Door: Marieke Regelink Inge Draaisma Eva Vegt Procedure Aanmelding & Loting.
Plan Mer 2018-MER plan 2018 · 2019. 3. 25. · Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen i...
Transcript of Plan Mer 2018-MER plan 2018 · 2019. 3. 25. · Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen i...
Bureau DW bvba
Herentalseweg 44 bus A
2440 Geel
-
MILIEUEFFECTRAPPORT
UITBREIDING EN HERNIEUWING VAN EEN
VARKENSBEDRIJF
EUROTRADE BVBA - TIELEN AANMELDING
PRMER-
Datum : februari 2019
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen i
Colofon
Rapport: Aanmelding Milieueffectenrapport Eurotrade bvba – Tielen
Bureau DW-Projectnummer: 1213
MER-Projectnummer: PR-
Opdrachtgever: Eurotrade bvba (Bart Van Bouwel)
Hoek 51
2460 Tielen
KBO-nummer: 0414.447.940
VE-nummer: 2.012.802.953
Projectlocatie: Hoek 51
2460 Tielen
Opstellers rapport:
• Studiebureau:
Bureau DW
Herentalseweg 44 bus A
2440 Geel
014/89 20 45
• M.e.r.-deskundigen:
▪ Discipline Water, discipline Lucht, deeldomein geur + coördinatie
Rob Wuyts
▪ Discipline Bodem
Jef Dierckx
▪ Projectmedewerker
Jan De Nayer (Bureau DW)
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen ii
Aanmelding
Voorliggend document is een aanmelding van een project-MER.
Inhoudsopgave
1. Inleiding ....................................................................................................................................... 1
1.1. Wat is een milieueffectenrapport? ...................................................................................... 1
1.2. Aanmelding m.e.r.-procedure .............................................................................................. 1
1.3. Milieueffectrapport & procedure omgevingsvergunningsaanvraag .................................... 1
1.4. Beknopte beschrijving project ............................................................................................. 4
1.5. Toetsing m.e.r.-plicht ........................................................................................................... 4
1.6. Relevante gegevens uit vorige rapportages ......................................................................... 4
1.7. Coördinaten initiatiefnemer en auteurs .............................................................................. 5
1.7.1. Coördinaten initiatiefnemer ........................................................................................ 5
1.7.2. Coördinaten auteurs .................................................................................................... 5
2. Situering project .......................................................................................................................... 6
2.1. Ruimtelijke situering ............................................................................................................ 6
2.1.1. Administratieve ligging projectlocatie ......................................................................... 6
2.1.2. Gewestplan .................................................................................................................. 6
2.2. Vergunningstoestand ........................................................................................................... 7
2.3. Administratieve voorgeschiedenis ..................................................................................... 12
2.3.1. Milieuvergunningen: .................................................................................................. 12
2.3.2. Stedenbouwkundige vergunningen: .......................................................................... 12
3. Projectbeschrijving .................................................................................................................... 13
3.1. Algemene doelstelling en verantwoording project ............................................................ 13
3.2. beschrijving bedrijfsinfrastructuur ..................................................................................... 14
3.2.1. Huidige bedrijfsinfrastuctuur ..................................................................................... 14
3.2.2. Toekomstige infrastructuur ....................................................................................... 14
3.3. Afbraak- en aanlegfase ...................................................................................................... 16
3.4. Exploitatiecyclus ................................................................................................................ 16
3.5. Grondstoffenverbruik ........................................................................................................ 17
3.6. Eindproducten ................................................................................................................... 18
3.7. Residuen en emissies ......................................................................................................... 18
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen iii
3.8. Beschrijving van alternatieven ........................................................................................... 19
3.8.1. Nulalternatief ............................................................................................................. 19
3.8.2. Doelstellingsalternatieven ......................................................................................... 19
3.8.3. Locatiealternatieven .................................................................................................. 19
3.8.4. Uitvoeringsalternatieven ........................................................................................... 20
4. O t ikkeli gss e a io s............................................................................................................. 21
4.1. Autonome ontwikkeling ..................................................................................................... 21
4.2. Gestuurde ontwikkeling ..................................................................................................... 21
4.2.1. Ruimtelijke ordening .................................................................................................. 21
4.2.2. Mestactieplan ............................................................................................................ 21
5. Methodologie van de effectbeoordeling ................................................................................... 22
5.1. Ingreep-effectenschema .................................................................................................... 22
5.2. Methodologie effectbeoordeling ....................................................................................... 25
5.2.1. Methodologie ............................................................................................................ 25
5.2.2. Effectuitdrukking en significantiekader...................................................................... 25
5.2.3. Milderende maatregelen ........................................................................................... 26
6. Afbakening studiegebied en methodologie ............................................................................... 27
6.1. Lucht .................................................................................................................................. 28
6.1.1. geur ............................................................................................................................ 28
6.1.2. Stof ............................................................................................................................. 32
6.1.3. Verzurende en vermestende emissies ....................................................................... 34
6.1.4. Energieverbruik en energiebronnen .......................................................................... 34
6.2. Water ................................................................................................................................. 35
6.2.1. Afbakening studiegebied ........................................................................................... 35
6.2.2. Gegevensgebruik en beschrijvingswijze ..................................................................... 35
6.2.3. Oppervlaktewater ...................................................................................................... 36
6.2.4. Grondwater ................................................................................................................ 38
6.2.5. Watergebruik ............................................................................................................. 41
6.2.6. Watertoets ................................................................................................................. 42
6.3. Bodem ................................................................................................................................ 43
6.3.1. Afbakening studiegebied ........................................................................................... 43
6.3.2. Gegevensgebruik en beschrijvingswijze ..................................................................... 43
6.3.3. Methodiek ................................................................................................................. 44
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen iv
6.4. Geluid ................................................................................................................................. 45
6.4.1. Afbakening studiegebied ........................................................................................... 46
6.4.2. Toelichting gegevensgebruik en beschrijvingswijze ................................................... 46
6.4.3. Methodiek Referentiesituatie .................................................................................... 46
6.4.4. Gevolgen van geluidshinder ....................................................................................... 46
6.4.5. Methodiek ................................................................................................................. 47
6.5. Mens .................................................................................................................................. 51
6.5.1. Afbakening studiegebied ........................................................................................... 51
6.5.2. Methodologie ............................................................................................................ 51
6.5.3. Beschrijving van het ruimtegebruik ........................................................................... 52
6.5.4. Identificatie van potentiële relevante milieustressoren ............................................ 52
6.5.5. Inventarisatie van stressoren ..................................................................................... 53
6.6. Biodiversiteit ...................................................................................................................... 55
6.6.1. Afbakening studiegebied ........................................................................................... 55
6.6.2. Gegevensgebruik en beschrijvingswijze ..................................................................... 55
6.6.3. Te beschouwen effecten ............................................................................................ 56
6.6.4. Methodiek ................................................................................................................. 57
6.7. Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie .............................................................. 60
6.7.1. Afbakening studiegebied ........................................................................................... 60
6.7.2. Gegevensgebruik en beschrijvingswijze ..................................................................... 61
6.7.3. Methodiek ................................................................................................................. 61
6.8. Klimaatreflex ...................................................................................................................... 63
6.9. Externe veiligheid............................................................................................................... 63
7. Elementen ten behoeve van de watertoets ............................................................................... 64
8. Passende Beoordeling ................................................................................................................ 65
9. Best beschikbare technieken ..................................................................................................... 65
10. Grensoverschrijdende effecten ............................................................................................. 67
11. Bijlage: figuren ....................................................................................................................... 68
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen v
Bijlagen
BIJLAGE 1: Figuren
Figuur 2.1 Stratenplan
Bron: Stratenplan + Topografische kaart van België, NGI
Figuur 2.2 Kadasterplan
Bron: CAD GIS versie 1.0
Figuur 2.3 Gewestplan
Bron: GIS-Vlaanderen + Topografische kaart van België, NGI,
Legende Gewestplan
Figuur 3.1 Huidige Bedrijfsinfrastructuur (cfr. milieuvergunningsaanvraag d.d. 2012 en 2014)
Bron: BE & Partners
Figuur 3.2 Toekomstige Bedrijfsinfrastructuur
Bron: BE & Partners
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 1
1. INLEIDING
1.1. WAT IS EEN MILIEUEFFECTENRAPPORT?
Een milieueffectrapport (MER) is een openbaar document, waarin van een voorgenomen activiteit en
van redelijkerwijs in beschouwing te nemen alternatieven, de te verwachten gevolgen voor het milieu
in hun onderlinge samenhang op een systematische en zo objectief mogelijke wijze beschreven worden.
Een MER is een informatief, beslissingsondersteunend instrument en geen beslissingsinstrument. De
beslissing die genomen wordt door de bevoegde overheid omtrent het al dan niet toelaten of vergunnen
van een m.e.r.-plichtig project, houdt ook rekening met andere sectoren (sociale, economische en
technische belangen) en met openbare inspraak.
1.2. AANMELDING M.E.R.-PROCEDURE
Om de m.e.r.-procedure te doorlopen zijn er een aantal wettelijk verplichte stappen en een aantal
optionele stappen te nemen.
De procedure start steeds met een wettelijk verplichte aanmelding bij de dienst Mer.
De eigenlijke goedkeuring van het MER zelf gebeurt in de vergunningsprocedure zelf. Binnen de 30
dagen na indiening van de vergunningsaanvraag levert de bevoegde vergunningverlenende instantie
een volledig- en ontvankelijkheidsverklaring af. De goedkeuring van het MER gebeurt door de dienst
Mer uiterlijk 60 dagen nadat het aanvraagdossier voor de vergunning volledig en ontvankelijk verklaard
werd. Voo afgaa d aa de o ge i gs e gu i gsaa aag zij e s hille de t aje te ogelijk.
In voorliggend dossier wordt het project-MER aangemeld in een traject van aanmelding zonder bijgaand
verzoek tot scopingadvies (advies over de te verstrekken informatie).
1.3. MILIEUEFFECTRAPPORT & PROCEDURE OMGEVINGSVERGUNNINGSAANVRAAG
Een milieueffectrapport dient toegevoegd te worden bij een vergunningsaanvraag voor een m.e.r.-
plichtig bedrijf.
Voor een m.e.r.-plichtige klasse 1 inrichting dient de vergunning aangevraagd te worden bij de
Deputatie van de betrokken provincie.
Er zijn twee soorten omgevingsvergunningsprocedures: de gewone en de vereenvoudigde procedure.
Wanneer er een project-MER nodig is, moet steeds de gewone procedure gevolgd worden.
De gewone procedure omvat volgende stappen :
• De vergunningsaanvraag wordt ingediend en is vergezeld van een nog niet goedgekeurd project-
MER.
• De vergunningverlenende overheid beschikt over 30 dagen om na te gaan of het dossier
ontvankelijk en volledig (O&V) is.
• Zodra de vergunning ontvankelijk en volledig wordt bevonden:
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 2
o wordt er een adviesvraag over de vergunningsaanvraag en het project-MER verstuurd naar
de relevante adviesinstanties. De termijn voor advies op het project-MER bedraagt 30
dagen na verzending van de adviesvraag (termijn voor advies over vergunning bedraagt
daarentegen 60 dagen).
o wordt er binnen 10 dagen een openbaar onderzoek (O.O.) georganiseerd. Het publiek
beschikt over 30 dagen om opmerkingen te geven op de vergunning en op het project-MER.
• Rekening houdend met de ingesproken reacties tijdens het O.O. en de ontvangen adviezen, beslist
de dienst Mer 60 dagen na de O&V-beslissing over de goed- of afkeuring van het project-MER. De
dienst Mer informeert de initiatiefnemer en de vergunningverlenende overheid en in voorkomend
geval de OVC over haar beslissing en heeft hiervoor 10 dagen.
o Indien het project-MER wordt afgekeurd, stopt de vergunningsprocedure van rechtswege.
o Bij een goedkeuring van het project-MER kan de procedure voortgezet worden.
Rond dit tijdstip zijn ook de adviezen op de vergunningsaanvraag gekend bij de vergunningverlenende
overheid.
• Negentig dagen na de O&V-beslissing, bezorgt de omgevingsvergunningscommissie (OVC) haar
advies aan de vergunningverlenende overheid.
• Dertig dagen later (d.i. dag 130 na O&V) wordt de beslissing over de vergunning betekend aan de
initiatiefnemer.
Deze procedure wordt schematisch samengevat in Figuur 1 op de volgende pagina.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 3
Figuur 1: Stroomschema procedure omgevingsvergunningsaanvraag
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 4
1.4. BEKNOPTE BESCHRIJVING PROJECT
Het project omvat de uitbreiding en hernieuwing van de milieuvergunning van het bestaande
varkensbedrijf Eurotrade bvba, gelegen te 2460 Tielen, Hoek 51.
Het bestaande bedrijf is vergund voor het houden van 5.530 vleesvarkens en 600 biggen in 2 bestaande
AEA-stallen met biobed (stalsysteem S-3).
In de toekomstige situatie wenst de initiatiefnemer het bedrijf uit te breiden door de bouw van 2 nieuwe
AEA zeugenstallen met biobed (S-3) met plaats voor 400 kraamzeugen, 1.344 guste/drachtige zeugen,
368 opfokzeugen en 2 beren. De bestaande vleesvarkensstallen met 5.530 vleesvarkens en 600 biggen
blijven ongewijzigd.
De hernieuwing van de vergunning wordt gevraagd voor onbepaalde termijn.
1.5. TOETSING M.E.R.-PLICHT
Het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën
van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage vermeldt de categorieën van projecten die aan
de project-m.e.r.-plicht worden onderworpen (bijlage I lijst) of waarvoor de initiatiefnemer een
gemotiveerd verzoek tot ontheffing kan indienen (bijlage II lijst). Naar aanleiding van het
uitvoeringsbesluit van 1 maart 2013 (B.S. 29 april 2013) is er eveneens een bijlage III-lijst met projecten.
Wanneer een project onder één van de rubrieken van bijlage III van het project-m.e.r.-besluit valt, kan
de initiatiefnemer een project-MER opmaken, maar hij kan er ook voor opteren om de project-m.e.r.-
screeningsprocedure te doorlopen.
Dit project valt onder categorie 21 van de bijlage I lijst van eerder aangegeven besluit: I stallaties oo intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan: […] c) 3.000 plaatsen voor mestvarkens (van
meer dan 20 kg); en d) 900 plaatsen voor zeugen. Bijgevolg is voorliggend project MER-plichtig.
Ve de is oo de g o d ate i i g at. .j a ijlage a toepassi g: e ke oo het o tt ekke of ku st atig aa ulle a g o d ate , die iet zij opge o e i ijlage I of II.
1.6. RELEVANTE GEGEVENS UIT VORIGE RAPPORTAGES
Voor het bedrijf Eurotrade bvba werd in het verleden een milieueffectenrapport (PRMER-630, GK
12/4/2012) opgemaakt bij de voorgaande uitbreiding en hernieuwing van de milieuvergunning.
In april 2009 werd door het VITO, in opdracht van LNE, afdeling milieu-inspectie, een studie opgemaakt
om het rendement van Ammoniak op een zuiveringsinstallatie van een varkensstal te bepalen.
In 2017 werd het geurverwijderingsrendement van de biobedden op het bedrijf Eurotrade
doorgemeten door het ILVO (eindrapport maart 2018: Meetcampagne luchtwassers en biobedden
Referentietaken ILVO ten behoeve van het beleidsdomein Omgeving).
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 5
1.7. COÖRDINATEN INITIATIEFNEMER EN AUTEURS
1.7.1. COÖRDINATEN INITIATIEFNEMER
De initiatiefnemer met betrekking tot voorliggend project is:
Eurotrade bvba, Hoek 51, 2460 Tielen
Vertegenwoordigd door Bart Van Bouwel
1.7.2. COÖRDINATEN AUTEURS
Als auteurs van het MER treedt studiebureau Bureau DW bvba op:
Bureau DW bvba
Herentalseweg44 bus A
2440 Geel
In het team van deskundigen worden voor voorliggend project erkende deskundigen voor de disciplines
bodem (pedologie en geologie), water (grondwater en oppervlaktewater) en lucht (geur) opgenomen.
Volgende deskundigen verlenen hun medewerking aan dit milieueffectrapport:
Tabel 1: overzicht m.e.r.-deskundigen en coördinator
Discipline Erkend Deskundige Erkenningsnummer Geldig tot
Bodem
deeldomeinen pedologie en
geologie
Jef Dierckx AMV/LNE/ERK/MER/EDA-403/V4 N.v.t. (onbepaalde duur)
Water
deeldomeinen grondwater en
oppervlakte-en afvalwater)
Rob Wuyts AMV/LNE/ERK/MER/2015/00009 N.v.t. (onbepaalde duur)
Lucht
deeldomein geur
Rob Wuyts AMV/LNE/ERK/MER/2015/00009 N.v.t. (onbepaalde duur)
Coördinator Rob Wuyts AMV/LNE/ERK/MER/2015/00009 N.v.t. (onbepaalde duur)
De overige relevante aspecten (effecten op de mens en zijn omgeving, geluidsaspecten en landschap,
bouwkundig erfgoed en archeologie) worden behandeld door de coördinator (en zijn medewerker(s).
De coördinatie van het milieueffectrapport wordt uitgevoerd door de erkend deskundige Rob Wuyts en
zijn medewerker Jan De Nayer (die eveneens zijn medewerking verleent voor de disciplines bodem,
water, lucht en de gehele coördinatie van het rapport).
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 6
2. SITUERING PROJECT
2.1. RUIMTELIJKE SITUERING
2.1.1. ADMINISTRATIEVE LIGGING PROJECTLOCATIE
Provincie: Antwerpen
Gemeente: Tielen (Kasterlee)
Adres: Hoek 51
Kadastraal: (Afdeling-sectie-perceelnummer) 3-C-643B, 3-C-645E, 3-C-
645L, 3-C-644A, 3-C-641A
Lambert-coördinaten van het bedrijfscentrum: 185.573,83 m – 214.732,61 m
De ligging van het bedrijf wordt op een stratenplan en topografische kaart gesitueerd op figuur 2.1
(bijlage 1). Een weergave van de kadastrale percelen is te zien op figuur 2.2. (bijlage 1).
Het bedrijf beschikt eigen cultuurgronden: 35,17 ha voor gewassen en 68,75 ha voor bemesting. Teelten
zijn silomaïs, korrelmaïs, grasland, grasklaver en aardappelen.
2.1.2. GEWESTPLAN
Een uittreksel uit het gewestplan in de omgeving van het bedrijf wordt gegeven in figuur 2.3 (bijlage 1).
Volgens het gewestplan is het bedrijf volledig gelegen in landschappelijk waardevol agrarisch gebied.
Binnen een straal van 1 km rondom de staluiteinden zijn volgende andere gewestplanbestemmingen
gelegen:
• Agrarisch gebied: 25 m ten oosten;
• Woongebied: 550 m ten zuidoosten en 585 m ten noordoosten;
• Woonuitbreidingsgebied: 790 m ten noordoosten;
• Gebieden voor dagrecreatie: 890 m ten oosten;
• Gebieden voor verblijfsrecreatie: 670 m ten noordwesten en 910 ten westen;
• Gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut: 950 m ten zuidoosten;
• Bosgebied: 685 m ten noordwesten en 720 m ten noordwesten.
Het bedrijf is niet gelegen in een waterwingebied of beschermingszone. In de ruime omgeving van het
studiegebied bevindt zich het grondwaterwingebied van Poederlee. De beschermingszone bevindt zich
op ca. 830 m van het bedrijf.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 7
2.2. VERGUNNINGSTOESTAND
Hieronder wordt een overzicht gegeven van de milieuvergunningstoestand voor het bedrijf, met name
de rubrieken volgens de indelingslijst van de hinderlijke inrichtingen (Vlarem II, bijlage 1) die van
toepassing zijn op het bedrijf.
De huidige vergunning loopt nog tot 11/10/2032.
Het bedrijf wordt ingedeeld als een klasse 1 inrichting. Dit betekent dat de milieuvergunning dient te
worden aangevraagd bij de Deputatie van de provincie.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 8
Tabel 2: rubriekenlijst
Rubriek Beschrijving Vergunde situatie Voorwerp van de aanvraag
Gecoördineerde toestand
Klasse
2.3.4.2.a.1.1 Opslag en meeverbranding van biomassa-afval, plantaardig afval van land- en tuinbouw (onbehandeld) met een nominaal thermisch vermogen tot en met 5 mW
Biomasseketel van 120 kW
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
6.5.1° Brandstofverdeelinstallaties voor motorvoertuigen, namelijk installaties voor het vullen van brandstoftanks van motorvoertuigen met vloeibare koolwaterstoffen, bestemd voor de voeding van de erop geïnstalleerde motor(en): Inrichtingen met maximaal 2 verdeelslangen
Brandstof verdeelinstallatie met 2 verdeelslangen
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
3
9.4.1.c/2° Varkensstallen in agrarisch gebied met plaatsen voor meer dan 1.000 varkens ouder dan 10 weken
Stallen met plaatsen voor 5.530 vleesvarkens
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
1
9.4.1.d)1° Intensieve varkenshouderij met meer dan: 2.000 plaatsen voor mestvarkens van meer dan 30 kg
Stallen met plaatsen voor 5.530 vleesvarkens
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
1
15.1.1° Al dan niet overdekte ruimte waarin gestald worden 3 tot en met 25 autovoertuigen en/of aanhangwagens, andere dan personenwagens
stallen van10 bedrijfsvoertuigen
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
3
17.3.2.1.1.1°b) Opslagplaatsen van brandgevaarlijke vloeistoffen en vaste stoffen op basis van etikettering gekenmerkt door het gevarenpictogram GHS02 van gevarencategorie 3. Gasolie, Diesel, lichte stookolie en gelijkaardige vloeistoffen met een vlampunt hoger dan 55° met een opslagcapaciteit van 100 kg tot en met 20 ton voor andere inrichtingen dan vermeld in punt a.
Opslag van 6.600 L of 5,5 T mazout in 2 bovengrondse tanks van elk 3.300 L of 2,75 T
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
3
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 9
19.6.2°c) Opslagplaatsen van hout e.d. met een capaciteit van: als de inrichting volledig of gedeeltelijk is gelegen in een gebied ander dan industriegebied: meer dan 200 m³ in een lokaal
Opslag van 1.000 m³ houtresten in een loods
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
2
28.2.c)2° Opslagplaatsen van dierlijke mest in een agrarisch gebied van meer dan 5.000 m³
Opslag van 9.520 m³ mengmest
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
2
31.1.1°b) Vast opgestelde motoren met een totaal nominaal vermogen van : 10 kW tot 100 kW, wanneer de inrichting volledig of gedeeltelijk is gelegen in een gebied ander dan industriegebied
Noodstroomgenerator met een totaal nominaal vermogen van 40 kW (=50% wegens minder dan 500 bedrijfsuren per jaar)
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
3
45.13.d)1°b) Inrichtingen voor het behandelen, bewerken of verwerken (uitgezonderd transportbanden en behandelingen nodig voor het stockeren en bewaren van producten waarbij het product fysisch niet gewijzigd wordt) van groenten en andere voedingsplanten, vruchten, granen, zaden of andere producten van plantaardige oorsprong met een geïnstalleerde totale drijfkracht van: 5 kW tot en met 100 kW, wanneer de inrichting volledig of gedeeltelijk is gelegen in een gebied ander dan industriegebied
Voermenginstallatie van 60 kW
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
3
45.14.3° Opslagplaatsen voor losse granen en voor groenvoeders, met uitsluitsel van groenvoeders zonder sapverliezen: in een agrarisch gebied: vanaf 1.000 m³
Opslag van 3.100 m³ groenvoer en 410 m³ krachtvoer
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
2
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 10
53.8.2° Boren van grondwaterwinningputten en grondwaterwinning, andere dan deze bedoeld in rubriek 52.1 tot en met 53.7 en 53.12, waarvan het totaal opgepompt debiet groter is dan 5000 m³ per jaar en kleiner of gelijk is aan 30.000 m³ per jaar
GWW 129 m diep, 40 m³/d en 13.000 m³/j
hernieuwen + ev.
Actualiseren en
uitbreiding i.f.v.
nieuwe situatie
2
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 11
Volgende bijzondere voorwaarden zijn opgenomen in de lopende milieuvergunning:
• De exploitant dient een gekoelde kadaveropslag te voorzien op het bedrijf. Beide
vleesvarkensstallen moeten worden uitgerust met een biobed (systeem S-3) met een minimaal
ammoniakverwijderingsrendement van 95%. De uitvoering en het gebruik van het
ammoniakemissiearme stalsysteem moet volledig gebeuren conform het ministeriële besluit van
19 maart 2004 houdende vaststelling van de lijst van ammoniakemissiearme stalsystemen en latere
wijzigingen.
• In toepassing van artikel 5.53.2.2 van titel II van het Vlarem wordt er vrijstelling van de aanleg van
een peilbuis verleend op voorwaarde dat de exploitant een meetlint ter beschikking heeft voor de
toezichthoudende ambtenaren.
• De opslag van de houtresten mag enkel bestaan uit volgende stromen:
a) resten van bosexploitatie en -onderhoud;
b) hout afkomstig van het vellen van hoogstammige bomen
- in natuurgebieden, tuinen, parken, langs wegen en waterlopen;
- bij het bouwrijp maken van percelen;
c) korte omloophout en andere biomassa die met het oog op energieproductie wordt geteeld.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 12
2.3. ADMINISTRATIEVE VOORGESCHIEDENIS
In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van de administratieve voorgeschiedenis
(milieuvergunningen en bouwvergunningen) van het bedrijf.
2.3.1. MILIEUVERGUNNINGEN:
Tabel 3: Overzicht administratieve voorgeschiedenis voor milieuvergunningen
Datum Ref. Onderwerp Exploitant Overheid Einddatum
30/03/2006 MLAV1/05-505 vergunning verleend voor varkenshouderij Eurotrade
bvba
Deputatie 30/03/2026
11/10/2012 MLAV1-2012-159 verder exploiteren na veranderen van een
varkensbedrijf
Eurotrade
bvba
Deputatie 11/10/2032
2/04/2015 MLAV1-2014-333 verandering van een varkensbedrijf Eurotrade
bvba
Deputatie 11/10/2032
2.3.2. STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNINGEN:
Tabel 4: Overzicht administratieve voorgeschiedenis voor bouw/stedenbouwkundige vergunningen
Datum Ref. Onderwerp Exploitant Overheid
12/9/1988 264.771/E Bouwen van een rundveestal
3/7/2006 390.637(1) Het bouwen van een varkensstal, omvormen
rundveestal naar een vleesvarkensstal, regularisatie
woning
Eurotrade
bvba
CBS
7/4/2008 Bouwen van een sleufsilo en een biobed bij een
vergunde vleesvarkensstal en het plaatsen van
zonnepanelen
Eurotrade
bvba
CBS
15/2/1010 8.00/13017/390637.5 Bouwen van een garage/carport, aanleggen van
verharding
CBS
24/12/2012 8.00/13017/390637.8 Het bouwen van een vleesvarkensstal met biobed,
landbouwloods en sleufsilo en het aanleggen van
bijhorende erfverharding
Eurotrade
bvba
CBS
CBS: College van burgemeester en schepenen
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 13
3. PROJECTBESCHRIJVING
3.1. ALGEMENE DOELSTELLING EN VERANTWOORDING PROJECT
Het project omvat de uitbreiding en hernieuwing van de milieuvergunning van het bestaande
varkensbedrijf Eurotrade bvba, gelegen te 2460 Tielen, Hoek 51.
In de toekomstige situatie wenst de initiatiefnemer het bedrijf uit te breiden door de bouw van 2 nieuwe
AEA zeugenstallen met biobed (S-3) waarin 400 kraamzeugen, 1.344 guste/drachtige zeugen, 368
opfokzeugen en 2 beren kunnen gehuisvest worden. De bestaande vleesvarkensstallen met 5.530
vleesvarkens en 600 biggen blijven ongewijzigd.
De initiatiefnemer wenst door uitvoering van voorliggend project de economische draagkracht van het
bedrijf te verhogen om zo een rendabel en concurrentiewaardig bedrijf te bestendigen naar de
toekomst.
De uitbreiding vraagt een belangrijke financiële inspanning van de exploitant en brengt een grote
verandering en reorganisatie teweeg op het bedrijf. Vandaar zal tevens een vroegtijdige hernieuwing
voor onbepaalde duur bij de nieuwe omgevingsvergunningaanvraag aangevraagd worden.
In uitvoering van het Mestactieprogramma (MAP) (via het Decreet houdende de bescherming van water
tegen de verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen) zal de initiatiefnemer na het bekomen
van een milieuvergunning de nodige nutriëntenemissierechten (NER) dienen te bekomen. Afdelingen II
en III van hoofdstuk VI van het mestdecreet geven hiertoe de mogelijkheden aan. Enerzijds zal dit
kunnen door overname van NER, anderzijds bij een evenwicht van de nutriëntenbalans Vlaanderen
(zoals het decreet aa geeft: …de ut ië te ala s i het Vlaa se Ge est i e e i ht is zoals ook moet blijken uit een significante verbetering van de resultaten van de metingen van de relevante
pa a ete s … doo aa de Mestbank het bewijs geleverd te hebben van mestverwerking (NER-MVW).
Voor het precieze geheel van bijkomende voorwaarden wordt verwezen naar art. 34 en 35 van het
decreet.
Het bedrijf beschikt momenteel over 80.970,03 NER-D en 22.316.50 NER-MVW. Voor de uitbreiding zal
de exploitant bijkomende NER verwerven, deels door aankoop, deels door een aanvraag van NER-MVW
mits mestverwerking.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 14
3.2. BESCHRIJVING BEDRIJFSINFRASTRUCTUUR
3.2.1. HUIDIGE BEDRIJFSINFRASTUCTUUR
De situering van de hierna besproken infrastructuren op het bedrijfsterrein wordt weergegeven op
figuur 3.1 (bijlage 1)
Stallen
In onderstaande wordt een overzicht gegeven van de vergunde stallen:
Tabel 5: Overzicht stallen huidig vergunde situatie:
Stal 1 Stal 2
Stalsysteem S-3* S-3
Dieraantallen
Kraamzeugen
guste / drachtige zeugen
jonge zeugen
mestvarkens 2.472 3.058
beren
biggen 600
Mestopslag (m³) 3.500 6.020
Aantal ventilatoren: 8 10
Ventilatoren geluidsarm? ja ja
Ventilatoren computergestuurd? ja ja
(*) AEA stalsysteem S-3. Bio-bed luchtbehandelingsysteem met 70 % of hogere emissiereductie.
De ammoniakemissie wordt beperkt door de stalventilatielucht te behandelen in een biologisch luchtzuiveringssysteem met
hoge microbiële activiteit. Het luchtzuiveringssysteem bestaat uit een bed van biologisch vulmateriaal dat continu vochtig
wordt gehouden en waar de uitgaande stalventilatielucht door geleid wordt. De ventilatielucht wordt eerst bevochtigd, waarbij
stofafscheiding plaatsvindt. Bij passage van de ventilatielucht door het luchtzuiveringssysteem wordt de ammoniak afgevangen
en door bacteriën die zich op het vulmateriaal bevinden omgezet in nitriet en/of nitraat.
De ventilatoren zijn lengteventilatoren die ingekapseld zijn. De lucht wordt rechtstreeks in de biobedden
geblazen.
3.2.2. TOEKOMSTIGE INFRASTRUCTUUR
De situering van de hierna besproken infrastructuren op het bedrijfsterrein wordt weergegeven in figuur
3.2 (bijlage 1).
Stallen
In de toekomstige situatie wenst de initiatiefnemer het bedrijf uit te breiden door de bouw van 2 nieuwe
AEA zeugenstallen met biobed (S-3) waarin 400 kraamzeugen, 1.344 guste/drachtige zeugen, 368
opfokzeugen en 2 beren kunnen gehuisvest worden. De bestaande vleesvarkensstallen met 5.530
vleesvarkens en 600 biggen blijven ongewijzigd.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 15
In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de stallen in de toekomstige situatie:
Tabel 6: Overzicht stallen toekomstige situatie
Stal 1 Stal 2 Stal 3 Stal 4 totaal
Stalsysteem S-3 S-3 S-3 S-3
Dieraantallen
Kraamzeugen 400 400
guste / drachtige zeugen 1344 1344
jonge zeugen 368 368
mestvarkens 2472 3058 5530
beren 2 2
biggen 600 600
Mestopslag (m³) 3500 6020 X X X
Aantal ventilatoren: 8 10 X X
Ventilatoren geluidsarm? ja ja ja ja
Ventilatoren computergestuurd? ja ja ja ja
Met: AEA stalsysteem S-3: Bio-bed luchtbehandelingsysteem met 70 % of hogere emissiereductie.
(X): nog te dimensioneren/bepalen bij opmaak project-MER/vergunningsaanvraag.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 16
3.3. AFBRAAK- EN AANLEGFASE
De aanlegfase van de nieuwe zeugenstal 3 zal starten van zodra de omgevingsvergunning voor
voorliggend project verkregen is. Er wordt verwacht dat deze stal ongeveer een jaar later in gebruik kan
worden genomen. De realisatie van stal 4 is afhankelijk van het VLIF.
Grondverzet: uitgegraven grond wordt gestockeerd op de naastliggende percelen.
3.4. EXPLOITATIECYCLUS
Het bedrijf is tot op heden gespecialiseerd in het vetmesten van vleesvarkens. Biggen worden
aangevoerd vanuit naburige opfokbedrijven. Vervolgens worden de biggen afgemest van ca. 7 kg tot
vleesvarkens van ca. 120 kg. Een vleesvarkenbedrijf voert ca. 2,7 rondes/jaar.
In de toekomstige situatie zal het bedrijf uitbreiden met de productie van biggen in een nieuw te
bouwen kraam- en zeugenstal. Die biggen zullen dan deels op het eigen bedrijf afgemest worden tot
vleesvarken. Ongeveer de helft van de biggen zal wordt afgezet aan bedrijven van derden. Per week
betreffen dit een 1000-tal biggen. Biggen worden afgevoerd op een speengewicht van 7,5 kg. Reforme
zeugen worden afgevoerd en vervangen door eigen opfok: enkel bij de opstart van de stal zullen zeugen
worden aangevoerd.
De productiecyclus van biggen start met jonge, niet-drachtige zeugen die na ca. 8 maanden
geïnsemineerd worden. Na een dracht van 3 maanden, 3 weken en 3 dagen (115 dagen) werpt de zeug
in de kraamstal gemiddeld een 12-tal biggen. Er zal een 3-wekensysteem gehanteerd worden.
Nadat men de biggen van de zeug gespeend heeft worden de zeugen overgebracht van de kraamstal
naar de zeugenstal en wordt de guste (of lege) zeug opnieuw bronstig. De bronst, die 2 à 3 dagen duurt,
doet zich in ca. 80% van de gevallen voor tussen de 4e en 8e dag na het spenen. De tussenbronstduur
is 21 dagen, maar afwijkingen komen frequent voor. De gedekte/geïnsemineerde zeugen worden na
bevestigde dracht naar de afdeling voor drachtige zeugen gebracht. Op het einde van de dracht (ca.
110e dag) worden ze opnieuw naar de kraamstal gebracht waar de nieuwe biggen geboren worden. Het
aantal worpen per zeug ligt gemiddeld op ca. 2,4 per jaar.
Een big weegt bij de geboorte ca 1,5 kg. Zij wordt na 4 à 5 weken gespeend (bij de moederzeug
weggehaald) en weegt dan ca 6 à 7,5 kg. Na het spenen worden de biggen verkocht of overgebracht
naar de biggenstal waar ze verblijven tot op een leeftijd van ca. 10 weken, waarna ze worden
overgebracht naar de vleesvarkensstal.
De stallen worden regelmatig gereinigd en ontsmet. Er wordt gebruikgemaakt van het
ontsmettingsproduct Megades.
De drinkwatervoorziening van de biggen in de stallen vindt plaats doormiddel van drinknippels, de
andere varkens hebben geen drinknippel. Voor de voedering zijn brijbakken voorzien. De voedering
gebeurt via een automatisch voedersysteem. Er wordt gebruik gemaakt van meerfasenvoedering
(samenstelling voeder i.f.v. leeftijd dier). Bovendien wordt gewerkt met fosfaatarm voeder en voeder
met een verlaagd ruw-eiwit-gehalte.
De mest geproduceerd door de varkens wordt opgevangen in de mengmestkelders gelegen onder de
stallen en periodiek afgevoerd conform de regelgeving. Ook het reinigingswater van de stallen wordt
opgevangen in de mengmestkelders.
Er wordt gewerkt volgens het label Procerviq.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 17
3.5. GRONDSTOFFENVERBRUIK
Volgende grondstoffen worden door het bedrijf aangewend in het productieproces:
Tabel 7: Grondstoffenverbruik
Grondstof Omschrijving
Dieren biggen
Voeders (ton)
Water (m³) (**) drinkwater varkens
reinigingswater in de stallen
overig reinigingswater
bevochtigen biobed
Huishouden
totaal
Mazout (l) CV + tanken
Elektriciteit (MW)
Bestrijdings- en ontsmettingsmiddelen Bestrijding
Ontsmetting
Houtige biomassa (ton) biomassaketel
De berekening van de theoretische waterbehoefte van de dieren (drink- en reinigingswater) a.d.h.v.
kengetallen van de VMM is hieronder opgenomen. Verder omvat heeft het bedrijf een waterbehoefte
voor huishouden (à 30 m³/persoon.jaar), ev. beperkt ander reinigingswater (à 15 m³/jaar) en het
bevochtigen van het biobed (nog te dimensioneren).
waterbehoefte varkens volgens bijlage R9 - dieren - bij de
milieuvergunningsaanvraag
Huidig
kengetallen waterbehoefte/dier waterverbruik bedrijf
diercategorie drinkwater (m³/j) reinigingswater (m³/j)
dier
#
drinkwater
(m³/j)
reinigingswater
(m³/j)
vleesvarkens 2,16 0,12 5530 11944,8 663,6
gespeende biggen 0,65 0,11 600 390 66
totaal 12334,8 729,6
Toekomstig
kengetallen waterbehoefte/dier waterverbruik bedrijf
diercategorie drinkwater (m³/j) reinigingswater (m³/j)
dier
#
drinkwater
(m³/j)
reinigingswater
(m³/j)
zeugen 5,4 0,36 400 2160 144
beren 5,4 0,36 2 10,8 0,72
guste / drachtige zeugen 5,4 0,36 1344 7257,6 483,84
opfokzeugen 2,16 0,12 368 794,88 44,16
vleesvarkens 2,16 0,12 5530 11944,8 663,6
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 18
gespeende biggen 0,65 0,11 600 390 66
totaal 22558,08 1402,32
Op het bedrijf wordt grondwater en hemelwater aangewend. In de huidige en toekomstige situatie is
ruime capaciteit voor opvang van hemelwater voorzien met oog op hergebruik in laagwaardige
toepassingen (bevochtigen biobed + kuiswater). Het bedrijf is heden vergund voor grondwaterwinning
met een debiet van max. 13.000 m³/jaar. Voor de toekomstige situatie wordt de grondwaterwinning
uitgebreid i.f.v. de stijgende waterbehoefte door uitbreiding in dieren.
3.6. EINDPRODUCTEN
Het bedrijf is gespecialiseerd in de productie van vleesvarkens. In de huidige situatie worden biggen
afgemest. In de toekomst wenst het bedrijf ook biggen te produceren.
Tabel 8: Eindproducten
Eindproducten Omschrijving
Dieren vleesvarkens
reforme zeugen
biggen
3.7. RESIDUEN EN EMISSIES
Tabel 9: Residuen en emissies
Residu / emissie Omschrijving
Afvalwater bedrijfsafvalwater. Op het bedrijf wordt geen bedrijfsafvalwater geloosd. Het water
voor het reinigen van de stallen wordt opgevangen in de mestkelders en periodiek
afgevoerd conform de regelgeving van het mestdecreet afgevoerd.
Mest (m³) (*) mengmest
Kadavers Er wordt rekening gehouden met een uitval van 2%, kadavers worden wekelijks
opgehaald.
restafval
Ammoniak, geur, stof en geluid Deze emissies zullen berekend worden in het project-MER/vergunningsaanvraag
De afvalstoffen die ontstaan op het bedrijf worden steeds correct verwijderd. Waar mogelijk wordt
afvalmateriaal gesorteerd en gescheiden opgehaald. Gevaarlijke of toxische afvalstoffen worden steeds
door een erkend verwerker opgehaald.
De ammoniakuitstoot afkomstig van de dieren aanwezig op het bedrijf zal worden berekend in dit MER.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 19
Ventilatielucht uit de stallen bevat een aantal componenten die geurhinder kunnen veroorzaken. De
effectieve geurproductie uit de stallen is voornamelijk afhankelijk van het aantal dieren, het type dieren,
het stalsysteemtype en de bedrijfsvoering. Een specifieke inschatting van de geurproductie veroorzaakt
door het bedrijf zal worden weergegeven in dit MER.
De voornaamste bronnen met betrekking tot geluidsproductie op de veeteeltbedrijven zijn de
aanwezige ventilatoren, het noodzakelijke vrachtwagenverkeer, de dieren enz. Voor de bespreking van
de specifieke geluidsproductie door het bedrijf wordt eveneens verder verwezen naar de
effectbespreking in dit MER.
Bij de uitbating van een veeteeltbedrijf komt ook zwevend stof vrij. Een groot deel van het geëmitteerde
stof slaat neer in de onmiddellijke omgeving van de stallen. De stofconcentratie uit de stallen wordt in
de buitenlucht snel verdund, zodat mogelijke hogere stofconcentraties in de omgevingslucht beperkt
blijven tot de onmiddellijke omgeving van de stallen. De voornaamste bronnen van fijn stof op een
veeteeltbedrijf zijn het voeder, de mest en het strooisel. In mindere mate komt ook een bijdrage voort
van pluimen, huidschilfers e.d. Bij de effectbespreking in dit MER zal een specifieke inschatting van de
fijn stof emissie door het bedrijf worden uitgewerkt.
3.8. BESCHRIJVING VAN ALTERNATIEVEN
3.8.1. NULALTERNATIEF
Het nulalternatief is het scenario waarbij geen uitbreiding gerealiseerd wordt. Volgens dit scenario kan
het bedrijf verder uitgebaat worden tot de huidige milieuvergunning verloopt: 11/10/2032.
Voor het nulalternatief zijn de milieueffecten zoals deze verder in hoofdstuk 6 worden beschreven voor
de vergunde situatie van toepassing tot het verlopen van de huidige vergunning. Vanaf dan dient het
bedrijf (volgens dit alternatief) de bedrijfsactiviteiten stop te zetten en zullen de bestaande
milieueffecten ten gevolge van het bedrijf verdwijnen.
3.8.2. DOELSTELLINGSALTERNATIEVEN
Doelstellingsalternatieven worden niet in beschouwing genomen. Voorliggend bedrijf is en blijft een
varkenshouderij. De uitvoering van voorliggend project kadert in de doelstelling om de economische
draagkracht van het bedrijf te verhogen om zo een rendabel en concurrentiewaardig bedrijf te
bestendigen naar de toekomst.
3.8.3. LOCATIEALTERNATIEVEN
Met betrekking tot het voorliggende project worden geen locatiealternatieven in beschouwing
genomen. De nieuw te bouwen stallen zullen aansluiten bij de bestaande stallen, zodat het bedrijf een
logisch geordend compact geheel vormt.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 20
3.8.4. UITVOERINGSALTERNATIEVEN
Onder uitvoeringsalternatieven wordt verstaan: technische ingrepen of maatregelen op vlak van
bedrijfsvoering. In het MER zullen de gebruikte stalsystemen op basis van beschikbare gegevensbronnen
geëvalueerd worden. Nagegaan zal worden of de gebruikte systemen beschouwd kunnen worden als
BBT (Best Beschikbare Techniek).
De Europese GPBV-richtlijn verplicht alle lidstaten om voor de potentieel meest verontreinigende
installaties een vergunningensysteem uit te werken. Via deze vergunningsplicht is het mogelijk om de
impact van deze industriële activiteiten op mens en milieu te minimaliseren. De opgelegde
vergunningsvoorwaarden worden gebaseerd op de Best Beschikbare Technieken (BBT) zoals beschreven
in de BBT-refere tiedo u e te B‘EF s . De GPBV-richtlijn is samen met 6 andere richtlijnen
geïntegreerd in de Richtlijn Industriële Emissies (RIE).
De GPBV-richtlijn is volledig in VLAREM geïntegreerd. VLAREM voorziet dat alle ingedeelde inrichtingen,
ook de GPBV-installaties, de best beschikbare technieken moeten toepassen. Omdat de BBT het
voorwerp uitmaken van een technologische evolutie moeten zowel de voorwaarden van titel II van het
VLAREM als de GPBV-installaties regelmatig getoetst worden aan het BBT-principe. Een GPBV-actieplan
voor de periode 2009-2015 zorgt ervoor dat alle geïnventariseerde GPBV-installaties tijden deze periode
getoetst worden aan de BBT uit de beschikbare technieken.
De bepalingen uit de RIE zijn vanaf 7 januari 2014 van toepassing op alle installaties die voorkomen op
de lijst met GPBV-installaties in Vlaanderen.
Voorliggend bedrijf is zowel in de huidige situatie als in de toekomstige situatie een GPBV-bedrijf. Een
volledig overzicht van de Best Beschikbare Technieken die op het bedrijf worden toegepast evenals
aanbevelingen betreffende het al dan niet toepassen van deze technieken wordt gegeven in hoofdstuk
9 - Best Beschikbare Technieken.
De nieuwe stal wordt gebouwd volgens recente technieken. Voor de nieuw te bouwen stal opteert de
initiatiefnemer voor het gebruik van stalsysteem S-3 (lijst AEA-stallen): Bio-bed
luchtbehandelingsysteem met 70 % of hogere emissiereductie . Naast aandacht voor het type
ammoniakemissiearm stalsysteem zal eveneens ingegaan worden op andere milderende maatregelen
mogelijk toepasbaar op het bedrijf.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 21
4. ONTWIKKELINGSSCENARIO S
4.1. AUTONOME ONTWIKKELING
Voor wat de autonome ontwikkeling betreft worden er voor het voorliggende studiegebied geen
relevante wijzigingen verwacht ten opzichte van de huidige situatie.
Ten opzichte van de autonome ontwikkeling worden dan ook dezelfde effecten van toepassing geacht
zoals deze in het MER worden beschreven voor de huidige en toekomstige situatie.
4.2. GESTUURDE ONTWIKKELING
4.2.1. RUIMTELIJKE ORDENING
De basisprincipes van de ruimtelijke ordening voor de toekomst worden uitgezet in het Ruimtelijk
Structuurplan Vlaanderen (RSV). Stedelijke gebieden dienen selectief uitgebouwd te worden om de
uitgroei van kernen in het buitengebied af te remmen. Het buitengebied dient verder beschermd te
worden tegen versnippering en afkalving. Daarvoor dienen de kenmerkende functies van het
buitengebied: landbouw, bos, natuur en in zekere mate ook wonen en werken gevrijwaard te worden.
4.2.2. MESTACTIEPLAN
In 1991 werd de Europese Nitraatrichtlijn van kracht voor alle lidstaten van de Europese Unie (Richtlijn
91/676/EEG van de Raad van 12 december 1991). In deze richtlijn werd onder andere een
basiskwaliteitsnorm voor het grond- en oppervlaktewater vastgelegd op maximum 50 mg nitraat per
liter. Net als in andere lidstaten werd ook in Vlaanderen deze norm niet overal gehaald en moesten
hieromtrent maatregelen genomen worden. Eén van de oorzaken van de te hoge nitraatgehaltes in het
grond- en oppervlaktewater is de mate waarin dierlijke mest werd toegediend op de Vlaamse
landbouwgronden.
Om deze toediening te reglementeren werd voor Vlaanderen het mestdecreet opgesteld. Dit decreet
werd goedgekeurd op 23 januari 1991 en is sindsdien een aantal keren grondig aangepast.
Met et ekki g tot de gestuu de o t ikkeli gss e a io s o dt e de op i het ME‘ aa ele a t bijkomende toelichting gegeven.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 22
5. METHODOLOGIE VAN DE EFFECTBEOORDELING
5.1. INGREEP-EFFECTENSCHEMA
De mogelijke effecten die door het voorliggende project verwacht kunnen worden, zullen in het MER
besproken worden. Hierbij zal een onderscheid gemaakt worden tussen de afbraak- en aanlegfase en
de exploitatiefase.
De afbraak- en aanlegfase houdt als voornaamste elementen in:
• Voorbereidingswerkzaamheden (terrein bouwklaar maken, eventuele bemaling, eventueel
uitgraven kelders, putten enz.);
• Transport: afvoer grond en aanvoer grondstoffen ten behoeve van de bouwwerken;
• Eigenlijk bouwproces;
• Afwerkingsfase.
De exploitatiefase kan opgedeeld worden in een aantal deelfasen:
• transport: aanvoer grondstoffen en afvoer eindproducten;
• eige lijke p odu tiep o es : p odu tie a slachtkuikens/runderen;
• verwerking reststoffen: in hoofdzaak mest.
Elke deelfase heeft zijn specifieke emissies, residuen en gevolgen voor de onderscheiden
deelcomponenten van het milieu.
Onderstaande tabel betreft het ingreep-effectenschema die een elementair overzicht geeft van het
verband tussen de verschillende projectactiviteiten (of ingrepen) en mogelijke relevante effecten op de
verschillende milieucomponenten. De relevante effecten zullen per milieu- en natuurthema besproken
worden.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 23
Tabel 10: Ingreep-effectenschema
Ingreep Discipline Klimaatreflex (*)
Bodem Water Lucht Geluid Biodiversiteit Landschap,
bouwkundig erfgoed
en archeologie
Mens
Afbraak- en aanlegfase
Bouw AEA- stal met
biobed
Profielverstoring Verstoring
waterhuis-
houding
Verspreiding
stof
Geluidshinder
transport /aanleg
Verstoring
biodiversiteit
Landschappelijke
impact nieuwe
infrastructuren
Potentiële
aantasting
archeologisch
erfgoed
Geluidshinder
Verkeershinder
Beperkte tijdelijke
wijziging CO2-emissie
door transporten
bouwfase
Exploitatiefase
Aanvoer en afvoer
t.b.v.bedrijf
(grondstoffen,
eindproducten,
nevenproducten)
Verspreiding
stof
(transporten)
Geluidshinder
(transporten)
Geluidshinder
Stofhinder
Beperkte wijziging CO2-
emissie door beperkte
toename transporten
Productieproces Verzuring
Vermesting
Verdroging Verspreiding
stof, geur en
ammoniak
(stofemissie,
geuremissie +
verzuring)
Geluidshinder
(bedrijfsvoering)
Verzuring
Vermesting
Verdroging
Landschappelijke
impact
bedrijfsgebouwen
Geluidshinder
Stofhinder
Geurhinder
Verdroging
(winning)
Beperkte wijziging
stofhinder door
potentiële toename
droogte
Beperkte wijziging
verdrogingsgevoeligheid
door potentiële
toename droogte
Beperkte wijziging CO2-
emissie door beperkte
toename energievraag
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 24
Opslag en afvoer
mest
Vermesting Vermesting Verspreiding
ammoniak
(verzuring)
Verspreiding
stof
Geluidshinder
(transport)
Verzuring
Vermesting
Geurhinder
Geluidshinder
Onderhoud: reiniging
en ontsmetting /
Opslag gevaarlijke
producten
Verontreiniging Verontreiniging
(*) Rekening houdend met feit dat het bedrijf zowel in de huidige als toekomstige situatie reeds inspanningen doet om
▪ Hemelwateropvang in eerste instantie zoveel als mogelijk te hergebruiken en daarna plaatselijk te laten infiltreren;
▪ Rationeel om te springen met waterverbruik;
▪ Rationeel om te springen met zijn energieverbruik;
▪ Het aantal transporten minimaliseert;
zal de impact van het voorgenomen project op het klimaat uiterst beperkt zijn.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 25
5.2. METHODOLOGIE EFFECTBEOORDELING
Voor de beschrijving van de mogelijke effecten wordt een indeling volgens discipline gevolgd, in
overeenstemming met het mer- i htlij e oek Basis i htlij e pe a ti iteite g oep –
La d ou die e . De voorspelling en beoordeling van de verschillende milieueffecten gebeurt voor de
verschillende disciplines volgens een vooropgestelde werkwijze. Bij de effectbespreking wordt voor elke
discipline de methodiek verder verduidelijkt. Hierbij kunnen telkens volgende aspecten onderscheiden
worden:
• Referentiesituatie;
• vooropgestelde methodologie met indeling van de te verwachten effecten in verschillende
deelaspecten;
• wijze van effectuitdrukking + significantiekader (rekening houdende met te toetsen
randvoorwaarden).
5.2.1. METHODOLOGIE
Per discipline wordt een overzicht gegeven van de voornaamste te verwachten milieueffecten welke
zowel een positief als negatief effect kunnen hebben op de omgeving (projectgebied en/of
studiegebied). Vervolgens wordt gespecificeerd welke deelaspecten onderzocht worden in het kader
van het project.
Per milieueffect wordt weergegeven welke methode en welke bijbehorende parameters gebruikt
worden om de milieueffecten te wijten aan het project te bepalen.
Hierbij wordt getracht maximaal gebruik te maken van numerieke dan wel modelmatige berekeningen.
Wegens het vaak ontbreken van geschikte berekeningsmethodes en/of voldoende inputparameters
dienen een aantal effecten ingeschat te worden op basis van een kwetsbaarheidsbenadering. De
k ets aa heids e ade i g i teg ee t de ge oeligheid a ee systee , o je t, p o es,… te aa zie van een fysische verandering van het milieu met een waardering van het betreffende systeem, object,
e s,… De eoo deli g ge eu t dus olge s ee o i atie a eide g aduele syste e , zo zal bijvoorbeeld een gevoelig en tevens waardevol object of systeem dan ook als kwetsbaar beoordeeld
worden voor een bepaald effect. Kwetsbaarheid is dus altijd gekoppeld aan een effectgroep.
5.2.2. EFFECTUITDRUKKING EN SIGNIFICANTIEKADER
Per discipline en per deelaspect wordt weergegeven of het effect kwantitatief (meetbare grootheid) of
k alitatief ee / i de , g oot/klei ,… o dt uitgedrukt. De wijze waarop het effect wordt uitgedrukt
wordt voornamelijk bepaald door de gebruikte methodologie. Enkel indien gebruik werd gemaakt van
numerieke dan wel modelmatige berekeningen wordt het effect kwantitatief uitgedrukt met opgave
van de uitgedrukte grootheid. In geval van een kwetsbaarheidsanalyse wordt het effect steeds
kwalitatief uitgedrukt.
Als significantiekader bij de beoordeling van de diverse milieueffecten, zal elk effect getoetst worden
aan de geldende normen – waar beschikbaar – en/of de voorwaarden opgelegd in de milieuvergunning.
Voor een aantal effecten zijn geen normen of richtwaarden voorhanden. In dat geval zal gebruik
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 26
gemaakt worden van een expertenoordeel (bij de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en
archeologie).
De effectbeoordeling gebeurt volgens een 7-delige waardeschaal, zoals vermeld in het richtlijnenboek
Algemene methodologische en procedurele aspecten.
Tabel 11: Waarderingsschaal van de effectenbeoordeling
Beoordeling effect Waardering
aanzienlijk negatief
negatief
beperkt negatief
geen of verwaarloosbaar effect
beperkt positief
positief
aanzienlijk positief
-3
-2
-1
0
+1
+2
+3
Bij de effectbespreking wordt per onderzocht milieueffect in detail weergegeven welke beoordeling het
effect volgens de waarderingsschaal toebedeeld krijgt.
5.2.3. MILDERENDE MAATREGELEN
I die ee effe t o dt eoo deeld als aanzienlijk egatief zulle aa ogelijk d i ge de milderende maatregelen worden voorgesteld. Indien een effect wordt beoordeeld als negatief of
epe kt egatief , zullen waar mogelijk adviserend milderende maatregelen worden voorgesteld.
Indien er positieve, geen of verwaarloosbare effecten worden vastgesteld, worden geen milderende
maatregelen voorgesteld.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 27
6. AFBAKENING STUDIEGEBIED EN METHODOLOGIE
Volgende disciplines komen aan bod:
6.1 Lucht
a. geurhinder
b. stofhinder
c. ammoniakemissie
d. energieverbruik en energiebronnen
6.2 Water
6.3 Bodem
6.4 Geluid
6.5 Mens
6.6 Biodiversiteit
6.7 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Bij de beschrijving van de effecten dient een vergelijking gemaakt te worden tussen de huidige en de
toekomstige situatie. Als referentiesituatie worden de huidig vergunde dierenaantallen en stalsystemen
gehanteerd. Waar gebruik gemaakt wordt van werkelijke verbruiken, wordt gerekend met waarden uit
het referentiejaar 2017.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 28
6.1. LUCHT
Opmerking : Op 31 januari 2019 werd een nieuwe lijst met geactualiseerde emissiefactoren
gepubliceerd. De door het ILVO voorgestelde aanpassingen voor ammoniak werden voorlopig NIET in
deze lijst overgenomen. Daarmee wil men vermijden dat de modelleringen op basis van IMPACT
rekening houden met andere emissiefactoren dan deze die worden uitgevoerd via de
IMPACTSCORETOOL voor het inschatten van vermestende en verzurende deposities. Voor geur en
fijnstof werd een overgangsregeling ingevoerd. De nieuwe emissiefactoren en reductiepercentages voor
geur en fijnstof moeten worden gebruikt bij vergunningsaanvragen zonder MER of aanmeldingen
ingediend na 1 maart 2019, en bij vergunningsaanvragen met een project-MER ingediend na 1
september 2019.
In voorliggend MER wordt gebruik gemaakt van de overgangsregeling waarbij voor voorliggend
stalsysteem met biobed (S-3) bij uitwerking van de effectenbespreking een bedrijfsspecifiek
emissiecijfers gehanteerd zal worden o.b.v. metingen specifiek uitgevoerd op voorliggend bedrijf.
Voor de modellering van concentraties en deposities van polluenten die zich via de lucht verspreiden
wordt gebruikt gemaakt van IMPACT.
6.1.1. GEUR
6.1.1.1. Afbakening studiegebied
Het studiegebied wordt bepaald door de zones beïnvloed door rechtstreekse emissie afkomstig van het
bedrijf (geur-, ammoniak- en stofemissie). De ammoniakemissie van het bedrijf reikt veelal het verst.
De voornaamste effecten vinden voornamelijk plaats binnen een straal van ongeveer 1 km rondom het
bedrijfscentrum.
6.1.1.2. Gegevensgebruik en beschrijvingswijze
Voor de referentiesituatie voor de discipline lucht wordt een algemeen beeld geschetst van Vlaanderen
op basis van de informatie voortkomend uit VMM-rapporten (Lozingen in de lucht, Luchtkwaliteit in het
Vlaamse Gewest Jaarverslag Immissiemeetnetten, Modelling Particulate Emissions in Europe
F a e o k to Esti ate ‘edu tio Pote tial a d Co t ol Costs , )u e ege i Vlaa de e , gege e s RIO- o i e i te polatie … e ilieu- en natuurrapporten (MIRA en NARA).
De referentiesituatie wordt beschouwd inzake geuremissie, zwevend stof, verzuring en
broeikaseffecten. Bij de eigenlijke effectbespreking in het MER wordt voornamelijk dieper ingegaan op
effecten ten gevolge van geuremissie en de effectieve verzurende belasting (ammoniak).
6.1.1.3. Referentiesituatie
De bedrijfsomgeving wordt gekenmerkt door zijn agrarisch karakter. In de omgeving bevinden zich nog
verschillende andere veeteeltbedrijven alsook akker- en weilandpercelen. Geurwaarneming ten gevolge
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 29
van de agrarische activiteiten (veeteelt, alsook bemesting van cultuurgronden) is dan ook te verwachten
in de bedrijfsomgeving.
6.1.1.4. Geurhinder bij veeteeltbedrijven (bron: Achtergronddocument geurhinder;
MIRA, dec. 2007)
Geuren in de veehouderij ontstaan hoofdzakelijk bij de afbraak van proteïnebevattende afvalproducten.
Deze proteïnebevattende afvalproducten worden teruggevonden in de feces, urine, huid, haar, voedsel
en, indien deze aanwezig is, de bodembedekkende onderlaag. De geurverbindingen komen vrij in de
stal en bij de opslag van de mest.
De geuremissie op het bedrijf wordt voornamelijk bepaald door:
• de diersoort;
• de diercategorie;
• het aantal dieren;
• het stalsysteem;
• de kadaveropslag.
6.1.1.5. Methodiek effectbepaling
De inschatting van de effecten naar geurhinder wordt op twee manieren bepaald. Enerzijds wordt er
een IMPACT-modellering uitgevoerd, anderzijds wordt er gebruik gemaakt van de Vlarem II
afstandsregels.
Vlarem II afstandsregels
Ter beperking van hindereffecten stelt Vlarem II afstandsregels (enkel voor varkens en pluimvee)
voorop. Hierbij wordt in functie van de aanwezige dierenaantallen en het gebruikte stalsysteem een
bepaalde te respecteren afstand opgelegd (te meten vanaf de meest nabij gelegen staluiteinde tot de
grens van het meest nabij gelegen gevoelig gebied).
Deze afstandsregels bieden echter geen garantie voor het correct inschatten van de geurkwaliteit.
Bepaalde versoepelingen zijn toegepast bij het vaststellen van de afstandsregels en afstandsregels zijn
een sterke vereenvoudiging van de reëel optredende effecten. De afhankelijkheid van geurverspreiding
met betrekking tot klimatologische parameters, zoals windrichting, wordt niet in rekening gebracht.
Niettemin kunnen deze afstandsregels aanvullend en nuancerend werken. Modellering en toetsing aan
(voorstel van) normen is soms streng in beoordeling en hier kunnen afstandsregels dus nuanceren.
De beoordeling gebeurt dan ook door het al dan niet overschrijden van afstandsregels. Bij een
o e s h ijdi g o dt e eke i g gehoude et ee aa zie lijk egatief effe t , ij iet o e s hrijding
et gee of e aa loos aa effe t .
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 30
IMPACT-modellering
In eerste instantie wordt getracht de geuremissie van het bedrijf te bepalen. Deze wordt zoveel mogelijk
kwantitatief benaderd met behulp van emissiefactoren1.
De algemene uitdrukking voor emissie-inschatting is:
E = A x EF met E = Emissievracht
A = Activiteitsniveau
EF = EmissieFactor
In tweede instantie wordt deze emissie omgezet in een geurconcentratie in de omgeving, door middel
van een overdrachtsberekening. In deze studie wordt gebruik gemaakt van het modelleringsprogramma
IMPACT I issio P og osis Ai Co e t atio Tool .
De webtoepassing IMPACT werd op 31 januari 2017, als resultaat van een samenwerking tussen het
departement Leefmilieu, Natuur en Energie [LNE] en de Vlaamse Instelling voor Technologisch
Onderzoek [VITO] in productie gebracht. Hiermee is voorzien in een state-of-the-art opvolger voor
IFDM-PC (Immission Frequency Distribution Model), de computersoftware die sedert 1996 in
Vlaanderen werd gebruikt om de verspreiding van luchtverontreiniging op korte afstanden van een
(agro-)industriële emissiebron te berekenen. Het rekenhart dat wordt gebruikt voor de berekeningen
binnen IMPACT is een verbeterde versie van datgene dat was ingebouwd in IFDM-PC.Dit rekenhart
houdt rekening met de meest relevante processen die zich voordoen in de atmosfeer. Na het verlaten
van de bron worden de polluenten verdund in de atmosfeer als gevolg van diffusie en turbulentie. Een
deel van de polluenten zal ook uit de atmosfeer verdwijnen door allerhande processen als bezinking,
chemische en fotochemische reacties, uitwassen door neerslag en andere. De IMPACT tool laat toe
concentraties en deposities van polluenten die zich via de lucht verspreiden in de nabijheid van een
bron te berekenen.
In functie van de complexiteit van de verspreiding, het schaalniveau van het project en de beoogde
betrouwbaarheid van de resultaten werd gekozen voor een bigaussiaanse pluimmodel als
verspreidingsmodel.
De meteorologie (windrichting, windsnelheid, stabiliteit van de atmosfeer) is, een erg belangrijke
parameter in de verspreiding van de polluenten in de atmosfeer. Het is daarom belangrijk te kunnen
1 Een emissiefactor is een waarde die tracht de emissievrachten van een bepaalde atmosferische polluent in verband te
brengen met de bijhorende activiteit. Emissiefactoren worden uitgedrukt als de hoeveelheid van een polluent gedeeld door
een gewicht, volume, afstand of duurtijd van de activiteit. Dergelijke emissiefactoren zijn handig voor het bepalen van de
emissies van vele bronnen tegelijkertijd en worden daarom vaak gebruikt bij emissie-i e ta isse a g ote egio s. Deze emissiefactoren zijn vaak algemene gemiddelde waarden die representatief zijn voor alle actoren in de bepaalde
activiteitencategorie. Reële emissies van individuele projecten kunnen echter sterk afwijken van het gemiddelde van een ganse
activiteitengroep. Daarom is het aan te raden ze slechts te gebruiken indien geen projectspecifieke data beschikbaar zijn.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 31
beschikken over kwaliteitsvolle en representatieve meteodatasets. VITO ontwikkelde een algoritme om
de meteorologische gegevens van een gewone meteomast (die standaard meteodata als windrichting,
temperatuur en windsnelheid op één hoogte meet) om te zetten naar de Bultynck-Malet
stabiliteitsklassen. Deze routine is ingebouwd in het IMPACT rekenhart.
De keuze van meteostation voor de KMI meteobestanden (periode 2007 t.e.m. 2012) gebeurt
automatisch op basis van de ligging van de bron(nen). Hiertoe is Vlaanderen, op basis van windkaarten
uit het Windplan Vlaanderen, opgedeeld in drie gebieden.
In IMPACT worden als bron de emissieparameters van de bestaande en nieuwe stallen van het bedrijf
ingegeven. De geplande dierenaantallen worden vervolgens vermenigvuldigd met een
geuremissiefactor volgens diertype.
Kenmerkend voor een veeteeltbedrijf is dat dit (meestal) gelegen is in agrarisch gebied, waar diverse
gelijksoortige geurbronnen verspreid liggen in de omgeving van de te onderzoeken inrichting. Voor
dergelijke inrichtingen, gelegen in een bronnencluster, worden minder strenge normen gehanteerd dan
voor geïsoleerd gelegen bedrijven. Dit is het geval voor het betrokken bedrijf. De bedrijfsomgeving is
gekenmerkt door veel veeteeltactiviteiten.
I dit ge al sp eekt e hie a ee o e luste , aa gezie e ee dere geurbronnen dicht bij
elkaar gelegen zijn. Er wordt een cumulatieve toetsing uitgevoerd bij indicatorwoningen als er zich
binnen een cirkel rondom het bedrijf, bedrijven bevinden met veeteelt en/of installaties met
gelijkaardige geuremissies.
Conform de meest recente methodiek, worden clusterbedrijven gedefinieerd als veeteeltbedrijven die
zich bevinden binnen een straal van het bedrijf waarbij de straal overeenstemt met de afstand tot het
verste punt waarbij de huidige geuremissie van de initiatiefnemer 2 OUe/m³ bedraagt en een
geuremissie hebben van > 5% van de geuremissie van het bedrijf in de huidige situatie. Bedrijven die
binnen een straal van 750 m van het initiatiefnemend bedrijf gelegen zijn en een geuremissie hebben
van >2.500 OUe/s worden steeds mee in rekening gebracht. Op beslissing van de Afd.
Milieuvergunningen i.s.m. de Dienst Milieueffectrapportage worden runderen niet kwantitatief
opgenomen in de geuremissieberekening.
Een aanpak voor cumulatiesituaties werd uitgewerkt in het onderzoeksproject "Voorstellen van een
aanpak om beschermingsniveaus voor geurhinder vast te stellen rondom bronnencomplexen en
bronnenclusters (2004)" dat door PRG Odournet in opdracht van de Dienst Lucht & Klimaat van LNE
werd uitgevoerd. Dit onderzoek had tot doel beschermingsniveaus voor te stellen voor zowel in- als
omwonenden van bronnenclusters als bronnencomplexen. Met name voor stallen werden reeds
toetsingswaarden voor beoordeling van cumulatieve impacten uitgewerkt (zie verder). Er zijn namelijk
verschillende toetsingswaarden afgebakend voor geïsoleerde bedrijven en voor de gecumuleerde
impact van een bronnencluster. Voor bedrijven gelegen in een bronnencluster dient dus steeds de
geuruitstoot van de omliggende veeteeltbedrijven mee in beschouwing genomen te worden.
In IMPACT wordt als bron dus niet enkel het bedrijf zelf, maar ook omliggende bedrijven ingegeven. De
geuremissies van de omliggende bedrijven wordt afgeleid van de milieuvergunningen van deze
bedrijven, die werden opgevraagd bij de gemeente. Deze vergunde aantallen worden dan
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 32
vermenigvuldigd met een geuremissiefactor volgens diertype. Hierbij dient wel aangehaald te worden
dat dit een inschatting betreft, aangezien er geen uitspraak kan gedaan worden van staltype en van de
aanwezige niet-vergunde dieren (zoals biggen). Benaderend wordt daarom geen rekening gehouden
met de standaardbezetting en wordt er uitgegaan van conventionele stalsystemen.
Aangezien het voorliggend bedrijf deel uitmaakt van een bronnencluster, wordt de geurmodellering
getoetst aan de normen voor een bedrijf dat deel uitmaakt van een bronnencluster.
Volgende normering wordt in het visiedocument vooropgesteld:
• 10 OUe/m³ als 98-percentiel: wordt voorgesteld als grenswaarde voor een varkenscluster, waarbij
dient getoetst te worden t.o.v. verspreide woningen in agrarisch gebied;
• 3 OUe/m³ als 98-percentiel: wordt voorgesteld als richtwaarde voor een varkenscluster, waarbij
dient te worden getoetst t.o.v. hoog geurgevoelige bestemmingen (woongebied volgens
gewestplan, ziekenhuizen, scholen, winkelcentra, kampeerterreinen);
• De tussenwaarde van 5 OUe/m³ als 98-percentiel werd in vroegere versies van het visiedocument
voorgesteld als richtwaarde (3 OUe/m3 werd toen voorgesteld als streefwaarde i.p.v. richtwaarde).
Deze waarde is in de laatste versie van het visiedocument (versie september 2008) niet meer
voorzien. Nochtans, om ook woongebieden met landelijk karakter enige bescherming te kunnen
bieden, is een tussenliggende toetsingswaarde aangewezen (visie Dienst Hinder en Risicobeheer).
Woongebieden met landelijk karakter dienen getoetst te worden ten opzichte van deze waarde van
5 OUe/m³ als 98-percentiel.
Strikt genomen werd bovenstaande ontwikkeld voor varkensbedrijven. Deze werkmethode wordt
echter vooropgesteld voor alle veehouderijen.
Volgende beoordeling wordt gekoppeld aan de toetsing van de geuremissie en de geldende normen:
Verspreide woningen in
agrarisch gebied
Woongebied met landelijk
karakter
Woongebied (woongebied
s.s.,
woonuitbreidingsgebied,
reservegebied voor
woonuitbreiding
> 10 OUe/m³ als 98P
5-10 OUe/m³ als 98P Negatief effect Aanzienlijk negatief effect
3-5 OUe/m³ als 98P Beperkt negatief effect Negatief effect
6.1.2. STOF
Zwevende stof is een mengsel van deeltjes van uiteenlopende samenstelling en afmeting in de lucht. De
deeltjes worden ingedeeld in fracties op basis van hun grootte, een onderscheid wordt gemaakt tussen
PM10, PM2,5 en PM0,1 (PM = particulate matter). Tot op heden werd in het beleid de meeste aandacht
toegespitst op PM10. Landbouw is een belangrijke bron van PM10-emissies in Vlaanderen (VMM,
. I zake gezo dheids isi o s is de ijd age a de la d ou t.o. . o e ige se to e aa s hij lijk minder belangrijk (VMM, Mira-T, 2006). Stofemissie op veeteeltbedrijven komt voornamelijk uit de
stallen. Door de activiteit van de dieren en de ventilatie in de stallen waait immers heel wat stof op
(voederdeeltjes, huidschilfers, enz.). Dit stof wordt via de ventilatie uit de stallen getrokken en komt zo
te e ht i de o ge i g. A de zijds o tstaat stofe issie te ge olge a het ulle a oede silo s, verbranding fossiele brandstoffen, transportbewegingen, enz.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 33
6.1.2.1. Methodiek effectbepaling
In eerste instantie wordt getracht de stofemissie van het bedrijf te bepalen. Deze wordt, net zoals bij de
geuremissie, zoveel mogelijk kwantitatief benaderd met behulp van emissiefactoren.
Niet voor alle stofemissiebijdragen zijn echter emissiefactoren voor handen. Een inschatting omtrent
o.a. diffuse emissies van stof is moeilijker te maken en zal voornamelijk kwantitatief gebeuren.
In tweede instantie wordt deze stofemissie omgezet in een stofconcentratie in de omgeving, door
middel van een overdrachtsberekening. Hierbij wordt gebruik gemaakt van IMPACT.
In tegenstelling tot geurhinder wordt hier geen cumulatieve modellering uitgevoerd in IMPACT,
aangezien stofbronnen in de omgeving, niet enkel stofbronnen zijn afkomstig van veebedrijven, maar
vooral van verkeer en van akkerbewerkingen. Met de cumulatieve effecten wordt echter wel rekening
gehouden bij de beoordeling: er wordt namelijk niet rechtstreeks getoetst t.o.v. het al dan niet
overschrijden van een norm, maar reeds t.o.v. de bijdrage aan deze norm.
Inzake normen formuleerde de EU (1999/30/EG) in 1999 een aantal grenswaarden voor PM10 in de
omgevingslucht (geldig sinds 2005):
• jaargemiddelde grenswaarde van 40 µg/m³;
• niet meer dan 35 x overschrijden van het daggemiddelde van 50 µg/m³.
Bij het vastleggen van de daggemiddelde en jaargemiddelde normen voor PM10 in de richtlijn 99/30/EG
is e uitgegaa a de sta d de ke is i het idde a de ja e 9 . De asis oo deze i htlij waren de streefwaarden voor luchtkwaliteit van de Wereld Gezondheidsorganisatie (2000) en de
epide iologis he studies uit het egi a de ja e 9 die ee e a d legde tusse de a iatie a de daggemiddelde PM10- en zwarterookconcentraties en de variatie van de dagelijkse sterfte. Men ging
er ook van uit dat de beide normen op elkaar afgestemd waren en dat een jaargemiddelde van 40 µg/m³
PM10 overeenkwam met ongeveer 35 overschrijdingen van de daggemiddelde norm van 50 µg/m³. Men
stelt nu echter vast dat de daggemiddelde norm strenger is dan de jaargemiddelde norm. In het
richtlijnenboek lucht wordt daarover het volgende voorgeschreven: voor PM10 wordt het toegelaten
aantal overschrijdingen per jaar van de daggrenswaarde (35) herrekend naar een rekenkundige
jaargemiddelde waarde. Dit rekenkundig gemiddelde edraagt 3 ,3 μg/ ³ (Celis et al. 2009). Voor PM10
wordt dus getoetst t.o.v. één luchtkwaliteitsnorm, nl. deze rekenkundig gemiddelde waarde, en volgens
sig ifi a tiekader – 3 – .
Conform het Richtlijnenboek lucht wordt in voorliggend MER de gemodelleerde PM10–concentraties
dus getoetst aa de eke ku dig jaa ge iddelde aa de a , μg/ ³.
In december 2007 werd een nieuwe geïntegreerde richtlijn Richtlijn van het Europese Parlement en de
Raad betreffende de luchtkwaliteit en schonere lucht voor Europa door het Europees parlement
(11/12) en de raad goedgekeurd. Wat fijn stof betreft zijn volgende elementen van belang :
• De PM10 grenswaarden die sinds 2005 van kracht zijn blijven behouden;
• Er worden normen voorzien voor PM2,5: Voor PM2,5 wordt tegen 1 januari 2010 een
jaargemiddelde streefwaarde van 25 µg/m³ vooropgesteld, die een grenswaarde wordt in 2015.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 34
Tevens wordt een indicatieve grenswaarde vooropgesteld van 20 µg/m³ in 2020, waarbij een
herziening is voorzien in 2013.
Conform bovenstaande richtlijn wordt in voorliggend MER de gemodelleerde PM2,5-concentraties
getoetst aan de norm van 25 µg/m³.
Volgend significantiekader wordt gehanteerd ter beoordeling van de immissiewaarde X in functie van
de richtwaarde (grenswaarde):
X < 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde: Geen of verwaarloosbaar effect
1% < X < 3% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde: Beperkt negatief effect
3% < X < 10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde: Negatief effect
X > 10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde: Aanzienlijk negatief effect
Waarbij de richtwaarde achtereenvolgens gelijkgesteld wordt aan 31,3 µg/m³ voor PM10; en aan
25 µg/m³ voor PM2,5.
6.1.3. VERZURENDE EN VERMESTENDE EMISSIES
De vrijzetting van ammoniak uit dierlijke mest is het resultaat van de afbraak van in de mest aanwezige
stikstofverbindingen. Het ontstaan van NH3 in de rundvee- en varkensmest is vooral het gevolg van
microbiële processen die de in de mengmest aanwezige stikstof (onder de vorm van ureum,
eiwitverbindingen en peptiden) omzetten naar ammoniak. Bij pluimvee is het voornamelijk urinezuur
dat door microbiële afbraak omgezet wordt naar ureum en vervolgens naar ammoniak.
Bij e zu i g e e esti g , t ee ela g ijke ilieubegrippen, is ammoniak in de veehouderij de
belangrijkste factor. Ammoniak wordt relatief snel uit de atmosfeer verwijderd, in de eerste plaats door
zijn zeer goede oplosbaarheid in water. Het belangrijkste effect dat ammoniak dan ook met zich mee
brengt wordt veroorzaakt door de depositie ervan, waarbij ammoniak voor een verzurend en
vermestend effect zorgt op bodem, water en fauna & flora. Bijgevolg wordt er ter inschatting van de
milieu-impact van de ammoniakemissie geen immissie berekend, maar wordt de depositie beschouwd.
Bijgevolg wordt hier in dit hoofdstuk enkel ingegaan op de berekening van de ammoniakemissie. De
verzurende en vermestende gevolgen worden besproken onder de discipline Biodiversiteit.
6.1.4. ENERGIEVERBRUIK EN ENERGIEBRONNEN
Ook aan elektriciteitsverbruik kan een zekere CO2-emissie gekoppeld worden. In klassieke
elektriciteitscentrales gaat de productie van 1 kWh namelijk gepaard met ongeveer 0,687 kg CO2-
uitstoot (bron: www.emis.vito.be/statistieken - emissies van klassieke elektriciteitscentrales in België).
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 35
6.2. WATER
O de ate o de d ie ate systee o po e te edoeld:
• Oppervlaktewater;
• Grondwater;
• Watergebruik.
Effecten ten gevolge van een veeteeltbedrijf op één van deze watersysteemcomponenten, kunnen
bijkomend ingedeeld o de o de het aspe t ate huishoudi g e het aspe t ate k aliteit . Bij oppervlaktewater kunnen er ook structuureffecten optreden.
6.2.1. AFBAKENING STUDIEGEBIED
6.2.1.1. Oppervlaktewater
Het studiegebied beperkt zich tot de oppervlaktewateren die rechtstreeks kunnen beïnvloed worden
door het project, meer bepaald door verontreiniging van oppervlaktewater door vermesting, door
gebruik van reinigings- en ontsmettingsmiddelen, eventuele lekkage...
6.2.1.2. Grondwater
Bij de afbakening van het studiegebied wordt ruim aandacht besteed aan de beschrijving van de
grondwaterkwetsbaarheid, de watervoerende lagen en eventuele andere grondwaterwinningen in de
ruime omgeving van het bedrijf. Deze beschrijving omvat aldus het eigenlijke projectgebied en de
ruimere omgeving.
6.2.2. GEGEVENSGEBRUIK EN BESCHRIJVINGSWIJZE
Voornaamste bronnen:
• Grondwaterkwetsbaarheidskaart van het grondwater in Vlaanderen, schaal 1:100.000 (Ministerie
Vlaamse Gemeenschap A.R.O.L.);
• Geologische kaart van België, Vlaams Gewest, schaal 1:50.000 (Belgische Geologische Dienst);
• Bodemloketten DOV (dov.vlaanderen.be/dovweb/html/bodemloketten.html);
• Gegevens vergunde grondwaterwinningen (dov.vlaanderen.be);
• Ligging waterwingebieden en beschermingszones;
• VHA-bestanden: digitale vectoriële bestanden van de Vlaamse Hydrografische Atlas (MVG, LIN,
AMINAL,, Afdeling Water);
• Gegevens meetpunten VMM: www.vmm.be (link geoview);
• Topografische kaart.
6.2.2.1. Grondwater
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 36
Verdergaand op de beschrijving van de geologie (bodem) dient de hydrogeologie besproken te worden.
De hydrogeologische informatie wordt verkregen uit de grondwaterkwetsbaarheidskaarten opgesteld
voor Vlaanderen en de Geologische kaart. Hierbij wordt nagegaan waar zich de eerste watervoerende
lagen bevinden en in welke mate deze eventueel worden afgeschermd door bovenliggende formaties
(doorlaatbaarheid van de verschillende lagen, grondwaterkwetsbaarheid,...).
Verder worden de openbare drinkwatervoorzieningen en/of grondwaterwinningen die zich bevinden in
het studiegebied, alsook de eventuele winningen van het bedrijf zelf, beschreven en gesitueerd.
6.2.2.2. Oppervlaktewater
In een hydrografische beschrijving van de bedrijfsomgeving worden de waterlopen in de nabijheid van
het bedrijf weergegeven en besproken. Voor de bespreking en ligging van de waterlopen wordt er
gebruik gemaakt van de Vlaamse Hydrografische Atlas.
De kwaliteit van de waterlopen waarnaar het bedrijf ontwatert, worden beschreven op basis van
metingen van de Biotische index en de Prati index (gegevens meetpunten VMM).
6.2.3. OPPERVLAKTEWATER
6.2.3.1. Methodiek
Waterhuishouding
Er dient nagegaan te worden of er voor het voorliggende bedrijf door de verharding en de daaraan
gekoppelde waterafvoer geen problemen zouden kunnen optreden. Bijkomende verharding zal
namelijk zorgen voor een wijziging in infiltratiehoeveelheid, gevolgd door een wijziging van de
afstromingshoeveelheid. Er zal op een kwalitatieve wijze nagegaan worden of de geplande ingreep
gelegen is in of effecten kan hebben op een risicozone voor overstromingen. Deze zones kunnen
afgeleid worden aan de hand van de watertoetskaart met overstromingsgevoelige gebieden.
Aangezien er verharde oppervlakte bijkomt, zal er bijkomend een toetsing uitgevoerd worden aan de
gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen,
buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater.
Ter beoordeling van de effecten op de waterhuishouding, zal volgend significantiekader worden
toegepast:
Beschrijving effect Significantie
Geen bijkomende verharding; ofwel
Bijkomende verharding niet in overstromingsgevoelig gebied, voldaan aan de
stedenbouwkundige verordening en voldoende infiltratiemogelijkheden op het
terrein
Geen of verwaarloosbaar effect
Bijkomende verharding niet in overstromingsgevoelig gebied, niet voldaan aan de
stedenbouwkundige verordening, maar voldoende infiltratiemogelijkheden op het
terrein
Beperkt negatief effect
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 37
Bijkomende verharding niet in overstromingsgevoelig gebied, onvoldoende
infiltratiemogelijkheden op het terrein
Negatief effect
Bijkomende verharding in overstromingsgevoelig gebied Aanzienlijk negatief effect
Waterkwaliteit
Allerhande vormen van verontreiniging bedreigen de kwaliteit van het Vlaamse oppervlaktewater. Vele
menselijke activiteiten oefenen rechtstreeks of onrechtstreeks druk uit op de kwaliteit van het
oppervlaktewater en veroorzaken een fysische of chemische kwaliteitsvermindering van het
oppervlaktewater en van de waterbodem. Mogelijke bronnen van oppervlaktewaterverontreiniging
voor een veeteeltbedrijf zijn:
• directe lozing van afvalwater in het oppervlaktewater;
• run-off over land met verontreinigd water;
• toestroom van verontreinigd grondwater.
De verontreiniging van grondwater hangt nauw samen met de verontreiniging van de bodem. Mogelijke
bronnen van grondwater- en bodemverontreiniging op een veeteeltbedrijf zijn:
• calamiteiten door de opslag van gevaarlijke producten (fossiele brandstoffen, reinigings- en
bestrijdingsmiddelen);
• infiltratie van verontreinigd water;
• lekken van mestkelders.
Veel van deze oorzaken zijn nauw met elkaar verwant. Gevaarlijke producten die door calamiteiten in
het milieu terechtkomen, kunnen ofwel opgevangen worden (indien hiervoor voorzieningen getroffen
zijn, zoals goten die naar een vloeistofdichte citerne leiden), ofwel rechtstreeks in de bodem dringen
(en eventueel doordringen tot het grondwater), ofwel via run-off afspoelen en op een andere locatie in
de bodem infiltreren of afspoelen en instromen in het oppervlaktewater. Water dat in de bodem
infiltreert kan hemelwater zijn, run-off water of afvalwater (bv. reinigingswater), en kan al dan niet
aangerijkt zijn. Het lekken van mestkelders zorgt dan weer rechtstreeks voor de aanrijking van het
grondwater. Verontreinigd grondwater kan op zijn beurt, indien er contact is tussen het grondwater en
het oppervlaktewater, aanleiding geven tot verontreiniging van het oppervlaktewater.
Bijgevolg kan het effect op de waterkwaliteit ingeschat worden op volgende wijze:
• Inschatten van het effect van directe lozing van afvalwater in het oppervlaktewater;
• Inschatten van het risico op calamiteiten door de opslag van gevaarlijke producten en de opslag van
mest.
In dit subhoofdstuk wordt enkel het effect van directe lozing van afvalwater in het oppervlaktewater
es hou d. Het i s hatte a het isi o op ala iteite o dt o de het su hoofdstuk g o d ate behandeld.
In eerste instantie worden specifiek voor het ed ijf, de e s hille de af al ate s opgeso d. Voo de verschillende stromen wordt de kwantiteit en kwaliteit besproken. Beoordeling gebeurt op basis van:
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 38
Beschrijving effect SIgnificantie
Geen lozing van afvalwater op oppervlaktewater Geen of verwaarloosbaar effect
Lozing van afvalwater op oppervlaktewater na vergaande zuivering (IBA of KWZI) Beperkt negatief effect
Directe lozing van afvalwater op oppervlaktewater met beperkte zuivering (bv.
septische put)
Negatief effect
Lozing van afvalwater op oppervlaktewater zonder voorafgaande vergaande
zuivering
Aanzienlijk negatief effect
Structuureffecten
Het project gaat niet gepaard met ingrepen aan of kruisingen van een waterloop. Bijgevolg treden
structuureffecten niet op. De effectengroep structuureffecten wordt dan ook buiten beschouwing
gelaten.
6.2.4. GRONDWATER
6.2.4.1. Methodiek
Waterhuishouding
Onder de noemer verstoring van de grondwaterhuishouding komt bij veeteeltbedrijven voornamelijk
verdroging aan bod ten gevolge van wateronttrekking. Water kan tijdelijk onttrokken worden, als
bemaling bij de aan- e af aakfase, aa ka ook oo la ge e tijd is i p i ipe ook tijdelijk , aangezien een grondwatervergunning slechts voor een beperkte periode verleend wordt) onttrokken
worden als grondwaterwinning.
Er wordt dus een onderscheid gemaakt tussen effecten veroorzaakt door de aanlegfase en effecten
door de exploitatie van het bedrijf. In beide gevallen dient de invloedsstraal van deze onttrekking
bepaald worden, alsook de daling van de grondwatertafel ter hoogte van overige grondwaterwinningen.
Het effect op de naburige grondwaterwinningen wordt als volgt beoordeeld (richtlijnenboek water):
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 39
De verdrogingseffecten op fauna en flora, worden onder de discipline Biodiversiteit beschouwd.
Waterkwaliteit
Zoals reeds gesteld wordt hier ingegaan op het risico op calamiteiten door de opslag van gevaarlijke
producten (fossiele brandstoffen, reinigings- en bestrijdingsmiddelen) en door opslag van mest.
Stookolietanks vormen zeer frequent puntbronnen van bodemverontreiniging. Overvulling en corrosie
van (ondergrondse) stookolietanks zijn de oorzaak van talrijke calamiteiten met nieuwe
bodemverontreiniging tot gevolg. Het risico bij bovengrondse tanks is beperkter. Ook het morsen bij
vervoer of bij op- of overslag van producten kan aanleiding geven tot bodemverontreiniging.
Ook het gebruik van reinigings- en bestrijdingsmiddelen en de aanwezige mengmestopslag zijn
pote tiële isi o s op e o t ei igi g.
De beoordeling gebeurt op basis van het al dan niet aanwezig zijn van een beveiligde opslag van
risicostoffen en op basis van het gebruik van erkende producten (als reinigings- en
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 40
bestrijdingsmiddelen). Het gebruik van erkende producten kan namelijk de ernst van de gevolgen van
eventuele calamiteiten verminderen.
Volgende significantiekader wordt gehanteerd:
Beschrijving effect Significantie
Geen opslag van risicostoffen Geen of verwaarloosbaar effect
Wel opslag van risicostoffen, voldaan aan de VLAREM-wetgeving én
periodieke controle (gebruik van erkende producten)
Beperkt negatief effect
Wel opslag van risicostoffen, voldaan aan de VLAREM-wetgeving maar geen
periodieke controle
Negatief effect
Wel opslag van risicostoffen, niet voldaan aan de VLAREM-wetgeving Aanzienlijk negatief effect
6.2.4.2. Methodiek effectinschatting
De daling van de grondwatertafel kan volgende effecten met zich mee brengen:
• Verdroging van verdrogingsgevoelige vegetatietypes;
• Verstoring van nabij gelegen grondwaterwinningen.
Waterhuishouding
Verstoring grondwater: bronbemaling tijdens de geplande aanlegfase
Op basis van de diepte van de grondwatertafel ter hoogte van de bedrijfslocatie en van de noodzakelijk
geachte bouwdiepte, wordt berekend hoe groot de grondwaterstanddaling dient te zijn. De
invloedsstraal van de bemaling (R) kan berekend worden met de formule van Sichardt:
R = Ks ..3000
met: s = de gewenste grondwaterstandsdaling
K = doorlaatbaarheidscoëfficiënt (m/s)
Verstoring grondwater ten gevolge van bedrijfsuitbating
Afhankelijk van het debiet van de grondwaterwinning en het waterpakket waaruit het water gewonnen
wordt, kan er al dan niet een relevante (verdrogende) beïnvloeding plaatsvinden van het omliggende
studiegebied. Belangrijk hierbij is de eventuele beïnvloeding van andere nabije grondwaterwinningen
(daling > 50 cm). Bijkomend wordt de eventuele aanwezigheid van verdrogingsgevoelige vegetatietypes
binnen de bemalingskegel (daling >10 cm) bekeken. Dit laatste wordt beoordeeld in de discipline
biodiversiteit.
Aangezien geen meetgegevens beschikbaar zijn wordt de afpompingskegel in dit MER berekend door
middel van de formule van Theis en niet de formule van Dupuit. De formule van Theis laat toe de
afpompingskegel van een pompput te berekenen na een bepaalde tijd pompen aan een constant debiet
uit een afgesloten watervoerende laag. De formule van Theis (1935) werd initieel ontwikkeld voor
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 41
gespannen watervoerende lagen. Jacob (1950) toonde aan dat de formule ook toepasbaar is in
freatische lagen indien de grondwatertafeldaling relatief klein is ten opzichte van de verzadigde dikte
van de watervoerende laag (Ritzema, 1994). De formule van Theis wordt ook wel eens aangeduid als de
methode van Theis-Jacob-Edelman.
Bij gebruik van de formule van Theis wordt verondersteld dat de grondwatertafel zich herstelt tussen
pompbeurten. Daarom dient de exploitant te (laten) controleren of de watertafel zich inderdaad
volledig herstelt tussen twee pompbeurten. Hierbij dient de grondwatertafel in de boorput zelf
opgemeten te worden in rust en onmiddellijk na het pompen. Indien dit niet het geval is, dient verder
gezocht te worden naar oplossingen.
De formule van Theis bepaalt de invloedskegel als volgt:
−
=
=
u
y
uWKD
Q
y
dye
KD
Qs )(
44
met: s = de grondwatertafeldaling op r meter van de winningsput (m)
Q = het pompdebiet per put (m3/dag)
K = doorlaatbaarheidscoëfficiënt (m/dag)
D = dikte van aquifer (m)
KD = transmissiviteit van de formatie (m2/dag)
W(u) = =
=
+−++−−
n
n
nn
nn
uuu
2
1
!.
1)ln(5722,0
u = KtD
Sr
4
²
met
S = S0 (bergingscoëfficiënt nabij de watertafel voor een freatische laag)
t = tijd sinds het begin van pompen (dag)
De invloedsstraal R, is de straal waarbij vanaf deze afstand geen invloed meer waar te nemen is op de
grondwaterstand. In praktijk stijgt de afpompingskegel vrij snel, om dan uiteindelijk heel traag toe te
nemen op lange afstand van de boorput. In praktijk wordt daarom eerder gerekend met een straal,
aa op d de d a do ed aagt oo e d ogi gsge oelige egetatie e oo naburige grondwaterwinningen.
6.2.5. WATERGEBRUIK
6.2.5.1. Methodiek
Inzake watergebruik worden twee effecten behandeld. In eerste instantie wordt er op basis van het
werkelijk gemeten waterverbruik nagegaan of er sprake is van overmatig waterverbruik door toetsing
ten opzichte van een theoretische waterverbruikbehoefte op basis van het vergund aantal dieren.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 42
Hierbij wordt gebruik gemaakt van verschillende kengetallen, namelijk kengetallen voor water verbruik
uit BBT Veeteelt, uit de Waterwegwijzer voor veehouders (VMM (2001) en uit een rapport van het ILVO
ge aa d I s hatting van het waterverbruik in de landbouw op basis van nieuwe en geactualiseerde
ke getalle pe la d ou a ti iteit ILVO .
Ten tweede wordt dieper ingegaan op de verschillende gebruikte waterbronnen.
Volgende beoordelingscriteria worden gevolgd:
Waterverbruik
Werkelijk verbruik/aangevraagde hoeveelheid < of = aan theoretische waterbehoefte Geen of verwaarloosbaar
effect
Werkelijk verbruik/aangevraagde hoeveelheid > theoretische waterbehoefte, Aanzienlijk negatief effect
Waterbronnen
Geen gebruik van grondwater of enkel gebruik van freatisch grondwater waarbij
alternatieve waterbronnen niet wenselijk zijn
Geen of verwaarloosbaar
effect
Er wordt freatisch grondwater gebruikt, waarvoor alternatieven mogelijk zijn Beperkt negatief effect
Er wordt gespannen diep grondwater gebruikt, maar enkel voor hoogwaardige
toepassingen; alternatieven zijn niet wenselijk/mogelijk
Negatief effect
Gespannen diep grondwater wordt eveneens gebruikt voor laagwaardige toepassingen. Aanzienlijk negatief effect
6.2.6. WATERTOETS
De watertoets is een beoordeling waarbij wordt nagegaan of een initiatief schadelijke effecten
veroorzaakt als gevolg van een verandering in de toestand van het oppervlaktewater, het grondwater
of de waterafhankelijke natuur. Het resultaat van de watertoets wordt als een waterparagraaf
opgenomen in de vergunning. Dit MER dient dan ook de elementen aan te leveren voor het uitvoeren
van de watertoets.
Het decreet Integraal Waterbeleid (IWB) voorziet dat alle genoodzaakte elementen en informatie ten
behoeve van het uitvoeren van de watertoets in geval van m.e.r.-plichtige projecten in het MER dienen
gesynthetiseerd te zijn. Het MER moet met andere woorden alle gegevens vermelden die de watertoets
mogelijk maken. De watertoets op zich is een beoordeling die gebeurt door de vergunningverlenende
overheid en niet door de MER-deskundige water of in het kader van de m.e.r.-procedure.
Het hoofdstuk i het ME‘ dat de ele e te te eoo deli g a effe te op het ate systee te ehoe e a de ate toets integreert, dient te bestaan uit een synthese van de belangrijkste effecten
die in het kader van het MER op het watersysteem naar voren komt, en heeft betrekking tot:
• effecten op waterhuishouding, waterkwaliteit en structuurkwaliteit zowel wat betreft
oppervlaktewateren, grondwater en waterbodem;
• effecten op watergebonden fauna en flora;
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 43
• effe te op ate ge elatee de the a s oo de e s o.a. o e st o i gs egi e, ui te oo water, belevings- en recreatieve waarde van watersystemen, cultuurhistorische en landschappelijke
waarde van watersystemen,..).
Het Richtlijnenboek Water stelt bovendien dat het sterk is aanbevolen om het hoofdstuk inzake de
ate toets i het ME‘ als ee apa t deel lees aa e he ke aa te ake . Bijge olg o dt oo de watertoets verwezen naar hoofdstuk 7.
6.3. BODEM
6.3.1. AFBAKENING STUDIEGEBIED
Bij de afbakening van het studiegebied wordt er rekening gehouden met zowel directe effecten binnen
het projectgebied zelf als indirecte effecten in de ruimere omgeving ten gevolge van de exploitatie van
het project. Potentiële effecten op de bodem kunnen binnen het projectgebied optreden door
mogelijke grondverontreiniging ten gevolge van lekkage van een brandstofopslagtank, via de opslag van
mest...
In de ruimere omgeving (straal ± 1 km) dient ook rekening gehouden te worden met de effecten op de
bodem door processen zoals depositie van verzurende stoffen, vermesting, enz.
Het studiegebied is dan ook ruimer dan het projectgebied. Bij de bespreking van de referentietoestand
wordt eveneens aandacht besteed aan de bodemgeografische situering op macroniveau (tot ± 1 km)
teneinde de samenhang met de ruimere landschapsecologische structuren te toetsen.
6.3.2. GEGEVENSGEBRUIK EN BESCHRIJVINGSWIJZE
Voornaamste gegevensbronnen:
• Geologische kaart van België, Vlaams Gewest, schaal 1:50.000 (Belgische Geologische Dienst);
• Bodemkaart van België, schaal 1:20.000 (Instituut tot aanmoediging van het Wetenschappelijk
Onderzoek in Nijverheid en Landbouw, I.W.O.N.L.);
• Topografische kaart;
• Landbouwtyperingskaart (VLM);
• Subsurfaceviewer DOV.
Voor de bespreking van de referentiesituatie voor de discipline bodem wordt er dieper ingegaan op de
geologie en de pedologie in het studiegebied.
Er wordt een beschrijving gegeven van de geologie ter hoogte van het studiegebied. De geologische
i fo atie diepte Te tiai , e s hille de oo ko e de fo aties, dikte Qua tai ,… o dt afgeleid uit de Geologische kaart van België (enerzijds kaartmateriaal, anderzijds aangevuld met informatie uit het
bijhorend verklarend tekstgedeelte).
Op basis van de Bodemkaart van België (kaartmateriaal met inbegrip van verklarende tekst) worden de
bodemseries nagegaan die typerend zijn voor het bedrijf en de omgeving.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 44
6.3.3. METHODIEK
Effecten op de bodem ten gevolge van de bedrijfsuitbating kunnen zijn:
• Bodemverontreiniging door opslag risicostoffen en gebruik bestrijdingsmiddelen;
• Effecten op bodemprocessen door verzuring en vermesting;
• Bodemverstoring door aanleg verhardingen, graafwerkzaamheden, etc.
6.3.3.1. Bodemverontreiniging
Mogelijke puntbronnen van bodemverontreiniging op een veeteeltbedrijf zijn:
• opslag van gevaarlijke producten, fossiele brandstoffen en aanwezigheid van verdeelinstallaties;
• opslag van reinigings- en bestrijdingsmiddelen.
Bodemverontreiniging hangt nauw samen met grondwaterverontreiniging, zoals reeds in het
bovenstaande hoofdstuk werd behandeld. Bijgevolg wordt hier niet meer op ingegaan.
Indien er grond wordt weggevoerd in het kader van het project, dan kan deze op andere plaatsen
aanleiding geven tot bodemverontreiniging, indien de grond aangerijkt is. Het Vlarebo regelt in
hoofdstuk XIII het afvoeren en hergebruik van grond. Er dient een technisch verslag uitgevoerd te
worden indien het grondverzet meer dan 250 m³ bedraagt, ter bepaling van de kwaliteit van de te
verzetten grond. Het technische verslag zelf, maakt geen onderdeel uit van het MER. In dit MER wordt
wel een grondbalans weergegeven, waarbij aangegeven wordt hoeveel grond er zal worden aan- of
afgevoerd.
6.3.3.2. Effecten op bodemprocessen door verzuring & vermesting
Vermesting kan gebeuren door:
• Het uitrijden van mest op het land (wordt in het MER niet besproken);
• Depositie van nutriënten die door het bedrijf werden uitgestoten: vermestende depositie;
• Calamiteiten: lek in de mestopslag, etc.
Intensieve veehouderijen die zelf over cultuurgronden beschikken, zullen deze maximaal bemesten.
Indien de mest niet afkomstig is van het eigen bedrijf, dan zal hierop mest van andere bedrijven afgezet
worden. In de praktijk dient vermesting door mestafzet dus eerder op niveau van Vlaanderen bekeken
te worden dan op bedrijfsniveau. Bijgevolg wordt hier enkel gekeken naar bodemverontreiniging ten
gevolge van de bedrijfsuitbating op het terrein zelf (en niet op cultuurgronden). Hoe het bedrijf zijn mest
afzet, kan jaarlijks verschillen. Jaarlijks dient het bedrijf aan de Mestbank een aangifte te doen van zijn
mestafzet. Dit wordt geregeld in het via het mestdecreet en haar uitvoeringsbesluiten.
Er zal een beschrijving gegeven worden op welke manier de mest werd afgezet in het referentiejaar. Op
deze manier wordt een inzicht verkregen van de werking van het bedrijf. Effecten worden hier echter
niet aan gekoppeld.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 45
Inzake mogelijke lekken bij de mestopslag, wordt ook verwezen naar de discipline water (grondwater).
Ten gevolge van de ammoniakuitstoot zal het bedrijf aanleiding geven tot verzurende en vermestende
deposities. Voor een beschrijving van het werkingsmechanisme van verzuring en vermesting op de
bodem verwijzen we naar gespecialiseerde literatuur (bv. MIRA, 2006,, achtergronddocument
verzuring). De effecten van verzuring/vermesting zullen zich vooral uiten door indirecte effecten op de
aanwezige vegetatie. Bijgevolg wordt de impact van de verzurende en vermestende depositie ten
gevolge van de bedrijfsuitbating besproken bij de discipline Biodiversiteit.
6.3.3.3. Bodemverstoring
Door de bouw van de nieuwe infrastructuren treedt een zeker ruimtebeslag op.
Een beoordeling is mogelijk op basis van de landbouwtyperingskaart (opgemaakt door VLM in opdracht
van de afdeling Land).
Deze kaart heeft als doel een eenduidige differentiatie van het agrarisch gebied te bekomen. Hiervoor
wordt in een eerste deel een waardering toegekend aan individueel geregistreerde landbouwpercelen.
De waardebepaling wordt berekend op basis van 4 groepen parameters: bodemgeschiktheid,
bemestingsnorm, perceelskenmerken en bedrijfskenmerken. De individuele perceelswaardering wordt
vertaald naar een waardering van ruimtelijk samenhangende gehelen of deelgebieden die minstens één
van deze percelen bevatten. De landbouwtyperingskaart visualiseert de differentiatie van het agrarisch
gebied in 5 waarderingsklassen (van zeer lage waardering tot zeer hoge waardering voor landbouw).
Bij de beoordeling wordt rekening gehouden dat de impact op het ruimtebeslag bij een nieuw bedrijf
groter is dan bij een bestaand bedrijf.
Geen nieuwe infrastructuren; nieuwe infrastructuren enkel ter hoogte van het bestaande
bedrijfsterrein en aansluitend aan bestaande gebouwen (waar geen akkerbouw
plaatsvindt), uitbreiding bestaand bedrijf op aanliggend perceel ter hoogte van
landbouwgrond met (zeer) lage of matige waardering; inplanting nieuw bedrijf ter hoogte
van landbouwgrond met (zeer) lage waardering.
Geen of verwaarloosbaar
effect
Uitbreiding bestaand bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met (zeer) hoge waardering;
of inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met matige waardering
Beperkt negatief effect
Inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met hoge waardering Negatief effect
Inplanting nieuw bedrijf ter hoogte van landbouwgrond met zeer hoge waardering Aanzienlijk negatief effect
6.4. GELUID
Algemene geluidsproductie in de landbouw is afkomstig van landbouwwerktuigen, vee en de
ventilatoren van stallen. Hieraan kunnen nog de vrachtwagens toegevoegd worden die grondstoffen,
eindproducten en afvalstoffen komen laden en lossen. Naast deze algemeen voorkomende bronnen
dient voor de veeteelt ook in verschillende gevallen rekening gehouden te worden met mogelijke
geluidshinder door mest e e ki gsi stallaties, ed ijfsa ti iteite zoals het ulle a silo s, e z.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 46
6.4.1. AFBAKENING STUDIEGEBIED
Het studiegebied voor geluid wordt bepaald door de op het bedrijf aanwezige geluidsproducerende
infrastructuren en activiteiten (zoals de ventilatoren, het lade e losse ,… . Het studiege ied st ekt zich uit tot op 200 m van de perceelsgrens van het bedrijf.
6.4.2. TOELICHTING GEGEVENSGEBRUIK EN BESCHRIJVINGSWIJZE
Ter beschrijving van de referentiesituatie voor de discipline Geluid is het belangrijk om een inschatting
te kunnen maken van het omgevingsgeluid. Meetnetten zijn echter afwezig. Op basis van de gegevens
die afgeleid kunnen worden van de topografische kaart, orthofoto, het terreinbezoek en op basis van
informatieopvraag bij de betrokken gemeente(n) wordt een opsomming gemaakt van de voornaamste
geluidsproducerende elementen in de bedrijfsomgeving. De referentiesituatie bestaat dan voornamelijk
uit een kwalitatieve beschrijving van de omgeving (overige belangrijke geluidsbronnen in de omgeving
zoals de nabijheid van een autosnelweg, overige bedrijven, etc.).
Indien er voor het bedrijf in het verleden metingen werden uitgevoerd (bijvoorbeeld in het kader van
klachtenbehandeling door de gemeente), dan dient dit meegenomen worden.
6.4.3. METHODIEK REFERENTIESITUATIE
Binnen het studiegebied vinden voornamelijk agrarische activiteiten plaats. Deze activiteiten leveren
een bijdrage aan de geluidsbelasting.
Er werden geen geluidsmetingen uitgevoerd, zodat als referentiewaarde voor het oorspronkelijk
omgevingsgeluid in agrarische gebieden voor het LA95,1h volgende waarden gehanteerd zullen worden:
voor de dagperiode 35 dB(A), voor de avondperiode 30 dB(A) en voor de nachtperiode 25 dB(A). Deze
waarden liggen 10 dB(A) lager dan de milieukwaliteitsnormen voor agrarische gebieden. Dit zijn echter
normale waarden voor het oorspronkelijke omgevingsgeluid in agrarische gebied zonder stoorbronnen
in de onmiddellijke omgeving.
6.4.4. GEVOLGEN VAN GELUIDSHINDER
Geluidshinder heeft een invloed op de kwaliteit van het milieu wat effecten kan hebben op de volgende
gebieden :
- mentale en fysische gezondheidsproblemen van de mens;
- rustverstoring van mens (slaapstoornissen, verminderd gebruik van woongedeelten...);
- negatieve invloed op kwaliteitsbeleving van het milieu;
- rustverstoring van fauna (o.a. populatiewijzigingen).
Hie uit lijkt dat de dis ipli e geluid eige lijk oo a elijk i fo atie aa eikt oo effe te die besproken worden bij andere disciplines (disciplines mens en Biodiversiteit).
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 47
6.4.5. METHODIEK
6.4.5.1. Berekening geluidsemissie
In eerste instantie worden alle relevante geluidsbronnen op het bedrijf aangeduid en worden deze
bronnen zoveel mogelijk gekwantificeerd. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen continue bronnen
en incidentele bronnen (incidenteel geluid wordt gedefinieerd als geluid waarvan het niveau weinig
frequent verhoogt ingevolge gebeurtenissen die langer dan 2 seconden duren; de niveauverhogingen
worden gemeten als LAeq,1s en duren in totaal niet langer dan 10% van de duur van de desbetreffende
beoordelingsperiode(n). Voor de dagperiode betekent dit m.a.w. 72 minuten.
Aangezien de in Vlarem opgenomen grenswaarden (zie verder) gelden voor het specifiek geluid van de
hele inrichting, dient deze impact als één geheel te worden beoordeeld. Toetsing van het continue
geluid dient dus te gebeuren met alle geluidsbronnen samen. Bij de bepaling en de boordeling van de
continue geluidsbronnen wordt er een onderscheid gemaakt tussen de bronnen die voor en na 1993
werden vergund in zowel de huidige en gepande situatie.
De aanlegfase van de nieuwe kippenstallen gaat eveneens gepaard met geluidsproductie afkomstig van
de werkzaamheden. De geluidsproductie bij de aanleg van een stal is echter vergelijkbaar met de bouw
van een woning en wordt dan ook niet verder beschouwd (zie Richtlijnenboek basisactiviteitengroep
La d ou die e .
6.4.5.2. Berekening geluidsniveau in de omgeving
Voor de bepaling van het specifiek geluidsniveau (Lsp) in de omgeving van een veeteeltbedrijf, wordt
hier een vereenvoudigde methode voorgesteld. Volgende formule berekent het geluidsniveau op een
plaats op r meter van de bron (= de afstand tot aan de meest nabij gelegen bron op het bedrijf of
centrum) en zonder afscherming tussen bron en immissiepunt:
Lsp = Lwtot - 10 . log( 4 r² ) - 0,5 r /100
Met r de afstand tot het centrum van deelinrichting of de afstand tot meest nabij gelegen bron op het bedrijf
De factor 0,5r/100 houdt rekening met de luchtabsorptie 2. Op 500 m treedt er een reductie op van 2,5 dB(A).
6.4.5.3. Toetsing
De beoordeling gebeurt door het berekende geluidsniveau te toetsen t.o.v. richtwaarden die zijn
opgenomen in het Vlarem. De richtwaarden worden gehanteerd voor bestaande of te hervergunnen
installaties. Voor nieuwe of veranderingen (aanzienlijke uitbreidingen) worden de grenswaarden
2 In principe is dit frequentie-afhankelijk. Er werd hier enkel de luchtabsorptie bepaald voor de 1000 Hz octaafband. Deze frequentie is echter
meestal het meest dB(A) bepalend.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 48
gehanteerd. Voor de definities van bestaande/nieuwe inrichtingen verwijzen we naar paragraaf 2.5.2.
van het richtlijnenboek voor geluid en trillingen.
In dit MER zal enerzijds getoetst worden aan het specifieke geluidsniveau van het bedrijf en anderzijds
aan het incidentele geluid.
Volgens de voorschriften van VLAREM II, hoofdstuk 4.5. Beheersing van geluidshinder gelden volgende
richtwaarden (RW) voor het specifiek geluidsniveau (Lsp) in open lucht:
Tabel 12: Richtwaarden in dB(A) voor Lsp in open lucht volgens bijlage 4.5.4 van VLAREM II
Categorie Overdag
(7u tot 19u)
s Avo ds
(19u tot 22u)
s Na hts
(22u tot 7u)
1.Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie 40 35 30
2.Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van
industriegebieden niet vermeld in punt 3 of van gebieden voor
gemeenschapsvoorziening en openbare nutsvoorzieningen
50 45 45
3.Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500m van
gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en
middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden
of van ontginningsgebieden tijdens de ontginning
50 45 40
4.Woongebieden 45 40 35
5.Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden
voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare
nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens ontginning
60 55 55
6.Recreatiegebieden uitgezonderd gebieden voor
verblijfsrecreatie
50 45 40
7.Alle andere gebieden, uitgezonderd :
bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in
bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgesteld
45 40 35
8.Bufferzones 55 50 50
9.Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m
gelegen van voor grindwinning bestemde
ontginningsgebieden tijdens ontginning
55 50 45
10. Agrarische gebieden 45 40 35
Opmerking : Als een gebied valt onder twee of meer punten van de tabel, dan is in dat gebied de hoogste richtwaarde van
toepassing
Voor nieuwe inrichtingen is de grenswaarde afhankelijk van het oorspronkelijk omgevingsgeluid. Indien
het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid gelijk is aan of hoger is dan de bovenstaande
milieukwaliteitsnorm (RW), dan moet de continue component van het specifiek geluid, voortgebracht
door de nieuwe inrichting beperkt worden tot het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid
verminderd met 5 dB(A), waarbij eveneens dient voldaan te zijn aan de bovenstaande richtwaarde.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 49
Indien het oorspronkelijk omgevingsgeluid (LA95,1h) lager is dan de bovenstaande milieukwaliteitsnorm
(RW) uit, dan worden er voorwaarden opgelegd, afhankelijk van de ligging:
▪ Gebieden 1, 4, 6, 7 (of 10): Lsp <=RW – 5 én Lsp <= LA95,1h
▪ +-Gebieden 2, 3, 5 of 8: Lsp <= RW – 5
Als gevolg van de VLAREM-actualisatietrein in werking getreden op 1 maart 2009, werd de categorie
is ag a is he ge iede toege oegd. Deze toe oegi g eoogde de gelijkstelli g a de milieukwaliteitsnormen en richtwaarden voor geluid voor agrarische gebieden en woongebieden. De
toetsing voor agrarische gebieden moet bijgevolg gebeuren zoals deze voor de gebieden onder 1°, 4°,
6° en 7°, tenzij ze in categorie 2 of 3 vallen.Sinds 2014 worden de agrarische gebieden ondergebracht
in de nieuwe catergorie 10 (ingevoegd bij art. 526, 2° B.Vl.Reg. 16 mei 2014 (BS 24 september 2014 (ed.
1)).
Er dient opgemerkt te worden dat er in het kader van projecten binnen het toepassingsgebied van dit
Richtlijnenboek zelden kwantitatieve gegevens voorhanden zijn voor het LA95,1h van het oorspronkelijk
omgevingsgeluid. In dit geval is een correcte toetsing aan het VLAREM niet altijd mogelijk (indien voor
gebied 10 geldt dat Lsp <= LA95,1h . To h o dt hie ee e ee oudigde ethode oo gesteld o de geluidseffecten in te schatten. Voor nieuwe inrichtingen en verandering van bestaande inrichtingen kan
da getoetst o de t.o. . de o ‘W – .
Hierna geven we het significantiekader weer zoals dat is opgenomen in het RLB geluid en trillingen.
Invloed op omgeving Eindscore na correctie
Voldoet aan het Vlarem ?
Lna-Lvoor* tussenscore Nieuw of verandering Bestaand of hervergunning
ΔLAX,T
(effectscore
) Lsp≤GW Lsp>GW Lsp≤‘W ‘W<Lsp≤‘W+ Lsp>RW+10
ΔLAX,T>+6 -3 -1 -3 -1 -2 -3
+ <ΔLAX,T≤+ -2 -1 -3 -1 -2 -3
+ <ΔLAX,T≤+ -1 -1 -3 -1 -1 -3
- ≤ΔLAX,T≤+ 0 0 -1/-2 ** 0 -1 -3
- ≤ΔLAX,T<-1 +1 +1 - +1 +1 -
- ≤ΔLAX,T<-3 +2 +2 - +2 +2 -
ΔLAX,T<-6 +3 +3 - +3 +3 -
ΔLAX,T : verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd
Met T = duur in seconden
Met X:
• N pa a ete a statistische analyse (LAN,T), in Vlarem wordt N = 95 gebruikt ter toetsing aan de
milieukwaliteitsnorm
ofwel
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 50
• e oo het e ui ale te geluidsd uk i eau LAeq,T), van het omgevingsgeluid.
GW : grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.6.6.1 van Vlarem II
RW : richtwaarde
Lsp : specifiek geluid
*bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van
een inrichting met een mix van bestaande & nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe
bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking.
** de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het
betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie).
De uiteindelijke negatieve scores worden als volgt gekoppeld aan milderende maatregelen.
-1 (beperkt
negatief effect)
Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, maar indien de juridische en
beleidsmatige randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen dan dient de
deskundige over te gaan tot voorstellen van milderende maatregelen. Bij het ontbreken ervan
dient dit gemotiveerd te worden.
-2 (negatief effect) Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, te koppelen aan
de langere termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
-3 ( aanzienlijk
negatief effect)
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen te koppelen aan
de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.
De scores 0, +1, +2 en +3 krijgen respectievelijk de beoordeling geen of verwaarloosbaar effect, beperkt
positief, positief en aanzienlijk positief effect.
Volgens bijlage 4.5.5. van VLAREM II geldt als richtwaarde uitgedrukt in dB(A) in open lucht van hinderlijk
ingedeelde inrichtingen voor incidentele geluidsbronnen, de toepasselijke richtwaarde vermeerderd
et dB A tijde s de dag e dB A s a o ds e s a hts:
Bij incidenteel geluid gaat het telkens om kortstondige gebeurtenissen die beschreven worden door
LAeq,1s en waarvan het maximum moet worden getoetst aan de hiervoor geldende normen in VLAREM
II.
Tabel 13: Normen voor incidenteel geluid
▪ Richtwaarden uitgedrukt in dB(A)
▪ Overdag ▪ s Avo ds ▪ s Na hts
Toepasselijke waarde+ 15 Toepasselijke waarde + 10 Toepasselijke waarde + 10
De toepasselijke aa de is:
▪ voor nieuwe inrichtingen: richtwaarde in tabel 6.9 verminderd met 5 dB(A) (voor alle gebieden)
▪ voor bestaande inrichtingen: richtwaarde in tabel 6.9.
Er zal aangegeven worden welke geluidsniveaus verwacht of gemeten worden ter hoogte van de
beoordelingspunten (meest nabijgelegen woning en/of op 200 m). Er wordt in de tabel aangegeven wat
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 51
de richtwaarde of grenswaarde is per beoordelingspunt en beoordelingsperiode, en of er dan niet een
overschrijding optreedt. Voor het continu geluid wordt ook de significantie van het effect in de tabel
opgenomen.
Bij een negatief of aanzienlijk negatief effect (- 2 of - 3) dient er noodzakelijkerwijs gezocht te worden
naar milderende maatregelen (zie koppeling van negatieve scores in significantiekader in het richtlijnen
boek voor geluid en trillingen).
6.5. MENS
6.5.1. AFBAKENING STUDIEGEBIED
Als oo aa ste effe t a ee eeteelt ed ijf aa o o e de ko t steeds het aspe t geu hi de naar voor. Het studiegebied wordt dan ook bepaald door de grens waar relevante geurwaarneming
voorkomt. In de referentiesituatie worden de voornaamste antropogene elementen (zoals woonkernen,
recreatiegebieden, landbouwactiviteiten, verkeer, industrie, enz.) voorkomend binnen deze zone dan
ook beschreven. Effecten zoals geluids- of stofhinder reiken veelal minder ver.
6.5.2. METHODOLOGIE
De discipline mens-gezondheid wordt uitgewerkt volgens de principes van het nieuwe richtlijnenboek
(website MER-richtlijnensysteem mens-gezondheid, juni 2017). Hierbij worden volgende 5 stappen
doorlopen.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 52
6.5.3. BESCHRIJVING VAN HET RUIMTEGEBRUIK
Voor de beschrijving van het ruimtegebruik baseren we ons op gegevens zoals beschikbaar op het
geoportaal van de Vlaamse overheid (www.geopunt.be) en worden in het project-MER volgende
elementen beschreven: Woonfunctie, Recreatie, Landbouw, Verkeer, Industrie en Kwetsbare locaties
6.5.4. IDENTIFICATIE VAN POTENTIËLE RELEVANTE MILIEUSTRESSOREN
In onderstaande tabel worden de potentiële relevante milieustressoren geïdentificeerd. Een
beschrijving van de bronnen zelf wordt gegeven in de volgende pa ag aaf I e ta isatie a st esso e .
Oplijsting van de stressoren en de gerelateerde gezondheidsimpact voor het huidig project of plan
STAP 2: Stressoren Specifieke
omschrijving
stressor en/of
bron,
gezondheidsimp
act(1)
Argumentatie waarom stressor niet wordt opgenomen
Chemische stressoren
Stressoren uit de
sectorspecifieke lijst hier
op te lijsten
NH3, PM2,5,
PM10,Totaal
stikstof, Totaal
fosfor
Andere stressoren dan
deze opgenomen in
bove ge oe de lijst:…
Geur (2) Mest
Fysische stressoren
Geluid Ventilatoren
Dieren
Machines/voertu
igen
Trillingen
Wind
Licht, schaduw
Warmte
EM-straling
Andere:
Biologische stressoren
Infectiegevaar Bacteriën
(salmonella,
humaan
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 53
pathogene E.
Colli)
Resistente
schimmels
Acuut gevaar voor
vergiftiging
Mycotoxinen van
schimmels
Endotoxines van
bacteriën
Chronische toxiciteit
Allergenen
Overlast van ongedierte Knaagdieren,
vliegen
Andere:
Nabijheid groene ruimte Het project brengt geen wijzigingen in de hoeveelheid of
toegankelijkheid van groengebieden met zich mee
(1) Uit de sectorspecifieke lijst van chemische stressoren en de fysische/biologische stressoren worden de voor het huidige
project/plan relevante stressoren, aangeduid. Deze laatste worden door de technische disciplines behandeld. Indien om
technische redenen deze niet door die disciplines behandeld worden, kan dat aangegeven worden in de laatste kolom van
bovenstaande tabel. (2) Verplicht op te nemen bij intensieve veeteelt, slachten van dieren, afvalverwerking, voedingsindustrie, luchthavens, niet op
te nemen voor weg- en spoorinfrastructuren.
6.5.5. INVENTARISATIE VAN STRESSOREN
De dis ipli e e s is ee i teg e e de dis ipli e, aa heel at effe tkete s stoppen en het
'eindeffect' beoordeeld moet worden. Deze discipline heeft hierdoor gegevens nodig uit andere
disciplines:
Effectgroep Benodigde gegevens Te betrekken uit discipline
Geluidshinder Invloedsstraal geluid Geluid
Geurhinder Geurimmissie Lucht
Stofhinder Stofimmissie Lucht
Daarnaast zal er in deze discipline ook dieper ingegaan worden op het aspect verkeer. De belangrijkste
aan- en afvoerroutes dienen te worden gesitueerd in combinatie met hindergevoelige gebieden.
De effecten inzake geur-, geluids- en stofhinder werden reeds in eerder vermelde disciplines besproken.
Geurhinder is meestal het gevolg van de blootstelling aan een complex mengsel van chemische
stressoren. De concentratie van de stoffen is meestal niet van die aard dat er directe
gezondheidseffecten optreden. Wel kunnen er indirecte gezondheidseffecten optreden die
psychosomatisch van aard zijn(stress), maar waaruit ook stress gerelateerde somatische
gezondheidseffecten kunnen voortvloeien. De blootstelling aan geur kan ook een verstoring in gedrag
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 54
of activiteit als effect hebben (ramen sluiten, tuin vermijden, geen ezoek uit odige ,… . (bron:
Richtlijnenboek Mens-Gezondheid, versie 20 juli 2016)
Fijn stof inademen, veroorzaakt mogelijk ziektes van de luchtwegen, de longen, het hart en de
bloedvaten. De individuele verschillen zijn echter groot. Je kan dus moeilijk voorspellen of iemand
gezondheidsklachten zal krijgen door het inademen van fijn stof. Heel wat factoren spelen een rol: welk
fijn stof je inademt, hoeveel en hoe lang je dit inademt en hoe je lichaam hierop reageert.
(Ongeboren) kinderen, ouderen en mensen met chronische luchtwegziektes of hart- en vaatziektes zijn
gevoeliger voor fijn stof. Ze worden mogelijk sneller ziek of hun al aanwezige ziekte verergert. Vooral
als er veel meer stofdeeltjes dan gewoonlijk in de lucht voorkomen (bijv. bij smogperiodes) voelen zieke
of gevoelige mensen dat sneller dan gezonde mensen. De klachten verminderen meestal weer snel als
deze periodes voorbij zijn en de lucht terug minder fijn stofdeeltjes bevat. Mensen die niet tot een
gevoelige groep behoren ontwikkelen op korte termijn niet snel gezondheidsklachten. Toch is er nog
steeds een kans dat je op lange termijn wel ziek wordt door blootstelling aan fijn stof. Het is geweten
dat fijn stof een rol speelt in de ontwikkeling van chronische ziektes, zoals sommige kankers (bijv.
longkanker) (bron : www.gezondheidenmilieu.be).
Inzake stof is gekend dat aerosoldeeltjes ideale transportmiddelen zijn om een aantal toxische
componenten tot in de longen te brengen. Afhankelijk van hun grootte worden de stofdeeltjes afgezet
in de neus-, keel- en mondholte, longen of de longblaasjes. De kleinere deeltjes dringen het diepst door
in de longen. Zo kan PM10-stof door mechanische en toxische inwerking de slijmafvoer in de luchtwegen
verstoren, ademhalingsklachten uitlokken en de gevoeligheid voor luchtweginfecties verhogen. Onder
ee de aa ezigheid a poly y lis he a o atis he kool ate stoffe PAK s e ka ke e ekke de metalen in sommige stofdeeltjes kan de ontwikkeling van longkanker bevorderen. Andere toxische
bestanddelen van stof kunnen zich na afzetting in de longen nog verder in het (menselijk) lichaam
verspreiden via de bloedbaan of het lymfestelsel. Ultrafijne deeltjes kunnen gedeeltelijk na inademing
relatief snel doordringen in de bloedbaan. Zowel PM10, PM2,5 als nog fijnere deeltjes (PM0,1) kunnen
ontstekingsmechanismen veroorzaken in de longen.
Het is stilaan duidelijk dat er verschillende chemische componenten of fysische eigenschappen van
PM10 en PM2,5 zijn die aanleiding geven tot biologische effecten en gezondheidsschade. De
samenstelling is vaak complex en speelt waarschijnlijk ook een (nog) deels onbekende rol bij de
gezondheidseffecten van fijn stof.
Zowel de massahoeveelheid als het aantal deeltjes dat opgenomen wordt door inademing zijn bepalend
voor de toxiciteit. Grof stof wordt hoofdzakelijk via het spijsverteringskanaal in het lichaam opgenomen,
maar bevat ook een aantal toxische metalen. Meer en meer verschuift de aandacht naar PM2,5 en
PM0,1, maar wetenschappers wijzen er toch op dat de grovere fractie van PM10 niet mag vergeten
worden. (bron: Achtergronddocument Zwevend Stof – MIRA, dec. 2007)
De invloed van geluid op de mens is vnl. afhankelijk het geluidsniveau. Bij hoge geluidsniveaus kan
gehoorbeschadiging door geluid ontstaan. Reeds bij veel lagere niveaus is verstoring van slaap,
communicatie en intellectuele activiteit en algemene hinder mogelijk. Ook de kans op hart- en
aatziekte ka ij dagelijkse lootstelli g oo al s a hts aa ee hoog i eau a o ge i gsgeluid enigszins toenemen. Dit laatste gezondheidseffect is echter beperkt in vergelijking tot andere gekende
invloeden op hart- en vaatziekten. (bron: Achtergronddocument Lawaai – MIRA, dec. 2007)
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 55
In deze discipline wordt verder ingegaan op eventuele klachten die ooit tegen het bedrijf geuit zijn.
Bedoeling is om op basis van vorige disciplines te duiden of de klachten terecht zijn en voorkomen
kunnen worden.
Naast een kwalitatieve beoordeling van de klachtenregistratie, zal in deze discipline voornamelijk
ingegaan worden op het inschatten van de verkeershinder. Opgemerkt dient te worden dat
geluidsproductie inzake de levering en het lossen van goederen hier niet wordt besproken, maar wel bij
de discipline Geluid. In eerste instantie wordt bepaald welke transportstromen er aan de inrichting
verbonden zijn en van welke aard deze transporten zijn. Volgend significantiekader wordt hierbij
gehanteerd:
Beschrijving Significantie
gemiddeld > 49 transporten (zwaar verkeer) per week langsheen lokale wegen &
doorheen gevoelig gebied
Aanzienlijk negatief effect
gemiddeld 21 tot 49 transporten per week (zwaar verkeer) langsheen lokale wegen &
doorheen gevoelig gebied
Negatief effect
gemiddeld 7 tot 21 transporten (zwaar verkeer) per week langsheen lokale wegen &
doorheen gevoelig gebied
Beperkt negatief effect
gemiddeld <7 transporten (zwaar verkeer) per week langsheen lokale wegen of
transporten enkel langsheen hoofdwegen
Geen of verwaarloosbaar effect
6.6. BIODIVERSITEIT
6.6.1. AFBAKENING STUDIEGEBIED
Verzuring, vermesting, geluidshinder en direct ecotoopverlies worden beschouwd als de meest
relevante potentiële invloeden door het bedrijf op de fauna & flora. Het studiegebied voor de discipline
biodiversiteit wordt bepaald door de 'grootste gemene deler' a de i loedssfe e a de a iotis he disciplines lucht, geluid en water.
6.6.2. GEGEVENSGEBRUIK EN BESCHRIJVINGSWIJZE
Voornaamste gegevensbronnen:
• Biologische Waarderingskaart (INBO);
• Habitatkaart (INBO);
• Eigen terreinwaarnemingen;
• Ecosysteemkwetsbaarheidkaarten voor Vlaanderen (INBO);
• Topografische kaart.
Het biotisch milieu in de nabijheid van het bedrijf wordt besproken op basis van informatie voortkomend
uit het terreinbezoek en de Biologische Waarderingskaart. Er wordt een visuele voorstelling van de
vegetatie-elementen in de nabijheid van het bedrijf weergegeven, alsook een korte bespreking van deze
elementen (precieze omschrijving, BWK-beoordeling, verzuringsgevoeligheid, enz.).
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 56
6.6.3. TE BESCHOUWEN EFFECTEN
In de discipline Biodiversiteit kunnen de effectgroepen ingedeeld worden in de volgende categorieën:
• Directe effecten: het rechtstreekse ecotoopverlies waarbij het ecotoop verdwijnt en al dan niet
e a ge o dt doo ijko e de e ha di g, de plaatsi g a ee ieu ge ou … • Indirecte, 1e orde-effecten: dit zijn effecten die optreden door wijziging van de abiotische
omstandigheden bv. ecotoopwijzigingen als gevolg van bv. luchtvervuiling, stikstofinput, etc.
(verzuring, vermesting, verdroging).
• Indirecte, hogere orde-effecten: dit zijn effecten die optreden door wijzing van het biotisch milieu
bv. verdwijnen van diersoorten door wijzigende (eco)biotoopkarakteristieken.
Volgende indirecte effecten zullen in dit MER beschouwd worden:
• Ecotoopwijziging ten gevolge van de verzurende depositie;
• Ecotoopwijziging ten gevolge van de vermestende depositie;
• Verstoring van de waterhuishouding;
• Rustverstoring ten gevolge van geluidsproductie door ventilatoren, transporten, etc.
6.6.3.1. Gevolgen van direct of indirect ecotoopverlies
Het gevolg van ecotoopverlies kan zijn:
• het verdwijnen van het ecotoop en eventueel de daaraan verbonden soorten;
• versnippering van de ruimte;
• barrièrewerking.
6.6.3.2. Gevolgen van verzuring door ammoniakdepositie (bron: milieurapport, 2007)
Verzuring wordt omschreven als de gezamenlijke effecten van luchtverontreinigende stoffen die via de
atmosfeer worden aangevoerd en waaruit zuren kunnen gevormd worden. De belangrijkste verzurende
bijdrage wordt geleverd door de stoffen SO2, NO2 en NH3. In de veeteelt speelt ammoniak hierbij de
belangrijkste rol. Er wordt dan ook voorgesteld om voor de berekening van de verzurende depositie
zich te beperken tot enkel de ammoniakdepositie. Het geloosde ammoniak is een basisch gas dat in
eerste instantie zorgt voor een beperkte neutralisatie van de atmosfeer. Bij deze reactie wordt het
echter omgezet in het zure ammonium (NH4+). Wanneer ammonium de bodem bereikt, wordt het door
nitrificerende bacteriën omgezet in salpeterzuur.
Verzurende emissies hebben niet alleen een effect op de pH-waarde van regen. De verwijdering van
deze componenten uit de lucht verzuurt de bodem en het oppervlaktewater, en zorgt voor aantasting
van de ecosystemen (bv. heides en vennen). Verzuring heeft een negatieve invloed op de biodiversiteit.
Verzuring kan ook leiden tot verhoogde nitraatgehaltes in het grondwater en tot de uitspoeling van
metalen naar het grondwater. Inademing van verzurende componenten en opname van verontreinigd
grondwater kunnen leiden tot gezondheidsklachten bij de mens. Verzurende deposities veroorzaken
bovendien corrosie van materialen en een versnelde verwering van gebouwen.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 57
6.6.3.3. Gevolgen van vermesting door ammoniakdepositie (bron: milieurapport, 2007)
Vermesting is de aanrijking van bodem en water met nutriënten (vnl. stikstof, fosfor en kalium)
waardoor ecologische processen en natuurlijke kringlopen verstoord worden. Deze verstoringen leiden
tot verhoogde stikstof- en fosfaatconcentraties in grond- en oppervlaktewater. Dit veroorzaakt mede
de achteruitgang van biodiversiteit en de kwalitatieve achteruitgang van voedingsgewassen. Ook de
kwaliteit van de drinkwatervoorziening wordt onder druk gezet.
Vermesting kan lokale, regionale en mondiale gevolgen hebben.
• Lokaal leidt vermesting tot verhoogde nitraat- en fosfaatconcentraties in oppervlakte- en
grondwater en dus vervuiling van drinkwatervoorraden, tot achteruitgang van de biodiversiteit in
(natuur-) gebieden en mogelijk tot kwalitatieve achteruitgang van voedingsgewassen (en hun effect
op de volksgezondheid).
• Regionaal treedt eutrofiëring van zoet en zout oppervlaktewater op. Het water wordt met andere
woorden verrijkt met voedingsstoffen, wat een negatief effect heeft op het waterleven. Planten
zoals algen gaan zich explosief ontwikkelen, waardoor er minder licht in het water kan doordringen
en sommige anaerobe bacteriën meer actief worden. Hierdoor kunnen sommige vissen en andere
organismen niet meer blijven leven.
• Mondiaal verhoogt de uitstoot van lachgas, een belangrijk broeikasgas.
De verbanden tussen emissies, concentraties, deposities en gevolgen voor mens, natuur en economie
zijn vooral complex voor stikstof wegens de vele omzettingen die kunnen optreden. Deze omzettingen
veroorzaken vertragingen, waardoor de effecten van sommige maatregelen niet onmiddellijk meetbaar
zijn.
6.6.4. METHODIEK
6.6.4.1. Direct ecotoopverlies
Direct ecotoopverlies is het gevolg van het directe ruimtebeslag en is dus makkelijk te kwantificeren
door de oppervlakte in combinatie met het waardevolle karakter van de al dan niet permanent verloren
gegane ecotoop. Het waardevol karakter van de ecotoop wordt weergegeven op de Biologische
waarderingskaart. Het verlies van een biologisch (zeer) waardevol ecotoop zal dan ook zwaarder
beoordeeld worden dan een minder waardevol ecotoop zoals een akker of een soortenarm ingezaaid
grasland.
Significant
Verlies van biologisch zeer waardevol ecotoop Aanzienlijk negatief effect
Verlies van biologisch waardevol ecotoop (> 0,5 ha) Negatief effect
Verlies van biologisch waardevol ecotoop over beperkte oppervlakte (< 0,5 ha) Beperkt negatief effect
Geen nieuwe infrastructuren, of verlies van een biologisch minder waardevol
ecotoop
Geen of verwaarloosbaar effect
6.6.4.2. Verzuring en vermesting door ammoniakdepositie
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 58
Door lange verblijftijden in de atmosfeer (enkele dagen voor SO2 en nog langer voor NOx) kunnen de
verzurende componenten al gauw over afstanden tot 1.000 km getransporteerd worden. De lange-
afstandstransporten brengen de verzurende stoffen via droge depositie en vooral via uitregenen tot in
ver afgelegen landelijke streken en natuurgebieden. Verzuring is dan ook een grensoverschrijdend
probleem dat noodzakelijkerwijze een gecoördineerde internationale aanpak vereist. Omdat NH3 sneller
uit de atmosfeer verwijderd wordt, beperkt de invloed daarvan zich voornamelijk tot op enkele
kilometers van de bron. Naast het verzurend effect van ammoniakemissie uit de stallen kan deze emissie
eveneens een vermestende invloed veroorzaken, dit ten gevolge van de stikstofhoudende samenstelling
van ammoniak.
Zoals reeds gesteld is de verzurende/vermestende depositie in agrarisch gebied ten gevolge van de
ammoniakuitstoot meestal verwaarloosbaar in vergelijking met de verzurende/vermestende invloed
van bemesting van de akkers in de omgeving.
Dit is niet het geval in gebieden met een hoge natuurwaarde, waar beperkingen gelden voor bemesting.
Invloeden van de verzurende/vermestende depositie worden bijgevolg enkel beschouwd bij de
aanwezigheid van aandachtsgebieden in het studiegebied.
De ammoniakemissie ten gevolge van het bedrijf werd reeds berekend bij de discipline lucht.
In eerste instantie wordt deze ammoniakemissie omgezet naar een ammoniakdepositie op basis van
een modelleringsprogramma. De verzurende depositie wordt vervolgens beschouwd door omzetting
van de ammoniakdepositie (uitgedrukt in kg/ha/jaar) naar zuurequivalenten, door gebruik te maken van
volgende relatie van 1 Zeq = 17 g ammoniak. De vermestende stikstofdepositie wordt bepaald door de
ammoniakdepositie om te zetten naar stikstofdepositie (in 1 g ammoniak zit 0,82 g stikstof).
Om te weten hoeveel terrestrische natuur (bos, heide & soortenrijk grasland) tegen verzuring en
vermesting door atmosferische depositie beschermd is, is het nodig de draagkracht tegen
verzuring/vermesting te kennen. Deze draagkracht wordt uitgedrukt als de kritische last. Dit is de
maximaal toelaatbare depositie per eenheid van oppervlakte voor een bepaald ecosysteem zonder dat
er - volgens de huidige kennis - schadelijke effecten optreden. De kritische last verzuring wordt
uitged ukt als zuu e ui ale te pe he ta e e pe jaa , oo e esti g i kg stikstof pe he ta e pe jaa .
In het kader van de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) wordt voor habitats en zoekzones in het
habitatrichtlijngebied rekening gehouden met onderstaand beoordelingskader:
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 59
Voor de impact van de ammoniakemissie van het bedrijf op speciale beschermingszones wordt gebruik
gemaakt van de online-tool I pa ts o e NH3 , ontwikkeld door VITO. Deze tool geeft als resultaat wat
de maximale bijdrage van het bedrijf is ter hoogte van habitats en zoekzones gelegen in een speciale
beschermingszone.
Habitats en groene gewestplanbestemmingen, die niet gelegen zijn een speciale beschermingszone,
worden getoetst aan onderstaand significantiekader, zoals opgenomen in het richtlijnenboek
landbouwdieren.
Aandeel depostie t.o.v. kritische last Beoordeling
> 50 % van de kritische last Significant negatief effect
10 % van de kritische last < depositie < 50 % van de kritische last Belangrijke bijdrage
5 van de KL < depositie < 10 % van de KL Relevante bijdrage
3 van de KL < depositie < 5 % van de KL Beperkte bijdrage
Depositie < 3 % van de KL Geen of verwaarloosbaar effect
6.6.4.3. Verdroging
Verdrogingseffecten kunnen optreden door het onttrekken van grondwater en dit zowel door
bronbemaling in de aanlegfase als door grondwateronttrekking in de exploitatiefase van de
grondwaterwinning.
In de discipline Water werd de invloedsstraal berekend van eventueel voorkomende
grondwateronttrekkingen. Het inschatten of een grondwateronttrekking zorgt voor een
verdrogingseffect is sterk afhankelijk van de gevoeligheid van de voorkomende vegetatie voor
verdroging. Voor verdroging zijn er geen kritische lasten bepaald. Het verdrogingseffect kan beoordeeld
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 60
worden op basis van een kwetsbaarheidsbenadering. Op basis van de aanwezige ecotopen op de BWK
kan er een kwetsbaarheidskaart worden opgesteld voor verdroging.
Verdroging kan vervolgens beoordeeld worden op volgende wijze:
Significant
Voor ecotopen i e de i loedsst aal eho e de tot de klasse k ets aa tot zee k ets aa e zee k ets aa e gelege i e ee spe iale es he i gszo e “B)-H, SBZ-V)
Aanzienlijk negatief
Voo e otope i e de i loedsst aal eho e de tot de klasse k ets aa tot zee k ets aa e zee k ets aa
Negatief
Voo e otope i e de i loedsst aal eho e de tot de klasse ei ig k ets aa tot k ets aa e k ets aa
Beperkt negatief
Voo e otope i e de i loedsst aal eho e de tot de klasse iet k ets aa , iet k ets aa tot ei ig k ets aa , ei ig k ets aa
Verwaarloosbaar
6.6.4.4. Rustverstoring
Het voorspellen en beoordelen van effecten door rustverstoring is niet eenvoudig. Net zoals bij mensen
is verstoring voor dieren een 'subjectieve' ervaring. Ook bij dieren kan gewenning optreden, en
gegevens over schuwheid en aanpassingsvermogen van een diersoort zijn er nauwelijks.
Reijnen en Foppen hebben een aantal studies gepubliceerd waarbij het effect van hetzij autoverkeer,
hetzij treinverkeer op bos-, weide- en heidevogels zijn beschreven waaronder Reijnen en Foppen (1991)
en Reijnen (1995). Uit het onderzoek bleek dat geluid boven een bepaalde drempelwaarde leidt tot een
afname in de draagkracht van een gebied voor vogels. De vastgelegde drempelwaarden en de afname
van de dichtheden als een functie van de geluidssterkte verschilt afhankelijk van de onderzochte soort.
Voor een aantal soorten zijn dus drempelwaarden beschikbaar maar zeker niet voor alle soorten. De
drempelwaarde algemeen geldend voor bosvogels bedraagt 42 dB(A), voor weidevogels is de
drempelwaarde 47 dB(A). Als gemiddelde waarde kan de 45 dB(A)-contour, genomen worden.
6.7. LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED EN ARCHEOLOGIE
Een veeteeltbedrijf is meestal gelegen in een agrarisch landschap, gekenmerkt door min of meer weidse
zichten. Gezien de grootschaligheid van een intensief veeteeltbedrijf, kan deze een impact hebben op
de omgeving.
6.7.1. AFBAKENING STUDIEGEBIED
Het studiegebied omvat vooreerst het projectgebied (d.i. de locatie van de installatie). Het wordt dan
lateraal uitgebreid om de eventuele zichtbaarheidszone rond de ingreep te vatten. Die wordt bepaald
door de afstand van waarop de ingreep als dominante beelddrager in het landschapsbeeld nog zichtbaar
is. Mocht deze zone kleiner zijn dan de invloedssfeer voor andere disciplines zoals bodem en water, dan
wordt het studiegebied verder uitgebreid om ook deze invloedssferen te omvatten. Tenslotte wordt het
uitgebreid totdat alle landschappelijke structuren die gedeeltelijk binnen de effectenzone vallen,
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 61
volledig in het studiegebied opgenomen zijn. Als studiegebied wordt de omgeving binnen een straal tot
1 km rondom het bedrijfscentrum beschouwd.
6.7.2. GEGEVENSGEBRUIK EN BESCHRIJVINGSWIJZE
Voornaamste gegevensbronnen:
• Eigen te ei aa e i ge + foto s;
• Lijst van beschermde monumenten en landschappen (Afdeling M&L);
• Landschapsatlas (GIS-Vlaanderen);
• Traditionele landschappen Vlaanderen (Antrop, 2002);
• Topografische kaart;
• Centraal Archeologische Inventaris (CAI).
De referentiesituatie voor het landschap wordt besproken op basis van het terreinbezoek, topografische
kaartenmateriaal, orthofoto, de Landschapsatlas en algemene literatuur, zoals onder andere:
Traditionele landschappen in Vlaanderen (Antrop et al., … . Hie ij o dt ee alge ee eeld a het landschap geschetst, alsook dieper ingegaan op eventuele ankerplaatsen, relictplaatsen,
lijnelementen, enz. typerend voor de bedrijfsomgeving.
6.7.3. METHODIEK
In dit MER wordt ingegaan op volgende drie effectgroepen:
• het landschap als relatiesysteem;
• de erfgoedaspecten;
• de perceptieve aspecten.
6.7.3.1. het landschap als relatiesysteem
Structuren drukken relaties tussen elementen uit. Met betrekking tot landschappen worden structuren
zowel ruimtelijk, functioneel als temporeel gedefinieerd. Voorbeelden van ruimtelijke structuren zijn
bewoningspatroon, wegennet, percelering.
Er zal worden nagegaan of het project enige relatie- of structuurwijzigingen met zich mee brengt. Het
effect is moeilijk kwantitatief uit te drukken, waardoor de beoordeling eerder gebaseerd is op
deskundigenoordeel.
Volgend significantiekader wordt gehanteerd:
Significant
geen wijziging van de bestaande landschappelijke structuren en/of relaties of een
wijziging die niet of nauwelijks waarneembaar is
Geen of verwaarloosbaar effect
beperkt waarneembare wijziging die de bestaande landschappelijke structuren en of
relaties verandert en/of nadelig beïnvloedt;
Beperkt negatief effect
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 62
duidelijk waarneembare wijziging die de bestaande landschappelijke structuren en of
relaties verstoort
Negatief effect
grote wijziging die de bestaande landschappelijke structuren en of relaties drastisch
verstoort;
Aanzienlijk negatief effect
6.7.3.2. Verlies erfgoedwaarde
E die t eke i g gehoude te o de et d ie soo te e fgoed aa de :
1. landschap;
2. bouwkundig erfgoed;
3. archeologie.
Tot het bouwkundig erfgoed behoren de historische gebouwen. Een bijzondere categorie binnen het
ou ku dig e fgoed o e de o u e te . De te o u e t is oo ehoude oo ij et beschermd bouwkundig erfgoed. Ook de voorlopig beschermde monumenten vallen hieronder.
Het beschermd erfgoed omvat de beschermde landschappen, beschermde archeologische
monumenten en zones, beschermde monumenten en beschermde stads- en dorpsgezichten. Stads- en
dorpsgezichten zijn een groepering van één of meer monumenten en/of onroerende goederen met
omgevende bestanddelen zoals onder andere beplantingen, omheiningen, waterlopen, bruggen,
wegen, straten en pleinen, die wegens hun artistieke, wetenschappelijke, historische, volkskundige,
industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde van algemeen belang is. Hiertoe behoort
ook de directe, er onmiddellijk mee verbonden visuele omgeving van een monument die door haar
beeldbepalend karakter de intrinsieke waarde van het monument tot zijn recht doet komen dan wel
door haar fysische eigenschappen de instandhouding en het onderhoud van het monument kan
waarborgen.
Als archeologisch erfgoed worden beschouwd alle overblijfselen, voorwerpen en andere sporen van de
mens uit het verleden waarvan het behoud en de studie bijdragen tot het reconstrueren van de
bestaansgeschiedenis van de mensheid en haar relatie tot de natuurlijke omgeving, en ten aanzien
waarvan opgravingen of ontdekkingen en andere methoden van onderzoek betreffende de mensheid
en haar omgeving de voornaamste bronnen van informatie zijn.
Voorspelling van de effecten op gekende erfgoedelementen (monumenten, relicten, zichten,
ensembles...) impliceert het inschatten van het mogelijke waardeverlies.
Significant
geen verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit Geen of verwaarloosbaar effect
geringe verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit (vb.
erfgoedwaarde beperkt beïnvloed door negatieve beelddrager
(landbouwinfrastructuur) in een gesloten landschap
Beperkt negatief effect
matige verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit (vb.
erfgoedzone beïnvloed door negatieve beelddrager (landbouwinfrastructuur) in een
open landschap)
Negatief effect
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 63
grote verstoring landschappelijke erfgoedwaarde en/of beschermde entiteit (vb.
di e te aa tasti g a e fgoed doo e g a i ge , e ijde i g KLE s
Aanzienlijk negatief effect
Voor de impact op archeologisch erfgoed wordt volgend kader gehanteerd:
Significant
grondwerkzaamheden t.h.v. bodemzone reeds in het verleden verstoord Geen of verwaarloosbaar effect
grondwerkzaamheden beperkt in omvang en in diepte Potentieel beperkt negatief effect
omvangrijke grondwerkzaamheden of werkzaamheden t.h.v. gekende historische
elementen landschap
potentieel negatief effect
grondwerkzaamheden t.h.v. gekende archeologische site Aanzienlijk negatief effect
6.7.3.3. Perceptieve kenmerken
I de eeste ME‘ s oo i te sie e eeteelt ed ij e is het ijzige a de pe eptie e ke e ke de belangrijkste effectengroep binnen de discipline Landschap, bouwkundig erfgoed & archeologie.
Landbouwbedrijven bepalen mee het karakter van het platteland. Dat platteland wordt niet alleen
gebruikt door land- en tuinbouwers, maar ook door plattelandsbewoners en recreanten. Door een
goede integratie van de land- en tuinbouwbedrijven kan de landbouwsector bijdragen tot een mooi en
aantrekkelijk platteland.
Significant
geen of niet waarneembare verstoring Geen of verwaarloosbaar effect
beperkte vermindering van de integriteit op vlak van samenhang, structuur en
landschapsbeeld
Beperkt negatief effect
aantasting of ondermijning van de integriteit op vlak van samenhang, structuur en
landschapsbeeld
Negatief effect
drastische aantasting van de integriteit op vlak van samenhang, structuur en
landschapsbeeld
Aanzienlijk negatief effect
6.8. KLIMAATREFLEX
In het project-MER zal een klimaatreflex opgenomen worden.
6.9. EXTERNE VEILIGHEID
In het onwerp-MER zal een paragraaf m.b.t. de externe veiligheid opgenomen worden.
Het bedrijf zelf is geen Seveso-bedrijf. I zake a d isi o s zal ij de e gu i gsaa aag ad ies gegeven worden door de brandweer met betrekking tot de wettelijke voorschriften. Stoffen die als
gevaarlijk geklasseerd worden, zijn slechts in beperkte mate op het bedrijf aanwezig (rubriek 17
indelingslijst Vlarem).
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 64
7. ELEMENTEN TEN BEHOEVE VAN DE WATERTOETS
In dit hoofdstuk worden de voornaamste elementen ten behoeve van de opmaak van de watertoets
beschouwd.
In het project-MER wordt de ligging van het bedrijf gesitueerd volgens de kaarten opgemaakt in functie
van de watertoets en de grondwaterkwetsbaarheidskaart.
Verder zal nagegaan worden of volgende elementen al dan niet relevant zijn voor voorliggend project:
• De vergunningsvraag heeft betrekking op het verkavelen van een stuk grond, het oprichten van een
constructie (al dan niet gedeeltelijk of volledig ondergronds), het aanleggen van een verharding.
• De vergunningsvraag heeft betrekking op de opslag van of het storten van bodemvreemd materiaal
of de wijziging van vegetatie.
• De vergunningsvraag heeft betrekking op een reliëfwijziging.
• De vergunningsvraag heeft betrekking op het aanleggen van een buffer- of infiltratievoorziening
voor de opvang van oppervlaktewater of hemelwater.
• De vergunningsvraag heeft betrekking tot een lozing op een rioleringsstelsel, het oppervlaktewater
of het grondwater.
• De vergunningsvraag heeft betrekking op een grondwaterwinning.
• De vergunningsvraag heeft betrekking op een wijziging van de bedding en de structuurkwaliteit van
de waterloop.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 65
8. PASSENDE BEOORDELING
In het project-MER zal nagegaan worden of al dan niet een passende beoordeling van toepassing is voor
voorliggend project. Volgende criteria worden gehanteerd:
• Liggen er binnen het studiegebied speciale beschermingszones (SBZ-V en SBZ-H)? Zo ja, welke en
op welke afstand.
• Werden er in het kader van de discipline lucht beperkt negatieve, negatieve of aanzienlijk negatieve
effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?
• Werden er in het kader van de discipline biodiversiteit beperkt negatieve, negatieve of aanzienlijk
negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?
• Werden er in het kader van de discipline bodem beperkt negatieve, negatieve of aanzienlijk
negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?
• Werden er in het kader van de discipline water beperkt negatieve, negatieve of aanzienlijk negatieve
effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?
• Werden er in het kader van de discipline landschap beperkt negatieve, negatieve of aanzienlijk
negatieve effecten ingeschat ter hoogte van een SBZ?
Merk op dat tevens de online impact-score-tool wordt aangewend ter beoordeling van de impact van
de vermestende/verzurende depositie t.h.v. de aandachtsgebieden.
9. BEST BESCHIKBARE TECHNIEKEN
Het bedrijf is een GPBV-bedrijf in de huidige toestand en toekomstige toestand.
De IPPC-richtlijn (Richtlijn inzake geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging, 96/61/EG,
gecodificeerd 2008/1/EG) verplichtte de lidstaten van de EU om grote milieuvervuilende bedrijven te
reguleren middels een integrale vergunning gebaseerd op de beste beschikbare technieken (BBT). De
IPPC-richtlijn is van toepassing op alle installaties waarin één of meer van de activiteiten plaatsvinden
uit bijlage I van de richtlijn. Sinds 31 oktober 2007 moesten deze installaties voldoen aan de richtlijn.
De IPPC-Richtlijn werd opgevolgd door de Richtlijn Industriële Emissies (2010/75/EU). De Richtlijn
Industriële Emissies is op 6 januari 2011 in werking getreden. De EU-lidstaten hadden twee jaar om de
richtlijn te implementeren in de nationale wet- en regelgeving. In Vlaanderen gebeurde de implementatie
via titel III van het VLAREM.
In het kader van de IPPC-richtlijn en de Richtlijn Industriële Emissies worden op Europees niveau BBT-
referentiedocumenten (BREFs) opgesteld. Deze BREFs geven per bedrijfstak aan wat de BBT zijn en welke
milieuprestaties met de BBT haalbaar zijn. Een wijziging in de Richtlijn Industriële Emissies ten opzichte
van de IPPC-richtlijn is het gebruik van BBT-conclusies.
De BBT-conclusies, die het belangrijkste onderdeel van de BREF zijn, omvatten een aantal individuele
conclusies die aangeven welke technieken of combinaties van technieken BBT vormen voor het halen van
een bepaalde milieudoelstelling. Voor elke individuele BBT wordt al dan niet een geassocieerd
milieuprestatieniveau (BBT-GMPN) vermeld. Dergelijke milieuprestatieniveaus zijn een emissieniveau
(BBT-GEN), een verbruiksniveau ofwel een andere soort prestatieniveau. Ook de monitoring van de BBT
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 66
(bv. meetfrequentie en/of -methoden) worden opgenomen, dit kan in afzonderlijke conclusies over
monitoring dan wel in het kader van andere conclusies.
De BBT-conclusies vormen onder de RIE de referentie voor het vaststellen van de
vergunningsvoorwaarden voor de GPBV-installaties. De emissiegrenswaarden in de vergunning mogen
immers niet hoger zijn dan de BBT-GEN. Er kan van deze waarden in de milieuvergunning enkel worden
afgeweken onder strikte voorwaarden.
Binnen een termijn van vier jaar na bekendmaking door de Europese Commissie van de BBT-conclusies
voor de hoofdactiviteit van een IPPC-installatie moeten de vergunningsvoorwaarden getoetst en zo nodig
aangepast worden aan de nieuwe BBT-conclusies, en dient de installatie aan de nieuwe
vergunningsvoorwaarden te voldoen (Artikel 21 lid 3 Richtlijn Industriële Emissies).
De BBT-conclusies voor intensieve veeteelt werden gepubliceerd op 21 februari 2017.
Voor een gedetailleerde weergave van de BBT-conclusies zelf verwijzen we naar de website van emis
(emis.vito.be/nl/bbt-conclusies).
In het project-MER zal een bespreking van de BBT-conclusies voor voorliggend bedrijf gegeven worden.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 67
10. GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN
Het bedrijf is gelegen in de gemeente Tielen (Kasterlee) op meer dan 17 km van de gewestgrens
(Nederlandse grens). Gezien de ruime afstand tot de meest nabije grens, wordt voor voorliggend project
geen betekenisvolle grensoverschrijdende effecten voorzien.
Aanmelding milieueffectenrapport Eurotrade Tielen 68
11. BIJLAGE: FIGUREN
Figuur 2.1 Stratenplan
Bron: Stratenplan + Topografische kaart van België, NGI
Figuur 2.2 Kadasterplan
Bron: CAD GIS versie 1.0
Figuur 2.3 Gewestplan
Bron: GIS-Vlaanderen + Topografische kaart van België, NGI,
Legende Gewestplan
Figuur 3.1 Huidige Bedrijfsinfrastructuur (cfr. milieuvergunningsaanvraag d.d. 2012 en 2014)
Bron: BE & Partners
Figuur 3.2 Toekomstige Bedrijfsinfrastructuur
Bron: BE & Partners