuze weer de normaalste zaak van de wereld is. Onze ambitie is dat we voor een samenleving gaan waarin alle kinderen en jongeren wonen, leren, spelen, recreëren en werken in een omgeving waar gezond eten en bewegen de normaalste zaak van de wereld is.

7

1.3 Huidige situatie In Nederland heeft bijna één op de zeven kinderen van 0-19 jaar (ernstig) overgewicht. In onze gemeente zien we het aantal kinderen met overgewicht stijgen. Uitkomsten van de GGD Monitor laten zien dat het percentage (ernstig) overgewicht onder 4- tot 12-jarigen is gestegen van 9% in 2015 naar 11% in 2018. Percentueel gezien lijkt Heerenveen het goed te doen ten opzichte van het landelijke percentage (ernstig) overgewicht. Echter, het gaat nog steeds om zo’n 1.250 kinderen die te zwaar zijn, waarvan in vier jaar tijd zo’n 230 kinderen bij zijn gekomen. Overgewicht op jonge leeftijd is ook een voorspeller van overgewicht op latere leeftijd. In figuur 18 is te zien dat het percentage individuen met overgewicht in Heerenveen (blauwe trendlijn) sneller stijgt naarmate de leeftijd vordert ten opzichte van Fryslân (rode trendlijn). Daar willen wij verandering in brengen. Politiek-bestuurlijke ontwikkelingen De gemeente Heerenveen wil overgewicht aanpakken door stevig in te zetten op preventie. Er kan duidelijk worden gesteld dat er politiek-bestuurlijk draagvlak is. De beleidsterreinen volksgezondheid & maatschappelijke ondersteuning, welzijn, sport en jeugd & jeugdzorg, onderwijs, accommodaties, volkshuisvesting, energietransitie & energiestrategie en centrumontwikkeling zijn de portefeuilles van één wethouder. Dat geeft mogelijkheden om JOGG op bestuurlijk niveau integraal aan te vliegen. De wethouder is vertegenwoordigd in het college, heeft de rol van voorzitter in de stuurgroep en neemt zijn ambassadeursrol. Hij maakt zich hard om de JOGG-aanpak te continueren. De uitdagingen voor JOGG-Heerenveen is om het programma onderdeel te maken aan de voor hem urgente dossiers op domeinen jeugd en participatie. Het is ook een uitdaging om alle afdelingen en wethouders betrokken te krijgen bij de JOGG-aanpak. Daarnaast wordt de raad geïnformeerd over JOGG en ontvangen zij de JOGG-nieuwsbrief. Ze worden ook uitgenodigd bij activiteiten van JOGG, bijvoorbeeld wanneer een school een vignet heeft behaald van gezonde School. In het huidige gemeentelijke hoofdlijnenakkoord zijn voldoende onderwerpen waarop JOGG kan aanhaken. In het hoofdlijnenakkoord ‘’Duurzaam doorontwikkelen – samen aan de slag in Heerenveen’’9 - is één van de zes hoofdthema’s Zorg & Welzijn (zie tabel 1). Hiermee wil zij inzetten op één van de Global Goals van de Verenigde Naties. In de onderstaande tabel staan resultaten benoemd waar JOGG bij kan aanhaken.

8 Uitkomsten uit de GGD Monitor. Leeftijd 4-12 jaar is gepresenteerd in 2018. Leeftijd 12+ is gepresenteerd in 2016. 9 Hoofdlijnenakkoord 2018 – 2022: ‘’duurzaam doorontwikkelen – samen aan de slag in Heerenveen.’’

0

10

20

30

40

50

60

70

4-12 jarigen 12-18jarigen

19-64jarigen

65+ jarigen

(Ernstig) overgewicht

Heerenveen Fryslân

Figuur 1 (Ernstig) overgewicht per leeftijdsgroep

8

Tabel 1: Hoofdlijnenakkoord - Zorg & Welzijn

Zorg & welzijn Iedereen doet mee in Heerenveen. Er wordt gebouwd aan veerkracht voor alle inwoners in kwetsbare situaties en we helpen inwoners van alle leeftijden om gezond en met plezier te

kunnen leven. Om dit te realiseren werkt de gemeente aan doorontwikkeling van het sociaal domein en zoekt ze verbinding met partners.

Sub thema’s Geformuleerde resultaten uit het hoofdlijnenakkoord 2018 - 2022

1. Preventieve gezondheid 2. Welzijn 3. Sport 4. Jeugdzorg 5. Armoede 6. Lezen & Schrijven 7. Zorg en ondersteuning

• Ontwikkelen en uitvoeren van een gebiedsgerichte aanpak. • Aandacht hebben voor roken, alcoholgebruik en overgewicht. • Vergroten van sporten beweegactiviteiten, waaronder wandelpaden en buitenfitness. • Bereikbare, duurzame en toegankelijke sporten cultuurvoorzieningen. • Uitvoering van sportbeleid 2017.

JOGG-activiteiten vanaf 2015 Van 2015 tot 2018 zijn diverse JOGG-activiteiten uitgevoerd in de wijk de Greiden om jongeren in deze wijk op een gezonder gewicht te krijgen (zie bijlage 1 voor uitgebreidere beschrijving van activiteiten en resultaten). In deze implementatiefase is een netwerk opgebouwd en is er gewerkt aan het realiseren van een gezondere omgeving, bijvoorbeeld de Gezonde Schoolomgeving. Daarnaast zijn er ook een tweetal grote JOGG-jaarcampagnes uitgevoerd, namelijk Drink Water én Groente… en Zet je tanden erin! Voor de komende periode is de uitdaging om de bestaande activiteiten te borgen. JOGG-resultaten Een belangrijke uitkomst van de afgelopen JOGG-periode is dat het percentage kinderen van 4-12 jaar met overgewicht in de wijk de Greiden stabiel is gebleven, terwijl in dezelfde periode het percentage kinderen met overgewicht in de gemeente Heerenveen is gestegen. Op gedragsniveau zien we dat het percentage kinderen dat minimaal 2 glazen water per dag drinkt met 17% is gestegen en dat het percentage kinderen dat twee glazen of meer suikerhoudende dranken drinkt met 22% is afgenomen. De groenteconsumptie is onder deze doelgroep nauwelijks gewijzigd. Groenteconsumptie is een belangrijk punt om in de tweede fase van JOGG mee aan de te slag te gaan. Het sterke in deze periode is dat er tastbare resultaten zijn behaald10. Een greep uit de resultaten van de groente campagne is het Nederlands record kinderkoken behaald door 203 kinderen in De Greiden. Ook zijn er uitjes georganiseerd waar kinderen op bezoek gingen naar een supermarkt of restaurant en is het moestuinieren een hit bij de scholen. Er is een bedrijvencampagne uitgevoerd om werknemers te stimuleren om water te drinken. In deze periode hebben vijftien van de 32 scholen zich gecommitteerd aan de Gezonde School aanpak. Hiervan hebben negen scholen het themacertificaat11 Sport & Bewegen gehaald en drie scholen het themacertificaat Voeding. De grootste kinderopvang in Heerenveen heeft haar beleid aangepast, zodat het voedselaanbod voortaan uit gezonde producten bestaat. Hoewel deze scholen (bijna) allemaal hun themacertificaat hebben behaald, doen ze dit veelal op het onderwerp Sport & Bewegen. Voor de komende periode

10 Zie bijlage 3 voor de fact-sheet met de behaalde tastbare resultaten. 11 Themacertificaat = een certificaat voor gezondheidsthema van de Gezonde School-aanpak

9

staat JOGG-Heerenveen voor de uitdaging om scholen meer te sturen richting het themacertificaat Voeding12. De tien grote bedrijven in Heerenveen hebben zich aangesloten en ingezet voor JOGG. Verder zijn zes zorg & welzijnsorganisaties aangesloten in een werkgroep om de verbinding te maken tussen preventie en zorg. Twaalf organisaties hebben een bijdrage geleverd aan JOGG via de intermediair Hart voor Heerenveen. We beschouwen deze organisaties als de JOGG-supporters. Uitdaging voor de komende periode is om het aantal JOGG-supporters te behouden en waar kan uit te breiden.

1.4 Kansen en risico’s In maart 2018 heeft de stuurgroep JOGG een SWOT-analyse gemaakt van de destijds huidige situatie. De SWOT-analyse is gebruikt voor de aanvraag van het vervolg van JOGG en waar JOGG zich op zou moeten richten. Uit deze SWOT zijn de onderstaande kansen en risico’s gesignaleerd. Kansen Als kansen worden genoemd:

Een gezond naschools aanbod: aanbod dat insteekt op het stimuleren van bewegen

en gezond eten

Fysieke omgeving: aanbod voor buiten spelen dat aansluit op de beleving en wensen

van kinderen

Borgen van DrinkWater campagne

Vergroten olievlek-effect door JOGG te verbreden met een extra wijk

Betrekken van wijkmanagers en ouders

Aanhaken op de maatschappelijke ontwikkeling door aandacht te hebben voor de

doelgroep met de leeftijd -9 maanden tot 4 jaar Risico’s Als risico’s worden genoemd.

Klein budget voor de uitvoering van JOGG

Tijdelijkheid van Publieke-Private Samenwerking (PPS) constructie

De focus op één wijk, waardoor het risico bestaat dat er geen olievlek-effect ontstaat

van JOGG naar de rest van de gemeente

Klein JOGG-team waardoor er geen borging is van JOGG-taken bij netwerkpartners

Invloed van het JOGG-team is beperkt door de overlegcoördinatieconstructie.

1.5 Uitbreiding van JOGG-doelgroep en aandachtsgebied Om het risico te ondervangen dat er geen olievlek-effect optreedt, wordt de doelgroep uitgebreid van 4-12 jarigen en hun ouders naar –9 maanden tot 12 jarigen en hun ouders. Daarnaast zal de JOGG-aanpak naast de Greiden, zich ook gaan richten op de wijk de Akkers. Via het JOGG-netwerk worden kennis, ervaringen en subsidie-ontwikkelingen gedeeld, die het olievlek-effect kunnen versterken. We maken onze inspanningen zo specifiek mogelijk en (dus) doeltreffend mogelijk door optimaal aan te sluiten bij de betreffende doelgroep. Specifieke omstandigheden en kenmerken vragen immers om een specifieke benadering.

12 Zie voor meer informatie Vignet Voeding op www.gezondeschool.nl

http://www.gezondeschool.nl/

10

Hoewel in principe alle kinderen uit de gemeente tot 19 jaar en hun ouders/opvoeders doelgroep zijn van JOGG, maken we onderscheid in verschillende doelgroepen. Iedere doelgroep vraagt namelijk een passende benadering. Om het gezondheidspotentieel zoveel mogelijk te benutten prioriteren we op leeftijd. Bij jongeren ligt veel potentieel omdat zij nog veel jaren voor de boeg hebben waarin gezondheidswinst kan worden behaald c.q. gezondheidsverlies kan worden vermeden. Onze doelgroepen zijn:

Primair: kinderen van -9 maanden tot 12 jaar

Primair: ouders van kinderen met de leeftijd -9 maanden tot 12 jaar

Secundair: jongeren 12-18 jaar

Voor 2019-2021 willen we ook een accent leggen op ouderbetrokkenheid. Ouderbetrokkenheid is een gelijkwaardige samenwerking met ouders waarbij wordt aangesloten bij de wensen, behoeften en mogelijkheden van iedere ouder. Hierbij is het uitgangspunt dat het voor iedere ouder en zijn of haar kind plezierig en ontspannen is om thuis te werken aan en behouden van een gezonde leefstijl en daarmee een gezond gewicht. Dit zorgt voor duurzaam gezond gedrag. De zorg voor kinderen is een sterke motivator voor ouders. Hoewel mensen niet altijd geneigd zijn het beste voor zichzelf te kiezen, zijn ze wel te verleiden om te doen wat beste is voor hun kinderen. Enthousiasme en urgentie voor de JOGG-aanpak is leidend in de keuze voor de wijken. Naast de prioritering op leeftijd, prioriteren we ook op drie doelgroepen: wie het meeste risico loopt, is als eerst aan de beurt. De factoren die het meest in het oog springen zijn lage sociaaleconomische status, lage opleiding en niet-westerse herkomst. Ook hierbij geldt dat mensen met de grootste gezondheidsachterstand het meeste gezondheidspotentieel hebben. We werken gebiedsgericht en organiseren de uitvoering zo dicht mogelijk bij de kinderen en ouders zelf, kaders maken we centraal. Omdat (on)gezondheid en (on)gezond gewicht ongelijk verdeeld zijn over de gebieden en de doelgroepen blijven we ook in de periode 2018-2021 prioriteit geven aan de (groepen) kinderen die het grootste risico lopen. Wijken en dorpen waar overgewicht is en de bovenstaande factoren aanwezig zijn:

Oudeschoot

De Akkers

Jubbega

Midden

De Greiden Er zijn een vijftal wijken/dorpen in Heerenveen die in het oog springen. Dat betekent dat we een selectie maken op basis van enthousiasme in de wijk. Enthousiasme voor de JOGG-aanpak is leidend in de keuze voor de wijken. We werken bottom-up. Hiervoor zijn gesprekken gevoerd met wijkmanagers, scholen, kinderopvang, buurtsportcoaches en preventieteams. Criteria die voor de keuze van de wijken gehanteerd zijns voor de keuze is:

Kinderrijk/ meerdere scholen

Enthousiasme in de wijk (c.q. draagvlak)

Aanwezigheid speelruimte

Aanwezigheid sportvereniging

Aanwezigheid gezondheidscentrum

11

Basisscholen zijn leidend in de keuze van de JOGG-wijken omdat kinderen een groot deel van hun dag in deze omgeving bevinden én dat voor gemiddeld van hun vierde tot hun twaalfde levensjaar. Tegelijkertijd is bij veel scholen ook de kinderopvang aanwezig, dat maakt dat scholen waar de kinderopvang bij aangesloten is voorkeur krijgen over scholen waar dat niet het geval is. De Greiden In de periode 2015-2018 is de JOGG-beweging aangejaagd in de wijk de Greiden. In het derde kwartaal van 2018 wonen er 1.688 jongeren in de leeftijdscategorie 0-19 jaar in de wijk. Daarmee is de Greiden de wijk in Heerenveen met de meeste jongeren. Als we de uitkomsten van de Kindmonitor 2018 vergelijken met die van 2015, dan is het percentage kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar met overgewicht in deze wijk in 2018 lager dan het gemiddelde in Heerenveen en Fryslân (zie figuur Woonservicezone 5). Kinderen eten sinds de implementatie van JOGG meer fruit, drinken meer water en minder suikerhoudende dranken. Echter, ligt de groente consumptie wel lager dan in zowel de rest van de gemeente als de provincie. Verder gaan in deze wijk meer jongeren lopend of fietsend naar school in vergelijking met Heerenveen en Fryslân, maar beweegt maar 40% zeven dagen per week voor minimaal één uur – aldus de norm gezond bewegen voor jongeren. Groenteconsumptie en bewegen zijn daarmee aandachtspunten voor JOGG fase 2 (voor het overzicht zie tabellen 2 en 3). De Akkers De wijk de Akkers heeft 483 jongeren in de leeftijd 0-19 jaar. De Akkers valt in woonservicezone (WSZ) 4a, samen met Oudeschoot, Mildam en Heerenveen-Midden. De wijk is te klein om gesplitst te worden en anonimiteit en betrouwbaarheid te waarborgen. Hierdoor worden de monitoruitkomsten van deze wijken met elkaar gemiddeld. Desalniettemin geven ze een richting van het beeld in de Akkers. Zo zien we in deze WSZ – in vergelijking met Heerenveen en

7

54

62

98

79

41

11

56

49

98

77

49

12

60

44

98

71

44

0 50 100 150


Drink gem. 2 glazen ofmeer suikerhoudende

drank per dag

Drinkt gem. 2 glazenwater per dag

ontbijt 5 of meer keerper week

Fruit elke dag

Groente elke dag

Woonservice zone 5

Fryslân (2018) Gemeentelijk (2018)

Gebied 5a (2018)

14

48

56

94

80

45

11

56

49

98

77

49

12

60

44

98

71

44

0 50 100 150


Drink gem. 2 glazen ofmeer suikerhoudende

drank per dag

Drinkt gem. 2 glazenwater per dag

ontbijt 5 of meer keerper week

Fruit elke dag

Groente elke dag

Woonservice Zone 4

Fryslân (2018) Gemeentelijk (2018)

Gebied 4

12

Fryslân – dat het percentage kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar met (ernstig)overgewicht hoger is en minder groente wordt gegeten. Maar we zien ook dat de fruitconsumptie hoger is, meer water wordt gedronken en minder suikerhoudende dranken worden gedronken. Het percentage jongeren dat lopend of fietsend naar school gaat ligt meer dan 10% lager dan in Heerenveen en Fryslân. Daarnaast wordt er ook minder gesport en zien we dat slechts drie op tien jongeren voldoet aan de norm gezond bewegen. Groenteconsumptie, bewegen en actief transport zijn aandachtspunten voor JOGG in deze wijk (voor het overzicht zie tabellen 2 en 3). Tabel 2 verschillen tussen 2015 en 2018

Verschillen tussen 2015 en 2018 WSZ 4 WSZ 5A

Matig overgewicht + obesitas +3% 0%

Water drinken +4% +17%

Suikerhoudende dranken -14% -22%

Eet groente elke dag +11% 0%

Eet fruit elke dag +17% +9%

Beweegt dagelijks minstens een uur -15% -8%

Loopt/fietst elke dag naar school -20% -8%

Tabel 3 Beschikbare indicatoren van de GGD per 2018

Cijfers beschikbaar vanaf 2018 WSZ 4 WSZ 5A

School-thuis route is onveilig 47% 38%

Speelt elke dag buiten 44% 53%

13

2. Hoe gaan we onze ambitie realiseren?

‘’Samen gaan we voor een samenleving waarin alle kinderen en jongeren wonen, leren, spelen, recreëren en werken in een omgeving waar gezond eten en bewegen de normaalste

zaak van de wereld is’’

Dat is de ambitie waar we voor gaan. In dit hoofdstuk beschrijven we de randvoorwaarden (JOGG-pijlers) om onze ambitie te behalen, de belangrijkste thema’s waarop gericht wordt, de belanghebbenden die hierbij een rol spelen, de doelen we die nastreven en de strategie die we hiervoor gebruiken.

2.1 Omgevingen Om meer jongeren op gezonder gewicht te krijgen, willen we de omgeving van het kind gezonder maken. In JOGG fase 2 leggen we het accent op de school-, buurt- en sportomgeving. In het onderstaande figuur is te zien dat de omgevingen elkaar overlappen bij het kind.

De buurtomgeving De buurtaanpak koppelt inspanningen van en mensen in de wijk aan elkaar. Signalen worden doorgegeven aan het JOGG-team en activiteiten worden vertaald naar buurtniveau. In de buurtaanpak worden actieve bewoners, buurtorganisaties en andere partijen betrokken. Doel van de buurtaanpak is om te zorgen dat de gezonde keuze in de buurt de makkelijkste keuze is en de buurt optimaal bijdraagt aan een gezond gewicht van de jeugd. Een fysieke omgeving beïnvloedt het (beweeg- en eet-) gedrag. De fysieke mogelijkheden die aanwezig zijn om veilig te fietsen en buiten te spelen beïnvloeden het beweeggedrag. Ook het voedselaanbod heeft invloed op het eetgedrag. De uitdaging waar we voor staan is dat de leefomgeving van het kind nog niet optimaal bijdraagt aan het gezonde eet- en beweeggedrag en dat de gezonde keuze nog niet de makkelijkste keuze is. De fysieke

Buurtomgeving

SchoolomgevingSportomgeving

Kind

14

omgeving gaat over parken, recreatieplekken, speeltuinen en openbare ruimten en expliciet niet over thuis-, school- en zorgomgeving. Opgave is om kinderen te laten opgroeien in een omgeving waarin zij meer bewegen en gezonder eten. De schoolomgeving In de scholenaanpak worden Heerenveense scholen ondersteund om Gezonde School te worden. Meer bewegen en gezonder eten om overgewicht te voorkomen en persoonlijke ontwikkeling van kinderen te stimuleren. In fase 1 werd veelal het vignet Sport & Bewegen geagendeerd. In fase 2 van JOGG agenderen we voornamelijk het vignet Voeding voor Scholen. De sportomgeving Het voedselaanbod heeft invloed op het eetgedrag. De uitdaging waar we voor staan is dat sportkantines nog niet altijd bijdragen aan een gezonder gewicht. De ongezonde keuze is in deze setting vaak nog de makkelijke en normale keuze. Dat willen we veranderen. Opgave is om kinderen te laten opgroeien in een omgeving waarin gezonde voeding een logische plek heeft op een plek waar zij sporten en zich fysiek uitdagen. Belanghebbenden

De buurtomgeving Ouders, Gemeente Heerenveen, Caleidoscoop, Preventieteam Akkers, Preventieteam Greiden, Wijkforum Greiden, Wijkplatform Greiden, Wijkplatform Akkers, Scoren voor Gezondheid, OBS Ekke De haan, CBS de Roerganger. OBS het Vogelnest, OBS de Buitenkans, OBS Route 0513, CBS Spring!, CBS het Kompas, Kinderopvang Kinderwoud

Schoolomgeving Ouders, Gemeente Heerenveen, GGD Fryslân/JGZ, OBS Ekke De haan, CBS de Roerganger. OBS het Vogelnest, OBS de Buitenkans, OBS Route 0513, CBS Spring!, CBS het Kompas, Kinderopvang Kinderwoud, Scoren voor Gezondheid, SC Heerenveen

Sportomgeving Ouders, Gemeente Heerenveen, Caleidoscoop, Scoren voor Gezondheid, Sportverenigingen

2.2 Randvoorwaarden voor een gezonde leefomgeving In Heerenveen is de afspraak gemaakt dat de regisseur JOGG ook adviseur Gezonde School is voor de JOGG-wijken. Het argument hiervoor is de beperkte beschikbaarheid van tijd en middelen. Om de effectiviteit van JOGG te waarborgen is een integrale en langdurige inzet nodig op preventie en leefstijl. In andere woorden: een gezond gewicht bij jongeren is een kwestie van een lange adem. Een organisatie die zich verbindt zich aan de maatschappelijke opgave JOGG, verbindt zichzelf daarmee ook aan andere partijen die zich rond JOGG begeven. Om de JOGG-aanpak in Heerenveen tot een succes te maken zijn 5 pijlers belangrijk. De JOGG-aanpak steunt bij wijze van spreken op deze vijf pijlers:

15

1. Politiek-bestuurlijk draagvlak

2. Publiek-private samenwerking

3. Gedeeld eigenaarschap

4. Monitoring en evaluatie

5. Verbinding preventie en zorg

Politiek-bestuurlijk draagvlak Gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, heeft een belangrijke plaats in het collegeprogramma. Burgemeester en wethouders zijn enthousiast, bekend met en betrokken bij de JOGG-beweging. Beleid zorgt voor een vruchtbare bodem voor lokale initiatieven, dit is waarom Politiek-Bestuurlijk Draagvlak (PBD) zo belangrijk is. Het doel van PBD is het nemen van een standpunt voor het belang van een gezonde leefstijl. Deze pijler is essentieel voor een succesvolle invoering en borging van de JOGG-aanpak. Daarvoor is het belangrijk dat gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, een belangrijke plaats inneemt in het College-programma en dat het College van Burgemeester & Wethouders, maar ook de Raadsleden bekend, enthousiast en betrokken zijn bij de JOGG-beweging. De intersectorale meerjarige visie is geen plan meer, maar wordt ook in praktijk gebracht. Het college van burgemeester en wethouders is bekend met, enthousiast en betrokken bij de JOGG-beweging. Zij dragen elk vanuit hun portefeuille bij aan de ambitie. Wethouder Zoetendal heeft JOGG in zijn portefeuille. De rol van de wethouder:

Informeren van het college en de raad over de voortgang

Draagt mede zorg voor de intersectorale samenwerking rond JOGG in de gemeente.

Denk hierbij aan ruimtelijke ordening, economische zaken, sport en onderwijs

Ambassadeur van JOGG op bestuurlijk niveau, in gesprekken met andere

organisaties en netwerken

Voorzitter van de stuurgroep

Openen van belangrijke JOGG-activiteiten, waaronder de kick-off

Uitreiken van (deel) certificaten Gezonde School aan participerende basisscholen

De wethouder wordt ondersteund door de regisseur WMO & Gezondheid, ook in de

informatievoorziening Publiek – private samenwerking “It takes a village to raise a child”. Een gezonde jeugd in een gezonde omgeving is een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid. Meer kinderen op gezond gewicht kun je alleen voor elkaar krijgen door met alle partijen, publiek én privaat, samen te werken binnen de omgevingen waar alle kinderen en jongeren wonen, leren, recreëren en werken. Het bedrijfsleven heeft een grote impact op de leefomgeving waarin kinderen opgroeien. Er is geen omgeving waar geen bedrijf een rol heeft. We hebben bedrijven daarom nodig om verandering te bereiken. En naast de focus op onze concrete doelen, zorgt samenwerking met bedrijven er ook voor dat het belang van gezond opgroeien breder wordt gedragen in de maatschappij. Publiek-Private Samenwerking (PPS) is een middel om de leefomgeving duurzaam aan te passen en kinderen en volwassenen die het kind omringen aan te zetten tot een gezonde leefstijl. PPS is geen doel op zich. Met hulp van onze private partners kunnen we sneller maatschappelijke en duurzame impact maken dan als we het zonder hen zouden doen: zowel landelijk als lokaal.

16

Royal Smilde heeft de gemeente Heerenveen gestimuleerd om JOGG-gemeente te worden. Tegelijkertijd heeft de directeur Ronald Prince aangegeven JOGG Heerenveen financieel en mogelijk ook met menskracht te willen ondersteunen. Ook heeft hij zijn lidmaatschap van de Big Ten (10 grootste bedrijven van Heerenveen) gebruikt om daar JOGG Heerenveen bekend te maken. Het gaat hierbij om de bedrijven: Smilde Foods, Omrin, Beenen, Rabobank, Pipe Protection, VDL Bus, Tjongerschans, Fonterra, Jongbloed, Batavus, A-ware Food, BasF, Portena, Antea Group en Lidl. De financiële bijdrage van Smilde Foods is alleen niet voldoende. Meer ondersteuning in financiën (munten) maar ook menskracht, media, middelen (bijdragen in natura) zijn welkom. In de vorige JOGG-periode heeft de regisseur WMO & Gezondheid, in samenwerking met Economische Zaken van de gemeente Heerenveen en de JOGG-regisseur ,een visiedocument opgesteld over de publiek - private samenwerking “Werving strategie bedrijfspartners JOGG Heerenveen 2016 – 2018”. Dit document blijven we hanteren voor de periode 2019-2021 en is opgenomen in bijlage 2. Gedeeld eigenaarschap Alleen informeren is niet meer van deze tijd. Verandering vraagt om gedeeld eigenaarschap en communicatie met iedereen in de wijk. De pijler Gedeeld Eigenaarschap heeft als gedachtegoed dat JOGG ook wordt vormgegeven samen met de doelgroep: bewoners, ouders, opvoeders en jongeren. Dat doe je door samen met hen op te trekken en hun een rol te geven. Dit gedeelde eigenaarschap van JOGG draagt bij aan duurzame gedragsverandering bij kinderen en ouders, waarbij kinderen en ouders meedoen om gezonder te worden in een gezonde buurt. Monitoring en evaluatie Het belangrijkste doel van het volgen en evalueren van de JOGG-aanpak is te leren hoe met de JOGG-aanpak de beste resultaten te behalen zijn en hoe die verbeterd kunnen worden. Daarbij maakt een evaluatie het mogelijk om de JOGG-aanpak beter te laten aansluiten op de lokale situatie. Beide zijn van belang voor een eventueel vervolg van JOGG na 2021. Daarnaast is het belangrijk om te achterhalen of de doelen in 2021 bereikt zijn. Verbinden van preventie en zorg Binnen de pijler Verbinding Preventie en Zorg (VPZ) staat samenwerking en afstemming centraal en richt men zich op het realiseren van een passende mix van maatregelen en voorzieningen op de vier preventieniveaus. Vanuit de pijler VPZ ondersteunen we de JOGG-regisseur en JOGG-beleidsmedewerker bij het komen tot afstemming en samenwerking met collega’s en organisaties in het werkveld, die op álle preventieniveaus actief zijn. Daarmee wordt integraal werken bevorderd. Een aanvulling op eerdere inspanningen bij het vormgeven van de JOGG-aanpak is dat het zorgdomein en het sociaal domein nu veel explicieter worden betrokken. Ook is er meer aandacht voor de geïndiceerde en zorg gerelateerde preventie gericht op de kinderen die al overgewicht of obesitas hebben. Op de pijler VPZ streven we ernaar dat maatregelen en voorzieningen op de vier preventieniveaus goed op elkaar aansluiten, omdat ze zijn afgestemd en samengesteld met relevante organisaties en partijen in het veld als ook met de juiste schakels binnen de gemeente en op meerdere niveaus (bestuurlijk, management en uitvoerend). Met de maatregelen en voorzieningen bereiken we het doel en de doelgroep(en) en dit bewaken we door ze bij voorkeur periodiek te evalueren en bij te stellen. Zo kunnen we de aanpak nog effectiever en efficiënter inrichten. Immers, tijdens een voorlichtingsavond over voeding voor ouders bereik je liever de ouders van de kinderen die dit het hardst nodig hebben en voor een

17

jeugdverpleegkundige die een kind met obesitas begeleidt, is het handig om te weten welke activiteiten er in de wijk aanwezig zijn om beweging bij kinderen te stimuleren.

Pijler Uitvoerenden

Politiek-Bestuurlijk Draagvlak Gemeente Heerenveen Publiek-Private Samenwerking Royal Smilde, Big Ten, Hart voor

Heerenveen (onderdeel van Caleidoscoop) Gedeeld Eigenaarschap Caleidoscoop, GGD Fryslân/JGZ, Scoren

voor Gezondheid, gemeente Heerenveen

Monitoring & Evaluatie Gemeente Heerenveen, GGD Fryslân Verbinding Preventie en Zorg Caleidoscoop, GGD Fryslân/JGZ,

Zorgorganisaties, Scoren voor Gezondheid, Gemeente Heerenveen

2.3 Doelstellingen De onderstaande doelstellingen zijn onderverdeeld in hoofd-, outcome-, proces- en randvoorwaardelijke doelstellingen. De hoofddoelstelling is de doelstelling waarvoor de JOGG-aanpak wordt geïmplementeerd en geborgd in de aandachtswijken van de gemeente Heerenveen. De outcome-doelstellingen hebben betrekking tot het gewenste gedrag. De procesdoelstellingen hebben betrekking op de gewenste resultaten/veranderingen in de kindomgevingen. De randvoorwaardelijke doelstellingen hebben betrekking op succesfactoren voor onze lokale initiatieven. Hoofddoelstelling Het percentage kinderen (0-12 jaar) met overgewicht in de aandachtswijken blijft gelijk of neemt af in de periode 2019-2021. Outcome-doelstellingen13

In de periode 2019-2021 neemt het percentage kinderen (4-12 jaar) in de

aandachtswijken dat elke dag lopend/fietsend van en naar school gaat toe.


aandachtswijken dat dagelijks minstens 1 uur beweegt toe.


aandachtswijken dat dagelijks groente en fruit eet toe.


aandachtswijken dat dagelijks gemiddeld twee of meer glazen water drinkt toe.


aandachtswijken dat dagelijks gemiddeld twee of meer suikerhoudende dranken

drinkt af. Proces-doelstellingen De buurtomgeving

In 2021 zijn er plannen ontwikkeld voor het verminderen en centraler inrichten van

buitenspeellocaties.

Dit doen we in samenwerking met wijkmanagers, opbouwwerkers, wijkforum/-

platforms en beleidsmedewerker Spelen en Speelvoorzieningen.

Doeleigenaar is regisseur Spelen en Speelvoorzieningen.

Per 2021 zijn er maandelijks sportactiviteiten georganiseerd op de

buitenspeellocaties.

13 Voor 0-4-jarigen zijn niet alle data bij de GGD beschikbaar voor monitoring.

18

Dit doen we in samenwerking met Scoren voor Gezondheid, de scholen en de

regisseur Sportstimulering.

Doeleigenaar is regisseur Sportstimulering De kinderopvang en schoolomgeving

In 2021 hebben alle scholen in de aandachtswijken het vignet Gezonde School en de

themacertificaten Bewegen & Sport en Voeding behaald.

Dit doen we in samenwerking met de schooldirecteuren.

Doeleigenaar is regisseur JOGG.

In 2021 is DrinkWater opgenomen in het beleid van alle kinderopvangorganisaties en

scholen in de aandachtswijken..

Dit doen we in samenwerking met de schooldirecteuren.


In 2019 zijn er afspraken gemaakt over het gebruik en onderhoud van de moestuin

ten aanzien van tuinplan, zaai- en oogstschema en educatie tussen scholen en

kinderopvang.

Dit doen we in samenwerking met de scholen en de kinderopvang.

De doeleigenaren zijn de kinderopvang en de scholen. De sportomgeving

In de periode 2019-2021 werken aan/hebben 50% van alle sportverenigingen in een

straal van 2km rondom de aandachtswijken minimaal het certificaat Brons van de

Gezonde Sportkantine.

Dit doen we in samenwerking met Sport Fryslân, Team: Fit en de sportverenigingen.

Doeleigenaar is regisseur Sportstimulering.

19

Randvoorwaardelijke doelstellingen Politiek-Bestuurlijk Draagvlak

In 2021 is gezondheid opgenomen in het format van een coalitievoorstel. Bij het

opstarten van beleid, projecten en activiteiten wordt structureel de vraag gesteld ‘hoe

draagt het project/ de activiteit bij aan een gezonde leefstijl?’.

Dit doen we in samenwerking met de regisseur Gezondheid & WMO.

Doeleigenaar is regisseur Gezondheid & WMO.

In 2021 is de ‘Beweegvriendelijke Omgeving’ een structureel agendapunt van

beleidsmedewerkers Sportstimulering en Spelen.

Dit doen we in samenwerking met regisseur Gezondheid & WMO, Spelen &

Speelvoorzieningen en Sportstimulering.

Deze drie beleidsmedewerkers zijn doeleigenaar. Publiek-Private Samenwerking

In 2021 hebben minimaal vijf bedrijven uit de Big Ten hun inzet (in termen van

munten, massa, middelen en media) voor JOGG in hun beleid maatschappelijk

verantwoord ondernemen opgenomen.

Dit doen we in samenwerking met directeur Royal Smilde in combinatie met Big Ten.


In de periode 2019-2021 heeft de Big Ten minimaal aan twee jaarthema’s van JOGG

bijgedragen in termen van munten, massa, middelen en media.

Dit doen we in samenwerking met directeur Royal Smilde in combinatie met Big Ten.

Doeleigenaar is regisseur JOGG. Gedeeld Eigenaarschap

In de periode 2019-2021 is er per aandachtswijk een buurtklankbordgroep opgezet

bestaande uit ouders en buurtbewoners voor het toetsen van JOGG-gerelateerde

activiteiten.

Dit doen we in samenwerking met de opbouwwerkers van de Preventieteams.


In 2021 is JOGG structureel ondergebracht in de jaarlijkse speerpunten van de

preventieteams en Scoren voor Gezondheid. Bij het opstarten van projecten en

activiteiten wordt structureel de vraag gesteld ‘hoe draagt het project/ de activiteit bij

aan een gezonde leefstijl?’.

Dit doen we in samenwerking met de preventieteams en Scoren voor Gezondheid.


In 2021 hanteren de preventieteams en Scoren voor Gezondheid hun eigen

doelstellingen die ze willen nastreven ten aanzien van JOGG. Bij het opstarten van

projecten en activiteiten wordt structureel de vraag gesteld ‘hoe draagt het project/ de

activiteit bij aan een gezonde leefstijl?’.

Dit doen we in samenwerking met de preventieteams en Scoren voor Gezondheid.


In de periode 2019- 2021 worden succesverhalen op (social) media gedeeld waarin

schooldirecteuren en managers kinderopvang hun verhaal vertellen.

Dit doen we in samenwerking met de schooldirecteuren, managers kinderopvang en

communicatiemedewerker gemeente Heerenveen.

Doeleigenaar is communicatiemedewerker gemeente Heerenveen.

In 2019 wordt een achtergrondverhaal uit de doelgroep gepubliceerd waar iemand uit

een lage SES-omgeving gezonder is gaan leven en gelukkiger is geworden.

Dit doen we in samenwerking met de communicatiemedewerker gemeente

Heerenveen.

Doeleigenaar is communicatiemedewerker gemeente Heerenveen.

20

Monitoring & Evaluatie

Cijfers van de GGD Fryslân op het gebied van Overgewicht, Bewegen, Voeding

(kindermonitor) worden gebruikt om te bepalen waar aandacht vereist is op bepaalde

gezondheidsthema’s14.

Iedere 6 weken houdt de regisseur JOGG een proceslogboek bij.

In 2019 is een monitoring- en evaluatieplan ontwikkeld. Verbinding Preventie en Zorg

In 2019 is het zorgaanbod voor kinderen met overgewicht in kaart gebracht op alle

vier de preventieniveaus.

Dit doen we in samenwerking met stagiaire(s) en beleidsregisseur Gezondheid &

WMO.

Doeleigenaar beleidsregisseur Gezondheid & WMO.

In 2021 zijn enthousiaste partijen die het zorgaanbod voor kinderen met overgewicht

leveren met elkaar in verbinding gebracht en doelen geformuleerd om de huidige

structuur te verbeteren. Centrale vraag: hoe dragen onze gezamenlijke inspanningen

bij in de aanpak van overgewicht?’.

Dit doen we in samenwerking met enthousiaste zorgpartijen en regisseur Gezondheid

& WMO.


2.4 Strategie De strategie vormt de brug tussen de doelen en concrete aanpak en geeft antwoord op de vraag hoe de doelen op hoofdlijnen nagestreefd worden. Onze ambitie voor JOGG Heerenveen is groot én complex. We weten dat we niet alles (tegelijk) kunnen doen omdat de middelen en tijd beperkt zijn. Daarom moeten we effectief te werk gaan. De JOGG-aanpak is een bewezen effectieve strategie om jongeren op gezond gewicht te krijgen. In Nederland zijn 140 gemeenten die de JOGG-aanpak hanteren en inmiddels zijn diverse gemeenten al vanaf 2012 ermee bezig, waarbij significante resultaten zijn behaald. Succesfactoren van JOGG, waardoor het zich onderscheidt van andere strategieën zijn:

Lokale regie

Lokale doelen

Aansluiten bij de doelgroep en lokale initiatieven

Eenvoudige communicatie en thema’s

De vijf pijlers

Integrale en langdurige aanpak Om invulling te geven aan deze succesfactoren en effectief met tijd en middelen om te gaan, vertalen we de JOGG-strategie door naar een lokale strategie. Lokale strategie JOGG bereikt de doelgroepen via inzet van en aansluiting bij professionals

De primaire doelgroep van JOGG zijn de kinderen uit de gemeente en hun ouders. Wij benaderen en bereiken hen niet direct vanuit de gemeente, maar ‘getrapt’ via professionals en de community.

14 Resultaten uit de kindermonitor worden in 2022 gepubliceerd. Daarom zal monitoring hoofdzakelijk plaatsvinden op procesresultaten.

21

Samenwerking en samenhang Vanuit JOGG willen we samenwerken met – en ook samenhang aanbrengen tussen – alle lokale partijen die contact hebben met kinderen en hun ouders en/of kennis hebben van het thema gezond gewicht bij kinderen. We willen proberen een JOGG-beweging over Heerenveen uit te spreiden. Dit doen we zowel lokaal als intern binnen het gemeentehuis. Dat betekent dat we als hele gemeente JOGG-gemeente zijn. In het gemeentehuis is JOGG niet alleen van afdeling gezondheid binnen het sociaal domein, maar van alle afdelingen. Via goede communicatie en het betrekken van alle partijen willen we iedereen enthousiast maken om samen ervoor te zorgen dat kinderen opgroeien in een gezonde omgeving, zodat kinderen en ouders makkelijker gezonde keuzes kunnen maken en dat uiteindelijk daardoor steeds meer kinderen in Heerenveen een gezond gewicht hebben. We borgen de aanpak Het belangrijkste uitgangspunt voor JOGG is borging in bestaande organisaties, zowel in- als extern. Een gezond gewicht voor onze kinderen is de verantwoordelijkheid van iedereen. We werken zoveel mogelijk samen met de bestaande organisaties. We jagen de JOGG-beweging aan, en als het aangejaagd is laten we de verantwoordelijkheden daar of leggen ze zo snel mogelijk terug. De komende jaren wordt regisserende, adviserende en faciliterende rol van JOGG sterker en verantwoordelijkheid van anderen groter. Het accent ligt op het borgen van gezondheid binnen de huidige structuren. Onder het borgen van gezondheid wordt verstaan dat gezondheid structureel op de agenda’s staat van de maatschappelijke partners. Dat maatschappelijke partners een gezonde leefstijl stimuleren bij kinderen en ouders (bijvoorbeeld op thema’s water drinken, groente eten en bewegen) én ook de barrières weg te nemen die gezond gedrag in de weg staan (zoals armoede, laaggeletterdheid en participatie).

3. Wat doen we niet?

3.1 Afbakening Inzet regisseur JOGG De regisseur JOGG wordt door de gemeente Heerenveen ingehuurd voor 16 uur per week voor 10 maanden per jaar van 2019 – 2021. JOGG is een brede gezondheidsaanpak. Dat betekent dat voor het aantal uren er gefocust moet worden aangebracht in het takenpakket van de regisseur. De taken van de regisseur JOGG zijn het regisseren van de JOGG-aanpak, aanjagen van deelprojecten en adviseren van netwerkpartners binnen de JOGG-wijken waar nodig. Overige activiteiten vallen niet onder het takenpakket van de regisseur. Inzet op wijken Greiden en Akkers Activiteiten van JOGG richten zich op de wijken Greiden en Akkers. In de overige wijken pakken de gezondheidsbevorderaar en combifunctionarissen de Gezonde Schoolaanpak op.

3.2 Potentiële ongewenste effecten Per opgave moeten er voor verbindingen worden gezorgd die nuttig en nodig zijn om de opgave te adresseren. Wat wil men bereiken, welke activiteiten of organisatievormen zijn nodig en wat is ieders rol daarin? Dat kan betekenen dat er frequenter moet worden overlegd en worden ervaren als een nadeel. Om een thema-certificaat te behalen voor Gezonde School moeten vier pijlers worden opgezet. Om deze pijlers te realiseren vereist dat inzet op gezondheidseducatie, fysieke en sociale omgeving, signaleren van gezondheidsrisico’s en actief beleid voeren op gezondheid. Dat vraagt inzet van een IB-er of leerkracht, en zij hebben al een drukke agenda. Het implementeren van de Gezonde School-aanpak kost ureninzet en dat kan als een nadeel worden ervaren door leerkrachten.

23

4. Wie gaan het doen? Omdat de JOGG-aanpak een aanpak is die voor en door de gemeente wordt uitgevoerd is het van belang dat de belangrijkste partijen in de gemeente weten van de JOGG-aanpak en dat zij hierin vertrouwen hebben. In de onderstaande paragraaf wordt uitgelegd hoe de organisatie van JOGG voor 2019-2021 wordt vormgegeven.

4.1 Organogram van JOGG-Heerenveen

Figuur 2 Organisatie

4.2 Uitvoerenden en huidige samenwerkingspartners Stuurgroep De opdrachtgever van JOGG is de stuurgroep bestaande uit: wethouder van de gemeente Jelle Zoetendal (voorzitter), directeur Royal Smilde Ronald Prince, manager zuidoost GGD Erna Jellesma, directeur Caleidoscoop Harald de Kluizenaar, regisseur JOGG Fabian Schurink en beleidsregisseur WMO & Gezondheid Thom Wietzes (secretaris). De stuurgroep is sturend, stimulerend en voorwaardenscheppend op hoofdlijnen. Ze neemt besluiten over het plan van aanpak, de globale planning, voortgang, begroting en aangaan van samenwerking met publieke en private partners en ambassadeurs voor JOGG. De deelnemers aan de stuurgroep zijn vooral directieleden van organisatie waarvan professionals betrokken zijn in de uitvoering van JOGG. De stuurgroep komt minimaal 2x per jaar bijeen.

Stuurgroep

Werkgroep VPZ

Preventieteam Akkers

Wijkplatform Akkers

Preventieteam Greiden

Buurtforum Greiden

Wijkplatform Greiden

Schoolplatform Greiden

Schoolplatform Akkers

Scoren voor Gezondheid

JOGG-Team

JOGG-raad

24

JOGG-team De opdrachtnemer van JOGG is het JOGG-team. De regisseur JOGG (Fabian Schurink) en regisseur WMO & Gezondheid (Thom Wietzes) leiden samen JOGG (zie bijlage 3 JOGG-competentieprofielen). Het JOGG-team bestaat verder uit andere medewerkers van de gemeente, zoals de communicatieadviseur15 (Annette van Es), regisseur Spelen en Speelvoorzieningen (Floor Driessen) en regisseur Sportstimulering (Robert de Jong). Inhoudelijk hanteert de regisseur JOGG een accent op voeding, regisseur Spelen en Speelvoorzieningen een accent op fysieke omgeving dat uitnodigt tot bewegen en regisseur Sportstimulering een accent op sporten en bewegen. Het JOGG-team geeft de aanpak vorm, stuurt het aan en brengt het tot een goed einde. Ze draagt er zorg voor dat JOGG wordt uitgevoerd en de doelen steeds dichterbij komen. De teamleden zijn het gezicht van JOGG. Het JOGG-team is verantwoordelijk voor het eindresultaat van het plan van aanpak. De regisseur JOGG en regisseur WMO & Gezondheid treffen elkaar iedere week. Het complete JOGG-team treft elkaar iedere 4 weken. Werkgroep VPZ Aan het einde van 2e fase JOGG bestaat de werkgroep (bij voorkeur) uit: jeugdverpleegkundige (trekker), fysiotherapeut, diëtist, psycholoog, jeugdarts, kinderarts, meitinker, gezondheidsbevorderaar, coördinator preventieteam, een buurtsportcoach, jongerenwerker, beleidsmedewerker gezondheid, -jeugd, WMO en/of sociaal domein. Het doel van deze werkgroep is ‘samenwerking’ en ‘afstemming’ tussen preventie en zorg. Ze richt op het realiseren van een passende mix van maatregelen en voorzieningen op de vier preventieniveaus. De werkgroep VPZ komt 4x per jaar samen. Preventieteam (Greiden en Akkers) De preventieteams bestaan uit een opbouwwerker, jeugdverpleegkundige, (meitinker), maatschappelijk werker, jongerenwerker en een VSP-er (vrijwilligers servicepunt) (en desgewenst buurtsportcoach). Professionals worden aangeleverd door onder andere de GGD Fryslân en Caleidoscoop. Ze hebben inzicht in de sociale structuur, kansen en problemen in de wijk, dorp en school. Ook hebben ze kennis van bestaande preventieve activiteiten, zijn ze de oren en ogen van vindplaatsen en leggen ze verbinding met de juiste partners. Hun opbrengst is dat er vroegtijdige inzet van voorzieningen en hulp bij beginnende problematiek is. De opbouwwerker van het preventieteam is de contactpersoon van de regisseur JOGG. Voor de wijk de Greiden is dit momenteel Jacqueline Lenis en voor de Akkers is dit Jildert Vellinga. Manager Caleidoscoop, manager GGD en manager SMWF zijn formeel verantwoordelijk voor de preventieteams. Het preventieteam begeeft zich in de context van een gezonde buurt en heeft een preventieve taak. Dit betekent dat het problemen van bewoners voor wil zijn en de sociale infrastructuur wil versterken. Het preventieteam ondersteunt bewoners met vragen die zij in het dagelijks leven tegen komen. De medewerkers van de diverse organisaties werken samen om elke vraag zo snel en volledig mogelijk te beantwoorden. De preventieteams komen ongeveer 5x per jaar samen.

15 De afdeling communicatie is voor 150 uur per jaar inzet voor JOGG.

25

Scholenplatforms (Greiden en Akkers) Het scholen platform begeeft zich in de context van een gezonde schoolomgeving. Het scholenplatform bestaat uit de schooldirecteuren van de scholen uit de wijk en de manager van de kinderopvang. De scholenplatforms werken samen en stemmen zo zaken en interventies af. In de Greiden komt dit platform 5x per jaar samen. In de Akkers komen ze iedere maand samen. Scoren voor Gezondheid Scoren voor Gezondheid bestaat uit een groep buurtsportcoaches voor Heerenveen. Regisseur Sportstimulering is formeel verantwoordelijk voor Scoren voor Gezondheid en aanspreekpunt voor de regisseur JOGG. Scoren voor Gezondheid begeeft zich in de context van vrijetijdsbesteding. Het doel van Scoren voor Gezondheid is dat jongeren gestimuleerd worden om meer te gaan sporten en bewegen in een gezonde omgeving. Ze zijn een ingang voor de regisseur JOGG (en Team: Fit) om met sportverenigingen in gesprek te gaan over een gezonde sportkantine. De groep buurtsportcoaches komt 10x per jaar samen. Big Ten In 2017 hebben de tien grootste bedrijven hun schouders onder de JOGG-aanpak gezet en geld ingezameld om bij te dragen aan JOGG. Van dat geld zijn onder andere lespakketten ontwikkeld, watertappunten geplaatst, bidons uitgedeeld en campagne materiaal ontwikkeld. Royal Smilde heeft een aanjagende rol binnen de Big Ten.

4.3 Potentiële partners Deze paragraaf beschrijft de gewenste partners en samenwerkingen die er momenteel nog niet zijn met JOGG. JOGG-raad In JOGG fase 2 willen we een JOGG-raad opzetten. De JOGG-raad bestaat uit twee klankbordgroepen: één groep bestaande ouders en inwoners; en een afgevaardigde directeurs van de Big Ten. De JOGG-raad wordt geformeerd in de komende periode door het JOGG-team. Beide groepen komen afzonderlijk bij elkaar. De programmaraad denkt mee over de richting van JOGG, gezondheidsinterventies en geeft input om te kunnen aansluiten bij de doelgroep. Ze heeft geen beslissingsbevoegdheid (dat ligt bij de stuurgroep). De programmaraad komt 2x per jaar bij één. Buurtforum Buitengewoon de Greiden Het buurtforum is een bestaande groep en bestaat uit gelote inwoners uit de wijk Greiden. Het buurtforum is een groep dat spreekt namens de wijk. Ze zijn gevraagd om zelf een plan te maken, waarbij ze zelf mogen bedenken hoe de wijk veiliger, leefbaarder, socialer en groener kan worden gemaakt. De JOGG-regisseur heeft al contacten met deze groep. Wijkmanager en opbouwwerker sluiten aan bij het overleg van het buurtforum. Regisseur JOGG sluit aan op afroep.

26

Wijkplatform (Greiden en Akkers) Het wijkplatform is gesprekspartner voor de gemeente Heerenveen voor de ontwikkelingen in de wijk als het gaat om groen, grijs, speelvoorzieningen en activiteiten. Ze werkt samen met de wijkmanager. Het wijkplatform bestaat uit inwoners uit de wijk.

Wijkmanager en opbouwwerker hebben frequent overleg om zo de ontwikkelingen uit de wijk en preventieteam op elkaar af te stemmen. Regisseur JOGG sluit aan op afroep.

27

5. Planning

2019 2020 2021

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4

Organisatie

PVA: vaststellen

JOGG-raad: gerealiseerd

Uitvoeringsplan: vaststellen

Vervolg JOGG: advisering

Resultaten JOGG: presentatie

Proces-doelstellingen

Buitenspeellocaties

Sport- en spelactiviteiten op buitenspeellocaties

Gezonde School

Gezonde Kinderopvang

Gezonde sportkantines

Randvoorwaardelijke doelstellingen

PBD doelstellingen

PPS doelstellingen

GE Doelstellingen

M&E plan

M&E uitvoering fact sheets

VPZ: analyse

VPZ: voorstel

VPZ: uitvoering

Jaarthema’s

Voorbereiding

Uitvoering

28

6. Financiën Voor 2018 zijn projectkosten gedekt. Voor 2019, 2020 en p.m. wordt een beroep gedaan op de bijdrage van private organisaties en gelden uit GIDS en het sociaal domein.

Kosten Budget

JOGG fee € 7.500,- Bijdrage Smilde € 7.500,-

Jaarthema uitgaven € 5.000,- Jaarthema budget € 5.000,-

Organisatie uitgaven € 5.000,- Organisatie budget € 5.000,-

Totaal € 17.500,- Totaal € 17.500,-

29

Bijlagen

Bijlage 1 Factsheet: 3 jaar JOGG Heerenveen

32

Bijlage 2 Werving strategie bedrijfspartners JOGG Heerenveen 2016 - 2018 JOGG Heerenveen De gemeente Heerenveen is in 2015 JOGG-gemeente geworden. In de eerste helft van 2016 wordt het plan van aanpak vastgesteld voor de periode 2016-2018. Een van de pijlers van JOGG is het tot stand brengen van publiek private samenwerking. Het gaat hierbij om het bundelen van krachten van publieke en bedrijfspartners. Een gezonde gemeente betekent ook gezond ondernemen. Bij het plannen en uitvoeren van programma’s gericht op gezond gewicht, als onderdeel van een gezonde leefstijl, wordt daarom het bedrijfsleven direct betrokken. Lokale bedrijven of vestigingen van (inter)nationaal opererende bedrijven kunnen bijdragen door hun expertise in te brengen in een stuurgroep, interventies mede te financieren, communicatie rondom het belang van gezonde leefstijl te verzorgen of zelf activiteiten te organiseren in het bedrijf of in de wijk. De gemeente Heerenveen wil streven naar een meerjarige samenwerking met bedrijven in de gemeente, die een actieve bijdrage willen leveren aan het terugdringen van overgewicht bij de jeugd. Wij zoeken bedrijven die passen bij de visie van de JOGG-aanpak binnen de gemeente . Wat is wenselijk?

Samenwerking met bedrijven waar het vinden van een gezamenlijk belang voorop staat

De gemeente wil de samenwerking met bedrijven voornamelijk op strategisch niveau aangaan (circa 3-4 bedrijven)

Met enkele lokale bedrijven in de wijk, een samenwerking op een uitvoerend niveau aangaan (circa 3-4 bedrijven)

Samenwerking met partners die zich voor langere tijd aan JOGG Heerenveen willen verbinden (tenminste drie jaar, met optie tot verlenging)

Bijdrage van bedrijven kan gericht zijn op: 1. Het leveren van kennis, marketing/communicatie, menskracht en middelen 2. Financiële ondersteuning gedurende project periode, voor nog nader te bepalen

activiteiten, zoals de JOGG fee, schoolinterventies, activiteiten in de wijk, audiovisuele communicatiemiddelen etc.

3. Uitwisselen van het netwerk, contacten van bedrijven benutten

4. Bijdrage leveren aan activiteiten in de wijk, in de gemeente Welke soort bedrijven? Binnen JOGG Heerenveen willen we graag samenwerken met bedrijven uit verschillende sectoren, zodat we een brede vertegenwoordiging hebben:

Zorg

Financiële wereld

Levensmiddelen/foodsector

Sport & bewegen

Algemeen

Wat zou JOGG Heerenveen aan bedrijven kunnen bieden?

Concrete invulling van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen door bijdrage aan

gezondheidswinst en leefbaarheid in de gemeente en in het bijzonder de JOGG-

wijk(en);

Positieve profilering door zichtbaarheid in communicatie-uitingen vanuit JOGG

Heerenveen;

33

Verbreden van lokaal en landelijk netwerk (bijv. door koppeling met landelijke

partners);

Deelname aan de stuurgroep JOGG, waardoor er mede sturing gegeven kan worden

aan de doelen, strategieën en activiteiten van JOGG Heerenveen en waar de eigen

expertise van het bedrijf tot zijn recht kan komen;

Versteviging van de relatie met de gemeente en andere stakeholders;

Verbinding van eigen activiteiten aan interventies/activiteiten in de wijk (co creatie

sessies);

Een ingang om de gezondheid van de eigen werknemers te stimuleren. Werkwijze Er wordt gezocht naar ingangen bij de Big 10; vanuit Koninklijke Smilde wordt JOGG gepromoot; hier wordt het animo geïnventariseerd onder deze bedrijven. Deze inventarisatie is de input voor een op te stellen longlist van bedrijven uit de verschillende sectoren, om van hieruit tot een shortlist te kunnen komen. Vervolgens wordt er gericht gekeken naar de mogelijke (bekende) parallelle belangen van de bedrijven die op de lijst staan. Hierin wordt bijv. naar het MVO-beleid gericht op gezondheid en duurzaamheid gekeken. Er wordt vooral gebruikt gemaakt van reeds bestaande contacten en kanalen. Voor de uiteindelijke selectie wordt gebruik gemaakt van de volgende drie criteria:

Is er een verbinding te leggen tussen de doelstellingen van JOGG-Heerenveen en

het bedrijf?

Is er een logische verbinding en onderbouwing voor de keuze van iedere

afzonderlijke partner (in het kader van imagobewaking, geloofwaardigheid en

afbreukrisico’s)?

Zijn er conflicterende belangen? -> dit wordt ook voorgelegd aan Economische Zaken

en B & W. De visie op PPS wordt aan de stuurgroep voorgelegd ter goedkeuring. Hierna zullen gesprekken worden gepland. Voor deze gesprekken wordt een bestuurlijk- directieniveau insteek gekozen. Daar waar binnen EZ al goede contacten lopen wordt gevraagd om hierin te ondersteunen in het leggen van contact. Er wordt ingestoken op partners op zowel strategisch als uitvoerend niveau.

34

Bijlage 3 JOGG Competentieprofielen Competentieprofiel JOGG-regisseur Een belangrijke succesfactor in de uitvoering is de JOGG-regisseur, met een helder omschreven en afgebakend takenpakket. De term JOGG-regisseur brengt tot uitdrukking dat het voeren van regie over partijen (gemeente, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven) belangrijk is. Het beheren van de hele JOGG-aanpak is voor één persoon veel gevraagd. Het is van belang dat er een beweging op gang wordt gebracht waarbij samenwerking en samenhang voorop staat zodat de gewenste resultaten worden bereikt. De regisseur is vooral een ‘oliemannetje’, degene die partijen bij elkaar brengt, verbindingen legt en stimuleert en enthousiasmeert. Daarbij horen bepaalde taken. Taken De JOGG-regisseur:

Voert de regie, verbindt partijen zodat op lokaal niveau resultaten worden bereikt;

Schrijft het Plan van Aanpak en bewaakt de uitvoering hiervan;

Heeft overzicht over wat er gebeurt in de JOGG-wijk (rond jongeren en gezonde

leefstijl);

Richt de organisatie in van de lokale JOGG-aanpak; identificeert sleutelfiguren in de

wijk (zowel publiek als privaat) en betrekt ze:

o Verbindt partijen door ze op te nemen in stuurgroep en integrale

werkgroepen (hierbij zo veel mogelijk aansluiten bij bestaande netwerken). In

deze groepen wordt kennis en expertise gedeeld en worden activiteiten

afgestemd;

o Creëert lokale publiek-private samenwerking;

o Deelt informatie en ontwikkelingen rondom de JOGG-aanpak met alle

betrokken publieke en private partijen;

Bepaalt de keuze van activiteiten en interventies; identificeert welke acties en

interventies al gedaan worden en hoe veelbelovende kunnen worden

geïmplementeerd en/of geoptimaliseerd;

Zet activiteiten en interventies, die reeds plaatsvinden in de wijk en die een bijdrage

leveren aan de JOGG-doelen, voort onder de JOGG-paraplu;

Beheert een uitvoeringsbudget;

Onderhoudt persoonlijke contacten en deelt kennis en ervaringen uit met de andere

JOGG-gemeenten. Competenties De JOGG-regisseur:

Is een verbindend en inspirerend persoon die op alle niveaus kan acteren en de

regie;

Kan voeren: van uitvoerders in de wijk tot bestuurders op stedelijk niveau;

Is vernieuwend, niet bang om buiten de gebaande paden te treden, bijvoorbeeld op

het terrein van sociale marketing en publiek-private samenwerking;

Is proactief en ondernemend, en weet dit over te dragen aan anderen;

Heeft ervaring met implementatieprocessen (van beleid naar wijkniveau);

Heeft organisatievermogen en een resultaatgerichte instelling;

Is bereid om kennis te verbreden en te delen met andere JOGG-regisseurs;

Is een netwerker met strategisch inzicht en beschikt over goede contactuele

eigenschappen;

Is volhardend en laat zich niet snel uit het veld slaan;

Is een lokale ambassadeur van de JOGG-aanpak;

Is communicatief vaardig;

35

Vult de JOGG-beleidsmedewerker aan qua taken en competenties;

Beschikt over een hbo-opleiding, dan wel door kennis en ervaring verkregen vergelijkbaar niveau.

Benodigd aantal werkuren Om succesvol de JOGG-aanpak te implementeren wordt een JOGG-regisseur aangesteld voor minimaal twee dagen per week (16 uur) en bij voorkeur 3 dagen, om de JOGG-aanpak lokaal te implementeren Competentieprofiel JOGG-beleidsmedewerker Een belangrijke succesfactor is de JOGG-beleidsmedewerker. Het beheren van de hele JOGG-aanpak is voor één JOGG-regisseur veel gevraagd. Het is van belang dat hij of zij ondersteund wordt door een JOGG- beleidsmedewerker. Samen brengen zij een beweging op gang waarbij samenwerking en samenhang voorop staat zodat de gewenste resultaten worden bereikt. Daarbij horen bepaalde taken. Taken De JOGG-beleidsmedewerker:

Is sparringpartner en vraagbaak van de JOGG-regisseur;

Adviseert de JOGG-regisseur bij het schrijven van het Plan van Aanpak en bewaakt

de uitvoering hiervan, houdt zicht op de grote lijnen;

Adviseert de JOGG-regisseur bij de organisatie van de lokale JOGG-aanpak,

identificeert sleutelfiguren in de wijk, zowel publiek als privaat;

Beheert het algehele budget, verleent ‘subsidie’ aan de JOGG-regisseur. De JOGG-

regisseur beheert een uitvoeringsbudget, om snel in te kunnen spelen op kansen;

Heeft overzicht over wat er gebeurt in de JOGG-gemeente, in relatie tot jongeren en

gezonde leefstijl;

Kijkt vooruit, denkt na over de borging van de JOGG-aanpak in het beleid van de

gemeente en andere organisatie;

Is proactief en verbindend: creëert een breed draagvlak voor JOGG en verbindt

partijen zowel binnen het gemeentehuis, richting andere beleidsterreinen, als extern;

Houdt contact met de bestuurders: informeert hen regelmatig over belangrijke

ontwikkelingen en zet hen in als ambassadeur;

Zorgt voor de verantwoording van JOGG richting college en raad;

Heeft zicht op een regionale aanpak van overgewicht met regionale partners,

bijvoorbeeld de buurgemeenten, provincie, GGD en Sportraad;

Vertegenwoordigt de gemeente in het lokale JOGG-netwerk;

Is lid (secretaris) van de stuurgroep;

Is de schakel tussen de stuurgroep en lokaal betrokken publieke en private partijen;

Deelt kennis en ervaringen. Competenties De JOGG-beleidsmedewerker:

Heeft kennis van gemeentelijke beleidsprocessen en politiek-bestuurlijke

verhoudingen;

Is een verbindend en inspirerend persoon die op alle niveaus kan acteren: van

uitvoerders in de wijk tot bestuurders op stedelijk niveau;

Is vernieuwend, niet bang om buiten de gebaande paden te treden, bijvoorbeeld op

het terrein van publiek-private samenwerking;

Is in aanleg gezaghebbend;

Is proactief en ondernemend, en weet dit over te dragen aan anderen;

36

Maakt gebruik van bestaande structuren, breidt deze uit en versterkt ze;

Is een netwerker met strategisch inzicht en beschikt over goede contactuele

eigenschappen;

Vult de JOGG-regisseur aan qua taken en competenties;

Heeft ervaring met het beheren van budgetten;

Is volhardend en laat zich niet snel uit het veld slaan;

Beschikt over een hbo-opleiding dan wel door kennis en ervaring verkregen

vergelijkbaar niveau. Benodigd aantal werkuren Om succesvol de JOGG-aanpak te implementeren is de JOGG-beleidsmedewerker van de gemeente ten minste 4 uur per week beschikbaar is voor de JOGG-aanpak. Voor een goed resultaat geldt dat er met name in het eerste jaar geïnvesteerd moet worden in de organisatie van de JOGG-aanpak, dit vraagt meer tijd van de JOGG-beleidsmedewerker.

Bijlage 4 Issuedagen JOGG16 Dag/week Datum17 Start

organisatie18

kernboodschap Voorbeeldactiviteiten per omgeving Geschikte mediakanalen

Hashtags

Nationale voorleesontbijt

24 januari

16 oktober Een goed ontbijt is heel belangrijk om de dag te beginnen. Kies voor volkorenproducten en eet zo min mogelijk suiker, zodat je met veel energie kunt leren, spelen en/of werken.

JOGG deelt voorbeelden van gezonde traktaties

en tussendoortjes Scholen/Kinderopvang stimuleren groente en

fruit te eten tijdens ontbijt, lunch als tussendoortje.

Facebook en Twitter (basisscholen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, BSO, bibliotheken, ouders, musea, GGD, politici) en Instagram

#voorleesdagen #Voorleesontbijt

Nationale voorleesdagen

24 januari – 3 februari

16 oktober Een goed ontbijt is heel belangrijk om de dag te beginnen. Kies voor volkorenproducten en eet zo min mogelijk suiker, zodat je met veel energie kunt leren, spelen en/of werken.

JOGG via social media verhaaltjes/ quotes/

weetjes uit kinderboeken over gezonde voeding en/of gezonde gerechten delen en/of verhaaltjes/ quotes uit kinderboeken over voldoende bewegen. Scholen/Kinderopvang tijdens de les voorlezen

uit boeken, zoals Het Lekkende Luchtkasteel, die gaan over gezonde voeding en bewegen en vervolgens kinderen stimuleren en helpen gezonde gerechten met groenten te maken en gedurende de dag 15 min te laten (hard)lopen (The Daily MILE, kinderen 4-7 jaar).

Facebook en Twitter (basisscholen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, BSO, bibliotheken, ouders, musea, GGD, politici) en Instagram

#voorleesdagen #voorleesontbijt #nationalevoorleesdagen #voorlezen #gezondvoorleesontbijt

NL Doet (Oranje Fonds)

8-9 maart 16 november Schoonmaak dag op school/ verzorgingstehuis door scholieren. • Schoonmaken op de sportvereniging. • Scholieren helpen ouderen een x aantal uur met hun dagelijkse activiteiten. • Scholieren koken een gezonde lunch/ ontbijt voor ouderen en/ zieke mensen en brengen dit bij verzorgingstehuizen en/of ziekenhuizen.

Facebook, Twitter en Instagram (scholen, ouders, verenigingen, stichtingen, verzorgingstehuizen, zorginstellingen)

#NLdoet #vrijwilligers #vrijwilligersacties #oranjefonds #acties #kominactie #vrijwilligerswerk

16 Groene vakken zijn bestaande issuedagen/-weken voor partners als impuls-moment voor JOGG. 17 Dagen zijn bij benadering. 18 Bij start van de organisatie een bericht op Intranet delen (1. Datum + activiteit; 2. Visie jogg; 3. Wat gebeurt er?; 4. Call to action

38

• Ga samen met klasgenoten de dieren op de kinderboerderij verzorgen: ze eten geven en de hokken schoonmaken. • Organiseer als klas een gezonde high tea voor ouderen bij een zorginstelling. • Scholieren helpen verven van het gebouw van de sportvereniging.

#vrijwilliger #oranje #koninklijk #doen #samenwerken #handenuitdemouwen #landelijkeactie

Week voor de Gezonde Jeugd

11-15 maart

16 november Tijdens de Week voor de Gezonde Jeugd zet Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) samen met gemeenten, bedrijven, scholen en ouders een stap vooruit naar een gezonde omgeving voor de jeugd. Zodat ze fysiek, psychisch en sociaal beter toegerust zijn voor de toekomst. En wie wil dat nou niet?

Moment aangrijpen om gezonde jeugd in het zonnetje te zetten. Inzet van JOGG-ambassadeur. Kinderopvang: Scholen Reik vignetten Gezonde School uit in

deze week. Team: Fit Reik certificaten uit gezonde

sportkantine in deze week. Scoren voor Gezondheid: maak

activiteitenkalender op voor deze week Communicatie: publiceer artikel voor en na deze

week.

Facebook, Twitter en Instagram (gemeente, scholen, BSO, sportbedrijf, ouders, buurt/ in de wijk)

#weekvoordegezondejeugd #WGJ

Wereld Waterdag

22 maart 2 januari Water drinken wordt weer heel gewoon. Met de campagne DrinkWater maakt Jongeren Op Gezond Gewicht water drinken gemakkelijk en aantrekkelijk. Bestaande kranen, waterkoelers, watertappunten en waterflesjes worden zichtbaar en toegankelijk gemaakt. Water is in Nederland overal aanwezig. Op momenten dat jongeren dorst hebben, drinken ze voortaan vaker water en minder vaak zoete dranken. Water drinken levert een

Consultatiebureau: Op consultatiebureau is

water in de wachtkamer aanwezig Preventieteam: Scholen: 7 dagen water challenge uitvoeren Scoren voor Gezondheid: 7 dagen water

challenge op activiteiten en lessen Team Fit: 7 dagen water challenge op

sportverenigingen Communicatie: artikel groot Heerenveen 7 dagen

water challenge van start Gemeentelijk: B&W 7 dagen water challenge


#wereldwaterdag #water #Drinkwater #scholen #Watertap #WorldWaterDay #waterschappen

39

positieve bijdrage aan de preventie van overgewicht.

Week van het geld

25-29 maart

2 januari Ben jij een held met geld? Door kinderen al jong financieel bewust te maken, wordt de basis gelegd voor financiële zelfstandigheid op volwassen leeftijd. Immers, jong geleerd is oud gedaan. Weet jij hoe je met zo min mogelijk uitgeven een zo gezond mogelijk kunt eten?

JOGG: Verspreiden van info en inspiratie:

https://www.weekvanhetgeld.nl/scholen/ Consultatiebureau, Team jeugd & gezin: extra

aandacht voor de signalering van armoede. Preventieteam: organiseert workshop gezond en

goedkoop boodschappen doen/ eten kopen/ eten bewaren. Scholen: voeren gratis lespakket uit voor kinderen Big Ten, Rabobank: Geef gastlessen op school

over financiën. Albert Heijn: geef supermarkt rondleidingen hoe

je gezond en goedkoop eten kunt kopen aan kinderen. Communicatie: Bekendheid geven in media over

deze week. Wethouder: geeft aandacht aan het belang van

goedkoop en gezond eten.


#weekvanhetgeld #geldzaken #heldmetgeld #scholen

Koningsspelen (koningsontbijt en koningssportdag)

12 april 16 januari Aan alle kinderen en ouders: samen goed ontbijten en actief bewegen is heel belangrijk voor de gezondheid.

JOGG: Delen van filmpjes en foto’s van scholen in

de gemeente die hebben deelgenomen aan de Koningsspelen. Scholen/kinderopvang: Scholen/Kinderopvang

stimuleren groente en fruit te eten tijdens ontbijt, lunch als tussendoortje. Scoren voor Gezondheid: bij sporten

spelactiviteiten is voldoende groente, fruit en water aanwezig. Communicatie: artikel in Groot Heerenveen

plaatsen over koningsspelen Gemeentelijk: wethouder opent de

Koningsspelen

Facebook, Twitter en Instagram (gemeente, GGD, sportservicecentra)

#koningsspelen

Dag van de voedsel-revolutie

19 mei 16 februari Eet zo lokaal mogelijk: producten uit de buurt. Eet zo streekgebonden mogelijk Eet zo seizoensgebonden mogelijk Eet geen bewerkt voedsel

Consultatiebureau: tip aan ouders: zorg dat je

altijd gezond eten in huis hebt. Leg een fruitschaal in het zicht op de keukentafel. Zodat kinderen makkelijker het pakken. Of een schaaltje met stukjes komkommer of paprika als lekkere, gezonde snack tussendoor.

Facebook, Twitter en Instagram (ouders, kinderen, scholen, GGD, BSO, kinderdagverblijf, gemeente,

#voedselrevolutie #dagvandevoedselrevolutie #Foods #voedsel #noenergydrinks

https://www.weekvanhetgeld.nl/scholen/

40

Eet bewust, kauw bewust, eet aan tafel en niet achter tv of computer Eet zo vers mogelijk.

Scholen/kinderopvang nieuwsbrief: Tip aan

ouders: geef kinderen een gezonde lunch mee naar school. Informeer kinderen vanaf groep 4/5 tijdens de les over de gevaren van het drinken van energiedrankjes. Deze kunnen gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Preventieteams: Belangrijk dat op alle plekken

waar kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente. Organiseren kookworkshops in buurthuizen. Bijvoorbeeld inhuren lokale kok. Big Ten: Belangrijk dat op alle plekken waar

kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente. Team Fit: Belangrijk dat op alle plekken waar

kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente. Gemeentelijk: Belangrijk dat op alle plekken waar

kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente.

sportverenigingen) #geenenergiedrank #drinkwater #obesitas #overgewicht #kinderen

Fiets naar je werk dag

31 mei Heerlijk in beweging. Het is gezond en leuk! En beter voor het milieu.

Scholen/kinderopvang: Nieuwsbrief breng je

kinderen lopend of met de fiets naar school. Scoren voor Gezondheid: Wielrenvereniging/

Tourfietsvereniging geeft workshops. Big Ten: Nieuwsbrief Big Ten, medewerkers

stimuleren om met de fiets te komen. Batavus sponsort e-bikes. Gemeentelijk: gemeentehuis en college B&W

gaat op de fiets naar hun werk.

Facebook, Twitter en Instagram (ouders, kinderen, scholen, GGD, BSO, kinderdagverblijf, gemeente)

#fietsnaarjewerkdag #wandelnaarjewerkdag #pakvakerdefiets #ovfiets #goedvoorjebrein #goedvoorjegezondheid

41

#fietsen #bewegen #OV #trein #fiets

Buitenspeeldag

12 juni 16 maart Buiten spelen kan in Nederland altijd en overal. Jongeren Op Gezond Gewicht wil kinderen en hun ouders laten zien hoe makkelijk bewegen en sporten kan zijn. Klimmen in de speeltuin, voetballen op het pleintje of op de fiets naar school. Ook bij plaatselijke sportaanbieders kunnen kinderen gratis kennismaken met bewegen. Bewegen past bij een gezonde jeugd in een gezonde omgeving.

JOGG: deelt informatie en inspiratie. Preventieteam: Stimuleert bewoners om

Leefstraten te organiseren. Zorgt ervoor dat tijdens het event dat je organiseert en voldoende fruit, groente en drinkwater is. Geef de kinderen ook tips en adviezen over gezonde leefstijl. Scoren voor gezondheid: organiseert voor 0-4

jaar spelen in de zandbak; 4-12 jaar: hardloopwedstrijd, dansworkshop, touw trekken, klimmen in het klimrek, springkussen, klimwand neerzetten, waterballonnengevecht, trampoline, springen, skaten, basketballen, voetballen, overige: gezonde traktaties maken, schminken, verkleden, waterijsjes eten. Team Fit: Sport Fryslân: Sportverenigingen

stellen hun velden beschikbaar voor sporten spelactiviteiten. Communicatie: verspreid activiteiten in de media.

Facebook, Twitter en Instagram (gemeente, ouders, BSO, scholen, GGD, kinderdagverblijf, Jantje Beton, sportservicecentra)

#buitenspeeldag #bewegen #samenspelen #dagelijksbuitenspelen #speeltuin #bewegenindewijk #buurtactiviteiten #springkussen, #klimrekken #schommel #ravotten #speelplein #speelruimte #spelen #veiligspelenindebuurt #veiligspelenindebuurt #veiligheid #kindvriendelijk #beweegplezier

Nationale Sportweek

15 -23 september

1 mei Actief zijn is makkelijker dan het lijkt en kan in Nederland altijd en overal. Jongeren Op Gezond Gewicht wil kinderen en hun ouders laten zien hoe makkelijk bewegen en sporten kan zijn. Klimmen in de speeltuin, voetballen op het pleintje of op de fiets naar school. Ook bij

JOGG: Organiseren startbijeenkomst Gezonde

Sportkantines. Delen van inspiratie: http://nationalesportweek.nl/nieuws Preventieteams: organiseer samen met de buren

tijdens deze week wandelavonden en neem de kinderen ook mee. Samen ben je lekker in beweging en je ziet weer dingen die je normaal niet opvallen in de wijk. Scoren voor gezondheid: organiseer tijdens

deze week elke schooldag extra

Facebook, Twitter en Instagram (gemeente, politici, ouders, scholen, sportbonden, sportclubs, gezondheidscentra, GGD, apotheken, bedrijven)

#nationalesportweek #sporten #sportkleding #bewegen #lekkerinjevelzitten #yoga #komiinbeweging

42

plaatselijke sportaanbieders kunnen kinderen gratis kennismaken met bewegen. Bewegen past bij een gezonde jeugd in een gezonde omgeving.

beweegactiviteiten zoals schoolvoetbalwedstrijd, apenkooien in de gymzaal. Tip aan sportbonden, sportclubs: organiseer tijdens deze week extra trainingsavonden en een extra sportwedstrijd en sluit dit feestelijk af met groente, fruit en drinkwater. Team: Fit: Aandacht geven aan gezonde

sportkantines. Uitreiken van certificaten en/of mededelen dat er sportverenigingen van start gaan met dit thema. Tip aan sportbonden, sportclubs: organiseer tijdens deze week extra trainingsavonden en een extra sportwedstrijd en sluit dit feestelijk af met groente, fruit en drinkwater. Communicatie: Pers inlichten.

#sportactiviteiten #beweegactiviteiten

Week van de opvoeding

7 – 13 oktober

1 mei Opvoeden en gezond eten doe je niet alleen, maar samen. Hand in hand met ouders of opvoeders, spelen ook de school, sportvereniging, buren, vrienden en familie een rol in de opvoeding van het kind. Zij vormen samen de omgeving waarin kinderen opgroeien en worden opgevoed. Hoe beter opvoeders en betrokken organisaties samenwerken en elkaar versterken, hoe beter het kind gezond, kansrijk en veilig kan opgroeien.

Consultatiebureau: Promotie van Groentehapjes

in 10 stapjes Preventieteams: https://www.eetgroente.nl/tips-en-tools/4-12-jaar https://www.rtv-veluwezoom.nl/rtvn/gezond-eten-voor-ouders-en-kinderen/ Communicatie: Promotie van Groentehapjes in

10 stapjes.

Facebook, Twitter en Instagram (gemeente, ouders, scholen, bedrijven)

#weekvandeopvoeding #groentehapjesin10stapjes

Week van de voedselbanken

14 – 20 oktober

1 mei Deze dag staat vastgelegd om voedsel te in zamelen dat anders verspild zou worden. En dat uitdelen aan mensen die dat heel hard nodig hebben.

JOGG: http://www.mindervoedselverspilling.nl/ Voedselbank: Rondleidingen geven in ruil voor

een gevulde boodschappentas. Hart voor Heerenveen Actie met budgetmaatjes

+ link met gezondheid en voeding Kindpakket Actie door kindpakket


#voedselbank #weekvandevoedselbanken #armoede

https://www.eetgroente.nl/tips-en-tools/4-12-jaar

https://www.eetgroente.nl/tips-en-tools/4-12-jaar

https://www.rtv-veluwezoom.nl/rtvn/gezond-eten-voor-ouders-en-kinderen/

https://www.rtv-veluwezoom.nl/rtvn/gezond-eten-voor-ouders-en-kinderen/

http://www.mindervoedselverspilling.nl/

43

Voedselbanken strijden zo tegen voedselverspilling. Help de voedselbank om mensen die het hard nodig hebben door gezond voedsel te doneren.

Preventieteam: Kookworkshop gezond en

goedkoop eten. Inhuren kok die dit kan. Scholen: behandel lesmateriaal over de

voedselbank https://www.voedselbankhaaglanden.nl/steun-de-voedselbank/lesmateriaal-basisscholen Communicatie: Artikel goedkoop en gezond

eten, Groot Heerenveen Gemeentelijk: Wethouder krijgt een rondleiding

voedselbank in ruil voor gevulde boodschappentas voor de voedselbank.

Wereld-voedseldag

16 oktober

1 mei Maar liefst 30% tot 50% van de totale voedselproductie gaat wereldwijd verloren, bijvoorbeeld in de vorm van gewassen die op het veld achterblijven, als verliezen tijdens de verwerking van voedsel of als voedsel dat in de afvalbak bij de consument thuis belandt. Er zijn mogelijkheden te over om deze verliezen te verminderen en geld te besparen. Indirect heeft het verminderen van voedselverspilling ook een positief effect op een aantal andere zaken.

JOGG Meld je aan voor het event World Food

Day. Houd de website www.wereldvoedseldag.com (pagina tickets) goed in de gaten. Bekijk hier het programma van afgelopen jaar ter inspiratie: http://wereldvoedseldag.com/programma Consultatiebureau: tip aan ouders: zorg dat je

altijd gezond eten in huis hebt. Leg een fruitschaal in het zicht op de keukentafel. Zodat kinderen makkelijker het pakken. Of een schaaltje met stukjes komkommer of paprika als lekkere, gezonde snack tussendoor. Scholen/kinderopvang nieuwsbrief:

Behandelen van Smaaklessen tijdens deze dag. Tip aan ouders: geef kinderen een gezonde lunch mee naar school. Informeer kinderen vanaf groep 4/5 tijdens de les over de gevaren van het drinken van energiedrankjes. Deze kunnen gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Preventieteams: Belangrijk dat op alle plekken

waar kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente. Organiseren van kookworkshops in buurthuizen, door inhuren kok. Big Ten: Belangrijk dat op alle plekken waar

kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een


#wereldvoedseldag #WorldFoodDay #voedseldag #voedsel #voedselproblematiek #voedselbeleid #voedselondernemers #Oneworld #WUR #Voedingscentrum

44

eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente. Nodig scholieren tijdens deze dag uit en laat ze zien hoe bepaald voedsel geproduceerd wordt. Zo hebben ze een educatieve dag en zijn lekker in beweging. Team Fit: Belangrijk dat op alle plekken waar

kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente. Gemeentelijk: Belangrijk dat op alle plekken waar

kinderen komen alle snoepbakken (denk aan een eetcafé, sportvereniging, een winkel) worden vervangen door iets gezonds als een stuk fruit of groente.

Internationale dag voor uitroeiing van armoede

17 oktober

1 mei Deze dag is in het leven geroepen om meer kracht achter de bestrijding van armoede te zetten. Ook in Nederland leven nog teveel mensen onder de armoedegrens. Gezond leven kan ook goedkoop zijn.

Hart voor Heerenveen Actie met budgetmaatjes

+ link met gezondheid en voeding Kindpakket Actie door kindpakket Preventieteam: Kookworkshop gezond en

goedkoop eten. Inhuren kok die dit kan. Communicatie: Artikel goedkoop en gezond

eten, Groot Heerenveen Gemeentelijk: Wethouder social media


#voedselbank # Internationaledag vooruitroeiingvanarmoede #IDVUVA #armoede

Kraanwater-dag

7 nov-ember

1 september Water drinken wordt weer heel gewoon. Met de campagne DrinkWater maakt Jongeren Op Gezond Gewicht water drinken gemakkelijk en aantrekkelijk. Bestaande kranen, waterkoelers, watertappunten en waterflesjes worden zichtbaar en toegankelijk gemaakt. Water is in Nederland overal aanwezig. Op momenten dat jongeren dorst hebben, drinken ze

Consultatiebureau: Op consultatiebureau is

water in de wachtkamer aanwezig Preventieteam: Scholen: 7 dagen water challenge uitvoeren Scoren voor Gezondheid: 7 dagen water

challenge op activiteiten en lessen Team Fit: 7 dagen water challenge op

sportverenigingen Communicatie: artikel groot Heerenveen 7 dagen

water challenge van start Gemeentelijk: B&W 7 dagen water challenge

Facebook, Twitter en Instagram (gemeente, ouders, scholen, Vitens)

#kraanwaterdag #schoonkraanwater #schoondrinkwater #drinkwater #water

45

voortaan vaker water en minder vaak zoete dranken. Water drinken levert een positieve bijdrage aan de preventie van overgewicht.

Plan van Aanpak 2019 - 2021 Mei 2019€¦ · Onze aanpak van overgewicht is gericht op het behalen...

Documents

Transcript of Plan van Aanpak 2019 - 2021 Mei 2019€¦ · Onze aanpak van overgewicht is gericht op het behalen...