Pioniers en proeftuinenvoor een duurzaam Utrecht

Harm van den Heiligenberg

6 januari 2014

wat kan de bijdrage van de creatieve economie zijn?

2

3

4

Kennis/cultuurhuman capital

Liggingontmoetingspunt

(Stads-)/landschaprijke schakering kwaliteiten

Een aantrekkelijke regio…

LANDSCHAPPELIJKE DIVERSITEIT

Aantal landschappen binnen straal van 10 kilometer

KENNISHUB

Kennis/cultuurachterblijvers en afhakers

Liggingonbereikbaarheid,

lucht, geluid

(Stads-)landschapafname kwaliteit door

verstedelijking & klimaat

…Onder hoge druk

Kennis/cultuur

Ligging (Stads-)/landschap

behoud aantrekkingskrachtduurzame ontwikkeling

Missie: voortzetting van een goede kwaliteit van leven

10

OMGEVINGSTRENDS

bevolkingsgroeivergrijzinggrote vraag naar woningenvan fysiek naar kennisknooppunt?

klimaatveranderingafname biodiversiteit

groei mobiliteitvan bezit naar gebruik

revival van de streekbig society

11

EEN GEÏNTEGREERDE BLIK OP DE TOEKOMST

• Ruimte voor wonen, werken en natuur • Ontwikkeling kenniseconomie • Bereikbaar in een beter milieu • Klimaatneutraal en klimaatbestendig• Iedereen telt mee en kan meedoen (participatie)• Kwaliteit natuur en landschap, duurzame landbouw

Én: de zoektocht naar synergie!

12

VEERKRACHT ALS KANSRIJK CONCEPT

Ecologisch: reageren op verstoring, aanpassingsvermogenHoe: biodiversiteit, ..?

Economisch: herstel na vraaguitvalHoe: diversificatie, relaties buitenwereld, ..?

Sociaal: verwerken van tegenslag, crises, rampspoedHoe: cohesie, zelforganisatie?

Evolutionair: kan een systeem naar een beter/hoger niveau komen?

Hoe: leren?

13

1313

Utrecht2040 Netwerk

14

GESTUURD, MAAR OOK VAN ONDEROP!

UTRECHT2040 & EBU

BIG SOCIETY

SLEUTELPROJECTENSLEUTELPROJECTEN

DUURZAAMHEIDSPRIJSDUURZAAMHEIDSPRIJS

STRAT. AGENDA

15

SLEUTELPROJECTEN 2013

• CO2 reductie bestaande bouw

• Transitiepad duurzame energie

• Transformatie leegstaande kantoren

• Gebiedsontwikkeling A12-zone

• Elektrisch woon-werk verkeer

• Groene gebiedsontwikkeling

DUURZAAMHEIDSPRIJS

• Lekker Utregs (2011)

• Groene Hoeve (2012)

• Brinkwal (2013)

16

INNOVATIE EN TRANSITIE NODIG“elke grote verandering begint klein”

visievisie2040 2040

kiemkiem

versneversnellinglling

stabilistabilisatiesatie

17

GOEDE UITGANGSPOSITIE VOOR INNOVATIE•Twee zeer “jonge” steden

•Hoog opleidingsniveau & topuniversiteit, HU, HKU, ROC

•Knooppunt van kennis

•Regionale concurrentiekracht: nr. 1 in EU

•Sterk regionaal netwerk

Voedingsbodem voor innovatie

“Test-bed”

18

HET VERLOOPT NIET PLANMATIG

19

1919

Wat is nodig in de transitie?

pionierspilots, broedplaatsenLT doel KT innovatie

early adopters, majorityleren en opschalencross-overs

visievisie2040 2040

kikieemm

versnversnellingelling

stabilistabilisatiesatie

20

WAAR ONTKIEMT DE TOEKOMST?

•pilot

•incubator

•creatieve incubator

•proeftuin

•living lab

In experimenteerruimte…

(Creatieve) broedplaatsen

NIEUWEGEIN

CARTESIUS/NUTRECHT

ROTSOORD

SOESTERBERG

DUTCH GAME GARDEN

UTRECHTINC

OLIEMOLENKWARTIER

AMERSFOORTINC

VEENENDAAL

TRENDS OP DE BROEDPLAATS

Van bezit naar gebruik

Big society

CREATIEVE BROEDPLAATS

23

WAT BIEDT CREATIEVE PROFESSIONAL?

•Denkt vrij•Maakt chaos•Denkt in alternatieve oplossingen•Combineert onmogelijke dingen (crossovers)

Brengt verbeeldingskracht in innovatieprocessen

(Hagoort, 2012)

24

Ruimte voor Ruimte voor wonen, wonen, werken, werken, recreatierecreatie

25

Kennis-Kennis-economieeconomie

26

Bereikbaar in Bereikbaar in een beter een beter

milieumilieu

27

Klimaat-Klimaat-neutraalneutraal

28

Klimaat-Klimaat-bestendigbestendig

29

Iedereen telt Iedereen telt meemee

30

Natuur en Natuur en landschap, landschap, duurzame duurzame landbouwlandbouw

31

3131313131

32

3232

DISCUSSIE

• Bijdrage creatieve economie aan verduurzaming?

• Hoe kunnen we pioniers ondersteunen?

32